Hoe werd de nieuwe Armeense
Katholikos gekozen?
Geheime stemming door de Sovjets beïnvloed
Zuidpool- onderzoek
Gevaarlijke concurrentie
voor onze scheepvaart
ENGELSE ZIEKTE
E'
Lichte muziek op
zwarte schijven
Andrews
Communistische opvatting van de vrijheid van godsdienst
Reeds een zevental
bisschoppen gewijd
J
M
Studentenorkest
te Utrecht
Medewerking van regering gelaakt
Ambonezen
binnen 5 jaar
gerepatrieerd?
H.M. de Koningin
woont concert bij
Ook Spierpijn
SCHEEPSBOUW VOOR HET BUITENLAND
Toelage militaire Willems
orde verhoogd
ZATERDAG 21 JANUARI 1956
PAGINA 7
De Sovjets willen alle
ArmeenseOrthodoxen
over de hele wereld
onder één Russische
patriarch doen ressor
teren.
Vaak eet U
anders dan „gewoon"
Nederlandse consul te Luik
overleden
Help een kind niet bij zitten, staan en lopen.
Laat het leren „op eigen benen te staan"
(Van een bijzondere correspondent)
f T"et is de gewoonte in de orthodoxe Kerken, dat
bij de dood van de patriarch of vari de Katholi-
jL J. kos, zoals hij bij de Armeniërs heet, de ver
zamelde bisschoppen van het land in een algemene
synode de opvolger kiezen. Het is een zuiver kerkelij
ke aangelegenheid waarmee het wereldlijk bestuur
niets te maken heeft. Men zou dan ook kunnen ver
wachten, dat de Sovjets die de Kerk vrijheid beloven,
deze vrijheid zouden respecteren. Maar wat men zou
mogen verwachten, gebeurt bij de Sovjets in de mees
te gevallen niet. Zo blijkt uit de verkiezing van de
nieuwe Katholikos voor de orthodoxe Armeniërs in
Rusland weer eens een keer hoe bedrieglijk de be
loften van de Sovjets zijn.
De orthodoxe Armeense Kerk in Rusland telt onge
veer een miljoen gelovigen. In 1937 werd haar Katho
likos, Mgr. Khoren, door de communisten vermoord
Eerst eind september 1955 werd er
een nieuwe Katholikos gekozen. De Iz-
vestia van de 3e oktober schrijft hier
over: ,,De 30e september is bij gehei
me stemming mgr. Vazgen Baldjan
tot algemeen Katholikos van de Ar
meniërs gekozen." Wat men van deze
geheime stemming moet denken zal
verderop nog blijken. Maar wie is de
nieuwe Katholikos?
De Isvestia geeft ons van hem een
korte wonderlijke levensbeschrijving:
Hij is de 20e september 1908 in Boe
karest geboren waar hij in 1936 aan
de universiteit afstudeerde in de let
teren en wijsbegeerte. Daarna is hij
tot 1943 professor aan het Armeens
Instituut in dezelfde stad. Maar in
dat jaar begon hij ook zijn theologi
sche studies, doch voordat hij ze had
beëindigd werd hij reeds tot archi
mandriet gewijd. Daarna volgde in
1951 zijn benoeming tot bisschop en
In 1954 deed hij zijn intrede in de op
perste bisschoppelijke raad van de
Armeense Kerk te Echmiadzin, in
het Russische gedeelte van Armenië,
d.w.z. in een vreemd land en in een
Kerk die hij niet kende. Wanneer men
van de orthodoxe Kerken spreekt
mag men nooit uit het oog verliezen,
dat deze Kerken strikt nationaal zijn.
De benoeming van mgr. Vazgen zou
dus ongeveer hetzelfde zijn als de be
noeming door een Nederlandse bis
schop van een Duitser of van een
Fransman tot officiaal ot tot vicaris
van zijn bisdom. Hetzelfde jaar werd
hij nog door de pro-communistische
regering van Boekarest, zonder dat
men goed weet waarom, gedecoreerd.
De snelle kerkelijke vorderingen van
mgr. Vazgen lijken wel erg onwaar
schijnlijk, maar wij hebben geen re
den om aan te nemen, dat de Isves
tia enige reden heeft om de waarheid
te verzwijgen.
Wat wel te denken geeft is, dat zijn
snelle opgang in de kerkelijke waardig
heid begonnen is in 1943, het jaar dat
in Roemenië gekenmerkt is door de
strijd tussen de communisten en de wet
tige koninklijke regering. Nauwelijks 47
jaar oud en pas een jaar priester staat
mgr. Vazgen als vreemdeling aan het
hoofd van de Armeense kerk in Rus
land. En dit is wel zeer vreemd omdat
de -orthodoxe Kerken angstvallig hun
autokephalie beschermen en zij niet de
gewoonte hebben een vreemde aan het
hoofd van de Kerk te stellen. Hoe moet
men dus deze keuze verklaren?
Niet vrijwillig
Men is zeker niet ver bezijden de
waarheid wanneer men verklaart dat
de Armeense bisschoppen in Rusland,
onder wie er ook enkele zijn, die zeer
pro-Sovjet zpn, niet vrijwillig mgr. Vaz
gen hebben gekozen. De boven aange
haalde reden maakt deze veronderstel
ling zeer waarschijnlijk.
Misschien vinden wij een verkla
ring voor zijn verkiezing in de aan
wezigheid op de synode van de voor
zitter van het bureau voor kerkelijke
zaken in Rusland, I. V. Poljanski en
van de voorzitter van het bureau voor
aangelegenheden van de Armeense
Kerk R. G. Grigorjan. Waarvoor zou
den zij anders bij de verkiezing te
genwoordig zijn geweest, dan om toe
te zien, dat de geheime stemming zou
verlopen zoals de Sovjets dit wensten.
Of zou men mogen veronderstellen,
dat het pure belangstelling is geweest
voor het welzijn van de Kerk en van
de godsdienst die zij het „opium van
het volk" blijven noemen?
De nieuwe Katholikos moet zich in
Roemenië wel buitengewoon verdienste
lijk hebben gemaakt voor de communis
tische partij, dat de communisten er toe
hebben kunnen besluiten een vreemde
ling tot hoofd van een Russische Kerk
aan te stellen. Eerst 16 maanden na de
dood van de Katholikos mgr. Gregorios
VI heeft de verkiezing van zijn opvolger
plaats gehad. Hebben Poljanski en Gri
gorjan deze tijd misschien nodig gehad
om de bisschoppen zo onopvallend mo
gelijk te beïnvloeden en op de keuze
van een vreemdeling voor te bereiden?
Misschien is het lange wachten op de
verkiezing van een nieuwe Katholikos,
Waardoor de algemene leiding van de
Russisch-Armeense Kerk in de war
Werd gestuurd, al voldoende geweest
°m de Armeense bisschoppen in Rus
land over te halen zonder meer de re
geringskandidaat te kiezen, liever dan
hog langer van een opperste kerkelijk
gezag verstoken te blijven. Hoe het
°ok zij, nauwelijks 12 dagen na de ver
kiezing van de nieuwe Katholikos,
schrijft de Isvestia dat hij 7 nieuwe
bisschoppen heeft gewijd, drie voor het
Patriarchaat van Jerusalem, één voor
de orthodoxe Armeniërs in Europa,
één voor Californië en twee voor Rus
land.
Een nieuw gevaar
en de bisschoppen kregen van de Sovjets geen verlof
om een nieuwe Katholikos te kiezen. Integendeel, neg
het zelfde jaar werden alle Armeense orthodoxe bis
schoppen gevangen genomen. Enkele jaren later, in
1940, werd de 72-jarige bisschop Mgr. Gevork vrij
gelaten en door de Armeense monniken tot plaats
vervangend Katholikos uitgeroepen. Op welke voor
waarde Mgr. Gevork werd vrijgelaten, kan men ge
makkelijk begrijpen uit de houding die hij tegenover
de Sovjets aannam. Nadat de Armeense Kerk het hare
had bijgedragen tot de uitrusting van een volledige
gemotoriseerde tankkolonne gaf Stalin bevel de an
dere Armeense bisschoppen ook vrij te laten en gaf
hij hun in 1945 verlof om een nieuwe Katholikos te
kiezen. Het was Mgr. Gevork, die de naam aannam
van Gregorios VI. Ondanks zijn hoge leeftijd heeft hij
de Armeense Kerk nog bijna 9 jaar bestuurd, daar hij
eerst in 1954 is gestorven.
Advertentie
zwaarder, pikanter, wat te veel van
spijs en drankzelfs van ongeregeld
eten raakt uw spijsvertering al in de war.
De gevolgen blijven niet uit. U ontwaakt
katterig, met zo'n kleffe smaak, verstopt
en opgeblazen. U hebt te veel gevergd
van maag en ingewanden. Nu moet u
ze dus een handje helpen.
Gun u geregeld voor u naar bed gaat
of 's ochtends direct bij het opstaan een
heerlijk bruisend glas Andrews Gezond-
heidszout. Twee lepeltjes op een glas
water, dat smaakt en tintelt, verfrist
de tong, brengt de maag tot rust en
zuivert de ingewanden van onverteerde
voedselresten. Zo'n sprankelend glas
Andrews spoelt uw ochtendhumeur
weg. Het geeft u dat opgeluchte, frisse
en vrije gevoel dat van binnen alles
weer in orde is. Fijn om zo uw dagtaak
te beginnen! f. 1.65 per bus, dubbele
maat f. 2.70.
_Dit bewijst niet alleen, dat de nieuwe
Katholikos ofschoon hij nauwelijks 14
«lagen aan het hoofd stond van een
vreemde Kerk, bijzonder goed op de
«wogte was van de noden van de Ar-
GIZONOHEIOSZOUI
De geheel gevulde Tivoliezaal te
Utrecht ontving met hartelijk applaus
H. M. de Koningin die door haar hoge
aanwezigheid met die Van andere auto
riteiten, luister bijzette bij het concert
van het Nederlands Studentenorkest, dat
o.l.v. Jan Brussen ten bate van het stu
dentensanatorium concerteerde. Men
kent de geschiedenis van dit orkest.
Ieder jaar wordt veertien dagen lang in
tensief gerepeteerd en daarna gaat men
op tournee. Het is dus een dilettantenor
kest, dat jaarlijks-met de nodige muta
ties kampt en in een korte tijd tot een
ensemble moet worden gevormd. Het
is duidelijk, dat hier niet met de maten
van een beroepsorkest mag worden ge
meten. Eenmaal ingesteld op dit niveau,
bood dit royaal bezette ensemble soms
verrassend aardige muziek. Het is een
uitermate verkwikkend gezicht zoveel
jonge mensen intensief bezig te zien
met gëzamelijk musiceren. De concert
meester van de violen en enkele blazers
vielen door hun goede kwaliteiten op.
Dirigent Jan Brussen zag men de ganse
avond met enorm enthousiasme dirige
ren. Hij werkte bijna alleen met grote
gebaren en beroofde zijn gestiek daar
door van veel expreJIsieve mogelijk
heden. Achtereenvolgens beluisterde men
een Concerto grosso van Handel en het
Vioolconcert in D van Mozart, waarin
meesterviolist Herman Krebbers de trek
pleister was. Zijn spel moet wel inspi
rerend op de jeugdige orkestleden ge
werkt hebben, want met grote zorg werd
hij begeleid. De suite voor orkest van
Karei Mengelberg toonde in de ouver
ture wel sterk een tekort aan expressieve
expansie maar het Capriccio en de
Oekraïnische dans verrasten door uit
stekend samenspel en vaardige blazers-
groepen. Met een uitvoering van de
Jena-symfonie van Beethoven werd de
avond besloten.
J.S.
meense Kerk in Rusland en buiten Rus
land, maar dat hjj ook buitengewoon
goed de inzichten van de Sovjets ken
de. Zouden de wijdingen die mgr. Vaz
gen heeft verricht er niet op kunnen
wijzen, dat het de bedoeling van de
Sovjets is de gehele Armeense Kerk in
de wereld onder één enkele Katholikos
in Rusland te organiseren, zoals zij ook
de verschillende orthodoxe Kerken in
de wereld onder de hoede van patri
arch Alexius samengebracht willen
zien?
Hier zou dan een nieuw gevaar lig
gen voor een langzame maar zekere
uitgroei van de communistische in
vloed in de wereld. Dit wil niet zeg
gen dat de Sovjets in het vervolg al-
Een geestelijke van de Armeense
Orthodoxe Kerk. Men lette op de
prachtige kroon en de rijk ver
sierde mantel.
leen door dit middel zullen proberen
hun hegemonie over de wereld te ves
tigen. Maar naast hun politieke be
drijvigheid zullen zij ook van de gods
dienst en van de Kerk gebruik maken
om hun doel te bereiken.
Er is wel niemand die niet zal inzien,
wat de vrijheid die de communisten
aan de Kerk beloven in deze omstan
digheden waard is.
(Vervolg van pag. 5)
1912 had hij een groot kamp gevestigd
op een drijvende ijsvlakte van enorme
afmetingen. Het ijs van deze reusachtige
schol was meer dan 180 meter dik en
het zat aan het continent vastgevroren.
Maar op een fatale nacht werden de
Duitsers wakker door een ontzaglijke
detonatie. Een geluid, alsof „honderden
kanonnen tegelijk werden afgevuurd".
Ontsteld kropen zij uit hun slaapzakken
en stormden de tenten uit. En tot hun
grote ontzetting zagen zij hoe de hele
ijsvlakte van het vasteland afbrokkel
de en losscheurde en hoe zij op hun
ijsschots begonnen af te drijven naar
de open zee. En de ijsschots zelf, met
een lengte van vijf en twintig kilome
ter, verbrokkelde tot een aantal afzon
derlijke ijsbergen.
De dood ging rakelings aan hen voor
bij in deze verschrikkingsnacht, alleen
de reddingspogingen ondernomen van
bet expeditieschip de „Deutschland"
Konden voorkomen, dat de onderzoekers
ue dood vonden in het ijskoude water
van de Poolzee.
^°g_één keer verschenen de Duitsers
■qo hif jP00lstreken- Dat was in 1938-
tr "Schwabenland-Flugexpedi-
kader vfL^&S Goering. die toen een es-
vlie8tuigen naar Koningin-Maud-
Noorse sector van het Ant-
egCu ecL zond. Zij hadden
"Nou-Schwabenland" blijkbaar pre-
HeS ?fÜ„ +°VKn^en' een jaar later zou
Noorwegen toch bezet worden.
Maar één ding is zeker. De Duitsers
wisten te ens met pikante vondsten
thuis te komen. Zo wist Erich von
Drylagsky m 1902 bij zijn thuiskomst
te vertellen. „Ik heb daar in het land
van sneeuw en ijs van mijn schip
af een vulkaan gezien met groene
hellingen!"
En inderdaad, zelfs vulkanen steken
hun vurige toppen door het dikke ant-
arctische ijsdek heen. Hun aantal is nog
onbekend, maar ze zijn er. De nog
steeds rokende berg Erebus heeft men
zelfs beklommen. En ook op Bridgeman-
eiland heeft men al een paar maal een
vulkaan in actie gezien. Het maakt het
beeld van Antarctica nog veel onwe
zenlijker: een land van ijs en sneeuw
en vuur.
En ook de expeditie van 1938-'39
kwam met allermerkwaardigste verha
len thuis. Zij brachten het relaas mee,
In Luik is plotseling overleden de
heer L. M. H. J. Lhoëstt, Nederlandse
consul aldaar. De heer Lhoëst was 58
jaar oud. De uitvaartdienst zal maan
dag worden gehouden in de kerk van de
H. Veronica te Luik, waarna de bijzet
ting volgt in het familiegraf te St.-
Pieter.
hoe zij ijsvrije vlakten en bergen had
den gezien, midden in gebieden van eeu
wige sneeuw en nimmer smeltend ijs.
Het waren kleine oases in de „witte
hel", waar de temperatuur hoger was
en waar zij water vonden en een plan
ten- en algenvegetatie. Ook Byrd heeft
ze gezien en later heeft men zelfs één
dezer merkwaardige plekken bezocht.
De vulkanische gesteldheid van de
bergrug, die een uitloper van de Andes
is, heeft ze waarschijnlijk in het leven
geroepen.
Mr. H. C. M. EDELMAN
Advertentie
en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
De schepen die in opdracht van
Griekse ondernemingen, tenminste
21 stuks, op Nederlandse werven wor
den gebouwd zullen ten dele, zo niet
geheel onder Panamese vlag gaan va
ren. Zodoende zullen deze in ons land
gebouwde schepen later een gevaar
lijke concurrentie voor de Nederland
se vloot zijn. Dit is de opvatting van
ir. L. P. Ruys, directeur van de Kon.
Rotterdamse Lloyd, waaraan hij in
de grafelijke zalen tijdens een toe
spraak voor het Nederlandse verkeers-
instituut uiting gaf.
Bij zijn overzicht van de aspecten
van de zeescheepvaart zei ir. Ruys
voorts, dat vlagdiscriminatie, „goed-
koppe vlaggen" van Panama, Liberia
en Honduras, deviezengregimes, de
Amerikaanse fifty-percent clausule en
cargo-preferences onder de activiteit
van de export-importbank, even zo vele
belemmeringen voor een normale, vrije
zeescheepvaart opleveren. Op alle on
derdelen van het lijnennet der Neder
landse zeevaart wordt de werking van
een of meer van deze a-commerciële
factoren ondervonden. In de tramp
vaart voelt men ze niet minder.
Daarom vindt de heer Ruys het jam
mer, dat onze regering indirect schade
toebrengt aan de Nederlandse scheep
vaart. Naar ouderdom gerekend is de
positie van de vloot niet zeer gunstig.
Na jaren van herstel moeten nog vele
jaren van vernieuwing volgen. Op ini
tiatief van de directeur-generaal van
de scheepvaart is een studiecoommissie
ingesteld om het vernieuwingsvraagstuk
voor de komende tien jaar te bena
deren. De conclusie was, dat omvang
rijke bestellingen tussen 1958 en 1965
nodig zijn.
De heer Ruys vindt bet daarom on
begrijpelijk, waarom de regering door
het verstrekken van zodanige garan
ties, welke het bedrijfsleven niet zou
kunnen of willen geven en door het
deelnemen van een semi-overheidsin-
stelling aan het verlenen van enorme
kredieten, die door genoemde garanties
worden gedekt, het mogelijk heeft ge
maakt, dat buitenlandse reders kunnen
profiteren van een belangrijk deel van
de bouwcapaciteit van onze werven in
de jaren, dat de Nederlandse vloot deze
werven broodnodig zal hebben om goed
koper schepen te bestellen.
Het gevolg zal zijn, dat de Neder
landse reders, die meestal niet met
enorme kredieten willen werken en
daarom niet verder, dan drie, vier jaar
vooruit bestellen, duurder zullen uit
komen. Zij zullen in het buitenland
moeten bestellen, waardoor het voor
deel van de uitvoer wel eens zou kun
nen omslaan tot een nadeel door de
invoer.
(Van onze medische medewerker)
e Engelse ziekte is
er een uit die eigen
aardige groep ziek
ten, die niet veroorzaakt
worden door een of an
dere schadelijkheid of een
teveel van het goede der
aarde, maar door een
tekort aan een van die
stoffen, die absoluut nood
zakelijk zijn voor de ge
zondheid, zij het dat wij
er slechts zeer weinig
van nodig hebben. Deze stoffen zijn
daarom genoemd: vitaminen (vita
leven). De vraag is nu, waarom in dit
geval dat kleine beetje vitamine D
nodig is om Engelse ziekte, een stoornis
in de normale beenvorming, te voor
komen.
Onze beenderen zijn opgebouwd uit
bindweefsel (een lijmachtige substan
tie), waarin kalk- en fosforzouten wor
den opgeslagen. Wij moeten daarom
zorgen voldoende kalk en fosfor te
gebruiken, hetgeen niet zo moeilijk is,
want een goede en gevarieerde voeding
bevat ruimschoots de benodigde hoe
veelheid. Een volwassene heeft onge
veer 1 gram kalk per dag nodig, een
zuigeling iets minder. Als U hierover
even nadenkt zult U opmerken, dat een
baby, die ongeveer 10 maal zo licht is
als een volwassene, in verhouding tot
zijn lichaamsgewicht bijna 10 maal
zoveel kalk nodig heeft. Als „de baby
groeit als kool" heerst er in zijn botten
een enorme bedrijvigheid. De bouw
nijverheid in dit kleine lichaampje is
indrukwekkend, er worden grote hoe
veelheden bouwstoffen verwerkt, die
tijdig en overvloedig aangevoerd moe
ten worden. Het is een van de vele
wonderen in de natuur, dat dit in het
algemeen zonder stoornissen verloopt.
Dit wonder komt voornamelijk op
rekening van de melk en vitamine D.
Melk is het ideale voedingsmiddel
van bekend op welke wijze precies
vitamine D de normale botgroei regelt.
Vitamine D vervult blijkbaar een soort
opzichterstaak. Is er geen opzichter,
dan komt er van een behoorlijke op
bouw van de beenderen niets terecht,
een voldoende voorraad bouwstoffen
ten spijt. De beenderen blijven week en
geven mee met druk. Gaat het kind
staan dan worden de beentjes overbe
last en buigen door, naar binnen of
naar buiten, waardoor x-benen, respec
tievelijk o-benen ontstaan. Trouwens
voor de jonge zuigeling. Moedermelk
bevat alle voedingsstoffen, die hij nodig
heeft in de juiste verhouding. Als er
niet voldoende moedermelk is, kan
koemelk deze tamelijk goed vervangen
Beide bevatten bijvoorbeeld veel kalk.
die de botjes van het kind zo nodig
hebben. Daarom is melk een noodzake
lijk voedingsmiddel voor elk kind. De
volwassene behoeft melk ook niet te
versmaden, want ook voor hem is melk
een van de beste en naar verhouding
goedkoopste voedingsmiddelen.
I en kind, dat voldoende melk (en
dus ook kalk) drinkt of eet in
pap, yoghurt en dergelijke, kan
toch Engelse ziekte krijgen als het niei
voldoende vitamine D er bij krijgt
Zonder vitamine D is het lichaam niet
in staat de kalk- en fosforzouten in de
beenderen op te slaan, ook al zou het
kind nog zoveel melk drinken.
Overigens is er nog niet zo erg veel
ook de beentjes van een gezond kind
zijn nog niet erg stevig, een klein kind
mag daarom alleen zitten, staan en
lopen als het dit' zelf wil en kan. Het
is niet verstandig een kleintje te helpen
met staan door het aan de handjes vast
te houden. Te vroeg en te langdurig
zitten kan verkrommingen van de rug
ten gevolge hebben.
Ook om opvoedkundige redenen is
het niet aan te bevelen een kind bij
zitten, staan en lopen te helpen; het
kind moet in de letterlijke zin van het
woord op eigen benen leren staan, op
dat het later ook in figuurlijke zin
hiertoe in staat zal zijn. Als de ouders
zich weten te beheersen en hun klein-
je niet helpen, bewijzen zij het kind
een dienst, terwijl het bovendien veel
meer bevrediging zal vinden als het op
een goede dag er in slaagt overeind te
komen en zijn eerste pasjes te doen,
zonder hulp van de groten.
St.
Wanneer ge, terecht trots op uw europese muziek-opvoeding, in
tussen zonder meer de neus wilt optrekken ten opzichte van
de. jazz, bedenk dan tenminste, dat het tenslotte onze zoge
naamde beschaving is geweest, die deze muziek heeft doen geboren
worden, er althans toe heeft aangezet. Er bleef de negers, die ge
durende de 15de tot de 19de eeuw als slaven van de kolonisten een
erbarmelijk leven leidden, immers nauwelijks een andere troost dan
hun muziek, hun zang en hun dans. Op de slavenschepen, in welker
.ruimen op elke reis duizenden negers de verstikkingsdood stierven,
werden de spirituals, de geestelijke liederen, gehoord en uit de rijen van
kromgeslagen, zwarte zwetende ruggen boven de velden van het
nieuwverworven land weerklonken de mistroostige melodieën van de
worksongs, de arbeidsliederen. In schaarse ogenblikken van vrije tijd
seinden de tam-tam-trommen boodschappen van moed en volharding
van het ene slavenkamp naar het andere of dansten de negers hun
heimwee naar de jungle uit in de Ring Shouts. In 1816 werden de
negers bevrijd, van de ketenen en de zweepslagen weliswaar, doch
niet van de verachting, van de geestelijke onderdrukking. Zij reageer
den hierop met hun Blues, hun droefgeestige, spottende liederen en zij
worsteldén zich boven hun minderwaardigheidsgevoelens uit door de
blanke muziek te imiteren; totdat uit de Blues, de Ragtime en de
fanfaremuziek een nieuwe muziek ontstond: de jazz.
EN DAN BEDOELEN WIJ DÜS
de échte jazz: de levensmuziek
van de neger, waarbij hij op
de cadans van het oer-ritme van de
tamtam, dat is het ritme van de
hartklop, zijn denken en voelen en
handelen via de instrumenten ver
klankt; waarbij diezelfde instrumen
ten als levende verlengstukken wor
den van zijn geestelijk en lichame-
lijk-zijn. Dan bedoelen wij ook nog
de ontwikkeling van die oorspronke
lijke negermuziek in de verscheidene
stijlen en in de perfectionering van
de technieken, voorzover zij muziek
blijft om de muziek, met name de
karakteristieke jazz-eigenschap de
improvisatie behoudt, inplaats
van met zakelijk raffinement te wor
den misbruikt tot een soort van .bij
voeding' voor jongelieden in hun
Sturm und Drangperiode. Alsof de-
»e met hun spijkerbroeken en paar-
destaarten al geen moeite genoeg heb
ben. Zij weten doorgaans van geen jazz,
doch slechts van een opzwepend rit
me, waarbij ®en simpele bosneger
aan zijn tam-tam zich zou kunnen
verbazen over de westerse „bescha
ving", welke daarop pleegt los te
breken...
Maar nu terzake: „King Joseph
(Joe) Oliver behoorde in de twinti
ger jaren tot de neger-meesters in
de jazz-muziek. Hij was een van de
pioniers van de hot-jazz, waaronder
men de gevoelvolle ietwat ruige,
krachtig-spontane jazz verstaat. King
PATACHOU
in Davids stem en enig gekras bij
de violen hoorden.
WANNEER DE HAMMONDOR-
gel-virtuoos Ken Griffin op de 78-
toeren Philipsplaat B 21766 het „Ain
't she sweet" ten beste geeft, is het
alsof hij met één vingertje nog aan
het les nemen is. Maar intussen to
vert hij een gezellig en meeslepend
stukje muziek-en-ritme te voorschijn.
Zijn vertolking van „Sentimental
Journey" aan de andere zijde van de
plaat, laat hij voorafgaan door een
knappe imitatie van een vertrekken
de trein.
DE MARSEN VAN JOHN PHILIP
Sousa (1854-1932), die aanvankelijk
kapelmeester was bij de Amerikaan
se marine, doch later met een eigen
orkest onder stormachtige bijval
welhaast eindeloze tournees door
Amerika maakte, hebben nog niets
aan populariteit verloren. Dat voorts
de vermaarde Britse band van Ha-
rer Majesteits „Grenadier Guards"
onder leiding van de huidige kapel
meester, majoor F. J. Harris M. B.
E, zonder enig mankeren marsen
weet te spelen, is aan geen twijfel
onderhevig. Dat tenslotte dus vier
Sousa-marsen. uitgevoerd door de
Grenadiersband, zijn opgenomen op
de 45 toeren Deccaplaat DFE 6259
doet de deur dicht, want dit kleine
langspeelschijfje geeft een perfecte
weergave.
DAVID WHITFIELD
Oliver was daarbij de leermeester
van Louis Armstrong en zulk een
beste, dat Louis hem spoedig wist
te verdringen. Doch terecht heeft
King Joe een plaat(s) gekregen in
de Vocalion-serie, waarin oude jazz
op nieuwe platen tot interessante
leerlinghe dient voor een ieder die
het zijne ,/il weten en horen van de
klassieke negermuziek King Oliver
and his Dixie Syncopators spelen op
de ene zijde van de V. 1033 (78 t.)
„I'm watching the clock", op de an
dere zijde „Slow and Steady". Een
rustig, bezadigd stuk jazz-muziek,
nochtans sprankelend van spontaneï
teit, met name in de melodieuze im
provisaties van de cornettisten (Oli
ver, Anderson en Metcalfe).
„De ARABIER" VAN MIJN-
heer Perlee wenst met zijn tijd mee
te gaan. Waarom wel het Largo van
Handel en niet de Red Bank Boo
gie van Count Basie? De Red Bank
dus samen met Manhattan-Boo
gie en daarbij nog de Brittannia-
Rag op de 78 toerenplaat (Philips!
P. 17491. Men mag „De Arabier"
dan verwijten, dat tenminste instru
mentaal de boogie en de rag vak
kundig zijn „geprofaniseerdvak
kundig is deze imitatie in ieder ge
val. Er is Wel alles uit de pijpen
en de triangels gehaald wat er in
zit. En wat een ritme weet zo'n
draaiorgel nog op te brengen! Grap
pig plaatje.
ZIJN EEN MARS EN EEN CHAN-
son nauwelijk in één adem te noemen,
met 't ma^senplaatje van Sousa mag als
een soort van „touche" voor nu-
komt-er-wat-bijzonders de in een
charmante hoes gestoken en van uit
voerig commentaar voorziene S3 toe
renplaat P. 77341 L (Philips), getiteld
„Cordialement Paris") wel worden
aangekondigd. Een dozijn Franse
chansons, een dozijn Franse zangers
en zangeressen van naam. Twaalf
namen, twaalf stemmen, twaalf stij
len, die een wereld van gevoelens
KLOKGELUI, DE ZINGENDE Vi
olen van het orkest van Mantovani,
een koor ter illustrering van de ach
tergrond en de vocalist-met-de-lan-
ge-adem David Whitfield vormen de
ingrediënten van het sweet-menu op
de Deccaplaat (78 toeren) M 33927:
„Angelus" en „When you lose the
one you love", in het genre van,
laten we zeggen, „The Holy City"
Voor diegenen, die ervan houden
toch beslist wel een bekoorlijke
zangplaat. Onze zwarte schijf gaf
niet zo'n beste weergave; mogelijk
dat wjj daardoor soms geknepenheid
CATHERINE SAUVAGE
en van stemmingen omvatten. Om
vatten niet alleen, maar er in bin
nendringen, soms tot in de diepste,
intiemste vezels; daartoe mede ge
ïnspireerd door de suggestieve, vaak
typische, maar altoos rake en mee
slepende begeleidende muziek. Aan
dit exquise album zijn verscheidene
uitstekende orkesten te pas geko
men. Welhaast elke chanson van dit
dozijn boeit om zijn eigen genre, om
de stem. welke erbij past, om de
markante voordracht, welke vaak
tot in subtiele details is geaccentu
eerd. Om de muziek niet op de
laatste plaats. De sterren zijn: Pa-
tachou, Jacques Brei, Aglae, Teddy
Reno, Catherine Sauvage. Henri Sal
vador, Gilda, Philippe Clav, Juliet
te Greco, Mouloudji, Lucie Dolene en
Claude Dupuis. Een kostbare plaat
weliswaar, maar een dankbare!
FREDERIC
Vrijdagmiddag is met het vliegtuig
naar Djakarta vertrokken de heer Quel-
joe, die in opdracht van de Indonesische
regering een oriëntatiebezoek van een
maand aan ons land heeft gebracht,
mef het oog op de mogelijkheid om
eventueel hier verblijvende Ambonezen
naar Indonesië te doen terugkeren.
De heer Queljoe zei dat hij het niet
uitgesloten acht, dat de Ambonezen bin
nen vijf jaar gerepatrieerd zullen zijn.
Hij noemde de houding van de Neder
landse autoriteiten ten aanzien van het
Ambonezenvraagtsuk gunstig. Verdeeld
heid onder de Ambonezen is er wel, zo
zei hij, maar zij overheerst niet. Alge
meen is het gevoel van heimwee naar
het vaderland. De heer Queljoe zei dat
alleen die mensen zullen worden terug
gebracht, die zelf terug willen. „Wij
dwingen niemand".
De bedragen van de toelage, die de
Ridders der Militaire Willemsorde ge
nieten, zijn laatstelijk vastgesteld in
1940.
Het bedrag der toelage, welke de Broe
ders, verbonden aan de Orde van de
Nederlandse Leeuw, genieten, dateert
van 1815. Hoewel deze toelagen niet
meer kunnen worden gezien als een
noodzakelijke bijdrage in de kosten van
levensonderhoud, kan niet worden ont
kend, dat sinds de bovenbedoelde be
dragen werden vastgesteld de reële waar
de van de toelagen aanzienlijk minder is
geworden. Aangezien de salariëring van
de lagere functionarissen sedert 1940
tenminste is verdubbeld en ook de pen
sioenen belangrijk werden verhoogd,
wordt voorgesteld, aldus schrijft de re
gering aan de Tweede Kamer, de ver
schillende bedragen met ingang van 1
januari 1955 te verhogen tot het dub
bele der thans geldende bedragen.
