Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | 24 januari 1956 | pagina 5

Autobotsing
bij Apeldoorn

niet meer dan
dan vijf jaar

In

2

doorsnee
tot 8 pet.

I

vaart
langer

S.U.S.-avonden
afgelast

c

D

Wasmachine
onder stroom

U bent in
de wolken
met een r
r Dakota

Foto

Felle aanval op
beleid van sir
Anthony Eden

Hatelijk en wreed artikel van
Churchills soon Randolph

Prof. P. S. Gerbrandy over de
spoorwegstaking 1944

Toneel in het Zuiden

Beunhazerij bij
reisbureaus

Pensioenrechten

Adj.-directeur
bij de K.R.O.

Vrouw op slag dood

De beslissing van de Ned. Regering

Roekeloos „spel"
met granaten

J

Pools Gerechtshof
veroordeelt spion

m

DINSDAG 24 JANUARI 1956

PAGINA

Wam

HHHhH

Acht militairen gewond

en Zuiveringsbesluit

Rechtstreekse luchtlijn
AmsterdamHouston

Stoffelijk overschot P. Speet
donderdag naar Nederland

Programma-wijziging

K.R.O.

Aanrijding Erica

Tweede slachtoffer
overleden

levensgevaar. is tha"S ZOnder

n zijn boek „Once upon a tide" vertelt Hervey Benham van de
verlandelijking der mensen aan de Engelse Oostkust: Brightling-
sen, Yarmouth, Colchester, Harwich, het van de zee vervreemden
der „East Coast Chaps", zoals de zeeschrijver Conrad hen noemt.
Een proces, dat zich ook in ernstige mate bij ons voltrekt, zelfs in
de varende centra van ouds, de Waddeneilanden. Het is onmisken
baar, dat ons volk zijn binding met de zee verliest. De afsluiting van
onze nationale binnenzee heeft hier het hare toe bijgedragen, sti aks
zal ook het Deltaplan zich wreken. Wij worden een natie aan dood
water wat niet zonder invloed blijft op de mentaliteit. Een der eerste
gevolgen is, dat het steeds moeilijker wordt onze schepen te beman
nen, een nijpend tekort aan zeelui. Wij hebben in onze reportage
„De zeeman sterft uit" reeds verteld, welke factoren hier nog meer
in het spel zijn: de hoogconjunctuur, de welvaart, het verbreken van
het isolement van gemeenschappen, die van ouds de mensen leverden
voor de vaart. Zo doet zich ook bij ons het verschijnsel voor, dat de
leeftijd der bemanningen gemiddeld steeds jonger wordt, het verloop
steeds groter. Want er is bij de jeugd nog wel lust tot varen, maar
dikwijls is het meer een hang naar avontuur dan werkelijke roeping,
liefde voor het zeemansvak: cette étrange nostalgie de terres loin-
taines, ces rêves océaniques.

FRED THOMAS

aal „...A ingesteld op de prak-
t situatie, zoals men
die straks aan boord zal ontmoeten.

Dodelijk ongeval in
Doetinchen

w

Twee jongens gewond

„Cliché's"

„Welke inhoud?"

Willem Tollenaar

BOUWPLANNEN
IN ROME

Religieuze centra en sport
stadion: geschenken
voor de 80-jarige Paus

Verkeersinspectie grijpt in

m

Op de Amersfoortseweg nabij Apel
doorn is maandag een militaire vracht
auto, toen de bestuurder een voor hem
rijdende auto wilde inhalen, geslipt en
tegen een boom gereden. Hierbij wer
den acht militairen gewond. In de auto
bevonden zich in totaal 16 militairen
van de A.A.T. uit Nunspeet. Toen de
vrachtwagen tegen de boom reed, wer
den de in de achterbak plaats geno
men hebbende militairen door elkaar
geworpen. Spoedig bleek, dat acht hun
ner, waarvan er twee een hersenschud
ding hadden opgelopen, met ambu
lance-auto's naar het Julianaziekenhuis
in Apeldoorn moesten worden vervoerd.

De overige acht militairen kwamen
met de schrik vrij. De acht gewonden
zijn later van het Julianaziekenhuis
naar het legerhospitaal in de koning
Willem III kazerne te Apeldoorn over
gebracht. Na verbonden te zijn konden
enkele hunner weer vertrekken, doch
enkele anderen moesten worden opgeno-

Een grondige kennis van het kompas
is een eerste vereiste voor de toe
komstige zeelui. Elke dag opnieuw
wordt het kompas-lezen geoefend.

opgeleide zeeman

Een

blijft langer varen

De staatscourant bevat een beschik
king van de minister van Binnenlandse
Zaken betreffende de pensioenrechten
in verband met het zuiveringsbesluit
1945. Hierin wordt o.m. bepaald, dat
voor degenen die volgens het zuiverings
besluit slechts aanspraak hebben op
90 procent van hun pensioen, deze be
perking vervalt. Voor degenen, voor
wie het pensioen op een lager percen
tage dan 90 was gesteld, wordt be
paald, dat het pensioen zal worden be
rekend naar de pensioengrondslag die
de ontslagene als ambtenaar voor 10
mei 1940 had, terwijl zijn dienst- of
wachtgeldtijd niet verder meetelt dan
tot die datum. Hetzelfde zal gelden
voor hen, die krachtens het zuiverings
besluit van alle rechten ontleend aan de
pensioenwet vervallen waren verklaard.
Dit besluit is in werking getreden met
ingang van 1 januari 1956. Het is
echter niet van toepassing op hen, die
na de bevrijding bij onherroepelijk ge
worden uitspraak ter zake van tijdens
de bezetting gepleegde strafbare fei
ten zijn veroordeeld tot een vrijheids
straf van tenminste tien jaren of tot
de doodstraf. De betrokkenen dienen
zich zo spoedig mogelijk tot de pen
sioenraad te wenden.

De president-directeur van de K.L.M., de
heer I. A. Aler, heeft op een persconfe
rentie in Houston, Texas, voorgesteld een
rechtstreekse luchtverbinding Amsterdam-
Houston in het leven te roepen. Deze
dienst zou volgens hem reeds de komen
de zomer verwezenlijkt kunnen worden.
De heer Aler zei, dat het steeds toene
mende verkeer tussen Texas en Europa de
instelling van een dergelijke, door hem
voorgestelde dienst tot een gebiedende
eis maakt. De handel van Houston met
Nederland maakt twintig procent uit van
het totale handelsverkeer van deze stad
met de buitenwereld.

Advertentie

■minium,mum,nHiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

Reeds voor het overlijden van de
heer Speet had het KRO-bestuur de
heer A. J. van der Made, economisch
doctorandus te Breda, tot adjunct-di
recteur benoemd. Onder de huidige om
standigheden zal de heer van der Made
ten spoedigste in dienst treden, dank
zij de welwillende medewerking van
de autoriteiten van het ministerie van
Binnenlandse Zaken. De nieuwe ad-
■iunct-directeur van de K.R.O. is name-
i'jke werkzaam als rijksinspecteur voor
de Bescherming Bevolking in de provin
cies Limburg, Noord-Brabant en Zee
land.

De K.R.O. heeft uit Milaan bericht
ontvangen, dat wegens de ingewikkelde
formaliteiten, welke in Italië vervuld
moeten woeden, het stoffelijk overschot
van zijn directeur, de heer P. A. M.
Speet, zeker niet voor donderdag zal
worden vrijgegeven voor vervoer naar
Nederland.

Zoals bekend zijn de beide SUS-avon-
den, waarin de carnaval-vierenden uit Val
kenburg en Maastricht zouden optreden,
afgelast. Omdat vooral het Limburgse pu
bliek zich veel van deze programma's uit
eigen streek had voorgesteld, heeft de pro
grammaleiding van de K.R.o. besloten,
zowel de carnavalsgasten uit Maastricht
sis uit Valkenburg voor een uitzending uit
t® nodigen in het avondprogramma van

Yastenavond, dinsdag 14 februari. De op-
zal in Limburg zelf geschieden.

In verband met het overlijden van de
heer P. A. M. Speet, directeur van
06 K.R.O., zjjn de hierna volgende
Wijzigingen in het K.R.O. radio- en te
levisieprogramma van hedenavond aan
gebracht:

Het programma „Geef mij maar mu
ziek" om 19.30 uur wordt vervangen
hoor meer ernstiger muziek. Van 20.40
hur tot 20.45 uur zal notaris A. J. B.
tvropman uit Delft de hoofdprijzen van
oe S.U.S.-loterij bekend maken, welke
bekendmaking van 21.10 tot 21.15 uur her
haald zal worden. Van 20.45 uur tot 21.10
Uur wordt de „missa brevis" van W. Mo
zart uitgevoerd. Om 21.15 uur wordt
het K.R.O.-programma voortgezet met
6en piano-recital door de Engelse pia
nist Dennis Matthews. Van 21.45 uur tol
zi.55 uur houdt Jan Muller een cause
rie over „Wat is en doet de katholieke
federatie". Van 21.55 uur tot 22.30 uur
|ceelt het Concertgebouw-orkest o.l.v.
j.erenc Fricsay de eerste symfonie van
v^ert Schumann. Het K.R.O.-tele-
gin*eprogramma> dat om 2015 uur be"

pro wijdt eerst een kort herdenkings-
Vooriarnma aan de overleden directeur.
TV-rn? vindt het eerste gedeelte 'van het
K.I> )?Sramma doorgang, zoals in de
zenco '"gicls is aangekondigd. Het prij-
visie naval van S.U.S. 2 voor de tele-
de £ilAfvalt In plaats hiervan wordt
m gedraaid „Het voorste legioen".

hiaamwDiaconessenhuis te Emmen is

week °verleden, nadat ruim een
£estnr„ den ook zijn echtgenote was
uit pryen' de 78-jarige heer F. Post
Werden - ?°wel hij als zijn echtgenote
bij n enige weken geleden in Erica
Eerori„.me? d°or een personenauto aan-
broer van a* derde slachtoffer, een

ook bii i echtgenote van Post die
verblijft ongeval was betrokken,
doch dier^0®. in het Diaconessenhuis

Dat goede vakkennis ook de liefde
voor een vak vergroot, is een der over
wegingen, die enkele onzer scheepvaart
maatschappijen er toe hebben gebracht
om naast de bestaande instituten de op
leiding van jonge matrozen krachtig ter
hand te nemen. Verder is het de be
doeling een band te scheppen tussen
de jongelui en de Maatschappij. De
Holland Amerika Lijn te Rotterdam,
die hiermee begonnen is, heeft een cur
sus van drie tot vier maanden, welke
jongens, ouder dan 15l/, jaar, maar nog
geen 19, opleidt voor de dekdienst. Na
afloop van de cursus volgt een examen,
dat, met goed succes afgelegd, recht
geeft op het diploma „leerling-matroos"

Door

Wie na drie maanden niet is geslaagd
kan een maand later opnieuw examen
doen. De opleiding is geheel gratis, al
leen voor jongens, die van buiten ko
men is kostgeld verschuldigd, zij wor
den voor de duur van de cursus onder
gebracht in het Zeemanshuis. Mocht
blijken, dat de ouders de reis- en ver
blijfkosten niet kunnen betalen, dan wor
den deze, alsmede een klein zakgeld,
door de Maatschappij voorgeschoten en
later in termijnen op de gage gekort.
In heel speciale gevallen blijft ook dit
laatste achterwege.

De cursus is ondergebracht op de bo
venverdieping van het gebouw der
Maatschappij aan de Wihelmina-
r-.a?®- De lokaliteiten geven uit-
zicnt op het schepengewoel van
d®,,„ haven, het waterbedrijf in
„®an®- voor al deze jon-
i ,Y.00r.land. Het lesmateri

d? iongen, die oefe
nen moeI het kompas, plaats
op een stellage, waarmee de bewe-
gingen aan boord van het schip wor
den geïmiteerd, dat dus onder hem
doordraait: voor het leren kompas le
zen van de toekomstige roerganger
van het grootste belang. En weer er
gens anders in een compleet luik, ge
heel overeenkomstig de werkelijkheid
dat men moet kunnen schalken en
afdekken met de presennings. Want
de jonge matroos mag straks voor
geen enkele verrassing komen te

staan: hij wordt vertrouwd gemaakt

met alle instrumenten, die hu zal te
gen komen, hoe hu moet omgaan met
laad- en losgerei, met de seinvlaggen,
het Whipper-toestel, de log. Hij leert
hoe men een blok scheert,.een sloep
str\jkt, welke vaktermen hy ontmoet
en wat ze betekenen, kortom alles
wat aan boord te pas komt, tot een
sterk kop koffie zetten toe,, primaire
behoefte van de wacht, die uit de
kooi wordt gepord. Nauwkeurige ken
nis van de tuigage van een driemast
volschip wordt niet meer vereist, of
schoon nog wel een model m de
school aanwezig, is, waaraan het zee
manshart zich kan vermeien.

In het leerprogramma is inderdaad
geen onderdeel vergeten: evenmin het
juiste begrip van wachtlopen als de
behandeling van reddingboten, het split
sen van touwwerk en staaldraad als het
hanteren der brandblusmiddelen. Predi
kant of havenaalmoezenier geeft de jon
gelui de nodige voorlichting, terwül een
ervaren bootsman hen inwijdt in de
praktijk van alledag van het zeemans
leven. De jongens, die uit Rotterdam of
omgeving afkomstig zijn, wonen thuis,

de anderen zijn intern, gehuisvest in 't

Zeemanshuis, waar zij 's avonds hun
huiswerk maken en hun vrije tijd be
steden onder toezicht van een jeugdlei
der. De jongens worden hier vertrouwd
gemaakt met allerlei gezelschapsspelen,
zij moeten leren zich zelf en elkaar be
zig te houden, straks aan boord van
het grootste belang.

Het aantal leerlingen van de ma-
trozenschool der Holland Amerika
lijn bedraagt 90 per jaar, telkens 30
tegelijk, in wisselende groepen van 10.
Er is plaatsruimte voor meer jonge
lui, de tendenz der laatste jaren is
echter een teruggang van de belang
stelling. De aanvragen komen uit het
gehele land, maar die van boven een
denkbeeldige lijn, even ten zuiden van
Amsterdam worden naar de Maat
schappij Nederland verwezen.

Zijn de jongens na afloop van de
cursus geslaagd voor leerling matroos,
dan krijgen zij 'n plaats op de sche
pen der Maatschappij. Na elke reis
melden zij zich om hun ervaringen
te vertellen. En na drie tot vier jaar
te hebben gevaren keren zij terug
naar de school om zich voor te be
reiden op het tweede examen, dat voor
het diploma van volmatroos. Dit di
ploma is sinds kort ingesteld bij in
ternationale overeenkomst, welke de
opleiding van zeelieden regelt. Zoals
wij reeds hebben gemeld, heeft on
langs een eerste groep van 12 kan
didaten, allen afkomstig van de ma-
trozenschool de Holl. Amerika Lijn,
het diploma behaald.

Dank zij de binding, die verkregen
is met beroep en Maatschappij, kan
men thans rekenen, dat na vijf jaar 25
pet. van deze mensen nog vaart, ver
der is het in doorsnee slechts 2 tot 8
pet.

De 46-jarige mevrouw H. J. Teiken-
Klein Haarhuis is maandag ten hui
ze van haar zuster te Losser om het
leven gekomen, toen zij bezig was de
was te doen. Door nog niet opgehelder
de oorzaak kwam de wasmachine plot
seling onder stroom te staan. Mevrouw
Teiken was vrijwel onmiddellijk dood.

Bij een verkeersongeval op de Kep-
pelseweg te Doetinchem is maandag
avond om het leven gekomen de 70-
jarige heer A. D. uit Doetinchem. Hij
kwam met zijn rijwiel uit een zijstraat
t wide he weg oversteken. De be-
£„.er Yan ®en personenauto uit Sneek
traentte de wielrijder te ontwijken doch
Kon een aanrijding niet voorkomen,
doordat het slachtoffer manoeuvreerde.

De Russische minister voor culturele
aangelegenheden, Nikolai Alexandri-
wits Mikhailov, zal deze zomer een be
zoek brengen aan de Verenigde Staten
ter bestudering van het culturele leven
in Amerika. Hij heeft een uitnodiging
aangenomen van Robert Breen, de in
tendant van het Amerikaanse gezelschap,
dat „Porgy and Bess" in de Sovjet-Unie
heeft opgevoerd.

'Ai

t

Die foto van Eisenho
wers beeltenis op het
enorme televisiescherm in
Madison Square Garden in
New York vond ik bepaald
sinister. Zij deed mij den
ken aan de ijzige „toe-
komsf-roman van George
Orwell, „1984" geheten. In
dat bijzonder onheilspellend
boekwerk treedt n.L een „Big brother"
op, wiens afstotend gelaat geregeld op
gigantische televisie-schermen ver
schijnt om zijn onderdanen enkele
vermanende en demagogische woorden
in de oren te schreeuwen. Niet dat
Eisenhowers gezicht iets afstotends
heeft, maar het gaat in dit geval om
het idee. Die foto bracht mij heel het
miserabele visioen van de heer Orwell
weer in herinnering. Het visioen van
perfect gelijkgeschakelde, afgestompte
mensen, die nóch van het leven hou
den, nóch er een afkeer van hebben;
van mensen die nóch plezier, nóch
verdriet kennen. En steeds maar weer
die quasi-mystieke „Big brother", die
voor hen denkt, sterker, die voor hen
lééft. Ik hield mijzelf voor, dat het
allemaal maar fantasie was en dat het
toch nooit echt zou gebeuren. Maar
dat neemt niet weg dat ik heel somber
werd van die foto. Om mijzelf wat af
te leiden schoof ik haar toe aan de
vreugde van mijn leven.

„Hier", zei ik, „moet je eens zien:
waar moet dat naar toe."

„Hoe zo", antwoordde zij. „Ach gut,
Eisenhower: wat ziet die man er slecht
uit."

(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen.

Dat het geluk nog steeds niet woont
in conservatieve harten, ofschoon de
grote aanval op Eden momenteel voorbij
is. bleek gisteren uit een bijzonder hate
lijk en zelfs wreed artikel van Randolph
Churchill, zoon van de voormalige eer
ste minister en zelf voormalig Lager
huislid, dat gisteren verscheen in het
conservatieve avondblad The Evening
Standard. Het blad behoort tot de Bea-
verbrook-pers, welke laatste, blijkbaar
op persoonlijk bevel van Lord Beaver-
brook, Eden in bescherming heeft ge
nomen tegen zijn conservatieve belagers
(nadat dezelfde bladen Eden in zijn ver
leden als minister van Buitenlandse Za
ken het leven zeer onaangenaam had
den gemaakt). De redactie nam dan
ook de voorzorg om boven het artikel
van Randolph Churchill een verklaring
af te drukken dat het blad niet instem
de met de daarin vervatte meningen.

Splitsen van staaldraad op de matrozenschool der Holland-Amerika Lijn.

In het decembernummer van „De
Gids" kwam een artikel voor van mr.
C. L. W. Fock, voormalig hoofd van
het bureau Inlichtingen van de Ne
derlandse regering te Londen tijdens de
jongste oorlog, waarin de schrijver tot
de conclusie kwam, dat „de regering
niet over de spoorwegstaking gedelibe
reerd, noch wezenlijk erover „beslist"
(heeft). De beslissing werd genomen
door Sheaf en door de Regering slechts
openbaar gemaakt". Uit dat artikel heb
ben wij geciteerd.

In het januari-nummer van De Gids
komt prof. dr. P. S. Gerbrandy, toen
tertijd minister-president van de Ne
derlandse regering te Londen, op de
kwestie terug. Hij meent dat de ver
gaande conclusie van mr. Fock in
strijd is met het feitenmateriaal, dat
hij publiceert. Hij herinnert er aan,
dat de Nederlandse regering reeds
tijdens de april-meistakingen in bezet
Nederland (1943) zich had afge
vraagd, of het ogenblik gekomen was
om een spoorwegstaking te gelasten.
Het moment bleek toen niet rijp. De
bereidheid ertoe bleef aanwezig.
Dat dit niet uit de notulen van de
raad van ministers blijkt hangt, zegt
prof. Gerbrandy, samen met het feit
dat zij zeer beknopt werden gehouden.
„Wij hadden geen aparte secretaris".

Vervolgens zegt. schr. dat op het
verzoek van Sheaf een spoorwegstaking
af te kondigen, zijn besluit snel en vast
stond: „doen".

Prof. Gerbrandy concludeert:

„Het is mogelijk, dat de heer Fock
wijlen van Lidth heeft gezegd: kon
digt de Nederlandse regering de spoor
wegstaking niet af, dan doet Sheaf het.
Natuurlijk had de Nederlandse regering

De 16-jarige landbouwerszoon A. P.
uit Harskamp en zijn neef, de 24-jarige
M. van S. uit Wageningen zjjn zondag
middag vrjj ernstig gewond, toen eerst
genoemde op het militaire schietterrein
van de legerplaats Harskamp de onvoor
zichtigheid beging een niet geëxplo
deerde piat-granaat tot ontploffing te
brengen.

De twee jongelui, nog vergezeld van
twee andere kameraden, die ongedeerd
bleven, bevonden zich op terrein, waar
voor een streng toegangsverbod geldt.
P. nam, toen hij twee niet ontplofte
granaten vond, een stuk ijzer, dat in
de heide lag en wierp dit naar de pro
jectielen. Snel nam hot viertal toen de
benen, maar door de rondvliegende
scherven werden twee hunner in het
gezicht en de benen getroffen. Zij
werden per militaire ambulance naar
het Julianaziekenhuis te Ede overge
bracht.

Sheaf niet over zich heen laten lopen,
doch op dit punt komt het niet aan.
Noch Hare Majesteit de Koningin, noch
wijlen Michiels, noch van Heuven Goed
hart, noch ikzelf kende het „dreige
ment" van de heer Fock. Tussen de
bereidheid van de Nederlandse Rege
ring W ij willen een spoorwegstaking.
Zegt g ij ons wanneer") en de informa
tie van het Geallieerd Hoofdkwartier,
ons door de heer Fock overgebracht
(„Nu is het moment gekomen") heers
te, zoals ik ook voor de Euquê-com-
missie verklaard heb, „coïncidentie".

Het artikel van Randolph Churchill
behandelt de televisierede van Sir An
thony van de afgelopen zaterdag. Hij
begint met de onvriendelijke en in
sinuerende opmerking dat hij na de
televisie-uitzending een dozijn vrien
den en kennissen opbelde om hun me
ning te horen over Edens rede. Van
deze twaalf had niemand zich de moei
te getroost om de rede te volgen op een
televisietoestel, behalve de officiële
persvertegenwoordiger van Eden. Ran
dolph Churchill zelf had, naar hij
schrijft, zich moedig gedragen en zich
geschikt in het lot te moeten luisteren
naar iemand van wie bij voorbaat ge
garandeerd was dat hij gespeend was
van alle humor. „Het is bijna een cliché",
aldus de zoon van Sir Winston, „om te
zeggen dat Sir Anthony gebruik maakt
van cliché's. En om de waarheid te
zeggen vlogen de cliché's met groot ge
raas door de televisiestudio waar Sir
Anthony zijn voorstelling gaf."

Over de indruk die de rede bij hem
achterliet schrijft R. Churchill: „De
diepste indruk welke in mijn geest ge
grift was aan het eind van het pro
gram, was dat dit een man was die er
geen denkbeeld van had wat hij van
plan was te doen, die geen boodschap
had voor de natie omtrent wat de natie
behoorde te doen, en die hoopte dat hij
eindeloos bemind zou worden door de
hospita's en badgasten van de diverse
badplaatsen, welke toch al wel voor
hem zouden stemmenVervolgens

„Mijn benoeming tot formateur
en eerste artistiek leider van het
Brabants beroepstoneel betekent
voor mij allerminst, dat ik de
radiowereld, en meer in het bij
zonder de K.R.O., vaarwel zal
zeggen". Aldus het commentaar
van Willem Tollenaar, regisseur
van de hoorspelafdeling van de
K.R.O. op onze vraag of zijn be
noeming het verdwijnen van
zijn naam uit de radiogids zou
betekenen. Willem Tollenaar
zijn naam geniet in de kringen
van het Nederlandse toneel en
de Hilversumse radiogemeen
schap een goede klank blüft
voor de omroep behouden. Zijn
taak is een beroepstoneelgezel
schap in Brabant de naam
moet nog gevonden worden
samen te stellen en daarna op
gang te helpen. Is het eenmaal
zo ver, de heer Tollenaar hoopt
op medio augustus van dit jaar,
dan zal het bestuur van de
stichting „Het Zuidelijk Toneel"
definitief een artistiek leider be
noemen.

Het lag eigenlijk voor de
hand, dat het stichtingsbestuur
de keuze op de heer Tollenaar
zou laten vallen, want kort na de bevrijding van ons land, in 1945, deed
hij pogingen om in het Zuiden een beroepgezelschap voor toneel en
een toneelschool op te richten.

Willem Tollenaar is thans veertig jaar, geboren in Utrecht, en heeft de
helft van zijn leven in Amsterdam gewoond. En het moet gezegd worden,
dat hij, als zovele niet-hoofdstedelingen van origine, toch zijn hart heeft
verloren aan de stad aan 't IJ. Maar Amsterdam moet deze liefde delen met
het Zuiden.

Na het katholiek lyceum in de Domstad te hebben afgelopen studeerde
hij enige tijd Nederlandse letteren bij prof. C. G. N. de Vooys. Daarna be
zocht de heer Tollenaar de Toneelschool in Amsterdam. Hij werd verbonden
aan het Nieuw Schouwtoneel en telde Jan Musch en Albert van Dalsum
onder zijn leermeesters. Toen kort na de bezetting de Cultuurkamer op
het toneel verscheen, stapte Willem Tollenaar van het toneel af. In 1945
ondernam hij zijn reeds eerder genoemde pogingen in het Zuiden. Vervol
gens werd hij hoorspelacteur in dienst van de Nederlandse Radio Unie en
ging na korte tijd naar de K.R.O. over in zijn huidige functie.

Willem Tollenaar heeft tal van massaspelen in Utrecht, in Nijmegen,
in Maastricht in de Limburgse hoofdstad ter gelegenheid van het Maria-
congres in 1947 de regie gevoerd. Van het Mariaspel in Maastricht was hij
ook de auteur.

„Vraagt u mij naar mijn devies, dan luidt dat eenvoud en nog eens een
voud", aldus deze kenner van het toneel.

meldt R. Churchill dat een vriend die
aanwezig was terwijl hij zijn opinie
over de rede van Eden naar het Lon
dense avondblad telefoneerde had ge
vraagd of hij het wenselijk achtte iets
te zeggen omtrent de inhoud van de
rede. Waarop R. Churchill had ge
vraagd: „Welke inhoud?" En hij ver
volgt: „Het hierop volgende stilzwijgen
werd slechts verbroken door gegiechel.
Want de inhoud was niets dan een ver
velend herkauwen van de gemeenplaat
sen geuit te Bradford (waar Eden eer
der in de week eveneens een politieke
rede had gehouden)."

Een Poolse krijgsraad heeft gisteren
een Pool ter dood veroordeeld wegens
„spionage voor de Amerikaanse gehei
me dienst", aldus een mededeling van
radio-Warschau.

De omroeper zei, dat het Hof in
Stsjetsjin een zekere Julian Platek ter
dood heeft veroordeeld. Platek zou in
dienst hebben gestaan van het „Ameri
kaanse inlichtingen-centrum" in West-
Berlijn. Een medeplichtige van Platek,
Jerzy Zawadski, werd tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld, en een an
dere medeplichtige, Ryszard Francman.
tot twaalf maanden.

Radio Vrij Europa meldde gisteren,
dat zeven jonge Polen door een com
munistisch gerechtshof zijn veroordeeld
tot gevangenisstraffen variërende van
vijf tot twaalf jaar. Deze anti-commu
nistische radio-omroep deelde mee uit
vluchtelingenbron vernomen te hebben,
dat de Polen tijdens een rel in Opper-
Silezië een communist hebben gedood.
De rel begon toen enkele Polen, die op
geroepen waren voor het vervullen van
de militaire dienstplicht, de kazerne uit
liepen om naar huis te gaan. Toen zij
in een trein wilden stappen, kregen zij
twist met leden van een communisti
sche jeugdbeweging. De twist liep uit
op een handgemeen, waarbij een com
munist met een fles aan het hoofd werd
getroffen en gedood. (UP.)

De Pauselijke Vicaris voor de stad
Rome, Clemente kardinaal Micara, heeft
gisteren details bekendgemaakt van
plannen om in Rome religieuze centra
en een sportstadion te bouwen als een
schenking aan Z.H. de Paus bij gelegen
heid van zijn 80ste verjaardag op t
maart. Op die datum werd de H. Vader
zeventien jaar geleden gekroond. Kar
dinaal Micara maakte de plannen be
kend, toen hij een beroep op de Romei
nen deed bij te dragen in de bouwkos
ten.

De bouwplannen, waarvan kardinaal
Micara een uiteenzetting gaf. omvat
ten een groot parochie-centrum in een
nieuwe voorstad voor de werkende
klasse, een opvoedkundig instituut voor
kinderen uit arme gezinnen in de voor
stad Centocelle, een recreatie-oord naast
de basiliek van St.-Pieter, een olym
pisch stadion op kerkelijke eigendoms-
grond aan de Via Appia, dat een ge
schenk zal zijn van het Italiaanse olym
pisch comité aan de H. Vader, en een
schrijn voor „Maria de Koningin", die
gebouwd zal worden door een comité
van katholieke vrouwen in Rome. ((UP)

Naar aanleiding van verschillende
klachten, die de laatste jaren zjjn bin
nengekomen over de gang van zaken
bij touringcarreizen, heeft het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat een on
derzoek ingesteld naar de toestand van
het materieel, de rijtijden veui de chauf
feurs, de behandeling van de reizigers
e.d. Dit onderzoek is nog niet geheel
afgesloten, maar er is reden om aan
te nemen, dat de Rijksverkeersinspectie
op grond van de Wet Autovervoer Per
sonen in een aantal gevallen in zal grij
pen. Het gaat hier om ondernemingen,
die het aanzien van het Nederlandse
reiswezen in het buitenland schade doen.
Door het intrekken van de rijvergun
ning kan worden voorkomen, dat de be
doelde touringcarbedrijven blijven rijden
voor reisbureaus, die zich aan kwaliijke
praktijken schuldig maken. De bona fide
reisbureaus worden door dit optreden
tegen de beunhazerij uiteraard niet ge
troffen.