Looncongres
Wij blijven
in Berlijn
ZWARE EXPLOSIE TE
Verwachting
Over een week
conferentie van
de ministers
WENSEN van
GROTE MENSEN
BREDA EIST 4
MENSENLEVENS
Munitie in de grond?
Nederlands—Indonesisch voor-overleg
Ook de Ambonezen-kwestie
mogelijk aan de orde
Twee meisjes
door vracht
auto op slag
Spoellokaal bij opbouwen van
toneel in de lucht gevlogen
Het weer
Treinongeluk
nabij Londen
Overval te Utrecht
Sociaal
commentaar
TRAM WORDT
BUSDIENST
N.Z.H. trekt zich van lijn
A msterdamVolendam
terug
re mom BOUWKOSTEN,
VERHOOGDE bud KAGEN
ZATERDAG 3 DECEMBER 1955
79ste JAARGANG No. 26465
1AMES CONANT:
Totdat Duitsland zal
zijn herenigd
Opklaringen
Overzicht van de geweldige
ravage, vlak na de tragische
ontploffing te Breda.
Eisenhower genezen
„Victoria" vlot gekomen
Twaalf doden en
35 gewonden
Tragisch ongeval
te Heerlen
Hl.
J ongemannen bedreigen
sigarenwinkelier
Gasontploffing te
Zuidbroek
Vrouw zwaar gewond
KANIS OP REGEN,
MEER WIND
(Van een bijzondere medewerker)
Aan het eind van het looncongres
dat de K.A.B. deze week heeft
gehouden, heeft Verbondsvoorzit
ter Middelhuis aan de bijna 500 aanwe
zige kaderleden een zeer concrete op
dracht gegeven. Vooreerst constateerde
hij, dat dit congres in feite het resul
taat was van meerdere jaren nauwkeu
rig waarnemen en studeren. Dit bleek
vooral uit het uitstekend gedocu
menteerd betoog van de heer Van der
Gun, die in enkele volzinnen de geschie
denis gaf van de geleide loonpolitiek.
Vanaf het eerste moment dat deze vorm
van loonvaststelling in Nederland werd
toegepast, heeft de K.A.B. gesteld (en
trouwens niet alleen de K.A.B.; dit was
het standpunt van de katholieke socio
logen in ons land), dat hierin uitsluitend
een t ij d e 1 ij k e maatregel was te
zien, waartoe Nederland onder de om
standigheden van toen gedwongen was
zijn toevlucht te nemen.
Van 1952 af werd ontkend dat de nood
zaak nog langer bestond. Welnu, het re
sultaat van deze drang uit katholiek so
ciale kringen liet nog steeds op zich
wachte. Sinds en
kele dagen mogen
goddank zeg
gen: liet op zich
wachten, want ge
lezen hetgeen de
minister van So
ciale Zaken in zijn memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer heeft me
degedeeld, ziet het er naar uit, dat de
minister ten aanzien van deze aangele
genheid min of meer overstag is ge
gaan. Hopelijk zal hij door de Kamer
niet alleen worden gevolgd, maar zelfs
nog een eindje op deze goede weg voor
uit worden geholpen.
Welke was nu de opdracht, welke de
heer Middelhuis aan zijn mannen mee
gaf? „Uw taak is het thans," aldus de
leider van de katholieke arbeiders, „het
geen wij vandaag hebben besproken en
besloten kenbaar te maken aan de le
den. Uw taak is het in voorlich
tingsavonden en gespreksbijeenkom
sten de katholiek georganiseerden dui
delijk te maken, welke richting we pre
cies uitwillen." Wij vonden dit wel het
gelukkigste gedeelte uit Middelhuis'
slotwoord. Hier pleitte hij immers weer
voor contact van de leiders met hun le
den, welk contact onder meer geleden
heeft door de geleide loonpolitiek. Wij
zijn niet zo onwerkelijk, te verwachten,
dat een vrijere loonpolitiek een volledi
ge inschakeling van de individuele ar
beiders in het loonoverleg mogelijk zal
maken. Wij hebben ons allemaal te rea
liseren. dat dit tijdperk voorgoed voor
bij is. De opbouw van de moderne loon
systemen is zo ingewikkeld geworden,
dat een grote mate van deskundigheid
vereist is, om in deze doolhof wegwijs te
worden. Niettemin moet ook in dit op
zicht ter voorlichting gedaan worden
wat maar enigszins mogelijk is.
Nu hebben we ten opzichte van de re
solutie, die woensdag werd aanvaard,
een tweetal bemerkingen. De eerste is,
dat zij onvoldoende concreet weergeeft,
tot welke conclusies de inleiders waren
gekomen. De tweede, dat ze door de
massa van de arbeiders eenvoudigweg
niet zal worden verstaan. Nog de avond
van het congres hebben we de resolu
tie aan een kadergroep voorgelegd. Mo
gelijk heeft het aan ons gelegen, maar
we hadden een groot gedeelte van het
gesprek nodig, om de inhoud taalkundig
verstaanbaar te maken. Nu
moeten we toegeven dat het niet een
voudig is, de volgende zin met eenvou
dige woorden verstaanbaar te maken:
„Een zo grote mogelijkheid vaji diffe
rentiatie als met de coördinatie-gedach
te in overeenstemming is." Onder diffe
rentiatie wordt verstaan de vrijheid
om in de loonbepaling van de werkne
mers rekening te houden met de uit
komsten van een onderneming. Deze
uitkomsten zijn nu eenmaal verschillend
(different). Het loon zal derhalve even
eens verschillend of different kunnen
zijn en de loonpolitiek die met deze ver
schillen rekening houdt noemt men dan
ook de differentiatie-politiek. Nu kan
het in een gemeenschap niet zo zijn, dat
de een armoe lijdt, terwijl de ander
meer dan genoeg heeft. Een zekere ge
lijkmatigheid moet er zijn, anders kan
men nimmer van algemene welvaart
spreken. Deze verdeling te ordenen en
zo nodig tot stand te brengen noemt
men de coördinerende taak, die uiter
aard alleen aan een centraal gezag kan
zijn opgedragen. En de politiek die dit
coördineren op het oog heeft, heet der
halve de coördinatie-politiek. Met be
houd van een zo groot mogelijke vrij
heid om de differentiatie toe te passen,
moet het de overheid mogelijk zijn,
achterblijvers een handje te helpen en
al te sterke uitschieters af te remmen,
want een land. dat toestaat, dat een be
paalde bevolkingsgroep armoede lijdt,
kan nimmer aanspraak maken op de ti
tel van welvarend land.
(Vervolg op pag. 9)
Omstreeks 1 oktober 1956 zal de
tramdienst Amsterdam-Volendam, die
tot nu toe geëxploiteerd werd door de
N.Z.H.V.M., worden opgeheven. In-
plaats daarvan zal de NACO te Alk
maar het vervoer op deze lijn per bus
overnemen. De N.Z.H.V.M. trekt zich
dus uit deze dienst terug.
Gedurende de decembermaand tooit
de Belgische hoofdstad zich voor de
achtste maal in successie in het stra
lende kleed van duizenden lampjes, die
de stad een waardige „tweede lichtstad"
maken.
De versieringen ziin dit jaar gebaseerd
op de 125ste verjaardag van de Belgi
sche onafhankelijkheid.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Hmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERlbNIIblAkikl- LH cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week,
f2.17 per maand, f6.50 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
De Amerikaanse ambassadeur in
West-Duitsland, James Conant, die
gisteren voor besprekingen in West-Ber-
lijn aangekomen is, heeft daar tegenover
de pers verklaard» dut de Amerikaanse
regering zal blijven vasthouden aan
het recht van volledige bewegingsvrij
heid van geallieerden en Berlijners in
de vier sectoren van Berlijn en dat
zij van dat recht zal blijven gebruik
maken. De Sovjetautoriteiten blijven
volledig verantwoordelijk voor het
handhaven van alle bestaande vrijhe
den in geheel Berlijn, zo voegde hij
hieraan toe.
Conant bevestigde opnieuw de Ame
rikaanse politiek, volgens welk de Ame
rikanen in „Berlijn zullen blijven tot
de dag dat Duitsland herenigd zal zijn".
De Amerikaanse hulp aan West-Ber-
lijn, zal, evenals in het verleden, wor
den voortgezet.
Desgevraagd zei de Amerikaanse am
bassadeur, dat hij een nieuwe defini
ëring van de vier-mogendhedenstatus
van Berlijn niet nodig achtte, omdat
die status in de afgelopen jaar „abso
luut doeltreffend" is geweest.
tf,ni>oudinpr ivH„ Marokko schenkt sultan Ben Joessef neel aandacht aan de
binden Hio if™ Van Zl^n u°llc: we zien hem hier in gesprek met een groep
i uie riem namens de organisatie van Marokkaanse blinden in zijn
paleis eer kwamen bewijzen.
Verwachting tot zondagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Vanavond in het uiterste zuidoos
ten nog wat regen. Elders opklarin
gen en slechts enkele verspreide
buitjes. Matige langs de kust aan
vankelijk nog krachtige westelijke
wind. Iets kouder.
Zondag: Zon: 8.30-16.33. Maan:
22.42-12.04.
Maandag: Zon: 8.32-16.33. Maan:
tot 12.26.
Sherman Adams, een der naaste me-
wer, heeft op een diner in New York
verklaard, dat president Eisenhower nu
geheel genezen is van de hartaanval
die hij in september heeft gehad.
(AFP)
De voor de kust van Zandvoort ge
strande trawler „Victoria" is Vrijdag
middag bij hoog water vlot gekomen en
heeft zijn reis vervolgd.
(Van onze Haagse redacteur)
Het vooroverleg voor de Nederlands-
Indonesische conferentie is thans zover
gevorderd, dat, als zich geen nieuwe
moeilijkheden voordoen de stemming
heeft nogal eens gewisseld verwacht
mag worden, dat de ministersconferen
tie over een week zal kunnen beginnen.
Minister Luns, die gisteravond naar
New York is vertrokken om de leiding
op zich te nemen van de Nederlandse
delegatie in de V.N. bij de behandeling
van de kwestie Nieuw Guinea, zal dan
vermoedelijk nog niet terug zijn in Ne
derland; in dat geval zal de Nederlandse
delegatie bij de opening van de con
ferentie geleid worden door een andere
bewindsman. Van Indonesische zijde
schijnt men er nog steeds sterk aan te
hechten, dat de conferentie niet in Ne
derland zal worden gehouden. Uit prak-
j-j- ebben met Sint-Nicolaas alleen de kinderen hun wensen?
I—J Neen, de groten evenzeer al was het alleen maar omdat
in iedere grote het kind is blijven schuilen. Ook in de „gro
ten" van deze wereld.
Het zou natuurlijk uitermate boeiend zijn, van al die groten der
wereld de hartewensen te kennen, welke zij zouden neerschrijven
op hun verlanglijstje. Wij prijzen ons gelukkig vandaag aan onze
lezers als surprise te kunnen voorleggen de onthulling van wat
enige internationale grootheden aan de (Spaans-Nederlandse) Sint-
Nicolaas zouden willen vragen.
Elders in dit nummer kan men deze authentieke hartewensen
vinden van enkele tot de verbeelding sprekende figuren, zoals staats
lieden en kunstenaars, maar ook bijvoorbeeld van een Amerikaanse
groot-industrieel en de leidster van een Parijs modehuis.
tische overwegingen is men er echter
in Den Haag niet erg voor geporteerd
de besprekingen elders te voeren, bij
voorbeeld te Bern, zoals de Indonesiërs
schijnen te willen. Wellicht zal er voor
dit punt een compromis worden be
reikt in die zin, clat het overleg voor
een deel in Nederland, en verder bui
ten Nederlands grondgebied zou plaats
vinden.
Uit de aanwezigheid van minister
Van Thiel bij een diner, dat mr. Utoyo
Ramelan donderdag aanbood aan de
Nederlandse bewindslieden, met wie hij
contact heeft, mag worden afgeleid, dat
ook de nog altijd weinig heldere kwestie
van de terugkeer der Ambonezen op de
ministersconferentie aan de orde zal
komen.
Mr. Utojo is gisteravond bij het ver
trek van minister Luns op Schiphol
aanwezig geweest. Ook heeft hij, eerder
op de dag, de Indonesische zaakgelas
tigde in ons land, de heer Kwee Djie
Hoo, uitgeleide gedaan, die naar Dja
karta is vertrokken om de regering al
daar een mondelinge toelichting te ge
ven op de resultaten, die tijdens het
vooroverleg zijn bereikt.
Mr. Utojo deelde mee, dat begin vol
gende week een Nederlands-Indonesi
sche verklaring is te verwachten over
de resultaten van het vooroverleg.
Minister Luns herhaalde, dat de Ne
derlandse regering iedere inmenging
van de V.N. in de Nederlandse soeve
reiniteit over Nieuw-Guinea principieel
blijft afwijzen. Hoe Nederland zal reage
ren, hangt af van de houding van de
landen, die het initiatief hebben geno
men om de kwestie Nieuw-Guinea op de
agenda te plaatsen.
Minister Luns zei, dat hij nog niet
precies wist, wanneer de kwestie in de
V.N. aan de orde zal komen, maar om
dat de voorlopige sluitingsdatum van
de zitting van de Assemblée is be
paald op 10 december, achtte hij het
wenselijk op 5 december in New York
aanwezig te zijn.
Een tot nu toe onverklaarbare explo
sie heeft gistermiddag met een geweld,
dat sterk deed denken aan een zware
bominslag, vier personeelsleden van het
Gemeentelijk Vervoerbedrijf in Breda
gedood; een vijfde man kreeg een shock.
Om tien voor half drie vloog het zoge
naamde spoellokaal van het gebouwen
complex aan de Tramsingel de lucht in.
Drie mannen werden op slag gedood.
Het zijn de technisch hoofdambtenaar
P. Heermans, oud 39 jaar, vader van
vijf kinderen, de opzichter eerste klas
Twaalf personen zijn om het leven
gekomen, toen gisteravond nabij het
station van de Londense voorstad
Barnes een elektrische personentrein,
die met een snelheid van ruim 45 kilo
meter per uur reed, tegen de achterste
wagon van een goederentrein, die een
geringe vaart had, opbotste. Er zijn 35
gewonden, van wie er elf in zieken
huizen werden opgenomen.
De vlammen schoten hoog de lucht
in en tastten de brug aan, die de spoor
baan overspant en waarover de weg
naar Londen loopt. De brandweerlieden
van de naastbijzijnde posten moesten
zich langs de steile taluds laten zakken
om het vuur te kunnen bestrijden. Van
alle kanten schoten helpers toe om te
trachten gewonde passagiers uit de ver
splinterde wagens te halen. Men gelooft
dat het ongeluk zijn oorzaak heeft in
kortsluiting op het baanvak. Het terrein
van de ramp bood een verschrikkelijke
aanblik en boven het gebulder van de
vlammen uit hoorde men de kreten
van de opgesloten passagiers.
Dit was het tweede ernstige trein
ongeluk in Groot-Brittannië binnen
veertien dagen. Op 20 november ont
spoorde een trein te Steventon in Berk
shire, waarbij tien mensen werden ge
dood en 106 gewond.
Vrijdagavond is op de Schaesberger-
^eg te Heerlen een bijzonder tragisch
°n8eluk gebeurd. Twee meisjes, de zus-
J®s José en Kathie Gielgens (resp. der-
'ien en achttien jaar oud) uit Molen
berg-Heerlen, die samen op één fiets
'Sten, werden door een vrachtauto met
&anhangwagen gegrepen en op slag ge-
He bestuurder van de vrachtauto -
Jfertnoedelijk een bruinkolenauto
doorgereden. De politie van Heerlen
?eemt aan, dat de chauffeur niets van
■}et ongeluk gewaar is geworden, daar
öe meisjes door de aanhangwagen zijn
gegrepen.
«et vaststellen van de identiteit van
slachtoffers heeft veel werk gekost.
Aanvankelijk ontbrak namelijk elke aan-
Mjzing, totdat zich vrijdagavond tegen
'waalf uur de vader van de veronge
lukte meisjes op het politiebureau ver
voegde om te informeren, of de politie
misschien wist waarom zijn dochters,
die naar de stad waren gegaan om te
gaan winkelen, zo lang uitbleven.
Met de juiste toedracht van het on
geluk was de politie toen nog niet op
de hoogte.
Twee jongemannen hebben vrijdag
Omstreeks half negen een overval ge
pleegd op de sigarenwinkelier P. J. K.
te Utrecht in een sigarenwinkeltje aan
het Stationsplein. Voorbijgangers hoor
den hulpgeroep en zagen in de winkel
de 23-jarige C. C. H. en de 22-jarige E.
t». R. E. beiden uit Utrecht die met een
Seladen revolver de sigarenwinkelier
j^Ureigden. H. kon worden gegrepen en
een juist passerende agent worden
o\ ei geleverd. Op hem werden later
een pistool met patronen, een dolkmes
en een bedrag van ƒ352.50 aangetrof
fen. E. is nog voortvluchtig. Het is ge
bleken dat de knapen kans hadden ge
zien ruim ƒ300.- van de sigarenwinke
lier te roven.
J. van Eükeren, oud 41 jaar en vader
van drie kinderen en de carosserie-
maker K. Koppelaars, oud 52 jaar en on
gehuwd; de monteur A. Matthijssen, oud
31 jaar en vader van drie kinderen,
werd gewond tussen de puinhopen aan
getroffen en is later in het ziekenhuis
overleden.. De reiniger P. Nagtzaam
kreeg een shock.
De mannen waren bezig met het op
bouwen van een toneeltje in het spoel
lokaal, gelegen tegen de cantine van
het bedrijf. Daarin zou hedenavond de
jaarlijkse feestavond voor het personeel
worden gehouden. De opzichter Van Eij-
keren bevond zich juist buiten het ge
bouw en de andere slachtoffers in het
lokaal, toen de explosie, zonder enig
voorafgaand geluid, plaats vond. Het
gebouw werd als het ware van zijn fun
damenten gescheurd.
Dikke muren en zware brokken fun
dering vlogen in het rond. Van het dak
bleef weinig meer dan kleine stukken
versplinterd hout over. Ramen en dak
pannen van omliggende huizen werden
vernield. In een nabij staande woonwa
gen vreesden de bewoners te worden
weggevaagd, toen het venster van de
wagen werd weggerukt. Voorbijgangers
zochten dekking voor het rondvliegende
puin, dat honderden meters ver de lucht
werd ingeslingerd. Collega's van de ge
troffenen, die te hulp snelden, troffen
hun makkers tussen de brokken puin
aan; zij waren zwaar verminkt.
De toegesnelde brandweer behoefde
niet meer in te grijpen. Het gebouw was
dermate vernield, dat er geen enkel
gevaar meer bestond.
De aanvankelijke opvatting dat een
blindganger uit de oorlog zou zijn ont
ploft is bij nader onderzoek onwaar
schijnlijk gebleken. Men heeft geen spo
ren, die daarop wijzen, gevonden. Een
andere veronderstelling is, dat zich in
de ruimte onder het spoellokaal riool-
gas heeft opgehoopt. Het gebouw staat
vlak bij een vervuilde singel, waardoor
de grond ter plaatse zeer drassig is.
Hoe dit gas tot ontploffing is gekomen
is nog een raadsel.
In de oorlog lagen er Duitse soldaten
in het gebouw. Toen het Gemeentelijk
Vervoerbedrijf de gebouwen in gebruik
nam, is de kelderruimte schoongemaakt
en dichtgemetseld. Mogelijk zat er nog
munitie in de grond, maar ook daar
van is geen spoor teruggevonden. He
denmorgen zouden de fundamenten wor
den blootgelegd; bij dit graafwerk zal
misschien een duidelijke aanwijzing
worden gevonden, die de oplossing kan
brengen.
In een huis aan de Klaas Woltier-
weg te Zuidbroek heeft zich een gas
ontploffing voorgedaan, waarbij de 35-
jarige mevr. W. A. de G. door brand
wonden ernstig werd gewond. Zij is op
genomen in het academische zieken
huis te Groningen. De man en zeven
kinderen bevonden zich op het moment
van de ontploffing in de slaapkamers;
doordat deze kamers en de beneden
verdieping van elkaar gescheiden zijn
door een betonnen plafond liepen zij
geen verwondingen op.
Waarschijnlijk heeft zich in de keu
ken een hoeveelheid gas opgehoopt, die
tot ontploffing is gekomen, toen de
vrouw een lucifer aanstreek.
Het KNMI deelt mede: Een uitgebrei
de depressie trok ten zuiden van IJsland
naar het zeegebied tussen IJsland en
Noorwegen. Doordat een hogedrukge-
bied bij de Alpen nog in betekenis toe
nam werden de luchtdrukverschillen
bij ons groter waardoor de wind toe
nam en de mist die zich vrijdagavond
op uitgebreide schaal vormde werd ver
dreven. Een frontale storing die de
Noordzee bereikte naderde vanochtend
vergezeld van regen het Waddengebied.
Na de frontpassage trekt een zwakke
rug van hoge luchtdruk over ons land
waardoor opklaringen zullen optreden
Vnm,e wjnd afneemt. Boven de oceaan
tnt „r,yeiT10edelÜ'c een nieuwe storing
woV£!Wlkk,elmg zoda' morgen de be-
gen de avond6^1™? gaan toenemen. Te-
storim? het ,n de regenzone van deze
ken In de westen van het land berei-
Ken. in de temperatuurverschillen komt
weinig verandering. ^niiien *omi
lalden tang hebben de Marokkaanse vrouwen de hoofdsluier gedragen. De
V)oiSte tijd zijn er echter tekenendie er op wijzen, dat er aan deze gewoonte
firn C(rns een einde kon komen: voor het paleis van de sultan in Rabat heeft een
eï>je vrouwen van de Istiqlal op symbolische wijze de afgedaan: deze
combinatie toont de dames voor en ria de plechtigheid.
