Het F ranse kabinet
keurt plan voor
Marokko goed
Amerikaanse senatoren
op bezoek in het
Kremlin
Leiderstrio verliest, de
spanning neemt toe
Tennisclown geschorst
Sultan Ben Arafa vastbesloten
op de troon te blijven
Nederlands voorstel om ook de
radio-activiteit te bestuderen
Khroesjtsjev tracht hen de
communistische beginselen
bij te brengen
Toekomst voor luchtverkeer:
het schroefloze vliegtuig
ARABESKE-
IX PURPER
Russen verlaten Oostenrijk:
Marokkaanse drama
nog niet ten einde
m
Elf expedities naar Zuidpoolgebied
Beeke alleen op
eerste plaats
Huber zou prestige van Oostenrijkse
sport ernstig hebben geschaad
Dr. Albert Plesman memorial lecture
WRICLEY
GEOFYSISCH JAAR
VOORN VAN 49.2 CM
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1955
PAGINA 7
Tunesisch kabinet
neemt ontslag
MB.
Nieuw record
INDELING VAN
SYMFONIE-ORKESTEN
Noordhollandse damtitel
IBevrij dingsestafette
CaernMaastricht
„Marslbamgo" vrijgegeven
Belgisch elftal
KAuW
heerlijk - verfrissend
zuivert de adem verhoogt
uw energie en levenslust
door W. H. VANEEMLANDT
Utrechtse verkeersknoop
Duitse deskundige komt
hem ontwarren
De Franse regering heeft gisteravond
ingestemd met het plan voor een nieu
we koers in Marokko, zoals te Aix-les-
Bains in onderhandelingen tussen vpf
Franse ministers en diverse Marokkar
nen is vastgesteld. Dit besluit werd
genomen op een voltallige vergadering
van de ministerraad onder voorzitter
schap van de president van de repu
bliek, Coty. De vergadering duurde on
geveer vier uur. Goedkeuring van dit
plan i oor de Franse regering is de
eerste officiële stap in een reeks maat
regelen, die beogen Marokko autono
mie in binnenlandse aangelegenheden
te geven. In een officieel communique
wordt gezegd dat de regering dadelijk
een begin zal maken met de uitvoering
van het besluit. Zoals gemeld, had pre
mier Faure beloofd tegen maandag j.l.
het plan voor Marokko in werking te
stellen. Verklaringen van de resident-
generaal Boyer de La tour en van de
nationalistische leiders Si Bekkai en
Si Fatmi ben Slimane worden via de
Marokkaanse radio verwacht, waarin
men de bevolking dringend zal verzoe
ken de kalmte te bewaren. Alle belang
rijke politieke groeperingen in Maroa-
ko hebben zich achter het Franse com
promisplan geplaatst, hetwelk het pro
tectoraatsverdrag van 1912 zal mati
gen maar niet opheffen.
De Franse regering heeft de laat
ste maanden nu met bepaald een
fraai spel gespeeld met Marokko.
Onnieuw is de onmacht van de Franse
politiek aan het licht getreden. Parijs
heeft geen kans gezien een rechtlijnige
koers te varen. Met schipperen heeft
men de situatie trachten te beheersen.
Nu eens werd aan de ene, en dan weer
aan de andere partij een concessie ge
daan. Slechts de behendigheid waarmee
de beide groeperingen tegen elkaar
werden uitgespeeld zou men kunnen be
wonderen.
De uiterste termijn voor een oplos
sing was aanvankelijk 20 augustus j.l.,
maar deze datum heeft men niet ge
haald. Vervolgens was het 12 septem
ber, en de Franse regeerders schijnen
gisteren de zaak inderdaad min of meer
rond gekregen te hebben. Hun jongste-
manoeuvre het zenden van generaal
Catroux naar Madagascar heeft hen
voorlopig gered.
De nieuwe ontwikkeling in de Marok
kaanse affaire is in Juli begonnen, toen
Gilbert Grandval benoemd werd tot
sident-generaal. Grandval gaf al
spoedig blijk van een ruime visie.
Hij toonde zich ontvankelijk voor
de verlangens der inheemse Marok
kanen naar meer zelfbestuur. Maar
de Franse kolonisten in het protectoraat
werkten hem tegen, en onder de be
houdende politici ir. Parijs kreeg hij al
spoedig felle tegenstanders. Toen Grand
val de situatie in Marokko grondig had
bestudeerd, stelde hij het volgende voor:
Sultan Arafa zou zijn troon moeten ver
laten en er zou voorlopig een regent-
schapsraad moeten worden ingesteld.
Voorts zou de in 1953 afgezette sultan,
Ben Youssef, in de gelegenheid ge
steld moeten worden om van zijn bal
lingsoord op Madagascar naar Frank
rijk te verhuizen. Grandval drong op
haast aan. „Tijd is bloed" schijnt hij
gezegd te hebben.
Maar Frankrijk liet de tpd voorbij
gaan. Er braken onlusten uit in Marok
ko, waarbij honderden personen net
leven lieten. Inmiddels trachtte premier
Faure de reactionaire politici in Frank-.
JÜk en de kolonisten in Marokko er van
J;® overtuigen dat Sultan Arafa onmo-
hb h gehandhaafd kon worden. Maar
nu deen ook een grote concessie aan
®le Fransen die Marokko stevig in
handen wimen houden: adat hij Grand
val s voorstellen in principe had over
genomen, bedankte hij do resident-gene
raal v9yr zOn moeite enzond hem
heen. l°en dit zoenoffer aan de con
servatieve machten was gebracht, maak
te Parijs fjd" gereed om de Marok
kaanse nationalisten gunstig te stem
men. Met dit doel werd generaal Ca
troux naar Madagascar gezonden, om er
met ex-Sultan Ben Youssef te praten. Die
missie schijnt succes gehad te hebben.
Ben Youssef heeft zijn steun toegezegd
aan een verlichte Franse politiek ten
aanzien van Marokko, hm de Fransen
hebben op hun beurt de ex-Sultan toe
gestaan zich in Frankrijk te vestigen.
De verbannen vorst heeft echter noch
voor zich zelf noch voor zijn nakome
lingen afstand gedaan van zpn aan
spraken op de troon.
Intussen was in het protectoraat zelf
de progressieve Grandval vervangen
door een man die voor de kolonisten
wat meer acceptabel was, zonder dat de
nationalisten hem geheel afwezen. De
nieuwe resident-generaal, Boyer de La-
tour, had zich immers op zijn vorige
standplaats, Tunis, doen kennen als
iemand die het met de inheemsen goed
voor had. Boyer de Latour is door
Parijs aan het werk gezet om Sultan
Arafa tot aftreden te bewegen. De Sul
tan tracht echter zijn huid zo duur
mogelijk te verkopen, al weet hij dat
zijn heengaan onafwendbaar is. De
Fransen durven echter niet een tweede
maal een Sultan van Marokko zoneter
diens instemming te doen vertrekken.
Als de regentschapsraad tot stand
komt zal dit college waarschijnlijk voor
lopig door de volgende drie personen
worden gevormd:
1). De 108-jarige Grootvizier van Ma
rokko, El Mokhri, die momenteel als
een soort premier van het protectoraat
fungeert. 2) De vroegere Pasha van
Sefrou en vriend van Ben Yoessef, Si
Bekkai en 3) Een andere, maar niet-
politieke, vriend van de ex-Sultan, de
rechtsgeleerde Hachem Ben Khadra. In
Frankrijk zullen echter lieden als Maar
schalk Juin (de vriend van de Pasha
van Marrakesj), alsmede de minister
van Defensie en oud-Gaullist, Generaal
Koenig, zich tegen de instelling van
een regentschapsraad met hand en tand
blijven verzetten.
Het Marokkaanse drama is dus nog
met uitgespeeld. Faure heeft zich tot
nog toe een vernuftig regisseur ge
toond, maar of hij het bedrijf dat mo
menteel gaande is tot een goed einde
wet?n ,te brengen valt te bezien, al
wpzen de jongste verwikkelingen op een
met al te ongunstige ontknoping.
Volgens onbevestigde berichten in
verschillende Franse bladen zou Sul
tan Ben Arafa van Marokko besloten
hebben af te treden en uit Rabat te
vertrekken. Ben Arafa zou volgens deze
berichten bepaalde voorwaarden voor
zijn aftreden hebben gesteld. Zo zou hi)
de garantie wensen dat zijn voorganger,
Ben Yoessef, geen aanspraken op de
troon zal doen gelden. Maar Reuter
meldde gisteravond dat de sultan in
een officiële verklaring nogmaals de
nadruk had gelegd op zijn vastbeslo
tenheid op de Marokkaanse troon te
blijven. In de verklaring werd gezegd:
„Een aantal dagbladen heeft maandag
onnauwkeurige berichten gelanceerd.
Zijne Majesteit (de sultan) heeft daar
om nogmaals plechtig zijn wil beves
tigd om op zijn troon te blijven, totdat
Allah anders beschikt".
George Bidault, voormalig premier
en minister van Buitenlandse Zaken,
heeft gisteren een verklaring uitgege
ven, waarin hij zegt dat Frankrijk bezig
is aan de wensen te voldoen van
Frankrijks grootste vijanden, waar
mee hij op de Marokkaanse nationa
listen doelde. In 1953 speelde Bidault
als minister van Buitenlandse Zaken
van de toenmalige regering een lei
dende rol bij de verbanning van sul
tan Ben Yoessef naar Madagascar.
De Franse ministerraad heeft gister
avond ook een reeks hervormingen voor
Algiers goedgekeurd ter verbetering
van de levensomstandigheden van hon
derdveertig duizend boerengezinnen.
Deze hervormingen voorzien onder
meer in afschaffing van het stelsel,
waarbij pachters hun huur in natura
voldoen, verschaffing van gelden aan
de boeren die het door hen bebouwde
land willen kopen, irrigatieplannen en
herstel van de bodem.
De Tunesische premier, Tamar ben
Ammar, heeft vanmorgen bü deBey
het ontslag van zijn regering ingediend.
Het kabinet van Tamar ben Ammar
bestaat uit vijf Franse departements
hoofden en zes Tunesische ministers.
Men verwacht dat de Bey, Sidi Lami-
ne, binnen vier en twintig uur de naam
bekend zal maken van de man die voor
het eerst sedert 1881 een geheel uit Tu-
nesiërs bestaand kabinet zal vor
men, dat zelfstandig de binnenlandse
aangelegenheden van het land zal re
gelen.
De zeshonderd Franse reservisten
die in verband met de noodtoestand in
Noord-Afrika onder de wapenen wer
den geroepen en zondag hebben gewei-
gers in te stappen in een troepentrans
porttrein naar Marseilles, werden gis
teren in alle vroegte met een aantal
Franse transportvliegtuigen van het
het vliegveld Villacoublay bij Parijs
naar Noord-Afrika gevlogen. Verschei
dene Parijse bladen, waaronder de in
vloedrijke „Le Monde" zijn de weiger
achtige reservisten te hulp gekomen.
Weinig werd gedaan om de reservisten,
die zo maar uit het burgerleven wer
den gehaald, tegemoet te komen en
de overgang wat gemakkelijker te ma
ken, aldus deze bladen.
De Algerijnse communistische partij
en alle er mee verbonden organisaties
zijn ingevolge een vandaag in de Fran
se Staatscourant verschenen besluit voor
het gehele gebied van de Franse repu
bliek ontbonden. (A.F.P.)
Eind. vorige week li ebben de Russische .bezettingstroepen hun Oostenrijkse
hoofdkwartier in de stad Baden bij Wenen verlaten, om de terugtocht naar
liet vaderland te aanvaarden. Bij de officiële af scheidsplechtigheid waren,
behalve een groot gedeelte van de bevolking, ook officiële vertegenwoordigers
van de stad Baden aanwezig. Men ziet hier Russische militairen in de trein,
welke hen naar huis zal brengen, met bloemen, welke zij van de bevolking
ontvingen.
De Nederlandse delegatie op de ver
gadering te Brussel van de commissie
die de voorbereidingen treft voor het
internationale geofysische jaar heelt
gisteren het voorstel gedaan dat er in
dat jaar een studie zou worden ge
maakt van het verschijnsel der radio
activiteit.
Er werd een kleine commissie ad
hoe benoemd die het voorstel in studie
zal nemen, waar delicate politieke kan
ten aan zitten. Er werd door de ge
leerden echter van te voren reeds ken
baar gemaakt dat indien een dergelijk
onderzoek op het programma komt,
de biologische kanten buiten beschou-
Vijf Amerikaanse senatoren hebben
gisteren twee uur op het Kremlin ver
toefd, in gezelschap van de leider der
communistische pertü, Khroesjtjev, en
premier Boelganin, die hun vertelde
dat het niet alleen mogelijk, maar ook
gewenst is Amerikaanse industriële ma
chinerie en agrarische overschotten te
kopen. De Russische leiders zeiden ook
dat zij meenden dat een goed begin is
gemaakt wat betreft verzachting van
de censuur op nieuws uit de Sovjet-Unie
e» verklaarden dat zij hoopten meer
vorderingen te maken als resultaat van
de conferentie van ministers van Bui
tenlandse Zaken die volgende maand
in Genève wordt gehouden.
De vijf senatoren die het bezoek af
legden waren de democraten Kefau-
ver en Frear, en de republikeinen
Dworuhak, Young en Malone. Ook
mevrouw Malone was er bij. Kefauver
vertelde na afloop dat de twee Russen
erg vriendelijk waren en veel inlich
tingen verstrekt hebben. Er is gespro
ken over handel, de Kominform, cen
suur, landbouw en de uitwisseling van
studenten en de algemene kwestie van
vermindering van de spanning en ver
betering van de betrekkingen tussen
de twee landen.
Op verzoek van Malone vertelde
Khroesjtsjev de senatoren ook
wat over de communistische begin
selen. Hij besloot: „Misschien be
grijpt u het communisme niet. U
bent hopeloze gevallen. We kunnen
u niet tot het communisme bekeren
en evenmin uw kinderen. Maar mis
schien zullen uw kleinkinderen het
begrijpen." Hfl bekende dat hij het
verschil niet zag tussen de democra
tische en de republikeinse party in
Amerika. „Er is een microscoop no
dig om het verschil tussen uw demo
craten en republikeinen te zien",
meende hp.
Khroesjtsjev verklaarde dat er geen
poging wordt gedaan de interne zaken
van andere landen vanuit de Sovjet-
Unie te leiden. Andere communistische
partijen worden niet vanuit de Sovjet-
Unie bestuurd. Ieder land is vrp om
eigen plannen te maken. Young zei dat
Amerika graag mangaan van de Rus
sen wilde kopen. Khroesjtsjev ant
woordde: „Ja, jullie wilt ons man
gaan kopen en speelgoed aan ons ver
kopen." Young antwoordde dat
Amerika er de voorkeur aan zou ge
ven landbouwproducten te verkopen.
(U.P.)
wing zullen blijven, m.a.w. dat geen
atoom- of waterstofbommen zullen wor
den gebezigd teneinde de radio-actieve
uitstralingen nader te bestuderen. Het
onderzoek zal beperkt dienen te blijven
tot het nagaan van lucht- en zeestro
mingen over de gehele wereld, hetgeen
zou kunnen geschieden door het in
brengen van radio-actieve deeltjes zoals
berilBum-stofdeeltjes die een levens
duur hebben van veertig dagen en voor
de mens onschadelijk zijn.
Niet minder dan elf landen hebben
de commissie medegedeeld dat zp
plannen hebben expedities af te vaar
digen naar de Zuidpoolgebieden. De
expedities, die uitgerust zullen zijn
met «sbrekers, vliegtuigen, helicop
ters en speciale voertuigen, zullen
worden afgevaardigd door Australië,
Nieuw-Zeeland, Chili, Argentinië,
Engeland, Rusland, Amerika, Japan,
België, Spanje en Zuid-Afrika.
Intussen is het eerste deel van de
Brusselse conferentie over kunstmanen
en raketten besloten. Thans zullen de
rapporten en programma's der 40 deel
nemende landen worden bestudeerd.
Het meest indrukwekkende program
ma is dat der -S., dat uiteenzet welke
proefnemingen de Amerikaanse rege
ring in het geofysische jaar 1957-1958
met aard-satellieten en raketten zal
doen nemen.
De Amerikanen zullen om te begin
nen 800 raketten het luchtruim inzen
den. Zij zullen worden afgeschoten van
ballons, uit vliegtuigen, van schepen en
kuststations terwijl de meest vreemd
soortige luchtreizigers worden aange
kondigd: niet alleen apen maar ook
microfoons.
De Russen hebben verklaard dat zU
niets van raketten weten. Zp wensen
wel mede te werken aan de plannen
voor de proefnemingen met aardsatel-
lieten. De Russen beginnen zelfs al in
dit jaar, november, met onderzoekin
gen in het poolgebied. De 12.000 ton me
tende ijsbreker „Ob" zal dan uit de
haven van Riga naar het poolgebied
vertrekken en drie jaren wegblijven.
Twee honderd geleerden gaan mee aan
boord om proefnemingen en onderzoe
kingen te doen. zy zullen uit drie bases
opereren welke onderling zuilen worden
verbonden door helicopters.
Jans Berkhof, wonende aan de Apel-
doornstraat te Eindhoven, ving in de
Amer bij Drimmelen een voorn van 49,2
centimeter, daarmee de aartsvader van
C. Tiemesen van de Lijnbaansgracht te
Amsterdam met 3,2 cm overtreffende.
De trotse hengelaar gebruikte een werp
hengel met een primitief molentje en
nylon van 30/100; zijn aas bestond uit
deeg.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft een commissie
ingesteld welke tot taak heeft rapport
uit te brengen over het vraagstuk van
de indeling van ue van rijkswege gesub
sidieerde symfonie-orkest in klassen
en de afstand in salaris tussen de ver
schillende categorieën, alsmede over de
artistieke betekenis en de mogeiykheid
van artistieke ontwikkeling van het
Overijsels Philharmonisch Orkest en het
Frysk Orkest. Tot lid en voorzitter is
benoemd: mr. dr. P. J. Witteman, tot
leden: Willem Andriessen, dr. J. Danis-
kas, dr. J. Hulsker, Jan Mul, Wouter
Paap, Theo van der Pas en B. P. Wage-
mans, tot secretaris: P. M. H. van der
Ploeg.
Het college van rijksbemiddelaars zal
bij de besprekingen vertegenwoordigd
zijn door zün secretaris, mr. B. S. Fren-
kel.
De besturen van de door het ryk ge
subsidieerde symfonieorkesten en de
organisaties, die de leden van deze or
kesten vertegenwoordigen, zullen door
de commissie worden gehoord. De com
missie kan zich voorts doen voorlichten
door al degenen, op wier oordeel zy
prijs stelt.
(Van onze dammedewerker)
Door de activiteit van de spelers met
een zekere vermaardheid heeft het tour-
nooi om de Noordhollandse damtitel
plotseling fleur gekregen. De resultaten
deden de volgorde der deelnemers gron
dig veranderen, maar geven nog geen
uitkomst omtrent de vermoedelijke
kanshebbers op de titel. Juist de favo
rieten immers hadden in de aanloop
ronden te grote achterstand opgelopen
om zich nu reeds te kwalificeren. Zo
doende is een stand bereikt waarin nog
acht spelers hun kansen op de titel heb
ben behouden. Wie zich tenslotte in de
komende tweede helft van het tournooi
zullen weten te plaatsen, valt met geen
mogelijkheid te voorspellen.
Opmerkelijk was dat de drie hoogge-
plaatsten van vorige week, Beeke, De
Jong en Ansems, gedrieën hun eerste
nederlaag kregen te incasseren. Niet
temin wist de Weespenaar Beeke al
leen aan de kop te blpven, omdat de
strijd tussen zijn concurrenten zo he
vig was, dat over en weer punten
werden verloren.
De Oostenrijkse roodharige „tennis
clown" Fred Huber is voor onbepaalde
tijd door de O ostenrijkse tennisbond
geschorst wegens wangedrag in het bui
tenland. Huber moest zich onmiddellijk
terugtrekken uit de Oostenrpkse open
tenniskampioenschappen, die in Wenen
aan de gang zün.
De bond zei dat Huber is uitgesloten
van alle tenniswedstrijden in binnen- en
buitenland tot opheldering is verkre
gen wat betreft verscheidene beschul
digingen, die door officials in het bui
tenland tegen hem zijn ingebracht. Het
onderzoek naar deze beschuldigingen
zal voor 17 September zijn beslag moe
ten hebben.
De bond liet zich er niet over uit,
welke beschuldigingen Huber onder
ogen moet zien. Hij verklaarde alleen
dat het prestige van de Oostenrijkse
sport ernstig geschaad is door Hubers
gedrag in het buitenland.
Huber, die in internationale tennis-
kringen welbekend is om zijn acrobati
sche kunsten, is al vele jaren het „enfant
terrible" van de Oostenrijkse tennis
bond. Herhaalde malen is hij in de af
gelopen jaren geschorst. Hij staat ook
bekend als vroegere internationale ijs-
hockeydoelman en als voetballer.
Maandagmorgen zeven uur zpn de
atleten van de A.V. '34 Maastricht in
Parijs gestart voor de tweede helft van
hun vijfde bevrydingsestafette Caen-
Maastricht. Het vertrekpunt was by de
Are de Triomphe waar mr. A. Baeten,
wethouder van Maastricht, de fakkel
ontstak aan de eeuwige vlam by het
monument van de onbekende soldaat.
In één ruk ging het daarna door tot
de Belgische grens die tegen het mid-
dernachteiyk uur werd bereikt, ondanks
het feit, dat een gure wind en een
striemende regen de taak voor de es
tafettelopers wel bijzonder zwaar maak
te.
Vóór vijf uur vanmiddag hoopten zp
aa.. de Nederlandse grens bp Eysden
te arriveren, waarna de tocht, via het
Amerikaanse kerkhof bp Margraten,
's avonds in Maastricht zal eindigen
met de bevrpdingsherdenking.
De Scheveningse vissersboot „Mars-
bango", die donderdag door een Yene-
zolaans oorlogsschip in de Caraïbische
wateren was aangehouden, is vrijge
geven.
Het was de kalm maar gedegen spe
lende Van Heerde, die in een massale
centrumpartij Beeke tot overgave wist te
dwingen. Successievelijk snoerde hij de
verdediging in. Wel trachtte Beeke door
achterwaartse ruilen stand te houden,
maar de Blankenaarman wist op het
goede moment door te drukken en won
glansrpk.
Het was Stahlberg die Beeke weer
aan de leiding bracht In een uitzonder-
lpk zwakke partij ging hp door zpn
zucht om flankspel te spelen ten onder.
Deze slechte positiepartij was juist zo
opmerkelijk, omdat Stahlberg daags te
voren zo een fraaie zege op Ansems
had geboekt.
Middels een Roozenburg-opstelling
had hp groot terreinvoordeel weten te
behalen. Grimmig doorvechtend scoor
de hp verdiend de beide punten. Ook
de Haarlemmer De Jong kreeg zijn
eerste nul. Het was de Amsterdamse
kampioen Wim van der Sluis, die met
een doorstoot naar veld 36 hem al da
delijk voor problemen stelde. Toch had
De Jong in het eindspel remise kunnen
maken. Hij „plakte" echter verkeerd en
kon meteen inpakken.
De meest onberekenbare speler bleek
ook nu weer de Heemstedenaar Wil-
lemse te zijn. Door twee overwinnin
gen op de zwak «pelende Van der
Himst en de buitengewoon taai zich
verdedigende Van Dijk kwam hij in
één ruk op de derde plaats. En, door
dat hp een party minder heeft ge
speeld dan leider Beeke, feitelijk op
één hoogte aan de top.
Dukel kwam dit weekeinde met twee
remises een beetje achterop. Otto van
Dpk bood kundige weerstond, terwij!
Van der Sluis veel ruilde en snel naar
een puntendeling aanstuurde.
De volledige resultaten van de par
tijen, gespeeld voor de zesde en zevende
ronde van dit tournooi om de Noordhol
landse damtitel, waren als volgt:
C. van der Himst—T. Postma 2, O
van Dpk—H. C. Willemse 0—2, W. F
van der Sluis—B. Dukel 1—1, P. van
HeerdeAebe de Jong 11, M. R. C
Stahlberg—W. H. Beeke 0—2, A. den
DoopJ. H. Ansems 11. T, Postma—
H. van Berk 1—1, H. C. Willemse—C.
van der Himst 20, B. Dukel—O. van
Dijk 11, Aebe de JongW. F. van der
Sluis 02, W. H. BeekeP. van Heer
de 02, J. H. AnsemsM. R. C. Stahl
berg 0—2.
Hierdoor werd de volgorde van de
deelnemers aldus:
W. H. Beeke (Amsterdam) 10 punten
uit 7 partpen, Aebe de Jong (Haarlem!
9 punten uit 7, H. C. Willemse (Heem
stede) 8 punten uit 6. B. Dukel (IJmui-
den) en W. F. van der Sluis (Amster
dam) 8 punten uit 7, J. H. Ansems (Am
sterdam), A. den Doop (Amsterdam) en
P. van Heerde (Amsterdam) 7 punten
uit 6, T. Postma (IJmuiden) 6 punten
uit 6, O. van Dpk (Amsterdam) 5 punten
uit 7, M. R. C. Stahlberg (Amsterdam)
4 punten uit 6, C. van der Himst (Cas-
tricum) 3 punten uit 7 en H. van Berk
(Haarlem) 2 punten uit 6.
Het Belgische elftal, dat op zondag
25 september te Praag tegen Tsjecho-
slowakije speelt, is als volgt samenge
steld:
Doel: Gèrnaey.
Achter: Dries en Van Brandt.
Midden: Huysmans, Carré en Degelas.
Voor. Vliers, Mees, Coppens, Bollen
en Jadot.
J5
(Van onze correspondent)
Op de eerste door de stichting ,,Dr.
Alb. Plesman memorial lecture" geor
ganiseerde lezingen in de aula van het
gebouw voor scheikunde der T. H. te
Delft heeft mr. J. D. Pearson, mana
ger director van de Rolls-Royce moto-
renfabrieken, maandag een voordracht
gehouden over de ontwikkeling en de
toekomstmogelpkheden van straalmo
toren voor de burgerluchtvaart.
Na door middel van filmstroken en
lichtbeelden de diverse constructies van
turbines en andere onderdelen, alsmede
Advertentie
een
gezonde
gewoonte
79
„We biyven de hele nacht open," voegde de plaat
selijke commandant van de Rijkspolitie hieraan toe,
trots om te tonen, dat ze daar op het platteland
ook niet stil zaten.
Lang zat Van Houthem met het hoofd in de han
den op zyn vloeiblad te staren. Hy kende het Twent
se landschap voldoende om te weten, dat een intel
ligente vluchteling in een lichte zomernacht gelegen
heid te over zou vinden zich in het afwisselende
terrein verborgen te houden. Bovendien als hpzelf
in de omstandigheden van Helmstra verkeerde
hy was er nu wel van overtuigd, dat hp inderdaad
op het spoor van deze geroutineerde misdadiger
zat dan zorgde h\j er voor, in welke richting ook,
zo vlug mogelijk uit de buurt van Borne te komen.
Kon ik maar iets doendacht de commissaris
kon ik maar iets doen!
Halftien. Resoluut trok hp de telefoon naar zich
toe. Hp zou zelf assistentie vragen aan de districts
commandant van de Rykspolitie in Almelo. Het kon
hier om mensenlevens gaan, want de opgejaagde
Helmstra zou niet kieskeurig zijn by de keuze van
middelen om te ontkomen. Goddank, de districts
commandant was thuis
„En denk er vooral om," herhaalde hy telkens
opnieuw, „die man is gevaarlijk. Hp zal er geen been
in zien om ergens in een eenzaam huis de hele familie
uit te moorden, wanneer hp meent daardoor een
kans te krpgen om te ontsnappen."
Nu hy na dit laatste gesprek de hoorn op de
haak legde, trad na de lange dag van spanning een
begrijpelijke reactie in. Hp had de zaak nu uit han
den gegeven en haar overgedragen aan een be- arbeider in het oog gekregen. Met een sprong had hij
kwaam collega, die zich zeker niet minder phchts- zich in het kreupelhout teruggetrokken en was daar
getrouw dan hijzelf aan de taak zou zetten oin net verdwenen. De dagloner was voorzichtig toegelopen
wild in te sluitenHet wild? Neen, een dolle op de plaats, waar hij de plotselinge verschpning had
hond dat leek er meer op. Men was nu gealar- gezien, maar in het dichte lage hout had hp de vreem-
meerd en Van Houthem kon naar huis en naar bed deling niet kunnen ontdekken. Evenmin had hp iets
gaan De districtscommandant kende zpn huistele- gehoord, het was doodstil gebleven. Hp had het raad-
foomiummer, dus men kon hem vinden als het nodig zaam gevonden in deze eenzaamheid niet op eigen
was. Dan moest Staring er heen. En het werd ook tpd, houtje een onderzoek in te stellen en was terugge-
dat Dijkema naar huis kwamgaan naar een punt van de weg, vanwaar hij over een
In zijn onderbewustzyn drong het plotseling tot de afstand van enkele honderden meters de bosrand
commissaris door, dat hy iets miste...... Natuurlijk! kon overzien. Daar had hp gewacht tot er iemand
Zijn pppSedert aan het begin van de middag het voorby zou komen, die de politie zou kunnen waar
lange wachten een aanvang had genomen, had hp schuwen.
eenvoudig niet aan zpn ppp gedacht! Hij greep naar De wachtmeester had er zich van overtuigd, dat
de asbak, propte de trouwe makker vol tabak en bliesop de door de arbeider aangewezen plaats in de
met welbehagen de blauwe rookwolken voor zich uit... zachte grond inderdaad duidelijke, verse voetsporen
waren geplaatst. Schoenen nummer dl. Hy had de
arbeider weer op de weg geposteerd en had de be
woners van enige huizen in de nabpbeid verzocht,
hun langs de buitenrand van het bosperceel wonende
buren op te trommelen en de wegen in de naaste
omgeving te bewaken. Zagen ze een man met grps
haar en in een grps pak, dan moest deze worden
aangehouden tot er politiehulp kwam. Voorts had
de wachtmeester een met gevelde bomen beladen
Wachtnog even Dykema op de hoogte brengen
van het nieuws uit Borne.
Met een schok zat Van Houthem recht overeind in
bedde verklikker van de telefoon aan de muur
boven zpn hoofdkussen bleef geduldig het rauwe
snerpende signaal geven. Even knipperde de com
missaris met de ogen en was toen in één sprong' vrachtauto aangeroepen en de chauffeur opgedragen
111 nDn n n Hro lrlr/\*i U1J J onxn w< ai i r _i_ u
uit bed en wakker. Terwpl hp de hoorn opnam,
zag hp dat het halfzeven was.
„Hier opperwachtmeester Rpkspolitie groep Del
den, commissaris."
In één ruk was Van Houthem klaar wakker
Rondom Bohne had de politie van de omliggende
Twentse gemeenten de-hele nacht gesurveilleerd.
Hier en daar had men de hulp van de bevolking
ingeroepen en afgelegen huizen en boerderpen had
men tot de grootste voorzichtigheid gemaand. Om
vpf uur was een wachtmeester, die langs een stille
weg achter Twikkel fietste, door een landarbeider
aangeroepen. Deze man, die op de hoogte was van
het feit, dat zich in de buurt een ontsnapte misdadiger
moest ophouden, had het volgende meegedeeld. Een
kwartier tevoren had hp gezien, dat uit de parallel
aan de weg lopende bosrand een heer in een grps
pak, met in de hand een bruin valies, was te voor
schijn gekomen. Deze keek schichtig links en rechts
en had onmiddellijk de op weg naar zpn werk zijnde
zo spoedig mogelpk per telefoon de opperwachtmees
ter in Delden om assistentie te vragen. Daarna had de
wachtmeester de omgeving verder gealarmeerd en de
afzetting van de bosrand met behulp van, inder
haast met bplen en jachtgeweren gewapende mannen,
voltooid.
De groepscommandant in Delden had de hulp In
geroepen van de speurhondgeleider in Borne, zoveel
mogelpk assistentie uit de naaste omgeving aange
trokken, om het cordon te versterken en de omlig
gende groepen der Rpkspolitie kennis gegeven van
de ontdekking. Hp ging nu terug naar Twikkel en
hoopte binnen enkele uren de voortvluchtige in ver
zekerde bewaring te kunnen stellen.
(Wordt vervolgd)
5?
de ontwikkeling en de veiligheidsgraad
daarvan te hebben toegelicht, conclu
deerde mr. Pearson dat naar zpn me
ning in de naaste toekomst het vlieg
tuig met straalmotoren zich zeker een
vaste plaats zal verwerven bp het per
sonenvervoer ten dienste van de burger
luchtvaart en dat daarbp het schroef
loze vliegtuig het schroefvliegtuig zeker
voorbij zal streven.
Wat de supersonische vliegtuigen be
treft, ziet hp geen reden, waarom ook
die bp het personenvervoer uiteindelpk
geen belangrijke rol zullen gaan spelen.
Tevoren had dr. C. H. van der Leeuw,
president van het curatorium der
Techn. Hogeschool, woorden van wel
kom gesproken o.a. tot Prins Bemhard,
mr. Spitzen, secretaris-generaal van
het ministerie van Verkeer en Water
staat, de rector magnificus der T. H„
prof. dr. O. Botte ma en de president
directeur der K.L.M., de heer L A.
Aler.
Sir William P. Hildred, directeur-ge
neraal van de International Air Trans
port Association" heeft daarop in een
kort en indringend betoog de bijzondere
kwaliteiten van dr. Albert Plesman
scherp geformuleerd en toegelicht met
persoonlpke herinneringen aan onze
grote luchtvaartpionier.
Het gemeentebestuur van Utrecht is
voornemens een Duitse verkeersdeskun-
dige, dr. ing. M. P. Feuchtinger uit
Uim, aan te trekken als adviseur van
een speciale verkeerscommissie ad hoe,
die opdracht krpgt op korte termpn
fdYJ®s uit te brengen over de onmid-
dellpk vereiste maatregelen om de ver
keersveiligheid in de stad Utrecht te
verbeteren. Zoals bekend, heeft Utrecht
enige maanden geleden in enige van de
belangrijkste verkeersaders in de stad
het éèn-richting-verkeer ingevoerd.
Over het succes hiervan zijn de menin
gen zeer verdeeld. Zeker is inmiddels,
dat de huidige situatie op den duur
niet gehandhaafd kan worden en dat er
dus ingrppender maatregelen zullen
moeten worden genomen.
In de commissie zyn o.a. de gemeen
te,. de politie, de dienst van openbare
werken en de afd. stadsontwikkeling
vertegenwoordigd. Zoekend naar een ge
zaghebbend verkeersdeskundige kwa
men B. en W.t in overleg met de
A.N.W.B. en de K.N.A.C., tot de con
clusie, dat een dergelijke figuur van
formaat in Nederland niet te vinden is
en dat daarom de keuze op een buiten
lander zou moeten vallen. De heer
Feuchtinger heeft zich oorspronkelpk
op de aanleg van grote verkeerswegen
in Duitsland toegelegd. Na de bevrij
ding specialiseerde hp zich op verkeers-
onderzoeken en verkeersplanning in
grote steden, o.a. in München, Beriyn,
Hannover, Wenen, Zürich, Stockholm
en Luxemburg.
