HART-KATHETERISATIE
Z n
Geen zonden- maar
mystiek
genade-
Verfijnde diagnostiek en
nieuwe operatie-methoden
met melk meer mans
Regering verzocht in te grijpen
Voorkomen is beter dan genezen
D
Steeds meer
wielrijders
onder invloed
De nieuwe geneeskunde III
CONSUMENTENSHOW IN DE
JAARBEURSHAL GEOPEND
Streven naar een volledig overzicht
van de voedselvoorziening
Toestand is
chaotisch
PASTILLES
|r 'V
ilSilili
Het schoon-menselijke is werk der genade
Positieve levensopbouw
DE BROODOORLOG TE BREDA
'PT:
ZATERDAG 15 OKTOBER 1955
PAGINA 7
D
WËÊm
IL- JiBI
I
:;i A
°toen
BRANDSPIRITUS
Vertrouwensman zegt
Jacht van Westerling
heeft zestig personen
aan boord
Verering in België voor
Titus Brandsma
Duizenden batterijen
waardeloos
Geen verbetering in
wijze van opslag
KJS.A.C. deelt mede
ALTIJD WELKOM!
Droste flikken
generaties lang ongeëvenaard
„Goede voeding" is iets anders dan velen
denken. „Goed" is zeker niet hetzelfde als
veel" of „vet"
Lidmaatschap S.E.R.
Onverenigbaar met
andere werkzaamheden
Liturgische weekkalender
De liart-ehirurgie onderging
revolutionaire
-\
5" "w" .AL*
-\N vs- - w
-
Y&J.
v "H s
^-en katheter (de witte lijn op deze röntgenfoto) is door een ader in de elle-
boogsplooi in het hart gebracht, om in de verschillende delen de bloeddruk te
meten en bloedmonsters te nemen voor de zuurstofbepaling.
at wij tot nu toe over de af te
wijzen zonden-mystiek hebben
gezegd, die in onze tijd niet
belden wordt „gepredikt", komt voor-
ijl tot uiting in de moderne romans,
'toewei toneel en film daarbij niet uit
floten mogen worden. Zeer kort
weergegeven gaat het dan meestal over
®en mens, wiens leven, ronduit gezegd,
jtondig moet worden genoemd, maar die
het laatste nippertje nog door Gods
®enade wordt gered. Men krijgt de in-
Jtouk, dat zo'n leven in strijd met de
soddelijke wetten, eenvoudig niet an-
®ers kón geleefd worden, omdat het
^°or de mens feitelijk onmogelijk is de
Seboden te onderhouden, maar de ge-
"ade is wel zó machtig en Gods heils-
wil zó universeel, dat men zou kunnen
».®8gen, dat de zondaar, die eigenlijk
'hn eeuwige ondergang a.h.w, onvermij
delijk tegemoet gaat, „door een list
^an de zegevierende genade" toch nog
?P het laatste moment goed terecht
toomt. Dat wordt dan vaak zelfs niet
fpns met evenveel woorden gezegd.
™J®n geeft het enigszins vaag te ver--
Haan of kiest zijn woorden zó, dat de
Jpzer kan concluderen tot de hoop,
fYjl „het nog wel in orde zal gekomen
rP-ln". Zo ongeveer op de manier van
?e ..goede moordenaar". Intussen blijft
Pet feit bestaan, dat de bedoelde ro;
juanheld zijn hele leven op aarde zó
doorgebracht, dat er van een
•.nieuw leven" als resultaat van de ge-
abe nooit sprake is geweest.
Hifi is het natuurlijk een onomstote-
dt> 'waarheid, dat het altijd beter is
tin laatste ogenblik nog tot bjke-
liefa le komen dan helemaal niet. Gods
te weet ook de afgedwaalde nog
hetv'Pden; dat is de troostrijke leer van
w Evangelie. Maar het is zeker niet
heSf dat het christendom uitsluitend
leVp at om de gevallen mens, na een
Reu P van onverschilligheid voor Gods
de ®n, ten laatste „nog gauw even
kotv. diel in te helpen". Dat is een vol-
verkeerde opvatting, die wij
klem moeten afwijzen.
biet
Of- -- y~
V°°ts ïoon niemand God de wet kan
herhfpdrijven en Gods liefde inderdaad
eeutykldelijk vele mensen van de
"i°oJe dood redt zoals eens „de goede
gemep^Paar" b.v. uit kracht van de
leden chap der Heiligen, waardoor de
do0r van Christus' Mystiek Lichaam
kand gebed en offer genade voor el-
Jtent u kunnen verwerven bete-
ste bet Christendom toch op de eer-
liet k ?*s: nieuw leven hier op aarde,
hart» ukent: werken uit geloof en ge-
te h' heeft de opdracht de wereld
i- n.mnsen en <je heerschappij van het
h». iJk, Gods te vestigen zowel in
t bart der afzonderlijke mensen als
n het openbare leven.
Een heel belangrijk punt mogen wii
daarbij niet vergeten. In Gods
tweede schepping de verloste
Wereld is alles genade. Het Woord
is immers vlees geworden d.i. „mens"
r- niet om ons van het vlees te ver
lossen, maar om „het vlees, dus de
mens" te bevrijden van de dood. Al
het goede wat op aarde geschiedt, on
verschillig door wie, is altijd een'ver
schijningsvorm van de genade. Het ge
zonde, het zedelijk evenwichtige, het
Vaste en bestendige, ook het schijn
baar zuiver menselijke, dankt altijd.
Zoals Rahner opmerkt, zijn bestaan
san het goddelijk leven en de genade
Wat in zekere zin hetzelfde is. „Dat
deze verlossing door het mensgeworden
Woord tot stand komt en tot stand ko
men moet door onze medewerking, doet
mets af aan het feit, dat deze verlos
sing Gods werk is, want onze medewer
king is Zijn genade".
v een van de grondwaarheden
van het christendom. Alles is genade,
°°k onze. medewerking. Hieruit volgt
dan ook, dat wij die medewerking
hoewel wij het kunnen doen niet
mogen weigeren, willen wij de ons ge
schonken genade niet vruchteloos maken.
Want niemand weet of hij de eens ge
geven genade, zo hij ze veronacht
zaamt, nog eens opnieuw krijgt. Hier
om alleen is het een zeer riskant be
drijf het op het laatste te laten aan
komen.
Wanneer wij nu goed begrijpen, dat
alles genade is. dat dus, zoals gezegd,
al het goede op aarde veroorzaakt
wordt door de genade, ook al zijn wij
ons dat niet bewust, dan begrijpen wij
eveneens, dat het christendom ons wil
brengen tot een positieve levensop
bouw, tot een heilig, d.i. schoon-mense-
lijk leven. Het is immers zó, dat vol
maakte menselijkheid tevens heiligheid
is, zoals het leven van Christus be
wijst. Onze pogingen tot heiligheid en
volmaakte menselijkheid mislukken he
laas zeer vaak, maar dat ontslaat ons
nog niet van de plicht daarnaar te blij
ven streven.
Er kan dan ook geen sprake van zijn
het voortdurende mislukken van onze
pogingen de Wet Gods te onderhou
den als het eigenlijke christelijke le
ven te beschouwen, zoals de opvatting
der zonden-mystiek suggereert. Hoe
ongunstig de tijdsomstandigheden ook
mogen zijn voor een goed christelijk
leven, altijd weer is Gods genade aan
wezig om ons, met onze medewerking,
te voeren tot de overwinning en het
heil.
Het komt er slechts op aan in vol
ledige overgave aan God, in volmaakt
vertrouwen op Zijn liefdevolle hulp,
van onze kant ons best t,e doen over
eenkomstig Zijn Wil te leven. Gods be
schikkingen zijn anders dan de onze.
Wat Hij ook met ons moge voorhebben,
één ding is boven alle twijfel verheven:
voor wie zich aan God overgeeft in
gehoorzaamheid en liefde, d.i. wie Zijn
H. Wil naar mogelijkheid volbrengt,
werken alle dingen ten beste. Zijn ge
nade staat ons voortdurend ter zijde
om reeds hier op aarde de grootst mo
gelijke gelijkvormigheid met Chris
tin te bereiken. Als wij doen wat wij
kunnen, doet God de rest. Maar niet
zonder onze goede wil. En deze goede
wii moet heel ons leven door aanwezig
en werkzaam zijn. Men zegt dat God
alleen naar de bedoeling kijkt en niet
naar het resultaat. Maar dan moet die
bedoeling ook werkelijk goed zijn En
telkens vernieuwd worden. En dat is
heel iets anders dan de opvatting der
voorstanders van de zonden-mystiek, die
wij dan ook zonder voorbehoud moeten
afwijzen.
Advertentie
Ideaal voor het aanmaken
van haarden. (Houtskool
gedrenkt in spiritus)
Een particulier rechercheur uit Til
burg en een vertrouwensman van Wes
terling heeft medegedeeld, dat het jacht
waarmee Westerling is vertrokken, uit
gerust is met twee dieselmotoren en
een bemanning heeft van twaalf kop
pen, onder leiding van een luitenant
ter zee eerste klasse buiten dienst. Ver
der zijn er nog 48 personen aan boord,
o.a. specialisten op het gebied van het
vliegtuig- en tankwezen. Het schip zou
geen wapens aan boord hebben.
vernieuwing
Tot ongeveer 1930 was van de hartchirurgie in Nederland nauwelijks nog
sprake en trad zij slechts op in de vorm van enkele verspreide pogin
gen. Haar revolutionaire vernieuwing is, evenals dat bij de long-
ehirurgie het geval was, vooral te danken aan de ontwikkeling en ingrij
pende verbetering van de anesthesie en aan het feit, dat een betere en meer
verfijnde diagnostiek van de hartziekten mogelijk is geworden.
Daar is bijvoorbeeld de bijzonder gunstige omstandigheid, dat men in deze
dagen in staat is een elektro-cardiagram in 17 afleidingen te maken. Men
krijgt daardoor dus veel meer dan vroeger een juiste indruk van de actie
van het hart en men kan ook vrij nauwkeurig vaststellen wélk deel van het
hart ziek is. Van beslissende betekenis is ook de toepassing van de hart-
katheterisatie, die hierin bestaat dat men een dunne buis via een ader tot in
het hart brengt. Een op het eerste gezicht benauwend spectaculaire hande
ling, die echter, zoals in de praktijk overtuigend is gebleken, weinig
risico met zich mee brengt. De hartkatheterisatie maakt het o.a. mogelijk het
zuurstofgehalte van het bloed te meten. En dienovereenkomstig kan men
dan een eventueel „lek" in het hart constateren. Blijkt na de katheterisatie
bijvoorbeeld, dat in de rechter voorkamer van het hart ineens meer zuurstof
aanwezig is dan in de onderste holle ader, en dat er dus zuurstofrijk bloed op
die plaats is bijgekomen, dan mag men daaruit concluderen, dat er een „lek"
is ontstaan in de afscheiding tussen twee hartvóórkamers. Het hart immers
kan men vergelijken met een vier-cylinderige „motor", waarin lekken en
vernauwingen kunnen ontstaan, die het belemmeren in zijn functie.
De katheterisatie dient ook om de
druk in het bloed te registreren. En
ook aan de hand van de uitslag daar
van kan men sommige hartaandoenin-
gen constateren. Wanneer bijvoorbeeld
de bloeddruk tussen de rechterkamer van
het hart en de longslagader sterk ver
schilt van de normale, dan is dat een
gevolg van een vernauwing in de klep
van de longslagader.
Tenslotte kan men via de katheteri
satie door het inspuiten van een con
trastmiddel de weg van het bloed zicht
baar maken op een röntgenfoto.
In welke gevallen is nu operatief in
grijpen aan het hart mogelijk? Ingeval
van verkalking of trombose in de krans
slagader waaraan zoals bekend Eisen
hower lijdt niet of nauwelijks. Men
heeft reeds vele methodes van chirur
gisch ingrijpen aan deze slagader die
het hart zelf van bloed voorziet
geprobeerd, maar geen enkele
daarvan bleek tot nu toe de juiste. Het
gaat hier bovendien om een kwaal van het
hele lichaam: de verkalking doet zich
het meeste blijken in het hart. Voor
alsnog is het dus niet wel mogelijk
in geval van verkalking in de krans
slagader door chirurgisch ingrijpen van
buiten af bloed naar het hart te bren
gen. Men is bij de bestrijding van deze
ziekte aangewezen op medicijnen.
Bij de volgende drie groepen van
aandoeningen aan het hart is chirur
gisch ingrijpen wel mogelijk en zelfs
gewenst:
1.) Wanneer in het hart een lek aan
wezig is, waardoor de vier kamers
van het hart of de aangrenzende gro
te bloedvaten abnormaal met elkaar
samenhangen. Het gaat hier meestal
om een aangeboren afwijking.
2) Wanneer een of meer van de vier
kleppen in het hart vernauwd zijn of
niet geheel sluiten. In dat geval kan
het hart te vergelijken met een
zuigperspomp zijn functie van
zuurstof door de lichaamsweefsels te
?n niet goed vervullen. Deze af
wijking kan zowel aangeboren als ver
kregen zijn.
LA" geval van een meestal aan
geboren vernauwing in een van
de grote vaten in de nabijheid van
het hart.
Deze drie groepen van aandoeningen
kunnen ook in combinatie met elkaar
voorkomen, en zij betekenen ieder voor
zich uiteraard ook een extra belasting
voor het hart. Uit de eerste groep werd
voor het eerst in 1928 in Boston door
operatief ingrijpen een hartziekte gene
zen. De chirurg sloot toen het lek be
staande tussen lichaamsslagader en
longslagader. Dit soort operaties zijn
tegenwoordig aan de orde van de dag
en zij bieden heel weinig risico meer.
Een „stenose", een aandoening van
tweede bovengenoemde groep, werd voor
het eerst in 1946 chirurgisch behan
deld. Toen werd bij een patiënt een ver
nauwing in de klep tussen de rechter
kamer en de longslagader opgeheven.
Een bepaalde „stenose" een vernau
wing in de „Mitralis"-klep tussen lin
kervoorkamer en de linkerkamer van
het hart komt in ons land veel
voor, nademaal zij meestal een gevolg
is van rheuma. Operaties daaraan
waarbij de klep met de vinger wordt
opengemaakt en de vernauwing wordt
opgeheven zijn tegenwoordig aan de
orde van de dag.
Zoals gezegd, er zijn zeer vele com
binaties mogelijk tussen bovengenoem
de drie aandoeningen, waarvan vele m
aangeboren vorm optreden. Een van de
meest bekende is die van een vernau
wing in de klep tussën de rechter hart
kamer en de longslagader, gepaard gaan
de met een defect in de wand tussen
rechterkamer en linkerkamer. Het ge
volg daarvan is dat zuurstof-arm bloed
bij zuurstof-rijk bloed wordt geperst.
Deze afwijking, die meestal voorkomt
bij jonge kinderen en die het pa
tiëntje een blauw uiterlijk geeft, wordt
„Blauwe baby" genoemd. Deze aandoe
ning werd voor het eerst in 1945 chirur
gisch bestreden. Tot op de dag van van
daag is men er niet in geslaagd de ziekte
door operatief ingrijpen te genezen; wel
kan men de toestand van de patiënt
daardoor aanzienlijk verbeteren. De tijd
echter dat de chirurgie algehele gene
zing voor de „Blauwe baby"-patiënt be
tekent is niet ver meer.
Bovengenoemde operatie-methodes
aan hart,,lekken" en vernauwingen
zjjn alle „blinde" methodes. De chirurg
ziet het hart niet van binnen uit en
verricht de operatie op het ge
voel af. Men is nu al jaren
lang aan het zoeken naar een methode,
waarbij tijdens de operatie het hart
uitgeschakeld kan worden, waardoor
het dus mogelijk is het hart te openen
en de aandoening van binnen uit te
bezien. Gebleken is dat de hersenen
van de mens gedurende drie mi
nuten buiten zuurstof kunnen. Daarna
treedt de dood in. Er zijn ai
vele pogingen gedaan om een kunst-
hart te vervaardigen, dat tijdens de
operatie de taak van het normale
hart over moet nemen en zuurstof naar
de hersenen van de patiënt moet stu
wen. Maar tot nu toe is nog g<jen kunst-
hart uitgevonden, dat aan de gestelde
eisen voldoet. Al lijdt het evenmin twij
fel dat het „kunsthart" de toekomst van
de hartchirurgie gaat bepalen.
Inmiddels heeft men een andere me
thode gevonden die het uitschakelen van
het hart tijdens de operatie mogelijk
maakt. Dit uitschakelen houdt in dat
men het hart bloedleeg maakt, alhoewel
het dóór blijft kloppen. Deze methode
is die van de kunstmatige afkoeling van
het lichaam. Proeven, bij dieren geno
men. wezen uit, dat, wanneer men
de lichaamstemperatuur van 38 gra
den tot 32 kon drukken, het hart
vijftig procent minder zuurstof no
dig had dan normaal. Men kon dan het
hart van het dier 6 a 7 minuten uitscha
kelen in plaats van 3 minuten. Bij de
mens kan men, wanneer men de li
chaamstemperatuur tot 28 graden af
koelt, het hart straffeloos 12 minuten
uitschakelen. Die 12 minuten zijn vol
doende om een bepaalde hartoperatie
uit te voeren. In die tijd is het n.l. mo
gelijk een lek tussen twee hartvóórka
mers „a vue" te opereren. De afkoeling
van de patiënt bewerkstelligt men door
hem, na hem in een kunstmatige slaap
te hebben gebracht, in het ijswater onder
te dompelen. Deze operatie-methode is
het laatste jaar in ons land verschillende
malen met succes toegepast.
Wij hebben tot nu toe in onze serie ar
tikelen over „de nieuwe geneeskunde"
het wekken van sensatie welbewust
vermeden; en wij zullen dat blijven
doen. Maar wie het bovenstaande leest,
zal met reden concluderen dat de ver
nieuwing en ontwikkeling van de hart
chirurgie bepaald sensationeel genoemd
mag worden. Tot heil van de mensheid
overigens.
In het Karmelietessenklooster te Vil
voorde (België), is een secretariaat ge
vestigd, waar men portretten, prentjes,
levensbeschrijvingen en relieken be
stellen kan van de eerbiedwaardige
dienaar Gods Titus Brandsma. Het
secretariaat is opgericht ten gevolge
van de steeds groeiende verering in
België voor de „patroon der Nederlandse
journalisten".
Advertentie
m
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Publicatie Nederlands Zuivelbureau, 's Gravenhoge
35
(Van onze Haagse redactie)
De vaste commissie voor de rijks
uitgaven heeft bij de behandeling van
het verslag van de Algemene Reken
kamer over 1954 tot haar teleurstel
ling opgemerkt, dat in tal van geval
len uitermate traag wordt gereageerd
op de suggesties van de Rekenkamer.
De commissie haalt hiervan verschil
lende voorbeelden aan. Zij noemt o.a.
het geval van de duizenden batterijen,
die ten behoeve van de landmacht wa-,
ren opgeslagen, doch op zulk een ge
brekkige wijze, dat de hele partij waar
deloos was geworden. De commissie
wijst er op, dat de minister van Oorlog
reeds in 1953 een verbetering in de wij
ze van opslag had aangekondigd, doch
dat hieraan nog steeds geen gevolg is
gegeven.
In het algemeen wordt de Kamer in
overweging gegeven, aan dergelijke ge
vallen bij de behandeling van de rijks
begroting de nodige aandacht te be
steden.
De Nationale Consumenten Show
„S.K.I.", die gistermiddag in de Mar
griethal van de Kon. Ned. Jaarbeurs
aan de Croeselaan te Utrecht door de
burgemeester, jhr. mr. C. J. A. de
Ranitz, werd geopend, verschilt aan
zienlijk van de tentoonstellingen „Scha
kels tussen Tuin en Tafel", die in voor
gaande jaren door de verenigde hande
laren in aardappelen, groenten en fruit
werden georganiseerd.
Dit jaar hebben de kruideniers zich
bij de schakel gevoegd, waardoor de
show aan verscheidenheid gewonnen
heeft en een stapje dichter gekomen
is bij wat b.v. in Brussel de Voedings
salon genoemd wordt, een show die
laat zien waarmee het Nederlandse
volk zich voedt. Er ontbreken thans
nog belangrijke groeperingen, maar
het feit, dat de organiserende stich
ting deze show het cijfer I gegeven
(Van onze Haagse radactie)
De Nederlandse Bakkerijstichting
heeft de minister van Economische
Zaken namens de Bredase bakkers ver
zocht in te grijpen in de noodsituatie
welke te Breda ontstaan is door de
broodoorlog. Men wil daarbij de op
lossing van het conflict aan de rege
ring overlaten door deze op korte ter
mijn een plaatselijke prijsbeschikking
te doen uitvaardigen.
De normale procedure, het alge
meen verbindend verklaren van een
door de bakkers zelf gemaakte prijs
afspraak, zou minstens drie weken in
beslag kunnen nemen en is daarom niet
gevolgd. De Kath. Bakkerspatroons
bond en de Ned. Kath. Middenstands
bond hebben prof. Romme telegram
men gezonden teneinde de morele steun
van de K. V. P.-fractie te verwerven.
Tijdens een spoedvergadering, die
donderdagavond gehouden werd, heeft
men getracht een voorlopige oplossing
tot stand te brengen door de prijs op
30 cent te stellen. Bakker O. voelde
hier echter weinig voor.
De toestand in Breda kan als chao
tisch gekenschetst worden. De bakkers
lijden grote verliezen. Men kan aan
nemen, dat gemiddeld per brood 14 ct.
verloren wordt. Dat is per baal 9 gul
den, zodat een bakker, die ongeveer
15 balen verwerkt, 135 gulden verlies
heeft. Het totale verlies in Breda komt
daarmee op gemiddeld 1520.000 gulden
per week. De regeling, die aan de re
gering gevraagd is, heeft betrekking op
volksbrood en op wittebrood.
Daarna heeft men de beslissing ge
nomen om de oplossing aan de rege
ring te laten, waarbij men zich be
roept op een uitspraak van minister
Zijlstra, welke luidt, dat de regering
bij het optreden van kennelijk desas
treuze concurrentie onverwijld zal in
grijpen. Onder onverwijld ingrijpen
zou dan, naar wij vernemen, te ver
staan zijn een ingrijpen binnen een
termijn van ongeveer 48 uur. Het ver
zoek is vanmorgen op het ministerie
bezorgd, zodat men maandag het tot
standkomen van de beschikking ver
wacht.
Over de broodoorlog in Dordrecht
vernemen wij nog dat deze in onder
linge overeenstemming praktisch tot
een oplossing gebracht is. Hier zal dus
een overheidsingrijpen wel niet meer
nodig zijn.
heeft, wijst er op, dat er nog meerdere
zullen volgen. Wellicht nog omvangrij
ker en vollediger dan het luilekkerland,
dat in de afgelopen dagen in de weidse
hal is ingericht en tot en met 22 ok-
ttober, naar verwachting, duizenden
bezoekers trekken zal. Reeds nu kon
de burgemeester gewagen van een in
drukwekkende groei, die in de toe
komst zeker voortgang vinden zal.
Een rondgang door de hal is een
lust voor het oog, maar een kwelling
voor de mond. Het prachtigste fruit
ligt er in ontelbare soorten en varia
ties uitgestald: appels, peren, drui
ven, bananen, gaaf en glanzend. Sier
lijk opgemaakte fruitmanden tegen een
achtergrond van zwart fluweel, ge
combineerd met bloemen in felle
herfsttinten, zijn stuk voor stuk ju
weeltjes van opmaakkunst, stillevens
in drie dimensies, geschilderd in
zorgvuldig tegen elkaar afgewogen
kleuren.
In dit milieu doen andere stands iet
wat kil aan, machines en apparaten
voor keuken, winkel en restaurant in
grote verscheidenheid. Men vindt er
bovendien stemmig gedekte tafels met
fijn kristal en zilver. Voor de tuin zijn
er broeiramen en kassen, voor de win
kel kasregisters en papierwaren, voor
de huishouding koelkasten en inmaak-
glazen. Bovendien heeft men conserven
en diepvriesgroente geëxposeerd, bak-
produkten, chocolade, jams, limonade,
gedroogde aardappelen, koffie, soep en
tafelzuren. Uit dit alles blijkt hoe
nauw de kruidenier met de schakels
tussen tuin en tafel verweven is. Er
is ook een bescheiden hoeveelheid zui
vel aanwezig.
Het totale Nederlandse voedselpak
ket vindt men er nog niet, maar voor
zitter J. H. van Erven verzekerde in
zijn openingswoord, dat het streven ge
richt is op een tentoonstelling van de
gehele voedselvoorziening.
Advertentie
dessert
mokka
bitter-zoet
(Van onze medische medewerker)
e moderne ge
neeskunde is
een heel eind
gevorderd met het ge
nezen van allerlei
ziekten en kwalen, de
vooruitgang op het ge
bied van de genees*
kunst gaat zelfs storm
achtig. In de 10 jaar
na de oorlog heeft me
nige nieuwe vinding
ons verrast en ver
blijd. Nemen we als
voorbeeld tuberculose.
Deze ziekte is lang niet zo kwaad
aardig als u misschien denkt. Verre
weg de meeste gevallen kunnen met
een serieus beoefende en weliswaar
langdurige rustkuur zonder medica
menten geheel of grotendeels gene
zen. De nieuwe geneesmiddelen, en
niet het minst ook de grote vooruit
gang van de narcose en operatietech
niek, hebben deze volksziekte slag op
slag toegebracht, zodat z(j nu sterk
in het defensief is gedrongen. Natuur
lijk zijn wij zeer verheugd over deze
resultaten, maar dat neemt niet weg,
dat onze tevredenheid sterk getem
perd wordt zolang er jaarlijks nog
vele honderden nieuwe gevallen van
actieve tuberculose worden ontdekt.
Hier ligt een van de taken van de
preventieve geneeskunde: nieuwe ge
vallen moeten worden voorkomen.
Dit is eenvoudiger gezegd dan gedaan,
maar ook hierin zijn wij (in ons land
althans) een heel eind gevorderd.
Deze en de volgende weken zullen
wii enkele aspecten hiervan bezien.
Allereerst iets over de voedings
toestand van ons volk. Deze is verge
leken bü de vorige eeuw in zoverre
verbeterd, dat er niet meer echt hon
ger wordt geleden; ondervoede en uit
gemergelde kinderen zien wij niet meer
in stad of land. U mag hieruit met
concluderen, dat de voedingsgewoon
ten van de Nederlanders in onze tijd
zo goed zijn, verre van dat. Zonder
overdrijving kunnen wij zeggen, dat
de meeste mensen nu te veel en voor
al te vet eten en heel wat overigens
verstandige mensen kunnen of willen
niet inzien, dat snoepen ook eten is,
dat wil zeggen het tot zich nemen
van voedsel, zij het in dit geval van
voedsel van geringe of geen waarde.
Het zijn waarschijnlijk ook deze men
sen, die liever room in hun koffie
drinken dan melk en de melk die wij
drinken verafschuwen, omdat er een
procentje minder room in zit. De
room en de vette melk zijn hun van
harte gegund, zij mogen alleen besef
fen dat zij, genietend en hun tong
strelend, hun gezondheid niet altijd op
de beste wijze dienen.
Natuurlijk behoeft men ook niet in
het andere uiterste te vervallen en al
leen maar „Ideale voedingsmiddelen"
te gebruiken. Er zijn scrupuleuze na
turen die bü alles wat zü eter over-
begrijpelijke en onjuiste gevolgen
hiervan was de overvoeding van
tuberculose-patiënten; bij een lang
voortgezette rustkuur niet zo'n
moeilijk probleem. De zogenaam
de mestkuren hebben tientallen jaren
een grote rol gespeeld in de tuberculo-
setherapie, nochtans is men er geheel
van teruggekomen. Men heeft leren
inzien, dat een goede voedingstoe
stand inderdaad noodzakelijk is om
de lichaamsconditie in optimale vorm
te krijgen en te houden en hiermee de
lichaamsweerstand op peil te brengen,
wegen hoeveel eiwit, vitaminen, mine
ralen en wat al niet meer zij tot zich
nemen. Gesteld dat het zou lukken de
voedingsmiddelen zo uit te balanceren,
dan valt het met recht te betwijfelen
of dit op zou wegen tegen de zorgen,
die ermee gepaard gaan, om dit
voortdurend en overal te verwezenlij
ken. Deze mensen hebben ook voor
elk jaargetüde een speciaal vitamine
preparaat; gewone suiker hebben zü
vervangen door ruwe rietsuiker en
zo zün er meer van dergelijke „ge
zondheidsmaatregelen." Het verlies
aan levensvreugde, door een dergelijke
gespannen leelwüze, weegt wel erg
zwaar en is bovendien onnodig, want
ons lichaam heeft gelukkig een be
hoorlijke reservecapaciteit, waarmede
het iu staat is om niet al te grote
afwükingen van de norm te compen
seren.
Tuberculosepatiënten kwamen
vroeger het meest voor in de
arme milieus, waar minder
waardige voeding, slechte woningtoe
standen, een ongezonde leefwijze,
kortom een zorglijk bestaan deze
ziekte een welige voedingsbodem ga
ven. Tien trok hieruit de conclusie dat
het genezen en voorkomen van t.b.c.
onder meer te bereiken zouden zijn
door de materiële levensomstandig
heden te verbeteren. Een van de
maar dat een teveel geen voordelen
heeft.
Integendeel, iemand die vele kilo's
zwaarder is dan hij of zü zou moeten
wegen, moet die extra-kilo's ook
meetorsen in het dagelijks leven.
Dit stelt aan hart en longen uiter
aard zware eisen, hetgeen bij t.b.c.
juist vermeden moet worden. Dit
geldt trouwens niet alleen voor t.b.c.
maar voor allerlei ziekten. Van de
kleine kinderen bü voorbeeld, die het
spreekuur van huisarts en kinderarts
aan de hand van hun overbezorgde
mama's of grootmama's veelvuldig
plegen te bezoeken wegens voortdu
rend hoesten, zijn er heel wat veel te
dik. Zü hebben hun inderdaad lastige
kwaal voor een groot deel te wüten
aan het teveel aan lichaamsgewicht.
Er zijn nog steeds moeders die de
dikte van hun baby als maatstaf ne
men voor zijn gezondheid.
Het is intussen een vaststaand feit,
dat iemand die in redelijke voedings
toestand verkeert minder vatbaar is
voor verschillende ziekten. Behalve
voor t.b.c. gaat dit evenzeer op voor
chronisch gewrichtsreuma, hoewel wij
ook bij deze ziekte moeten waken te
gen overvoeding, want elke kilogram
te veel vormt een extra belasting
voor de aangetaste gewrichten.
S.
Uit recente publicaties is, naar de
KNAC mededeelt, algemeen de indruk
gewekt, dat ongeveer 2500 verkeers-
misdrijven, welke in het eerste halfjaar
van 1955 werden gepleegd, waarbü de
bestuurders van voertuigen onder de
invloed van alcohol verkeerden, 2500
automobilisten betroffen. De KNAC
zegt nu, dat dit een geheel onjuiste
voorstelling van zaken is. Blükens ge
gevens van het Centraal Bureau voor
de Statistiek werden in het eerste half
jaar van 1955 2301 onherroepelpke ver
oordelingen uitgesproken wegens het rü-
den onder zodanige invloed van alcohol
houdende drank, dat het voertuig niet
meer naar behoren kon worden bestuurd
Van deze 2301 gevallen betrof 20.7
procent of 477 gevallen motorrijtuig-
bestuurders. In 198 gevallen werden
bromfietsers veroordeeld, terwijl de
fietsers voor 70.5 procent (1622) van
het aantal gevallen aansprakelijk zün.
Dit komt er dus, volgens de KNAC
op neer, dat bijna 80 procent of 4/5 deel
van de alcohol-verkeersmisdrijven op
rekening van het langzame verkeer ko
men.
In het staatsblad is een K. B. ver
schenen betreffende de onverenigbaar
heid van het lidmaatschap van de So
ciaal-Economische Raad met enige an
dere werkzaamheden.
ZONDAG lti oktober: 20e zondag na Pink
steren, eigen mis; 2 geb, H. Hedwig 3
geb. A cunctis; Credo; pref. van de H
Drieeenheid; groen. Utrecht, Den Bosch
en Boermond: Kerkwij dingsfeest' Mis
Terribilis; 2 geb. van de zondag; 3 «b
(in stille missen) H. Hedwig; Credo: pref
van de H. Drieëenheid; laatste evana'
van de zondag; wit.
MAANDAG: H. Margaretha Maria Alaco-
que, maagd; eigen mis; (Utrecht Den
Bosch, Roermond; 2 geb. oct. kerkwiidina
en Credo); wit.
DINSDAG; H. Lucas, evangelist; eigen mis-
Credo; pref. van de apostelen; rood'
WOENSDAG; H. Petrus van Alcantara
belijder; eigen mis; (Utrecht, Den Bosdh
en Roermond: 2 geb. octaaf kerkwiidine
en Credo); wit.
DONDERDAG: H. Joannes Cantius belii-
der; eigen mis; (Utrecht, Den Bosch en
Roermond: 2 geb. octaaf kerkwiidine en
Credo); wit. s
VRIJDAG: H. Hilarion, abt; mis Os justi-
2 geb. H.H. Ursula en gezellen; 3 geb
A cunctis: wit. Haarlem: H.H gebroe
ders Ewald, martelaren; 2 geb. H. Hila
rion; 3 geb. H.H. Ursula en gez.; rood.
Utrecht, Den Bosch en Roermond: Mis
van 20e zondag na Pinksteren; 2 geb
Kerkwijding; 3 geb. H. Hilarion; 4 geb
H.H Ursula en gezellen; geen Credo; ge
wone pref.; groen. Ofwel voor Utrecht
Den Bosch en Roermond: Mis van Kerk
wijding.
ZATERDAG: O. L. Vr. op zaterdag; eigen
mis; 2 geb. H. Geest; 3 geb. voor Kerk of
Paus; wit. Utrecht, Den Bosch en Roer
mond: Mis van Kerkwijding; 2 geb. Con
cede; 3 geb. voor Kerk of Paus: Credo-
wit.
ZONDAG 23 oktober: 21e zondag na Pink
steren; eigen mis; 2 geb. A cunctis; 3
geb. tot Voortplanting van het Geloof;
(Utrecht, Den Bosch, Roermond: 2 geb.
oct. kerkwijding 3 geb. tot voort
planting van het geloof): Credo: pref.
van de H. Drieëenheid; groen. Ofwel:
Votiefmis tot voortplanting van het ge
loof; 2 geb. 21e zondag na Pinksteren;
3 geb. A cunctis; (Utrecht, Den Bosch
en Roermond: 3 geb. oct. kerkwijding);
Credo; pref. van de H. Drieëenheid;
laatste evang. van de zondag; paars.
