Encadreur van het culturele
leven in Haarlem
Shakespeare werd bitter gegriefd
Olivier Koop neemt afscheid
als muziekrecensent
Van Haerlem, de stad en zijn stroom
Fietsrally uitgesteld
Visserij^olï
Franciscanessen 40
jaar in
Warmond
Het hart
op de tong
ENTOSORBINE
18000
1
Vijf en twintig jaar Leffelaar
WYNAND FOCKINK Jg
GISTERAVOND IN STADSSCHOUWBURG
Meer dan een kwart eeuw criticus
voor Nieuwe Haarlemsche Courant
Hoe spelen de
R.K. clubs?
Plechtige viering
Uit STAD
en STREEK
Vocaal- en instrumentaal
Bach-ensemble
Plan tot oprichting
door George Robert
St.~Genesius de dupe van zelfoverschatting
en falende regisseur
krediet goedge-
St.-Jorisband in Haarlem
bestaat 10 jaar
WOENSDAG 5 OKTOBER 1955
PAGINA 3
V 7 en 9-15
fiurigierIijke Stand Haarlem
Vragen van raadslid over
verfraaiing pleinen
in Haarlem
FAILLISSEMENTEN
J. Bosman spreekt over
emigratie
hééél oude jenever
zoals U die ook drinkt in ons proef
lokaal in de Pijlsteeg te Amsterdam
SUPERIOR (met een sterkte van 40%/
f 8.75 per liter
DIARRHEE, BEDORVEN MAAG, „KATER".
Bazar in Vishal geopend
KEURD
Voor bouw van Bloemen-
daals raadhuis
Waterstanidien
SPAARNE IN BEELD
IN
HUIS VAN LOOY
Rectorsdag Mendelcollege
en Triniteitslyceiim
H C R
GEËMPÓYEËiRDEN
De sigaretten-automaat
DIE R ENiB ESCH BRMiI NG
IN ACTIE
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
Dezer dagen is het vijf en twintig
jaar geleden, dat de heer P. Lef
felaar in het voormalige pand
van de meubelzaak Van Basten aan de
Wagenweg zijn eerste tentoonstelling
inrichtte. Sindsdien is de naam Leffelaar
een begrip geworden. Hij is onafschei
delijk verbonden geraakt aan het kul-
turele leven in de stad Haarlem. Het
kulturele leven reikt verder dan de
bemoeienis met schilders alleen: het is
die kant van het leven ener gemeen
schap, die veel idealisme vraagt van
degenen die ervoor werken, maar
bovendien veel tijd kost, veel teleurstel
lingen oplevert en een nauwelijks aan
wijsbaar resultaat van uiterst gevoelige
Bard tot vrucht heeft.
Voor mensen die slechts kunnen den
ken in vlot-kweekbare, tastbare en
tevens forse affaires, is de bemoeienis
wiet de kuituur niet om vol te houden.
Nu geloof ik niet dat ook Leffelaar
Van aard en aanleg een figuur is om
verpleger te zijn voor kwijnende zie
ken, en juist daarom is op dit moment
een woord van waardering des te
tweer op zijn plaats, nu hij zoveel jaren
achtereen achter moeizaam te verwe
zenlijken initiatieven en idealen heeft
gestaan, telkens opnieuw met aanste
kelijk enthousiasme. Hij heeft van
huchter standpunt uit geredeneerd
telkens weer het geloof kunnen opbren
gen in zulke moeiijlke dingen die alleen
door kinderlijke naïviteit tot leven ge
bracht kunnen worden. Zijn eerste ten
toonstelling, in oktober 1930, gold de
Amsterdamse Joffers en deze is ge
volgd door zo ongeveer driehonderd ex-
Posities. die welke in de dépendance
®an de Grote Markt zijn gehouden, in
begrepen. In de aanvang stond de zaak
PP naam van de Amsterdamse kunst
bandelaar Reeker, maar al spoedig,
'b 1938 nam Leffelaar haar over onder
eigen naam.
Werd enerzijds het Haarlems publiek
°P de hoogte gehouden van het werk
YBn schilders op nationaal niveau,
waarnaast ging het exposeren van de
C'gen Haarlemse kunstenaars een
?teeds omvangrijker plaats innemen,
.a solidariteit was hierbij motief.
bekende crisistentoonstelling der
«aarlemse kunstenaars in 1932 werd
•'Leffelaar gehouden.
Na de oorlog werden vooral de jon
geren door Leffelaar gestimuleerd. Zon-
enige voorkeur voor de persoon of
jv
'bns opvatting, probeerde hij de om-
JAndigheden waaronder gewerkt kon
t brdbn te bevorderen. Zelf bleef hij
vi„ i?e en onthiedl zich ook van beïn-
'oeding van het werk.
ouri er nam bij de taak over van de
«ere kunsthandelaar, die kort na de
ris v!s kwam te overlijden, de legenda-
in 6 Le Bois, maar volbracht die taak
Zic£Ulrnere opvatting. Bepaalde De Bois
Vol, met raad en daad tot de talent-
Ban enkelingen, Leffelaar zag daar-
aiast de kunstenaarsbent ook nog
a„: een geheel dat een tekort had aan
VonjOdatie en „encadrement." In '46
deUj etl een aantal ijverige nbij hem on-
jpfbak om er naar model te studeren.
W,n daarna ontdekte hij „Het Paradijs-
der»6" huisvestte er jaren lang schil-
l»taP\ stelde zijn etalage aan de grote
Ven?/ ter beschikking als „Picturaal
V]e 'er," heeft het openstellen van de
Van !)1 gepropageerd en de waarde
terri Vishal als expositieruimte met-
Se™?/'1 bewezen. Hij is de initiatief-
ston^™0r..het oprichten van de kun-
2'tting inCd/e o Teisterbant. Hij heeft
ae Commissie voor Sociale
or,ln„K°nze u besP,reking van de laatste
openbare bespelingen van het Müller-
orff1 ln d£ oude St.-Baaf door de stads-
gamst George Robert wezen wij te-
teim op het aftreden van deze gemeen-
bp? e ambtenaar-toonkunstenaar we-
ren?„het bereiken van de pensioenge-
sta? gde ieeftifld. Behalve die van
h0bs°rganist vervulde George Robert
andere belangrijke functies, o.a.
t°riu n dirigent van de christelijke ora-
Ree^verenigingen in Haarlem en
Veegde. Deze functies blijft hij
"en t bovendien koestert hij plan-
caai t het oprichten van een klein vo-
Njgjbn instrumentaal Bach-ensemble.
lin„ and zal twijfelen aan de vervul-
kem,jVan die plannen, gezien de grote
Rob» van en voorliefde van de heer
(vvaaf.1 tot Bachs meesterwerken
te vvlPhder gerekend moet worden de
carnet uitgevoerde 198 kerkelijke
Baehrv en de owder leiding van deze
lijk» Wigent reeds gegeven voortreffe-
Joha^b'ivoeringen. De Matthaus- en
tori,,J?es Passion, het Weihnachtsora-
cat de Hohe Messe, het Magnifi-
alt0nen verscheidene cantates werden
en v? Wet de uiterste zorg voorbereid
lem °lkt, met het gevolg dat in Haai-
in ri 6e.n Bachcentrum is ontstaan, dat
Winn= P der jaren duizenden kunst-
WüjV5,ars. tot een van de allergrootste
kstvjien heeft aangetrokken.
»v°hw pALACE: „Geladen zaterdag
rUden: 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
BALS: „The Americano", 18 laar.
Lïh0 n: 2-30, 7 en 9.15 u.
2, ^'.ï^er Vogelhandler". 14 jaar. Tijden:
- 'icW -Blake helpt een handje". 18 iaar.
ttkttv 7 en 9,15 uur'
„Als de dauw hangt, komt er
815 uur, str. volw.
»Jaar.' ^i;Een vrouw helpt de Saint". 18
en: 2.30, 7 en 9.15 uur.
dijden. "Be dertiende passagier", 14 Jaar.
2.15, 7 en 9.15.
Stj. Donderdag 6 oktober
i'Alb. T^fhouwburgR.-k, Militair Tehuis.
uUr. met „Het portret van Alios",
Coiï> C»t8ebouw: Lezing voor het r.-k.
R«mb Vri;le TiJd bes!8 uur.
!?hap nnd': Haarlemse Kunstgemeen-
'ill», „I ipe Maggie een J. Arthur Rank-
'1.15 uur.
/'an BraSii „Volksuniversiteit. Prof. dr.
8 Uur. 1 Buys over ..MohammecJanisme".
Vo^01^: A. W. van Hoegee-de
der 'm'h' Berhart-Oudolf, z.; c. van
Volc^e r"?ekrenianS,J-:AA- T' D°ncker-
ÜUsche d pr'tr ''n Hogerheijde-
d.- oi/b-R H Buis-van der Wijden
J' W" A' Abbenhuüs
TraSgED6E9N' E- van Soelen-
Jansen g83 t 3" uSaf1aterslaan' H.
Schalk' bh A Westerhoutpark; G
"5 Gasthulsvest.rS^aanJ'
Kunstopdrachten en is lid van het be
stuur van Haarlems Bloei.
Zijn huis is een gastvrij trefpunt van
kunstenaar en publiek en in individuele
gevallen is hij contactman tussen kun
stenaar en overheid. Wendt hij zijn in
vloed aan om het goede te bevorderen,
vele malen ook zal hij energiek moeten
hebben optreden om het niet-goede tegen
te houden.
Als we er bij dit al aan denken dat
Leffelaar kunsthandelaar is, dan moet
het accent toch wel zeer op „kunst"
gelegd worden. Hij is een der onzen
geworden, de man die de situaties
schept. Door alle moeizaamheid heen
ziet hij toch een actief kunstleven op
groeien, dat een positieve binding heeft
met de maatschappij, en hoewel hij het
naar zijn eigen gevoel nooit helemaal
goed gedaan heeft en het beter had
gewenst (onderwijl spreekt hij over ver
heugende belangstelling bij de overheid
en de gunstige ontwikkeling in het on
derwijs ten deze) zou hij die afgelopen
vijf en twintig jaar toch niet hebben
willen missen.
In een gesprek, dat wij met hem had
den over zijn werk betrok hij telkens
weer zijn vrouw, wier afzonderlijk aan
deel, nog meer in de achtergrond ver
scholen, moeilijk te meten is, maar die
zijn medestandster geweest moet zijn
om de opvatting die hij zich omtrent
zijn kunsthandelaarschap heeft ge
vormd, zo voortdurend tot gelding te
kunnen doen brengen.
En als wij tot slot van ons korte onder
houd vragen naar de toekomst, dan is
er slechts het ene woord: dóórgaan!
LEVINUS TOLLENAAR.
Het raadslid H. C. Hennevelt (CPN)
heeft de volgende schriftelijke vragen
aan het college van burgemeester en
wethouders van Haarlem gesteld:
In de memorie van antwoord beho
rende bij de ontwerp-begroting 1955
werd door uw college toegezegd op een
desbetreffende vraag, dat het inder
daad in de bedoeling ligt in 1955 met
de verfraaiing van het Drilsmaplein,
het Van Zeggelenplein en het Teyler-
plein te beginnen.
1. Kan uw college mededelen wat
er de oorzaak van is, dat tot op heden
geen merkbare voortgang in de uitvoe
ring van de gedane toezegging te mer
ken is? 2. Kunnen burgemeester en
wethouders toezeggen, dat nu de meest
geschikte tijd aanbreekt om hiermede
spoedig een aanvang te maken zodat in
het voorjaar 1956 genoemde pleinen
een fraaier en waardiger aanzien zullen
hebben gekregen?
De rechtbank te Haarlem heeft dins
dag 4 oktober in staat van faillisse
ment verklaard.
L. H. P. de Bruyn, wonende te Zwa
nenburg, gem. Haarlemmermeer El
zenkade 6, een agentuur- en commis
siehandel drijvende te Amsterdam,
Koningsplein 12-14. Rechter-Commissa-
ris mr. N. Reeling-Brouwer. Curator
mr A. D. P. V. van Löben Seis te
Haarlem, Kruisweg 63.
Wegens gebrek aan actief is 4 okto
ber 1955 opgeheven het faillissement
van. H. H. Meure, bloemventer te
Haarlem, Nobelstraat 12. Rechter-Com-
missaris mr. N. Smits. Curator mr.
T. Koopmans te Haarlem.
Vanavond zal de heer J. Bosman di
recteur van de Haarlemse Emigratie-
Stichting, in het gebouw Sint Bavo in
de Smedestraat een lezing houden over
emigratie naar Canada, Australië en
Nieuw Zeeland. Aanvang acht uur.
Advertentie
De penningmeester van de katho
lieke toneelgroep „St. Genesius"
heeft in nogal hyperbolische be
woordingen geschreven: „Sheakspeare
(sic.) is een van de allergeniaalste men
sen, die ooit hebben geleefd, althans
voor zover onze blik in het verleden
teruggaat. Hij geeft het volledige men
senleven in zijn triviaalste vorm, maar
ook in zijn hoogste verhevenheid en in
alle psychologische nuances. En daar
bij is zijn werk, dat met prachtige
zwierigheid is opgezet, altijd geestig
en geestrijk, ook merkwaardig-door zijn
zeldzaam rijke taal, die soms de teer
ste en hoogste toppen der lyriek be
reikt: altijd ook is zijn toneelwerk
spannend."
De penningmeester heeft dit staaltje
van inderdaad zeldzaam rijke taal neer
geschreven in een begeleidend stencil
van het programma, dat „St. Genesi
us" uitgaf ter gelegenheid van de op
voering van Shakespeare's „Winter
avondsprookje". Die opvoering ge
schiedde gisteravond in Haarlems
stadsschouwburg.
Het zou mij niet verbazen, als velen
van de toeschouwers na de hoopvolle
woorden van de penningmeester de
schouwburg teleurgesteld hebben ver
laten. Van de geest van Shakespeare
was geen spier te bekennen, laat
staan, dat hij geestig of geestrijk over
het voetlicht kwam.
Ik heb nog niet meegemaakt, dat
Shakespeare zo bitter gegriefd werd. Er
werd onder zijn naam een stuk opge
voerd, dat helemaan niet van hem was.
En helaas was het niet eens een goed
stuk. De regisseur, Th. van Westing,
heeft volgens het programma Shake
speare's „The Winter's Tale" vertaald
en bewerkt, maar op een verbluffende
manier heeft hij kans gezien de ziel
er uit te halen en zijn toneelgroep dus
op te scheppen met een ontzield li
chaam. En wat is daar nu mee te
beginnen? Begraven is de enige oplos
sing.
Het moet mij bovendien van het hart,
dat de mensen van „St.-Genesius",
evenmin als iedere andere dilettanten-
groep, niet de capaciteiten en de ta
lenten hebben om ook het echte Win
teravondsprookje waar te maken. Voor
dilettanten zijn er grenzen en die wer
den gisteravond tot in het oneindige
overschreden.
Ik zou tientallen voorbeelden naar vo
ren kunnen 'nalen om te illustreren, dat
het op alle fronten mis was. Zou iedere
vrouw niet van angst en schrik ineen
krimpen, als zij loor haar man, ook al
is hij een koning, in de gevangenis ge
stopt wordt, enkele uren voordat zij
een kind verwacht? De koningsvrouw
van gisteravond onderging dat leed
met een vrijwel emotieloos gebaar. Zou
den dienstmaagden niet van ontstelte
nis gillen, als ze haar meester voor
dood zien neervallen? Gisteravond za
gen zij alleen belangstellend toe. Zouden
herders op een groot feest er geen bonte
partij van maken? Gisteravond bleven
zij ongeïnteresseerde toeschouwers van
enkele (verdienstelijke) dansparen.
Deze trits van opmerkingen kan nog
met tal van andere vervolgd worden,
maar teveel zou dan de nadruk vallen
op de Genesianen zelf.
Advertentie
De schuld van alles moet op naam
van de regisseur geschreven worden.
Van de tegenstellingen, waarvan Sha
kespeare zich met zoveel voorliefde
bediende, viel niets te bekennen; de
kostelijke entre-nous-scènes werden ge
speeld, omdat ze in de tekst stonden,
de kostumering deed aan Mollière den
ken; de belichting was niet altijd even
gelukkig; de muzikale omlijsting was
een belediging voor het oor en de mi
crofoon-stem, die steeds vertelde „waar
we nu waren" was volkomen overbodig.
In die sfeer was er van een opval
lende prestatie geen sprake en de toe
schouwers hebben geen kans gekregen
met „een van de geniaalste mensen,
die ooit geleefd hebben" kennis te ma
ken. Ik moet hun dus dringend advise
ren de eerstvolgende gelegenheid, dat
het beroepstoneel met een stuk van
Shakespeare in Haarlem komt, alsnog
kennis te gaan maken.
Was de voorstelling van gisteravond
voor Shakespeare dus bitter grievend,
teleurstellend moet het resultaat ook
zijn voor de Genesianen zelf. Zij hebben
de faam een actief groepje tonelisten
te zijn, wie kosten noch moeiten teveel
zijn om met iets bijzonders voor de
dag te komen. Aan die ijver bewaar
ik nog de beste herinneringen.
Het zou tenslotte onbillijk zijn, als
die ene pluim, die voor gisteravond ter
redactie nog aanwezig is, niet werd uit
gereikt. Die pluim is bestemd voor het
balletgroepje van Ger en Toke Herben.
De meisjes dansten er fleurig en in
een verantwoord bewegingsspel op los.
De open doekjes waren verdiend.
W.ri.
Gisteravond heeft mevr. mr. J. A.
Prinsende Jong, echtgenote van de
commissaris der Koningin in Noord-
Holland, de bazar geopend, die vandaag
en morgen vanwege de stichting Kin
derbewaarplaatsen Haarlem in de vis
hal gehouden wordt. Het -inleidend
woord werd gesproken door de voor
zitster der stichting, mevr. A. N. Nien-
huysVersteeg. De bazar is alleraar
digst ingericht. Vanavond is de bazar
geopend van 811 uur. Morgenmiddag
om half zes wordt hij gesloten.
Vandaag heeft Olivier Koop af
scheid genomen van onze cou
rant. Een afscheid, waarom hij
zelf gevraagd heeft en waarin de re
dactie met een zekere weemoed berust.
Na een leven, dat voor een zeer be
langrijk deel aan de Muze gewijd is
geweest, heeft de heer Koop gemeend,
verschillende functies te moeten neer
leggen, o.a. die van organist-directeur
in de Sint-Antoniusparochie te Aerden-
hout en die van muziekrecensent van
de Nieuwe Haarlemsche Courant.
Aan zijn besluit viel niet te tornen,
en met hem heeft nu een medewerker
van onze courant afscheid genomen, op
wie de redactie trots was. Van die
trots mag zij op deze plaats wel getui
gen, want Koop was een man van ge
zag, vergrijsd in het vak, dat muziek
heet en dat niet zonder roeping kan
worden uitgeoefend. Vakman van de
goede soort was hij geen vakmatig
mens, en zijn prachtige staat van
dienst in de wereld der muziek getuigt
er van hoe Olivier Koop met hart en
ziel zich aan zijn veelzijdig werk heeft
gegeven.
Meer dan vijftig jaar is hij toon
kunstenaar. Vanaf de dag, waarop hij
op jeugdige leeftijd de leiding kreeg
van het koor der Duifjeskerk te Am
sterdam heeft hij zich leren kennen als
een goed musicus, wie de schoonheid
lief was en die zich nauwgezet van zijn
vele taken kweet.
Componist van vele koorwerken, diri
gent van verschillende koren en orkes
ten, pianist, leraar om de jongelui ver
trouwd te maken met de wispelturig
heid der Muze, sociaal werker om het
lot van zijn collega's-kerkmusici te ver
beteren, actief lid van velerlei commis
sies, ziedaar in kort bestek de wijde
sfeer, waarin Koop tal van ervaringen
opdeed, die hem bij uitstek geschikt
maakten om als criticus bij iedereen
respect af te dwingen.
Na eerst als muziekrecensent bij het
Centrum en de Maasbode gewerkt te
hebben kwam Olivier Koop ruim zeven
en twintig jaar geleden in die functie
bij de Nieuwe Haarlemsche Courant.
Meer dan een kwart eeuw heeft hij
in het bijzonder het Haarlemse muziek
leven niet alleen gevolgd, maar hij
heeft er ook middenin gestaan, als een
vertrouwd rustpunt en als een man,
bij wie men zelden vergeefs om advies
kwam.
In dit verband willen wij nadrukkelijk
herinneren aan het werk van Knop, dat
hij verrichtte om de belangstelling van
de Haarlemmers voor hun eigen orkest
te activeren. Toen de H.O.V. enkele
jaren na de oorlog artistiek op een
dieptepunt was gekomen, was Koop
een der allereersten, die in enkele arti
kelen de naar later ook wel bleek enig
goede weg tot herstel wees.
De grootste verdienste (en tevens
deugd) van Koop is echter hier
in gelegen, dat hij zich nimmer
gedroeg als een „gearriveerd musicus,"
Op zondag 9 oktober
WFC—DEM
ADOVelsen
TerrasvogelsVitesse
NAS—THB
Onze GezellenWaterloo
TYBBLenig en Snel
HillegomWSB
ASCTeijlingen
SJCRouwkoop
LisseDSO
Invullen; 1. voor zege van thuis
club; 2. voor zege van bezoekers; 3.
voor gelijk spel.
Inzendingen dienen uiterlijk zater
dagmiddag om twaalf uur in ons bezit
te zijn. Over deze prijsvraag kan nim
mer correspondentie gevoerd worden.
De prijzen zijn wekelijks: eerste prijs
f 10.tweede prijs f 7.50 en drie
derde prijzen van f 2.50.
Inzenden: het liefst per briefkaart aan
de Sportredactie van dit blad: Smede
straat 5, Haarlem.
Advertentie
die zich met het zgn. klein-muzikale
gedoe niet kon ophouden. Waar met
liefde en volgens de normen der schoon
heid gemusiceerd werd, was Koop te
vinden. Even belangstellend en met een
bepaald gevoel voor menselijke verhou
dingen beluisterde hij de prestaties
van een gerenommeerd orkest als die
van een eenvoudig dilettanten-ensemble.
En in zijn kritieken zorgde hij er voor,
dat goed en minder-goed de accenten
kregen, die ze verdienden. Zijn kritie
ken verrieden in hem de leraar, de
toon van zijn recensies was immer be
grijpend, omdat hij zich bewust was
niet over een koor of orkest als ab
stract begrip te schrijven, maar over
mensen, die samen musiceerden.
De lezer heeft van de voorlichtende
artikelen cjie Olivier Koop bij herha
ling schreef kunnen profiteren. De re
dactie heeft nu afscheid genomen van
een medewerker, wie nooit iets te veel
was, die altijd bereid werd gevonden
bij tij en ontij naar een concert te
gaan en die menig nachtelijk uur heeft
besteed om zijn weloverwogen kritiek
getuige de vele halen en strepen, die
hij achteraf ter eigen correctie aan
bracht zwart op wit te zetten.
Voor de redactie zijn er vermoedelijk
geen verhalen meer weggelegd over
Willem Royaards, Diepenbrock en an
dere coryfeeën; geen herinneringen aan
de grote tijd der Liedertafels, en zij zal
zijn rijzige gestalte en druipende para
plu ten redactie-kantore node missen.
Mocht Olivier Koop niettemin in de
toekomst een bijdrage ter publicatie in
„zijn" krant aanbieden, dan zal de re
dactie niet aarzelen te zeggen „all
correct," of meer populair en actueel
uitgedrukt met de vertrouwde letters:
O.K.
Weer is het plan van ir. A. M. Rouville
de Meux voor de bouw van een nieuw raad
huis in Bloemendaal een stap nader tot de
verwezenlijking gekomen. Het college van
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
heeft het raadsbesluit van de gemeenteraad
om een krediet van f 160.000 beschikbaar te
stellen voor de bouw van het raadhuis,
goedgekeurd.
In zijn vergadering van 20 mei besloot
de raad om de architect opdracht te ge
ven het plan bestek- en bestedingsklaar
te maken. Daarbij werd de voorwaarde
gesteld, dat de uitvoering van het plan het
bedrag' van f 1.160.000 niet zou overschrij
den. Op 21 juli werd het krediet verleend.
Woensdag 5 oktober
Hoog water: 5.34 u. en 17.56 u.
Laag water: 1.29 u. en 13.39 u.
Donderdag 6 oktober
Hoog water: 6.21 u. en 18.42 u.
Laag water: 2.08 u. en 14.22 u.
O zilveren vliet, die met uw
kristallijnen stroomen,
De Kermerlandse streek al
kronkelend doorsnijdt:
Wie zou 't niet lusten aan
uw lommerrijke zoomen
Daar 't sneeuwwit zwaantie
zwemt, zijn uitgekochte tijd
of in een speeljacht, of ln
't wandelen te besteeden?
Mijn geest is steeds verliefd
op uw bekoorlijkheeden
Het moet in vroeger da
gen goed toeven zijn
geweest aan de boorden
van het Spaarne. Niet, dat
het er nu slecht is, maar de
nieuwe tijd heeft het Spaar
ne zijn wil opgelegd. Erger
nog, hij heeft het van bron
en mond ontdaan, zodat het
nu een vreemd, geslachtloos
wezen is, een stilstaand wa
ter dat nauwelijks nog
door Haerlem snijt gelyk
den Tiber Roomen". Mis
schien moeten we daarom
treuren en op. een stille
herfstavond aan de kant
van het Zuider-buitenspaar-
ne gaan staan, uitzien over
het zwartende water
zachtjes in ons oor de m®*0"
die beluisteren, die hei
eeuwenoude water zingt. De
melodie van de voorname
buitens met hun romanti
sche koepeltjes, waar de
eerste draden van het lief
deslied gesponnen werden;
de melodie van de kabbe
lende golfjes langs het boot
je, waarin het prille geluk
ging spelevaren; van de
houten ophaalbruggen, de
trots van gans een stad; van
't Vrouwenhek, waar de
stadsdouanier: de binnen
lopende schepen telden en
de accij.is inden.
Och, een wandeling langs
't Spaeren is nog altijd de
moeite waard voor wie ogen
heeft om te zien en oren
heeft om te horen. Maar ge
moet uw verbeelding te
hulp roepen en verbeelding
is niet iets, dat zo maar
komt, enkel en alleen om
dat de verwekker daar nu
eens zin in heeft. Het Spaar
ne van nu houdt nog slechts
een vage herinnering Levend
van wat het ooit geweest
is. Zeker, een verfijnde
smaak proeft nog de sfeer,
een verfijnde neus snuift
nog de geur an olie en vet
en van geteerd hout. Maar
de vormen van vroeger zijn
vervaagd. Het Spaarne is
het Spaeren niet meer en
aangezien Haarlem om zo te
zeggen, echtelijk verbonden
is met het Spaarne, is vol
gens de meest simpele wet
ten der logica, Haarlem
Haerlem niet meer.
Daarom is het een goede
gedachte geweest van mej.
dr. G. H. Kurtz, archivares-
se van de stad Haarlem, een
aantal oude tekeningen en
gravures uit de historisch-
topografische atlas van het
gemeente-archief voor het
publiek ter bezichtiging uit
te stallen in de zalen van
het museuir „Huis van
Looy". Morgenmiddag wordt
deze door-en-door Haarlemse
expositie geopend en daar
mee heeft de ware Haar
lemmer dan de gelegenheid,
zich onder te dompelen
in het Spaarne van het
verleden. Ge kunt er mij
meren, want iedere teke
ning, iedere gravure zal u
herinneren aan plekjes, die
dierbaar hadden kunnen
zijn, wanneer de nieuwe tijd
niet zo onverbiddelijk ge
weest ware. Ga er geen
kunstzinnige plaatjes zoe
ken, want uw teleurstelling
zou'uw liefde voor de Haar
lemse strooi 1 ten onrechte
doen tanen. Ga er slechts
beelden zien uit het Haar
lem onzer voorvaderen.
Wees tevreden, wanneer gij
hier en daar een brug, een
huis, een boom wellicht
herkent en keer na afloop
huiswaarts in het gelukkige
besef uw verbeelding een
hecht skelet te hebben ge
schonken. En loop dan op
een avond langs het water,
herinner u de prenten van
weleer, en mijmer, mijmer
over het goede, dat de stad,
het water nu nog biedt.
Juffrouw Kurtz heeft de
tentoonstelling ordente
lijk ingericht. Ge wan
delt van Zuid naar Noord.
Het begint bij het Zuider-
buitenspaarne langs de bui
tens, de koepeltjes, „Spaarn-
hout", „Oosterhout", „Bui
tenrust". Wandel rustig door
tot aan de Lange Brug. Be
denk, hoe de stad gegroeid
is en nog dagelijks groeit.
Weeg winst en verlies. Er be
vinden zich enkele oude,
17e-eeuwse prenten onder.
Geen nuchtere, zakelijke af
beeldingen, zoals ge tegen-
woordig ziet, maar gero
mantiseerde vergezichten,
die u doen glimlachen en
die u het leven goed doen
vinden.
De volgende zaal is gewijd
aan het Binncnspaarne', een
paar molens, de „Spaarne
en Wind" o.a. De 18e eeuw
blijkt goede tekenaars te
hebben voortgebracht en
het Spaarne blijkt een le
vendige bron van inspiratie
te zijn geweest. Na de 17e
eeuw was het gedaan met
de schildersschool in Haar
lem, maar de kunstenaars
van crayon en pen waren
nog lang niet dood. In deze
afdeling ziet ge de ver
schillende brouwerijen langs
het Binnenspaarne. Aanvan
kelijk werd nog het Spaar-
newater gebruikt, maar al
dra ging men om hygiëni
sche redenen over tot het
gebruik van duinwater, dat
door de Brouwersgracht
werd aangevoerd en langs
het Spaarne uit de schepen^
gezogen werd. Ge ziet er de'
wapens, de verschillende fa
brieksmerken. Op de mout-
zolders met hun handige
tussen-vloerse ligging, kwa
men de katholieken bijeen,
om samen hun eredienst te
vieren, e schuilkelders van
Haarlem. 'Jok kan men hier
aantreffen een doorzicht
over de Turfmarkt op de
Oude Sint Baaf, gelukkig
nog zonder warenhuis als
blikvanger.
Dan volgt het Noorder-
buitenspaarne, landelijk,
met hier en daar een steedse
inslag. Vooral als men ver
der in de 19e eeuw komt en
het spoor de aandacht op
eist, uiteraard juist op het
ogenblik, dat het over de
spoorbrug rijdt. Ge leest er
uit, dat de Haarlemmers er
trots op waren, zoals ook
op de kraan langs het
Spaarne ter hoogte van de
Waag. Op hoeveel tekenin
gen vindt ge het massale
gevaarte niet terug, dat nog
door mankracht werd aan
gedreven. Twee mannen,
lopende in de grote wielen,
brachten het apparaat in
werking. Interessant is ove
rigens het kwartet van af
beeldingen van de Waag,
gevieren in één lijst gevat.
Een 17e-eeuwse, een i8e-
eeuwse, een 19e-eeuwse en
tenslotte een 20e-eeuwse
gravure.
Ge hoeft geen weten
schapper te zijn, om
hier uren rond te dwa
len en uw geest door ver
vlogen eeuwen te laten do
en. Ge' moet zelfs bij voor
keur geen wetenschapper
zijn, want dan wilt ge fei
ten gaan constateren. Dan
wilt ge precies weten wat
er veranderd is in ai die ja
ren. Dan ziet ge ook, nat
het tempo der verandering
steeds sneller, alsmaar snel
ler wordt. Dan houdt ge uw
hart vast en wordt ge be
vreesd. Ga er gewoon heen.
als Haarlemmer. Zie uw
stad, zoals uw ouders, uw
grootouders en zoveel uwer
voorvaderen die zagen. En
durf toe te geven, dat ge
in een mooie stad woont,
een stad, die mooi is mede
dank zij zijn Spaarne. Oen
stad ook, die geen extra ver
siering behoeft, om door in
woner en vreemdeling mooi
gevonden te worden. En
Iaat u dan verleiden tot een
avondlijke wandeling langs
het Spaarne.
Zondag 30 oktober gaat de Haarlemse
St. Jorisband zijn 10-jarig bestaan vie
ren. Het gezelschap, dat onder eiding
staat van de vaandrig W. A. v. Maanen,
zal het jubileum herdenken met twee
uitvoeringen, die verzorgd zullen wor
den door de Rafaëlgroep uit de paro
chie van de H. H. Elisabeth en Barbara.
De uitvoeringen worden gegeven in het
gebouw St. Bavo en beginnen om 2.18
en 8.15 uur.
De fietsrally van het Triniteitsly-
ceum en het Mendelcollege, die gisteren
zou worden gehouden, is uitgesteld tot
aanstaande vrijdag om 10 uur na het
eerste lesuur. Op die dag zal om onge
veer 3 uur een hockeywedstrijd worden
gespeeld tussen de beide scholen.
Gisteren heeft het Mendelcollege de
Trinitariërs met 3—2 op het voetbal-
terrein verslagen. Het was een spannen-
de wedstrijd, die bij de rust een 1—1
stand opleverde.
Het tennistoernooi tenslotte tussen
Mendel en Triniteits bracht eveneens
een zege voor de vroegere dépendance.
De cijfers waren: enkelspel: 61;
6—3; dubbelspel; 3—6, 60, 7—5.
Eén trawler Tzonne IJm. 1 met
2300 kisten verse haring drie loggers
en één kotter zorgden er dinsdag voor,
dat de IJmuidense visafslag werd voor
zien van een totale aanvoer van 4.055
kisten verse vis, 100 stijve kabeljauwen
en 100 kilo tongen. Er waren 2.910 kis
ten verse haring, 440 kisten makreel,
585 kisten schelvis, 50 kisten gul en
kabeljauw en 40 kisten wijting.
Kabeljauw was dinsdag, schreeuwend
duur, haring werd goed betaald en
schelvis was wederom enige guldens
goedkoper. Grote regels kabeljauw
deden f 140,- tot f 1.10,-, grote kisten
f 199,- tot f 158,- per 125 kilo. Grote
zwarte koolvis deed f 144,- tot f 90,- en
kleine zwarte koolvis f 40,-. Klein mid
del hake noteerde f 110,-. Schol II deed
f 65,- tot f 31,- en schol III f 27,- tot
f 20,-. Haring deed f 16,- tot f 12,- en
makreel f 21,- tot f 17,- per kist van
50 kilo. Grote schelvis werd verkocht
voor f 39,- tot f 30,-, groot middel no
teerde f 36,- tot f 30,-, klein middel
f 35,- tot f 29,-, pennen f 34,- tot f 27.-
en braad f 27,- tot f 23,- per kist van
50 kilo. Tarbot deed f 2,50 tot f 2,20,
heilbot f 3,10, grote tong f 5,40 tot f 4,30.
groot middel f 3,50 tot f 2,95, klein mid
del f 3,- tot f 2,80, tong I f 2,95 tot f 2,80
en tong II f 1,72 tot f 1.60 per kilo. Wij
ting deed f 27,- tot f 24,- en bot f 25,-
per kist van 50 kilo.
Voor de woensdagmarkt was de Eve
line IJm. 116 dinsdag reeds te IJmuiden
binnen met 550 kisten verse vis aan
boord. De Eveline IJm. 116 moest haar
reis afbreken wegens een defect aan
de motor. De Thorina IJm. 33 kwam
IJmuiden binnen met 1300 kisten verse
haring aan boord en een stuk van een
net tussen de schroef. De Deining Kw.
8 voerde voor de woensdagmarkt 1170
kisten verse vis, waarvan het meren
deel makreel, aan. De Wiron II kwam
met 400 kisten verse vis en 500 stijve
kabeljauwen aan de markt. De kabel
jauwen ving deze kotter in één trek,
enige honderden koolvissen werden
daarbij ook buitgemaakt.
Gisteren 4 October, precies op de
feestdag van de H. Franciscus van
Assisië, was het veertig jaren geleden,
dat de zusters Franciscanessen van het
groot-seminarie in Warmond de ver
zorgingstaak op zich namen voor d«
professoren en priester-studenten.
Deze verzorgingstaak heeft zich in de
loop der jaren ook uitgebreid tot het
fiiosoficum. De gedenkwaardige dag is
dan ook niet ongemerkt voorbijgegaan.
In aanwezigheid van alle professoren,
priester-studenten en pastoor J. Gussen-
hoven werd in de kapel van het groot
seminarie des morgens een H. Mis uit
dankbaarheid opgedragen door professor
Ruhe, geassisteerd door enkele stu
denten.
De Mis van Hendrik Andriessen werd
gezongen door de schola van het fiioso
ficum.
In de midag vond een huldiging van
de zusters plaats, waarbij woorden van
dank en waardering werden gesproken
voor hetgeen in de afgelopen jaren door
de zusters in het belang van het huis
was gedaan.
De herdenkingsdag werd besloten met
ec plechtig lof.
Vannacht om kwart voor een begon
de vergadering van de R.-K. bond van
hotel-, café- en restaurant-geëmploy
eerden St. Antonius in café-restaurant
Brinkmann aan de Grote Markt. De
voorzitter, de heer J. Sleeter, herdacht
met een kort woord het overlijden van
Kardinaal De Jong, waarna de geeste
lijk adviseur der afdeling een gebed uit
sprak. Een be)tae;rijk punt van bespre
king vormdea de collectieve arbeids-
overeenkoms'j-ste <Re een uitvoerige dis
cussie uitlok ,<m hartelijk afscheid
werd bereid »y<y. de bondsvoorzitter, de
heer J. F. v. Bijsterveld, die met pen
sioen gaat. Hem werd namens de afd.
Haarlem een pijp aangeboden.
Vrijdag 7 oktober zal de vakschool
voor Haarlem en omstreken van de ver
enigde woninginrichters in federatief
verband haar vakcursus openen met
een installatie van leraren en cursisten.
De opening zal geschieden in de mu
ziekzaal van restaurant Brinkmann. De
schoo'. te Haarlem kan zich in een flin
ke groei verheugen. Hoewel de cursus
twee jaar duurt hebben acht cursisten
het diploma binnen een jaar gehaald.
Voor de leden van de vereniging Oost
en West zal vrijdag 14 oktober een film
avond gehouden worden in De Leeuwe
rik. Vertoond zullen worden „De ver-
kenningsboring in het oerwoud", Het
zwarte zand" en „Aruba".
De heer J. Spee heeft zijn pand aan
dc Kruistochtstraat 3b laten herschep
pen in een van de modernste kapsa
lons in de Amsterdamse buurt. Hij mocht
zich bij de heropening van de zaak in
een grote belangstelling verheugen. Men
kreeg eerder dz indruk met een bloe
menwinkel dan met een kapsalon te ma
ken te hebben.
De K. A. J. Haarlem V organiseert
Zondag 9 oktober -'en dansavond in de
Leonarduszaal (ing. Leids«"zijstraat).
De muzikale medewerking wordt
verleend door „The Ballroom Artist".
Aanvang 8 uur
(De in deze rubriek gepluatste BRIEVEN
VAN LEZERS vallen buiten de verant
woordelijkheid der Redactie. Anoniem In
gezonden brieven worden terzijde gelegd.)
Geachte Redactie.
Nu op 13 oktober door de Arrondis-
sements-Rechtbank te Haarlem in ho
ger beroep zal worden behandeld de
overtreding van de Algemene Politie
Verordening, waarin de verkoop van
sigaretten uit automaten is verboden,
en in verband met publicaties in de
dagbladen, zij het mij vergund de vol
gende feiten naar voren te brengen,
waarom ik indertijd tot het uitlokken
van een proefproces ben overgegaan.
1. Het feit van de toenemende ver
koop van tabaksprodukten door z.g. ge
mengde bedrijven, café's, coöperaties,
zelfbedieningszaken e.d.; 2. Het feit,
dat deze verkoop vooral plaats vindt,
wanneer de bona-fide sigarenwinkels
gesloten zijn d.w.z. na sluitingstijd en
tijdens de vrije dinsdagmiddag: 3. Het
feit, dat Haarlem, in tegenstelling tot
andere steden, deze service aan het
publiek nog steeds niet kent; 4. Het
feit, dat men ook in dit opzicht de tijd
niet tegen kan houden en het verschijn
sel automaten m.i. in hetzelfde viak
ligt als dat van snelbuffets, zelfbedie
ningszaken etc. Waarom wel automa
ten voor allerlei andere consumptie
artikelen en niet voor een zó uitge
sproken massa-consumptie artikel als
sigaretten?; 5. Het feit, dat men de
verkoop van sigaretten uit automaten
tegenhoudt met een beroep op de ge
zondheidstoestand van de kinderen het
geen niet opgaat, omdat deze beperking
niet los te maken is van die andere
beperking, waarbij het de verkoper van
tabaksartikelen verboden is in de uit
oefening van zijn bedrijf tabaksproduk
ten te verstrekken aan personen bene
den de leeftijd van 16 jaren. Dit laat
ste is een paskwil, daar geen enkele
sigarenwinkelier zich gedurende jaar en
dag hieraan houdt en zulks ook openlijk,
zij het „oogluikend", wordt toegestaan.
Het bijna bij iedere sigarenwinkelier
voorradige „snoepie voor de kinderen"
getuigt hiervan. 6. Het argument, dat
de arbeidsrust verstoord zou worden,
gaat niet op. omdat na j'anuari 1956
het geldwisselen vervalt, dan zullen
weer harde munten in omloop worden
gebracht.
Met dank voor de plaatsruimte.
Sigarenmagazijn P. Schoen
Spaarnwouderstraat 97
Haarlem.
De Haarlemse dierenbescherming is
gisteren (Dierendag) actief geweest op
de Kloppersingel hoek Verspronckweg
waar een eend bloedend uit verschill
lende wonden op het gras lag. Om
standers belden het bureau van de Rid
derstraat op en binnen vijf minuten
het was al half twaalf in de avond
kwam er hulp. Het dier had een grote
wond aan de linkerzijde en miste zjjn
snavel. Men vermoedt dat een of an
der voertuig de eend heeft overreden.
De dierenbescherming kon niets anders
doen dan een verlossend spuitje geven.
Uit deze gebeurtenis blijkt weer. dat
een parate dierenbescherming van groot
belang is.
(Niet officiële koersen)
3% Ned. 1953
3(4 Ned 1953
314 Ned 1948
3(4 pCt Ned 1950
3(4 Ned 1954
3% Ned 1955
3-3(4 Ned 1947
3 Ned 62-64 bel fee.
Inschr Grtbk 1946 3 pCl
Ned Handel MH cert
A.K.O.
Van Berkei's Patent
Calvé-Delft cert
Van Gelder
Kon Boogovene eert
Unilever Cert
Ned Kabel
Phllipi
Kon Petroleum
..Amsterdam" Rubber
Holl Amerika Lijn
Kon Ned Stoom b Mt1
Ned Soheepv [TnJe
H V A
'>*11 M11 Cert
Claims Philips
Vorig
Opening
slot
5/10
102(4
101'sgb
99 U 1
99(4
99'4
M
99(4
100A
iooa
100(4
mm
mm
231
mm
347",
360
180V.
300
362'
454
467
305 1
353gl
359
598
611
1291
138
219
224
208 V5
202
179(4
185
141
150
147(4
153
t 411.—
Anaconda Coppet
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electric
General Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
Radio Corp
Republic Steel
Royal Dutcb
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U.S. Steel
3/10
68
148
94
4.i
137'1
108*.
87't
44M
47*1
79
58 "4
57H
9044
29(4
55(4
69
153
95*4
49
139
108
87(4
44 S
48*4
80(4
59(4
57
90(4
30(4
5674
Stemminr: vast
