Ambtenarentekort
geen bewijs voor te
lage salarissen
Ek
Prinses Irene onthult
monument te Tilburg
r
SPINWIEL JONGE
Het geheim van de AromaSaver!
SONDERMAN, piloot met een
uitzonderlijk talent
Onhoudbare toestanden op
kampeerterreinen
van Zanten wint Prix de
Rome voor beeldhouwkunst
Nobelprijs
medicijnen
voor de Zweed
prof. Theorell
(scheepvaartbekichten)
SCHAT-EILAND
philips womi roxane'
Ook buiten onze grenzen vermaard
naar
J
VRIJDAG 21 OKTOBER 1955
PAGINA 7
Minister Beel in memorie van antwoord
*-AST van Uw MAAG?
HELPT
PROMPT
Toezicht op schriftelijk
onderwijs
K.V.P. TIEN JAAR
Conclusie Wadden-eilanden conferentie
Naar een gemeenschap
pelijke regeling?
es als satijn
Op. 27 oktober a.s.
Eerste officiële daad
LIKDOORNS WONDEROLIE
Strijd om „Bdlo" nog
niet geëindigd
Zendamateurs helpen
medici
Examens
door ROBERT L. STEVENSON
(Van onze Haagse redactie)
Terzake van het wetsontwerp tot ver-
l ring van de financiële positie van
burgerlijk rijkspersoneel houdt minister
ee'111 z'jn memorie van antwoord aan
Tweede Kamer vast aan de opvat-
lnS> dat de moeilijkheden bij de per-
'nieelsvoorziening in de overheidssec-
?r noS geen lie wij; vormen voor de
e'ling, dat de ambtenarensalarissen
er ten achter liggen bij die in het
Particuliere bedrijfsleven. Immers, al
le? bewindsman, het is een bekend
ll, dat ook ii de particuliere sector
0 P sterk verloop aanwezig is en dat
k daar een groot aantal onvervulde
catures bestaat.
ho?°£ -J de beoordeling van de door
C-B.S. verstrekte cijfers, die aan-
ovp6^1 •c'at bet gerniddelde loon bij de
srneid minder is gestegen dan by
Advertentie
u
ntacice
tegen maagbranden.
oprispingen, opgeblazenheid
overtollig maagzuur
indigestie, misselijkheid,
60 tabletten f 1.65
De inspectie van het Schriftelijk On-
uerwys (i.s.O.) heeft te Amsterdam
nder voorzitterschap van de heer L.
Kleiterp, hoofdinspecteur van het la-
las °Pdei'wüs, haar negende jaarver-
o a ring gehouden. Aanwezig waren
die d de leden van het curatorium,
een aaUn de overheid vertegenwoordi-
terió beren H. J. E. Denker (minis-
de Gn Economische Zaken), E. J.
mainr,.? S- fministerie van Marine) en
rtnrlnt.1 r> Danckaerts (ministerie van
uoriogl. oe vertegenwoordiger van het
ministerie van O. K. en W. had bericht
Van verhindering gezonden.
In zijn openingswoord gaf de voorzit
ter een overzicht van de positie van de
I-S.O. in het afgelopen jaar. De bekend
heid en het gezag welke de- I.S.O. be
hoeft in haar arbeid ter bescherming
van vele duizenden schriftelijk stude
renden tegen verkeerde practijken op
dit gebied, vinden, zeide spr., krachti-
ge steun in de medewerking van de
overheid, welke door de recente toe
treding van het ministerie van Oorlog
Weer werd versterkt.
De heer Kleiterp zette uiteen, dat de
DS.O. voortdurend actief is ter verbete-
van haar werkwijze. Dit bleek uit
nieuwe initiatieven, welke in studie en
voorbereiding zijn, o.a. ter uitbreiding
van de publiciteit, het tegengaan van
misleidende reclame en verbetering
Van de beroepsprocedure in verband
^et de verlening van erkenning.
Ter vervulling van vacatures in het
curatorium werden gekozen de heren
V" W. Jacobsen (federatie van handels-
Pn kantoorbediendenverenigingen in
■Nederland), P. Tjeerdsma (christelijk
hationaal Vakverbond), C. P. Bakker,
J}11-. J. van der Bij en C. J. J. Wied-
haup.
het particuliere bedrijf, moet met een
aantal bijzondere factoren rekening
worden gehouden. Bij het rijk is het
aantal militairen met een zeer laag
„loon" sterk toegenomen, terwijl in de
particuliere sector een verschuiving
heeft plaats gevonden van de laag ge
salarieerde beroepen, zoals verveners
en huishoudelijk personeel naar de wer
kers in de metaalnijverheid en de che
mische industrie met een relatief hoog
loon. Daarnaast moeten ook de secun
daire arbeidsvoorwaarden in het oog
worden gehouden.
Ten aanzien van de vraag of de
moeilijkheden bij het georganiseerd
overleg opgelost hadden moeten worden
door een commissie van onpartijdige
deskundigen, merkt de minister op, dat
hierdoor de zo belangrijke sfeer van
vertrouwen èn het gevoel van gezamen
lijke verantwoordelijkheid in ernstige
mate zouden zijn verzwakt. Eerst na
het afbreken van de onderhandelingen
en bovendien slechts na sterke aan
drang uit de Kamer is de regering
bereid geweest een commissie van des
kundigen in te stellen, die het pro
bleem moet bestudere-
Minister Beel is niet bereid om
hangende het onderzoek thans reeds
in te gaan op de vraag of eventueel
verdere stappen zouden moeten worden
overwogen.
Advertentie
Rookt U teveel? Dan bent U het aan
Uzelf verplicht, dit te lezen.
Wie meent, dat hij té veel rookt, zal bij nader
inzien tot de conclusie komen, dat hij in werkelijk
heid te snel rookt. Een sigaret wordt opgestoken,
weggerookt, uitgemaakt en is reeds vergeten!
Te snel roken, te snel trekken dus, betekent dat
de rook te heet in Uw mond komt. De tabak
verbrandt, terwijl deze eigenlijk geleidelijk aan
moet opgloeien. Dan alleen kan het aroma geheel
tot zijn recht komen en weet U werkélijk wat U
rookt. Wie te snel rookt, proeft het aroma niet
en, erger nog, prikkelt de mondholte met te hete
rook.
De goede methode om deze onaangename ge
volgen te voorkomen, is nu gevonden! Het is de
AromaSaver! In elke Gold Flake filter tip sigaret
bevindt zich deze AromaSaver. Dit speciale
filter heeft als voornaamste taak de r.e.g.e.l.i.n.g
van de trek. De AromaSaver
voorkomt dat de tabak te hard gaat branden
0 koelt de rook af voor zij in de mond komt
9 geeft U het volle genoegen van het aroma van de
uitgezochte Gold Flake tabakken.
Hebt U voor Uzelf de indruk, dat U te snel rookt
Laat Uw volgende pakje sigaretten dan GOLD
FLAKE filter tip AromaSaver zijn. U zult
werkelijk aangenaam verrast zijn over het aparte
genoegen dat dit brengt.
Evenals de reeds lang bekende Gold Flake
Zonder filter tip, kost de Gold Flake filter tip
slechts 80 cent per pakje! Eis Gold Flake!
FILTER TIP
22 december a.s. zal het tien jaar ge
leden zjjn, dat in de laatste partijraads
vergadering van de Rooms-Katholieke
Staatsparty besloten werd tot de op
richting van de Katholieke Volksparty.
D*. K.V.P. zal haar oprichting herden
ken op zaterdag 14 januari 1956 in een
vergadering te Utrecht, na afloop
waarvan het bestuur der party zal reci
piëren.
Ter gelegenheid van dit tienjarig be
staan zal een gedenkboek worden uit
gegeven.
(Van onze correspondent)
De snel groeiende stroom vreemde
lingen die naar de Waddeneilanden
trekt brengt grote problemen met zich;
dit is speciaal ten aanzien van het
kamperen het geval. Op Vlieland is
het aantal kampeerders in twee jaar
verdubbeld. Op Ameland verdubbelde
het in zeven jaar. Tijdens de tiende
Waddenconferentie, die op Texel is ge
houden, zün de daaruit voortvloeiende
vraagstukken breedvoerig besproken.
Er zün in de afgelopen maanden, o.a.
op Vlieland, onhoudbare en ontoelaat
bare feiten geconstateerd; ook op Ame
land heeft men op dit punt problemen,
die dringend opgelost dienen te wor
den. Die vraagstukken bestaan o.a. ten
aanzien van het toezicht op kampeer
terreinen en in kampeerboerderyen uit
een onvoldoende accomodatie en het
handhaven van de rust. Het is geble
ken, dat het toezicht in kampeerboer
deryen zeer vaak onvoldoende is, soms
zelfs geheel ontbreekt, omdat de eige
naars van deze boerderyen, die over
dag op het land werken, weinig lust
hebben om 's nachts dit toezicht uit te
oefenen. Men zou, zo is opgemerkt,
aparte kampeerboerderyen moeten in
richten voor jongens en voor meisjes.
Voor wat betreft de kampeerterrei
nen werd de aandacht nog eens geves
tigd op het feit, dat er zeer veel kam
peerders naar de eilanden komen, die
geen kampeerders, maar lawaai maken
de „pretmakers" zijn. Het is bovendien
de vraag, of men degenen wier kamp-
kaart wordt ingenomen wegens wan
gedrag, van het eiland kan sturen. De
voor byna alle Waddeneilanden ver
schillende voorschriften vormen een be
lemmering voor het oplossen van deze
vraagstukken. Overwogen zal worden
zoveel mogeiyk gemeenschappeiyke re
gelingen te maken, zowel voor het kam
peren op terreinen als voor het ver-
Advertentte
blijf in kampeerboerderijen. De secre
taris van het bedrijfschap Horeca, mr.
A. J. Roest Crollius, deed in deze bë-
eenkomst interessante mededelingen. Bij
het bedrijfschap is een verordening in
voorbereiding die in het begin van het
volgend jaar in werking zal treden,
waarby alle logies verstrekkende be
dreven worden verplicht de logiesprë-
zen zowel op de kamers kenbaar te
maken, als in de ontvangstruimte ter
inzage te leggen. Deze maatregel is
noodzakelijk geacht, omdat gebleken is.
dat vooral door malafide bedryven in
grote steden voor dezelfde kamers dik
wijls verschillende pryzen worden be
rekend. Bovendien is een verordening
op komt ter bescherming van de naam
hotel en pension.
Overigens is tydens deze conferentie
van de vyf Waddeneilanden weer naar
voren gekomen, dat er meer investerin
gen gedaan zouden kunnen worden en
dat de V.V.V.'s beter zouden kunnen
werken, wanneer zowel de gemeenten
als de V.V.V.'s over ruimer geldmid
delen zouden beschikken. De V.V.V.'s
moeten daarvoor grotere medewerking
hebben van de eilanders en een ruimer
subsidiëring; de gezamenhjke gemeen
ten zonden donderdag een telegram
aan de minister van Binnenlandse Za
ken, waarin erop wordt gewezen, dat
het toenemend vreemdelingenverkeer
grote investeringen vergt. Verzocht
wordt een hoger bedrag uit de alge
mene uitkering in verband met de bë-
zondere positie, die de eilanden inne
men.
(Van onze luchtvaartmedewerker)
Gerben Sonderman. die na de oorlog
wel de beste Nederlandse vlie
ger genoemd werd, was in
ieder geval de bekendste. Aan vrij
wel alle na-oorlogse vliegdemon-
straties in ons land heeft hij zijn
medewerking verleend, evenals aan
luchtvaartshows in Parijs en Farnbo-
rough. Herhaaldelijk leverde de blonde,
bescheiden Fries daarbij de knapste
vliegprestaties. Op Soesterberg, Leeu
warden, Eelde en niet te vergeten tij
dens de vijf ILSY's op Ypenburg heb
ben honderdduizenden landgenoten ge
fascineerd zijn demonstraties gadegesla
gen.
Vorige maand is Sonderman voor
het laatst voor het Nederlandse publiek
opgetreden bij het vliegfeest in Eelde,
een vijf en dertig kilometer van zijn
geboorteplaats Drachten verwijderd. Op
datzelfde vliegveld heeft Sonderman 28
jaar geleden na zijn KBS-tijd vliegen
geleerd van de bekende instructeur
Willem van Graft. Vrijwel iedere zon
dag fietste Sonderman van Drachten
naar Eelde, waar hij voor Van Graft
een manusje van alles was, dat hem
overal bij hielp.
De dag dat hij met Van Graft voor
het eerst de lucht in ging bleef niet uit.
Ais hij het kalm aan deed mocht hij
van de instructeur wel wat „meevoelen"
met de dubbele besturing. Toen zij na
een kwartiertje landden verbrak Wil
lem van Graft het stilzwijgen. Gerben
hoefde hèm niets wijs te maken; de
jonge Sonderman moest al eerder heb
ben gevlogen. Wanneer Van Graft tijdens
de vlucht de knuppel losliet, bleef de
neus van de machine rustig op de ho
rizon gericht en vervolgde het vlieg
tuigje zonder ook maar een klein beet
je over te hellen zijn vlucht. Maar
Sonderman had niet eerder gevlogen;
door te vliegen zonder het ooit geleerd
te hebben bewees hij slechts een uit
zonderlijke feeling te bezitten.
Na drie lesuren was Sonderman reeds
klaar voor zijn eerste solovlucht. Hij
moest echter nog wat geduld oefenen,
want de Nationale Luchtvaart School
had voor iedere leerling nu eenmaal
tien lesuren mèt instructeur voorge
schreven. De resterende zeven uren
hebben Sonderman en Willem van Graft
De bevrijding van Tilburg behoort
tot de roemruchte wapenfeiten van de
voormalige Koninklijke Nederlandse
Brigade „Prinses Irene". Dat is ook
de reden, waarom het monument, ge
wijd aan de herinnering van de ge
vallenen van deze brigade, in Tilburg
geplaatst wordt en daar op 27 oktober
a.s., de bevrijdingsdag van Tilburg of
ficieel zal worden onthuld. Dat prinses
Irene zelf deze plechtigheid komt ver
richten verheugt uiteraard de initiatief
nemers tot oprichting van dit monu
ment en de Tilburgse bevolking in hoge
mate. Het militair vertoon, waarmee
de plechtigheid gepaard zal gaan, be
looft de elfde bevrijdingsdag van do
wolstad nog een extra feestelijk tintje
te verlenen.
De plechtigheid begint om drie uur
aan de Edisonlaan met een begroetings
woord door de voorzitter van de Kon.
Ned. Vereniging „Ons Leger", jhr. F.
Beelaerts van Blokland, waarna Prin
ses Irene de onthulling zal verrichten
van het door de heer E. baron Speyart
van Woerden vervaardigde monument.
-Vervolgens maakt prinses Irene een
rytoer door de Tilburgse binnenstad,
waar 18.000 schoolkinderen met vlagge
tjes haar zullen toejuichen. De in cere
monieel tenue geklede troepen zullen
daarna een militaire mars maken door
het centrum. Met een ontvangst ten
stadhuize wordt deze eerste officiële
daad in Nederland van prinses Irene
besloten.
Advertentie
Weg met onhandige likdoornringen en ge
vaarlijke scheermesjes. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN, neemt de pijn weg in
60 seconden. Eeltplekken en eksterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie, jodium en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van 1.35 bespaart
U veel ellende. (66)
benut om maar vast een paar stunt
figuren door te nemen, zodat Gerben
nog maai net achter de knuppel zat
toen hij reeds loopings, tonneau's, vril
les en Immelmanns maakte.
Sonderman is daar altijd een meester
in geweest en van die eigenschap heb
ben hij en Fokker een dankbaar ge
bruik gemaakt toen hij kort voor de
tweede wereldoorlog invlieger werd.
Een invlieger heeft een ernstig be
roep, dat de gehele persoon van de pi
loot opeist. Hij is van ontzaglijke waar
de voor de piloten, die na hem de nieu
we types zullen vliegen. Invliegen is
de hogeschool van de vliegkunst.
Met Gerben Sonderman heeft Neder
land een invlieger verloren die ook
buiten onze grenzen vermaard was en
die men op één lijn kan stellen met
mannen als Neville Duke, Chuck Yea-
ger. George Welch en Bridgeman.
Uit discussies tijdens de donderdag
avond gehouden vergadering van Ber
gens gemeenteraad is gebleken dat de
voorstanders van het behoud der tram
verbinding met zee (Bello) hun strijd
nog niet hebben gestaakt.
Een raadsminderheid 2 VVD-ers en
3 PvdA-ers (5 van de 13 leden) heeft
zich tot de commissaris der Koningin
in Noordholland gewend en deze om in
terventie verzocht „naar aanleiding van
het optreden van burgemeester dr. W.
Huygens, die in deze geen objectieve
houding" zou hebben aangenomen. In
een telegram aan Gedeputeerde Staten
hadden deze voorstanders er reeds op
gewezen dat uitstel van het opbreken
van de rails geen vertraging in de uit
voering van plannen behoeft mee te
brengen.
Twee zendamateurs te Groningen
hebben er voor zorg gedragen dat het
ziekenhuis „Onbirto First" te Nocera
Inferiore (Zuid-Italië) op de meest
snelle wyze een geneesmiddel kreeg,
nameiyk het diplo micine voor een ern
stige t.b.c.-patiënt. De heer G. Stevens
ving nameiyk een noodoproep op van
een Italiaanse amateurzender. Teza
men met zën Groningse collega Th.
Dykstra werd contact opgenomen met
Duitsland, toen bleek dat het genees
middel in Groningen niet te krijgen
was. Er werd vervolgens contact ge
legd met verschillende collega's, totdat
een arts-zendamateur te Mannheim
wist mede te delen, dat het geneesmid
del te krëgen was in een Amerikaans
hospitaal te Bremen. Kort daarna kon
een vliegtuig vertrekken met het ge
neesmiddel naar Zuid-Italië.
NIJMEGEN, 20 okt. Cand. I genees
kunde; E. Th. J. Beissel (Kaalheide);
H. E. Custers (Eindhoven); A. K. Dries-
sei (Arnhem); J. A. C. Flendrig (Ge
leen); F. J. Govaert (Stein); J. A. C.
Hagen (Nijmegen); Th. M. J. Hochsten-
bach (Maastricht); H. de Kinkelder
(Arnhem); J. M. A. M. Knoben (Roer
mond); H. J. M. Markus (Nijmegen);
J. Ch. Th. Motke (Breda); F. A. E.
Nabben (Sittard); J. G. A. M. Niesten
(Nijmegen); J. A. W. Omloo (Echt);
A. F. R. van Opdorp (Goes); F. J. G
M. Schermer (Heerlen); R. A. M- J.
Struyck, G. J. M. S. W. Timmerman
(Heerlen); J. M. H. Ubachs (Maas
tricht); mej. J. Th. M. Boot (Rotter
dam); mej. L. M. Th. Brentjens (Nij
megen); zr. R. ErinjCry (Nijmegen);
mej. J. S. P. M. Hendrix (Boxmeer);
zr. T. Konthuruthy (Nijmegen); mej.
A. G. J. A. van der Sand (Nijmegen)
en zr. A. H. M. Wijtvliet (Nijmegen).
ZATERDAG m: 12.00 dansork., 15 00 fabrieksfanfare,
KRO: 7.00 1620 ork.conc., 17.30 dansmuz., 19.30
amus.muz.
1500 en 247 m:
HILVERSUM I, 402 m.
nieuws, 7.10 gram., 7.30 muz., 7.45 Mor-
gengebed, 8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.00 BBC, light progr.,
huisvrouw, 10.00 kleuters, 10.15 gram., 12.30 ork.conc., 13.15 lichte muz., 15.00
11.00 zieken, 11.45 gram., 12.00 Angelus, anius.muz., 15.30 pianospel, 16.15 mil.
12.03 gram., 12.33 Musette-ork. en solist, or^-« 19.30 amus.muz., 22.00 conc.or^.,
12.55 zonnewijzer, 13.00 nieuws, 13.20 koor en sol*. 23.15 dansmuz.
amus.muz., 13.40 gram., 14.00 boek, 14.10
gram., 14.20 Engelse les, 14.40 mannen
koor, 15.00 kroniek letteren en kunsten,
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK.
309 m: 12.00 amus.muz., 13.15 gevar. muz
15.40 ork.conc., 16.00 schoonheid van 14.00 amus.muz., 15.00 cantate, 16.00 dans-
Gregoriaans, 16.30 jeugd, 17.00 gram., 17.30 niuz.. 18.00 amus.muz.. 19.25 koorconc
rep. Koninklijk bezoek aan de Nederl. 22.10 symf.ork. en sol., 22.40 amus.muz.,
Antillen. 17.40 gram., 18.00 lichte muz., °15 dansmuz., 1.00 jazzmuz., 2.15 gevar
18.15 journalistiek weekoverzicht, 18.25 muz-
gram., 18.30 pari. overz., 18.40 instr. oc- .TT._T_T,
tet, 19.00 nieuws, 19.10 gram., 20.00 Licht- FRANKRIJK, nat. programma. 347 m:
baken, 20.20 act., 20.35 de gewone man. 12.30 symf.conc., 14.17 symf-ork., 15.10
20.40 gevar. progr.. 22.25 wij luiden de ork.conc., 16.55 kamermuz.,, 20.00 stnjk-
zondag in!, Avondgebed, 23.00 nieuws, ens-* 22.30 recital.
23.15 Esperanto, 23.22 gram.
BRUSSEL, 324 m: 12.15 pianospel, 12.4o
wtt \7Fr<5ttm TT 9QR m vara* 7 on Pianospel. 13.15 Radio-almanak, 15.00
7% 7 an'.N instrtrio- 16 00 accordeonspel. 16.30 ac-
cordeonspel, 16 45 Engelse les. 17.10 ka-
8.00 nieuws, 8.18 gram., 8.35 orgel. 8.55
vrouw, 9.00 gym. vrouw. 9.10 gram.
VPRO: 10.00 caus., 10.05 prot. pr. VARA:
mermuz., 17.30 koorzang. 23.05 dansmuz..
23.40 zigeunermuz.
484 m: 12.15 gevar. muz.. 16.00 Bei Can-
10.20 continubedrijven, 11.35 piano. 12.00 17 in iazzmuz 22 14 lirhte muz 23 00
gram., 12.33 gram.. 13.00 nieuws. 13.20 t0' 17'30 5azzmuz'' 22'15 llchte muz" 23
lichte muz., 13.45 sport, 14.00 jeugd, 14.35
muz. caus., 14.50 dansmuz., 15.25 Bra-
dansmuz.
ENGELAND. BBC, European Service
bants progr 15.50 kamerork. en solist. uitz voor Nederland. 17.45-18.15 Nieuws
16.35 rep.. 16 50 gram.. 17.15 weekjourn Fejten v d d Vorm en kleur. Sport
17.45 Hammondorgel. 18.00 nieuws, 18.20 rn_ ,Q
dansmuz., 18.45 regeringsuitz.. 19.00 ar- tUp en 4a m,,
tistieke staalkaart. VPRO: 19.30 caus.
VARA: 20.00 nieuws, 20.05 gevar. progr.,
22.00 soc. comm., 22.15 amus.muz., 22.30
Koninkl. bezoek aan de Nederl. Antillen
22.40 hoorspel 23.00 nieuws, 23.15 gram
DUITSE TELEVISIEPROGRAMMA 'S
16.30-17.30 V. d. jeugd. 20.00 Duitse kam-
pioensch., 22.30 Rep. en Een woord voor
de zondag.
WIJ KIJKEN NAAR TELEVISIE BELG TELEVISIEPROGR. Vlaamse
KRO: 20.15 Act., wereldvisie en weer- uitz.: Eurovisie: Rugbywedstr. 17.00 V
overz. 20.40 Teiemimiek. dz 21.00-22.30 d. jeugd. 19.00 Testbeeld. 19.15 Gram.
Cabaret. 19.30 Openingsbeeld. 19.31 Religieus progr.
20.00 T.V.-nieuws. 20.10 De week in beeld
ENGELAND, BBC, home service. 330 22.30 Sportavond.
Advertentie
een glaasje jeugd!
De Nobelprijs voor medicijnen en physiologic 1955 is toegekend aan de 52-jarige
prof. Hugo Theorell, een vooraanstaande Zweedse bloedspecialist. Prof. Theorell
en zijn echtgenote.
Het medische instituut Caroline te
Stockholm heeft donderdag de Nobel
prijs voor medicijnen en fysiolog' 1955
toegekend aan professor Hugo Theorell,
een vooraanstaande Zweedse bloed
specialist.
De 52-jarige geleerde is hoofd van het
Nobelinstituut voor biochemie in Stock
holm. De prijs bedraagt 190.214 kronen.
De Nobelprijs werd hem toegekend
op grond van zyn onderzoekingen op
het gebied van het „gele ferment" en
andere oxidatie-enzymen. Zijn ont
dekkingen van 20 jaar geleden stel
den de geleerden in staat zich intens
bezig te houden met de bestudering
van de ingewikkelde werking der vi
taminen.
Bij het Zweedse publiek is prof,
Theorell in het bijzonder bekend ge
worden door zijn methode van bloed
onderzoek van automobilisten, die
er van verdacht worden alcohol te
hebben gebruikt. De Zweedse recht
spraak heeft professor TheorelI's me
thode aanvaard. Een automobilist, die
minder dan 0.08 procent alcohol m
zën bloed heeft, wordt niet beschon
ken geacht. Indien het percentage tus.
sen 0.08 en 0.14 ligt. wordt hij be
schonken, maar niet onbekwaam ge
acht. In dit geval kan de automobi
list tot een boete veroordeeld worden.
Is het percentage hoger, dan wordt
hij als beschonken en onbekwaam
geacht. Er wacht hem dan gevange
nisstraf zonder de mogelijkheid van
boete.
Theorell is de eerste Zweed die se
dert 1911 de Nobelprijs voor genees
kunst wint In totaal hebben twee Zwe
den deze onderscheiding gekregen.
Minnaar van de Prix de Rome 1955 voor monumentale en versierende beeld
houwkunst, de heer Ek. van Zanten. Naast hem prof. V. P. S. Esser.
Esser, prof. Seplae (uit Brussel)ir. Bij
voet en Paul Gregoire, betreurde het,
dat eigeniyk alle deelnemers te weinig
aandacht aan de ar^nitectuur hadden
besteed en dat zij te veel waren blijven
vasthouden aan de choreografie van
danspassen.
Ook meende de jury dat de voor-
schetsen over het algemeen van hoger
gehalte waren dan het grotere werk;
de beloften, gedaan in de klc.ne com
posities, waren doorgaans niet ver
vuld in het uiteindeiyke beeld. Ook de
compositie van Ek van Zanten is niet
vrt) te pleiten van een zeker conven-
tionalisme, maar de jury meent dat de
klassieke dans-arabesk uitgesproken
plastische kwaliteiten vertoont en dat
zun beeld met gevoel van eenheid ge-
f®a,1feerd |s en tot een goed even
wicht is gebracht.
De jury meende dat het werk van de
andere drie deelnemers van ongeveer
geiyk gehalte was en kon daarom niet
besluiten de zilveren penning aan een
van hen uit te keren.
dp^ veertien dagen geleden de Prix
knn«f°me voor monumentale schilder-
A<1, nW,a,s uitgereiKt aan de jeugdige
termi!m kon prof. N. Vroom gis
ten me<lo "elei. dat Ek van Zan-
ue winnaar i8 geworden van de gou-
he i i.ere"',en,iing voor monumentale
va» t ku"st. De Amsterdammer Ek
tj;kanten, die reeds op 16-jarige ieef-
ja naar de Rjjksakademie kwam en
ok nog een jaar aan de Hogere Kunst-
oo .o 111 Brussel studeerde, is thans
heb^aar' verkreeg deze zomer al
"eaendheid met zijn grote beeld van
een vrouw in een ligstoel, dat op Keu-
Werd e" Sonsbcek geëxposeerd
Er waren ditmaal vier candidaten
voor de eindkamp toegelaten, t.w.:
f*roanuel Hack, Jan Wolkers, Chris Elf-
mrs en Ek van Zanten, zy hadden als
opgave in het trappenhuis van de
nieuw te bouwc.. schouwburg der ge
meente Tilburg een beeldengroep van
mnminste twee figuren te projecteren,
?le de dans tot uitdrukking brengen. De
Jury bestaande uit prof. Vroom, prof.
(Vertaald door Yge Foppema)
uiiiiiiiiiiiiiiiuiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiii,,,,
We hadden tegen de passaat opgetornd om een
gunstige wind te krijgen voor het eiland dat we
wilden bezeilen duidelijker mag ik niet zijn en
we koersten er nu voor de wind op af en hielden
dag en nacht scherp uitkijk. Het was ongeveer de
laatste dag van onze uitreis, volgens de berekening
van de kapitein; in de loop van de nacht of op zijn
allerlaatst de volgende morgen zouden we het Schat-
m zicht kry'gen. De behouden koers was
Z.Z.W., een gestadige bries kwam dwars in en de
zee was kalm. De Hispaniola slingerde rustig en deed
slechts af en toe een pluimpje schuim opspatten
als de boegspriet even in de golve.i dook. Zowel bo
ven- als benedendeks was alles in spanning; iedereen
was hooglpk in zpn nopjes, omdat we nu zo dicht
bp het einde van het eerste deel van ons avontuur
waren.
De zon was net onder, al mpn werk was aan de
kant en ik was op weg naar mijn kooi, toen ik
plotseling bedacht dat ik eigeniyk nog wel trek in
een appel had. Ik liep naar boven. De hele wacht was
voor, op de uitkyk naar het eiland. De man aan het
roer keek naar het bollen van het zeil en floot
zachtjes voor zich heen, en dat was het enige geluid,
afgezien van het bruisen van het boegwater en het
ruisen van de golven langszp van het schip.
Er lagen nog maar een paar appels op de bodem
van het vat en ik liet me er helemaal in zakken om
ze te bereiken. En of het nu van het geluid van
het water kwam of van het wiegen van het schip,
maar terwpl ik daar zo in het donker zat, sukkelde
ik in slaap, of ik was althans op het punt in slaap
te vallen, toen een zwaar lichaam zich eensklaps
vlak by me op het dek liet ploffen. Het vat schokte
toen de nieuw aangekomene zich met zijn schouders
er tegen zette, en ik wilde net opspringen, toen de
man begon te spreken. Het was de stem van Silver,
en ik had nog geen tien woorden gehoord of ik
zou me voor geen geld ter wereld meer hebben willen
vertonen. Ik zat doodstil, bevend en luisterend, doods
bang en doodnieuwsgierig, want uit die eerste tien
woorden had ik begrepen, dat van mij en mu alleen
het leven van alle rechtschapen mannen aan boord
afhing.
HOOFDSTUK XI
Wat ik in het appelvat hoorde
„Nee," zei Silver, „ik niet. Flint was kaptein,
ik was kwartiermeester, vanwege m'n houten poot.
Die zelfde volle laag die mp m'n poot kostte, daar
is Pew z'n kluisgaten mee kwptgeraakt. De meester
die mp dat been heeft afgezet, was een kei van
een vent, hij had gestudeerd en schudde t Latpn uit
z'n mouw of 't niks was, maar ze hebben hem
evengoed een strop om z'n hals gedaan en m de
zon te drogen gehangen als een hond hebben ze
'm opgehangen in Fort Corso, net zo goed als de
rest. Dat waren de jongens van Roberts komt
er van. als je de naam van je schip verandert,
zoals zü met de Royal Fortune en zo. Ik zeg maar
zo, zoals een schip gedoopt is, zo moet 't ook heten.
Dat hebben we met de Cassandra ook gedaan, en we
zijn allemaal veilig van Malabar thuisgekomen toen
Engeland de onderkoning van Indië in z'n kuif had
gepikt, en met de Walrus was 't net zo, dé ouwe
schuit van Flint die heb ik wel gezien dat 't
dek dreef van 't bloed, en zo zwaar geladen met
goud, dat 't water tot aan de patrpspoorten kwam".
„Ha!" riep een andere stem, die van de jongste
matroos, blijkbaar vol bewondering, „die Flint, dat
was nog eens een kerel!"
„En vergeet Davis niet die moet ook wat mans
zijn geweest", zei Silver. „Ik heb nooit onder hem
gevaren, eerst onder Engeland en toen onder Flint,
da's mijn geschiedenis, en nu hier om zo te zeggen
voor mpn eigen rekening. Negenhonderd pond veilig
op zp gelegd van bp Engeland, en tweeduizend na
die tijd met Flint. Niet slecht voor een man die
voor de mast heeft gevaren, is 't wel? en alles
veilig op de bank. Verdienen is niks, maar sparen,
da's de kunst, daar kun je donder op zeggen. Waar
zpn alle jongens van Engeland op 't ogenblik? 'k
Weet er niks van. En de jongens van Flint. De
meesten zitten op 't ogenblik hier aan boord, en
blp toe d'r zpn er bp die hepen te bedelen.
Pew, die blind is geworden die gaf twaalfhonderd
pond in 't jaar uit, leefde als een baron dat ie
zich niet rchaamde. Waar is ie nou. Afpn, hp is
dood en onder de luiken, maar twee jaar geleden,
wel allemachtig, toen verrekte-n-ie zowat van de hon
ger. Hij bedelde en gapte en heeft er een paar de
strot afgesneden, en met dat alles leed ie nóg honger,
'k mag doodvallen als 't niet waar is."
„Je komt er ten slotte toch eigenlpk met veel
verder mee," zei de jonge zeeman.
„Niet veel vérder mee nee, als je gek bent,
maar dan kom je nergens verder mee, daar kun
je donder op zeggen," riep Silver uit. „Maar nou
moet je 's goed luisteren: jë bent nog jong, hè,
maar je bent er goed bp. Dat had ik al direct in de
gaten, zodra ik je zag, en daarom zal ik nou es van
man tot man met je praten."
Stel u voor hoe ik me voelde, toen ik dat monster
tegen een ander dezelfde vleitaal hoorde bezigen
waarmee hij mp indertpd had toegesproken. Als
ik gekund had, geloof ik dat ik he_m door het vat
heen zou hebben vermoord. Maar intussen praatte
hij voort en had er geen vermoeden van, dat alles
werd afgeluisterd.
„Ik zal je vertellen hoe 't met boekaniers gewoonlijk
gaat. Ze hebben een ruig leven en ze wagen hun
nek d'r an, maar ze eten en drinken d'r goed van,
en als de reis achter de rug is, nou, dan lopen ze
met een paar honderd pond in hun zak in plaats
van met een paar honderd centen. De meesten verdoen
het aan rum, ze gaan es goed aan de zwabber
en dan komen ze weer aan boord met niks als hun
hemd aan hun naakte lpf. Maar da's niet mpn
koers. Ik berg net allemaal veilig op, hier wat,
daar wat, en nergens al te veel tegelpk, dan loopt
het niet zo in de gaten. Ik ben nou vpftig moet je
denken; als ik van deze reis terugkom, ga ik in
alle ernst als een heer leven, 't Zal tpd worden ook,
zul je zeggen. Jawel, maar je moet niet denken,
dat ik 't er in die tussentpd niet goed van genomen
heb ik heb mezelf nooit iets ontzegd en m'n
leven lang zacht geslapen en d'r lekker van gegeten,
behalve wanneer ik aan boord was natuurlpk. En
noe ben ik begonnen? Gewoon voor de mast, net als
jij!"
(Wordt vervolgd
BLOEMFONTEIN 20 te Las Palmas.
BOISSEVAIN 20 te Montevideo.
COTTICA 20 te Paramaribo.
FAIRSEA p. 20 Kp. Leeuwin n. Sydney.
ORANJESTAD 20 te Hamburg.
RIJNDAM 19 Hamilton n. New York.
WILLEM RUYS 20 te Djakarta.
ADONIS 20 te Curasao.
ALPHERAT 20 te Santos.
APP1NGEDIJK 20 te Montevideo.
ALMDIJK 20 te Antwerpen.
AMSTELSTAD 19 Saigon n. Singapore.
ALTAIR p. 20 Burlings n. Antwerpen.
ARMILLA 19 te Makassar.
AMSTELDIEP p. 20 Wight n. IJmuiden.
ARGOS 20 te Amsterdam.
BAARN 20 te Eten.
BLITAR 21 te Bal ik Papan verw.
BRITSUM 20 te Havre.
BINTANG 20 te Philadelphia.
BENNEKOM 20 te Amsterdam.
BLOEMENDAEL 20 op 200 mijl N.O. Azo-
ren n. Curasao.
BENINKUST p. 20 Madeira n. Dakar.
CORILLA p. 20 Azoren n. Landsend.
CORYDA 20 v. Thameshaven n. Rotterdam.
CONGOSTROOM 20 te Takoradi.
CALTEX DELFT p. 20 Gibraltar n. Sidon.
CALTEX LEIDEN p. 20 Kreta n. Sidon.
CALTEX THE HAGUE p. 20 Kreta n. Sidon.
DIEMERDIJK p. 20 Ouessant n. Hamilton.
DELFLAND p. 20 Kp. Frio n. Montevideo.
DRENTE 20 te Genua.
DUIVENDIJK 20 te Cartagena.
DAPHNIS 20 te Barbados.
DUIVENDRECHT 20 te New Orleans.
DEO FAVENTE 20 te Aalborg.
DALERD1JK p. 20 Kp. San Lucas n. Balb.
DELFSHAVEN 20 te Bremen.
ERINNA 20 te Bangkok.
ENA p. 20 Kingstone (J) n. Curasao.
FRIESLAND 20 te Suez.
FLEVO p. 20 Terschelling n. Leningrad.
FARMSUM 20 te Hamburg.
GADILA p. 20 Formosa n. Balik Papan.
GROOTEKERK p. 20 Djeddah n. Rdam.
GOUWE 20 te Port Gentil.
GUINEEKUST 20 te Dakar.
HYDRA 20 te Pto Ordas.
HOUTMAN 21 te Mahe verw.
HAULERWIJK 20 op 200 mijl N.W. Azoren
n. Amsterdam.
HOOGKERK 20 te Genua.
HELENA p. 20 S. Salvador Prt Prince.
HESTIA p. 20 Kp. Hatteras n. Morresviile.
HELDER 20 v. Barranquilla n. Pto Limon.
HECUBA 20 op 700 mijl Z.W. Azoren n.
Rotterdam.
HEELSUM p. 20 Ouessant n. Houston.
ITTERSUM 20 te Genua.
JAPARA (KPM) p. 20 Formosa n. Shlmits.
JAVA p. 20 Minicol n. Belawan.
KORENIA p. 20 Recife n. Curasao.
KATELYSIA 20 te Balik Papan.
KELLIA 20 te Maracaibo.
KORATIA p. 20 Gibraltar n. Rdam.
LEUVEKERK 23 te Aden verw.
LOOSDRECHT 20 te Hamburg.
LAERTES 20 v. Aden n. Djakarta.
LEKHAVEN p. 20 Fern. Nor. n. St. Vine.
LOMBOK 23 te Kaapstad verw.
LISSEKERK 19 te Rotterdam.
LEERSUM 20 op 500 mijl N.O. Bermuda
n. Havre.
LOPPERSUM 20 te Port Talbot.
MAETSUYCKER 20 te Fremantle.
MARPESSA p. 20 Burlings n. Las Palmas.
MATARAM 21 te Singapore verw.
MITRA p. 20 Chitama n. Balik Papan.
MOORDRECHT p. 20 Kp. Bon n. Pt. Said.
MIDAS p. 20 Ouessant n. Amsterdam
MACUBA p. 20 Mormugao n. Fao.
MANTO 20 te Rotterdam.
NIEUW HOLLAND p. 20 Timor n. Semar.
NIAS 20 te Colombo.
NOTOS 20 te Savona.
NER O20 te Amsterdam.
OOSTKERK 20 te Suez.
OOTMARSUM 21 v. Hamb. n. Antwerpen
OSIRIS 19 te La Guaira.
PHRONT1S 20 te Makassar.
POSEIDON 21 te Houston verw.
PERN A p. 20 Ouessant n. Rotterdam.
PHIDIAS 20 te Faro.
PYGMALION 20 v. Guanta n. Curasao.
POLYPHEMUS 20 te Belawan.
RITA p 20 Cambodjap. n. Pladjoe.
ROEBIAH 20 te Portland.
ROGGEVEEN 20 te Beira.
RAKI p. 20 Pt. Soudan n. Ummsaid.
RADJA 20 op 500 mijl z.w. Landsend n.
Rotterdam.
RIDDERKERK 20 te Hamburg.
RKMPA.NG 20 te Antwerpen.
RIOUW 19 te Basrah.
ROTULA p. 20 Gibraltar n. Marseille.
SARAGAN p. 20 Ceylon n. Belawan
SCHELPWIJK 20 te Pt. Said.
STAD DORDRECHT p. 20 Gibr. n. Trapani.
SALAWATI p. 20 Guardef. n. Belawan.
SCHIE p. 20 Azoren n. Antwerpen.
SCHOUTEN p. 20 Sabang n. Mahe.
SIBIGO p. 20 Timor n. Brisbane.
STRAAT BANKA p. 20 Townsv. n. Brisb.
SOESTDIJK p. 20 Hatteras n. Houston.
SINGKEP p 20 Azoren n. Beyrouth.
SUNETTA p. 20 Luzon n. Kawasaki.
SAPAROEA 20 te Karlshamn.
STATUE OF LIBERTY 20 v. Suez n. Fahaü.
STRAAT MOZAMBIQUE 20 te Recife.
SARPEDON 20 te Bremen.