Ongerustheid over
uitgaven blijft bestaan
PIJN OF GRIEP!
ROXY ruiken...
is ROXY roken!
Melk één cent duurder
Trainingscentrum voor
blinden noodzakelijk
Suggestie tot het instellen van
Chefarine 4
een enquêtecommissie
Kunstschatten thans
goed beschermd dan
minder
1940
Peronnistisch
complot in
Argentinië
ontdekt
SHEAFFER3
Tachtigjarige Wonderman
KROPMAN (K.Y.P.) IN EERSTE KAMER
TV
van
f 30. -per 1 Januari
Journalist in
cassatie
in
Bouw zal zes a zeven ton vergen
In het westen van
het land
Joegoslavië lid van
de Veüigheidsraad
Voor 71 mille aan
insuline ontvreemd
Jan Musch
WOENSDAG 21 DECEMBER 1955
PAGINA 3
SviEAU DE COLOGNE^
TROIKA
.-Kl
Verlanglijstje van
P.v.dA. demagogische
tendens
Mosa te Maastricht voor
de helft in bedrijf
Enkele tonnen schade
Maak zon pakje Roxy eens helemaal open
en snuif die heerlijke geur van zon-doortrokken,
volrijpe tabakken op. Steek dan op en
U weet waarom steeds meer mensen zeggen:
Stoffelijk overschot van
vermiste man gevonden
Bij oorlogsdreiging
•Rijkscommissie ongerust
en teleurgesteld
Hanina in Gmünden
maakt het goed
Geholpen door Nederlandse
radio-amateur
Een jaar geëist
Motie inzake lonen en
prijzen in de landbouw
Kamer z.h.s. akkoord
's werelds beste vulpen
1 KOlNim-u -
Een genoegen om te geven
Een vreugde om te ontvangen
[au de Cologne 4 Pirtuneni Fibnk
GLQCKENGRSSf NM7II'
5 COlOCNie- «HtNI y
EAU DE COLOGNE
Sla voldoende in voor de feestdagen
Koop een slof!
Advertentie
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar endoen wonderenl
4 geneesmiddelen, elk afzonderlijk al
Wereldberoemd. Tezamen in één tablet
verenigd, ondersteunen zij bovendien ei
kaars werking, waardoor deze nóg krach
tiger is dan kon worden verwacht. De
Combinatie Chefarine ,,4" doet werkelijk
Wonderen en brengt baat waar andere
middelen falen!
tegen pijnen en griep 20 tabletten es ci
Ter bestrijding van de kosten verbon
den aan de televisie-uitzendingen zal
'tiet ingang van 1 januari van de hou
ders van televisietoestellen een kijk-
êeld van 30,- per jaar worden gehe
ven.
Het staatsbedrijf der P.T.T. is belast
hiet de inning van het kijkgeld. De uit
voering van deze inning en de controle
op de aangifte worden opgedragen aan
ue Dienst Luistervergunningen (D.L.V.)
die voortaan Dienst Luister- en Kijkgel
den (D.L.K.) zal heten. De wettelijke
bepalingen betreffende de heffing van
dit kijkgeld zijn opgenomen in de wet op
het kijkgeld en in het kijkgeldbesluit.
Bij afzonderlijk K.B. is nu bepaald, dat
de wet op het kijkgeld op 1 januari in
Werking treedt.
De houders van televisietoestellen zijn
Verplicht, zo spoedig mogelijk, maar
in elk geval voor 1 februari, hun toe
stel aan te geven op het formulier dat
ban de postinrichtingen verkrijgbaar is.
Zij, die zich na 1 januari een televisie
toestel aanschaffen, dienen hun toestel
binnen een week aan de D.L.K. aan te
Seven. De betaling zal kunnen geschie
den in twee termijnen van een half
Jaar.
Voor de Hoge Raad, gepresideerd door mr.
W. Fick, is dinsdagmorgen het cassatie
beroep behandeld van 'n Amsterdamse jour
nalist, die door het gerechtshof te Amster
dam in hoger beroep veroordeeld is tot f 250
boete of 30 dagen hechtenis. Kij had in
Zijn blad een stukje, getiteld „De schiet-
diender" geschreven, waarin hij kritiek uit
te op politieambtenaren, die z.i. te gemak
kelijk van vuurwapenen gebruik maken.
Verd. zelf was niét verschenen. Zijn
>cisman, mr. S. van Oven, voerde voor de
doge Raad o.m. aan, dat bij deze zaak de
viaag naar de grenzen van de persvrijheid
Jan de orde komt. Hij wees er op dat in de
bewezenverklaring de rol van redactie èn
orukker buiten beschouwing zijn gebleven.
Slechts dan is er daderschap wanneer er
Seen handelingen van anderen ingescha
ald zijn geweest. Juist bij drukpersdelic-
*en is het de vraag, welke kracht aan de
pandelingen van redactie, drukker en ver-
Preider van het blad moet worden toege-
*^nd. Het Hof had, volgens mr. Van Oven,
an ook moeten onderzoeken en beslissen
de uitgever mede aansprakelijk was. Niet
verd. publiceert, maar zijn blad doet dit
Zelfstandig.
Een ander cassatiemiddel was gelegen ta
bet argument, dat de uitlating formeel en
biaterieel beledigend zou moeten zijn. Nie
mand heeft echter veklaard, dat hij zich
Sekwetst voelt. Het gerechtshof heeft, vol-
sens pleiter, ten onrechte aangenomen, dat
herdachte zich keerde tegen politieambte-
riaren. die zich aan hun voorschriften hou-
pn. Er zijn echter geen bindende voor-
chriften op dit punt. Zakelijke kritiek is
Geoorloofd, ook in een sarcastische toon,
Jaus werd in het pleidooi gesteld,
f en laatste werd door mr. Van Oven aan
gevoerd. dat beslist had dienen te worden,
JJt er een belediging was van de politie,
«an wel van de overheid. Het hof heeft
over dit laatste niet gerept.
Conclusie 17 januari 1956.
(Van onze parlementaire redactie)
de Kamer, die als enige beperking had
gesteld: de openbare orde. De KVP-
afgevaardigde achtte de „algemene nor
men" echter te beperkt „.Terwijl al
gemeen het doden van een mens wordt
veroordeeld, staat in sommige beschaaf
de landen de overheid het doden van de
vrucht toe." De vrijheid van het libera
lisme kan tot zeer ongewenste conse-
Bij de algemene politieke beschou- quenties leiden. Ook het socialisme is
incron Hi-ncrlaet in rlo TT.orct#> k*nmor
wingen, dinsdag in de Eerste Kamer
gehouden, is van verschillende zijden
commentaar geleverd oo het „ver
langlijstje" dat de PvdA in het voor
lopig verslag heeft doen opnemen.
Daarbij spraken zowel de heer Krop
man (KVP) als de heer Molenaar
(VVD) van een demagogische ten
dens. De heer Kolff (CHU) betoogde
dat wanneer elke partij een dergelijke
lijst van verlangens zou opstellen er
onderling weinig verschil zou zijn te
bespeuren. De heer In 't Veld (PvdA)
meende, dit te moeten betwijfelen.
Naar zijn oordeel zijn de meningen
over belastingverlaging, hulp aan on
derontwikkelde gebieden e.d. nog wel
verdeeld. De socialistische woordvoer
der bestreed eveneens de stelling van
de heer Kropman, dat de PvdA al
leen maar aandacht heeft geschon
ken aan de „arbeiderswereld van van
daag".
De heer Kropman had betoogd, dat
wanneer onder de arbeiders gerecht
vaardigde wensen leven, de K.V.P.
gaarne aan de verwezenlijking daar
van za' medewerken, doch dat zij even
eens haar aandacht schenkt aan de
zgn. vergeten groepen, de krotbewoners,
de verwaarloosde jeugd e-d. Daarbij
dient ook gedacht te worden aan steun
voor al diegenen, die in het particulie
re vlak hun krachten wijden aan de
maatschappelijke ontplooiing.
Ten aanzien van het verlangen tot
beperking van de overheidsuitgaven
merkte de heer Kropman op, dat hij
teleurgesteld is over het weinige en
thousiasme van de regering voor het
voorste] van dr. Lucas in de Tweede
Kamer over de instelling van een
permanent controleorgaan ten dien
ste van de Staten Generaal. De onge
rustheid bij het Nederlandse volk is
door de besprekingen in de Tweede
Kamer niet weggenomen, zo meende
hjj. Wanneer de Staten Generaal ech
ter, gebruikmakend van hun recht
van enquête, het overheidsbeleid in
deze door een speciale enquêtecom
missie zouden laten beoordelen, zou dit
tot conclusies kunnen leiden ten aan
zien van de wenselijkheid van een
permanent orgaan.
De heer In 't Veld was van oordeel,
dat beperking van de overheidsuitga
ven alleen gezocht mag worden in een
grotere efficiency en niet in beperking
van de staatstaak. Ook de vermindering
van de overheidsinvloed in de loon
vorming acht hij op zich ongewenst, al
heeft de PvdA zich hierbij neergelegd.
Zij is echter van mening, dat prijsver
laging en indien dit niet mogelijk is
een algemene loonmaatregel, de voor
keur verdient. Nu de grotere vrijheid
in de loonvorming is aanvaard, rijst j
de vraag tot hoever de differentiatie I
kan gaan. De heer In 't Veld verwacht
grote onrust indien de verschillen tus
sen de lonen in de onderscheidene be
drijfstakken te groot zouden worden en
meende dat ook de andere partijen
zich nog geen scherp beeld hebben ge
vormd van de noodzakelijke beperkin
gen.
Verder vroeg hij zich af hoe de loon
vorming aan de PBO kan worden over-
E®J3ten, nu deze zich zo moeizaam ont
wikkelt. De heer Kropman zag dit be
zwaar niet en was van oordeel dat de
minister van Sociale Zaken heus wel in
staat is te zorgen, dat de lonen niet
uit de hand lopen.
De persoonlijke vrijheid
Sprekende over de persoonlijke vrij
heid kwam dè heer Kropman terug op
de verklaring van prof. Oud in de Twee-
in tegenspraak met de persoonlijke vrij'
heid en leidt tot verstarring. Een
gelukkig mens kan alleen bestaan, wan
neer hij in materieel en in geestelijk op
zicht voldoende ontplooid is. „De Katho
lieke Kerk heeft altijd naar geestelijke
vrijheid gestreefd, ongeacht of de nor
men der beschaving zich daar tegen
verzetten", zo besloot de heer Kropman.
Ten aanzien van de internationale si
tuatie wees de heer In 't Veld op de
di'eigende overvleugeiing van het wes
ten door de Sovjet-Unie, niet alleen in
militair maar ook in technisch en eco
nomisch opzicht. Een spoedige integra
tie van west-Europa ziet hij als enige
oplossing. Ook meende hij te moeten
waarschuwen tegen een bagatelliseren
van de conferentie in Bandoeng. De wes
terse houding ten aanzien van Afrika
en Azië moet grondig veranderen en
mag niet zijn gericht op direct voor
deel. Het oosten heeft alleen interesse
in werkelijke belangstelling en steun.
In dit licht meende de heer In 't Veld
ook de speculaties over de gevolgen
van het Russische bezoek aan Indië te
moeten zien.
De heer Kolff (CHU) ten slotte meen
de nog ernstig te moeten waarschuwen
tegen besprekingen tussen Nederland
en België over de kwesties van het
Deltaplan en de waterwegen, waardoor
de handen van de Staten Generaal zou
den worden gebonden. België is verre
van vriendelijk ten aanzien van onze
agrarische belangen, zo was zijn be
toog,
Tengevolge van de gasontploffing die
zich maandag in de porcelein- en tegel
fabriek Mosa te Maastricht voordeed
heeft deze fabriek, waar ruim acht
honderd personen werken, dinsdag stil
gelegen. De porceleinfabriek zal nog
geruime tijd niet kunnen werken. De
tegelfabriek daarentegen is vandaag
weer in bedrijf gekomen. De schade kan
nog niet precies vastgesteld worden
daar deze afhankelijk is van de tijd
dat de porceleinfabriek buiten bedrijf
zal zijn. Vast, staat intussen wel dat de
schade aan de fabrieksgebouwen samen
met de bedrijfsschade enkele tonnen zal
belopen.
3 Roxy Rook Redenen: Dubbel gefermenteerd Dubbel gezuiverd Standvastige mélang
In dê Maas nabij de vroeger door hem
bewoonde woning in Wèll is het stoffe
lijk overschot gevonden van de 71-jarigè
P. J. Vergeld, die sinds zaterdag 12 no
vember werd vermist. Die dag werd
het stoffelijk overschot van zijn 81-jarige
zuster J. Vergeld in de Maas gevonden,
maar ondanks alle nasporingen bleef
de man, van wie werd gevreesd dat
hem eveneens een ongeluk was overko
men, onvindbaar. Over de toedracht van
beide verdrinkingsgevallen is niets be
kend.
Advertentie
(Van onze Haagse redacteur"
Indien Nederland onverhoopt in een
°orlog zou worden betrokken, zal er
van een bescherming van onroerende
hionumenten niets terecht komen: wij
zouden in een veel slechtere situatie
Verkeren dan in 1940 het geval was,
aldus wordt gesteld in het jongste ver
raad Van 06 Voorlopige Monumenten-
De Rijkscommissie voor de bescher
ming van monumenten tegen oorlogs
gevaren, die zich verplicht ziet in dit
Aerslag uiting te geven aan haar grote
"«gerustheid, wijst er op, dat in een
*r"ot aantal belangrijke kerken en to-
ó'ois sprinklerinstallaties dienen te wor-
ven aangebracht; zou er in deze ge
rieven brand ontstaan, dan zullen ze
jTUivel steeds reddeloos verloren zijn.
commissie klaagt er voorts over.
at verpakkingsmateriaal voor het
;tansporteren en opbrengen van de be
zemde Goudse glazen wegens gebrek
,an geldmiddelen niet kan worden
aangeschaft.
Verder wordt er op gewezen, dat,
oewel er drie voormali«e Duitse bun-
tT?" twee in Noordwijk en een te
rm+u beschikbaar zijn, de gelden
tant en om c'eze bunkers geschikt te
- ®n sis hulpbergplaatsen voor kunst
je Br loopt ook sedert 1952 een
mil e met de gemeente Amsterdam
Won een Bergplaats te Zandvoort,
do„ f Beze gemeente voor de helft als
Potrmmte voor de gemeentelijke
ewT63 gebruikt; de Rijkscommissie wil
sri?-ieüe ze'5erheid hebben over de be-
Vno5baarheil van deze bergruimte
u *?et geval de omstandigheden op
i» v i? bet veilig wegbergen van
belangrijkste Néderlandse kunst-
j^batten noodzakelijk zouden maken,
e Rijkscommissie voor dé bescher-
mg van monumenten tegen oorlogs-
s»oïfren zegt verschillende malen voor-
ellen te hebben gedaan voor hogere
kredieten aan de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg; tot dusverre hadden
deze voorstellen echter geen enkel
resultaat.
Als bij oorlogsgevaar het apparaat
van de kunstbescherming thans in wer
king zou moeten treden, bestaat er we)
het instituut van de Plaatselijke hoof
den Kunstbescherming, doch dit zou bij
gebrek aan personeel en materiële
hulpmiddelen praktisch niets kunnen
doen. Het wordt dan ook van uiter
mate groot belang geacht, dat men
komt tot de vorming van kunstbescher-
mingsploegen, bestaande uit noodwach-
ters. De commissie constateert tot haar
leedwezen, dat terwijl de opbouw van
het verdedigingsapparaat en de burger
lijke verdediging voortgang vinden, dit
geenszins het geval is met de maatre
gelen ter beveiliging van een belang
rijk deel van het Nederlands cultuur
bezit.
Met de kleine Hanna gaat het goed, 30
heeft dokter Hans Kerbler in het Oos
tenrijkse Gmünden via zijn zender aan
zijn Zwolse mede-radioamateur en hel
per in nood IJ. L. Feitsma kunnen ver
tellen.
Zoals bekend heeft de heer Feitsma
enige dagen geleden de „noodkreet"
opgevangen van dokter Kerbler, die
voor zijn patiëntje dringend een in Oos
tenrijk niet verkrijgbaar preparaat no
dig had. Met de zending van de Neder
landse farmaceutische fabriek is hij
voor 25 dagen geholpen. Dinsdag is uit
Boston een hoeveelheid van het ge
neesmiddel verzonden.
Dokter Kerbler zal ook in de komen
de dagen zijn Zwolse vriend in de ether
opzoeken om hem op de hoogte te hou
den.
I' 2.90 f 4.90 f 8.50
Nederland is by vele landen ten ach
ter, wat betreft het opvangen van de
op latere leeftijd blind geworden land
genoten, om hen te doen aanpassen aan
de nieuwe verhoudingen in de maat
schappij. Volgens voorlopige statisti
sche gegevens bedraagt het aantal van
hen, die niet uitsluitend tengevolge van
ouderdom, maar ook door andere oor
zaken het licht uit de ogen verliezen,
omstreeks vijftig per jaar. Bovenal
voor deze laatste groep is de inrichting
van een trainingscentrum dringend
noodzakelijk.
Het uiteindelijk doel van een derge
lijke training is, de blinde na een kor
ter °J. langer verblijf in het centrum
volledig geestelijk en materieel toege
rust te doen terugkeren in de voor hem
schappijV6rll0Ud'nsen van ouc'e maat-
De stichting „Het Nederlandse Blin-
benwezen te Amsterdam, de overkoe
pelende organisatie van de blindenbon-
?®n' bnndeninstellingen, werkplaatsen,
instituten en bibliotheken van alle rich
tingen, denkt voor de bouw van een
dergelijk centrum 6 a 700.000 gulden
nodig te hebben. Een bescheiden begin
van dit kapitaal is inmiddels bijeenge
bracht doordat met behulp van folders
een beroep is gedaan op de steun van
bedrijven en particulieren. Deze week
vestigen de vijf radioverenigingen een
drachtig de aandacht op de noodzaak
van het tot standkomen van het trai
ningscentrum en vragen daarbij om fi
nanciële steun.
De „Algemeene vereeniging voor melk-
voorziening" deelt mede, dat zij de melk
handel in haar werkgebied (omvattende
in hoofdzaak het vasteland van Zuid-
Holland, het westelijke deel van Utrecht
en het zuidelijke deel van Noord-Hol
land) heeft geadviseerd de prijzen voor
melk en karnemelk met ingang van 25
december a.s. met één cent per liter te
verhogen. Dit advies geldt zowel voor
de plaatsen waar de melkbezorging zgn.
gesaneerd is, als voor de plaatsen waar
dit niet het geval is.
Ter toelichting deelt de vereniging
het volgende mede:
„Het mag als algemeen bekend wor
den beschouwd, dat de melkproduktie
met de seizoen wisselingen vrij sterke
schommelingen vertoont. Als gevolg
hiervan en mede als gevolg van de prij-
zenbeweging op de voor een belang
rijk deel internationaal georiënteerde
markt vóór zuivelprodukten, is ook de
prijs van de melk als grondstof voor de
consumptiemelkfabrieken aan veelvul
dige en soms sterke wisselingen onder
hevig.
Om te voorkomen, dat deze wisselin
gen terstond zouden doorwerken in de
consumentenprijzen, worden deze ver
werkt in een rekening-courant-systeem.
Dit systeem heeft tot effect dat de con
sumentenprijzen slechts weinige en klei
ne schommelingen ondergaan, ten ge
volge waarvan bereikt kan worden, dat
de melkconsumptie betrekkelijk stabiel
kan blijven, hetgeen uiteraard belang
rijk is uit het oogpunt der volksgezond
heid.
De prijsverhoging per 25 december a.s.
nu houdt verband met het thans snel
dalende nog positieve saldo van
de hierboven bedoelde rekening-cou
rant. De rekening-courant zal n.l. naar
alle waarschijnlijkheid per 25 december
het nulpunt gepasseerd zijn, terwijl bij
handhaving van het huidige prijspeil
een verdere daling in snel tempo te ver
wachten zou zijn."
Volgens het dagblad „El Laborista"
heeft de Argentijnse regering een sa
menzwering tot het ontketenen van een
PeroniStische revolutie ontdekt en 59
leiders laten arresteren. In Buenos
Aires circuleerden gistermorgen wilde
geruchten. Volgens een van deze onbe
vestigde geruchten zouden mariniers de
haven van Rosario hebben bezet, en
zou éen plaatselijk infanterie-reglment
en de politie sinds gisteravond gecon
signeerd zijn. De wachten om het presi
dentiële paleis Casa Rosada werden ver
sterkt, doch president Pedro Arambu-
ru bleef bij zijn plannen om een bezoek
te brengen aan de stad Azul. Berichten
uit Mendoza, Cordoba en Rosario we
zen op volledige kalmte.
Volgens het op de voorpagina ver
schenen artikel in „El Laborista" heeft
de regering op 15 december de 59 lei
ders, onder wie generaal Eraclio Fer-
razzano, de kolonels Hermengildo Bar-
bosa, Norberto Ugolini en Federico Gen-
tilhumo laten arresteren. Zij werden
gearresteerd ten huize van Beatriz Gar
cia de Lopapa, een lid van de Peronis-
ta-vrouwenpartij. Een gedeelte van dit
bericht van „El Laborista" is bevestigd
doör een legercommuniqué
De algemene Vergadering der Ver
enigde Naties heeft gisteren Joegosla
vië gekozen tot lid van de Veiligheids
raad. Het was de 36ste maal dat de
vergadering stemde voor de bezetting
van de vriie zetel in de Veilig
heidsraad. Het gelukte bij de 35 voor
gaande stemmingen geen der kandida
ten de vereiste tweederde meerderheid
te behalen. Pas na de 36e stemming
bleek Joegoslavië 43 stemmen vijf
meer dan de tweederde meerderheid
te hebben behaald. De Philippijnen kre
gen elf stemmen, Finland en Zweden
kregen iéder éen stem.
Men denkt bij de oprichting van een
trainingscentrum aan een terrein met
gebouwen in of in de onmiddellijke na
bijheid van een grote stad, liefst in het
centrum van ons land. Men kan hier de
blinde onderwijs geven, hem het nood
zakelijke braille-schrift leren lezen, als
mede het zich buitenshuis bewegen b.v.
door het „stokwandelen", waarmee in
het buitenland en de laatste tijd ook in
ons land zoveel succes is behaald. De
blinde wandelt dan zonder geleidehond
langs de weg en kan met een lango
wandelstok de obstakels aftasten.
Bij het centrum dienen voorts te ko
men een leskeuken voor blinde dames
en een beperkt machinepark voor de
observatie naar de geschiktheid en de
mogelijke opleiding van blinden voor
de industrie. Het centrum komt te staan
onder leiding van de psycholoog der
stichting, drs. R. Keizer. Men denkt
het te kunnen inrichten voor 25 perso
nen, met latere mogelijkheid tot uitbrei
ding.
Dinsdag heeft de Bossche rechtbank
een insulinediefstal behandeld, waarbij
ten nadele van een farmaceutische
fabriek te Oss door een analist voor
een waarde van ruim 71.000,- zou zijn
ontvreemd. De analist was ten laste
gelegd op verschillende tijdstippen tus
sen januari 1953 en september 1955 tel
kens kleine hoeveelheden insulinepoe-
der tot een totale hoeveelheid van 1429
gram uit het bedrijf te hebben ont
vreemd. Als zijn medeplichtige, ver
dacht van heling, stond terecht zijn
zwager uit Den Bosch, bij wie de
recherche het insulinepoeder in een
zestal flessen heeft aangetroffen.
Als motief voor de diefstal gaf de
analist op, dat hij met zijn chef niet
goed overweg kon, doordat laatstge
noemde, aldus de lezing, aan de capa
citeiten van verdachte niet die waarde
toekende, die verdachte zichzelf voor
zijn kunnen en prestaties had toege
dacht. De diefstal zou een soort wraak
oefening zijn geweest ten nadele van de
chef. De analist wilde met de diefstal
bereiken, dat de insuline-produktie zou
worden gedrukt.
Er zou aanvankelijk geen sprake van
zijn geweest het poeder in de smokkel
handel te brengen. Op een verjaardags
feestje echter te Oss, waar ook een ver
koper aanwezig was, zou de affaire van
het insulinepoeder ter sprake zijn ge
bracht en de waarde van het gestolen
poeder zijn genoemd. De verkoper zou
toen hebben aangeboden het poeder in
Duitsland en België te gaan verkopen.
De man lichtte echter de directie over
de zaak volledig in.
De officier eiste tegen de analist een
gevangenisstraf van twaalf maanden,
waarvan vijf maanden voorwaardelijk
met aftrek en een proeftijd van drie
jaar. Tegên de zwager eiste hij wegens
heling een voorwaardelijke gevangenis-
ntraf van vijf maanden met een proef
tijd van drie jaar en een geldboete van
250,- subs, vijftig dagen.
(Van onze parlementaire redacteur)
De motie-Vondeling is dinsdag in de
Tweede Kamer z.h.s. aangenomen.
Daardoor heeft, zoals de heer Engel-
bertink (KVP) het uitdrukte, de minis
ter van Landbouw een steun in de rug
gekregen om te zorgen, dat er geen on
rust ontstaat in deze bedrijfstak over
het beleid Inzake lonen en prijzen. De
motie spreekt het verlangen van de
Kamer uit, dat de landbouw kan blij
ven rekenen op onverminderde hand
haring van de toezeggingen inzake de
prijsvorming van landbouwprodukten,
mede ook om in de toekomst te kunnen
blijven streven naar sociale gelijkstel
ling van de landarbeiders met verge
lijkbare arbeiders ten plattelande. Hoe
wel de KVP de motie aanvankelijk over
bodig vond, heeft zij toch vanwege het
in zichzelf juiste doel toen het er op
aankwam haar stem niet willen onthou
den. De motie was mede ondertekend
door de CH en de WD.
Advertentie
'i werelds meest gebruikte vulpemnkt
Een jongetje in Curagao
noemde Jan Musch de Wonder
man: hij kon loeien als een
koe, fluiten als een stoomboot
en vlinders maken met de
handen. Daarmee hééft dan de
jongste generatie een talent
ontdekt, dat verscheiden ge
slachten naar de schouwburg
heeft gelokt. Donderdag im
mers wordt Jan Musch tach
tig, en hij was zo omtrent de
vijftien, toen hij voor het eerst
de planken op stapte. Wij voor
ons hebben hem het laatst op
het toneel gezien bij het Ju
bileum van de Stadsschouw
burg in Amsterdam, toen hij
een fragment speelde uit Lau-
dy's „Paradijsvloek". Het was
een indrukwekkende belevenis
voor wie Jan Musch in de
grote jaren van zijn carrière
niet had mogen horen; daar
was weer al de kracht van zijn
vurige expressiviteit, de fel
naar buiten gespeelde, in het
sterke gebaar en de muzikale
klanktoon verhevigde bewo
genheid; een man, klein van
gestalte, maar in beweging en
stemklank een brok samenge-
balde energie en explosiviteit.
Zoals hij daar stond en zijn tekst de zaal in stuwde, was hij volop de
vertegenwoordiger van een periode, waarnaar men soms heimwee kan
hebben, de periode van het ook uiterlijk mooie spel, het brede gebaar,
de heftige bewogenheid. Het temperament van de huidige generatie
spelers in schouwburgbezoekers schijnt er niet meer naar te wezen,
maar de manier, waarop Jan Musch enkele jaren geleden in de hoorspel
uitzending van Guillaume van der Grafts „Ladder naar de maan" de
rol van de oude Isaac speelde, doet toch sterk vermoeden, dat zulk een
temperament, als het maar echt is, diepe indruk maakt op de moderne
hoorder. Het moderne religieuze gevoel, dat in dat spel aan het woord
komt, bleek zich indrukwekkend te laten vertolken in de gedragen, inge
houden vurige spreektoon van Jan Musch, die elk woord rustig uit laat
klinken en het laadt met alle kracht van het gevoel, dat de dichter er
achter heeft willen oproepen.
Het feitelijke afscheid van Jan Musch van het toneel was toen al
achter de rug. Dat had hij gevierd met die wonderlijke jeugdige Jero-
limo, Breero's Spaanse Brabander, en officieus een jaar nadien nog eens
met Harpagon, twee van zijn glansrollen uit zijn lange carrière. Men
moet trouwens niet denken, dat hij nu voor goed in Laren blijft weg
gedoken en daar de tijd vult met pianospelen, zingen, schilderen en boet
seren in klei. Soms geeft hij hier of daar een voordrachtsavond, nu en
dan ziet men hem ook bij een feestelijke gebeurtenis, zijn fiere kuif nog
altijd even krachtig als hij zelf, voor ons herinneringen oproepend aan
de panache van Cyrano de Bergerac, die hij ook ooit gespeeld heeft. Wat
heeft hij trouwens al niet gespeeld Adam, Shylock, Ahasverus, Hein
Duif, Lucifer, Puck, Moenen, dr. Knock, de Wijze Kater, een willekeurige
greep slechts uit een gevarieerd kunstenaarsbestaan. Merkwaardig, dat
hij indertijd geweigerd werd voor de toneelschool? „Ik zou dat rare
schlemielige jongetje met z'n chinezenoogjes en z'n Amsterdams taaltje
ook niet aangenomen hebben", zei hij later, toen hij zelf leraar aan de
Toneelschool was. Feitelijk is h{j dan begonnen in de Salon des Variétés
aan de Amstelstraat in Amsterdam, daar wel aangenomen, omdat hij ook
nog bleek te kunnen zingen.
Van daar uit dan de ambulante gezelschappen, Het Toneel", onder
Verkadede Nieuwe Toneelvereniging met Herman Bouber, Het Schouw-
tonèel, Het Masker, het Gezelschap Jan Musch, en na zijn officiële
afscheid als gast van het A. T. G. nog weer even een eigen gezelschapje,
echt een man, die het niet laten kon, maar ook de man, die het doen kon,
de Wonderman, niet bepaald jong meer van jaren, maar in wie het vuur
fel branden bleef.
Advertentie
