Op glad ijs
Alle 18 kandidaten voor
de V.N. afgewezen
Teruggekeerde dr. John
te Bonn voorlopig op
vrije voeten gesteld
Premier Harahap uitgejouwd
door militairen van de
luchtmacht
Conferentie wint te Genève
aan internationale betekenis
Brits schip
gezonken
/ijii vrouw met haar dochter uit
Britse hoofdstad verdwenen
Installatieplechtigheid op Tjililitan
afgelast
Vijf
en zeventigste
Sovjet-veto
Verkeer gestremd
door gladde wegen
Bemanning gered
weer
Aircommodore Suryadarma neemt ontslag
Nederlands-Indonesisch overleg
Nuchterheid aan
Nederlandse kant.
MOSKOU VERBOLGEN OVER HOUDING
VAN NATIONALISTISCH CHINA
Busvervoer ondervindt
veel hinder
OOST-DUITSLAND ZEER GESCHROKKEN
Jordaans kabinet is
afgetreden
WOENSDAG 14 DECEMBER 1955
e
79ste JAARGANG No. 26474
DEN HAAG OF ZWITSERLAND?
Ons compromis-voorstel
„Oranje" morgen in
hoofdstad
EERSTE DRIJFUS
urka Damespantalons
Zachter
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERIfcNIIbl AKIbk 49 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week,
f2.17 per maand, f6.50 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na S30
uur 't avonds tel. 21544.
Hoewel Nederland op het gebied
van onderhandelingen met Indo
nesië reeds een rijke ervaring
bezit, zij het dan ook van weinig aan
gename aard, slaagt Djakarta er toch
telkens opnieuw in Den Haag voor ver
rassingen te stellen. Toen Utoyo Rame-
lan, ambassadeur met bijzondere mis
sie, hier als een andere Mercurius zo
van Djakarta's Olympus gekomen, neer
streek en in ijltempo allerlei contacten
legde om op korte termijn voorberei
dingen te treffen voor een conferentie
tussen beide landen op hoog niveau,
stonden zowel de Nederlandse regering
als het Nederlandse volk nogal onwen
nig te kijken naar dit drukke gedoe.
Er waren weliswaar wat moeilijkheden
bij de samenstelling van de agenda,
maar Utoyo glimlachte slechts. Hoe-
Wel de Nederlandse regering bij hoog
en laag bezwoer, dat er over de status
van Nieuw Guinea niet zou kunnen
worden gesproken, kwam tenslotte in
punt 3 toch de kwestie Nieuw Guinea
op de agenda voor, zij het in een nog
al duistere redactie, zó duister zelfs,
dat minister Kernkamp, toen mr. De
Graaf hem vorige week in de Kamer
dienaangaande een vraag stelde, zich
voorzichtiglijk van het geval distanci-
eerde. Maar hoe dan ook, de mysteri
euze agenda, bestaande uit vier pun
ten, werd door beide landen geaccep
teerd; er verscheen een officieel com-
hiuniqué en nauwelijks was de druk
inkt hiervan droog, of de hoge goden,
de Indonesische minister-delegatie, stre
ken op Schiphol neer.
Dat in de Verenigde Naties de kwes
tie Nieuw Guinea op het punt stond op
de een of andere wijze aan de orde te
komen en dat minister Luns daar even
vorige week poolshoogte is gaan ne
men, is natuurlijk een toevallige om
standigheidzaterdag was hij
reeds terug, niet minder optimistisch
over de komende dingen dan zijn In
donesische collega's. En zo is dan za
terdag 10 december de conferentie be
gonnen, waarbij men moeilijk kan ont
kennen, dat Utoyo Ramelan zijn eerste
taak met succes volbracht heeft. Er>
als het waar is, dat minister Luns in
New York bereikt heeft, dat de kwes
tie Nieuw Guinea geruisloos van de
agenda der Verenigde Naties zal wor
den afgevoerd, dan mag ook hem een
Woord van lof niet onthouden worden.
Zo oppervlakkig bezien staan de za
ken er bij het begin der conferentie dus
niet al te ongunstig voor.
Toch is er voor ons nog niet de ge
ringste aanleiding om het verloop en
het eventuele resultaat van deze con
ferentie met optimisme tegemoet te
zien. Wij hebben destijds gesteld, dat
de huidige atmosfeer voor een derge
lijke conferentie niet deugt. Wij heb
ben ook het tijdstip niet gelukkig ge
noemd. En vooral blijven wij wantrou
wend staan tegenover de haast, welke
van Indonesische zijde in dezen gede
monstreerd wordt.
Ïs er intussen iets gebeurd om de
atmosfeer enigszins te verbeteren?
Ja en neen. De Indonesische rege
ring heeft inderdaad de Nederlander
Van Krieken, die op Nieuw Guinea door
Indonesische infiltranten was ontvoerd,
vrijgelaten. Maar er zuchten nog steeds
tientallen Nederlanders onschuldig in
Indonesische gevangenissen en de poli
tieke processen tegen Jungschlager en
Schmidt vinden nog steeds voortgang.
Het is duidelijk, dat zij, evenals Van
Krieken, die in vrijheid werd gesteld,
als ruilobject moeten dienen bij de hui
dige onderhandelingen. Wij vragen ons
af, wanneer via regering of Kamer nu
eindelijk eens het geluid moge gehoord
worden, dat de Nederlandse gevange
nen geen ruilobject mogen vormen.
Dat, wanneer Indonesië deze mensen,
die nu al jaren onschuldig worden vast
gehouden, eindelijk in vrijheid zou stel-
vle^s anders doet dan zijn mi-
mitiefste rechten vanT^ V&n Pri"
nver mo» in j „van de mens, waar
de mond voi ehSfrten^rNariÜeSalti-jd
praktijk voor menig Ud 0 lnf d|
wijze vertrapt worden. Dat, wfnneer
Indonesië hiertoe zou overgaan dit bïni
welijks verheugenis voor Nederland he
hoeft mede te brengen, maar dat slechts
wanneer Djakarta zijn excuses
voor het aangedane leed ons zou aan
bieden en bovendien de betrokkenen
schadeloos zou stellen, er enige reden
z°u bestaan om over een verbeterde
atmosfeer te spreken.
Over de achtergronden van de haast,
dit ogenblik betoond, hebben wij
„eeds eerder geschreven. De huidige
„?Sering-Harahap fungeert als een mte-
1 hl-kabinet, dat binnenslands dringend
gunstige onderhandelingspositie no-
P'S heeft bij de vorming van een nieuw
kabinet op grond van de uitslagen der
I°igste verkiezingen. De tijd drong des
te meer, omdat op 15 december we
derom verkiezingen worden gehouden,
hu voor de constituante, welke Indone-
Siëzijn grondwet moet geven.
Erg te benijden schijnt evenwel de
binnenlandse positie van het kabinet-Ha-
fahap ook weer niet. Het geldt als
tmnder fel anti-Westers en heeft dien
tengevolge moeilijkheden met de drie
andere grote partijen, n.l. de PNI, de
Nahdatul Ulama en vanzelfsprekend de
communisten, terwijl de kritiek dezer
partijen gestimuleerd wordt door presi
dent Soekarno, die de activiteiten van
hc^In?o!'.1iuS"Hurra,haP bestempelt als
„bedelpai tijen bij de imperialisten".
Intussen schijnt het ons toe dat men
met groot wantrouwen de door de
regering-Harahap geëntameerde on
derhandelingen moet volgen. Door het
feit alleen reeds dat Nederland in een
conferentie met déze agenda heeft toe-
«estemd, zit het in een ongunstige po
el;16;. Want óf de conferentie mislukt,
dun is Nederland ook in Westerse
°Sen, 5 v >ie van Amerika, het
zwarte schaap, omdat het zelfs met
teeZ,HZich noemende Westers georiën-
Itl regering-Harahap niet tot over-
eenstemm £on komen, of de confe
rentie siaagt dw.z wordt; een succes
voor de regering-Harahap, hetgeen be
kent dat Nederland op financieel ge-
en m de kwestie Nieuw-Guinea
g.ote concessies heeft moeten doen.
klinkt misschien wat vreemd,
doa°iv j'at thans geschiedt zal 0°k in
ue Nederlandse binnenlandse politiek
'et ongemerkt voorbijgaan. De socia-
1 die destijds met een verbijste
rende luchthartigheid niets hebben na-
to u1 om Indonesië van Nederland los
vo s ®uren>. bijten zich nu met een tot
voor kort in die kringen ongekende
hardnekkigheid vast aan Nederlands
ïeuw Guinea. Pieter 't Hoen schreef
dezer dagen in Het Parool een arti-
rr conferentie tussen Neder-
na en Indonesië, dat destijds de die
hards yoor behoud van Nederlands-
indie met zou ontsierd hebben. Wij
meenden ook in het artikel van Pieter
t Hoen nog een addertje te bespeuren,
KROEPOEK
dat zijn gif bij voorbaat al naar de J
KVP spuit.
Het Parool is namelijk van mening,
dat Den Haag zich niet op een nieuwe
conferentie met Indonesië in had
moeten laten, zolang aan dit schandaal
(de processen tegen Schmidt en Jung
schlager) geen einde gemaakt is. Van
de aanvankelijke flinkheid is in dezen
niet veel meer overgebleven. Het Pa
rool vraagt onder wiens druk dit is ge
schied en schrijft:
„Waarschijnlijk hebben machtige za-
kenbelangen, die o.a. bij de KVP al
tijd steun kunnen vinden en die hun
financiële interessen veel gewichtiger
vinden dan het feit, dat tientallen land
genoten in Indonesië reeds twee jaar
met politieke oogmerken in de cel ge
houden worden, hier de hand in het spel
gehad. Den Haag schijnt dientenge
volge de dapperheid van het witboek
niet te hebben durven voortzetten. De
hele gang van zaken roept het vermoe
den op, dat men gecapituleerd heeft
veor de lobby der financiële belangen,
waaraan dan voor de zoveelste maal
grotere politieke belangen opgeofferd
zijn."
Er is weinig fantasie voor nodig om
in te zien, dat tengevolge van het op
treden van de regering-Harahap de
Nederlandse regering zich in een wei
nig benijdbare positie bevindt.
Tenslotte nog dit: Nadat er in Den
Haag zwaar over geconfereerd is, is
thans de beslissing gevallen, dat het
verdere overleg tussen Nederland en
Indonesië niet in Nederland maar in
Zwitserland zal worden voortgezet. De
Indonesiërs wensten namelijk een „neu
traal" land voor de besprekingen. Ne
derland voelde daar begrijpelijk weinig
voor, ofschoon men in Nederlandse
kringen deze zaak principieel van wei
nig belang achtte.
Wij konden en kunnen het met deze
opvatting niet eens zijn. De vervul
ling van de wens men leze gerust
„eis" der Indonesiërs is eigenlijk een
klap in ons gezicht. Men wil de Neder
landse conferentiepartners in het oog
der wereld op typisch Oosterse wijze
kleineren. Het bewijst ook dat men in
de grond der zaak weinig prijs stelt
op betere betrekkingen met Nederland
anders zou men met zulk een voorstel
niet zijn gekomen. Het is immers alsof
twee mogendheden op voet van oor
log leven en daarom een neutrale bo
dem nodig hebben om tot een wapen
stilstand te komen. Nu onze regering
sch t punt> boe onbelangrijk het ook
n i 1JiL toegegeven heeft, verspeelt zij
invloog Seducht stuk prestige, dat van
der ondeHiancielinÈrenGt Verl°°P
Vanmorgen heeft een groep soldaten
van de Indonesische luchtmacht de in
stallatie belet van de pasbenoemde
plaatsvervangend chef-staf van de lucht
macht, generaal-majoor Sujono. Sujono
is door de regering in zijn hoge functie
benoemd ondanks het feit, dat hij in
1952 is geschorst, omdat hij brieven had
geschreven aan het parlement, waarin
hfj het beleid van de chef-staf van de
luchtmacht, aircommodore Suryadarma,
aanviel. De installatie van Sujono zou
vanmorgen op het vliegveld Tjililitan
bij Djakarta plaats hebben. Toen pre
mier Burhanuddin Harahap op Tjililitan
verscheen, werd hij uitgejouwd door
eenheden van de luchtmacht die in
parade-formatie stonden opgesteld.
Hij en enkele andere ministers be
klommen niettemin het podium. Het be
noemingsbesluit werd voorgelezen en
generaal Sujono stapte naar voren om
de eed af te leggen. Op dat moment be
gonnen militairen te roepen „Neen,
neen, wij zijn het er niet mee eens".
De vaandelwacht verbrak het gelid en
holde het veld af, de vlag van de lucht
macht met zich meedragend.
De fungerend stafchef van de lucht
macht, generaal-majoor Utojo Adi-
putro, greep een microfoon en maakte
bekend, dat aircommodore Suryadar
ma gisteravond is afgetreden. Nog
steeds verlieten manschappen het ter
rein. Eindelijk verscheen een zwaar
gewapend peloton van de luchtmacht-
politie, dat de nog aanwezige eenhe
den dwong ter plaatse te blijven.
Generaal Adiputro vroeg premier Ha
rahap, of hij de installatie-plechtigheid
wilde voortzetten. „Neen", zei de pre-
(Van onze Haagse redacteur)
De Haagse conferentie is een Geneef-
se conferentie aan het worden met alle
bezwaren van dien voor de Nederlandse
delegatie, maar met in ieder geval als
winstpunt, dat de Indonesiërs over de
inwilliging van bun wens zeer content
zijn. Aan de sfeer van het overleg kan
deze Nederlandse concessie ten goede
komen. Er valt over de stemming niet
te klagen ze is zelf aanmerkelijk
beter dan het vorig jaar bij de onder
handelingen met de delegatie-Soenarjo
-- maar men heeft bi.i de moeilijke kwes
ties, die op de agenda staan, ook wel
een goede stemming nodig.
Het feit ligt er nu eenmaal, dat men
opnieuw in gesprek treedt over zaken,
dle,elgenHjk in 1954 met concessies van
Nederlandse kant al afgehandeld wa
ren en dat bjj nieuwe Nederlandse
tegemoetkomingen steeds een vraag
teken moet worden geplaatst voor wat
de Indonesische tegenprestatie betreft.
Zo men al optimistisch kan zijn over
hetgeen het kabinet-Harahap zal doen,
dan is het toch maar de vraag wat
een toekomstige Indonesische regering
voor politiek zal voeren. Het kabinet
kan gemakkelijk misbruik maken van
toezeggingen, verkregen doo'- de huidige
regering dank zij de goodwill, welke zij
ongetwijfeld internationaal heeft. Men
moet er derhalve rekening mee houden,
dat de Nederlandse delegatie niet zo
gemakkelijk over de brug zal komen
Verschillende uitl-Mngen in de Memo
rie van Antwoord bij de begroting van
Buitenlandse Zaken wijzen mede in deze
richting. Minister Luns weet zich ook
gesteund door een brede communis
opinio, welke van de Nederlandse on
derhandelaars een grote nuchterheid
Opmerkelijk blijven wat dit
d® aanhoudende uitlatingen in
enKele socialistische bladen, die getui-
Van gereserveerdheid, om niet te
conf!"entieePSiS t6n °Pzichte van deze
m^f,?naindere f\ctor is echter, dat een
mislukking van het overleg nieuw voed-
KLohtlr,g®Veif 5an d.®. anti-Nederlandse
krachten in Indonesië. Dit gevaar zal
men zeker ook niet licht tillen. Het
gaat hierbij trouwens niet alleen om Ne
derlandse belangen. Een verslechtering
van de verhouding tussen Nederland en
Indonesië zou gemakkelijk mede ten
koste gaan van de westerse invloed in
het algemeen in Indonesië en al ver
klaren Amerikaanse autoriteiten offi
cieel strikt neutraal te staan tegenover
deze conferentie, men kan er zeker van
zijn, dat er Washington veel gelegen is
aan een welslagen van het overleg.
Nu de besprekingen te Genève worden
voortgezet komen zij meteen ook nog
sterker in de internationale belangstel
ling te staan. Bü de gebruikelijke vluch
tige uitlatingen na afloop van de ver
gadering sprak minister Mohammed
Roem gisteren naar aanleiding van
vragen over de Indonesische voorkeur
voor Zwitserland slechts gekscherend
over het mooie weer in Genève. Het
zou echter wel eens kunnen zijn, dat de
Indonesische delegatie met haar door
gevoelsoverwegingen ingegeven verlan
gen om daar te vergaderen als niet on
belangrijk nevenresultaat bereikt, dat
internationaal deze conferentie aan be
tekenis wint.
mier, „zonder vlag en zonder een deel
van de militairen zullen we de instal
latie niet uitvoeren". Hij verliet het
vliegveld en begaf zich met de minis
ters, die ook van het incident getuige
waren geweest, naar de hoofdstad, waar
zij int het kabinetsgebouw bijeen kwa
men.
Er wordt in dit verband op gewezen,
dat er in Indonesië morgen verkiezin
gen voor een grondwetgevende verga
dering worden gehouden. De regering-
Harahap kwam op 11 augustus aan net
bewind, nadat de regering van Ali Sas-
troamidjojo ten val was gekomen door
de moeilijkheden, die voortvloeiden uit
de benoeming van kolonel Bambang
Utojo tot chef-staf van het leger.
Generaal Sujono, die heden geïnstal
leerd zou worden, is op 5 december
van dit jaar benoemd tot vice-chef staf
van de luchtmacht en tevens bevorderd
tot „acting aircommodore". Het benoe
mingsbesluit was ondertekend door
vice-president Hatta wegens uitstedig-
heid van president Soekarno. In en
kele bladen is hierop kritiek uitge
oefend. Twee oppositiebladen, „Merde-
ka" en „Suluh Indonesia", berichtten,
dat 50 officieren verzocht hadden de
benoeming van Sujono te herzien en
dat zij hadden gedreigd met ontslag.
Toen vanmorgen Sujono de eed zou
afleggen, omringden 50 in camouflage
kleding gestoken en met stenguns be
wapende militairen van de luchtmacht
de aanwezigen. Onder die aanwezigen
waren o.a. Harahap in zijn functie van
minister van defensie, de minister van
voorlichting, Sutan Mamur, de minis
ter van justitie, Wiriadinata, de minis
ter van landbouwzaken Gunawan, en
de minister van sociale zaken, Sudibjo.
Even tevoren had Harahap in een
rede gezegd, dat er geen criminele
gronden aanwezig waren, om de schor
sing van Sujono te handhaven en dat
zijn nieuwe benoeming als eerherstel
beschouwd diende te worden.
Morgen, 15 december, wordt het m.s.
„Oranje" van de N.V. Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" wederom in Am
sterdam verwacht. Het schip, dat 24 no
vember uit Tandjong Priok vertrok, zal
ligplaats kiezen aan de Sumatrakade
voor loods „Celebes". Het vertrek van
de volgende uitreis is verschoven naar
27 december.
Rusland zorgt
voor regenbui
van veto's
Alle overige kandidaten voor het lid
maatschap van de Verenigde Naties
zijn gisteravond in de Veiligheidsraad
onder een regen van Russische veto's
afgewezen, nadat nationalistisch China
het veto had uitgesproken tegen toela
ting van Buiten Mongolië. Na het veto
van nationalistisch China volgden 15
Russische veto's elkaar snel in tempo
op. De Russische veto's werden uitge
sproken over de 13 door het westelijke
blok gesteunde kandidaten alsmede over
Zuid-Vietnam en Zuid-Korea. De enige
vier landen die aanvankelijk een meer
derheid kregen in de raad Albanië,
Bulgarije, Hongarije en Roemenië
werden ten slotte in een eindstemming
ook nog afgewezen met 1 stem voor
(van de Sovjet-Unie), 4 stemmen tegen
en 6 onthoudingen.
De 13 door het westen gesteunde,
maar door het Russische veto afgewe
zen kandidaten zijn Oostenrijk, Jorda
nië, Cambodja, Ceylon, Finland, Ier
land. Japan, Spanje, Nepal, Libië, La
os, Portugal en Italië.
De Sovjet-Unie heeft nu in totaal
75 maal een veto uitgesproken in de
Veiligheidsraad, waarvan 43 tegen
kandidaatleden van de V.N. Het tota
le aantal veto's dat werd uitgespro
ken is 77. De twee andere waren
van nationalistisch China en Frank
rijk. Nationalistisch China maakte
gisteren voor het eerst gebruik van
het vetorecht.
Ondanks de besprekingen, die weken
lang duurden, hebben alle betrokken
landen in de Veiligheidsraad op het be
slissende moment vast gehouden aan
hun standpunt. Het standpunt van de
Sovjet-Unie was: alle landen of geen
Nationalistisch China heeft zich
van het begin af aan tegen de toelating
van Buiten Mongolië gekeerd.
De Amerikaanse afgevaardigde, Ca
bot Lodge, stelde de Sovjet-Unie voor
het gebeurde verantwoordelijk. „Wij
hadden 17 nieuwe leden kunnen heb
ben", zei hij, „maar de Sovjet-Unie
wilde alles of niets met als resultaat
dat wij niets hebben".
De Russische vertegenwoordiger, So-
bolev, noemde het tragisch, dat iemand
die niemand vertegenwoordigt (hij be
doelde de afgevaardigde van nationa
listisch China) een plan schipbreuk
heeft doen lijden, dat met het geduld en
de goede wil van allen was opgebouwd
en dat de steun van de overgrote meer
derheid der Verenigde Naties had.
(U.P.ReuterA.F.P.)
IJZEL
Als gevolg van spiegelgladde wegen,
veroorzaakt door ijzel, heeft het bus
vervoer in stad en provincie Utrecht
dinsdagavond grote hinder ondervon
den. De bussen van de Ned. Buurt
spoorwegmaatschappij moesten zelfs
hun diensten enige tijd onderbreken op
de lijnen Utrecht-Bilthoven en Utrecht-
Amsterdam. De bussen van „De twee
provinciën" ondervonden reeds vroeg
in de avond overlast op de lijn Utrecht-
Gorinchem. Ook de lijnen van deze
maatschappij door de kleine dorpen
ondervonden vertraging, omdat niet
overal tijdig zand gestrooid was.
In de stad Utrecht hebben de ruim
vijftig stadsbussen zich niet aan de
dienstregeling kunnen houden.
Verkeer over de weg Utrecht-Den
Bosch is lange tijd niet mogelijk ge
weest, zulks was ook het geval op
de weg Den Haag-Utrecht. Op de
weg Haarlem-Den Haag reed om on
geveer elf uur een file van honderden
auto's, die zich met een snelheid van
nauwelijks 15 km per uur voortbe
woog.
Tegen elf uur kwam de regen en
daarmee de gladheid ook in oostelij
ker delen van ons land. In de omge
ving van Apeldoorn hebben de bussen
van de V.A.D. enorme vertraging ge
had. Veel auto's zijn langs de wegen
gestrand, maar ongelukken zijn niet
voorgekomen.
Op het IJsselmeer, yoor de Eem, if
het eerste drijf ijs gesignaleerd.
Vanmorgen heeft in een dichte mist
ten noorden van Terschelling het nieu
we Italiaanse 7.174 ton metende Liber-
tyschip „Valentina Biboline" een aanva
ring gehad met het 6.162 ton metende
Britse schip „Victoria City". Dit laat
ste schip is gezonken, nadat de ge
hele bemanning was gered door het
Poolse schip „Worlowo".
Het Italiaanse schip, dat zware ave
rij aan de voorsteven heeft opgelo
pen, wordt momenteel door de „Hol
land" van rederij Doeksen gesleept
naar Embden.
De Italiaan maakt veel water en
het is de vraag of de „Holland" hem
tijdig genoeg ^kan^ binnenbrengen. De I Oost-Berlijn, waar hij voortdurend* on-
- der controle is geweest. Maandagavond
zou dr. John met twee leden van de
Oostduitse geheime politie naar de uni
versiteit van Oost-Berlijn zijn gereden,
waar het hem gelukt zou zijn zich in de
menigte studenten van zijn vervolgers
te ontdoen. Door een zij-uitgang zou hij
het gebouw hebben verlaten, waarna
hij met een auto naar West-Berlijn was
gereden.
United Press heeft in volgorde j
van waarschijnlijkheid de volgende
drie theorieën voor de terugkeer van
John:
Dr. Otto John, de voormalige leider
van de Westduitse veiligheidsdienst,
die in West-Berlijn is teruggekeerd na
zeventien maanden geleden naar Oost-
Duitsland te zijn uitgeweken, is na een
eerste verhoor door agenten van de
inlichtingendienst te Bonn voorlopig op
vrije voeten gesteld, aldus verneemt
A.F.P. in de Westduitse hoofdstad.
Daar de Westduitse regering een vol
komen stilzwijgen oewaart over de
plaats waar John zich op het ogenblik
bevindt, alsook over alle bijzonderheden
omtrent zijn vlucht, doen er op het
ogenblik in de Bondsrepubliek allerlei
oncontroleerbare geruchten de ronde.
Volgens het Westduitse persbureau
D.P.A. zou dr. John bij zijn eerste ver
hoor te Bonn hebben verklaard, dat hij
niet naar Oost-Duitsland is uitgeweken,
maar op 20 juli 1954 naar Oost-Berlijn
is ontvoerd. Zijn vriend dr. Wohlge
muth, een Westberlijnse arts, die met
hem verdween, zou hem een verdovend
middel hebben gegeven, zodat hij in
sliep^ Toen hij ontwaakte was hij in
.Holland" heeft intussen assistentie ge
vraagd van de Duitse sleepboten
„Seefalke" en „Südsee". De redding
boot „Insulinde" van Oostmahorn is
in de buurt, voorbedacht op alle
eventualiteiten.
Het Jordaans kabinet onder lei
ding van Said el Moefti heeft van
daag zijn ontslag ingediend na een
crisis als gevolg van het Britse voor
stel, dat Jordanië zich zal aanslui
ten bij het verdedigingsverdrag van
Bagdad, aldus is uit regeringskringen
te Amman vernomen.
Koning Hoessein heeft Said el Moef
ti verzocht in functie te blijven tot
dat een nieuw kabinet is gevormd.
(Reuter)
Met gerechtvaardigde trots legt de chef-kok van een Japans restaurant
laatste hand aan zijn kersttaart, een getrouwe copie van de beroemde boeddhis
tische tempel in Kioto: de Kijomi zu Dera. Zes weken arbeid van hem en zes
assistenten vergden de bouw van de tempel.
1. John had reden te vrezen voor zijn
arrestatie in Oost-Duitsland en zijn mo
gelijke liquidatie en heeft er de voor
keur aan gegeven, zich aan de Westduit
sers over te geven.
2. John is indertijd welbewust door de
Westduitse regering naar de Sovjet
zone gezonden met de opdracht als zo
genaamd politiek vluchteling achter het
IJzeren Gordijn spionagewerk te ver
richten, hetgeen een van de vermetelste
stunts zou zijn in de geschiedenis van
de spionage.
3. John is naar West-Duitsland te
ruggekeerd zich voordoende als poli
tiek vluchteling, maar met de bedoe
ling om voor de communisten te spio
neren.
Ondertussen is gebleken, dat onge
veer op het zelfde tijdstip dat dr. John
naar het westen terugkeerde, zijn echt
genote en haar dochter uit een vroeger j
huwelijk, die beiden in Londen woon
den, uit de Britse hoofdstad zijn verdwe
nen. Men neemt aan dat zij voor een
gezamenlijke hereniging naar West-
Duitsland zijn vertrokken.
In een kennelijke poging om haar
gezicht te redden heeft de Oostduitse
regering het communistische radio
station gisteravond de volgende mede
deling laten doen:
„Dr. Otto John, voormalig leider
van het Westduitse bureau voor be
scherming van de grondwet, aan wie
op 20 juli 1954 in de Duitse demo
cratische republiek asyl werd ver
leend, is naar West-Duitsland terug
gekeerd. Dr. John heeft bij herhaling
gezegd dat hij zich in West-Duitsland
aan het hoofd wilde stellen van de
strijd tegen het fascisme".
Toen kanselier Adenauer vernam, dat
John naar het westen was terugge
keerd hij bevond zich juist in een
conferentie van coalitieleiders zeide
hij: „Heren ik heb hier een inlichting,
waarover U zich zult amuseren."
De correspondent in Bonn van het
Deense ochtendblad „Berlingske Tiaen-
de", Henrik Bonde-Henriksen, schrijft
in zijn blad, dat hij degene is, die dr.
John heeft helpen terugkeren naar het
westen. Volgens de correspondent iï
John onmiddellijk na de persconferen
tie, die op 11 augustus 1954 ter gele
genheid van zijn aankomst in Oost-
Berlijn is gehouden, naar Moskou ge
bracht, waar hij maandenlang is ver
hoord.
Vervolgens heeft dr. John twee
maanden doorgebracht in de Krim. Men
bracht hem daarna weer over naar de
Russische hoofdstad, vanwaar hij na
drie a vier weken terugkeerde naar
Berlijn. Daar was hij slechts in schijn
vrij In werkelijkheid was hij de ge
vangene van de Oostduitse minister van
staatsveiligheid, Ernst Wollweber.
John slaagde er evenwel in de
waakzaamheid van de Oostduitse po
litie geleidelijk te doen verslappen.
Een groot voordeel was het, dat hij
zonder bewaking in restaurants mocht
zitten. Ongeveer een maand geleden
maakte hij op die manier een afspraak
met Bonde-Henriksen. De journalist
verklaarde zich bereid hem te helpen
naar het westen te komen. Zij beslo
ten elkaar op 12 december bij de
Humboldt-universiteit te ontmoeten.
Bonde-Henriksen wachtte met zijn
wagen op het parkeerterrein vóór de
universiteit. John liet zich bij de ach
teringang van de universiteit afzetten,
wist zich van zijn politie-escorte te ont
doen, liep het gebouw door en reed
vervolgens met Bonde-Henriksen in
diens wagen Unter den Linden af,
langs de c-ontróle bij de Brandenbur
ger Tor en naar het Westberlijnse
vliegveld Tempelhof, Samen met John
is Bonde-Henriksen naar West-Duitsland
teruggevlogen. Toen zij de zonegrens op
een hoogte van 2000 meter passeerden,
zei John: „Wat voor mij ligt, kan nooit
zo erg zijn als de ondervindingen, die
ik achter de rug heb. Mijn bezoek aan
Berlijn op 20 juli 1954 had zeer kort
moeten zijn. Heiaas duurde het ander
half jaar".
Aaverteutie
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur).
Veel bewolking met tijdelijk enige
regen. Matige tot krachtige aan de
kust nu en dan harde zuidelijke wind.
Verdere stijging van temperatuur.
Zon: 8.43-16.30. Maan: 9.31-17.42.
