in Engeland te beperken Begroting Oorlog in Tweede Kamer Meer zekerheid van de regering gevraagd t.a.v. de defensie Marokko juicht over de omzwaai van El Glaoui Krachtige maatregel om koopkracht Grote Vier vandaag in Genève bijeen Onduidelijk perspectief Paraatheid Financieel beleid Fel verzet van de oppositie Eisenhower en Molotov herinneren aan de geest van Genève Senegalezen vuren op demonstrerende menigte in Marrakesj Burgerpersoneel 1 he 1 ïmes over prinses Margaret Het weer Butler dient interimbegroting in VERBIJSTERING IN PARIJS Meer licht in Zeister moordzaak? Uit rijdende trein gevallen en gedood Stilzwijgen verbroken Het besef dat men zijn plicht heeft gedaan FAURE STELT OP- NIEUW DE KWESTIE VAN VERTROUWEN Morgen stemming Duffel Monty Coats f 59.50 V eranderlijke bewolking DONDERDAG 27 OKTOBER 1955 79ste JAARGANG No. 26434 .bi het uitgeven van te veel geld, zowel door de overheid als door het grote Ptto(ie/c, ir Engeland tegen te gaan en daarmee een dreigende inflatie te weren ,eeR de Engelse kanselier van de schatkist, minister R. A. Butler, woensdag v6 oktober aan het „House of Commons" een tussentijdse begroting aange- °°den waarin een lange reeks anti-inflatoire maatregelen is op genomen. Even- ftls bij het aanbieden van de jaarlijkse normale begroting, maakte' de minister nu gebruik van het roodlederen koffertje voor' het overbrengen van de b-Uvotingsdocumenten. De foto toont minister Butler bij het verlaten van zijn hin.^S aan ^i\g °jan Uet Smith's square in Londen, onder vuur genomen door een me- persfotografen, waarvan enkelen zelfs de steigers van een naburig bouw- werk beklommen, om maar vooral niets te missen. De leden der Tweede Kamer zijn "fijwel algemeen van oordeel, dat, hoe- "el in de internationale situatie een Wekere ontspanning is ingetreden, het voor de Nato-landen een dwingende *aak blijft om, zolang de voornaamste ^raagstukken die oost en west verdeeld houden, nog niet zijn opgelost, de mili- *a"'e krachten te handhaven. Aldus het J'uorlopig verslag van de Tweede Ka- •h"* op de begroting van het ministerie Va" Oorlog. De atomische wapens hebben, zo P.at het verslag verder, een zeker even- lcht in de krachten van oost en west josebapen. Ook in de eerstvolgende s.hen zal ernaar moeten worden ge- reefd, dit evenwicht te blijven bewa- had ^cn zou gaarne van de minister "ere gegevens ontvangen over de i ««"rhandelingen te Genève inzake ze.®hnationale militaire controle. Het- e geldt voor de instelling van een U^'. neutrale zone. Vele leden wilden w'lelijk verklaren, dat de instelling V4jj een dergelijke zone aan deze zijde I», de Elbe voor hen onaanvaardbaar st^blen hoopt, dat de minister dit upunt op duidelijke wijze aan de >at0 t.Ü zal overbrengen. tibg6^ voldoen aan onze Nato-verjdjteh- ki'ot n- hoezeer ook noodzakelijk, brengt Ziene Problemen met zich mee ten aan- van organisatie en opbouw van strijdkrachten, de personeelsvoor- "hatc,,? on het op peil houden van de Vraa'^e!p°sit.ie. Als de drie grote VersJa ^ken ziet men in het voorlopig ifl fj S de invloed van de wijzigingen het Oorlogvoering, de vervanging van de ?ateriaal en in verband daarmede defB„.schikbare bedragen voor onzs bsie-inspanning. ho^inldit 'aatste betreft brengt de ver- hann s van de personeelskosten bij het budee?V6n van het huidige defensie- bet rtl,V4n, 1350 miljoen per jaar f20 kerwii7p „tale begroting) noodzakelii- hiee var. oCnL vermindering met zich het mat beschikbare bedragen voor komt a iaal- Dit alles overwegende prijs V-IT ,ot de vraag of, en tot welke de »„rL and za' kunnen voortgaan gezegde bijdrage te handhaven. di^!f financiële en personele verhou- vrafoï en zee"' 'and- en luchtmacht ■v, 8 ,noS speciaal de aandacht. Vrij- ri,. al8pmeen is men van oordeel, te „Zr luchtmacht verhoudingsgewijs die ^'nig aandacht geniet. Een vraag. herhofarme® verband houdt is of de NeHr, .^Vap,eni.ng van Duitsland voor de i,„^nd n,iet de mogelijkheid schept hnevt in te krimpen ten be en van de luchtmacht. Daarnaast dient de plaats van de marine in de Nato nauwlettend te worden bezien. Men zou verder moeten bestuderen in hoeverre het aanbeveling verdient de luchtdoelartillerie bij de luchtmacht in te delen in verband met de onver mijdelijke invoering van geleide pro jectielen en de noodzakelijkheid tot nauwere samenwerking tussep lucnt- macht en marineluchtvaartdienst in het belang van gevechtswaardigheid en efficiency. Taak, organisatie en paraatheid van de landmacht worden vervolgens nauw keurig onder de loupe genomen. Men wijst op de persberichten, dat Shape de Nederlandse eenheden als tweede echelonsdivisies heeft geklasseerd. Be tekent dit, dat deze divisies door Shape lager worden getaxeerd dan door de Nederlandse autoriteiten? Wat betreft de luchtverdediging is men zeer bezorgd over de mededelingen van de minister, dat er nog steeds een grote leemte bestaat doordat de lucht doelartillerie niet hoger kan komen dan 8 km en vliegtuigen, die lager vliegen dan 1000 meter niet tijdig kunnen wor den gesignaleerd. Met betrekking tot de afweer door middel van raketten toont men zich verbaasd, dat na het bezoek van een commissie van hoge officieren aan Zwitserland voor de bestudering van de Oerlikonraket die volgens de be schikbare gegevens zeer goed voldoet de minister zelf zonder deskundige naar Engeland is geweest en zich daar zeer gunstig over de Engelse raketten zou hebben uitgelaten. De geringe invloed, die de atoom wapens volgens de minister op de oor logvoering ter zee zouden hebben, wordt door een groot aantal leden betwijfeld. De moderne waterstofbommen hebben een zeer groot werkingsgebied en dus zijn ook de vlooteenheden in hoge mate kwetsbaar geworden voor dergelijke aanvallen. Dit geldt nog sterker voor de vlootbasis Den Helder. Wanneer een waterstofbom van het type, dat bi.i Bikini werd beproefd, boven deze stad zou worden afgeworpen, bij noorden wind, dan zal een groot gedeelte van onze kuststrook met radio-actieve stof worden besmet. Het financieel beleid van de minis- i f nu en voor de toekomst is aan leiding tot de nodige kritiek. In 1955 werd het jaarlijkse budget vastge- (Van onze Londense correspondent) LONDEN, hedenmorgen. De socialistische oppositie heeft de speciale herfstbegroting, gisteren inge diend door kanselier Butler, met onge woon hittere en rumoerige kritiek be groet, terwijl de conservatieven zelf hun gebrek aan geestdrift toonden door een veelbetekenend stilzwijgen. De begro ting is bedoeld als een verdere maat regel tegen de inflatie in het land, wel ke de oorzaak is van Brittanme s pre caire betalingsbalans. Volgens de kan selier waren de aan het budget vooraf gaande kredietbeperkingsmaatregelen grotendeels effectief gebleken. De twee grote verrassingen van de begroting waren het uitblijven van maatregelen om de regeringsuitgaven ingrijpend te besnoeien en het invoeren van een belasting van 30 procent op huishoudelijke goederen zoa's potten, pannen, koppen en schotels, bezems en alle keukengerei. Deze belasting be hoort tot het soort dat in Engeland „koopbelasting" heet en dat een com binatie is van omzet- en weeldebelas ting. De reeds bestaande belastingen in deze categorie werden alle rtet een vijfde verhoogd, d.w.z. van 25-30 pro cent, van 50—60 procent en van 75 tot 90 procent. Artikelen als fietsen, motorfietsen, vrachtauto's, karpetten, speelgoed, sportartikelen, medicijnen, klokken en horloges vallen in de 30 procent-klasse, auto's, radio- en televisietoestellen, ver warmingstoestellen vuO. gas of elektri citeit, frigidaires, wasmachines, juwe len handtassen en camera s in de 60 procent-klasse, en parfums, schoonheids middelen en verjaardags- en Kerstkaar ten in meer dan drie kleuren in de 90 procent-klasse. De pil werd verguld met de mededeling, dat theemutsen, babyhandschoenen en alle hoeden vrij werden gesteld van de tot heden ge heven belasting. Voorts worden de telefoontarieven verhoogd, alsmede de posttarieven voor drukwerk en postpakketten. De belas ting op uitgekeerde winsten (dividen den) wordt verhoogd van 22op 27'/2, hetgeen betekent, dat de totale belas ting op dividenden stijgt tot 70 pro cent, een louter politieke maatregel, welke tot doel heeft de vakverenigingen te vermurwen en hen tc inspireren :ot het bestrijden van nieuwe eisen tot loonsverhoging, welke laatste tezamen met de grote regeringsuitgaven de voor naamste oorzaak vormen van de huidi ge inflatie. subsidies voor \oningen zullen aanzienlijk beperkt worden en zo spoe- u 1!noge'y'< geheel worden afgeschaft, behalve voor woningen, gebouwd ter vei -anging van krotwoningen. De belangrijkste maatregel even wel in deze interimbegroting is het drastisch besnoeien van regerings leningen aan gemeentebesturen. In de toekomst zullen plaatselijke autoritei ten, die geld willen lenen van de re gering, het advies ontvangen te pro beren het geld elders te lenen, d.w.z. op de open markt tegen de aldaar geldende rentevoet. En waar de re gering in de toekomst bereid is als nog geld te lenen, zal dit geschieden tegen een rente die niet het regerings krediet weespiegelt, doch het krediet van de lenende gemeente. De totale opbrengst van de nieuwe belastingen voor een heei jaar is on geveer 1200 miljoen gulden, doch de extra revenuen zijn van secundair be lang, aangezien het de bedoeling van deze begroting is de binnenlandse koop kracht af te romen. Labour toonde gisteren haar mis noegen door in strijd met de gewoonte volgens welke niet tegen een begroting wordt gestemd op de dag waarop zij wordt ingediend, tegen de eerste be grotingsresolutie te stemmen, namelijk die betreffende de weeldebelasting. De regering won met 314227 stemmen. Twee conservatieven stemden tegen de regering. Persreacties waren hedenoch tend weinig geestdriftig. Van verschil lende zijden wordt vooral bezwaar ge maakt tegen het uitblijven van maat regelen om de enorme landbouwsubsi dies te verminderen. steld op 1350 miljoen. Toen, zo menen de leden, stond toch ook al vast dat salarisherzieningen noodzakelijk zou den zijn en dat de Amerikaanse hulp ten einde liep? Thans beroept de minister zich mede op deze wijzigin gen wanneer hij meedeelt, dat voor de toekomst gekozen zal moeten wor den tussen een minder doeltreffende defensie of een materiële uitbreiding en vernieuwing met alle kosten van dien. Men verwacht van de minister dat deze nu spoedig duidelijk maakt, in welke richting hij wil gaan. Het feit, dat de bewindsman niet in staat is een indicatie te geven op welke wijze na 1957 de drie krijgsmachtonderdelen volgens de Nato-richtlijnen zullen wor den georganiseerd, wekt algemene be zorgdheid. Van verschillende zijden wordt aan gedrongen op verhoging van de toela gen voor de geestelijke verzorging tot j 150.600. Een aantal leden wijst op de moeilijkheden met het cafetariasysteem i.v.m. met de mogelijkheden tot gebed. Vele leden vragen zich met bezorgd heid af, of de Nationale Reserve voi- doende paraat en geoefend is om de haar toegedachte belangrijke taak te vervullen. De 29-jarige fabrieksarbeider uit Zeist, die, zoals gemeld, is aangehouden m verband met de moord op de verpleeg ster Willy van Soest, zal ter beschik king van de officier van justitie te Utrecht worden gesteld. Volgens de po litie is de man wat zijn alibi betreft op leugens betrapt. Zijn arresta'ie was een gevolg van een verrassende wending in de verklaringen van getui gen, waarbij de figuur opdook van een lang persoon van ongeveer dertig jaar, met bruine hoed en lichte regenjas, die zich met een fiets op de avond van de moord bij dé bushalte zou hebben opge houden. De 64-jarige C. F. W. L. uit Haarlem, die woensdag per trein onderweg was van Zaandijk naar zijn woonplaats, is tussen Koog aan de Zaan en Zaandam uit de trein gevallen. De heer L. heeft vermoedelijk een deur van een der wagens geopend en is naar buiten ge stapt, toen de trein nog lang niet op het station was gearriveerd. De man moet op slag dood zijn geweest. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiii Hedenmiddag om drie uur wordt in het Palais des Nations te Genève de conferentie geopend van de ministers van buitenlandse zaken van de Ver enigde Staten, de Sovjet-Unie, het Ver enigd Koninkrijk en Frankrijk. De con ferentie is het vervolg op de bijeen komst, die de regeringsleiders van de vier landen in juli van dit jaar even eens te Genève hebben gehad. Het voor naamste resultaat van het overleg in juli was de befaamde .geest van Ge nève", die dan hierin bestond, dat bij vele politieke waarnemers de indruk werd gewekt, dat het wantrouwen tus sen oost en west enigszins was afgeno men en dat er een sfeer van meer on derling vertrouwen en grotere cordia- liteit was gegroeid. President Eisen hower heeft gisteren te Denver, waar hij nog steeds in het militaire zieken huis Fitzsimmons verblijft, aan die „geest van Genève" herinnerd en de hoop uitgesproken, dat de Russische delegatie op de Geneefse conferentie liet bewijs zal leveren, dat het de Sovjet-Unie ernst is met haar vredes- verlangen. De vier ministers moeten in de komende weken een agenda van drie punten afhandelen: het gecombi neerde vraagstuk van de Duitse her eniging en de Europese veiligheid, de kwestie van de ontwapening en de con tacten tussen oost en west. Minister Molotov was gisteren de eer ste, die op het vliegveld Cointrin arri- Twee bewakers lopen wacht bij de batterijen geleide projectielen, die staan opgesteld bij Lincoln m de Amerikaanse staat Massachusetts. Dit is de eerste volledige batterij met z.Q. „Nike -geleide projectielen, die in de Verenigde Sta ten is opgesteld. Het ligt tn de bedoeling soortgelijke batterijen te plaatsen rond de voornaamste steden van de Verenigde Staten. Het geleide projebtiel kan vliegtuigen, die zich met supersonische snelheden verplaatsen, automatisch vernietigen. IIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIII veerde. Hfj werd vergezeld door de Russische stafchef, maarschalk Soko- lovski, die in burger was gekleed, de plaatsvervangend minister van buiten landse zaken. Gromyko. de ambassa deur in Oost-Duitsland, Poesjkin, en de ambassadeur in Parijs, Vinogradov. Molotov verklaarde voor de micro foon op het vliegveld,-dat hij zijn ui terste best zai doen om de proble men, die aan de orde zijn, op te los sen. Hij zei daarbij geïnspireerd te worden door het oprechte verlangen om een einde te maken aan de koude oorlog. Ook Molotov herinnerde aan de „geest van Genève", maar een ken merkende bijzonderheid van zijn korte verklaring was, dat hij bij de opsom ming van de agenda eerst de Europese veiligheid en pas daarna de Duitse her eniging noemde. De Russische perschef, Iijitsjev, riep gisteravond de talrijke journalisten bij een en hij gaf een rooskleurige schilde ring van de hartelijke sfeer, die ge heerst had tijdens de besprekingen, die de Russische delegatie onderweg in Ber lijn, met de communistische regering- .van Oost-Duitsland heeft gevoerd. Po litieke waarnemers in Genève zijn van mening, dat de ministers ten aanzien van het eerste agenda-punt wederom op grote meningsverschillen zullen stuiten. Minister Dulles, die later arriveer de, zei op het vliegveld, dat de Ame rikaanse delegatie met de nodige soe pelheid zal trachten de elementen voor een rechtvaardige en duurzame vrede bijeen te brengen. Zijn Britse collega, Macmillan, zei: „Wij hebben de kans met elkaar goed werk te verrichten". De Franse minister, An- toine Pinay, kwam gisteravond per trein uit Parijs aan. Ter gelegenheid van de conferentie is de Geneefse politie versterkt met veertig agenten, uit andere Zwitserse steden. Bij de aankomst van de minis ters was niets te merken van de strenge veiligheidsmaatregelen, die tijdens de ,,top-conferentie" ii, juli golden. Het hotel „Du Rhöne", waar minister Dul les verblijft, en de villa's „Rose" (voor Molotov), „La Chêne" (voor Macmil lan) en „Grand Montfleury" (voor Pi nay) staan dag en nacht onder bewa king. De conferentiezaal in het Palais des Nations wordt na afloop van elke bespreking verzegeld. (ANP—Reuter—UP DULLES MOLOTOV Nogmaals wordt gewezen op de zeer grote bezetting van de departementen van Oorlog en Marine met burgerper soneel. Bij Marine is deze bezetting sinds 1949 gestegen met 70 pet. bij Oorlog zelfs met 263 pet. Mef de ge zinnen mee kan dit personeel een stad ter grootte van Leiden bevolken. Men krijgt verder niet de indruk van grote zuinigheid. Juichende menigten trokken gisteren door de Arabische wijken van de voor naamste steden in Marokko. De ver klaring van de pasja van Marrakesj, Thami el Glaoui, dat hij thans voorstan der is van de spoedige terugkeer van Sidi Mohammed ben Joesef op de Sherifiaanse troon, wordt door de be volking opgevat als de volledige ineen storting van alle verzet tegen de te rugkeer van de Verbannen sultan. Bij zijn terugkeer uit Rabat werd El Glaoui in Marrakesj verwelkomd dooi duizen den Marokkanen, die afbeeldingen van Ben Joesef meedroegen, en die de pas ja hartelijk toejuichten. Toen de politie trachtte de opdringende menigte te ver spreiden, .a -kten twee betogers ge wond. Daarop trok 'n groot aantal woe dende Marokkanen naar het Franse hoofdkwartier om tegen dit optreden van de politie te protesteren. Senegale se „oldaten versperden hun de weg. Toen zij het cordon trachtten te door breken, openden de soldaten het vuur. Vier betogers zijn daarbij gedood en acht gewond. In een vraaggesprek met „Le Cour- rier du Maroc heeft El Glaoui ver zekerd, dat hij werkelijk en in alle oprechtheid meent, dat Sidi Moham med ben Joesef zo spoedig mogelijk op de troon moet terugkeren. „Er is een last van mij afgevallen. Nu ben ik pas gelukkig", aldus de pasja. Een bestuurslid van de nationalisti sche Istiqlal-partij, Mehdi ben Barka. zei, dat de verklaring van El Glaoui een eind maakt aan de legende, dat er Marokkanen zijn, die een terugkeer van de verbannen sultan liever niet zien. Ook het college van ulama's, een groep van 350 Islamitische theologen, die volgens de traditie de keuze van een nieuwe sultan moeten goedkeu ren, heeft zich uitgesproken voor de terugkeer van Ben Joeset. Evenals de pasja van Marrakesj hebben zij ver klaard, dat zi' de troonraad niet wen sen te erkennen. De voorzitter van de vereniging van Franse kolonisten in Marokko, Bus- quet, zei: „Ons blijft nu niets anders over dan op ons zelf te vertrouwen". Hij zei er persoonlijk van overtuigd te zijn, dat Ben Joesef nu „onverwijld" op de Marokkaanse troon zal terugke ren. In Parijs is men kennelijk uit het veld geslagen door de plotselinge front verandering van El Glaoui. De rege ring heeft een communiqué uitgegeven, waarin o.a. gezegd wordt: „Na de ver klaring, die gisteren door El Glaoui is afgelegd, is het thans moeilijk om vast te stellen, hoe de geestesgesteldheid in Marokko is." rpil r F 5? Voor de eerste maal heeft de „Ti mes" woensdag een hoofdartikel ge wijd aan Prinses Margaret. Het blad constateert dat de keuze van de prin ses voor miljoenen mensen, de volke ren van het Gemenebest, van beteke nis zal zijn, maar dat de zaak alleen door haar eigen geweten beslist kan worden. Die beslissing kan niet bevorderd worden door haar dilemma in een schel juridisch licht te plaatsen, aldus de „Times", die van mening is dat de wet telijke moeilijkheden overwonnen zou den kunnen worden. Als het huwelijk, waarvan nu sprake is, doorgang zou vinden, zou. volgens het blad, de prin ses een verbintenis aangaan, die door een groot deel van de onderdanen van haar zuster in geweten niet als een hu welijk zou kunnen worden beschouwd. Als de zuster van de koningin een ge scheiden man trouwt, zou zij geen rol meer kunnen spelen in de essentiële taak van het koningshuis. De Times besluit met de verklaring dat hoe prinses Margarets beslissing ook moge uitvallen, alle mede-onder danen van koningin Elizabeth haar ge lukkig zouden willen zien. „Maar het geluk in de volle zin van het woord is een geestelijke toestand, en het kost baarst element van dit geluk zou het be sef kunnen zijn dat men zijn plicht heeft gedaan." Het ziet er op dit Marokkaanse prentje nogal rustig en vredig uit, maar intus sen zijr de Franse patrouillejeep en de, een witte vlag meevoerende, Marok kaanse koopman-te-paard de getuigenissen van spanningen, welke ieder ogenblik van de dag of de nacht weer kunnen exploderen in bloedige gevechten. MACMILLAN „VA PINAY itiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiii minimum Voor de tweede maal in iets meer dan een week heeft de Franse regering van premier Edgar Faure zich genood zaakt gezien de vertrouwenskwestie te stellen. Met 289 tegen 286 stemmen be sloot de Nationale Vergadering n.l. van morgen vroeg om voorrang te verlenen aan een socialistische motie van wan trouwen, ingediend door Christian Pi- neau, boven een motie van de rad aal De Moro-Giafferi, waarin de regerings- politiek wordt goedgekeurd. Dat gat Faure aanleiding de vertrouwenskwes tie te stellen. Morgenochtend om tien uur komt de Nationale Vergadering bij een om over de vertrouwenskwestie te stemmen. Advertentla BARTELJO RISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A DAM - TEL. 717162 Verwachting tot vrijdagavond (op gemaakt te 10 uur). Veranderlijke bewolking met plaat selijk enkele buien. Overwegend ma tige wind uit westelijke richtingen, vannacht plaatselijk lichte en hier en daar mogelijk zware nachtvorst. Mor gen overdag dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Zon: 7.28-17.23. Maan; 15.46-3.54. BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraal 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Se verin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERIbNlIblAklbh 48 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor •dvertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week, f2.17 per maand, f6.50 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. minium iiiiiiiiiiimiMMiiiiiiiiiiiiMMiiimimiiiiiiiiitniiiMiiiiiii

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | | pagina 1