Onder droef gebeier van de Domklokken
ZWIJGEND TEN
AFSCHEID
Sobere uitvaart, maar toch
w
LCk
Receptie in het
Kremlin zuivert
de gespannen
atmosfeer
groots en luisterrijk
Koud weer
met buien
Boelganin; „Ik behoor
tot de optimisten'
Adenauer typeert Khroesjtsjev
Weinig houvast
4
Twee kardinalen, zeven ministers 1
zestien bisschoppen begeleiden
hem naar de laatste rustplaats
Overweldigende
belangstelling
Metten en Lauden
Bidprentje voor
kardinaal De Jong
t
Krans van het Koninklijk Paar
Op het priesterkoor
Kanselier Adenauer
Op het kerkhof
dee MORRIS (efoteycu (mij!
Het weer
Premier Boelganin
Nikita Khroesjtsjev
Als de wens er maar is...
JWSDAC 13 SEPTEMBER 1955
79ste JAARGANG No. 26396
Twee Kardinalen, zeven ministers, zestien bisschop per
en tal van andere kerkelijke en wereldlijke hoog-
waardigheidisbekileders hebben hedenmorgen het stof
felijk overschot van Z. Em. Johannes Kardinaal de Jong
^ar zijn laatste rustplaats begeleid. Langer dan een
kilometer was de stoet, die door Utrecht trok, terwijl uit
Domtoren het droef gebeier van klokken neerdaalde,
iienduizendlen mensen hadden zich langs de route ge
schaard, om de Kardinaal zwijgend een laatst vaarwel toe
ie roepen. De vlaggen rouwden halfstok, het verkeer was
Cm gelegd en zo stond heel Utrecht in het teken van dit
laatste afscheid. Een uitvaart, zoals de residentie van d'e
Kardinaal nooit eerder gezien had, sober, maar toch groots
en luisterrijk. Het laatste eerbetoon aan hem, op wie van
toepassing was: „Groot is zijn roem, diank zij Uw hulp, o
Heer; met grootheid en luister hebt Gij hem getooid", de
Psaiim (20,6), die mgr. Geerdinck tevoren tot uitgangspunt
van zijn lijkrede gekozen had. Langzaam bewoog de stoet
fcich door de overvolle straten, voorafgegaan door deputa-
ties van leger, vloot en luchtmacht, elk 24 man sterk en
Vergezeld van de hoofdaalmoezeniers mgr. H. J. J. M. van
Vaelen, mgr. J. F. M. de Sain en R. H. M. Verhoeven.
Overzicht van het priester
koor tijdens de plechtige uit
vaart van Z. Em. Johannes
Kardinaal de Jong in de
kathedraal te Utrecht.
Reis naar Moskou
niet vergeefs...
MOTOR BROMFIETSKLEDING
Alles sal goed gaan..
Gisteren hebben wij de richt
lijnen voor de schrijfwijze van de
Nederlandse taalzoals die voor de
openbare lichamen gelden, toege
licht met een aantal regels, die zijn
ontleend aan de ,Jeidraad" bij de
„Woordenlijst van de Nederlandse
Taal", samengesteld door de
Belgisch-Nederlandse spellingcom
missie.
Wie de gegeven regels kent,
moet echter niet de illusie koeste
ren, dat hij er daarmee is, althans
niet voor wat de schrijfwijze van
de bastaardwoorden betreft. Een
algemene regel, die geldt voor
woorden met c (uitspraak s),
c (k), qu (kw), ou (oe), y (ij,
luidt dat het meer Nederlandse
letterteken wordt gébruikt, wan
neer dat reeds grotendeels de
gewoonte was. Derhalve: sigaret,
karton, kwitantie, toerist, ritme.
Nu is het voor de gewone ge
bruiker al dikwijls moeilijk om
zonder meer uit te maken, of een
bepaalde schrijfwijze zo de ge
woonte geworden is, dat ze nu als
voorgeschreven geldt. De deskun
digen hébben het hgm evenwél nog
moeilijker gemaakt door de wijze,
waarop zij zélf hun algemene regel
hébben toegepast.
Zij hébben weliswaar in de
meeste gevallen slechts een voor
keur uitgesproken, maar ambte
lijk is die voorkeur nu voor
schrift, tengevolge waarvan offi
ciële schrijfwijze wordt: antikleri
kaal en clerus, antikrist en
christendom, kritiek en criticus,
elektricien en electoraat, elektro-
kutie en executie, kandidaat en
canapé, kostuum en colbert, kome
die en comité, komplot en com
mensaal, kosmografie en corres
pondent, kwintessens en qua
tertemper, oktober en octrooi,
produktie en reductie, publïkatie
en redactie, rekruut en record,
soeverein en gouverneur, toerist
en souvenir, vakantie en vacant,
akoestiek en acoliet.
Wij zijn niet gerechtigd op deze
zaken taalkundige critiek te
leveren, maar het moet ons van
het hart, dat het voor de doodge
wone, cdledaagse taalgebruiker
nogal inconsequent lijkt. Hoe het
misschien toch in de aangehaalde
regel past moet hem wél ontgaan.
Toch zou hij, dunkt ons, mogen
verwachten, dat men hem spelling
regels geeft, waaraan hij een
redelijk houvast heeft en die hem
niet nopen voortdurend de woor
denlijst te hanteren.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
,'slafoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
°;J<ant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
blJkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrlgter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 2S cents per millimeier-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week,
(2.17 per maand, f 6.50 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
tienduizenden groeten
de kardinaal
Daarna volgden fraters en zusters,
ludenten van seminaria, kapelaans,
rectoren, professoren van seminaria,
Aalmoezeniers, vrienden van de Kardi
naal, pastoors van Amersfoort en
utrecht, oud-pastoors van Ameland, de-
^ns van het aartsbisdom, klasgenoten
de Kardinaal, provinciaals en over-
van orden en congregaties, de ka
rtels van Den Bosch, Haarlem, Roer
end en Breda, huisprelaten en geheim
kamerheren van Z.H. de Paus, oversten
ah de zusters van Amersfoort, Tilburg
het „Huis met de blauwe ruitjes
iv<rs, zusters en verdere familieleden
Cr Kardinaal, o.a. zijn broer, pas-
de Jong uit Schoten, het me-
Cnnoen n kaPittel' abten, missiebis-
VoiffifiJr buitenlandse bisschoppen, het
t'ai.r luiro ?erlandse Episcopaat en de
TrarJnternuntius mgr. Paolo
C°^be' Jf pr!ffaal Frings uit Keulen en
dmaal flr| uit Londen reden per
Vt,r? naar r,rHi<ro khof- evenals twee
mtegenwoordigers Van H.M. de Konin-
«h, ir J-. C. baron van Tuyll van Se-
^oskerken, Heer van Zuyien, en jhr.
S* J. Th. M Smits van Oyen, resn. op-
kamerheer en kamerheer van H M
K^ede de minister-president dr' W
i5ees en de ministers mr. L. A. Donker
n Prof. w. J. A. Kernkamp.
de geestelijkheid volgde het stof
je overschot van de Kardinaal. De
mahoniehouten kist met het bronzen
„*slae en het wapen van Z. Em. was
„v. een platte lijkwagen geplaatst, die
h«4 °kken werd door 24 fraters van
St. Gregoriushuis te Utrecht. De
a£en, speciaal voor deze gelegenheid
luï5aakt' bestond uit een chassis op
k "mtbanden, waarop een twee meter
8 Podium was geplaatst, bekleed met
bruin velours. De kist was niet bedekt.
Bovenop lag de rode Kardinaalshoed.
Het kussen met onderscheidingstekenen
werd door theologanten van het groot
seminarie voor het stoffelijk overschot
uit gedragen. Verkenners droegen de
vele kransen. Het ere-eskorte werd
gevormd door zes Maltezer Rid
ders, mr. E. H. j. Baron van
Voorst tot Voorst, mr. e. C. M. M. Ba
ron Speyart van Woerden, ir. J. B. G.
M. Ridder de van der Schueren, jhr. R-
A. F. C. van Grotenhuis, mr. H. L. F.
M. van Hövell van Wezefeld en Wester-
fiier en dr. S. F. C. A. M. Baron van
Wijnbergen.
Achter de lijkwagen liepen in de
stoet mee de ministers prof. dr.
L. J. M. Beel, A. C. de Bruijn, mr. J. M.
L. Th. Cals, mr. F. J. F. M. van Thiel,
de staatssecretarissen mejuffrouw dr.
A. de Waal, dr. G. J. M. Veldkamp
en H. C. W. Moorman, de voorzitters
van de Eerste en de Tweede Kamer, mr.
J. A. Jonkman en mr. L. G. Korten-
horst de commissarissen der Koningin
van Utrecht, Noord Brabant en Lim
burg resp. nu1- c- Th- B' Graaf van
Lvnd'en van Sandenburg, prof. J. B. de
Quay en dr F. J- M. A. H. Houben,
burgemeesters hoogleraren, vertegen
woordigers vim de katholieke .stands-
e7 vakorganisaties, jeugdbeweging en
tal van andere organisaties.
Maandagavond om half acht waren
de Metten gezongen door alle semina
risten van het groot-seminarie Rijsen-
hurg, onder leiding van directeur J. J-
H. Voncken van de R.K. Kerkmuziek-
school. Celebrant was mgr. D. Huur-
üeman, vicaris-generaal van de aarts
bisschop. De kerk was tot in de uiter
ste hoeken gevuld en na afloop stonden
Aderden mensen voor de ingang
om hoewel de tijd hiervoor om zes
De overledene heeft tijdens zijn
aardse leven te kennen gegeven,
dat zijn bidprentje ons, die achter
blijven, moest herinneren aan zijn
rotsvast geloof in deze waarheid: Ik
geloof in het eeuwige leven.
Daarom moge hier worden her
haald, wat de beminde en diep be
treurde dode schreef in zijn Vas
tenbrief van 1948:
„Ons vaderland is in de hemel.
Vandaar verwachten wij de Verlos
ser Jezus Christus, de Heer. Hij zal
ons vernederd lichaam herscheppen,
aan Zijn verheerlijkt lichaam ge
lijk. (Phil. 3, 20-21). De gedachte
aan het eeuwige leven geeft ons
hier op aarde de kracht om de wil
van God met de hulp van Zijn ge
nade te vervullen, en zij is ons een
troost en sterkte in de beproevingen
van deze wereld."
Bidden wij voor hem, dat hij thans
moge bezitten, waarin hij zo vast
heeft geloofd.
Laat ons bidden.
Verleen ons, Heer, dat Gij de ziel
van uw dienaar Johannes, die Gij
verlost hebt uit de moeilijke strijd
van deze wereld, doet delen in het
geluk van uw Heiligen. Door Chris
tus onze Heer. Amen.
de Jonn itr ft1 de adjudant van H. M. de Koningin, kapt.-lt. t. Z., P. J. S.
9eip-od n-, opdracht-van M. de Koningin en Prins Bernhard, een krans
ïfnrwH i v?et ,van de katafalk, waarop het stoffelijk overschot van Johan-
kran* :ong lag opgebaard in de kathedrale kerk te Utrecht. De
van witte chrysanten was getooid met een rood-wit-blauw lint met de
initialen van H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
uur reeds verstreken was langs het
stoffelijk overschot te defileren.
's Avonds laat werd het stoffelijk
overschot in een mahoniehouten kist
gelegd, inwendig bekleed met zmk dat
dichtgesoldeerd werd. Op het deksel is
een groot gesmeed kruis aangebracht
en daaronder het wapen van de Kar
dinaal met het devies „Dominus mini
adjutor". Onder het wapen had de
Utrechtse edelsmid Leo Brom de vol
gende tekst geplaatst: Johannes Card,
de Jong, Archi-epus Ultrajectens, 10
sept. 1885—8 sept. 1955.
Om tien uur begonnen hedenmorgen
de Lauden, gezongen door een sehola
van het groot-seminarie. Celebrant was
de apostolisch-administrator, mgr. dr. B.
J. Alfrink, die om half elf eveneens de
pontificale Requiemmis opdroeg, geassis
teerd door mgr. D. Huurdeman, vicaris-
generaal, als presbyter assistens, mgr.
G. C. Hartman, president van het groot
seminarie Rijsenburg, als diaken en de
ken I. van den Berg uit Oldenzaal als
subdiaken.
Het priesterkoor was in eenvoudige
rouw gestoken, geheel overeenkomstig
de wens van de Kardinaal. Slechts bo
ven de kanunnikenbanken was een
zwarte rand aangebracht. Op het altaar
stonden goudkleurige kandelaars, even
als h.et kruis doorschijnend omfloerst.
Aan de voet van het priesterkoor was
de kist met het stoffelijk overschot ge-
plaatst, aan weerszijden omgeven door
vier brandende kaarsen op grote zilve
ren kandelaars. Zes Maltezer ridders
vormden de erewacht.
Een bleke zon, die door de regen
wolken brak, gaf enige glans aan het
boeiende kijkspel, dat zich voor de
ogen van honderden toeschouwers ont
rolde bij de ingang van de kathedraal.
Negenhonderd genodigden kwamen per
auto of te voet bij de kerk aan. Het
zwart van de wereldlijke autoriteiten
en lagere geestelijken voerde de bo
ventoon, afgewisseld met het paars
van bisschoppen en andere monseig
neurs. Het felle rood van de Malte
zer ridders en de witte mantels van
de ridders van het Heilig Graf vorm
den de lichtere toets, evenals het
goud van de uniformen, waarin de
vertegenwoordigers van H. M. de
Koningin gekleed waren.
Om kwart voor tien begonnen de
klokken van de kathedraal een mo
notoon welkom te beieren, terwijl
verkenners en welpen, met een rouw
band om de arm, aan weerszijden van
de ingang een erehaag vormden. Stram
salueerden zij voor de hoge autori
teiten, die door ceremoniarii, leden
van Veritas, naar hun plaatsen wer
den begeleid.
Reeds om half tien betraden de eer
ste genodigden en autoriteiten het kerk
gebouw, dat allengs geheel gevuld werd
De hoogste kerkelijke autoriteiten had
den op het priesterkoor plaatsgenomen;
aan de epistelzijde, op een kleine ver
hoging naast de celebrant en de assis
tenten, bevonden zich Kardinaal Griffin
en Kardinaal Frings; aan de evangelie
zijde nam de Pauselijke Internuntius,
mgr. Paolo Giobbe, plaats. Het voltallige
Nederlandse Episcopaat, mgr. dr. C!
Lemmens van Roermond, mgr. J. P.
Huibers van Haarlem, mgr. W. A. P. M.
Mutsaerts van Den Bosch, mgr. J. W. M.
Baeten van Breda en mgr. dr. J. H. H.
Hanssen, coadjutor van Roermond, de
aanwezige buitenlandse bisschoppen en
de missie-bisschoppen zetelden in de
koorbanken. Onder de hoge geestelijk
heid bevonden zich mgr. M. Keiler, bis
schop van Munster, mgr. C. Kramer
O.F.M. van Luanfu, mgr. J. Buis, Mill
Hill van Jesselton, mgr. C. Dubbeldam
van Jubalpur, mgr. Jac. Romijn, mgr. N.
Brans, apostolisch vicaris van Medan,
mgr. H. J. Paulussen, oud-bisschop van
Kumasi, mgr. Th. van Lierde O.E.S.A
sacrista van Z.H. de Paus, mgr. N. Ver
hoeven, apostolisch vicaris van Manado
mgr. prof. H. van Waeyenburg, rector
magnificus van Leuven, mgr. dr. W. van
Hees, magister generaal van de Kruis
heren, dr. Serv. Mackay, assistent gene
raal van de Augustijnen, abt dom dr.
Aug. Giesberts O.C.S.O. uit Tegelen, dom
O. Andriessen O.S.B. uit Egmond, dom
C. R. Tholens O.S.B. uit Doetinchein,
dom H. Mahler uit Oosterhout, abt C.
Tewes uit Arkel, prof. dr. W. Onclin uit
Leuven, dr. J. Ondersteijn van de abdij
"an Berne en dr. H. Müssener en dr.
H. Firmenich, vertegenwoordigers van
de bisschop van Aken.
Voorts waren aanwezig de geheim
kamerheren van Z.H. de Paus, rector
W. v. d. Hengel uit Amersfoort, prof.
H. J. H. M. Fortmann uit Huis ter Hei
de, pastoor A. G. Smit uit Soestdijk, pas
toor W. Nolet uit Amsterdam, deken J.
Scholtens uit Wolvega, dr. Th. v. d. Born
uit Breda en deken A. F. J. H. de Wit
uit Zwolle, de huisnrelaten van Z.H. de
Paus, mr. F. J. C. M. Op de
Coul, directeur R.K. Onderwijsbureau,
en prof. R. Post uit Nijmegen, de secre
taris van het R.K. Kerkgenootschap, dr.
J. Loeff, de directeur van de Katholie
ke Actie, M. J. Doesburg, en de natio
naal directeur van de Pauselijke Missie
genootschappen, mgr. H. J. J. van Hus-
sen.
De liturgische gezangen onder de H.
Mis werden uitgevoerd door het koor
van de kathedrale kerk en de schola
van de R.K. Kerkmuziek, onder leiding
van directeur J. J. H. Voncken. Over
eenkomstig de wens van de Kardinaal
werd uitsluitend Gregoriaans gezongen.
Aan het einde van de pontificale
Requiem-mis hield Mgr. dr. J. A.
Geerdinck. officiaal van het Aarts
bisdom, de lijkrede, die men elders
in dit nummer kan aantreffen.
Om alle aanwezigen in staat te stel
len de plechtigheid op het priesterkoor
geheel te volgen, waren aan weerszij
den in de zijbeuken vier televisie-ont
vangtoestellen geplaatst, die het voor
de onmiddellijke uitzending opgenomen
beeld dus ook in de kerk weergaven.
Pater G. Lohuis O.F.M. verzorgde voor
de kiikers in de huiskamers een sober
commentaar. Paul de Waart deed dit
huiten bij het formeren van de rouw
stoet en pater Brockbernd langs de
route op de Maliebaan.
Narlaf Mer Alfrink met dezelfde as
sistentie als enige bisschop de absoute
in de kerk verricht had, werd om twaalf
uur het stoffelijk overschot door acht
fraters uitgedragen en op de wagen
geplaatst. Juist toen het eerste deel
van de stoet geformeerd werd, begon
het zachtjes te regenen. Om kwart over
twaalf zette de stoet zich langzaam in
beweging over de Lange Nieuwstraat,
de Agnietenstraat, de Absteder brug.
de Maliesingel en de Maliebaan langs
het aartsbisschoppelijk paleis. De re
gen viel daar in stromen neer. Maar
desondanks bleef het publiek belang
stellend toezien. Men nam eerbiedig
stilte in acht bij het voorbijtrekken
van de lijkwagen.
gelastigden van Oostenrijk en Luxem
burg. de consul-generaal van Frankrijk,
mr. H. W. de Vink en Jos Veldman, le
den van Ged. Staten van Utrecht, bur
gemeester jhr. mr. C. J. A. de Ranitz,
van Utrecht, burgemeester J. Mo
lendijk van Amersfoort, mejuffrouw
dr. J. C. M. M. Geldens, secreta
resse van H.K.H. Prinses Wilhelmina,
als persoonlijke relatie van Z.Em., ba
ron MichieJs van Kessenich uit Maas
tricht, geheim kamerheer van Z. H de
Paus met kap en degen, de ere-kamer-
heren van Z. H. de Paus, H. A. Hey-
meyer van Heemstede, S. Arntz Gras
veld, P. J- Spoorenberg en W. P. J.
Croon, de commandeur en secretaris
van de Commanderije van het H. Graf,
mr. dr. L. N. Deckers en prof. G. H. L.
Zeegers, prof. dr. L. J. Rogier, rector
magnificus van Nijmegen, en de Nij
meegse hoogleraren prof. dr. H. H.
Janssen, prof. dr. F. Th. Rutten, prof.
dr. F. G. van der Meer en prof. dr. W.
v. d. Pol, mr. H. W. J. M. de Jong, se
cretaris van de St. Radboudstichting, mr.
B. J. M. van Spaendonk, secretaris van
curatoren van Tilburg, prof. dr. J. J. J.
Dalmulder uit Tilburg, prof. dr. H. W.
Julius, rector magnificus van Utrecht,
prof. dr. H. Th. Fischer uit Utrecht,
prof. dr. ir. G. F. A. Teilegen, voorzitter
van de Katholieke Actie, en kolonel jhr.
J. J. G. Althing von Geusau, garnizoens
commandant van Utrecht.
Op het R.K. Kerkhof hadden zich
reeds honderden mensen verzameld.
Zij werden op enige afstand gehou
den om de officiële personen in de
gelegenheid te stellen zich rond het
graf te scharen, dat naast de rouw
kapel voor het stoffelijk overschot
van Z. Em. was ingericht. Aan het
graf werd de absoute verricht door
mgr. dr. G. Lemmens, bisschop van
Roermond, oudste bisschop in anciën
niteit van het Nederlandse Episcopaat,
geassisteerd door mgr. Huurdeman,
mgr. Hartman en deken Van den Berg.
Onder de wereldlijke autoriteiten, die
ook op het kerkhof aanwezig waren,
bevonden zich de voorzitters van de
K.V.P.-fracties in de Eerste en Tweede
Kamer, mr. G. C. J. D. Kropman en
prof. mr. C. P. M. Romme, staatsraad
mr. J. R. H. van Schaik, de Tweede-Ka
merleden pater dr. J. G. Stokman en
mej. Marga Klompé, de ambassadeur
van België, de gezanten van Ierland,
Portugal, Columbia en Ecuador, de zaak-
(Van onze weerkundige medewerker)
Nog vrij onverwacht zijn wij giste
ren, na een mooie zondag, de herfst in
gegaan. Het front waarachter vandaag
veel koudere lucht ons land is gaan bin-
nenstromen, veroorzaakte, vooral in het
oosten van Nederland, gisteravond en
m de afgelopen nacht veel regen. Op
het vliegveld Deelen bij Arnhem was
om zeven uur maandagavond al 17 mm
gevallen; vanmorgen werd op het vlieg
veld Twente 18 mm en in De Bilt 16
mm regen gemeten. De depressie-activi
teit is groot; voor de komende dagen
is in dit verband onbestendig weer met
buien te verwachten. De temperatuur,
die gistermiddag in Limburg nog tot 22
gr. C. kon stijgen, zal in het gehele
land belangrijk lager worden, ongeveer
tussen 16 en 17 gr. C.
Advertentie
BARTELJ0RISSTR. HAARLEM TEL. 13439
EERO. B0LSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
(Tot Woensdagavond)
Veranderlijke bewolking met buien,
hier en daar met onweer. Matige tol
vrij krachtige wind tussen Zuid-West
en West. Weinig verandering in tem
peratuur.
Zon; 6.13-19.02. Maan; 4.02-17.51.
De besprekingen tussen de Russische
en Westduitse delegaties in Moskou zijn
I tot nu toe nog immer zonder resul
taat geweest. Een schitterende recep-
j tie op het Kremlin was gisteravond
I voor kanselier Adenauer en de Sovjet-
leiders een uitstekende gelegenheid om
enkele openbare uitspraken te doen,
waaruit bleek dat er nog geen enkele
beslissing van betekenis is genomen.
De besprekingen zijn kennelijk vastge
lopen op de Duitse weigering het Rus
sische aanbod van volledige normale
diplomatieke betrekkingen te accepte
ren. Toch heeft de gala-receptie in -e
schitterend verlichte St. George-zaai vaD
het grote Kremiin-paleis vermoedelijk
enige verlichting gebracht in de ge
spannen toestand die tussen de twee
delegaties was ontstaan. Het schijnt
dat voor de besprekingen van van
daag zelfs enig optimisme gerechtvaar
digd is. Tijdens de receptie heeft kan
selier Adenauer met Boelganin een ge
sprek gevoerd, Jat kennelijk vrucht
heeft gedragen. De Westduitse minis
ter van Buitenlandse Zaken Von Bren-
tano zei tenminste naar aanleiding van
dit gesprek dat er „een zekere toena
dering was, alsmede een vermindering
van de spanning."
Na de receptie heeft de Bondskan
selier aan premier Boelganin voorge
steld, vóór de reeds vastgestelde bij
eenkomst van vanmorgen een bespre
king onder vier ogen te voeren, of al
leen met de ministers van Buitenlandse
.Zaken samen te komen. Tot dusverre
is van Russische zijc" 3 op dit voorstel
nog geen antwoord ontvangen.
Behalve de leden van de Westduitse en
Russische delegaties waren bijna alle
buitenlandse vertegenwoordigers ter re
ceptie gekomen. Vertegenwoordigers
van de landen, in de eerste plaats com
munistische, die geen diplomatieke be
trekkingen met Bonn hebben, waren niet
aanwezig. Boelganin verklaarde tijdens
de receptie er van overtuigd te zijn
dat in zijn besprekingen met de West
duitse leiders „alles goed zal gaan."
Hij bracht een toast uit op „het aan
gaan van normale en diplomatieke be
trekkingen" tussen de twee landen en
zei „Ik behoor tot de optimisten." De
leider van de communistische partij,
Nikita Khroesjtsjev, voegde hieraan toe;
„Als aan beide zijden de wens er maar
is."
De bondskanselier bracht een dronk
uit op de goede, vriendschappelijke
betrekkingen met de Sovjet-Unie. Hij
zei dat de laatste dagen een „zeer
openhartige en soms zelfs zeer harde
meningsuitwisseling" te zien hebben
gegeven. Zich naar de bolwangige
Khroesjtsjev kerend, zei hij glim
lachend: „Mijn buurman aan de rech
terzijde, de heer Khroesjtsjev, heeft
nooit zijn gedaenten onder stoelen of
banken gestoken. Ik geloof niet dat
hij dat ooit doet en het lijkt me een
goed idee." Hij dankte Boelganin voor
de gastvrijheid in Moskou en voegde
hieraan toe: „Wij zullen vertrekken
met de overtuiging dat deze reis naar
Moskou niet vergeefs was en dat zij
ons vele goede en nieuwe indruk
ken heeft gegeven."
Duitse kringen deelden mee dat de
regeringshoofden op hun zitting van
twee uur met de andere delegatieleden
gistermiddag er niet ir. geslaagd waren
overeenstemming te bereiken over de
zelfde kwesties die de ministers van
Buitenlandse Zaken gistermorgen aJ in
een impasse hadden gebracht. De twee
partijen hebben hun houding aldus b--
formuleerd: de Russen wensen volledige
formele diplomatieke betrekkingen als
voorwaarde voor elke tegemoetkoming
aan de Duitse wensen, met inbegrip
van de kwestie der gevangenen. i
Duitsers wensen normale betrekkingen,
maar pas later een uitwisseling van
ambassadeurs, omdat diplomatieke be
trekkingen misschien erkenning van
de Oostduitse regering zouden implice
ren. Volgens het Franse persbureau
AFP heeft Adenauer aan de ambassa
deurs der „Westelijke Grote Drie" te
Moskou medegedeeld, dat hij met de
Sovjet-leiders overeen is gekomen dat
er permanent diplomatiek contact tus
sen Bonn en Moskou zal zijn, zonder
dat dit voorlopig het aanknopen van
normale diplomatieke betrekkingen zal
inhouden.
In onofficiële Westduitse kringen werd
vernomen, dat Je Russische onder
handelaars gisteren de mogelijkheid
naar voren hadden gebracht een com
missie van Oost. en Westduitse verte
genwoordigers met een Russische voor
zitter te vormen teneinde de kwestie
van de nog in gevangenschap ver
kerende Duitsers te bestuderen. Vol
gens deze kringen hebben de Westduit
sers in beginsel toegezegd tezamen met
de Oostduitsers aan zulk een commis
sie deel te nemen, omdat dit geen poli
tieke maar een menselijke kwestie is.
(UP, Reuter. AFP)
iiiiimimiiiummiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiMHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
