ruim een ton op
N. Ph. Orkest
Vergadering LTB-kring
Kennemerland
D
Ontwikkeling van Zuid-Italië
materieel, geestelijk en cultureel
Mary Pos houdt boeiende
inleiding over Mexico
INTERVIEW MET BROER
VAN MARINUS v. d. LUBBE
SCHAT-EILAND
H
Het raadsel vanTuaim Mor -
Spaanse culinaire symfonie
O
41.000 bezoekers op Amsterdamse
Missietentoonstelling
Prachtige opening
van seizoen door
Pas op! Kijk niet om!
Hij was onschuldig
Werken van Bob Buijs
bij Leffelaar
Heemsteedse Kunstkring
J. Pool-Chapin
Revue en persiflage
op de revue
MAANDAG 3 OKTOBER 1955
FAGINA w
Minimumprijzen voor
bonen te laag
W
SANTPOORT
Motor rijdt op auto
Economisch achtergebleven gebieden
Kleuren smaakvol diner op
de Horecaf-tentoonstelling
LIKDOORNS WONDEROLIE
Lezing voor „Haarlem Zuid-West"
door ROBERT L. STEVENSON
Expositie geopend door
prof. Otto B. de Kat
VERKOPINGEN
Vijf pontificale hoogmissen, opge
dragen door Nederlandse missiebis
schoppen. het plechtig sluitingslof in de
Begijnhofkapel, gecelebreerd door de
internuntius mgr. Paolo Giobbe, een op
brengst van bijna 1.000 per Amster
damse parochie voor de missiegenoot
schappen en een record-aantal bezoe
kers op de missietentoonstelling vorm
den zondag hoogtepunten bij de slui
ting van de „AMATE" in de Apollohal
te Amsterdam.
De moderne, min of meer als expe
riment opgezette, missie-expositie in
de hoofdstad heeft een effect gehad dat
succesvol is te noemen. Binnenkort zul
len kleinere tentoonstellingen in dezelf
de vorm gehouden worden in Oosterhout
en Maastricht. Ook in de Duitse stad
Essen gaat men een missie-expositie
voorbereiden, geheel naar het voor
beeld van de „Amate".
De Heemsteedse Kunstkring heeft
op, we mogen wel zeggen, bij
kans magistrale wijze, het nieu
we seizoen geopend. Door het Noord
hollands Philharmonisch Orkest voor
deze avond te engageren, heeft ze een
uitstekende greep gedaan; het was een
monumentale „Intrada" voor wat in de
komende winter geboden zal worden:
toneel, kamermuziek, declamatie, folklo
re etc.
De voorzitter, mr. D. H. Kahrel, sprak
een zeer kort doch uitstekend woord ter
verwelkoming. (Wat wordt er op som
mige concerten lang georeerd!) Hij
sprak er zijn vreugde over uit dat de
Kring gesteund wordt door de autori
teiten, met name B en W, en hij deel
de met gerechtvaardigde trots mede,
dat het ledenaantal reeds bijna dui
zend bedraagt. Op grote prijs werd ge
steld dat kunstenaars die reeds eerder
voor de Kring geconcerteerd hadden, bij
deze uitvoering aanwezig waren.
Als eerste werk ging de 3de Sym
fonie van Schubert, met haar zange
rig melos, petillant rythme en allerbe
koorlijkst trio. onder leiding van Ma-
rinus Adam, die Toon Verhey verving.
Daarna werd het prachtige lied ,,Der
Hirt auf dem Felsen" op verrukkelijke
wijze vertolkt door Erna van Ulzen-
Spoorenberg, voortreffelijk gesecondeerd
door het orkest en de solo-clarinettist.
Jo Bas. Na de pauze kwamen de grote
Franse Modernen hun hoorn van over
vloed uitstorten, Duparc met de onvol
prezen liederen „L'Invitation au Voyage"
..Chanson tritse" en „Phidyle", die door
de sopraan ontroerend schoon werden
weergegeven: Debussy met de sublieme
..Prélude l'ftirès-midi d'un Faune" en
Roussel met het „Concert pour petit
orchestre". Het orkest heeft in deze
meesterwerken prachtige dingen ge
daan die met een ovatie werden be
loond. Eén ding was jammer: tussen
de liederen van Duparc werd geapplau
disseerd, dit had zeker achterwege moe
ten blijven, want het verstoorde de
sfeer. T. DE VR.
Waarom deelt de veehouder niet in
de welvaart, welke Nederland thans be
leeft en wordt zijn melkprijs bepaald
door een benauwde kostprijs-bereke
ning? Aldus klaagde de afgevaardigde
van de veehouders op de Kringverga
dering van de L.T.B., welke zaterdag
in Beverwijk werd gehouden.
De kringvergadering was belegd om
de voorstellen voor de komende vak
groepsvergaderingen en voor de Bonds-
jaarvergadering te Haarlem in te die
nen. Hiervoor deed voorzitter A. N. Aar
denburg enkele mededelingen. De ver
breding van de actie dwingt tot ver
hoging van de Bondscontributie. De
idee is geopperd om in deze kring een
studie-club te vormen, welke de ont
wikkeling van het streekplan IJmond-
Noord" naarstig in het oog zal dienen
te houden. De vergadering kon zich
hier mee verenigen.
Van tuinderszijde, o.m. uit de afde
ling Heemskerk, werd opgemerkt, dat
de minimumprijzen voor de diverse
tuinbouwproducten in het bijzonder
de bonen te laag zijn. Alles is
duurder gewórden. De vergadering kon
zich in principe hiermede verenigen,
doch o.m. mr. Vermeulen, de algemeen
secretaris van de L.T.B. en ook de
heer Van Tol, hoofdbestuurslid, advi
seerden dit punt op de veilingverga
deringen met evenveel klem aan de
orde te stellen.
Het was de afdeling Velsen, die de
melkprijs ter sprake bracht. Ander
maal reageerde mr. Vermeulen hierop
en deelde mede, dat intern getracht
wordt, tot een meer eensgezinde actie
onder de veehouders in Nederland te
komen.
Andere voorstellen werden gedaan
o.m. met betrekking tot de mogelijk
heid om na het 6e leerjaar de jonge
agrariërs naar de land- en tuinbouw
scholen te kunnen zenden. Kritiek was
er op de trage wijze, waarop verzoeken
om vrijstelling en uitstel voor militai
ren te krijgen, door het M.v.O. werden
afgehandeld. Een voorstel werd inge
diend om bij bestuursverkiezingen een
dubbele candidatuur verplichtend te
stellen terwijl besloten werd in Ken
nemerland over te gaan tot vorming
van twee afdelingen van de Katholieke
Vereniging van Ondernemers in het
Bloembollenbedrijf.
In de rondvraag werd het verschijn
sel gehekeld, dat gemeenten buiten de
gebieden, die in een uitbreidingsplan
liggen, agrarische gronden boven de
wettelijke prijs kunnen kopen.
Met een dankwoord sloot de voorzit
ter deze welgeslaagde vergadering.
In de loop van de zondagmiddag
bracht de bisschop van Kopenhagen (in
cognito) een bezoek aan de stands in
de Apollohal, even later gevolgd door
mgr. A. van Miltenburg O.F.M., aarts
bisschop van Karachi en apostolisch de-
legaat voor Pakistan. Tegen de avond
werd mgr. P. Giobbe officieel ontvan
gen en toegesproken door mgr. G. P. J.
v. d. Burg, deken van Amsterdam. De
internuntius dankte de Amsterdammers
voor hun missieliefde en prees Neder
land als het land dat het beste zorgt
voor de missie. Mgr. Giobbe vertoefde
bijna een uur op de tentoonstelling en
toonde een zeer bijzondere belangstel
ling voor de statistieken van het K.A.S.-
K.I. Deze laatste middag is het drukst
van alle geweest. Het publiek was zeer
enthousiast over de sprekende vormge
ving van de expositie en de uitleg van
de missionarissen. Onder de aanwezi
gen bevond zich ook de nationaal di
recteur van de pauselijke missiegenoot
schappen in België.
Tegen half elf heerste er op de cen
trale post een drukke bedrijvigheid:
men was bezig de laatste cijfers te
verzamelen om althans enige indruk te
verkrijgen aan het eind van de ten
toonstelling. Het aantal bezoekers, dat
woensdag nog 20.000 telde, was nu ge
stegen tot ruim 41.000. De loten voor de
Amate-loterij zijn alle verkocht en heb
ben 19.000 netto opgebracht. De fan-
cy-fair, die zondagavond zeer goed
werd bezocht, kan ongeveer ook op dit
bedrag rekenen. In alle kerken van de
hoofdstad waren des morgens collecten
gehouden voor de missie. De totale op
brengst hiervan bedroeg ƒ35.330 d.i.
gemiddeld bijna 1.000 per parochie.
Met inbegrip van deze collecte raamt
men de totale opbrengst van de „Ama
te" op ruim een ton, zonder aftrek van
kosten.
Notaris J. Everling had intussen de
trekking van de loterij voor zijn reke
ning genomen. De drie hoofdprijzen vie
len op de volgende nummers: de Ford
New Anglia op 26952, het televisietoe
stel op 28994 en de radio op 44286.
Na de sluiting werd in het Apollo-
paviljoen afscheid genomen van de mis
sionarissen. Mgr. Van den Brug bracht
dank aan de bijzondere prestaties van
organisatoren en deelnemers. Kapelaan
P. J. J. Hofstede, voorzitter van het
comité en de missie-procurator der
Kruisheren, rector J. Busé, voorzitter
van de Verenigde Missionarissen, sloten
zich hier in waarderende woorden bij
aan.
Hedenmorgen om zes uur werd reeds
begonnen met het afbreken en ontrui
men van de talrijke stands, want in
een dag moet de gehele Apollohal ont
ruimd zijn.
e vitale beweeglijkheid van An
ton Molkenboer hield zaterdag
middag in "'t Huis met de
kogel" enige tijd de aandacht gespan
nen van hen die waren opgekomen
om de opening bij te wonen van een
tentoonstelling door de debuterende
Haarlemse schilder J. Pool die zich
noemt Chapin.
De ruim 80-jarige kunstenaar wilde
als vertegenwoordiger van een veel
oudere generatie gaarne het woord voe
ren over het werk van een veel jon
gere collega om hem aan te moedigen
en om belangstelling voor hem te ver
zoeken.
Hij vroeg zich af welke de oorzaken
zijn van de verminderde kooplust en
hij meende dat de afwisseling van
exposities over grote perioden uit het
vérleden met die van zeer moderne
richtingen in dezelfde musea, bespro
ken door dezelfde critici verwarring
heeft gebracht. Het publiek is ver
dwaald tussen het oude en het moder
ne. De kunst echter is een levensbehoef
te: naast het materiële van voedsel
en kleding heeft de mens van de vroeg
ste tijd behoefte aan herinnering, bewon
dering en aanbidding, in welke gees
telijke behoeften voorzien werd door wat
wij onder kunst verstaan.
De zeer primitieve volken schreven
reeds hun emoties en herinneringen op
de wand van een grot. En door de ge
schiedenis heen heeft de mens steeds
laten uitbeelden wat hij gedenken wil
de.
Na circa 1900 is de vrijheid ontstaan
dat een ieder zich de persoonlijke vorm
kon zoeken waarin hij zich wenst te
uiten.
Ook deze jongeman, de exposant,
heeft zijn persoonlijke opdracht gevon
den. Wat hij met oog en oor b.eleeft,
geeft hij op een spontane wijze weer
en hij zal zijn carriëre zeker op het
gekozen thema voortbouwen, zo besloot
Anton Molkenboer zijn inleidend woord.
De tentoonstelling zullen wij nog na
der bespreken.
32. Zonder zich te bewegen kijkt Eric de vier krijgers na, tot zij uit het
gezicht verdwenen zijn. Dan sluipt hij in de richting van de overigen, die
zich met Saran in de schaduw van de bosrand teruggetrokken hebben. Op
enige afstand stoot, goed voor hen verborgen, Eric zachte, onwezenlijke
klanken uit en het duurt niet lang, of twee krijgers dringen nieuwsgierig
het struikgewas in, om eens poolshoogte te nemen. Voorzichtig trekt de
?Jnórman zich terug, de tegenstanders meelokkend, en verschuilt zich met
Wolf op een dichtbegroeide plek. Zonder hem op te merken gaat de eerste
krijger hem rakelings voorbij. Dan geeft Eric zijn hond een teken en voor
de achterste man weet wat hem overkomt, wordt hij door de grommende
wolfshond tegen de grond geworpen, waar hij sidderend blijft liggen. Blik'
semsnel wendt zijn makker zich om, maar reeds treft hem Eric's vuist
en ook deze tegenstander is uitgeschakeld. Snel bindt Eric het tweetal
met zijn eigen riemen, waarna hij hen onder de struiken sleept. Tot nu
toe is zijn opzet geslaagd, maar of het laatste deel ook zo zal verlopen
hangt nu voornamelijk van Wolf af. Zo dicht mogelijk nadert Eric de bewa
kers van Saran. Wolf's tanden blikkeren vervaarlijk cn het dier schiet
vooruit, als Eric hem loslaat. De krijgers deinzen verschrikt achteruit en
tegelijkertijd springt Eric overeind. „Saran", brult hij, „vlucht, maar snel,
voor je kans verkeken is".
Zondagmorgen omstreeks 10 uur is
bij het Broekbergerplein te Santpoort
een uit de richting Haarlem komende
motorrijder tegen een voor hem rijden
de personenauto gebotst, doordat hij te
laat bemerkte, dat de autobestuurder
linksaf sloeg. De motorrijder, de 53-
jarige F. M. uit Haarlem, moest met
een hersenschudding en vrij ernstige
vleeswonden aan gezicht en handen
naar het ziekenhuis St.-Joannes de Deo
in Haarlem worden overgebracht. Bei
de voertuigen werden flink beschadigd.
In een zaterdag te Utrecht door de
Nederlandse Jongerenraad der Europe
se Beweging gehouden conferentie heeft
een drietal sprekers enkele aspecten be
licht van het vraagstuk der economisch
minder-ontwikkelde gebieden in Europa.
De eerste spreker, drs. D. H. Hueting,
behandelde de algemene kant van het
probleem, de twee volgende, de heren
drs. J. B. J. M. Schiphorst en G. H. L.
Schouten bezagen meer in het bijzonder
de geestelijke aspecten van het vraag
stuk.
(Van onze speciale ver
slaggever)
p de Internationale
„Horecaf'-tentoon-
stelling in het Am
sterdamse R.A.I.-gebouw
kan men, uiteraard ook
culinair gezien, zeer wel
terecht, iedere dag kan
men er zo gezegd in een
bepaalde landaard eten.
België, Nederland, Enge
land en Amerika zijn ver
leden week aan de beurt
geweest en Zwitserland,
Oostenrijk, Duitsland en
Frankrijk komen dezer
dagen nog op het tapijt.
Terecht wordt de eetge
legenheid op de tentoon
stelling dan ook het In
ternationaal Restaurant
geheten. Gisteren, zon
dag, dan was het de dag
van Spanje. Eh niemand
minder dan Sr. Don Ma
riano Hidalgo Munus,
..Chef de Cuisine" van
het Grand Casino in
Murcia, was helemaal uit
zijn zonnige land naar
Amsterdam gekomen om
voor ons een typisch Ibe
rische maaltijd te berei
den. Zijn menu zag er zó
uit:
Entremeses Surtidos
Ensalada Murciana
Zarzuela de Pescada a la
Levantina
Polios en Chilindrón
Ponche Espanol
Frutas
Café
lijk ook, niet signaleren.
Zulks was echter wel de
gelijk het geval bij de
Ensalada Murciana, een
omvangrijke salade, be
staande uit zalm, tomaten,
pimentos, bloemkool, olij
ven, groene salade, prei
en overgoten met olijf
olie: bij deze inleiding tot
de Spaanse culinaire sym
fonie proefde men, bij
wijze van spreken, al iets
van het geruis der castag-
treft. En wij kunnen U
dan wel vertellen, dat U
bij gekookte inktvis be
paald niet aan iets zwarts
moet denken. Integen
deel, het is een spier
witte substantie, die wat
haar smaak betreft
naar wij meenden te con
stateren enigszins aan
gerookte paling deed
denken. Een ander, het
zij direct toegegeven, is
echter zeker gerechtigd,
netten. Het brak echter in wanneer hij gerookte pa-
alle toonaarden los in de
„Zarzuela de Pescada a
la Levantina" In deze
'ling eet, verrukt uit te
roepen: „Precies inktvis."
Achter de Polios en
visschotel bepaald een
euphemisme voor zulk
een grandioos eten wa
ren de volgende ingre
diënten verwerkt: inkt
vis, kreeft, heilbot, tar
bot, paling, mosselen,
zalm, kabeljauw, knof
look, asperges, celery en
olijfolie; en dit alles werd
dan gebonden met een
witte wijn. Al etende
werd men dus van de
ene „zaligheid" naar de
andere geslingerd. „Wel-
overwogener" kookkunst
dan van deze visschotel
heeft Uw verslaggever
zelden ondergaan. Boven
dien bleek deze „Zar-
Afgezien van de Frutas zuela de Pescada" ook
en de Café, die voor zich- een mooi kleurrijk eten.
zelf spreken, behoeft dit
diner voor de niet inge
wijde wellicht enige toe
lichting. Welaan, de En
tremeses Surtidos mag
men gerust met onze Hors
d'Oeuvre variés op één
lijn stellen. Iets kennelijk
Spaans konden wij in dit
gerecht, hoe voortreffe-
Spaanse koks zijn ken
nelijk van mening dat
mede, waar het de etende
mens betreft, het oog ook
wat wil hebben. Wij voor
ons waren bijzonder be
nieuwd naar de inktvis,
een gedierte dat men bij
ons in Holland niet iede
re dag op zijn bord aan-
Chilindrón verborg zich
een verrukkelijk goud
bruin gebraden jonge
haan, gelardeerd met
spek, ham-sauté, toma
ten en crohtons, een
schotel iets minder Ibe
risch dan de vorige, maar
ook vooral vanwege de
rode slierten paprika
bijzonder levendig van
opmaak. Ponche Espa
nol is in goed Nederlands
vertaald een soort Mosco-
visch gebak, waarbij men
vooral geen politieke ge
dachten moet koesteren.
Wat men bij een goed
diner trouwens nooit moet
doen.
En deze Spaanse maal
tijd daar waren alle
kenners het gisteren over
eens was trouwens een
bijzonder fraai specimen
van kookkunst. Sr. Don
Mariano Hidalgo Munus
werd na afloop er van
dan ook terecht gehul
digd met een vurig ap-
olaus en het Spaanse
volkslied.
Drs. Hueting, die vorig jaar met en
kele andere jongemannen uit andere
landen van Europa een studiereis naar
Zuid-Italië maakte, kwam tot de con
clusie, dat het volk van dit gebied zeer
zeker opgewassen is tegen de taak zijn
economie op den duur op peil te bren
gen, waartoe reeds enige ingrijpende
maatregelen zijn getroffen. Er is ech
ter financiële steun nodig, d.i. investe
ring van buitenlands kapitaal. De huidi
ge beschikbare middelen reiken niet
verder dan 1960; het land is niet zelf in
staat de nodige middelen voor de in
dustriële en agrarische ontwikkeling te
fourneren. Voorts is een houding van
vertrouwen en niet een van bescher
ming ten opzichte van dit land nodig,
dig.
De tweede spreker drs. Schiphorst
begon zijn betoog met een historische
schets van de economische en geestelij
ke ontwikkeling van Zuid-Italië, waarbij
hij een analyse gaf van het volkskarak
ter van de bewoners van dit gewest.
Zowel het verloop van de historie als
het volkskarakter riepen verschillende
psychische factoren in het leven, welke
de huidige economische achterstand
veroorzaakt hebben. Onder deze facto
ren noemde spreker o.m. de overheer
sing van het kapitaalkrachtige Noord-
Italië in het landsbestuur, het analfabe
tisme, de uitbuiting van de groot-grond
bezitters, de materiële armoede, de er
gerlijke woningtoestanden, de onvol
doende geestelijke ontwikkeling. De eco
nomische opheffing van dit gebied, al
dus spreker, kan eerst dan met succes
ondernomen worden, wanneer deze be
lemmerende factoren zijn opgeheven.
De economische ontwikkeling van Zuid-
Italië concludeerde spreker is
veeleer een kwestie van geestelijke dan
De derde spreker, de heer Schouten,
van materiële aard.
stelde dat bij de economische ontwikke
ling van de achtergebleven gebieden
niet alleen kapitaal en het verstrekken
van technische hulp nodig zijn, maar dat
geestelijke en morele hulp vóór alles
onontbeerlijk is. Het is daarbij in de
eerste plaats noodzakelijk, dat het ver
strekken van die hulp geschiedt uit een
overtuigd solidariteitsgevoel met het
te helpen volk. Vervolgens achtte de
heer Schouten het wenselijk, dat het
hulpverleningswerk een sterk cultureel
karakter draagt, d.w.z. dat het is ge
richt op opvoeding tot zelfstandigheid
en eigenwerkzaamheid van het volk,
dat men te hulp komt. Dat volk dient
eerst geestelijk rijp te worden gemaakt.
Advertentie
ii/nAAn»«>'EI|WI'l)E*D MET
Weg met onhandige likdoornringen en ge-
vaarlüke scheermesjes. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN, neemt de pijn weg in
60 seconden. Eeltplekken en eksterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie, jodium en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van 11.35 bespaart
U veel ellende. (56)
Met de beste herinneringen aan
„Waarom jok je, chérie," van
drie, vier jaar geleden had het
publiek gisterenavond de Stadsschouw
burg bijna geheel gevuld om te kijken
en te luisteren naar „Pas op, kijk niet
om!" van Dorothy Reynolds en Julian
Slade, een animerend licht gercht, dat
tot dusverre overal zeer goed ge
smaakt heeft. „Waarom jok je" was
een gezellige komedie met een flinke
portie zang, „Pas op, kijk niet om" is
vrijwel alleen muziek en zang en veel
dansen, en als de smakelijke combina
tie veel op een revue lijkt, kunnen wij
het vrolijke en levenslustige geval te
meer waarderen, omdat er onmisken
baar en zeer genoeglijk de gek wordt
gestoken met hebbelijkheidjes, foefjes
en trucjes van sommige revue-artisten.
De draad welke de scènes aan elkaar
bindt, is vrij stevig, steviger dan bij
revues veelal gewoonte is, en de scènes
zijn dwazer, gezelliger en amusanter,
dan bij revues vaak het geval is. Met een
blijspel, een toneelstuk heeft 't weinig
van doen dat was trouwens de be
doeling niet er wordt meer gedanst
en gezongen dan gesproken en gespeeld,
maar het is toch geen slecht moment ge
weest, toen de Haagse Comedie besloot
het zo prettig opgediende wissewasje
als voorgerecht in het menu van het
nieuwe seizoen op te nemen.
Cees Laseur, de regisseur: Alb. Mol,
onder wiens leiding de dansjes werden
ingestudeerd: Wil v. Hartingsveldt,die
de muzikale leiding had; Alfr. Pleiter,
die de liedjes in gemakkelijk lopend
Nederlands overbracht; Guus Korrubel,
die de decors ontwierp en Henk Huy-
ser, die de technische leiding had al
len hebben niet alleen eer, maar voor
al ook veel plezier van hun werk, het
geen niet mogelijk geweest zou zijn, in
dien zij er zelf geen plezier in hadden
gehad. Dat plezier is aanstekelijk en
fleurig op het publiek overgebracht,
omdat de voorstelling zoals gewoonlijk
bij de Haagse Comedie met zoveel ver
zorgd vakmanschap was voorbereid, dat
zang, muziek, dans en komisch spel
de lichtvoetige flair kreeg, het pret
tige, spontane accent, dat voor een der
gelijk smakelijk niemendalletje on-ont-
beerlijk is. Er kwam dadelijk een losse
stemming in de zaml, welke tot uiting
kwam in gul applaus voor bijna elk
dansje en liedje, voor caricaturale imi
taties, voor dwaze situaties, zeer ple
zierig gespeelde persiflages zoals de
modeshow, en dolle vertoningen zoals
de danseres in de nachtclub en de mal
le zangeres. En tussen de bedrijven
door werd er schalks en ondeugend,
fris komisch, knap typerend en acro
batisch vlot toneel gespeèld door Enny
Meunier, Myra Ward, Luc. Lutz, Het
ty Blok, Joh. Valk, Coen Flink, Maria
de Booy, Pieter Lutz, Gijsbert Tersteeg,
Frans Vorstman, Kathenka v. d. Werff
en Bas ten Batenburg. In één rol, maar
ook wel in vier en meer rollen.
Hk. A.
De Nederlandse reisjournaliste Mary
Pos heeft Vrijdagavond een lezing ge
houden voor een groot aantal leden van
de vereniging „Haarlem Zuid-West"
over Zuid-Amerika en in het bijzonder
over Mexico. Op buitengewoon levendi
ge, boeiende wijze wist de vertelster
met behulp van lichtbeelden, die aard
en leefgewoonten van het Mexicaanse
volk tot op bepaalde hoogte uiteraard
lieten zien, het auditorium mee te ne
men naar het grote land over de oce
aan, waar de mensen zo totaal anders
leven en denken dan in Europa.
Mary' Pos heeft een greep gedaan
uit de zeer vele indrukken, die zij tij
dens haar reis van acht maanden door
Zuid-Amerika heeft opgedaan en waar
van zij de meest interessante door mid
del van kleuren-fotografie vastlegde.
Mexico is een van de staten, wiens
kenmerk het is in alle opzichten te
verschillen van andere Amerikaanse ge
bieden. Er valt een verschrikkelijk ge
brek aan hygiëne te constateren, het
geen wat eigenlijk niet vreemd is
gepaard gaat met een ontstellend an
alfabetisme. De vrouw heeft weinig te
betekenen in het land der „Mexen". Zij
is een ornament, wat zonder twijfel
bijzonder genoemd kan worden in Ame
rika, waar het zwakke geslacht over
het algemeen een flinke vinger in de
pap heeft en zeker geen „meubelstuk"
is of nog erger gelijk geschakeld wordt
met het rundvee.
Het volk van Mexico zou welva
rend kunnen zijn en beschaafd en
machtig. De mogelijkheden liggen
voor het grijpen. Onschatbare rijk
dommen aan kolen, bauxiet en andere
grondstoffen kunnen worden ontgon
nen en ten algemene nutte aange
wend. Het is echter helaas een feit.
dat slechts enkelen zich een grandi
oos bestaan hebben verworven en het
gros van de bewoners armoede en
narigheid kent.
Spreekster zei verwonderd te zijn over
de overtuiging en zekerheid, waarmee
de Mexicaan voor zijn (katholieke) ge
loof uitkomt. Men vindt zelfs Maria
beelden in taxi's en particuliere auto's,
terwijl de kerkelijke plechtigheden dui
zenden christenen van verre afstanden
trekken. Daarbij is het jammer, dat er
een groot tekort is aan geestelijken, ter
wijl er juist kerken in overvloed zijn.
In Mexico zijn verschillende cultures
tot stand gekomen, die o.a. van de
Cortez-regering in de 16e eeuw afkom
stig waren. Zo ziet men in Mexico-
city prachtige musea, en vindt men er
unieke kerkgebouwen, waarvan de
bouwstijl met de barok kan worden ver
geleken, ofschoon zij grillig is en afwijkt
van de ten onzen geldende normen.
Een minder prettige omstandigheid,
waarmee de Europeaan dikwijls en ook
99
(Van een verslaggever)
De Amsterdammer J. M. van der Lub-
be, de thans 51-jarige broer van Mari-
nus van der Lubbe, deelt ons mede, dat
er ruim anderhalve maand geleden een
Nederlander bij hem is gekomen de
naam wens hij per se niet te noemen
die hem medegedeeld had dat een tot
Amerikaan genaturaliseerde Duitse ad
vocaat Arthur Brandt te New Fork
al ruim een jaar de mogelijkheden on
derzocht had tot revisie van het Leipzi-
ger proces van 1934.
Het comité bevrijdingsdag 5 Mei 1955
heeft aan zijn liquidatie een enigszins
feestelijk karakter gegeven. Woensdag
komt het comité met alle medewer
kers in „Zomerlust" te Zandvoort bij
een. Er zullen enkele films worden ver
toond er. het accordeon-trio „de Ma-
rilini's" zal populaire muziek ten ge
hore brengen. De heer Hoppenbrouwer
zal de aanwezigen op pianospel vergas
ten.
(Vertaald door Yge Foppema)
lllllllllllllllllillllllllllHtllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIII
Hij wond zich hoe langer hoe meer op en dat maak
te me ongerust voor vader, die die dag heel zwak
was en rust nodig had; bovendien stelden de woor
den van de dokter, waaraan de Kaptein me had her
innerd, me gerust en ik was beledigd door zijn po
ging om me om te kopen.
„Geld wil ik niet van u hebben," zei ik, „behalve
dan wat u vader schuldig bent. Ik zal u één glas
rum halen, maar meer krijgt u niet."
Toen ik het hem had gebracht, greep hij er gretig
naar en dronk het achter elkaar uit.
„Hè hè," zei hij, „dat doet een mens goed. En nou
wat anders, jonkie: hoe lang zei die dokter dat ik
hier in deze kooi zou moeten blijven liggen?"
„Minstens een week," zei ik.
„Alle donders!" riep hij uit. „Een week! Dat gaat
niet, tegen die tijd zouden ze me al lang de zwarte
mop hebben gegeven. Op dit eigenste ogenblik zijn
die klungels er op uit om de lucht van me te krijgen,
klungels die geen kans hebben gezien om te houden
wat ze hadden en die nou een ander z'n portie willen
jatten. Zijn dat manieren voor een zeeman? Dat zou
ik wel es willen weten. Maar ik ben altijd zuinig ge
weest. Ik heb nooit met m'n goeie geld gesmeten, en
ik heb 't ook nooit verspeeld, en ik zal ze deze keer
ook wel krijgen. Ik ben niet bang voor ze. Ik gooi
d'r een rif bij uit, maat, en we steken ze weer es
allemaal de loef af."
Zo sprekende was hij met grote moeite in bed over
eind gekomen; hij had zijn hand op mijn schouder
gelegd en klemde zich zo aan me vast, dat ik moeite
had het niet uit te schreeuwen; zijn benen slingerden
onder zijn lijf als dode dingen. De strekking van zijn
woorden was in droevige tegenstelling met de zwak
heid van zijn stem. Op de rand van zijn bed bleef hij
een ogenblik stil zitten.
„Die dokter heeft me te grazen gehad," fluister
de hij. ,,'t Gonst in m'n oren. Leg me weer op bed."
Nog voor ik veel had kunnen doen om hem te hel
pen, was hij teruggevallen op de plaats waar hij ge
legen had. Een poosje bleef hij zo stil liggen.
„Jim," zei hij ten slotte, „heb je vandaag die zee
man gezien?"
„De Zwarte Hond?" vroeg ik.
„Ha, de Zwarte Hond!" zei hij. „Da's een gevaar
lijk heer, maar d'r zijn er nog erger en die hebben
hem er op uit gestuurd. Luister es, ak ik nou es niet
weg kan komen, en ze geven me de zwarte mop, dan
moet je goed onthouden dat 't hun om die grote
scheepskist van mij te doen is, en dan zorg jij, dat
je een paard onder je achterste krijgt je kunt toch
zeker paardrijden, is 't niet? Nou dan, jij zorgt dat
je een paard krijgt en je rijdt naar ja waarachtig,
ik doe het! naar die vervloekte kwakzalver van
een dokter, en zegt dat ie alle hens aan dek laat ko
men, alles wat met de magistraat te maken heeft,
en dat ie ze hier in de Admiraal Benbow kan ente
ren, de hele ouwe bemanning van Flint, van jong tot
oud, alles wat er nog van over is. Ik ben z'n eerste
stuurman geweest, ja, dat was ik, eerste stuurman
bij Flint, en ik ben de enige die weet waar 't ligt.
In Savannah heeft ie 't me gegeven, toen die daar
op z'n sterfbed lag, net als ik nou, weet je. Maar
laat niks los voordat ze me de zwarte mop hebben
gegeven, of dat je die Zwarte Hond weer ziet, of een
zeeman met één poot die vooral."
„Maar wat is dat met die zwarte mop, Kaptein?"
vroeg ik.
„Da's zoveel als een dagvaarding. Ik zal 't je wel
vertellen als 't zo ver is. Maar als jij je kluisgaten
open houdt, Jim, dan zullen wij samen delen, op m'n
woord van waarachtig."
Hij praatte nog wat door terwijl zijn stem steeds
zwakker werd, maar nadat ik hem zijn drankje had
ingegeven hij slikte het als een kind en zei: „Als
ooit een zeeman een drankje nodig had, dan ik wel"
viel hij in een zware slaap, een halve bewusteloos
heid, waarin ik hem liet liggen. Wat ik zou hebben
gedaan, als alles goed was gegaan, weet ik niet.
Misschien had ik wel alles aan de dokter verteld.
want ik verkeerde in doodsangst dat de Kaptein be
rouw zou krijgen van zijn loslippigheid tegenover mij
en me van kant zou maken. Maar het geviel dat mijn
arme vader die avond plotseling overleed, en daar
door dacht ik niet meer aan andere dingen. We wa
ren natuurlijk diep verdrietig, en de buren liepen af
en aan, en alles moest geregeld worden voor de be
grafenis, en intussen ging het werk in de herberg
natuurlijk door, en met dat alles had ik het zo druk,
dat ik haast geen tijd overhield om aan de Kaptein
te denken, laat staan bang voor hem te zijn.
De volgende morgen kwam hij warempel weer be
neden; hij at weer op zijn gewone tijden, hoewel hij
er niet veel van maakte, en ik vrees dat hij wel meer
dan zijn gewone portie rum kreeg, want hij bediende
zichzelf en keek dreigend rond en snoof en niemand
durfde hem iets in de weg te leggen. De avond voor
de begrafenis was hij zo dronken als hij nog nooit
geweest was en het was vreselijk om hem in dat
sterfhuis zijn liederlijke zeemanslied te horen uitgal
men, maar zo zwak als hij was waren we allemaal
als de dood voor hem, want de dokter had plotseling
een ernstig geval mijlen ver weg en was na de dood van
mijn vader niet meer bij ons in de buurt geweest.
Ik zei dat de Kaptein zwak was en dat was hij ook,
het leek wel of hij zwakker werd in plaats van aan
te sterken. Hij stommelde de trap op en af en soms
stak hij even zijn neus buiten de deur om een beetje
zeelucht op te snuiven; dan steunde hij tegen de
muur waarlangs hij voortschuivelde en ademde snel
als een man die een steile berg beklimt. Hü richtte
zich nooit in het bijzonder tegen mij en ik geloof dat
hij zogoed als vergeten was wat hij me had toever
trouwd, maar zijn humeur was ongestadiger dan ooit
en, zijn lichamelijke zwakte in aanmerking genomen,
ook woester. Als hij nu dronken was, trok hij zijn
kortelas en lei het open en bloot voor zich op tafel,
en dat was niet bepaald plezierig. Maar bij dat alles
trok hij zich van de mensen minder aan; hij scheen
in zijn eigen gedachten verdiept en zelfs een beetje
malende te zijn. Zo begon hij eens tot onze stomme
verbazing een ander liedje te zingen, een soort min
neliedje, iets dat hü moet hebben onthouden uit zün
kinderjaren, toen hij nog niets met de zee te maken
had.
(Wordt vervolgd)
Deze advocaat was van oordeel dat
het Leipziger proces met sterk tenden
tieuze bedoelingen gevoerd was, en dat
daarbij de wet op vele manieren gene
geerd en geschonden werd. De regering
van Bonn heeft enige tijd geleden een
wet aangenomen, die de mogelijkheid
biedt herziening te verzoeken van Nazi-
vonnissen. De heer J. M. van der Lubbe
vertelt ons dat hij bij het vernemen
van de werkzaamheden van Arthur
Brandt, heeft toegestemd in een her
ziening. Hij heeft daartoe enige contrac
ten getekend die hem door de onbeken
de Nederlandse tussenpersoon zijn aan
geboden. „Alhoewel ik dus niet zelf het
initiatief genomen heb", aldus de heer
v. d. Lubbe, die als employé bij de
K.L.M. met zijn gezin van een vrouw en
drie kinderen geenszins een rijk be
staan leidt, „was ik zeer verheugd dat
de Amerikaanse advocaat dit wilde on
dernemen".
Op onze vraag wie de kosten van de
revisie zou moeten dragen, antwoordde
hij dat de tussenpersoon hiervoor ga
rant staat. „Ik kan het niet betalen", zo
vervolgt hij. „Maar de doodstraf van
mijn broer heeft steeds een blaam op
ons gezin geworpen. Bovendien geloof
ik absoluut niet dat mijn broer brand
heeft gesticht in het Rijksdaggebouw.
Hij was namelijk half blind. Enige we
ken voor de brand heb ik hem nog na
een operatie uit het ziekenhuis in Lei
den gehaald. Wij begrepen al niet dat
hij zich bij zijn arrestatie in Duitsland
bevond, maar wij wisten wel dat hij
veel op reis was". Toen wij de heer v.
d. Lubbe vertelden dat de Nazi's zijn
broer eveneens van communisme be
schuldigd hadden, gaf hij ten antwoord
dat Marinus inderdaad lid van de com
munistische partij was.
Of de tussenpersoon dan namens de
C.P.N. optrad, wilden wij weten. „Neen"
zegt de heer v. d. Lubbe kort. „Ik ben
trouwens ook geen communist. De tus
senpersoon heeft me verteld, dat hij uit
sluitend het onrecht van mijn broers
vonnis wilde herstellen. Over commu
nisme hebben wij niet gesproken. Hij
heeft mij gezegd, dat Arthur Brandt voor
de oorlog voor het Nazisme gevlucht is
en dat hij voortdurend daartegen strijd
gevoerd heeft. Op deze gronden ook was
hij zich in het proces gaan verdiepen.
Daar ik de eer van mijn broer wilde
herstellen ben ik gaarne op het aanbod
van de tussenpersoon ingegaan. Ook ik
heb er steeds onder geleden.
Mary Pos kennis heeft gemaakt, is de
diefachtige aanleg van sommige delen
der bevolking. Soms zijn de inbraken
zo talrijk, dat immigranten uit angst en
wanhoop moeten verhuizen naar een
veiliger woonplaats
De reisjournaliste besloot haar leer
zame inleiding met de verzekering, dat
de Nederlander uitermate bevoordeeld
is boven andere aardbewoners, die wat
beschaving en ontwikkeling betreft nog
veel moeten leren en wier levensperi
kelen bepaald worden door armoede en
onzekerheid.
et is ongebruikelük dat de heer
P. Leffelaar zijn bescheiden po
sitie op de achtergrond tijden»
de opening van een expositie in zijn
kunstzaal verlaat, anders dan om de
aandacht te vragen voor de spreker
van de avond. Vrijdagavond is hij van
zijn gewoonte afgeweken en hij bleek
daar gegronde redenen voor te hebben.
In de eerste plaats een woord van af
scheid en welkom bij de wisseling van
Otto de Kat en Bob Buys als kunstre
censenten. Door de benoeming als pro
fessor van de eerste, volgt de tweede
hem als criticus op. Beide waren bij de
ze opening de hoofdpersonen, n.l. inlei
der en exposant. Bovendien viel deze
wisseling samen met het ingaan van
de tweede kwart-eeuw van het bestaan
van de kunsthandel.
In zijn openingstoespraak de mai
denspeech van de nieuw benoemde
professor De Kat vergeleek deze de
exposant met het konijn Rabbit in het
dierenverhaal Winnie the Poe van Mil
ne: een bepaalde passage drong hem
als het ware te denken aan Bob Buys,
die evenmin als het konpn pleegt te
wachten tot „het" komt, maar het zelf
gaat halen. Buys immers is geen wil
loos werktuig van de inspiratie. Hij
wacht niet tot de Muze hem thuis komt
opzoeken, maar gaat haar een flink
eind tegemoet.
Er zün evenveel schakeringen in
de wijze waarop het kunstenaarschap
wordt beleefd als er mensentypen zijn,
In verband met de inspiratie bestaan er
de meest vreemde misverstanden,
maar het uiterlijk van het kunstenaar
schap kan zowel rechtstreekse uitdruk
king zpn als camouflage. In zekere zin
ontstaan alle kunstwerken onder
dwang, al was het maar die van de op
dracht die de kunstenaar zichzelf heeft
gesteld. Toen Bob Buys naar de Fran
se Middellandse-Zeekust ging, heeft hij
zich de duidelpke taak gesteld om in
het tempo dat voor hem normaal is.jj
een ruime collectie te vervaardigen om
die hier te kunnen exposeren. Deze ma
teriële voorwaarden vormen de toe
stand van grote activiteit die de beste
conditie voor zijn persoonlijke werk
zaamheid is.
Verder dan de uitspraak over het ge-
Halte van het geëxposeerde die uit de
büklank van zijn woorden beluisterd
kon worden, wilde spr. niet gaan. Dit is
de taak van de openbare kritiek die
spr. voor zün blad mocht overdragen
aan de exposant. Deze zou echter het
bespreken van zyn eigen werk bespaard
worden. Hoe objectief zijn standpunt
ook moge zjjn, het prijzen van z(jn
werk, noch het veroordelen ervan of
zelfs het omzeilen van een oordeel zou
bq zün lezers geaccepteerd worden.
De expositie, welke na deze toespraak
gevolgd door de woorden van de heer
Leffelaar voor het publiek geopend was,
blijft te bezichtigen t.m. 25 oktober.
Duvenvoordestraat 76 Haarlem, opbod
f 6200.afslag f 5.totaal f 6205.koper:
J. C, Demoitie en J. Bakker.
Slingerweg 1, Aerdenhout, opbod f 40000.
afslag f 7000.totaal f 47000.koper: J.
A. Schouten qq.
Willemstraat 3, Zandvoort, opbod f 2500.
afslag f 275.totaal f 2775.opgehouden.
Nieuwstraat 2, Zand'voort, opbod f 2400.0
afslag f 150.totaal f 2550.opgehouden.
2e Vooruitgangstraat 50, Haarlem, opbod
f 3000.afslag totaal f 3000.koper:
G. A. Hoogendijk.
Raamvest 9, en 9a, Haarlem, opb. f 16800.
afslag f 100.totaal f 16900.koper: T.
Spijkstra.
Binnenweg 154, Heemstede, opb. f 11100.
afslag f 650.totaal f 11750.—, koper: Ma
kelaar H. M. Franken.
Vond'elweg 478, Haarlem, opbod f 8200.
afslag f 20.totaal f 8220.koper: Make
laar S. L. Mok qq.
Vondelweg 480, Haarlem, opbod f 8600.
afslag totaal f 8600.koper: J. van
Dijk.
Oranjekade 15, Haarlem, opbod f 10700.
afslag f 2000.totaal f 12700.koper: P.
G. M. Ottolini qq.
Torenlaan 6, Heemstede, onbod f 16200.
afslag f 3800.—, totaal f 20000.—, koper: A.
A. M. Sieters qq.
Korte Spaarne 9. Haarlem, opbod f 3600.—#
afslag 'f 90.totaal f 3690.koper: J. M-
Akersloot.
Fr. Schubertlaan 26, Heemstede, opboa
f 24500.—, afslag totaal f 24500.—, op
gehouden.
Leidsestraat 120, Haarlem, opbod f 3900.—#
afslag f 5.totaal f 3905 koper: J. J#
de Ruyter.
Leidsestraat 110 en 112. Haarlem, oob.
f 8010.—. afslag f 100.—, totaal f 8110.—, ko
per: C. R. van Goor.
Slagerspoort 5, Haarlem, niet geveild.
Schoterbosplein 3, Haarlem, opb. f 8400.-^#
afslag totaal f 8400.—, koper N.N.
