Duizenden bloemen in
Heemsteedse parken
en plantsoenen
Veel meer invloed van ouders
bij onderwijs gewenst
De ku>estie der ürije schoolkeuze
Oudercomité's
Woningbouwvereniging „EENDRACHT
MAAKT MACHT" heeft een
uniek verdelingssysteem
Prinsenlaan verfraaid
met 110 eiken
Kerstviering bij de
Haarlemse KAB
Prijzend artikel in het orgaan van
de Nationale Woningraad
Haarlems Gemengd Koor
met Kerst-oratorium
van Hubert Cuypers
Werken van Josje Smit
bij Leffelaar
PAGINA 3
DINSDAG 20 DECEMBER 1955
Wijziging orkest
program op
30 december
Fotohandel Voorwalt
te Overveen heropend
Afscheid burgemeester
Jansonius van
Haarlemmermeer
Begroting Noord-Holl\and
Commissieleden infor
meren naar wegen
aanleg rond Haarlem
HEEMSTEDE
GOUDEN JUBILEUM
BIJ. JOH. ENSCHEDé
IR.-k. openbare leeszaal
en bibliotheek
Katholieke middenstanders
houden hun jaarlijkse
kienavond
Mutaties bij het
katholiek middelbaar
onderwijs in Haarlem
Z ANDVOORT
Beurs van New York
Kerstexpositie geopend! door
Cephas Stauthamer
Vergadering gemeenteraad
Het is een goede gedachte geweest
van het bestuur van de Haarlem
se K.A.B. om het kleinkunst-en-
semble „Het voetlicht", dat onder lei
ding staat van Wim Bary, voor zijn le
den te laten optreden. Want het groep
je, dat dit keer uit drie mensen bestond,
is er in geslaagd met twee eenvoudige
kerstspelen de al te weinige toehoorders
zondag- en maandagavond in de juiste
kerstsfeer te brengen. Voor de pauze
werd uitgevoerd „Ontheemden", een
spel dat door Ben Heuer werd geschre
ven. Het is een eenvoudig verhaal,
waarin de schrijver getracht heeft het
lot van enkele displace's persons reliëf
te geven aan de vooravond van Kerst
mis. Igor, een der hoofdpersonen uit
het kleine drama, dat zich afspeelt in
een der vluchtelingenkampen in het oos
ten van Europa, probeert de realiteit
van alle dag te ontvluchten door als
maar te praten over zijn reis naar Ca-
lifornie. het land van beloften, naar het
hem schijnt. „De lucht en de zee zijn
er blauw en het is er binnen net zo
warm als buiten" zegt hij, als hij bij
zijn koude kachel staat. Wanja zoekt
haar kind. Nooit zal zij het vinden, om
dat het dood is. Zij weet dat, maar zij
verzet zich tegen de aanvaarding van
haar lot. Tibor, de oude onderwijzer,
die een openluchthuis bewoont, poogt
troost te brengen in de harten van zijn
naasten. Het wonder van Kerstmis is
hem daarbij hulpvaardig. Wanja en Igor
ontstijgen even aan zich zelf; het wordt
stil in hun hart en zij voelen iets van
de vrede, die het kind van Bethlehem
is komen brengen.
Een aantrekkelijk onderwerp, waarin
de speelster en spelers zich fier hebben
uitgeleefd. De rol van Wanja was in
goede handen van Carry Poots, terwijl
Ben Heuer een zachtmoedige en blije
Roomse Tibor was. Herman van Eelen
speelde een forse Igor, soms te fors
naar onze zin.
Het tweede spel „De Ster" was van
een geheel ander karakter. In dit spel
heeft de schrijver Ramon Arnaud ge
stalte willen geven aan de wonderlijke
impuls, die de drie wijzen uit het oos
ten destijds gedreven heeft ,om het Kind
Jesus te gaan zoeken. Hij heeft een in
trige bedacht en daaromheen de ver
schillende motieven geweven, die ko
ning Balthazar er toe brachten de won
derlijke ster, die hij vanuit zijn paleis
kon zien, te volgen. Ondanks hoon en
smaad vooral van de zijde van zijn
schoondochter Alexandra gaat Baltha
zar op pad, evenals zijn naaste buren,
de koningen Melchior en Caspar. Zijn
zoon Josar, die eveneens zijn vader vele
hinderpalen in de weg legt, getuigt aan
het einde van het spel, dat zijn vader,
die hij uit hebzuchtige overwegingen
had willen vergiftigen, een wijs man is,
omdat hij de ster volgt. Balthazar gaat
zijns weegs, wijs en rijk door de genade
van het geloof.
Een eenvoudig gegeven met weinig
dramatische effecten. Een lief verhaal,
waarin dezelfde spelers bekwaam op
traden. Een bijzonder woord „van lof
komt Ben Heuer toe voor zijn voor
dracht van een Romeinse kerstlegende.
Een voortreffelijk staaltje voordracht
kunst.
De verschillende onderdelen van het
programma werden met grammofoonmu-
ziek onderling gekoppeld.
Vrijdag 30 december geeft het Noord
hollands Philharmonisch Orkest een
extra concert. Door omstandigheden is
het programma enigszins gewijzigd
moeten worden.
Het concert wordt onder leiding van
Willem van Otterloo geopend met de
Ouverture Egmont van Ludwig van
Beethoven, waarna de bekende sopraan
van de Nederlandse Opera Gré Brou-
wenstijn de scène en aria „Ah Perfido"
zingt, eveneens van Van Beethoven.
Voor de pauze wordt tenslotte nog de
Elektra-suite van Diepenbrock gespeeld.
Na de pauze wordt de 5e symphonie
van Tsjaikowsky uitgevoerd.
laten liggen. Daarom moeten enkele
deskundigen uit hen voorgaan om het
ouderlijk recht, dat ontspruit uit de
ouderlijke plicht, tot gelding te bren
gen. Wie dit streven beschouwt als het
zich mengen in andermans zaken, heeft
van de taak van ouders, leerkrachten
en geestelijken, die geplaatst zijn in
één sociaal verband, wel weinig begre
pen.
Progressief onderwijs
Mevrouw dr. C. A. M. Michels-Ver-
aart, de grote promotrice van progres
sief onderwijs in Amsterdam, ontwik
kelde gisteravond voor de leden van
de Haarlemse St.-Adelbertvereniging
het samenstel van ouderlijke plichten
en rechten met betrekking tot de op
voeding van hun kinderen. Zij besprak
in het bijzonder de rol, die naar haar
mening aan de ouders is toebedeeld
bij de opleiding op de scholen. De idea
le toestand zou eerst bereikt zijn, als
het schoolbestuur in handen is gelegd
van ouders, al waarschuwde zij er voor
al te revolutionair te werk te gaan bij
het nastreven van dit ideaal.
Mevrouw Michels begon haar diep
gaand betoog met het doel van het on
derwijs te omschrijven, dat is: de vor
ming en ontwikkeling van de algehele
persoonlijkheid van het kind. Alle ver
mogens van het kind moeten zo veel
mogelijk tot ontwikkeling gebracht wor
den. De verhouding ouder-kind is op de
eerste plaats een plichtsverhouding, niet
een bezitsverhouding. Pas aan zijn plich
ten zal de ouder rechten kunnen ont
lenen; de plichten nemen derhalve een
primaire positie in. Door vele op zich
goede wetten is er onder brede lagen
der bevolking een mentaliteit ontstaan,
waaruit het plichts- en verantwoordelijk
heidsbesef ten aanzien van de opvoe
ding der kinderen is verzwakt. Men
denkt te veel, dat het onderwijs een
staatsaangelegenheid is geworden en
vooreerst dient derhalve het zojuist ge
noemde besef weer leven ingeblazen
te worden. Oudercomité's zijn daartoe
een krachtig middel, terwijl de leer
krachten de ouders daarbij een belang
rijke steun kunnen zijn, maar een sub
sidiaire positie innemen.
Mevrouw Michels sneed terloops
het onderwerp van de vrije schoolkeu
ze aan. Zij toonde zich daarvan een
overtuigd voorstandster, omdat een
gezamenlijke opvoeding van kinderen
uit verschillende milieus evidente na
delen biedt, zoals herhaaldelijk blijkt
uit eventueel gevolgde verdere stu
diën. In een Maastrichts geval is de
kwestie aan de hoogste kerkelijke in
stanties voorgelegd. Het pleit werd
toen beslecht ten gunste van de vrije
schoolkeuze. Mevrouw Michels had ve.
Ie bezwaren tegen de wijze, waarop
tal van scholen trachten de kinde
ren in hun vrije tijd nog in schoolse
verbanden te binden en hen dusdoen
de te onttrekken an de invloed van
hun ouders.
Sprekend over de samenstelling van
een schoolbestuur zeide de spreekster,
dat een school met een pastoor als voor
zitter eerder een school van de kerk
dan van ouders is, terwijl aan de ouders
toch van nature primair de taak der
opvoeding is toevertrouwd. Een school
bestuur zou dus uit ouders behoren te
zijn samengesteld en niet, zoals thans
zo vaak het geval is, uit op onderwijs
gebied volstrekt ondeskundige perso
nen, die wellicht als kerkmeester goed
op hun plaats zijn.
Mevrouw Michels bekende, dat traag
heid bij de ouders ook debet is aan de
onbevredigende toestand op het huidige
ogenblik. Zij vinden het wei best, dat
zij zich aan de opvoeding van hun kin
deren zo weinig gelegen behoeven te
De invloed van ouders op het onder
wijs dringt de laatste jaren meer door.
Alierwege worden oudercomité's opge
richt, die in de eerste plaats gezien
moeten worden als opleidingsinstituten
voor de ouders. Centraal uitgegeven
richtlijnen moeten worden ontraden; zij
maken de ouders alleen maar kopschuw
en doden intiatieven. Mevrouw Michels
verklaarde, dat er in Amsterdam groot
gebrek is aan progressief onderwijs.
Als gevolg van op katholieke scholen
gevolgde verouderde systemen bezoekt
in de binnenstad 25 pet van de katho
lieke schoolgaande jeugd openbare of
christelijke scholen, die moderner op
vattingen huldigen.
Een lichtpuntje is, dat er binnenkort
zal worden overgegaan tot de bouw van
een streekschool in Amsterdam, onder
auspiciën van de Stichting voor Pro
gressief r.-k. onderwijs. Mevrouw Mi
chels, die zelf bestuurslid is van deze
stichting, zette tenslotte nader uiteen,
hoe het met de constitutie van deze
stichting is gesteld en welk een grote
rol de ouders daarbij spelen.
Na de pauze ontspon zich nog een
vurige, van grote interesse voor dit
onderwerp getuigende, discussie tus
sen de leden en de inleidster, waar
bij de competentie-afbakening tussen
oudercomité's, schoolbestuur en on
derwijskrachten nader uit de verf
kwam en opnieuw de klacht werd
gehoord hoe weinig vrij ook de onder
wijsmensen zelf zijn in het keurslijf
van wettelijke bepalingen, die vaak
van groot onbegrip getuigen voor wat
werkelijk nodig is voor vormend on
derricht.
Toen in 1930 de Amsterdamse Chris
telijke Oratorium Vereniging haar
zilveren feest vierde, werd aan
de dirigent Hubert Cuypers opdracht
gegeven tot het schrijven van een Kerst
oratorium. Hubert Cuypers heeft het
koor in dit stuk voor een moeilijke op
dracht gesteld want het moet niet al
leen zingen, maar ook zeggen. Dit ele
ment, het instrumentale spreekkoor, is
niet gemakkelijk te realiseren. Er gaat
van het spreekkoor tegen de orkestra
le achtergrond een plastische werking
uit, mits het suggestief geaccentueerd
wordt. Hubert Cuypers kent zijn métier
in dit opzicht te goed dan om er al
leen maar mee te experimenteren. Ver
der heeft hij er het koraal intensief in
aangewend, hetzij als integraal gezon-
Êen melodie, hetzij als cantus firmus.
!en declamator is eveneens een grote
rol in dit werk toebedeeld.
Over de uitvoering die Haarlems Ge
mengd Koor, versterkt met het ge
mengde koor Polyhmnia onder leiding
van Jan Booda maandagavond in de
concertzaal gaf, kunnen wij helaas niet
enthousiast zijn. Het was allemaal nog
al onverzorgd, ruw en onsamenhangend.
De koorklank was verre van ideaal
en ritmisch haperde er zeer veel. Het
begeleidend Noordhollands Philharmo
nisch orkest hebben wij zelden slech
ter horen spelen. In de oorzaken zullen
wij ons niet verdiepen, want deze kun
nen van allerlei aard zijn. Greet Koe
man, Herman Hiilsman en Hans Wen-
nink hebben hun taak naar behoren
volbracht, bonder echter één moment
tot een bepaalde innerlijke verheffing
te komen. De orgelpartij was bij Gosse
Kroese in goede handen. Of aan de 82-
jarige componist, die in de zaal aan
wezig was, met deze uitvoering een
dienst bewezen is menen wij te moeten
betwijfelen. Hopelijk zal Haarlems Ge
mengd koor zich bij een volgende ge
legenheid revancheren.^ ^AARVELD
Met veel feestelijk vertoon is gistermid
dag de foto- en kinohandel J. Th. F. Voor-
v/alt aan de Bloemendaalseweg 277 in Over
veen heropend. De enkele klant die zich
in de drukte binnen waagde zowel als de
vele geïnviteerden kregen een indruk van
hetgeen zich in twee en een halve maand
tijds had voltrokken in het interieur van
het naar oosprong bescheiden pand. Daar
waar vroeger wat struikgewas groeide op
de peperdure grond is nu een uiterst mo
dern projectiezaaltje verrezen, dat aan een
kant geheel wordt ingenomen door show-
kasten, waarachter allerlei de kenner ver
rukkende toestellen lokken. Een enorme
schakelkast schijnt de toegang tot deze
ruimte te versperren, maar de clientele
zal zich daardoor wel niet laten afschrik
ken. Van de schakelkast. een imposant
meubel, kunnen de gordijnen voor het pro
jectiescherm bediend worden, alsmede de
gordijnen ter afsluiting van het zaaltje en
tenslotte cfe TL-verlichting in het plafond.
Er zijn voorts een kantoorruimte en enige
magazijnruimte bijgebouwd, met het pro
jectiezaaltje mee een oppervlakte vormend
van 140 m2.
Het bestaande interieur is eveneens in
grijpend vétandercf en biedt een nog pret
tiger aanblik dan voorheen. Fotohandel
Voorwalt die reeds 22 jaar in dit pand ge
vestigd is, gaat thans de verkoop ter hand
nemen van een nieuwe vinding: de 8 mm
geluidsprojectoren waarbij het geluid, als
bii een taperecorder, naar eigen believen
kan worden aangebracht en weer uitgewist.
Tijdens een buitengewone vergade
ring van de gemeenteraad van Haar
lemmermeer op vrijdag 30 december
zal burgemeester mr. J. F. Jansonius
afscheid nemen. De vergadering be
gint om kwart over twee des middags.
Op deze bijeenkomst zal het woord
gevoerd worden door de burgemeester
zelf wethouder J. A. Oudheusden en de
heer M. J. Nieuwenhuyzen.. Na afloop
daarvan vindt een receptie plaats, die
in het gemeentehuis gehouden zal wor
den.
Bij het doornemen van de begroting
der provincie Noord-Holland zijn door
een aantal leden uit de verschillende
commissies schriftelijk vragen gesteld
aan het college van Gedeputeerde Sta
ten.
Van diverse zijden wordt gevraagd, of
over het tracé en de breedte van de
weg bewesten Haarlem overeenstem
ming met het rijk bestaat en hoever
het overleg over de financiële bijdrage
is gevorderd. Verschillende leden ver
klaren, dat realisering van de weg niet
door financiële overwegingen mag
stagneren. Enkele leden informeren ook
naar de stand van zaken met betrek
king tot de wegen ten oosten en ten
westen van Haarlem en of met Zuid-
Holland al overeenstemming is bereikt
over de langs de duinen aan te leggen
verbindingsweg tussen de provincies
Noord- en Zuid-Holland.
Vrijdag 6 januari hoopt de heer J.
L. Roelofs, Kruistochtstraat 2, zijn 50-
jarig jubileum te herdenken als zetter
bij de Firma Joh. Enschedé.
Nog onlangs vierde de heer Roelofs
zijn 40-jarig jubileum als koorzanger in
de parochie St.-Jan. Hij is bij de Fir
ma Enschedé in verschillende afdelin
gen werkzaam geweest. De laatste ja
ren was hjj een zeer geziene en accura
te figuur in de afdeling smoutzetterü,
waar hij dikwijls verantwoordelijke
werkzaamheden moest verrichten. Het
zal hem op zijn feestdag zeker niet aan
belangstelling ontbreken.
Aanwinsten: land- en volkenkunde:
H. Alma: In de de schaduw van Hellas.
B. Baanen: Schijnwerpers op winter
sporten. H. Baudet: Mijn dorp in Frank
rijk. R. Cartier: 48 X Amerika. J. Engel
man: Tweemaal Apollo; brieven uit
Griekenland. F. J. Faber: Geologie van
Nederland. 2 din. H. Kievied: Zuid-
Amerika, het continent van morgen.
D. Lapierre: Azië van Oost naar West.
C. H. J. Maliepaard: In het land van
witte steden en zwarte tenten. Tenzing
Norgay en J. R. Ullman: Een droom
werd werkelijkheid. (Beklimming van
de Mount Everest.) M. Pos: Veelbelo
vend Rhodesia en machtig Tanganyika.
J. de Rebel: Welkom Senora! (Zuid-
Amerika.) Th. Stols: Spanje's pracht en
praal. B. Tadema-Sporry en A. A.
Tadema: „Christenhond" in Afrika.
U.S.A. geografie en groei. H. Ykema:
Colombia.
Traditiegetrouw heeft de r.-k. midden
standsafdeling Heemstede gisteravond haar
jaarlijkse kienavond in het Groenendaalse
Verversingshuis gehouden. In zijn wel
komstwoordje, dat met grote regelmaat
door de hoofdprijs van de verloting i.e.
een kalkoen werd onderbroken, gaf voor
zitter Verdonschot zijn vreugde te kennen
over de grote opkomst.
Voorts deelde hij nog mede dat de car
navalsavond nu definitief in Heemstede zal
worden gevierd omdat het merendeel der
leden dit liever „onder ons' hield. Het ca
baret „Van A tot Z" uit Zwolle zal voor
de feeststemming zorgen.
In een zeer prettige stemming werd hier
na de avond doorgebracht met een dansje,
vier kienrondes en een verloting.
Donderdagmorgen zal in het gebouw
van de Haarlemse Kegelbond in de Tem
pelierstraat te Haarlem door de leerlin
gen van Sancta Maria afscheid worden
genomen van de vertrekkende leerkrach
ten mej. L. Molkenboer en dr. B. Bal.
Ook ouders en oud-leerlingen worden
in de gelegenheid gesteld hun goede
wensen mee te geven en wel van half
12 tot 12 uur.
Mej. Molkenboer wordt opgevolgd
door de heer Louk Nelissen, die reeds
als muziekleraar verbonden is aan het
Mendelcollege. In de plaats van dr. Bal
komt de heer J. Schrijnen onderricht
geven in de klassieke talen. Hij is thans
nog als leraar verbonden aan het Tri-
niteitslyceum. maar hij zal na de Kerst-
vacantie het leraarcorps van Sancta Ma
ria versterken. Het werk van de heer
Schrijen óp het Trinitèitslyceum zal de
twee nog resterende trimesters van het
lopende schooljaar worden verdeeld tus
sen de drie leraren, die thans onderricht
geven in de klassieke talen.
(Ongecorrigeerd)
Mej. A. C. Metz, die bijna 26 jaar
werkzaam is aan het Instituut Pont te
Haarlem, behaalde dezer dagen als een
van de eersten het staatsdiploma lera
res stenografie.
16/12 19/12
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electric
General Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
Radio Corp.
Republic Steel
Royal Dutch
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U.S. Steel
Stemming: nauwelijks prijshoudend
54%
40%
117%
De beeldhouwer Cephas Stautha-
nier is zo niet de geestelijke va
der dan toch de promotor van
Josje Smit. Hij heeft haar ontwikke
ling van zeer nabij gevolgd en vanuit
deze situatie leidde hij gisteravond haar
tentoonstelling m die tot 10 januari bij
Leffelaar te bezichtigen is, haar als
figuur en haar werkwijze belichtend aan
de hand van aanwezige en niet aanwe
zige werkstukken.
Zij reageert op directe wijze op
elke impressie uit het dagelijks leven.
Haar droombeelden spruiten voort uit
de haar omringende realiteit, zü staan
haar direct helder voor ogen en zij
werkt zonder schets: haar werk ont
staat als het langzaam wassende wa
ter: een stille zondvloed. Wat voor
anderen de taal is, is voor haar krijtje
of schaar. Zolang ik haar ken is geen
stukje papier veilig geweest voor des
noods de afgebrande lucifer waarmee
zü het betekent. Met welk materiaal
het gebeurt is haar onverschillig, zij
uit zich beeldend.
De laatste tijd is er een verandering
in haar werk te bespeuren; er begint
een sculpturale keramiek los te breken,
mogelijk is zij op weg naar de vrije
plastiek. Zoals elke jonge kunstenaar
zwaait ook zij links en rechts maar
zij neemt de afstand tegenover haar
eigen werk om dat te onderkennen.
Als slot van zijn toespraak dankte
spr. de heer en mevr. Leffelaar voor
de welwillendheid waarmee zij Josje
Smit bij het eerste contact al hadden
bejegend en voor de daadwerkelijke
steun die zjj haar steeds hebben ver
leend.
Tevoren had de heer Leffelaar ge
memoreerd hoe de kersttentoonstelling
van Josje Smit langzamerhand een tra
ditie begint te worden die hij in lengte
van jaren hoopt voort te zetten.
De expositie hopen wij dezer dagen
in dit blad te bespreken.
De raad van de gemeente Heemstede
komt donderdag 22 december, des mid
dags om vier uur, in openbare vergade
ring bijeen.
De Veiser-tunnel groeit. Deze foto
geeft een overzicht vanuit de lucht
van het gigantische werk aan het
Noordzeekanaal bij Velsen. De op
name werd gemaakt vanuit het
Noorden.
