Amersfoort neemt op een
indrukwekkende
wijze afscheid
van de kardinaal
Duizenden brengen
een laatste groet
m
ém
Kardinaal De Jong en het
werk der kernvorming
Aleer waardering
noodzakelijk
De besprekingen in Moskou
Boelganin stelt
Adenauer voor
ambassadeurs
uit te wisselen
Bondskanselier bepleit de
vrijlating van de krijgs
gevangenen en hërstél van
de Duitse eenheid
Brand in
kerktoren te
Bennebroek
Schade aan de
Sint Servaes
valt erg mee
t
EEN LAATSTE GROET
Kardinaal na vier
jaar weer thuis
Opklaringen,
maar niet
bestendig
Het weer
mk
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1955
79sfe JAARCANC No. 26394
Twee Kardinalen komen
naar Utrecht
m
m
^Aan zee^
Suedc jasjes in kleuren 110.-
BUREAU SMEDESTRAAT S - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr, W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIfclARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
•dvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week,
f2.17 per maand, f6.50 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
Op indrukwekkende wijze heeft Amersfoort gisteravond afscheid genomen
Van Z.Em. Johannes Kardinaal de Jong, wiens stoffelijk overschot om zeven
ttur naar Utrecht overgebracht werd om opgebaard te worden in de chapelle
ardente, die in het aartsbisschoppelijk paleis aan de Maliebaan was inge*
richt. Duizenden mensen, vier, soms zes rijen dik, hadden zich langs de route
geschaard, die de auto met het stoffelijk overschot en zes volgwagens reden.
Er heerste in de stad een eerbiedige stilte, die het luiden van de klok in de
kapeltoren van het „Huis met de blauwe ruitjes" tot in de verte hoorbaar
ttaakte. Velen baden langs de straat hun rozenkrans, mannen nameii de
hoed af, vrouwen vouwden haar handen. Langzaam reed de stoet de Zuid
singel af, onder de" Kamperbinnenpoort door, over de Langstraat. Overal
Sag het zwart van de mensen, het laatste eerbetoon van de Amersfoortse
bevolking aan de Kerkvorst, die voor altijd van haar heenging.
In een onafgebroken stoet hebben duizenden gisteren te Amersfoort langs
het stoffelijk overschot van de Kardinaal gedefileerd.
Het défilé langs het stoffelijk
overschot werd 's middags om één
uur onderbroken en om vier uur
voortgezet. Tot zes uur vormde zich
langs de singel een queue van men-
VERHOOGDE BGHWRGSEEM
VERHOOGDE BDDRAGEH
Over het algemeen kan men in
ons land spreken van een rede
lijke verstandhouding tussen
Werkgevers en werknemers: de
Stichting van den Arbeid fungeert als
orgaan, waarin beide partijen in ver-
trouwvol beraad besprekingen -oe-
ren over wensen en eisen; een ge
meen overleg, dat vrijwel steeds tot
een voor béide partijen bevredigend
resultaat leidt. Deze pacificatie be
perkt zich echter tot het particuliere
bedrijf. In de overheidssector heerst
hiomenteel namelijk een verhouding
Tussen werkgever en werknemer,
Walke ronduit als slecht kan gekwa
lificeerd worden. De Nederlandse
overheid als grootste werkgeefster
Van ons land welke in vroegere ja-
>n er aanspraak op mocht maken
n de behandeling van haar perso-
heev en voorbeeld te zijn voor de
panicv,iiere werkgevers heeft de-
Ze efaV°lle positie reeds lang ver
speeld en tobt nu met gevoigen
van oen ezoicligingsbejeicj ,jat ;n on.
ze kolommen herhaaldelijk als«
schriel en kortzichtig werd gebrand
merkt.
De verbitterde stemming onder het
overheidspersoneel kwam deze week
tot uiting in dé rede. welke mr. g. a
A. M. Boot te Nijmegen hield ter ge
legenheid van de opei.ing van het
jaarlijks congres der Algemene
R.K. Ambtenarenveremgmg. Deze
rede kan worden gekenschetst als
een rechtstreekse aanval op het be
leid van minister Beel, wie zij het
salva reverentia gebrek aan daad-
bracht en voortvarendhei werd ver
beten onder het motto ..niet schieten
altijd mis". Ronduit werd gesteld
dat er geen sprake kan zijn van 1U1SJ
beleid, indien dit niet in dienst staar
Van de rechtvaardigheid en dat
beleid op zich zelf beschouwd een
Wanbeleid -al blijken te zijn, indien
ve overheid nalaat het bekwaamste
Personeel door aantrekkelijke ar
beidsvoorwaarden aan zich te binden
°P straffe van anders gedoemd te
z'jn tot in lengte van dagen het met
Geinig en minder bekwaam perso-
heel te moeten stellen. Sprekende
Pver het uitblijven van een ziektekos
tenregeling voor het rijkspersoneel
^onstateerde mr. Boot, dat de hou-
b'ng der regering niet alleen een
^hande is voor het sociale beleid,
bat zij voert, doch dat die houding
£°k in flagrante strijd is met het
*>°ed fatsoen.
Ten aanzien van de bezitvorming
ambtenaren werd de minister
lij/1 Binnenlandse Zaken een duide-
JjD gebrek aan initiatief verweten;
Co raan werd nog toegevoegd, dat
d b^itio sine qua non moet zijn, dat
jh salarissen allereerst voldoende
W°eten opgetrokken worden, opdat
s °rdt voorkomen, dat ook maar het
Preken over een spaarregeling tot
v n schrijnende aanfluiting wordt
hu«r talrÜke overheidsdienaren en
de gezinnen. Deze bloemlezing zou-
„b nog enige tijd kunnen voort-
?n i blijkt duidelijk uit dat
Hot ™r' Boot stelde - de A.R.K.A.
ev i niet van strijdorganisatie is ge-
beh 6rd tot orSanisatie van mede-
evouf^ en, medezeggenschapeen
tipt- e ^eTke vele sociale organisa-
hehk'" binnen- en buitenland reeds
ieoben doorgemaakt.
(Vervolg op pagina 8)
sen, die de Kardinaal nog eenmaal
wilden zien. Toen gingen de deuren
dicht en begonnen de zusters voor
bereidingen te treffen voor de laat
ste gang van Utrechts Aartsbisschop
naar de stad, die hem de laatste aard
se rustplaats bereiden zal.
Inmiddels groeide de menigte aan, die
het vertrek bij het sterfhuis wilde
gadeslaan. Een voortreffelijke afzetting
door de politie maakte het mogelijk,
dat alles rustig kon verlopen. Auto's
reden voor om hoge gasten te brengen,
die het stoffelijk overschot begeleiden
zouden. Zij verzamelden zich in de grote
marmeren hal van het 18e-eeuwse pa
triciërshuis, waar zich reeds meer dan
honderd zusters van de Congregatie van
O. L. Vrouw hadden opgesteld. Klokslag
zeven uur traden acht dragers aan. De
zusters zetten zachtjes het „In Paradi-
sum" in. Het vertrek van de Kardinaal
uit het huis, dat Hem vier jaar liefdevol
onderdak verleende, was begonnen.
Eerst trad een functionaris naar bui
ten, die het kussen droeg, waarop de
wereldlijke en kerkelijke onderschei
dingstekenen van de kerkvorst lagen,
direct gevolgd door de dragers, die het
stoffelijk overschot van Z.Em. op een
divanbed in hun midden droegen. Een
kleed van zwart velours, waarop een
groot kruis van paars fluweel met goud
borduursel, dekte de provisorische baar.
Men had het stoffelijk overschot nog
niet willen kisten, omdat het Zaterdag
in Utrecht nog moest worden opgebaard
voor het officieel rouwbeklag. Achter
de baar volgde een andere functionaris,
die de rode kardinaalshoed op het stof
felijk overschot in de auto legde. Ten
slotte werden ook de bloemen, die de
dodenkamer gesierd hadden, naar bui
ten gedragen. Ademloos volgde het sa
mengestroomde publiek op enige afstand
het vertrek.
Snel reden hierna de volgauto's voor.
In de eerste stapte de apostolische ad
ministrator, mgr. dr. B. J. Alfrink. In
de tweede auto volgden mgr. D. Huur-
deman, vicaris-generaal, en mgr. dr.
J. A. Geerdinck, officiaal van de
Aartsbisschop, in de derde deken G.
C. Smit van Amersfoort en dr. A. W.
Hoegen, de rector van het huis. De
algemeen overste van de Congregatie,
^beopbila, en haar assistente,
,-io „L oresiana, stapten in de vier-
Ipp ®vena's zuster Bartholo-
Kar.dinaa! Vier jaar als
S? ?eataan heeft en
al zijn correspondentie verzorgde, en
de zusters Anastasio en Celestine die
Z.Em. jarenlang verpleegden. In de
vijfde auto reden burgemeester H
Molendijk en een der wethouders van
Amersfoort mee, in de zesde de pas
toors van de stad.
Zachtjes werd de deur van het huis
gesloten. Van dat ogenblik af wees het
kardinaalswapen boven de ingang er nog
slechts op, dat eens een Prins der Kerk
er verblijf gehouden had. Onberoerd in
de windloze avondschemering hing de
Pauselijke vlag halfstok boven het raam
van wat tot Donderdag het slaapvertrek
Va« Z.Em. was. Het „Huis met de blau
we ruitjes" sloot een stuk van zijn ge
schiedenis af, dat inmiddels tot de kerk
geschiedenis van Nederland behoort.
vir'on95 de TOUte stonden tientallen no-
Vrmit Van de Congregatie van O. L.
pn geschaard, evenals religieuzen
beth -,fZ?erP^eeSstets van het St. Elisa-
nvm?rvLenpUis te Amersfoort. Verder-
ipvadhpii^r<^erl 'eden van de katholieke
was stiCli^ de route- AUe verkeer
lanaznam rfl *odat de stoet, die heel
ThindeZ pT- de. binnenstad reed, on-
hiiitpn dp hph1 Sti^te kon passeren. Ook
ppltP vnr^d°Uwde kom van de qe.
meente vormden de toeschouwers een
gesloten fronthet leek alsof heel Amers
foort was uitgelopen om de Kardinaal
een laatste groet te brengen. Kardmaal
Aan de grens van de gemeente bii het
pensionaat Saint Louis, keerden 'de twee
laatste volgauto s van het gemeentebe-
stuur en de pastoors van de stad terug
terwijl de auto van mgr. Alfrink in
snelle vaart de stoet vooruit reed, om
mgr. in de gelegenheid te stellen het
stoffelijk overschot m het aartsbisschop
pelijk paleis op te wachten.
Ook langs de Rijksweg door Drieber
gen en Huis ter Heide stonden groepjes
mensen de stoet af te wachten. De kerk
klokken van Driebergen luidden; vele
automobilisten zetten even hun wagen
stil, treffend eerbetoon op de jachtige
snelweg.
In tegenstelling tot de belangstelling
in Amersfoort reed de stoet vrijwel on
gemerkt Utrecht binnen. De politie had
geen bijzondere maatregelen genomen,
zodat de stoet spoedig verzeild raakte
in het drukke verkeer. De Maliebaan
was echter afgezet en daar hadden zich
in de inmiddels gevallen duisternis eni
ge duizenden belangstellenden rondom
het aartsbisschoppelijk paleis geschaard
Eerst stapte het gevolg uit de auto's.
Daarna traden enige fraters van het
Gregoriushuis aan de Herenstraat naar
voren om het stoffelijk overschot, de
onderscheidingen, de kardinaalshoed, de
bloemen en de kransen behalve van
De toespraken, waarmee premier
Boelganin van Sovjet-Unie en bonds
kanselier Adenauer van West-Duitsland
gisteren in het Spiridonovka-paleis te
Moskou de besprekingen tussen hun
beide landen openden, hebben geen ver
rassingen opgeleverd. Boelganin stelde,
zoals verwacht werd, voor om zo spoe
dig mogelijk over te gaan tot het uit
wisselen van ambassadeurs. Het ont
breken van diplomatieke betrekkingen
tussen Rusland en West-Duitsland, zo
zei hij, maakt het vinden van een op
lossing van het vraagstuk van de Duit
se eenheid extra moeilijk. Het toetre
den van de hondsrepubliek tot de ac-
coorden van Parijs vormde eveneens
een ernstige hinderpaal. Boelganin ver
klaarde zich bereid tot een „uitwisse
ling van meningen" over de kwestie
van de Duitse eenheid, maar hjj legde
er nogmaals de nadruk op, dat een
oplossing van deze kwestie, naar de
mening van de Sovjet-Unie, bovenal
een zaak is van de Duitsers zelf. Het
bestaan zowel van de West-Duitse
bondsrepubliek als van de Oost-Duitse
democratische republiek moest worden
erkend. De herèniging tenslotte moest
passen in het kader van een „geschik
te overeenkomst voor vrede en veilig
heid in Europa".
Bondskanselier Adenauer stelde hier
van zijn kant tegenover, dat het herstel
van de Duitse eenheid het werk moet
zijn van de Grote Vier en dat pas daar
na de Duitsers aan de beurt komen om
hun nationale tehuis ,,van binnen en
van buiten op te knappen". Dr. Aden
auer maakte onderscheid tussen een
mechanische, louter diplomatieke en
een wezenlijke „normalisatie" van de
betrekkingen tussen Rusland en de
bbndsrepubliek.
Zonder voorwaarden te willen stel
len merkte Adenauer op, dat een we
zenlijke normalisatie van de betrek
kingen tussen beide landen ondenk
baar is, zo lang de kwestie van de
Duitse krijgsgevangenen achter het
IJzeren Gordijn niet opgelost was.
„Laat ons resoluut een streep zetten
onder een kwestie, die ons dagelijks
d°et denken aan het rampzalig ver
leden De bondskanselier deed een
beroep op de R.ussen al hun energie
te wijden aan een snelle opheffing
van de verdeling van Oost- en West-
Duitsland, welke verdeling hij „abnor
maal" noemde en in strijd met de
„Goddelijke en menselijke wet en met
de. natuur".
Er zou geen werkelijke veiligheid in
Europa bestaan zonder het herstel van
de Duitse eenheid. Adena,uer zette uit
een, dat de NATO noch de West-Euro-
pese Unie instrumenten van agressie
kunnen zijn. De regering van een ver
enigd Duitsland zou bovendien zelf kun
nen uitmaken of en tot welk bondge
nootschap het wenste toe te treden.
De bondskanselier zeide het wenselijk
te achten, dat de Grote Vier hun be
sprekingen over de Duitse eenheid com
bineerden met onderhandelingen over
een algemeen veiligheidssysteem, op
dat een eventuele vrees van de Sovjet-
Unie voor een verenigd Duitsland kan
worden weggenomen.
Prinses Wilhelmina was er ook een
krans van het St. Elisabeth-ziekenhuis
te Amersfoort en van het gemeente
bestuur van Ameland naar bin-
pen te dragen. Mgr. Alfrink wachtte
in de hal het stoffelijk overschot op en
zegende het met wijwater. Inmiddels
voegden zich mgr. A. Wiegerink, deken
van Utrecht, pastoor J. v. d. Burg, ple
baan van de kathedrale kerk, en mgr. A.
M. Jansen, pastoor van Maarssen, allen
leden van de bisschoppelijke regelings
commissie, bij de officiële personen.
De plechtigheid duurde slechts enke
le ogenblikken; spoedig verspreidde de
menigte zich weer. Z.Em. Johannes Kar
dinaal de Jong was weer thuis, weer
terug in zijn bescheiden paleis, dat Hij
vier jaar geleden met pijn in het hart
verlaten had. De begeleidende zusters
bereidden Hem opnieuw een praalbed,
omgeven met dezelfde indrukwekkende
soberheid als in Amersfoort.
Na afloop van de ochtendzitting heeft
premier Boelganin beide delegaties een
lunch op het Kremlin aangeboden. Tij
dens de besprekingen van gisteren be
kleedde hij het voorzitterschap. Van
daag is het de beurt van de bondskan
selier. Adenauer zal vandaag antwoor
den op het voorstel van Boelganin over
de uitwisseling van ambassadeurs.
Omstreeks kwart voor 12 Vrijdag
avond hebben voorbijgangers bemerkt,
dat er rook en vlammen uit de spits
van de toren van de Ned. Herv. kerk te
Bennebroek sloegen. Zij waarschuwden
onmiddellijk de dorpsbrandweer, die
spoedig ter plaatse was, doch toen
brandde de torenspits reeds als een
fakkel. Direct werd het vuur met drie
stralen bestreden en reeds korte tijd
later was het bedwongen.
De Haarlemse brandweer, die op ver
zoek van de rjjksbrandweerinspectie
met een volledig bemande motorspuit
werd gealarmeerd, behoefde geen as
sistentie te verlenen.
De schade is beperkt gebleven tot de
torenspits, die geheel werd vernield.
Het zeventiende eeuwse kerkje liep
vrijwel geen schade op en zelfs betrek
kelijk weinig waterschade.
De oorzaak van de brand is nog niet
bekend. Overdag hebben loodgieters aan
de torenspits herstelwerkzaamheden
verricht.
Ondanks het late uur trok de brand
veel belangstelling.
Kardinaal Griffin van Londen en
Kardinaal Frings van Keulen, die op
het Kromstaffeest in 1953 resp. het
Engelse en het Duitse Episcopaat ver
tegenwoordigden, .uilen Dinsdagmor
gen de plechtige Uitvaart bijwonen,
evenals de Nederlandse Sacrista van
Z.H. de Paus, mgr. van Lierde en de
procurator van het Nederlands Epis
copaat in Rome, mgr. Damen. Kardi
naal van I'oey uit Mechelen, die als
Apostolisch Legaat het Kromstaffeest
bijwoonde, zal niet aanwezig kunnen
zijn.
De Pauselijke Internuntius, mgr. P
Giobbe, en het gehele Nederlandse Epis
copaat, zullen aan de begrafenisplech
tigheden deelnemen.
De Maastrichtse St. Servaeskerk heeft
tengevolge van de torenbrand een scha
de van naar schatting twee ton opge
lopen. De verwoesting bleef beperkt
tot en met de carillonetage. De 48
carillonklokjes brachten het er vrij
goed af. Zij vielen slechts van een
geringe hoogte naar beneden en kwamen
op het plafond van de etage waar de
befaamde groeëte klok Grameer ge
naamd hangt,1 terecht. Slechts één
van de carillonklokjes vertoonde een
flinke barst. Omtrent de oorzaak van
de brand kon men ons Vrijdagavond
nog niets definitiefs mededelen.
Uit heel Nederland bereikten mgr.
M. Jennekens telefoontjes van mensen,
die bezorgd informeerden naar de toe
stand van de kerkt Gelukkig kon de
deken allen geruststellen. De histori
sche Keizerzaal uit de twaalfde eeuw,
waarop de toren is opgericht, liep niet
de minste schade op. Ook heeft de kerk
niet ernstig van waterschade te lij
den gehad, zodat de diensten normaal
kunnen doorgaan.
Met het doel gelden in te zamelen
voor de restauratie van de door brand
verwoeste toren is Vrijdagavond een
actiecomité opgericht. In het comité
hebben zitting genomen mgr. dr. G.
Lemmens, bisschop van Roermond, en
zijn coadjutor mgr. dr. A. Hanssen, mr.
dr. F. Houberi, commissaris van de ko
ningin, mr. W. baron Michiels van Kes-
senich, burgemeester van Maastricht,
mgr. M. Jenneskens, deken van de St.
Servaeskerk en prof. dr. J. Timmers.
Tevens is een werkcomité samengesteld
met als voorzitter J. Peeters, secre
taris H. Rondagh en penningmeester
J. Bartels. get gironummer van dit
comité is 293824 van de Maastrichtse
Spaarbank.
Nog vóór het comité met zijn werk-
1n meerdere opzichten mogen we de
laatste jaren een opleving waarne
men van de katholieke geest in
Nederland. Deze opleving spreekt niet
alleen uit stijgende ledentallen van ka
tholieke organisaties, sterker treedt zij
naar voren in de toenemende belang
stelling voor het kernvormingswerk.
Mag het Verbazen, dat wij in deze da
gen een relatie wensen te zien tussen
deze vernieuwing van het katholieke le
ven en de Sterke Leider, die Neder
land in de persoon van Zijne Eminen
tie Kardinaal de Jong is ontvallen?
Reeds kort na zjjn officiële ambtsaan
vaarding, in Maart 1936, hadden we
het voorrecht een uitnodiging te
ontvangen van Mgr. de Jong voor
een bespreking in het Aartsbisschoppe
lijk Paleis met de besturen der stands-
organisaties in het Aartsbisdom, over
het werk van de Katholieke Actie en
het kernvormingswerk van de stands-
organisaties. Bij die gelegenheid drukte
de Aartsbisschop zijn grote bezorgd
heid uit over de toenemende onkerke
lijkheid in Nederland. En vrijwel letter
lijk zei hij: „Twee dingen zjjn nood
zakelijk om hieraan paal en perk te
stellen: vooreerst moet de Kerk in het
alledaagse leven van de mens veel
meer gaan betekenen. Maar op de twee
de plaats is het noodzakelijk dat er ker
nen worden gevormd van diep gelovige,
verstandelijk goed gevormde katholie
ken, die als zuurdeeg in de massa
werkzaam zullen zijn." Dit woord her
haalde hij op een priesterstudiedag te
Apeldoorn in 1947; „Wat geldt voor de
massa, geldt nog meer voor die groe
pen van uitgekozen mannen, die met
Schaepman's devies „Credo Pugno"
apostelen onder de arbeiders willen
zijn. Zij willen kernen vormen, die naar
Ariën's woord „als wiggen in de massa
worden gedreven." De geestelijke zorg
voor die kernen behoort wel zeer bij
zonder tot de priesterlijke taak van de
adviseur. Het zal voor ieder duidelijk
zijn, dat bij die geestelijke werkzaam
heid in de sociale organisaties ge
streefd moet worden naar samenwer
king met de Katholieke Actie, met
name naar samenwerking tussen Credo
Pugno en Katholieke Actie. Onjuist
evenwel zou de opvatting zijn, dat Cre
do Pugno overbodig is vanwege de
Katholieke Actie, of de Katholieke Ac
tie overbodig zou zjjn vanwege de Cre
do Pugno. Niet een van beide, maar
beide tezamen zullen veel kunnen be
reiken tot versterking en verdieping
van het godsdienstig leven van de ar
beider."
Niet alleen om der kwantiteits wille
ging de bijzondere aandacht van
Utrechts Aartsbisschop naar de grote
groep van werknemers. In de dagen,
die Hij zelf later steeds als de zwaar
ste van zijn leven heeft gekenmerkt,
wilde hij voortdurend geïnformeerd zijn
over de mentaliteit en de betrouwbaar
heid van de arbeiders. Mgr. v. Schaik,
de Proost van het Metropolitaan Ka
pittel, heeft hier nog eens aan herin
nerd in een artikel op 10 September
1945, maar ook onze persoonlijke her
inneringen en notities uit die dagen ver
halen ons dit. Op Zaterdagmorgen 26
Juli 1941 brachten we, op verzoek van
zaamheden startte waren al enkele gif
ten binnen, o.a. van twee Akenaren,
die spontaan 30 DM schonken, van de
K.L.M., die een gift van 500 toezeg
de en van twee wegenbouwfirma's. Het
Maastrichts Mannenkoor besloot concer
ten voor de St. Servaeskerk te gaan
geven, de organisatoren van een tom
bola op de Maastrichtse kermis zijn
voornemens de helft van de opbrengst
af te staan voor de St. Servaeskerk.
Uit het actiecomité St. Servaes zal t.z.t.
het comité „Vrienden van St. Servaes"
worden opgericht, dat zich zal beijveren
voor de algehele restauratie van de
Maastrichtse St. Servaeskerk.
<v.'
W- &MÈ
Dj hoofdtoren van de St. Servaas in
Maastricht, die bij de restauratie m 1880
door dr. P. Cuypers was gebouwd ter
vervanging van een zestiende-eeuwse
barokke toren, is, zoals gemeld, gisteren
door brand geteisterd. De spits kwam
rond tien uur brandend naar beneden
met brokstukken van de steiger, die
voor herstelwerkzaamheden rond de
toren was aangebracht. Door dapper
optreden slaagden de brandweren van
Maastricht, Aken en Heerlen er in het
onderste gedeelte van de spits, waarin
„Graammeer" (Grand'mère), de be
roemde 6000 kg. zware klok en het caril
lon hangen, te behouden. De neerstor
tende spits is door het dak van de
kerk gevallen. Een grote koperen
kroonluchter werd volkomen vernield,
terwijl ook verder vrij ernstige schade
werd aangericht. Maar gelukkig is de
kerk voor een ramp gespaard geble
ven. Op bovenstaande foto ziet men de
toren na de brand.
Mgr. v. Schaik, aan de Aartsbisschop
verslag uit van de tragische gebeurte
nissen, die een dag tevoren en die
zelfde morgen zich in het Huis van
den Arbeid in Utrecht hadden afge
speeld. Reeds lag de brief, die op 3
Augustus van alle preekstoelen zou
worden voorgelezen, tekstklaar. Zijn eer
ste vraag was weer: hoe zullen de ar
beiders reageren. En toen we hem de
verzekering konden geven, dat vrijwel
niemand lid zou blijven van het Werk
liedenverbond onder leiding van een
nationaal-socialist, kwam weer de ty
perende vraag of we geen kans zagen
het Credo Pugno-werk in enigerlei
vorm door te zetten. We blijven vol
diepe ontroering terugdenken aan deze
audiëntie. De persoonlijke gevoeligheid,
het diepe meeleven ook met de per
soonlijke belangen van hen, die moge
lijkerwijze door represailles zouden
kunnen worden getroffen, sprak wel uit
deze eenvoudige woorden, die we
nimmer kunnen vergeten; „Laat ik u en
in u al uw vrienden en collega's en
alle arbeiders mijn heel bijzondere
bisschoppelijke zegen geven, want voor
mij is het niet zo erg meer, ik heb
toch al te hoge bloeddruk. Maar ik
vind het zo erg voor al die mensen
met hun gezinnen." Het was voor het
eerst, dat we in de ogen van deze
grote, sterke mens tranen van ontroe
ring zagen.
Maar het werk moest doorgaan.
Het werk, waardoor de mens de
weg naar God iets gemakkelij
ker zou kunnen worden gemaakt. „En
daartoe", aldus verklaarde Hij. „staat
dag en nacht de deur van mijn huis
voor U open."
Op telkens verschillende punten van
het land kwamen daarna priesters en
leken bijeen om onder bijzondere aan
moediging van de Aartsbisschop het
werk van de bijzondere zielzorg natio
naal en diocesaan te organiseren.
Buitenkerkelijke bijeenkomsten wa
ren verboden, maar in vrijwel alle pa
rochies werden sub-comité's van de Ka
tholieke Actie opgericht, die konden
werken aan de hand van speciaal daar
toe samengestelde werkmapjes. De
Aartsbisschop stelde het telkens op
prijs gekend te worden In alles, wat
op dit gebied plaatsvond. Bij meer dan
een gelegenheid stelde Hij spontaan
geld beschikbaar om het werk van deze
sub-comité's van de retraiteclubs (e-
veneens een gecamoufleerde vorm van
voortzetting van het godsdienstig vor
mingswerk) te steunen. Het contact met
de tewerkgestelden in Duitsland had
eveneens zijn bijzondere steun.
We gaan heen langs de grote ma
teriële steun, die de Kardinaal bood vla
het Fonds Bijzondere Noden. Slechts
willen we vastleggen, dat hierin ook het
inzicht van de Kardinaal sprak, dat
Christendom ook spreken moet uit de
actieve daad van naastenliefde en voor
al door redelijke materiële zorg. On
middellijk na de bevrijding stimuleer
de Hij door woord, geschrift en bezoek
het werk van Credo Pugno en andere
vormen van kernvorming. En ondanks
de ontzaglijke moeilijkheden, waarvoor
elke Beweging, die dit streven wenste
te steunen, zich zag geplaatst, is het
gegroeid in omvang en in diepte.
Nederland heeft een ereplicht tegen
over de Sterke Leider uit de oorlog.
In het bijzonder de bewegingen die zich
zelf tot taak stelden herkerstenend in
te werken op de zich van God en Kerk
verwijderende massa, moeten zich in
deze dagen bewust, zijn de erfgenamen
te zijn van de liefde en de kracht,
van de toewijding en de zorg van de
man, die wist zelf niets te kunnen en
daarom tot devies had gekozen: „De
Heer is mjj een helper". Kardinaal de
Jong moge thans de voorspreker zijn
bjj God, ten behoeve van het werk, dat
Hem zo dierbaar was en dat wij Hem
nu beloven voort te zetten met alle
kracht, die in ons is.
JOH. ZWANIKKEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Gisteren is een buienfront over om
land getrokken, hier en daar vergezeld
van onweer. In de afgelopen nacht kwa
men er, ook al door het betrekkelijk
warme Noordzeewater, in de kustpro
vincies nog enkele buien voor, waarvan
Den Helder 10 mm. regen kreeg. Het is
mooi nazomerweer, maar de lucht is nog
onstabiel, zodat nog wel enkele buien
tot ontwikkeling kunnen komen. Mor
gen zal de dag rustig en ook vrij zonnig
kunnen beginnen, maar over Ierland na
dert het front van een nieuwe Oceaan-
depressie. Het is mogelijk dat dit front
in de loop van de middag het Westen
van ons land bereikt met toenemende
bewolking gevolgd door enige regen.
Het algemene weerbeeld is niet ongun
stig voor September, maar bestendig mo
gen wij het weer niet noemen. De tem
peratuur kan morgen iets hoger worden
dan vandaag.
Aanvankelijk zonnig en rustig weer.
Later meer bewolking gevolgd door wat
lichte regen en een toenemende Zuid
westen wind. Temperatuur overdag om
streeks 20 gr. C., zeewatertemperatuur
17—18 gr. C.
Advertentie
BARTELJ0RISSTR HAARLEM TEL. 13439
FERD. B01STR 48 A DAM TEL 717162
(Tot Zondagavond)
Van het Westen uit toenemende
bewolking met tijdelijk enige regen.
Aanvankelijk weinig wind, later ma
tige of vrij krachtige wind tussen
Zuid en West. Weinig verandering in
temperatuur.
ZONDAG:
Zon: 6.08-19.09. Maan: 0.03-16.32.
MAANDAG:
Zon: 6.10-19.06. Maan: 1.20-17.04.
