Kampvuur
Kamer verzet zich tegen
spoorweg onge v alien raad
KATHOLIEKEN
DE TRIOMF VAN HET POCKET-BOEK
GIFTIGHEID VAN NICOTINE
W'
MS
KRUIDKUNDIGE verdient
f 130.000.per jaar
Namen der partijen op het
stembiljet een verbetering
STUDIECENTRUM
Nijmeegse studenten verzamelden het
Goud der Gouden Eeuw
Er zijn al commissies genoeg
In hoger beroep twee maanden geëist
Standaardwerk in
zakformaat
„Pioniers worden verguisd"
WIJZIGING VAN DE KIESWET
STUDEERT NU BIJ HET STUDIECENTRUM
Een reeks aantrekkelijke boekjes
Binnenkort twee nieuwe
bedrijfsschappen
LITERAIRE KRONIEK
Ons lichaam is in staat een REDELIJKE
hoeveelheid nicotine te verwerken
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1955
PAGINA 9
vA'lfc,
Vraagt
inlichtingen
over de
vele
cursussen
die het
Studiecentrum
organiseert
Minister Algera be
zorgd over de P.T.T.
Winst had groter
moeten zijn
Voor schoenindustrie en,
edeilimetaalnijverheid
WANN KOHMS
Het is de laatste maanden nogal
eens voorgekomen, dat wij Neder
landers er weer eens gezellig aan
herinnerd werden, dat wij ooit en
voor niet minder dan een jaar of j
vijf gastvrijheid hebben mogen ver- j
lenen aan een groot aantal verte-
genwoordigers van het Duitse volk.
De logeerpartij is niet meegevallen, i
Zowel de gastvrouw als de logé's i
praten er nog over, de een omdat i
zij moeilijk verteerbare trieste her- i
inneringen kan ophalen, de anderen
omdat het bezoek ietwat anders ver- j
lopen is dan ze hadden gehoopt.
Eén aangelegenheid schijnt voor
al de vroegere logé's dwars te zit
ten: het feit n.l. dat de Nederland
se autoriteiten nog altijd een ge
dwongen gastvrijheid handhaven
voor een aantal oorlogsmisdadigers,
die door hun landgenoten hardnek
kig krijgsgevangenen worden ge
noemd. Niet alle Duitsers denken
er zo over. Met name de Berliner
Zeitung niet, die zeer terecht op
merkt, dat bedoelde gevangenen in
derdaad misdadigers zijn, dat Ne
derland het eerste land is geweest
dat Duitse kinderen opnam na de
oorlog, dat Nederland daarmede
toonde niet uit ressentiment te han
delen maar uit overwegingen van
recht en menselijkheid, en dat het
dus onfatsoenlijk is, Nederland an
dere dan fatsoenlijke bedoelingen
toe te schrijven.
Het was een verstandig woord van
de B. Z. en het doet ons goed dat
verstandige woord te mogen signa
leren.
Maar intussen zult u vernomen
hebben, dat een Duitse handelsfir
ma aan een Nederlandse collega te
kennen heeft gegeven, dat de kwes
tie der Duitse „krijgsgevangenen"
een van de oorzaken zou kunnen
worden van een minder vriendschap
pelijke verhouding tussen de zaken
lieden over en weer. Met andere
woorden: zegt het voort, dat wij
geen zaken meer met u willen doen,
als u die onschuldige lieden niet
heel gauw naar huis laat gaan. En
het allernieuwste bericht is, dat er
aan de grens knaapjes worden neer
gezet, die borden heffen met op
schriften als „Pa, wanneer kom je
naar huis?" of iets van dien aard.
En voorts vernemen we, dat een
aantal Duitsers het plan heeft op
gevat om langs de hele Nederland
se grens vandaag of morgen kamp
vuren te ontsteken als evenzoveel
vlammende tekenen van protest te
gen de gevangenhouding van opge-
melde zware jongens.
Dat toegeven aan een eeuwenoude
germaanse drang tot het stoken van
materiële en morele vuurtjes, die
van tijd tot tijd in wereldbranden
ontaarden, is maar een raar trekje
in het volkskarakter van onze oos
telijke buren. Ze kunnen het blijk
baar niet laten en ze zien maar
niet in, dat ze in casu niets zullen
bereiken. Althans niet veel anders
dan dat wij onder elkaar maar
weer eens verzuchten: Nee, het zijn
toch géén gezellige lui....
In Stockholm ls de eerste sneeuw ge
vallen en het koude witte poeder heeft
bomen, hulzen en straten bedekt met
een smetteloze laag.
Een koude luchtstroom van de Noor-
delijke IJszee verrastte het land.
5?
(Van onze parlementaire redacteur)
Het spoorwegongeluk in Heerlen
heeft de Tweede Kamer er niet toe
kunnen bewegen mee te gaan met het
voorstel van minister Algera om een
spoorwegongevallenwet in het leven
te roepen. Vooral prof. Oud (VVD)
heeft daar bezwaren tegen geopperd.
„Commissies vermenigvuldigen zich
als konijnen", zei prof. Oud met een
variant op de Britse oud-premier
Churchill.
De Sovjets hebben een Raden-repu
bliek. Laten wij oppassen dat wij geen
„raden-Koninkrijk" krijgen en dat wij
(Van onze correspondent)
Een Apeldoornse kruidkundige, die
enige tijd geleden door de kantonrech-
ter te Apeldoorn wegens het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunst werd ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
een maand, stond vrijdag in hoger be
roep terecht voor de rechtbank te Zut-
phen, waar de officier van justitie na
een bewogen zitting verdubbeling van
de aanvankelijk opgelegde straf eiste.
Verdachte verdient met zijn praktijken
naar schatting gemiddeld een inkomen
van f 130.000.per jaar en de officier
van justitie was van mening, dat bij
hem daarom een boete weinig indruk
zou maken.
De reden, dat de kruidkundige voor
het gerecht is gekomen is, dat hij een
patiënte niet tijdig naar een dokter had
gestuurd, waardoor deze tenslotte aan
de gevolgen van een ernstige huidkan
ker is overleden. De zaak werd aanhan
gig gemaakt door een vriendin van het
slachtoffer.
De verdiensten van verdachte kwa
men hoofdzakelijk uit het sturen van
tabletjes, die inkoop hoogstens vijf
centen kostten, naar zijn patiënten,
die dan per stuk een bedrag van f 7,50
moestèn neertellen. K. L. had zo lang
zamerhand een heel bedrijf opge
bouwd en had een 74-jarige arts uit
Amsterdam in dienst, om zo verant
woord mogelijk të zijn.
In deze zaak trad dr. W. Weebers,
inspecteur van de Volksgezondheid in
Nijmegen, als getuige-deskundige op.
Deze deed een ernstig beroep op verd.,
om zijn gevaarlijke praktijken neer te
leugen en de menselijkheid op te brengen
ziin zaak te sluiten. Verdachte blijkt
hieraan echter helemaal niet te denken.
Minister Beel is van mening, dat de
Vermelding van de name nof afkortin
gen van de namen van politieke party-
®n op het stembiljet een verbetering zal
inhouden. In de praktijk blijkt hieraan
vele kiezers een grote behoefte te
bestaan, vandaar ook, dat deze ver
melding bij de verkiezingen in bijna alle
anden ter wereld wordt gebezigd. Al
dus merkt de minister op in zijn me-
*Uorie van antwoord op het wetsontwerp
ot wyziging van de Kieswet.
rt- i vun
Twoll T?zing van de leden van de
vow j Kamer en der gemeenteraden
in ïil.' .1 thans de laatste verkiezingen
den tweede helft van juni zullen wor-
om-rf ge,l)°uden. Ook de minister is van
e.el' dat het houden van verkiezin-
m..In een periode, waarin verwacht
karn- W0I]den, dat vele kiezers met va-
Vooi-w. Zdn' zo m°gelijk moet worden
VonV j en' Vervroeging van de datum
de candidaatstelling en de stem
ming voor de verkiezing van de leden
van de gemeenteraden zou tot wijzigin
gen in de data voor de candidaatstel
ling èn de stemming ter verkiezing van
de leden der provinciale staten leiden
welker consequenties nadere bestude
ring vereisen.
Het valt moeilijk te overzien in hoe
verre bij het houden van verkiezingen
op een vrijdag een ieder vóór de zondag
door middel van de kranten van de uit
slag der verkiezingen kan kennisnemen.
Het staat zonder meer vast, dat dit in
elk geval voor een zeer groot gedeelte
van de Nederlandse bevolking het ge
val zal zijn. Bovendien zullen de mo
derne communicatiemiddelen, waaron
der in de eerste plaats de radio gerekend
mag worden, ertoe bijdragen, dat rede
lijkerwijze verwacht mag worden, dat
elke Nederlander vóór de zondag van
de uitslag op de hoogte kan zijn.
Minister Beel wil daarom aan de vrij
dag vasthouden. Dit zal zeker niet tot
gevolg hebben dat de hoofdstembureaus
hun arbeid des zondags zullen moeten
verrichten.
Advertentie
NEDERLANDS SCHRIFTELIJK
CULEMBORG
Tfet is zo'n beetje traditie tegen de feestdagen de boekrubriek te stellen in
I—S het teken van het boek als geschenk. Daar is voor de bespreker tegen-
1 woordig ruimschoots gelegenheid toe, want met het jaar wordt het assor
timent goede en tevens goedkope boeken groter Er ts vrijwel geen uitgever
meer. of hij brengt een of andere pocket-serie op de marlet.
Gangmaker dienaangaande in ons land is H«t Spectrum. °e fchiinen°sinds
van deze katholieke uitgeverij zijn een begrip geworden. Ze verschijnen sinas
jaar en dag in een tempo, dat door een gewoon lezer niet is by te houden, hoe
graag hij het ook zou willen. Want vrijwel elk gemist Prisma-boek ts een gem s
leesgenot. De reeks is namelijk nog steeds zo aantrekkelijk opgezet dat zmoei
de entspanning als de inspanning zoekende lezer er tn aan zijn trekken komt
en zelfs geneigd is het onderscheid tussen deze twee soorten lectuur te vergeten.
Wanneer de man tenslotte van honger
dood neervalt, weet Dostojewski niets
van hem, maar juist dit niets-we:on
prikkelt hem en als ambitieus schrijver
tijgt hij op onderzoek uit. Dan begint
het eigenlijke verhaal over „de verne
derden en vertrapten", waaraan dit in
wezen barre boek zijn titel verleent.
Dostojewski komt op zeker moment te
spreken over het „egoïsme van het lij
den" en dan verwondert hij zich over
het „onmenselijke" vermogen tot lijden,
dat mensen eigen blijkt te zijn. Het
boek bevat onvergetelijke karakter
schetsen. Het boeit hoofdstuksgewijs,
van scène tot scène. Dostojewski's
kracht lag, toen hij zijn eersteling
schreef, in 1861, nog niet in de grote
conceptie. Dit doet geen afbreuk aan
„Verguizing is het lot van alle pioniers",
zo merkte hij theatraal op.
De overleden patiënte heeft tientallen
brieven met de kruidkundige gewisseld.
Brieven, waarin zij erover klaagde, dat
haar toestand steeds erger werd en
waarop verdachte antwoordde, dat zij
moed moest houden, omdat het hem
bleek, dat zij vooruitging. Toen zij ten
slotte de raad kreeg, toch maar eens
met een huisdokter te praten, was het
te laat.
Volgens dr. Weebers had men al di
rect móeten zien, dat het slachtoffer
door een eenvoudige bestraling gered
had kunnen worden. In SO pet. van zul
ke gevallen wordt volledige genezing
bereikt, aldus dr. Weebers. De overige
10 pet. van de patiënten wendt zich te
laat tot een arts. Dr. Weebers noemde
dit geval het ergste, dat hij ooit in zijn
praktijk had meegemaakt. Het „onder
zoek" van de patiënten noemde hij vol
komen waardeloos. Als een medicus het
op deze manier zou doen, zou hij al heel
spoedig voor het tuchtcollege moeten
verschijnen.
Volgens de officier van justitie was
het werk van verdachte zuiver eèn geld-
uit-de-zak-klopperij. Hij zei, dat deze
verdachte de mensheid kwaad berok
kent. Volgens zijn mening zullen er wel
meer slachtoffers zijn, doch het is uiterst
moeilijk in dergelijke gevallen getuigen
tè vinden.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Algera heeft vrijdag in de
Tweede Kamer medegedeeld, dat hét
onderdeel post op de begroting van de
P.T.T. nog niet sluitend kon worden ge
maakt. Toch wil de minister de druk
werktarieven niet verhogen. Hij moet
rekening houden met het algemene
prijsbeleid van de regering. Met de
draadomroep is het hetzelfde. Daar
geldt bovendien, dat de P.T.T. op moet
passen voor de concurrentie. Door de
gemakkelijke af betalingsvoorwaarden
is dit een precair punt geworden. Toch
kon de minister de heer Lucas (KVP)
de verzekering geven, dat de posttarie-
ven wel de kostprijs dekken. Er zijn
echter nog andere factoren die op zo'n
begrotingshoofdstuk drukken.
Het personeelsbeleid blijft moeilijk
vooral bij de postcheque en girodienst.
Maar enige verlichting is toch ook daar
te bespeuren. Het plan voor een tweede
girokantoor te Arnhem houdt verband
met deze moeilijkheden. Men hoopt, dat
daar het aanbod wat ruimer zal zijn.
Het aantal aanvragen voor telefoon
aansluitingen bedraagt 50.000 k 60.000
pèr jaar. Dit is een geweldig aantal,
dat wij maar moeilijk bij kunnen hou
den, aldus de minister.
Hij was niet geheel zonder zorg over
de winstcapaciteit van het P.T.T.-be-
drijf. In een hoogconjunctuur had die
wel wat groter mogen zijn. Prijsverla
gingen zullen voorlopig dus wel niet
aan de orde kunnen komen.
5?
niet onder invloed van de stemming
van de dag aan een commissie opdra
gen waartoe de minister zelf bevoegd
is. Prof. Oud wist als voorzitter van een
scheidsgerecht voor spoorwegpersoneel
bij ervaring met welk een uiterste zorg
de Nederlandse Spoorwegen een derge
lijk ondezoek houden.
Van de bevoegdheid dié de minister
al sinds 1913 heeft, om zelf een onder
zoek in te stellen, is al in geen 28 jaar
gebruik gemaakt. De Spoorwegwet is
daartoe destijds gewijzigd na het spoor
wegongeluk bij Hooghalen. Van de be
voegdheden is alleen gebruik gemaakt
onder invloed van de ontsporing van
de Koninklijke trein in de Betuwe.
Wij moeten onder de actuele pressie
niet handelen. De minister had onlangs
zulke grote bezwaren om bevoegdhe
den uit handen -te geven toen het ging
over pensioen van oorlogsslachtoffers.
Nu wil hij weinig anders, aldus prof.
Oud.
Ook de partijgenoot van de minister,
de heer Verkerk (A.R.) vroeg zich
af waarom deze raad nodig is. De heer
Bommer (PvdA) ontdekte met weinig
enthousiasme toch een lichtpuntje: er
worden dan tenminste regelmatig open
bare onderzoekingen ingesteld.
Minister Algera zal dinsdag antwoor
den.
Merkwaardig is, dat de VVD zich zo
fel tegen het ontwerp kant, terwijl er in
de Eerste Kamer van die zijde juist
steeds op is aangedrongen.
In de Memorie van Antwoord op de
begroting van Economische Zaken zegt
minister Zijlstra, dat binnenkort de in
stelling te verwachten is van twee
nieuwe industi'iëlè bedrijfschappen t.w.
voor de schoenindustrie en voor de
edelmetaalnijverheid.
Ten aanzien van de lederwarennijver-
heid heeft de S.E.R. reeds advies uit
gebracht. Het advies -over de sigaren-
leder en zeepindustrie, alsmede van de
vlas en rayonnijverheid is binnenkort
te verwachten.
Neem alleen eens het laatste tien
tal Prismaboekjes, nog geurend naar
de drukpers. Geschiedschrijving,
klassieke literatuur, burgerlijk
romanrealisme, journalistieke hu
mor, gulden poëzie, griezelromantiek
en korte-verhaalkunst steken hier el
kaar op het punt van aantrekkelijk
heid de loef af.
De geschiedschrijving komt voortref
felijk voor de dag met het tweeledige
standaardwerk ,,De oude wereld" van
Michail Rostovtzeff, een Russische oud
heidkenner, die na de communistische
revolutie zijn land verliet en in Amerika
„groot" werd. De beroemde Yale-
universiteit zond hem uit met een expe
ditie die opgravingen ging doen in het
Tweestromenland van Eufraat en Ti-
gris. Dat was in 1927. Rostovtzeff had
het boek, dat thans in vertaling voor
ons ligt, toen juist voltooid. „History
of the Ancient World" is niettemin een
soort expeditieverslag geworden.
Het geschiedverhaal voert ons naar
de brongebieden der Europese be
schaving, naar Mesopotamlë en
Egypte, vervolgens naar Griekenland
en naar dat beschavingstijdvak het
welk wij „het hellenistische" noemen;
en dan wordt onze aandacht in het
tweede deel geheel door het oude
Rome in beslag genomen.
Rostovtzeff's arbeid is zowel uit ar
cheologische als uit cultuurspeculatieve
en uit sociaal-politieke gezichtshoek in
teressant. Rostovtzeff beoefent zijn vak
als ware het „een tak van de litera
tuur". Hij streeft naar een artistieke
belijning van belangrijke historische
karakters en situaties. Hij heeft daarbij
een speciale voorkeur voor de studie
van „het leven in groepsverband". Aan
deze voorkeur danken wij zijn verhelde
rende beschrijvingen van de verande
ringen die het karakter der Griekse en
der Romeinse samenleving voor én na
onderging; daarbij leert Rostovtzeff ons
ook (heel behoedzaam) vergelijkende
lijnen naar het heden trekken. „De
Oude Wereld" werd door dr. A. Kla-
sens met zorg uit het Amerikaans ver
taald.
Dostojewki's eersteling
ki's eersteling,
„De vernederden
en vertrapten", is
een Prisma-uitga
ve in twee delen.
De roman is een
van Dostojewski's
minder bekende
werken. Daarom
alleen reeds vei-
dient deze verta
ling aandacht.
Het boek begint
uitermate span
nend, hypermo
dern eigenlijk.
Een jong schrij-
DOSTOJEWSKI Ook Dostojews-
ver (Dostojewski) ontmoet in een Pe-
terburgse lunchroom een stokoude be
delaar, die daar, in het gezelschap van
een soort hellehond, zwijgend pleegt te
zitten zonder ooit iets te gebruik-n
:na boudier-bakker.
schrijfster van het romantische
tijdsdocument „Armoede".
de aansprekelijkheid van het werk. Wij
zoudèn haast zeggen: integendeel. Want
waar Dostojewski's latere romans door
al te haastige, moderne lezers nog wel
eens vermoeiend worden gevonden,
komt dit debuut wonderwel aan de
eigentijdse smaak tegemoet. Dosto
jewski heeft het geschreven als feuille
ton. Vandaar dé vaart, die er in zit, als
mede de stijlslordigheden, die in de
vertaling van J. C. van Wageningen
moeilijk konden worden weggewerkt,
maar daar leest men wel geboeid over
heen!
Twee romans van Mauriac
Vervolgens enige enkelvoudige Pris
ma's. Daarbij doet zich allereerst het
merkwaardige geval voor van twee ro
mans in één bandje. Het zijn „Thérèse
Desqueyroux" en „Het einde van de
nacht" van Frangois Mauriac. Van
deze thans zeventigjarige Fransman is
al menig werk in de Prismareeks her
drukt. Wij herinneren aan „De adder
kluwen" en „Zwarte engelen". De thans
verschenen romans dateren uit respec
tievelijk 1925 en 1935. Zij vormen één
zielkundig geheel. Mauriac zegt er zelf
(Van onze mèdische medewerker)
Een van de voor
ons voornaamste
bestanddelen van
tabak is nicotine, een
zeer gifige stof, waar
van een deel met de
rook in het menselijk
lichaam komt. De gif
tigheid van nicotine is
voor niemand een ge
heim, weinig lezers
zullen echter bevroed
hebben dat het een van
de zwaarste vergiften is die wij ken
nen. per injectie toegediend is 60 mg.
ai dodelijk. Het is ongeveer even gif
tig als blauwzuur e. d. (cyaankali).
Een sigaret bevat ongeveer 20 mg nico
tine. waarvan bü het roken gelukkig
slechts een deel wordt opgenomen; by
voortdurend en diep inhaleren kan dit
evenwel meer dan de helft zijn.
Sommige vergiften (arsenicum, ki
nine, slaapmiddelen, aspirine, opium
enz. enz. enz.) zijn in kleine hoeveel
heden geschikt als geneesmiddel hoe
wel zij in hogere dosering schadelijk
kunnen zijn voor de gezondheid. Trou
wens, wij hebben het al vaker gezegrl,
de meeste geneesmiddelen zijn min of
meer giftig.
Nicotine is echter altijd schadelijk.
In de geneeskunst vindt het daarom
geen toepassing meer als geneesmid
del. Om zijn grote giftigheid wordt het
wel op grote schaal toegepast als in
sectenbestrijdingsmiddel in land- en
tuinbouw. Er wordt wel eens beweerd,
dat roken de hersenprestaties o.a. het
concentratievermogen vergroot. Hier
bij zal de wens wel de vader der ge
dachte zijn, want uit proeven is geble
ken dat de intellectuele functies zeker
meer dan 10 pet verminderen.
Bij het roken komst een naar ver
houding tot de giftigheid grote hoe
veelheid nicotine in het bloed terecht,
wij komen er dus niet onder uit en
moeten vast stellen, dat roken een
schadelijke bezigheid is. Het gaat nu
maar om de vraag of die schadelijk
heid zo groot is, dat men het roken
omwille van de gezondheid geheel zou
moeten nalaten. Zo erg is het gelukkig
niet en wij mogen gezien de ervaring,
aannemen dat het lichaam lange tijd
in staat is een redelijke hoe
veelheid nicotine te verwerken. Me
teen komt dan een nieuwe vraag: hoe
veel nicotine kan het lichaam zonder
al te grote bezwaren verwerken? Dit
hangt onder meer af van de individue
le gevoeligheid, deze is aanvankelijk
bij ieder méns groot. Weliswaar kan de
ene mens er beter tegen dan de an
der maar er zullen niet veel lezers
dergelijk dreigement verstandig is,
het is altijd verkeerd een kind iéts te
willen leren of afléren onder druk van
angst. Het heeft trouwens weinig zin
als hèt kind alle ouderen om zich
heen de ene sigaret na de andere ziet
opsteken.
Nicotine werkt ook prikkelend op de
baarmoederspier; in blijde ver
wachting zijn betekent dus: matiging
met roken.
Het lichaam went helaas! vrij
FRANgOIS MAURIAC,
wiens romans „Thérèse Desqrey-
roux" en „Het einde van de
nacht" in één Prismaboekje wer
den gebundeld.
van (en daarmee wil dan het „klimaat"
van dit indringende werk enigermate
geschetst zijn): „In Het Einde van
de Nacht heb ik niet een vervolg op
Thérèse Desqueyroux willen gevén.
maar het portret van de levensavond
van een vrouw, die ik al eens in de tijd
van haar misdadige jeugd geschilderd
had. Het is geenszins nodig de eerste
Thérèse gekend te hebben om zich te
interesseren voor die, waarvan ik hier
de laatste liefde vertel. Reeds gedu
rende de tien jaren dat zij vermoeid
van in mij te leven vroeg om te
sterven, wenste ik, dat die dood een
christelijk einde zijn zou; ik had dan
ook dit boek, dat nog niet geschreven
was, Het Einde van de Nacht gedoopt,
zonder te weten, hóé die nacht zou
eindigen: het thans voltooide werk stelt
ten dele de verwachting, die in dé titel
is opgewekt, teleur."
„Armoede"
Nog altijd lezenswaardig en wel
haast een romantisch tijdsdocument ge
worden, alhoewel burgerlijk-réalis-
tisch van oorsprong, is de roman
„Armoede" van Ina Boudier-Bakker.
Het is een roman over Amsterdam
omtrent de eeuwwende, verschenen in
1909 en thans voor de veertiende maal
herdrukt.
Van Edgar Allan Poe, Amerika's
eerste grote en eigenlijk weergaloze
spookverhaalschrijver (1809-1849)ver
scheen in de Prismareeks „De fantas
tische reis van Arthur Gordon Pym".
Eerder zag van Poe de befaamde bun
del „Fantastische Vertellingen" het
licht eveneens als Prismaboekje.
zijn, die hun eerste sigaret van harte
genoten hebben. Iedereen die voor het
eerst een sigaret rookt krijgt een lich
te nicotine-vergiftiging. Verder is na
tuurlijk van belang de hoeveelheid ta
bak. die men verrookt en of men in
haleert. Iemand die inhaleert heeft na
vijf sigaretten al meer nicotine naar
hinnen gekregen, dan iemand die niet
inhaleert na een heel pakje van twin
tig sigaretten.
at die eerste sigaret betreft,
de ingeademde nicotine is groc
genoeg om verschillende orga
nen die er bijzónder gevoelig voor zijn
van streek te brengen. De bloedvaten
raken in een kramptoestand, waar
door de bloedvoorziening van het li
chaam gestoord wordt: de huid wordt
bleek, de hersenen krijgen te weinig
bloed, waardoor allerlei stoornissen op
treden: duizeligheid, beven en hoofd
pijn. Het. hart wordt geprikkeld even
als de darmen, waardoor misselijk
heid en soms zelfs diarhoe. Ook dp
urinebiaas gaat zich samentrekken
waardoor versterkte urinédrang op
treedt. Het dreigement aan kinderen:
pas op ais je rookt, want dan doe je
het in je broek, is dus niét uit de
lucht gegrepen. Iets anders is of een
gauw aan regelmatige nicotinetoedie-
ning in niet te grote hoeveelheden.
Ware dit niet zo dan zouden er waar
schijnlijk minder gewoonte-rokers zijn.
Interessant is dat de nicotine-afbraak
in het lichaam toeneemt als er meer
gerookt wordt. De lever o.a. gaat er
zich op instellen om tot een bepaalde
grens steeds grotere hoeveelheden ni
cotine af te breken en onschadelijk te
maken. Het gaat ongeveer als met het
progressief toenemen van de belasting,
naarmate u meer gaat verdienen moet
u naar verhouding veel meer aan de
(iscus offeren.
Wordt de grens van de gewenning
oyerschreden dan treedt ook bij de
gewoonterokers nicotinevergiftiging
op. Hun lever is niet meer in staat
alle nicotine onschadelijk te maken en
er ontstaat een steeds grotere nicoti-
ne-ophoping in het lichaam. Hoewel
dit ook voor jongere mensen geldt, zal
dit vooral bij ouderen voorkomen; hun
lever is overwerkt. Hieruit blijkt dat
de gewenning aan nicotine toch maar
betrekkelijk is en in de medische prak
tijk moeten wij ervaren, dat de grens
tegenwoordig al te vaak wordt over
schreden. Als geneesmiddel kan ik u
er slechts één noemen: mindèr roken
St.
Dan is daar van G. K. Chesterton
„De man die te veel wist", een detec
tive-verhalenbundel, door dr. E. Bron-
gersma samengesteld en vertaald uit
„The Man who knew too much" (1922)
en „The Paradoxes of Mr. Pond"
(1937). Het fantastische doet zich in
deze verhaalkunst als „doodgewoon" en
bijna sprookjesachtig-reëel aan de lezer
voor. Charmant tot en met!
Mietje met de kalfsogen
Chesterton beziet Engeland door een
Engelse humorbril; Daan van der Vat
doet het in „Mietje met de kalfsogen"
door een Nederlandse. Zoals u weet is
Daan van der Vat de Londense corres
pondent van uw dagblad en menig
stukje uit „Mietje" moet u onder ogen
hebben gehad. Daan van der Vat,
alias Daan Zonderland, is een waar
nemer, die louter voor zijn plezier ach
ter zijn schrijfmachine schijnt te gaan
zitten om telkens weer opnieuw uit
drukking te geven aan zijn verbazing
over de gedragingen van het fenomeen
Brit. Wie .Britten, Beesten en Buiten
landers" of „De Londense Wandelaar"
van deze auteur kent, weet wat „Mietje
met de kalfsogen" waard is. De ge-
eigende leeswijze is: elke dag een stuk
je. U kunt dan veertig dagen vooruit.
Goud der Gouden Eeuw
Tenslotte een kleine hulde aan wat
de Nijmeegse studenten ln de Neder
landse taal- en letterkunde onder lei
ding van hun professor, Anton van
Duinkerken, tot stand hebben gebracht:
„Het Goud der Gouden Eeuw", zijnde
een bloemlezing uit de poëzie der zeven
tiende eeuw.
Het boek beantwoordt niet aan de
smaak van één samensteller, maar ls
het resultaat van team-work, uit studie-
lust ondernomen door meer dan dertig
samenstellers, die in vijf groepen hun
arbeid verdeelden over de veelomvat
tende stof. Aldus de inleiding. Vier
groepen onderzochten elk een tijdperk;
de vijfde groep, grotendeels oudere
jaars-studenten, stelde zich verantwoor
delijk voor de eindkeuze, de rangschik
king van de gedichten en de transcrip
tie van de teksten. Gekozen werden de
gedichten, die de jongelui het mooist
vonden, met vermijding echter van al
te moeilijke teksten.
Ook voor de „kenners" bevat deze
bloemlezing menige verrassing; voor
de slechts vagelijk belangstellenden is
zij in haar geheel een effectief ge
schenk, want onze gouden eeuw lééft
er in! 1) NICO VERHOEVEN
1) Prismareeks. Uitg. Het Spectrum,
Utrecht.
