Gevechten aan
de voorposten
over de vrijere
loonvorming
P.v.dA: Prijsverlaging
of loonsverhoging
I
f
Relaas van Van Krieken
Moeizame
kabinets
formatie
prijst de
katholieken
kap*
Lichte muziek op
zwarte schijven
Platen voor de feestdagen
Priester met groene baret
Ben Joessef
Naderende verkiezingen
Algemene beschouwingen in de
Eerste Kamer
Restauratie of vooruitgang
wachten
neem dan
Ontvoerders en autoriteiten in
Indonesië hebben hem misleid
In Marokko
Geen scheepvaart
op Berlijn meer
auto met eieren
aan
DINSDAG 6 DECEMBER 1955
PAGINA C
ïmmmë
Zichtbaar vermoeid in Nw.-Guinea aangekomen
Beschuldigd van veroor
zaken van staking
op Curasao
Gevangenisstraf geëist
éS77staties in Argentinië
T
Vv ee politieke vrienden
van oud-president
nardi aangehouden
V'
L. v.d. Vrande, M.S.C.
ARCHITECT DUDOK
GEOPEREERD
Oostduits partijblad dreigt
Als er geen akkoord
mogelijk is over de
nieuwe vergunningen
11
ïWMèss
IN BRAND
De „Nelly" wordt
gelost
Caribische commissie
op Aruba bijeen
Nederlands schip wél gelost
Zekere Juni-gebeurtenissen", de
Parlementaire' omschrijving van de
verkiezingen, werpen hun schaduw
vooruit in het voorlopig verslag van
de Eerste Kamer omtrent de alge
mene politieke beschouwingen. Wat in
dit verslag wel het meest opvalt is de
lange lijst van wensen, die door vele
leden die kennelijk het PvdA-stand-
Punt zijn toegedaan) worden geuit.
Herhaaldelijk spreken zij daarbij van
..sterke gevoelens van onrust" bij de
arbeiders en „groeiend gevoel van on
behagen".
Van deze zijde wordt het nodig geacht,
dat de prijzen bij gelijkblijvende nor-
male ionen dalen. Aangenomen mag
«timers worden, dat de stijging van de
?rbeidsproduktiviteit tot uitdrukking
ka.n komen in een verlaging van de
PHjzen. Omgekeerd zal de prijsverlaging
stimulerend werken op de arbeidspro-
duktiviteit en met name de investerin-
in de diepte bevorderen, waaraan
Pli de huidige stand van de arbeids
markt meer behoefte bestaat dan aan
°bbeperkte investeringen in de breedte.
.Als de politiek gericht op prijsverla
ging geen voldoende uitkomst oplevert
Valt naar de mening va.n deze leden
aan loonsverhoging niet te ontkomen,
f;®» en ander wil niet zeggen, dat deze
'eden zonder meer willen overstappen
P een vrijere loonpolitiek.
Als het in enkele bedrijfstakken, wel-
dit kunnen dragen, tot loonsverho-
j>Ing komt, zal men rekening hebben te
jjeuden met zodanige onrust in andere
bedrijfstakken dat men tenslotte toch
moeten toegeven, met aanvaar
ding van de prijsverhoging, dientenge
volge noodzakelijk.
Sprekend over de algemene politieke
l9estand verklaren zij, dat de huidige
Situatie wordt beheerst door de tegen
stelling: restauratie of vooruitgang.
Vele andere leden (kennelijk van de
A.V.P.) verzetten zich hiertegen en ook
Wen de lange lijst van PvdA-wensen.
elke partij een dergelijke lijst zou
gPstellen, zouden de voornaamste ver
ander hoogstens bestaan in een iets
op dal Vol§orde. Zij komen er tegen
in numm^V «it een dergelijk verschil
de richtino- g zo" gaan concluderen m
Progressief eean tegenstelling tussen
veefeer om de pS,n?ervatief- g
het regeringsbeleidClpiële fundenng van
Zij verklaren, dat in dit ODzicht het
verschil tussen de politieke partijen is
0£ men j:. progressieve Veriangens
^•enst te zien verwezenlijkt in een uit
breiding van de overheidsbemoeiing en
m stand houding van een dienovereen
komstig onvermijdelijk duur en om
vangrijk apparaat, dan wel voor zo-
Veel mogelijk door lagere overheids
organen, de PBO of samenwerking in
fle particuliere sector, vanzelfsprekend
htft een zekere controle van de over
heid. Deze leden achten de verdeeldheid
echter niet zodanig, dat zij samenwer
king in het parlementaire kader zou uit
sluiten, een mening die ook door ande
ren werd gedeeld.
Deze leden spreken de hoop uit, dat
de regering zich door de overweging
dat er na de verkiezingen een ander
kabinet zal optreden, niet zal laten
Weerhouden van de noodzakelijke ac
tiviteit ten aanzien van de problemen
Van woningnood, huurpolitiek en loon-
beleid. Zij betreuren, dat de econo
misch gunstige tijd om de proble
men van woningnood en huur op te
tossen, niet is gebruikt.
ren beleid door de organen van het be
drijfsleven.
De gedachtenwisseling in de Tweede
Kamer over de overheidsuitgaven heeft
hen niet bevredigd. Zelfs bij de huidi
ge naar hun oordeel te ver gaande
overheidsbemoeiing moet het moge
lijk zijn deze te vereenvoudigen. Verder
betreuren zij, dat de voorbereiding der
herziening van de Armenwet zo lange
tijd heeft geëist, dat het thans onmoge
lijk is geworden die herziening in de
huidige periode tot stand te brengen.
Vele leden spreken hun voldoening er
over uit, dat er in Indonesië blijkbaar
een gunstiger stemming jegens Neder
land is ontstaan.
Sommige andere leden verklaren,
weinig enthousiasme te kunnen opbren
gen voor het voeren van verdere onder
handelingen met Indonesië omtrent
Nieuw-Guinea. Het is hun niet duidelijk,
welk voor ons aanvaardbaar resultaat,
bij handhaving van het Nederlandse
standpunt ter zake, zou kunnen voort
komen uit zodanige besprekingen, ook
met het huidige Indonesische kabinet,
gelet op recente uitlatingen van deze
zijde.
Met klem menen de hier aan het
woord zijnde leden er nogmaals voor te
moeten waarschuwen, de status van
dit Nederlandse grondgebied aan inter
nationale jurisdictie te onderwerpen.
Advertentie
m
7/
De vorige week in Indonesië vrijge
laten en thans in Holiandia op Nicuw-
Uuinea teruggeKeerne hoofdagent Van
Krieken heelt over zijn ontvoering in
1954 door Indonesische infiltranten ver
klaard, dat zijn ontvoerders hem aanvan
kelijk hebben misleid. „Op 21 oktober
1954 voer ik in een prauw naar Kaima-
na, toen de roeiers mij waarschuwden,
dat zü motorgeronk hoorden", zo ver
telde hij. Enige tijd later werd een prauw
zonder zeilen zichtbaar, die naar ik ver
moed afkomstig was van Merauke. Op
de vreemde prauw werden direct daarna
de zeilen gehesen en men voer in onze
richting. Miin bemanning sprong over
boord en vluchtte het bos in. Ik dacht,
dat de prauw wellicht in moeilijkheden
verkeerde en besloot hulp te verlenen,
vooral ook omdat de opvarenden, het
type van een Papoea, mij vriendschap
pelijk toewuifden.
Ik koesterde geen argwaan, aldus de
heer Van Krieken, en stapte aan boord
Enige minuten later kwamen tien per
sonen uit het ruim te voorschijn en vroe
gen mij of ik wapens bij mij had. Ik
werd daarop gefouilleerd. Vervolgens
werd ik naar het achterdek gebracht,
waar hun leider op mij wachtte. Deze
vertelde, dat hij en de overige leden van
de bemanning van Ceram naar Nieuw-
lJPat de loonpolitiek betreft, achten de
ir,e". nu het economisch bestel zich op
kunstige wijze ontwikkelt, de^ tijd
„^omen om de overheidsbemoeiingen
^rsehillende terreinen terug te bren-
een zekere bewaking of controle
ruinier baan te maken voor een on-
r eigen verantwoordelijkheid te voe-
officier van justitie te Willem-
ad op Curasao, mr. W. R. Boom,
te®£t tegen de voorzitter van de „Uni-
v Mine workers Union", een jaar ge-
rliPgenisstraf geëist en tegen de pen-
dengIïleester' ncht maanden. Zij ston-
Verv,terecht op beschuldiging van het
henieel?tC6n van stakinS onder de werk-
rs van Mijnmij. Curasao.
Tv O
1w6b le dp,»
®et van irent£ van het vroegere kabi-
8e president vai A°"ar<l-' v.?01™a1'"
*en in hechten? Argentinië, zijn giste-
•hinister van r eenomen. Het zfjn de
Mario AmadenBuitenla"dse Zaken, dr.
oneche staatlen dr- J«an Carlos Goy-
oultuur' alduo ??Cre uis voor pers en
gemeld' ciemi, tVau» trouwbare *Üde
tonardiV ™Tlte Achaval, generaal
*is ,i! ?Seu e„n Kewezen secreta-
Wordfn cb£ei|is genomen zou
Aangetroffen zijn* politie niet thuis
tere? van, Buenos Aires heeft gis-
Van hot lnval gedaan in de kantoren
da Ohm a opgerichte perónistische
ien il'i t j Drie redacteuren wer-
vln fo? hmaeerd; 45'000 exemplaren
an bet blad werden in beslag genó-
en- (Reuter, U.P.)
Het uniform van aalmoeze
nier L. van de Vrande is ge
sierd met genoeg onderschei
dingen, om iedere beroepsmili
tair jaloers te maken. Toch
leek vijf en twintig jaar gele
den donderdag viert pater
v. d. Vrande zijn zilveren pro-
fessiefeest niets minder waar
schijnlijk dan een roemruchte
militaire loopbaan. Louis v. d.
Vrande, geboren in Den Hout
in Brabant (1910), wilde even
als zijn broer missionaris wor
den en hij werd het ook. Een
jaar heeft hij op de Philippij-
nen gewerkt. Toen riep zijn
overste hem terug, want zijn
gezondheid gaf redenen tot be
zorgdheid. Pater v. d. Vrande
kreeg een plaats op de Missie-
procuur en -propaganda te Til
burg.
„Daar heb ik wat afgefietst",
grinnikt de populaire „Aal"
van de Commando's in Roosen
daal. „Ik was net Jan Pijnen
burg. Zo'n zeventig kilometer
per dag trapte ik af. Als ik
door was gegaan met die trai
ning, had ik nu best wieler
kampioen kunnen zijn". Maar
het viel anders. Begin 1945
kwam een Belgische hoofdaal
moezenier uit Engeland naar
Tilburg en vroeg of hij pater
Van de Vrande kon krijgen als
aalmoezenier voor de Neder
landse vrijwilligers. De over
sten stemden toe en zo kwam
aalmoezenier Van de Vrande
terecht bij het Zeeuwse batal
jon 11-14. Hij lifte naar Frank
rijk, waar hij mét zijn jongens
de eerste training kreeg. „Maar goed ook", zegt hij. „Want ik wist geen
verschil tussen een korporaal en een generaal. Ik was immers nooit in
dienst geweest". Van Frankrijk uit trok hij met zijn Zeeuwen naar Duits
land. terug naar Holland, weer naar Duitsland, naar Liibeck, waar hij
voor het eerst Russische soldaten ontmoette („Wat een troep!") en van-
°°fr weer naar Holland. In september 1945 ging 11-14 scheep naar En
geland op weg naar Indonesië, waarheen ze drie mr anden later met 5000
VraririWeH-eli^ vertrokken. In vogelvlucht maakt aalmoezenier v. d.
v anae die hele reis nog eens over. Eerst naar Zuid-Malakka, waar ze
J™an!fen moesten wachten, dan met de trein heel Malakka door en
Int nrnlhur „7inen9 («Het mooiste eiland, dat ik ooit gezien heb. Wat
aai pracnng. en weer een maand later eindelijk naar Batavia, waar
ze al direct contact kregen met extremisten. Aalmoezenier v. d. Vrande
maakte de eerste politionele actie mee, die hij slechts memoreert met een
VrT„ mt®? Hat* aiv> ht oehad", is in 1948 teruggekomen naar Neder
land en la/ter met „413 weer naar Java gegaan, waar hij de tweede poli
tionele actie meemaakte. Nauwelijks terug in het vaderland stelde hij zich
beschikbaar als aalmoezenier voor de Nederlanders naar Korea. „Daar heb
ben wij een vreselijke winter meegemaakt, veel jongens verloren, 12 pet. is
gesneuveld en 25 pet. gewond. Daar hebben ze mij ook twee keer bijna
te pakken gehad. Eens stapten ze zo over me heen, maar ik hield me dood
en zo ontsnapte ik Zo nuchter en zakelijk als aalmoezenier v. d. Vrande
de oorlogsverschnkkmgen afdoet, zo enthousiast is hij over de schoon-
heid van verre landen en streken. „Japan is een prachtig land, mooi en
proper en met hard werkende mensen. Daar heb ik onze gewonden opge
zocht vgor ik terug ging naar huis
Dat was in oktober 1951, maar ook toen brak er geen rusttijd aan.
Aalmoezenier in de legerplaats Oirschot, kort daarna bij de Commando
troepen, tot er een aalmoezenier gevraagd werd om een nieuw Neder
lands onderdeel naar Korea te brengen. En opnieuw maakte „aal" v. d.
Vrande de reis naar Korea, over Suriname, Curasao, Honoloeloe en
Japan Drie dagen bleef hij in Korea en toen keerde hij via het Suez-
kanaal terug naar zijn Commando's. Daar meldde hij zich voor de oplei
ding voor de groene baret, want de aalmoezenier wil in geen enkel op
zicht achterstaan bij zijn jongens. Tijdens die opleiding maakte hij een
val die hem voor een week of vier volledig uitschakelde, maar daarna
begon hij met nieuwe moed en op het ogenblik is hij de enige katholieke
priester in ons land, die de groene baret draagt Met hart en ziel is hij
aalmoezenier voor zijn Commando's, maar als de kans zich voordoet er
eens uit te wippen, doet hij dat graag. Vorig jaar een reis naar Rome,
waarbij hij de Paus mocht ontmoeten. Later nog eens een reis met emi
granten naar Zuid-Afrika.
V hebt de wereld wel gezien", zeggen wij. „Ja, en ik ben ook nog
eens even in Nieuw-Guinea geweest in mijn Indische tijd. Daar was een
zu.~ van me als missiezuster. Ik kreeg toen kans daarheen te vltegen. Ze
kende me niet eens meer. En ze was zo verbaasd, dat ~e steeds^ viaar
vroeg: „Maar hoe ben je dan toch hier gekomen? Met de trein. „Wel
nee'', zei ik, „met de fiets".
Dat is de manier, waarop de aalmoezenier het steeds weerw™
als zijn jongens eens niet al te gemakkelijk zijn. Maar in de'J^el
ze het best met elkaar vinden, de Commando's en hun aalmoezenier. Samen
hebben ze het militair tehuis te Roosendaal „De Commandohut opgeknapt
en gemaakt tot een echt tehuis. Samen hebben ze ook een nissenhut omge
bouwd tot een intiem kapelletje. Want bij dit hele militaire relaas zou
men misschien vergeten, dat al dat reizen, trekken en pionieren voor aal
moezenier v. d. Vrande zielzorgwerk was in de meest ware zm van het
woord. Hij draagt een onderscheiding voor meer dan vijftig dagen onaf
gebroken doorgebracht aan het Koreaanse front, maar al die dagen was
hij bij zijn mannen als kameraad, maar vooral als priester. Zo was het tn
Indië, en zo is het ook in Roosendaal.
„Wij zijn tenslotte opgeleid om uit te vliegen", zegt aalmoezenier v. d.
Vrande. „En dat doen we dan ook. De een naar de missie, de ander naar
het werk van het binnenlands apostolaat en ik naar het leger, allemaal
naargelang onze oversten ons sturen"
Guinea waren gekomen om bescher
ming te zoeken. Ik antwoordde niet te
kunnen helpen, doch wel contact met
het bestuur te kunnen opnemen. Ik
raadde hen aan door te varen naar de
kampong Etnabaai. Op weg daarheen
maakte de leider zich als Dimara be
kend. Bij de kampong droeg hij de be
manning op de prauw stil te leggen. Ik
had inmiddels argwaan gekregen en
vroeg Dirama, welke plannen hij met
mij had. Reeds eerder was mij de vraag
gesteld of Nieuw-Guinea bij Nederland
of bij Indonesië behoorde.
Toen de prauw stil lag gaf Dimara
opdracht de bagage van de prauw, die
de naam „Warnar" droeg, aan land te
brengen. Uitgeladen werden o.a. rijst,
twee mortieren een brengun en muni
tie. Daarna werd het terrein verkend.
Ik vroeg Dirama nogmaals, wat hij
met mij van plan was, waarop hij ant
woordde: afvoeren naar Indonesië.
Dirama voegde hieraan toe, dat ik
geen angst behoefde t.e koesteren daar
Indonesië een democratisch land was.
Vier personen bleven op de „Warnar"
achter, waarna het schip koers zette naar
Indonesië. Twee dagen later arriveerden
wij in Dobo, waar ik werd ondervraagd.
Ik k'-^'g te horen, dat ik naar Ambon
zou worden overgebracht met het KPM-
schip „Karossa". Op 29 oktober vertrok
ik en op 2 november kwam ik in Ambon
aan. Hier werd mij alles gevraagd over
mijn ontvoering en voorts over de infil
tranten aan boord van de „Warnar". Zo
werd mij o.a. gevraagd, of zij uniformen
droegen en wapens hadden.
Mijn ondervrager, voorgevend niets
met de georganiseerde infiltratie te ma
ken te hebben, sprak over onverant
woordelijke elementen. Op de vraag,
of ik terug kon gaan naar Nieuw-Gui
nea en mij in verbinding stellen met het
hoge commissariaat, was het antwoord
bevestigend. Voorts werden mij inlich
tingen gevraagd over enkele militaire
kwesties in Nieuw-Guinea, die ik niet
kon en wilde beantwoorden.
Tot 12 december verbleef ik in Am-
bon, alwaar ik nog enkele ongeregeld
heden meemaakte. Daarna werd ik met
een militair vliegtuig naar Makassar
gebracht. Hier werd ik uitvoerig ver
hoord, waarna ik opgesloten werd in
het provoosthuis en bewaakt werd door
de militaire politie. Ik had twee en een
halve maand geen contact met andere
personen en mocht mijn kamer niet
verlaten.
Op 7 maart 1955 werd ik overgebracht
naar Sunggoeh in de Minahassa, waar ik
wel bewaakt werd, maar nite was op
gesloten en ook niet werd verhoord. Op
20 november werd ik overgebracht naar
Djakarta, alwaar ik werd ondergebracht
in de gevangenis; ik kon niet met de
andere gevangenen spreken. Daar werd
ik vele malen ondervraagd. Hier ont
ving ik mijn paspoort en mijn gezond
heidspapieren. Vervolgens werd ik on
dervraagd door de Indonesische pro
cureur-generaal, die mij vroeg of ik niet
in Indonesië wilde blijven. Ik weigerde
dit Tenslotte werd ik 2 december per
Vliegtuig naar Nieuw-Guinea gebracht",
aldus het verhaal van Van Krieken.
De 28-jarige Van Krieken is zichtbaar
vermoeid in Holiandia aangekomen, te
meer daar thans de spanning van een
jaar gevangenhouding is verbroken. Hij
zal voorlopig te Holiandia rust hou
den, waar hem volledige medische ver
zorging wordt gegeven. (ANP)
Architect W. M. Dudok, de bekende
71-parige bouwmeester, is Maandag in
het Diaconessenhuis te Hilversum aan
de galblaas geopereerd. Zijn toestand
was vanmorgen alleszins bevredigend.
Het feit, dat de twee belangrijkste
Marokkaanse nationalistische partijen,
dé Istiqlal, de onafhankelijkheidspartij
en de P.D.I., de democratische onaf
hankelijkheidspartij, uiteenlopende voor
waarden hebben gesteld voor deelne
ming aan een door de kabinets-infor-
mateur, Si Bekkai, te vormen regering
van „nationale eenheid" brengt het plan
van Si «Se*Kai jevaar mg van
daag een dergelijke regering te vor
men. Si Bekkai blijft er echter op ver
trouwen, dat hij de huidige moeilijk
heden zal ovenvinnen, welke voortsprui
ten uit de rivaliteit tussen beide grote
nationalistische partijen.
Franse gendarmes moesten zondag
de orde herstellen, toen er een hevige
vechtpartij tussen leden van beide par
tijen ontstond op een markt te Si Allal
Tazi nabij Rabat. Een Marokkaan werd
levend verbrand en twee werden ern
stig gewond aleer de gendarmes er in
slaagden de orde te herstellen. Ook in
Meknes hebben er gevechten tussen le
den van beide partijen plaats gevonden,
waarbij drie personen gewond werden.
In de Arabische wijk van Marrakesj zijn
gisteren ernstige ongeregeldheden uit
gebroken na de begrafenis van een taxi
chauffeur, die volgens een gerucht door
Europeanen zou zijn vermoord. Ver
scheidene winkels van Europeanen wer
den geplunderd en in brand gestoken.
Op de veiligheidstroepen, die de orde
trachtten te herstellen werd geschoten.
Het vuur werd door de militairen be
antwoord. Twee demonstranten werden
gedood en vijf gewond.
De sultan van Marokko, Sidi Moham
med Ben Joessef heeft de katholieken
Aan zijn land geprezen om hun hou
ding tijdens de afgelopen periode Aan
onrust in het land. Bij de aanvaarding
A'an hét gezag over Marokko heeft de
Sultan de volgende verklaring afgelegd:
„De houding der katholieken ten op
zichte van de grote crisis in de vriend
schapsbetrekkingen tussen Frankrijk en
Marokko is er niet een van een min
derheid, die morgen zal proberen zich
in de gemeenschap van onze twee lan
den stevig in het zadel te zetten.
Uw eergevoel, uw roep om rechtvaar
digheid en uw eerbied voor het gegeven
woord, hebben u een gedragslijn in
gegeven, die alle Islamieten hebben be
wonderd".
Het blad van de Oostduitse commu
nistische party, „Ncues Deutschland",
heeft laten doorschemeren, dat de Oost
duitse autoriteiten alle scheepvaartver
keer met Berlijn zullen Arerhinderen, als
niet tussen Oost-Dultsland en West-
Duitsland overeenstemming wordt be
reikt over nieuwe vergunningen. Zoals
medegedeeld hebben de Russische auto
riteiten verklaard dat de huidige ver-
voersbewyzen verlopen op 31 decem
ber. Er is echter in het geheel geen
sprake van het verlopen van vergun
ningen op 31 december, heeft een Britse
woordvoerder thans verklaard. De desbe
treffende vergunningen hebben geen
A'ervaldatuni. zy worden door de Britse
en de Sovjet-autoriteiten getekend. De
woordvoerder vervolgde met de mede
deling, dat op 31 december van ieder
jaar een Brits-Russische overeenstem
ming over het scheepsverkeer in het
algemeen verloopt. De Sovjet-autori
teiten hebben de overeenkomst voor
1955 niet verlengd.
Volgens „Neues Deutschland" zou
den de Oostduitse autoriteiten 31 de
cember beschouwen als het einde van
de Brits-Russische overeenkomst. De
62 vergunningen, die de Russen hebben
teruggezonden met de mededeling
dat deze moeten worden getekend
door het Oostduitse ministerie van
Transport, waren bestemd voor het
komende jaar.
De Westberlijnse Senaat heeft een
stemming besloten, de Westelijke mo
gendheden te verzoeken deze zaak te
behartigen. Naar van welingelichte zij
de wordt vernomen heeft de Westduitse
regering besloten een speciale commis
sie in te stellen, die zich met deze kwes
tie zal bezighouden.
Vl'wVXWx
In Frankrijk zullen op 2 januari verkiezingen worden gehouden. In verband
hiermee zijn op de openbare aanplakborden de rechten en plichten van de
kiezers nog eens aangeplakt. Bëlangstelling genoeg.
ranneer op het ogenblik kan worden vastgesteld, dat de belang
stelling voor de muziek en dan met name voor de speelse muze
van het lichtere genre bij de jongeren onder ons allengs groeit
en zich uitbreidt tot steeds grotere groepen van enthousiastelingen, dan
zijn tot dit karakteristieke verschijnsel van onze moderne tijd zeker
nóg meer oorzaken aan te wijzen dan die wij hier noemen: De geest van
de tijd, waarbij nerveuze gejaagdheid en een moeizaam gewroet m
stapels problemen om een verademing vragen. Voor velen moet dat dan
liefst een ontspanning zijn, welke vanuit een clubfauteuil kan worden
„ingenomen" als een soort van kalmerend middel. De fabrikanten van
ontspanning richten zich regelrecht op die behoefte en activeren intus
sen de belangstelling voor de bedoelde ontspanning. Een andere factor:
De amusementsmuziek heeft zich gedurende en na de jongste wereld
oorlog verbazend snel ontwikkeld en gedifferentieerd, daartoe mede
geïnspireerd en in staat gesteld door de technische perfectionering van
allerhande vormen van conservering en weergave van de muziek.
Het is daarom niet vreemd het is zelfs gezond dat jongeren
onder onze abonné's verzocht hebben om een speciale grammofoonpla-
tenrubriek voor de lichte muziek en van onze kant is het niet anders
dan een genoegen de nieuwe rubriek bij dezen officieel voor „geopend
te verklaren. Waarbij wij vooraf willen zeggen, dat de moderne muziek
haar eigen karakter, haar eigen intenties en dienstbaarheid heeft, dat zij
in vele opzichten en in vele gevallen typisch gemeenschaps-, volksmu
ziek is en niet zelden van een directe functionele of commerciële aard en
dat dat allemaal factoren zijn, die bij een beoordeling van juist versche
nen platen zullen gaan meespreken.
Wij vallen intussen wel met de
neus in de platen, want voor
geen enkele andere maand
van het jaar is de zwarte-schijven-
industrie zo druk in de weer als voor
de decembermaand met haar typisch
huiselijke feestdagen, waarop een
muziekje niet ontbreken mag. In alle
toonaarden is juist de goedheiug-
man op tal van nieuwe^ platen be
zongen geworden. Thans is het kerst
repertoire aan de beurt; er zijn de
nieuwe platen met het geestelijk
kerstlied en de andere, die alleen
maar passen bij de kerstboom, de
sneeuw en het diner bij kaarslicht.
Tot de eerste soort behoren voor
treffelijke platen:
„En het Licht
kwam in de duis
ternis". Het is
alsof Arthur Ho-
negger dit mys
terie van de
kerstnacht heeft
willen verklan
ken in zijn „Can
tate de Noël",
waarschijnlijk het
laatste werk van
de kortelings overleden Frans-Zwit
serse componist dat zojuist is_ uit
gekomen op de 33 toeren Philips-
langspeelplaat N 749 R. En wanneer
Honegger niet speciaal die intentie
zou hebben gehad, dan dringt zij
zich bij het aanhoren en doorleven
van zijn cantate toch als vanzelf op
en wordt het beluisteren van dit
schone werk een ervaring van stille,
meditatieve ontroering.
Wanneer het sombere, soms on
heilspellende inleidingskoor met het
„De Profundis" de donkere tijden
voor Christus' komst heeft geschil
derd, zingen blijde jongensstemmen
in het „O viens, o viens Emmanuel"
van de spoedige verwachting van
de Messias. Dan wordt het door el
kander zingen van kerstliederen, in
het Duits en Frans, bij een impo
nerende orkestbegeleiding van een
monumentaal-uitbundige allure. In
jubelende dankbaarheid voeren de
koren, het gemengde Elisabeth Bras-
seur Choir en Les Petits chanteurs
de Versailles, tenslotte het „Laudate
Dominum omnes gentes" uit.
De uitvoering staat onder leiding
van Paul Sacher; het orkest is het
„Orchestre des concerts Lamoureux";
het orgel wordt bespeeld door Mau
rice Duruflé; Michel Roux zingt de
solo-baspartij.
entsprungen", „Alle Jahre wieder"
en „Stille Nacht, heilige Nacht".
Bijna 40 minuten voortreffelijke, lief
lijke kinderzang.
Het Baarns jongenskoor onder lei
ding van C. Laóut en met orgelbe
geleiding van Pierre Palla is te be
luisteren op de Philips 78 toeren
plaat 17236 H. De knapen zingen een
stemmig, klaar en sfeervol en met
een goed verzorgde uitspraak het
„Ere zij God" en „De herderkens la
gen bij nachte".
Van de Mastreechter Staar on
der leiding van Martin. Koekelko-
ren heeft Philips verscheidene voor
treffelijke opnamen van kerstliede
ren gepubliceerd. Op N 11199 G (78
toeren) zijn „Nu syt wellecome", „Er
is een kindeke geboren op aard" en
„Herderkens omringen" vastgelegd,
de langspeelplaat N 618 R bevat maar
liefst een twaalftal bekende kerstlie
deren, in het Frans, Duits, En
gels, Nederlands en Latijn, o.a. het
speels-melodieuze „Les anges dans
nos campagnes" en het voorname,
statige „Adeste Fidelis". De sonore
en harmonieuze stemmenpracht en
de zangtechnische kwaliteiten van de
„Mastreechter Staar", die tot ver
buiten onze grenzen befaamdheid
hebben verworven, behoeven nauwe
lijks te worden gememoreerd. Bij de
uitvoering van de kerstliederen komt
in het bijzonder tot uitdrukking het
gevoel van het koor voor accenten
en nuanceringen in de tekstschilde
ring en voor een passend en eerlijk
religieus sentiment. De sopraansolo
„Slaap nu mijn Jezuke" van Peter
Serpenti (op de LP 618 R) is smette
loos van hoge kracht cn devoot van
voordracht.
Op Philips P 17128 H (78 toeren)
speelt Bernard Drukker kerstliede-
BERNARD DRUKKER
aan het hammondorgel
ren op het hammondorgel en dat
is niet zo simpel als het wel lijkt,
want een hammondorgel leent zich
nu niet direct voor het geestelijke
kerstlied. Maar Bernard Drukker
weet de weg op zijn orgel, hij weet
er ook de zachte, oprechte tonen uit
te halen voor een Kind dat geboren
is op aard en voor de stille, heilige
nacht. Verder speelt hij nog Adeste
Fidelis, O du Fröhliche, o du Se-
lige, de Herderkens lagen bij nach
te, The Holy City, White Christmas
en O Tannenbaum.
ARTHUR HONEGGER
Klokgebeier leidt de 33 toeren Phi
lips LP S 5902 R in, Avelke is gewijd
aan een keur van Duitse kerstlie
deren, die met orkest en orgelbege
leiding gaaf en glashelder worden
uitgevoerd door Der Bender'sche
Kinderchor en het Jugendchor Vera
Schinck. Aan de ene zijde zijn opge
nomen Vom Himmel Hoch da komm'
ich her; „Weihnachtsbaum die Lich
ter brennen", „O Tannenbaum", ,.Süs-
ser die Glocken nie klingen", „Kling
Glöckchen klingelingeling" en „O du
Fröhliche" en aan de andere kant
van de plaat: „Ihr Kinderlein kom-
met", „Kommet ihr Hirten", „Leise>
rieselt der Schnee", „Es ist ein Ros
En wie droomt er weer, zingend
met snik-accentjes, fluitend onder
dwarrelende vlokken en met een
Santa Claus-baard aan, van een White
Christmas? Wie anders dan Bing
Crosby, ditmaal in zijn dromen bij
gestaan door The Ken Darby Singers
en het orkest van John Scott Trot
ter. Op de andere kant van de Dec-
ca M 33315 (78 t.) peinst Bing Cros
by alvast boven een schaal met olie
bollen en zingt hij die andere Irving
Berlin-song voor de feestdagen „Let's
start the New Year right". Hij geeft
dan zelf meteen een goed voorbeeld,
want ofschoon ook Bing het wel niet
altijd van zijn familie zal moeten
hebben, mogen Bob Crosby and his
orchestra hem bij zijn nieuwjaars
wens begeleiden. Intussen: een ge
noeglijk plaatje, straks, bij het klui
ven aan het konijn en het afsteken
van de donderbussen. FREDERIC
Op de Autobahn bij Darmstadt is een
met eieren geladen aanhangwagen van
een expediteursbedrijf uit Huissen (Gld
in brand geraakt, doordat de assen
warm waren gelopen. Ook de niet door
het vuur aangetaste kisten met eieren
moesten langs de wegbermen naar bene
den worden gegooid, omdat het anders
niet mogelijk was de vuurhaard te be
reiken. De schade wordt op 25.000 Duit
se Mark geschat.
Doordat de motonvagen bijtijds kon
worden ontkoppeld, kon deze worden
gered.
De havenautoriteiten van Boulogne
hebben medegedeeld dat spoedig een
nieuwe poging zal worden gedaan de
Nederlandse treiler „Nelly", die vrijdag
op de rotsen is gelopen, vlot te bren
gen.
Maandag is een begin gemaakt met
het lossen van de lading: vaten vis en
alle andere zaken die van het schip
gehaald kunnen worden om het lich
ter te maken. (U.P.).
g<
V
Gisteren is in de Sociedad Bolivaria-
na te Oranjestad op Aruba de 21e ver
gadering van de Caribische commissie
begonnen. Zy Averd geopend door de gou
verneur van de Nederlandse Antillen,
mr. A. A. M. Struycken.
De Caribische commissie is samen-
esteld uit vertegenwoordigers van de
'erenigde Staten, Engeland, Frankrijk
en Nederland, de vier mogendheden, die
bezittingen hebben in of betrekkingen
onderhouden met Caribisch gebied.
Volgens een Reuter-bericht zou het
lossen van de „Charis" van de K.N.S.M.
te New Orleans verhinderd zijn, door
dat in opdracht van de secretaris van
de Internationale Unie van Zeevaren
den bij het schip werd gepost Deze
maatregel aldus dit bericht was
genomen ter ondersteuning van de sta
kende havenarbeiders op Curasao.
De K.N.S.M. deelt thans mede, dat de
uit superfosfaat bestaande lading wèl is
gelost. Halverwege de lossing hebben
posters gepoogd het werk te beletten,
doch de havenarbeiders aldus de
K.N.S.M. hebben zich hiervan niets
aangetrokken en de lossing werd vol
tooid.
