IS ER EEN HUISWERKPROBLEEM
OP DE LAGERE SCHOOL?
Aansluiting op de middelbare school
de grote moeüijkheid
Griepbestrijding met
4 middelen tegelijk 1
Probleem voor de kinderen
of eerder voor de ouders?
m
DONNER GEEFT DE ZESDE
PARTIJ OP
c
3
Twee anekdotische schaakboeken
Üwfariiie 4
Liever beroep op de
intelligentie dan
op het geheugen
wmm
Herinneringen van dr. Max Euwe
Verdienstelijke
tijden van Neder
landse schaatsers
Voetbalprogramma
WOENSDAG 4 JANUARI 1956
PAGINA 7
Onderwijzers, hoofden van scholen, inspecteurs
van het l.o.psychologen, om niet te spreken
er i w0"' ou^ers louter in deze kwaliteit - komen
e :ze Gecompliceerde tijd aan te pas als men
frzoek instelt naar wat naar veler mening
een probleem aan het worden is: het huiswerk op
larJere school. Men hoort zowel pro's als contra's,
wen loopt na talloze besprekingen het gevaar het
oos niet meer te zien. Eén ding staat echter wel
"Vast: Zelfs degenen, die geen enkel bezwaar héb-
Gen tegen een niet te grote hoeveelheid huiswerk,
wijzen er met nadruk op, dat er té hoge eisen
gestéld worden voor het toelatingsexamen van de
middelbare scholen. En deze eisen impliceren na
tuurlijk een prepareren, veelal een klaar stomen,
wat schadelijk genoemd moet worden voor véle
kinderen. De meest begaafden, eerder degenen, die
oen goed geheugen hebben, behoeven niet zo veel
tijd aan hun huiswerk te besteden. Zij, die moeite
hébben de vele feitjes en feiten, waarover zij ge
ëxamineerd kunnen worden, te onthouden, hébben
soms uren nodig voor hun huiswerk, een berg
waar zij élke dag opnieuw tegen opzien.
Bij het simpel stéllen van de vraag: Is er een huis-
Werkprobleem, komt men direct al aan een tweede:
Is dit een probleem voor de kinderen of voor de
ouders? Wij zien er aan voorbij, hoeveel moeite
ouders soms moeten opbrengen om hun kinderen
de gewenste hulp te verschaffen. Eerder willen
wij wijzen op het gebrék aan gezag, waardoor
ouders hun kinderen niet meer kunnen dwingen
hun taak na schooltijd te volbrengen. Zo ontstaan
de huiswerkdrama's: obstinate kinderen, die ver
tikken te gehoorzamen. Daardoor krijgt men de
verzuchting bij de ouders: als er geen huiswerk
gegeven wordt is er een bron van conflicten min
der. Anderzijds zijn er ouders, die niet kunnen
zien, dat hun buurjongen, soms al in de derde klas,
dagelijks zit te blokken en dat hun zoontje uit
dezelfde klas prinsheerlijk zijn schoenen met voet
ballen stuk trapt. De ene school geeft ook in lage
klassen wél, de andere géén huiswerk. Dan regent
het verzoeken aan het hoofd van de school, om
toch huiswerk te geven. Want de ouders kunnen
het niet verdragen, dat hun Pietje minder zou
leren dan „Jantje-van-hiernaast". Het hoofd moet
aan deze verzoeken vaak, zij het node, gevolg
geven, soms alleen al uit concurrentie-overwegin-
gen, want hij kan toch niet aanzien, dut zijn school
wordt ontvolkt
Nederl,
ander in België tot
dfle jaar veroordeeld
Weëens diefstal aan boord
van schepen
83 schipbreukelingen
gered' in 1955
^*erhard Lozie kan
kijven vliegen
terug naar Nederland
hijks
jj Sportflitsen
Voorlopig oranjeteam
tegen „London
Combination"
Euwe een punt dichter
bij de titel
J. H. DONNER
Sterke ploegen in
Grote Prijs van
Argentinië
„Meesterlijk geschut
van Mühring
ZATOPEK „SPORT
MAN VAN HET
JAAR"
SCHAATSPLOEG
SAMENGESTELD
Centrale training
hervat
Advertentie
Vier werkelijk beirouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderenl
fik labiet Chelarine ,,4" bevat 4 genees-
^delen, die in de gehele wereld beroemd
J'i" fleworden en millioenen mensen al
aa brachten. Een der bestanddelen zorgt
8 - niettegenstaande de krachtige
vaV 1" 9i de zwakste maag niet
S re? 'aakt. De vier middelen teza-
wn"jW en n^9 beter en doen werkelijk
w°nderen.
P|JNEN EN griep 20 TABLETTEN 85 cl
lfrv?0 Antw.erpse rechtbank heeft een op-
oper uit Rotterdam wegens diefstal aan
noord van schepen die in de Antwerpse
haven gemeerd lagen, veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf.
De man werd 5 december aangehou
den toen hij betrapt werd op diefstal
in een officierskajuit aan boord van
het Griekse vrachtschip Constantis. Vol
gens de akte van beschuldiging kwam
verdachte geregeld met zijn eigen wa
gen uit Rotterdam naar Antwerpen,
Waar hij diefstallen pleegde aan boord
van verscheidene schepen, terwijl de
hemannjng aan het eten was. Naar ver-
juidt zou hij op die wijze gedurende de
patste vier maanden voor zijn aanhou-
jj'hg diefstallen hebben gepleegd tot
n bedrag van 200.000 Belgische francs.
maal zijn de reddingstations van
hedrr'°ninklijke Noord- en Zuidhollandse
Maat!ngmaatschappij op onderscheidene
VoriE langs d'e Nederlandse kust het
den 2aar.m actie geweest om hulp te bie-
yhegt.^n in nood verkerende schepen en
^reakeLen- Totaal zijn in 1955 83 schip-
jyaardn "gen behouden aan wal gebracht,
£S °Pnok^et totaal aantal geredden sedert
van de K.N.Z.H.R.M. in 1824
S6ri tot 7910.
Het
Vlieger ongelijk, dat de Nederlandse
end is voli rd Lozie, di
weestbi?erled'
Had., U1J
die zoals be
den jaar betrokken is ge-
hada' eer» vliegtuigongeval in Ca-
jiskoudp rha hij enige dagen in het
blijft vl iD Water heeft rondgedreven,
herp u ,e®an. De Canadese artsen die
uena-J
gedeew andelden hebben hem mede
kunnen' i?at hij zijn beide knieën zal
Vrgesd behouden. Eerst was men be-
hovetl SeWeest, dat hij beide benen tot
de knie zou moeten missen
Het
ruiter t m°gelijk dat de Nederlandse
is vJaa,p RiJks. die naar Zuid-Afrika
komt okken, naar ons land terug
°bgeiirviv, 'n de bedoeling dat Rijks
ruiternren wordt in de Nederlandse
^edst?mieg voor de Olympische ruiter-
J^eer p n ie Stockholm. Indien de
bd ve?-uuan' die. m°menteel in Duits-
Paarder, er in slaagt enkele goede
kon!LVoor,de Nederlandse ruitersport
Voor h Jaap Rijks enige weken
luiterv,j aai?vang van de Olympische
k®reri edstrijden naar Nederland terug-
bond yan Oostenrijkse Ski-
Ol'arlbpro a ,vier ..rebellen" uit
geschorst 31 mei 1956 waren
begei1a 'pet onmiddellijke ingang
Spinss g5l'Het betreft hier Toni
Stroltz ï11?01" Schneider, Martin
üek Gebhard Hillbrand die kri-
^ibgsmethoa ultgeoefend op de trai
led Roessner.Van hUn coach Prof'
^e.n he4yh??)eru Penz automobielfaDrie
?rÜs van rio ut A gemaakt dat de
gd is me3Cnn 68 l80"0 sedan ver"
M Van 10-300 °P 9.350 mark
de 1500 mfte^.0fndH W°9 Sigge Ericsson
3 min. 17 6 tL t u.'.tstekende tijd van
44'6' aec terwyl hij voor de 500
jess seconden bet afdrukken.
r0t Hederia^fdi vroegere trainer van
Enkele dei problemen die zich bjj het
huiswerk voordoen zijn de volgende:
Vroeger, zo'n dertig jaar geleden, werd
er veel minder „doorgestudeerd" dan
thans. De kleine kern kon op de
lagere school al veel beter voldoen
aan de eisen die werden gesteld. Thans
ziet men ook veel minder-begaafden
naar u.l.o. of h.b.s. gaan. Het toela
tingsexamen halen zij veelal wel, dank
zij het klaarstomen, soms door huis
werkinstituten, die in verscheidene gro
te steden gevestigd zijn, en waar soms
dertig kinderen in een lokaaltje onder
toezicht hun huiswerk maken, (vreem
de ogen dwingen). Maar in het eerste
jaar van de middelbare school sneuve-
en er velen. Let eens op de schade
aan zo'n kind toegebracht. Op de la
gere school al een te zware opgave,
soms met extra-lessen en vele, vele
uren aan huiswerk. Op de middelbare
school direot al een mislukking.
Marteling van de kinderen
Veel van deze marteling van de kin
deren moet op het conto van de ouders
geschreven worden. Zij willen tot elke
prijs dat hun kind een middelbare
school bezoekt. Neef of nicht leren
immers zo goed en men wil bij hen niet
achterstaan. Zij vergeten dat een han
delsschool ook een degelijke opleiding
geeft, dat er evenzeer in de handel
veel te bereiken is. Ook in de industrie
zyn vele goede functies, waarbij het
meer aankomt op een inventieve geest,
doorzettingsvermogen, dan op het kun
nen memoreren van tal van feiten, die
het onderwijs, zowel het lager als het
middelbaar, té veel vraagt. Bij de
ouders bestaat vaak een verkeerde
trots. zij willen hun kinderen koste wat
kost op de middelbare school hebben,
tegen de goedbedoelde raad van erva
ren pedagogen in. Men ziet dan de kin
deren van de ene school naar de ande
re verhuizen, hier mislukken, daar een
klein succesie behalen. Het slot is een
minderwaardigheidscomplex en een
mislukt kinderleven.
Een moeilijkheid die bij het huis
werk onverbiddelijk naar voren komt
is ook de te kleine woonruimte, waar
door een redeliike concentratie totaal
onmogelijk wordt. Drie kinderen, die
aan de éne tafel hun huiswerk moeten
maken is een ever. plorabel gezicht
als het ene kind. dat omgeven is door
radiogedruis of gepraat van de buur
vrouw. Aan een rustig verwerken van
de stof komen deze kinderen niet toe.
Ook niet bij een ongeregeld gezinsle
ven, en een te ver doorgevoerd ont-
spanning*- en clubleven
Gemis aan gezag
Het gemis van gezag en overwicht
bij de oudjrs over de kinderen, waar
bij de kinderen over hun natuurlijke
traagheid heen geholpen worden is
voorts een van de oorzaken, dat het
huiswerk niet redelijk gemaakt wordt
Daar staat gelukkig tegenover, dat
het kind een niet te miskennen 'drang
heeft, op te vallen in de groep, zo
dat men zelfs in ongunstige gevallen
kan zien, dat een kind in weerwil
van een geringe begaafdheid, een ru
moerige sfeer thuis en slappe ouders
toch een goede prestatie verricht, die
zich weerspiegelt in de cijfers op het
rapport.
Is huiswerk op de lagere school nu
beslist nodig? Daarover verschillen ve
len van mening. De richting die het
kind na de lagere school uitgaat is hier
bij van belang. Op de z.g. opleidings
scholen. na bet doorlopen waarvan de
kinderen naar de middelbare school
gaan, acht men het. gezien de eisen die
voor de toelatingsexamens gesteld wor
den, beslist noodzakelijk, dat de kinde
ren een taak mee naar huis krijgen
waarbij men onverminderd van mening
is, dat deze eisen te hoog gesteld zijn.
(Men geeft ook wel toe. dat aan deze
eisen bij de examens niet steeds de
hand gehouden wordt). In de vierde
klas van deze scholen begint men al
met wat huiswerk De zesde klas zou
niet meer dan hoogstens één uur huis
werk per dag oplevere.,, het weekend
uitgezonderd. In de z.g. volksschool
wordt in het algemeen geen huiswerk
gegeven. Tenzij de ouders er om vragen.
Dit soort scholen leidt met op voor de
middelbare school en daarom behoeft
men zich van klaarstomen voor wat dan
ook niets aan te trekken. Pientere kin-
deren evenwel, die in weerwil van de
geringe ruimte thuis toch nog kans zien
buiten het lesrooster om enig huiswerk
te maken, kunnen dit desgevraagd graag
mee krijgen. Op de scholen die als een
tussenvorm kunnen worden beschouwd
tussen opleidingsscholen en volksscho
len, althans op degene, waar wij ons
licht hebb- opgestoken, wordt in de
hoogste twee klassen huiswerk gege
ven, hoogstens één uur per dag. Bu de
beoordeling er van worden strengere
maatstaven aangelegd voor hen die
naar een middelbare school gaan dan
voor degenen die de ambachtsschool
zullen bevolken of geen verder onder
wijs meer zullen volgen.
De ervaring is in het algemeen niet
ongunstig. Ijverige en luie kinderen
vindt men overal. Men zou, waar huls-
werk gegeven wordt, niets voelen voor
loslaten van het systeem. Intussen, las
tige ouders zijn er meer dan vroeger
maar contact, vooral op ouderavonden
kan veel van de sch-rpe kantjes weg
nemen. Men blijft het ondertussen be
treuren, dat er zoveel „weetjes" moe
ten worden ingepompt. Een ruimer be
roep de algemene intelligentie,
meer dan op het overbelai'e geheu
gen, zou worden toegejuicht. Hoewel,
van andere zijde meent men dat een
training van het geheugen, juist in de
tijd waarop cht het meest kan opnemen,
veel nut kan hebben. Waarom niet ge
profiteerd van de goede memorie van
het kind. Het raakt bepaalde feiten
eens degelijk geleerd, nooit meer kwijt.
Geheugentraining, geen doel
doch middel
Hiermede belanden wij op het terrein
van de psychologen, die wij hebben ge
sproken, en die er op wijzen, dat een
geheugentraining niet enkel doel, doch
middel moet zijn. In deze enorm ge
spannen ti' i, waarin van een ieder,
doch zeker van het kind, veel wordt
gevraagd, valt bij een storing het ge
heugen het eerst uit. Daarom moet zo
wel op de school ais er na bij het
hir'swerk meer de nadruk worden g<*
legd op het begrijpen en verwerken dan
het louter uit het hoofd Ieren. Het huis
werk Toet ni meer zijn dan het toe
passen van de inhoud van de les. Men
moet niet beslist een serie boekjes wil
len doorwerken, maai- eerder de kin
deren brengen tot zelfwerkzaamheid, tot
het verrichten van een taak.
Daarbij moet de vorm van het onder-
Over het huiswerk op de lagere
school kan men, als men met terzake
kundigen gesprekken voert over de
wenselijkheid daarvan, verscheidene
meningen vernemen. In het algemeen
meent men dat er, zeker voor de
scholen die opleiden voor het middel
baar onderwijs, niet aan te ontkomen
is. Over de verschillende aspecten
van dit huiswerk voor ouders, on
derwijzers en kinderen, vindt men
hiernaast een reportage, eerder een
weergave van veler meningen dan
een oordeel van de redactie. Men is
het er in het algemeen wel over eens
dat de toelatingsexamens voor de mid
delbare scholen veel te zwaar zijn
wijs dynamisch zijn, het moet het kind
weten te vangen. Het huiswerk moet
een zeer beperkte omvang hebben, niet
gericht zijn op het uit het hoofd leren,
eerder op het maken van een enkele
oefening, waaruit moet blijken, dat het
kind de les begrepen heeft.
Als men het kind op die manier da
gelijks een taak laat verrichten, krijgt
men zowel op de opleidings. als volks
scholen (waar ook huiswerk zou moeten
worden gegeven) een voortraining. Op
de eerste categorie scholen voor de
middelbare school, waar het huiswerk
min of meer zelfstandig moet worden
verricht, en op de volksscholen voor
het dagelijks leven, waarin een zekere
zelfstandigheid en de voldoening een
taak naar behoren te hebben vervuld
als positieve elementen worden gewaar
deerd.
De samenwerking tussen school en
ouders is bij een en ander van veel
belang. Op de ene school krijgen de
kinderen wekelijks een rapport mee en
worden de ouders bij moeilijkheden bij
de onderwijzer uitgenodigd, andere
scholen beleggen regelmatig ouderavon
den. Het prestige van de onderwijzer en
de typische genegenheid die sommige
kinderen voor een bepaalde leerkracht
voelen maken dat kinderen het huis
werk met genoegen maken.
Een der inspecteurs die wij gespro
ken hebben bevestigde, dat de demo
cratisering van het onderwijs mede de
aanleiding is, dat het huiswerkprobleem
dringender is geworden. Het onderwijs
op de middelbare school is meer dan
overladen, van de lagere school wordt
te veel geëist: in het aansluitingspro
bleem ligt de grote moeilijkheid. Daarom
is het geven van te veel huiswerk, ook
aan degenen die eigenlijk het M.O. niet
naar behoren kunnen volgen, haast niet
te voorkomen. Daarbij wordt het rond
uit een ramp geacht, dat het M.O. meer
is ingesteld op het leren dan op het
studeren en verwerken. De leerlingen
krijgen hier maar heel beperkt inzicht
in de stof. Toegegeven wordt intussen,
dat huiswerk op de middelbare school
niet gemist kan worden. Verscheidene
personen noemen het een noodzakelijk
kwaad.
Een conclusie is uit dit alles niet
licht te maken. In Amsterdam houdt
men er andere methoden op na dan in
Den Bosch, in de hoofdstad zelf trou
wens bestaat er verre van eenstemmig
heid. Men is het er echter overal wel
over eens, dat een teveel nit den boze
is. Daarom zou men allereerst de ei
sen voor het middelbaar onderwijs wil
len verzwakken, die voor het toelatings
examen eveneens, zodat men uiteinde
lijk zou kome tot een geringer hoe
veelheid huiswerk op de lagere school.
Deze gedachte hebben wij vrijwel al
degenen met wie wij over dit onder
werp hebben gesproken, horen ontvou
wen.
Het voorlopig Nederlands elftal zal
met het oog op de ontmoeting tegen
Duitsland, welke op 14 Maart te Düs-
seldorf is vastgesteld, een oefenwed
strijd spelen tegen een ploeg van-de
„London Combination". De K.N.V.B.
heeft woensdag 29 februari als datum
voorgesteld, maar het is nog niet ze
ker, dat het bestuur van de „London
Combination" zich met dit voorstel zal
kunnen verenigen. Als reservedatum is
7 maart aangehouden. De ontmoeting
wordt in het Olympisch Stadion te Am
sterdam gespeeld.
Arbeiders houden zitting in de Eerste Kamer, terwijl de senatoren bijeen komen in de Ridderzaal: hun vergaderzaal
wordt grondig onder handen genomen.
In de zesde partij Euwe een punt
dichter bij de kampioenstitel gekomen.
In een Konings-Indische verdediging
kwamen weer eens geheel onbekende
stellingen op het bord. Aangezien Euwe
scherp speelde, meende ik met een
door
zeer tweesnijdige doorbraak in het cen
trum te moeten riposteren. De strijd
werd uiterst spannend. Euwe offerde
een stuk en al spoedig bleek dit geheel
correct te zijn. Op de 22ste zet moest ik
het opgeven. De stand is nu iy,-Xy, in
het voordeel van Euwe.
De partij had het volgende verloop:
Wit: Donner zwart: Euwe
1. Pgl-f3
2. c2-c4
Pg8-f6
g7-g6
Gonzales (Arg.) zal de ploeg van
Maserati aanvoeren in de Grote Prijs
van Argentinië, de eerste race welke
meetelt voor het wereldkampioenschap
autocoureurs in 1956, op 22 Januari a.s
De andere leden van de ploeg zijn
Stirling Moss (G.-B.), Jean Behra (Fr.)
en Menditeguy (Arg.). Een andere Ar
gentijn, de wereldkampioen Juan Fan-
gio, is chef d'equipe van Ferrari, Ook
de Belg Gendebien en de Italianen
Castellotti en Musso zullen in deze
race de kleuren van Ferrari verdedi
gen.
Het tweede internationale kaarsen-
stad-toernooi voor schaken, dat oor
spronkelijk in november jl. te Gouda
zou worden gehouden maar dat werd
uitgesteld omdat enkele uitgenodigde
spelers verhinderd waren, zal ook in
maart, om dezelfde reden, niet kunnen
doorgaan. Men heeft thans besloten het
eind augustus van dit jaar te houden
3. g2-g3
Lf8-g7
4. Lfl-g2
0-0
5. d2-d4
d7-d6
6. 0-0
Pb8-d7
7. Ddl-c2
e7-e5
8. Tfl-dl
Tf8-e8
9. Pbl-c3
c7-c6
10. e2-e4
Dd8-c7
11. h2-h3
b7-b5
12. c4-c5
Zeer scherp en nog
nooit gespeeld.
12
d6xc5
13. d4xeS
Pd7xC5
14. Pf3xe5
Dc7xe5
15. f2-f4
Blijkt beslist fout
te zijn. Loper
gaf kansen op voordeel.
15
De5-h5
16. e4-e5
Lc8xh3
Dit is wat ik eigenlijk onderschat h
17. e5xf6
Lg7xf6
18. Pc3-e4
Te8xe4
Beslist snel de partij.
19. Lg2xe4
Ta8-e8
20. Lcl-e3
Lh3-f5
21. Dc2xc5
Te8xe4
22. Tdl-d2
Dh5-f3
Wit geeft het op.
voelt men de hand van Euwe. Hij is het.
En wij vragen ons af, waarom dr. Euwa
naar een assistent heeft omgezien. Wij
kennen zijn stijl èn uit zijn talloze di
dactische werken èn uit zijn journalis
tieke bijdragen in „Het Vrije Volk". Ze
noch overdreven en de schaakherinne-
ringen van dr. Max Euwe van dr. M.
Euwe zelf waren ons daarom liever ge-
die de distincties heeft aangebracht en 's rrTi 1 ci en omzichtig, gecompliceerd
hij is het, die uit de schat van zijn ken-
nis en ervaring geput heeft en tal van
flonkerende schaakverhalen heeft te
voorschijn getoverd. Bob Spaak heeft weest. Enfin, wij mogen hopen, dat hij
dat alles beschreven. Bekwaam be- ZIch steeds meer afwendend van een
Het schijnt, dat de tweekamp Don- schreven, akkoord. Hij heeft het drukke schaakpraktijk nog eens de
nerEuwe zelfs uitgevers tot daarbij echter niet willen laten. Hij *1" v'ndt ook andere herinneringen te
schaakactiviteit inspireert. Vrij- heeft ook zijnerzijds een bijdrage wil- hoek te stellen. Alleen,
wel gelijktijdig tenminste verschenen len leveren en daartoe zijn kracht ge- Bij het boekje „Meesterlijk geschut"
dezer dagen twee schaakboeken, die be- zocht in humoristische zinswendin- is de samenwerking tussen de heren
halve die gelijktijdigheid ook nog an- gen en versieringen, die de behandelde Mühring en Roelfs bepaald beter ge-
dere aspecten gemeen hebben, zodat een stof niet nodig had. Daaronder heeft het weest. Doch daaraan dient te worden
gezamenlijke bespreking onvermijdelijk boek geleden. Er is soms sprake van toegevoegd, dat opzet en uitwer-
is. een discrepantie tussen vorm en inhoud king ook aanmerkelijk minder
groot waren. Per
Het eerste boek is „Meneer Caïssa"
Het is uitgegeven door „de Bezige Bij"
in samenwerking met de Koninklijke
Nederlandse Schaakbond en het draagt
tot ondertitel „Schaakherinneringen van
Dr. M. Euwe". Als schrijvers vermeldt
de omslag dr. M. Euwe en Bob Spaak,
doch dat lijkt meer een verkoopargu
ment, dan de waarheid. Feitelijk, nemen
wij aan, heeft dr. Euwe verteld en de
heer Spaak geschreven. Een procédé,
dat in het buitenland bijzonder populair
is. Daar zijn de copywriters en rewri-
ters zo in zwang, dat men zelfs bij auto
biografieën niet weet, of men met de
autobiograaf dan wel met zijn journa
listieke assistent te doen heeft. Ook het
tweede boekje overigens heel wat
kleiner van opzet en uitvoering ver
toont een combinatie van een schaak
deskundige en een journalist. Het is ge
schreven door W. J. Mühring (schaker)
en Jan Roelfs (journalist) en draagt tot
titel „Meesterlijk geschut" De uitgave,
met een bandontwerp van J. Milo, werd
verzorgd door W. ten Have N.V., Am
sterdam.
De overeenkomst tussen beide boeken
is bijzonder duidelijk. Ze behandelen
het schaakspel niet van de technische
doch van de menselijke kant. Met an
dere woorden, ze vertellen meer ovei
schaakmeesters en hun spreekwoorde
lijke eigenaardigheden, dan over scha
ken en schaaktheorie, al konden de
auteurs natuurlijk niet weerstaan aan
de verleiding om hier en daar toch eer.
partijfragmentje af te drukken.
In het geval Euwe-Spaak krijgt de
lezer in een goed geïllustreerd en wel
verzorgd boek van rond 150 pagina'?
een aardige kijk op de huidige inter
nationale schaakwereld. Het zit vol
anekdotes er is zelfs een hoofdstuk
met anekdotes in alfabetische volgorde
het wijdt een (eindelijk!) bijzonder
sympathiek hoofdstuk aan het genie
Aljechin, het bespreekt de Russische
hegemonie, het schaken in Amerika en
het waagt zich zelfs aan een bespreking
van de vraag „Wie was de grootste
schaakmeester?" Bij al die bedrijven
Euwe en Reshevsky te Amsterdam {1935)
(Foto uit „Meneer- Caïssa").
saldo is „Meester
lijk geschut" niet
anders dan een
nummer uit de gro
te serie plasticboek
jes, die ter markt
komen. Ditmaal ge
wijd aan vooral de
Nederlandse
schaakmeesters,
over wie vele en
belangwekkende
wetenswaardig,
heden worden mee
gedeeld. O.a. het
merkwaardige
avontuur van mevr.
Heemskerk in Mos
kou (door L. Prins
in „Het Parool" nog
nader uitgewerkt
en door ons geci
teerd), dat haar
misschien een we
reldtitel kostte.
Of de beide boe
ken tenslotte be
trouwbaar zijn ten
aanzien van de dooi
hen verstrekte ge
gevens? Wij wagen
het niet de on-
kreukbaarheid van
de auteurs in twij
fel te trekken. Wij
merken slechts op.
dat in beide boek
jes anekdoten voor
komen. Sommige
anekdoten hebben
wij daardoor twee
maal gelezen en
het is ons opgeval
len, dat wij van de
anekdote over Ha
roen al Rashid
daardoor twee le
zingen kennen. Wat
dat betekent? Niets,
een opening heeft
minstens tien va
rianten.
Alb. W.
De weersomstandigheden in Hamar
waren verre van fraai op de eerste
avond van de Nederland-Hamarwed-
strijd. Toen de schaatsers met de 500
meter begonnen vroor het 12 graden en
aan het slot van de 5000 meter was de
temperatuur gedaald tot 20 graden on
der nul. In dit licht bezien waren de
tjjden van Broekman, Maarse, De Graaff,
Van der Berg en ook van Olsthoorn op
de 5000 meter, die niet voor het klasse
ment van de tweekamp, maar als on
derdeel van het officieus Nederlands
kampioenschap golden, uitstekend te
noemen.
Hedenavond worden de 1500 en de
3000 meter gereden, eveneens voor het
officieuze Nederlands kampioenschap.
De kans van Broekman om de titel te
winnen is gelegen in de mogelijkheid
om in drie van de vier nummers als
eerste te eindigen. Tot nu toe heeft Ge
rard Maarse de leiding.
De resultaten van de 500 meter, waar
in ook Amerikaanse rijders buiten me
dedinging uitkwamen, luiden: 1 Johhny
Werket (V.S.) 44,1 sec., 2 Bill Carrow
(V.S.) 44,2 sec., 3 Gerard Maarse 44,3
sec., 4 McNamara (V.S.) 44.4 sec., 5 Ken
Henry (V.S.) 44,6 sec., 6 Gene Sandvig
(V.S.), Steinar Strandvik (Hamar) en
Magne Hval (Hamar) allen 45 sec., 9
Ivar Martinsen (Hamar) en Henry
Overby (Hamar) beiden 45,4 sec., 11
Kees Broekman 45,7 sec., 12 Bjame Lar-
sen (Hamar) 45,8 sec., 13 Edmond Lar-
sen (Hamar) 45,9 sec., 14 Jan Charisius
46 sec., 15 Wim de Graaff 46,2 sec., 16
Bruine de Bruin 46,4 sec., 17 Arthur
Longshore (V.S.) en Nico Olsthoorn,
beiden 46,6 sec, 19 Henk van der Grift
en Reinier Paping, beiden 46,8 sec.
(nieuw persoonlijk record voor Van der
Grift), 21 Egbert van 't Oever 46,9 sec.,
24 Kroon 47,4 sec., 25 Jeen van der
Berg en Georg Larsen (Hamar) beiden
47,6 sec., 27 Van Schie 47,7 sec., 28 Jan
Bakker en Perry Wangsmo (Hamar)
beiden 47,8 sec., 31 Jan Koeleman 48,1
sec., 32 Anton Huiskes 48,2 sec., 33 Jan
Pesman 48,2 sec., 34 Sim Hopman 51,5
sec.
Na de 500 meter had Hamar in de
wedstrijd Hamar-Holland de leiding
met 367,400 punten tegen 368.800 punten.
Kees Broekman zegevierde op de 5000
meter in 8 min. 32,5 sec. Maar de offi
ciële Nederlandse titelhouder, Gerard
Maarse, verrichtte schitterend werk door
als tweede te eindigen in de tijd van
8 min. 33,3 sec., waarmede hij zijn per
soonlijk record, dat op 8 min. 37,4 sec
stond, gedateerd 6 februari 1954 te Da-
vos, aanzienlijk verbeterde. Ook Jeen
van der Berg, die achter Wim de Graaff
op deze afstand als vierde eindigde,
verbeterde zijn persoonlijk record van
8 min. 39,2 sec. op 8 min. 37,5 sec. En
tenslotte wist Nico Olsthoorn van zijn
beste tijd enkele seconden af te knab
belen. Hij liet 8 min. 38,6 voor zich af
drukken.
Zatopek is volgens het Praagse dag
blad Mlada Fronta de beste sportman
van zjjn land geweest in 1955. Op de
lijst, die de krant heeft opgesteld,
kwam mevr. Zatopek op de elfde plaats.
De eerste tien op de lijst zijn:
1. Emil Zatopek, hardloper (lange
afstand), 2. Karei Merta, kogelstoter,
3. Joseph Dolezal, snelwandelaar, 4.
Jan Vesely. wielrenner, 5. Vaclav Ja
nacek, hardloper (korte afstand), 6.
Jiri Skobla, kogelstoter, 7. Ivan An-
dreadis, tafeltennisser, 8. Vladimir Za-
brodsky, ijshockeyer, 9. Eva Bosakova,
gymnaste, 10. Jaroslav Kovar, hoog
springer.
De Nederlandse schaatsenrijdersploeg
voor de Olympische Winterspelen, wel
ke eind Januari te Cortina d'Ampezzo
worden gehouden is op grond van de
resultaten in de selectiewedstrijden t®
Hamar als volgt samengesteld.
500 meter: Gerard Maarse, Kees
Broekman, Wim de Graaff en Nico
Olsthoorn,
1500 meter: Gerard Maarse, Wim de
Graaff, Kees Broekman en Nico Olst
hoorn,
5000 meter: Kees Broekman, Gerard
Maarse, Wim de Graaff, Nico Olsthoorn
of Jeen van der Berg,
10.000 meten Kees Broekman, Jeen
van der Berg, Wim de Graaff, Egbert
van 't Oever of Anton Huiskes.
Het ligt in de bedoeling, dat Broek
man, Maarse, De Graaff, Van der Berg
en Olsthoorn in ieder geval half Janu
ari naar Davos gaan om daar deel te
nemen aan de voor-Olympische wed
strijden. Na deze wedstrijden vertrekt
dit vijftal naar Cortina. Voor de zesde
plaats zal een keuze worden gedaan
uit Anton Huiskes en Egbert van
Oever. Het ligt in de bedoeling een
dezer dagen een wedstrijd over dez®
afstand tussen beide rijders te organi
seren. De winnaar zal de zesde Neder
landse vertegenwoordiger voor de
Olympische Winterspelen zijn.
Dinsdagavond is de centrale training
van candidaten voor het Nederlands
elftal, dat in het komende voorjaar
enkele zware landen wedstrijden voor
de boeg heeft, onder leiding van trai-
nei Merkel hervat. In het Olympisch
stadion waren de „a-spelers" Wiersm»
(PSV), Kuys (NAC), Kerkum (Feyen-
oord)Clavan (Schevenir.gen-Holland-
Sport), Moulijn (Feyenoord), Bosselaar
(Feyenoord), Timmermans (ADO),
Lenstra (SC Enschede) en Koopal
(VVV) tezamen gekomen om de ge
bruikelijke en tegenwoordig zeer zwa
re conditie- en baloefeningen te doen
De voorzitter van de keuzecommissie
de heer H. Hoolboom was aanwezig, 4
evenals de voorzitter en de secretaris
van de KNVB, de heren ir H. F. Hop-
ster en L. Brunt.
Rinus Schaap (Gooi) fungeerde als
toeschouwer omdat hij last had van
een pijnlijke pees in de voet. Klaas-
sens had zich laten verontschuldigen
wegens een beenblessure, terwijl Brooy-
mans verstek liet gaan. Het ligt in de
bedoeling, dat de technische commissie
zo nodig en indien gewenst, het ploeg-
je der a-spelers nog uitbreidt. Naar
wij vernemen staat de KNVB in con
tact met Faas Wilkes, die in Spanje
speelt en die eind april volkomen vrij
is van zijn verplichtingen ten aanzien
van het spelen van wedstrijden voor
zijn club
SEMI-PROFS
Hoofdklasse A: Stormvogels—Ajax, ADO
NOAD, ExcelsiorHVC, Eindhoven—Rig-
tersbleek, Fortuna '54—EBOH, Roda Sport—
Vitesse, LimburgiaSparta, DOSNAC,
Amsterdam—VVV. B-: SVV—EDO, DFC
Elinkwijk, FeijenoordGVAV, De Graaf
schapRapid J C, Spel. EnschedeSittar-
dia, Alkmaar—PSV, Willem II—MVV, Em
maSehev.-Holland Sport, De Volevii ckers
—BW.
Eerste klasse A: RBCDWS, Xerxes—
Heerenveen, RCH—PEC, AGOVV—De Valk
Enschedese Boys—VSV. B: Wageningen—
Blauw Wit, Baronie—OKA, Rheden—Hera
cles, Be QuickLONGA, Leeuwarden't
Gooi, Haarl.Herm.-DVS. C: Wilhel.—TOP,
HilversumZeist, UVSTubantia Helmon-
dia—Oldenzaal, KFCDHC, Fortuna VI.—
DOSKO, Volendam—Oosterparkers.
AMATEURS
Eerste klasse A: Gouda—CVV, De Spar
taan—West Frisia, HBC—RFC, UW—DWV,
Quick—Velox. B: Sneek—WAVV, Zwaag-
westeinde—Hengelo; WVC—Quick '20, WW
Muntendam, Arnhemse BoysAchilles C:
Brabantia—Alliance, VSV '34—Kimbria,
WH '16Spel. Emma, RoermondVlissin-
gen, SchijndelMaurits.
West I, tweede klasse A: De Kennemers
WB, DEMSchoten, HollandiaHFC,
ZancfvoortmeeuwenHelder. BWA—
OWO, WatergraafsmeerBaarn, Holland
AFC, DCGOSV, DonarVriendenschaar.
Derde klasse A: IW—Zilvermeeuwen,
Always ForwardZW, ZAPGVO, KW—
EVC, WSV '30QSC, PurmersteijnAssen-
delft. B: HSVVelsen, Alcmraia Victrix
Terrasvogels RKAFCCSV. C: De Me
teoor—RKVVA, DECZSGO, JOSSDW,
RivalenKBV, WilskrachtWilh. Vooruit.
Aalsmeer—TOG. D: APWC—Stichtse Eoys,
MaarssenPatria, CDNAllen Weerbaar.
DWSV—Hercules, ADEBVC, SDO—JSV,
Vierde klasse A: SchagenEgmondia,
DTSWatervogels, LimmenMeervogels,
WGWVZV, Texel—BKC. B: VVW-Pur-
merend. GrasshoppersSEW, Hollandia iT)
De Rijp, RKEDOMönnikend., De Zoua-
ven—Andijk. C: OFC—De Germaan, USVU
TABA, SVA-WZ. AGS—Energia. RCZ—
ASV. NautilusY-Boys. D: AnimoDe
Eland, De MeerSwift, UithoornSLTO,
Gold StarSloterdïjk, Neerlandia—RKAVIC.
St.-PancratiusVDO. E: Onze Gezellen
NAS. APGS—Waterloo, WH—SEMO, Bloe-
mendaalETO. DIO—DCO, Halfweg—THB.
E: NFGLyndenDVAV—Madjoe, J. H.
KwartierMuiderberg, WMSSDZ, DJK
DWG, NEA—HEDW. G: Amsvorde—EMM,
BFCQuick (A!. SECZwaluwen Vooruit,
The Victory—VVOG, CeleritudoLaren,
De Zebra'sNaarden. H: Bilthoven
FAK, KDSUltrajectum, Fortitudo
Utrecht. NijenrodesDe Stichtse, WY
SVF. ARES—DEV.
West II, derde klasse B: RVCLaakkwar
tier, RoodenburgWP, HillegomAlpben,
TYBBRipperda. Lenig en SnelHPSV.
Vierde klasse A: WarmundaASC, Lisse
—Boskoop, DOCOSDSO, MeerburgDOSR
TONEGIDOTeijlingen.
Mexico heeft besloten zich terug te
trekken uit het Olympisch voetbaltoer
nooi
Het internationale schaaktoernooi te
Hastings is dinsdag voortgezet met de
partijen van de zesde ronde. De uitsla
gen luiden: Korchnoi (R.)Taimanov
(R.) y—U; Darga (Dld.i—Ivkov (Jsl.)
01; Penrose (Eng.)—Fuller (Eng.»