1
Bonden van trampersoneel
herstellen samenwerking
Toren van
St. Servaas
in brand
Stoffelijk overschot van
de kardinaal opgebaard
in het sterfhuis
Geen lijden.slechts vrede
en rust weerspiegelt
zijn gelaat
Krans voor de „verzetsstrijder"
van Prinses Wilhelmina
Het nieuwe Klein-Seminarie
te Leidschendam
I
mm
Voorlopig alléén voor Amsterdam;
Spits ingestort
Het weer
Koninklijk Paar
betuigt zijn
deelneming
L
7
[tÊm
Haarlems bisschop heeft opdracht
tot ontwerpen gegeven
Koeler, maar ook
zonniger
Witte lelies
Langdurig ziekbed
Geen verlangen naar de dood
Leugen-processen
Bi
mlil
^Aan zee)
jgljDAC 9 SEPTEMBER 1955
'l
79sfe JAARGANG No. 26393
Éiwjll
■Hn
-
Ook de ARKA
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. B0LSTR. 48 A DAM - TEL. 717162
MOTOR BROMFIETSKLEDING
lllllilfes&fc
t W'
r
W* p I
HU. Missen voor Kardinaal
in diocees Parijs
New York Times over
Kardinaal De Jong
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
■wnt. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
BiJ<antoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 50
Telefoon 5790
vkectle: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENlIElARlEf1 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
•dvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week,
(2.17 per maand, (6.50 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 530
uur 's avonds teL 21544.
(Van een verslaggever)
aV overleg met de hoofdbesturen van
^.Vakbonden, en met hun goedkeuring,
d» "en de Amsterdamse afdelingen van
ij socialistische, christelijke-en katho-
*.e«e bonden van overheidspersoneel be-
l °ten voorlopig samen te werken. Bij
a.s. georganiseerde overleg willen
""Hiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiniiii
v»e historische St. Servaaskerk te
Vljstricht is vandaag door een feite
Aa/f ernstig beschadigd. Omstreeks
dJ' Men waarschuwden omwonenden
k „aA«trichtse brandweer, dat er
T,1 nit de hoofdtoren kwamen.
81»n. randvveer, die onmiddellijk
«drukte, bu de kerk arriveerdej sloe.
'aS toren8 rYIammen uit het dak
lat uf dP Seveer een kalf uur
«ter stortte de ?pIts in. 0nder don.
rend geraas viel het gevaarte op
?et dak van de en vervolgens
koorde de brandende spits zich een
J'eC door het plafond en het gewelf
de kerk, In zijn val een vergulde
f «oonluchter, die achteraan in de kerk
kg, meesleurend. De kerk is vanmor-
?®k inderhaast door de gelovigen ver-
«ten en de schatkamers zijn ontruimd.
,:Ue vlammen konden zo snel om
i ch heen grijpen doordat de toren m
fcutw» stijiers staat, die zijn aange
dacht voor de restauratie van de to-
liikiTe brand is naar alle w?ars.chijn-
bi dld te wijten aan onvoorzichtigheid
1 de werkzaamheden aan de toren.
vJ->e Maastrichtse brandweer, die de
P and aanvankelijk slechts met een
orse straal kon bestrijden, heeft on-
i'udellijk assistentie aangevraagd aan
j brandweren van Heerlen en Aken
ho ^wschting van deze versterkingen
Sd» v men alle andere beschikbare
JkTiten in werking gesteld en de grote
d ogyrusladder laten aanrukken, maar
ds ^roto boogte van de toren maakt
lij^blussingswerkzaamheden zeer moei-
w1*1 kwart voor elf arriveerden brand-
«ket6n van Heerlen en Aken, de eerste
p6tl aen spuitwagen en een gereedschap-
op yia^en- Deze nam de bijzondere taak
Hing p1, de druk van het water zo hoog
op te voeren- terwijl de Akense
eer met ladderwagens de brand-
rt stri aan de zijde van het Vrijthof ging
t6 br Omstreeks elf uur was men
rt ÏJ voor bet grootste deel me.es-
be {7® resten van de steigers, die om
b°g naatlsPits hadden gestaan, stortten
Jek va5r beneden, maar met vele stra-
vüur in ,de drie brandweren werd het
«eze resten op het dak gedoofd.
het beh°te zorg van de brandweer gold
vap d. ?Ud van de tweede verdieping
vaaskiok i,en' waar de grote Sint Ser-
dat in d' "et zes ton wegende gevaarte,
"Sraammeer"°lksmond hekend staat als
®k het cariiin <er°°tmoeder). Deze klok
?®kg van d» dat ,n deze tweede om-
betonnen vloer1»" beveil'gd is met een
kouden te zijn. °nder, schijnen be-
•angerT'! 'S de schade, aan de kerk
P sroot en de toren, welke dr.
k'ne- v P6rS 5n 1880 bouwde ter vervan-
*an a a" Cen barokke toren uit de helft
d»n beschouwdT'
kan als verloren wor-
zjj gemeenschappelijk dezelfde verbe
teringen in de positie van het hoofdste
delijk vervoerspersoneel bewerkstelli
gen. Dit verklaarde de voorzitter van
de Algemene Bond voor Ambtenaren
(ABVA), afdeling Amsterdam, Donder
dag op een vergadering van het geor
ganiseerde vervoerspersoneel. Of
schoon de samenwerking onlangs door
het N.V.V. is verbroken, menen wij, dat
zij voor het aanstaande overleg meer
dan ooit noodzaak is. Gedrieën zullen
wjj onze gemeenschappelijke wensen
aan de gemeente voorleggen." De ver
gadering was uitgeschreven door de
ABVA, de KABO en de CNBO en voor
de leden van deze onderafdelingen toe
gankelijk.
De socialistische voorzitter moest het
samengaan van de drie onderafdelingen
„voorlopig noemen, maar laten we ons
beraden, zo zei hij, of wjj deze samen-
werking niet kunnen bestendigen Zo-
wel door de hoofdbesturen van do K A
B„ het N.V.V. en de C.N.V all door
de voorzitter van het a.s. georeanicppv-
de overleg, de Amsterdamse wethouder
van Arbeidszaken, werd een samenwer
king noodzakelpk geacht. Juist omdat
bij de staking van eind Maart en begin
April in de hoofdstad en ook later ge
bleken is, hoeveel behoefte er aan een
dracht bestaat by het grotendeels niet
georganiseerde gemeentepersoneel.
De afdelingen van de KABO, ABVA
en de CNBO wensen voorlopig alle
meningsverschillen terzijde te schui
ven Zii zullen niet, zoals de stakers
hebben geëist, herclassificatie van de
lonen vragen. Maar wel na een be
paald aantal dienstjaren plaatsing
van de conducteurs en bestuurders in
een hogere toongroep en verder bp
ziekte of verlof gedeeltelijke om te
beginnen 25 procent doorbetaling
van de continutoeslag die wekelijks
gemiddeld omstreeks acht gulden be
draagt. De afdelingen zullen trach
ten na verloop van tijd deze 25 pet.
tot 50 pet. te verhogen.
Genoemde vakbondafdelingen zijn tot
ppHp°nclusie gekomen, dat de classifi-
do £,Jai? functies in Amsterdam tot
dat A, m Nederland behoort. Vandaar
bereidt 00k niet- 8elÜk de stakers,
Dp v»la,an.deze indeling te tornen.
ppr, ^dering droeg voor het overi-
dfsc^ssie toonden^ karakter" de
nrp-anicfltmV tn ?e leden van de drie
samenwerking rf t.n verheugd over de
r ip ^iDoch sterk drong men
aan om uie blijvend te doen
De vice-voorzitter der Amster
damse afdelmg van de ARKA deelt
ons naar aanleiding van het boven
staande mede, dat ook de ARKA in Am
sterdam tot deze samenwerking be
hoort. Dit houdt in dat de ARKA deel
neemt aan het aanstaande georgani-
seerde overleg. In akka zijn onder
meer gemeente-ambtenaren op jaarsa
laris verenigd» Van de KABO zijn amb
tenaren op weeksalaris lid.
Advertentie
(Tot Zaterdagavond)
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien. Iets koeler. Overwe
gend matige wind tussen Zuidwest
en West.
Zon: 6.06-19.11. Maan: 15.50.
Wie een dodenkamer betreedt, kan
vaak een zekere huivering moeilijk
van zich afzetten. In deze dodenka
mer echter omvangt de bezoeker een
sfeer van diepe, bijna onwezenlijke
vrede. Het is de vrede die afstraalt
van het gelaat van de Kardinaal,
zacht beschenen door raerlooi kaars
licht. Niemand is getuige geweest
van het overlijden, maar niemand
had beter dan dit vredig gelaat kun
nen getuigen, dat het sterven een
heengaan zonder smart geweest is,
een afscheid in rust en volle over
gave.
Met grote piëteit hebben de zusters,
die de Kardinaal vier jaar in haar mid
den mochten hebben en verzorgen, het
stoffelijk overschot op een praalbed op
gebaard. Bijna twee jaar hebben de
prachtige gewaden, uiterlijke tekenen
van Zijn waardigheid, geen dienst ge
daan. Thans omgeven zij het stoffelijk
overschot, de vlammende-rode toog en
sjerp met kwasten, een witte rochet met
fijne kant, de mosetta over de met kus
sens ondersteunde schouders. Het gou
den borstkruis ligt aan een rood-gou-
den koord op de borst, een ander kruis
rust in zijn verstilde handen, de voeten
steken In rode kousen en rode schoenen
met zilveren gespen. Het hoofd wordt
gedekt door de sachetto en de rode bon
net. Het kaarslicht flonkert in de met
goud-topaas bezette ring. De bezoeker
kan zich indenken zó de Kardinaal weer
te zien bij de vele plechtigheden, die Hij
door zijn aanwezigheid opluisterde. Zo
waardig ligt Hij daar, zo weinig heeft
De apostolisch administrator mgr. dr. B. J. Atfrink. arriveert bij het moederhuis 1de dood zijn stempel op het gelaat ge-
der zusters van O. L. Vrouw aan de Zuidsingel te Amersfoort, het sterfhuis van drukt. Men mist slechts de smartelijke
de Kardinaal. trek, die velen zich onuitwisbaar zullen
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii minimum
A a'.
rftlÉR v't r -V-'
A?
Het is waarlijk dood-stil in het „Huis met de blauwe ruitjes" aan de buiten
het stadsrumoer gelegen Zuidsingel te Amersfoort, het sterfhuis van Z.Em.
Johannes Kardinaal de Jong. De zuster, die de voordeur opent, heeft welis
waar haar glimlach niet verloren, maar haar stappen op het marmer van de
statige hal zijn geruisloos en slechts fluisterend wordt er gesproken. Alles
getuigt van diepe eerbied voor de dode, die in de grote achterkamer ligt
opgebaard.
Het is Donderdagmiddag, vijf uur, wanneer wij het sterfhuis betreden.
Jnist op dat moment verlaat de apostolisch-administrator, mgr. dr. B. J.
Alfrink, de dodenkamer. Diepe ontroering is op zijn gelaat te lezen. In de
vroege namiddag kwam hij, haastig uit zijn vacantieverblijf teruggekeerd, te
Utrecht aan, maar tal van plotseling dringende zaken moesten eerst geregeld
worden, alvorens mgr. gelegenheid vond een eerbewijs aan de overleden
kerkvorst te brengen. Mgr. D. Huurdeman, vicaris-generaal van de aarts
bisschop, vergezelde hem.
w eer een
Nederlandse
kardinaal
United Press verneemt uit goedinge-
lichte kerkelijke kringen te Rome, dat
Paus Pius XII voornemens zou zijn een
Nederlandse prelaat te verheffen tot de
rang van kardinaal ter vervanging van
Johannes Kardinaal de Jong, die giste
ren is overleden. Zulk een benoeming
zal echter moeten geschieden in een
Consistorie. Naar verluidt zal de Paus
kort voor het aanstaande Kerstfeest een
Consistorie te Rome bijeenroepen Op
het ogenblik zijn er zeven vacante ze
tels in het Heilig College van kardi
nalen.
Wijlen Kardinaal de Jong was de
eerste Nederlandse kardinaal die ook in
Nederland resideerde sinds de tijden
vóór de Reformatie. De Nederlandse
Kardinaal van Rossum, die in 1911 tot
de waardigheid werd verheven door
Paus Pius X, was te Rome gestation-
neerd als prefect van de Congregatie
voor de Propaganda van het Geloof.
Ofschoon kardinaal de Jong in Utrecht
een coadjutor had Mgr. B. J. Alfrink
zal deze de overledene niet automa
tisch in de aartsbisschoppelijke waar
digheid opvolgen, zo verklaarde men in
Vaticaanstad, Mgr. Alfrink is immers
coadjutor „sedi datus", hetgeen wil zeg
gen coadjutor voor de zetel Utrecht en
niet voor de aartsbisschop zelf.
(United Press)
De Franse katholieken betreuren het
plotseling verscheiden van Kardinaal
de Jong. Het katholieke dagblad „La
Croix gaf gisteren een levensbeschrij
ving van de Nederlandse kardinaal o
de voorpagina.
Morgen en Zondag zullen in tal van
kerken van het diocees Parijs H.H.
Missen voor Kardinaal de Jong worden
opgedragen.
Het ontwerpen van de plannen voor
de bouw van een nieuw Klein-Semina
rie te Leidschendam heeft Z. H. Exc.
de bisschop van Haarlem, mgr. J. P.
Huibers, opgedragen aan de centrale
bouwinspectie van het bisdom Haarlem
in samenwerking met het architecten
bureau Thunissen-Van Kranendonk te
Den Haag-
Zoals bekend is „Hageveld", het hui
dige Klein-Seminarie te Heemstede, te
klein geworden voor het grote aantal
seminaristen. Om bepaalde redenen heett
men er van afgezien „Hageveld" uit te
breiden en werd er vanwege het bisdom
besloten een tweede Klein-Seminarie te
stichten in Leidschendam, waartoe op
dracht gegeven werd-aan de subregent
van „Hageveld", de zeereerwaarde heer
N. Ph. J. van Ruiven.
Ofschoon de bisschoppelijke bouwin
spectie zich wel een bepaald idee heeft
gevormd over de bouw van het nieuwe
seminarie, zal het nog wel enige tijd
duren eer het definitieve plan voor de
bouw zijn concrete vorm heeft gekregen.
Het is in ieder geval de bedoeling over
te gaan tot een zgn. paviljoenbouw, die
in verschillende gedeelten Zal worden
voltooid. De eerste afbouw zal berekend
zijn op een capaciteit van 110 studenten
en enkele leraren, maar er zal voor wor
den zorg gedragen, dat de studie niet
behoeft te worden onderbroken, wan
neer het seminariemoet worden uitge
bouwd bij de toename van het aantal
studenten.
Vrijwel zeker is het, dat In eerste in
stantie de kapel nog niet gebouwd zal
worden. Men zou daarin kunnen voor
zien door de refter, die dan op een gro
tere capaciteit dan van 110 studenten
wordt gebouwd, voorlopig in tweeeën te
splitsen, het ene deel als refter, het an
dere als kapel. Bij de daaropvolgende
uitbouw zal naar alle waarschijnlijkheid
ook de kapel opgetrokken kunnen wor
den en tevens het appartement voor de
leraren kunnen worden uitgebreid.
(Van onze weerkundige medewerker)
Sneller dan zich gisteren liet aanzien
is een zwak koudefront van een depres
sie bij IJsland over de Britse eilanden
in Oostelijke richting naar de Noord
zee getrokken. In het Westen van Ne
derland was het de gehele morgen al
zwaar bewolkt, maar in de Oostelijke
helft van ons land was het tot ver in de
middag zonnig en warm weer. Morgen
zijn ook in het Westen, wanneer het
front gepasseerd is, flinke opklaringen
te verwachten. Hier en daar kan een bui
tot ontwikkeling komen. Ook stroomt
iets koelere lucht met Westelijke win
den ons land binnen, maar ongunstig
zijn de vooruitzichten niet. De wind, die
tijdelijk krachtig kan worden, gaat mor
gen eveneens afnemen.
herinneren van de Kromstaffeesten, toen
de Kardinaal in de kathedraal voor het
laatst in het openbaar verscheen.
Rondom het stoffelijk overschot liggen
witte anjers, gebed in groene takjes. Zij
waren het geschenk, dat een oude vriend
van de Kardinaal Donderdagmorgen
meebracht voor de ziekenkamer, niet
wetend, dat de bloemen een dodenkamer
zouden sieren. Aan weerszijden van het
praalbed staan omfloerste zilveren kan
delaars, afgewisseld met witte lelies in
grote vazen. Het zijn de bloemen, die
de zusters reeds gekocht hadden voor
het feest van a.s. Zaterdag. Zij sieren
nu niet het altaar, waaraan een ponti
ficale H. Mis zou worden opgedragen,
maar het stoffelijk overschot van Hem,
wiens 70e verjaardag niet meer komen
zal.
Aan de voet van het praalbed staat,
schuin op zijn rand, de rode kardinaals
hoed, de koorden en kwasten breed uit
gespreid en gedrapeerd rondom het kus
sen, waarop de onderscheidingstekenen
van de overledene zijn neergelegd: het
Grootkruis in de Orde van de Neder
landse Leeuw, de versierselen van de
Officier in de Orde van Oranje Nassau
en van de Ere- en Devotiebaljuw in de
Souvereine Orde van Malta.
Aan de linkerzijde bevindt zich, om
geven door twee kaarsen, een klein zil
veren kruisbeeld. Voor in de kamer is
een altaar opgesteld, waaraan heden
morgen de deken van Amersfoort, de
hoogeerw. heer G. C. Smit, mgr. dr. J.
Geerdinck, officiaal van het Aartsbis
dom en mgr. W. van der Hengel een H.
Mis hebben gelezen, een privilege, dat
alléén in de kamer, waarin een Kardi
naal ligt opgebaard, wordt toegestaan.
Morgen zonnige perioden. Koele Wes
tenwind, temperatuur 18 k 20 gr. C. Zee-
watertemperatuur 18 gr. C. Kans op een
bui bljjft klein.
Aan dit altaar heeft Z.Em. voor het
laatst de H. Mis opgedragen in de stilte
van zijn ziekenkamer. Toen de Kardinaal
in 1951 zich terugtrok in het Moeder
huis van de zusters van O. L. Vrouw,
was Hij aanvankelijk nog in staat de H.
Mis te lezen in de kapel. Toen Zijn ge
zondheidstoestand allengs verminderde,
stond de H. Vader Hem als bijzondere
gunst toe de H. Mis zittend te lezen.
Doch ook dit viel de Kardinaal steeds
moeilijker, reden waarom Hij niet meer
in de kapel verscheen. Nog enige maan
den las Hij in rusthouding de H. Mis op
Zijn kamer, totdat een ernstige instor
ting in Februari 1954 men vreesde
toen reeds voor Zijn leven ook hier
aan een eind maakte. Sedertdien heeft
Z.Em. het ziekbed niet meer verlaten en
las de rector van het huis, dr. A. W.
Hoegen, enige keren per week de H. Mis
in de ziekenkamer.
Kleine bijzonderheden, die men pas
verneemt nu de Kardinaal overleden is.
Tijdens Zijn ziekbed was het moeilijk
iets over de dagelijkse gang van zaken
in het „Huis met de blauwe ruitjes" te
vernemen, maar het is nu alsof het „em
bargo" opgeheven is. Zo hoort men thans,
dat de Kardinaal slechts een kleine slaap
kamer gebruikt, recht boven de hoofd
ingang, die door Zijn wapen gesierd
wordt en waar nu de Pauselijke vlag
halfstok hangt. Aan de achterzijde van
het huis had Z.Em. een grote zitkamer.
Hij hield van de ruimte en elke
morgen werd Zijn bed naar deze kamer
gerold. Tot de laatste dag heeft de Kar
dinaal geprobeerd kranten te lezen, al
kon Hij vrijwel alleen de koppen nog
maar onderscheiden, en luisterde Hij
naar de radio. Op mooie zomerdagen
gingen de balcondeuren open en werd
het bed een eindje op het balcon gezet,
zodat de zieke kon genieten van de
prachtige tuin, waarin Hij als jonge con
rector van 1912 tot 1914 zo vaak ver
toefd had. Het rijke bladerdak van een
eeuwenoude boom, waaronder de Kar
dinaal tot vóór 1954 vaak placht te zit
ten, diende Hem ook op het balcon tot
bescherming tegen felle zonnestralen.
„De Kardinaal verlangde niet naar
de dood", vertelde men ons uit Zijn
omgeving. „Ondanks alles hield Hij
nog van het leven en met vreugde
ontving Hij regelmatig bezoekers,
die enige afwisseling brachten in de
stille uren op de ziekenkamer. De
warmte van de voorbije zomer heeft
Hem geen goed gedaan; men be
speurde een zekere matheid. Maar
bijzondere klachten had de Kardi
naal niet Met enige spanning zelfs
verbeidde Hij Zijn 70e verjaardag,
gevoelig als altijd voor elke attentie,
die Zijn persoon bewezen werd".
Attenties, die gisteren, vandaag en de
komende dagen overvloedig bewezen
werden en zullen worden. In allerlei
vorm: bezoeken, telegrammen en bloe
men. Zij stromen toe uit alle delen van
het land en uit het buitenland naar het
stille huis aan de gracht, dat zijn be
minde zieke heeft verloren en daarom
misschien nog stiller zijn zal. Donder
dagavond werd reeds een krans bezorgd
namens H. K. H. Prinses Wilhelmina,
getooid met een lint in de nationale
kleuren. Zonder wapen, want H. K. H.
zond dit blijk van medeleven niet als
Prinses, maar als verzetsvrouwe, en deed
dit, zoals zij nadrukkelijk liet weten,
uit grote bewondering voor de verzets
strijder, die Kardinaal de Jong tijdens
de oorlog geweest is. H. M. de Koningin
en Z. K. H. Prins Bernhard zonden tele
grammen.
De familieleden van de Kardinaal heb
ben het overlijdensbericht via de radio
moeten vernemen, daar de telefoonver
binding niet op tijd tot stand kon wor
den gebracht Pastoor De Jong uit Slo
ten (Friesland), een broer van de Kar
dinaal, heeft Donderdag reeds een be
zoek gebracht, even nadat de Utrechtse
edelsmid Leo Brom, in opdracht van
het Aartsbisdom, een dodenmasker van
de Kardinaal had vervaardigd.
De „New York Times" schrijft van
daag in een hoofdartikel over kardinaal
De Jong: „Toen de Nazi's Hem bedreig
den, bleef Hij standvastig. Toen zij Hem
beboetten, betaalde Hij en ging voort
Zijn plicht te doen zoals Hij die zag. Ter
wijl wij thans eer aan Zijn nagedach
tenis bewijzen, is het goed te bedenken,
dat, ofschoon tirannie veel vormen kan
aannemen, er altijd dapperen te vinden
zijn om er weerstand aan te bieden."
roen de Nederlandse regering
drie maanden geleden een wit
boek uitgaf, waarin zij de
rechtsgang in Indonesië bij de pro
cessen tegen Nederlanders aan de
kaak stelde, reageerde het Indone
sische Hoge Commissariaat te 's-Gra-
venhage met de verklaring, dat het
witboek een propagandastunt was,
welke Nederland in het raam van
een anti-Indonesische campagne voor
bepaalde oogmerken nodig had. Ook
het Indonesische ministerie van Bui
tenlandse Zaken liet zijn bekende
„es ist nicht wdhr" horen. Indone
sië, aldus sprak de regering in Dja
karta dreigend, zou op de Neder
landse klachten wel met een eigen
witboek antwoorden.
Er is intussen in deze drie maan
den wel iets veranderd. Er is een
nieuwe regering gekomen, welke
pogingen onderneemt enige orde op
zaken te stellen. Zij treedt met
kracht op tegen de corruptie, eli
mineert uit de hoogste staatsregio-
nen onbetrouwbare en misdadige
elementen en men moet aannemen,
dat zij in justitiële zaken meer
eerbied zal tonen voor het recht
en de menselijke waardigheid. Eni
ge tekenen hiervan hebben wij reeds
kunnen constateren door de vrij
spraak van sommige verdachten, o.a.
in de zaak Bandjanegara. Hier wer
den alle verdachten vrijgesproken,
omdat gebleken was, dat de gehoor
de getuigen geen betrouwbare ver
klaringen hadden afgelegd. Dat wis
ten we trouwens al lang. Evenals
wij al lang weten, dat in de spec
taculaire processen tegen Schmidt
en Jung schlager de getuigen zó heb
ben staan liegen, dat ze thans zelf
uit hun leugens niet meer wijs wor
den.
Dit bleek Maandag weer eens in
het proces tegen de Nederlander
Schmidt, waarin mevr. Bouman, de
advocate, de beruchte getuige Ma-
noch zó in een hoek dreef, dat hij
openlijk zijn leugens toegaf. Hij ver
klaarde thans, dat hij tijdens de
eerste zes maanden van het voor
onderzoek opzettelijk onjuiste ver
klaringen had afgelegd.
Wij zullen maar niet vragen, hoe
veel onschuldigen tengevolge van
de verklaringen van dit onbetrouw
baar sujet in de gevangenissen zijn
opgesloten en mishandeld
De Nederlandse regering schreef
in haar witboek van 13 Juni j.l.:
„Uit het brievenmateriaal, dat vaak
dank zij de activiteit van vele goed
gezinde Indonesiërs in handen van
de regering is gekomen, blijkt, dat
men een deel van de arrestanten
dwong om voor de anderen zodanig
te getuigen, dat veroordeling kon
volgen. De namen van de gevangenen
M a noch. Tomasoa en Van Hulst
worden in dit verband genoemd. Zij
behoorden tot degenen, die bereid
waren met hun verklaringen een
net te spinnen rondom anderen. Het
Witboek bevat antecedenten van
deze heren. Z ij behoren tot de
onderwereld en hebben tal van
veroordelingen wegens diefstal en
erner achter de rug.
Dit belette de Indonesische poli
tie niet hen als medewerkers aan
te stellen".
Nietwaar, Indonesisch Hoge Com
missariaat in 's-Gravenhage. het
Nederlands witboek was toch een
propagandastunt?
Er is thans in Indonesië een ka
binet aan het bewind, waarin, naar
het schijnt, de beschaafde wereld
moor vertrouwen mag stellen.
Ziet deze regering nu zelf niet
in. dat zij er verstandig aan zou
doen, een einde te maken aan de
schertsvertoningen in Djakarta, op
dat ook de Indonesische rechterlijke
macht eindelijk het prestige en ge
zag herwinne, zonder welke een
rechtsstaat niet bestaan kan