m
Het streekplan IJmond-Noord zou
streekplan Hoogovens
moeten heten
Visserijgolf
„De Spaarnestad"
Wijsmullers nieuwe „Titan
O
De maandagse beurs in het Krelagehuis Kruiswoordraadsel
B
Velperplein dank zij tunnels
een echt stadsplein
Moord betekent
Gebouw voor vluchtproduktie
en trainingscentrum
29
21
ff
Ma a r I
HOPELIJK WORDT GEEN
MONNIKENWERK VERRICHT
De sleper wordt „eerste
ERIC DE NOORMAN
Musis Sacrum blijft behouden
levenslang
Gaat U verhuizen?
J. A. Bach heit eerste paal op Schiphol
19
EEN IDEALE
WARMTEBRON
AUTO-RADIO
H. J. Maertens N. V.
In één nacht
Sun balm
DINSDAG 20 MAART 1956
PAGINA
Drie concrete vragen
WIIL O.VjB. TOCIH
ERlKENNIING
L. Böhm 25 jaar
collectant)
is onze voortreffelijke
WALES ANTRACIET
VICTORIOUS WALES
SEVEN SISTERS WALES
ALLEEN-VERKOOP
Brandsioffenhandel
Fr. Varkenmarkt 6-10
Nieuwe opdracht
Geslaagde dameskapper
Inbouw- en Service Station
HA A RLEMMERLIEDE
Haarlemse Zeilvereni-
gimg wil botenhuis in<
Haarlemmerliede
Uw handen gaaf en zacht
9 10 11
MI.LJOENËNlPROJECT IN ARNHEM
door EWOUT SPEELMAN
F. DAMIAANS EN ZN.
Advertentie
DONDERDAG
DONDERDAG
NSDAG
WOENSDAG
/MANDAG
AART
DINSDAG
igjfr 'i
AAR
ZATERDAG
WOENSDAG
MAART
VRIJDAG
ZONDAG
W' 'm
M AART
MAART
MAAR
MAART
In de vergadering van Provinciale
Staten van Noord-Holland is hedenmor
gen het streekplan voor de IJmond-
Noord, nodig geworden door de indus
trialisatie van de IJmond en bestemd
voor Beverwijk, Heemskerk en een ge
deelte van Velsen, aan de orde geko
men. Grote belangstelling bestond voor
deze vergadering van de zijde van de
gemeentebesturen van Beverwijk en van
Heemskerk en van de industrieën aan
de IJmond, Hoogovens en papierfabriek.
Mr. dr. v. Bruggen (Chr. partijen)
heeft als voorzitter van de commissie
van onderzoek na dank gebracht te heb
ben voor de deskundige voorlichting, de
aspecten van dit streekplan bezien.
Wanneer men inzicht in een dergelijk
plan wil krijgen, dan moet men zoeken
naar de dominant. Dat was bij het
streekplan Zaanstreek volkomen duide
lijk, maar bij het streekplan IJmond-
Noord niet zozeer. Dit vooral ook om
dat de naam op zich historisch onjuist
is. De IJmond is niet de dominant van
het plan, want zo we het een naam zou
den moeten geven dan behoorde die te
zijn Streekplan Hoogovens, onderdeel
van het nationale plan. Spr. weidde uit
over de betekenis van Hoogovens o.m.
in de kolen- en staalgemeenschap.
Voorts stipte hij de verschillende pro
blemen die zijn opgeroepen door het
streekplan aan. De uitbreiding van de
papierfabriek o.a. en de agrarische
moeilijkheden. In deze merkte hij op
dat als algemeen beginsel van beoorde
ling de verdelende rechtvaardigheid
moet gelden. Dit ook ten aanzien van
de zeer zwaar wegende belangen van
de waterwinning.
We stellen nu het streekplan vast en
Ik hoop van harte, aldus mr. v. Bruggen,
dat we geen monnikenwerk doen, zoals
dat dreigt bij het streekplan Zaanstreek,
dat door Waterstaat van vader Staat
eigenlijk geheel in de war gestuurd
wordt.
Bestaat nu de zekerheid dat zich ln
werkelijkheid zal voltrekken wat we
hier vaststellen? We zijn geen profeten
maar hetgeen wordt vastgesteld is een
gevolgtrekking uit redelijke gegevens
nodig om leiding te kunnen geven aan
de ontwikkeling en om ontsporing te
voorkomen. Tenslotte het streekplan
biedt mogelijkheden, en dit dient be
seft te worden, voor mensen, werkge
legenheid, wonen en ontspanning. En
omdat het om mensen gaat is het socio
logisch onderzoek zo van belang. Dat
heeft rnen indertijd bij de vernieuwing-
se van Velsen niet vooraf laten gaan en
daarom zijn ontsporingen voorgekomen,
-eo Zeer belangrijk noemde spr. het dat de
leiders van de kerken zich met de men
selijke problemen in dit gebied bezig
houden.
De heer H. Westermann (P. v. d. A.)
merkte op dat het streekplan nationale
aspecten heeft. Het loopt ten dele ach
ter de feiten aan. Twee industrieën do
mineren: Hoogovens en de papierfabriek.
Maar ook deze moeten zich, hoe belang
rijk ze ook zijn, in het streekgeheel be
perkingen weten op te leggen mede in
verband met het scheppen van woon-
Voor de eerste losbeurt te IJmuiden
verschenen twee en twintig loggers aan
de visafslag. Zij zorgden voor de aan
voer van 950 kisten schol, 85 kisten
schelvis, 100 kisten gul en kabeljauw,
680 kisten wijting, 85 kisten haring, 20
kisten koolvis, 1.550 stijve kabeljauwen
en 30.000 kilo tongen. Voor de tweede
losbeurt waren 25 loggers en 30 kotters,
waarvan één Deense kotter met kabel
jauw, die zorgde voor een aanvoer van
1.400 kisten schol, 560 kisten diversen,
4.000 kabeljauwen en 40.000 kilo tong.
De prijzen waren vrij gunstig. Rond-
vis was duur. Er werd niet veel schel
vis aangevoerd. Tong werd iets goed
koper door de ruime aanvoer van deze
vissoort. Grote tong noteerde 2,74 tot
2.65, groot middel 2,28 tot 2,12,
klein middel 2,30 tot 2,22, tong I
2,50 tot ƒ2,30 en tong II 2,20 tot
f 2,04 per kilo. Grote schelvis deed
50.tot 40.groot middel 42,
tot 40,klein middel 42.tot
40,pennen 43,- tot 40.en
braad 45, —tot 39,— per kist van
50 kilo. Zelfs de radio deed nog 43,
per kisten van 50 kilo. Wijting noteerde
40,— tot 32,—, dichte wijting 25,—
tot 24,—, bot 8,— (de enige goedko
pe vissoort!), schar 30,tot 13,
en schol III 20,tot 9.Grote
kabeljauw deden 72,tot 60,—, en
grote zwarte koolvis 65,tot 56,
Grote schol noteerde 27,tot 25,—,
groot middel £8,tot 26,klein
middel 56, —tot 39,—, schol I 42,—
tot 37,en schol II 31, —tot 26,—
per kist van 50 kilo.
Twee Deense kotters, de E. 521 en de
E. 84, zorgen dinsdag respectievelijk
voor de aanvoer van 2900 en 2300 kabel
jauwen. Er zijn voorts van de maandag-
markt nog een aantal loggers met plat
vis voor dinsdag overgebleven. Daar
naast was de Sch. 117 thuisstomend
met 915 kisten verse vis, waarvan 600
kisten haring, 130 kisten schelvis, 100
kisten wijting, 50 kisten koolvis, 25 kis
ten gul en kabeljauw, 10 kisten poon en
120 stijve kabeljauwen. Voor de woens-
dagmarkt werd de „Burgemeester
Heusden VI 27" verwacht met 700 kis
ten rondvis aan boord.
Om de noord hebben de vissers een
bar weekeinde meegemaakt. Het
stormde hard, het zicht was slecht van
wege de vele sneeuwbuien en de visserij
zeer wisselvallig. Vele loggers hebben
de visserij moeten staken om te gaan
steken met de kop op de wind. Op
59.20 noorderbreedte was het weer goed,
daar deden de vleetvissers nachtelijke
vangsten van 30 tot 100 kantjes haring
per schip. De Kw, 181 deed hier trek
ken van 40 tot 60 manden haring en
makreel. Twee graden oostelijker kon
er niet gevist worden. Daar stormde
het hard.
Bij de Pittboei werden trekken van
20 tot 40 kilo tongen, 4 tot 2 manden
schol en 2 tot 5 kabeljauwen gedaan.
gelegenheid en oplossingen van de
agrarische problemen. Deze drie factoren
beheersen de ontwikkeling in de IJ
mond.
Aangekondigd werd dat op onderde
len van het plan door verschillende an
dere fractieleden nader zou worden in
gegaan.
Ir. W. Merkx ((KVP) die namens zijn
fractie waardering voor het vele voor
bereidende werk uitsprak, heeft in zijn
concrete rede op enkele punten spe
ciaal de nadruk gelegd. Zo wilde hij
gaarne van gedeputeerden vernemen
hoe men zich het forensisme denkt en
welke gemeenten daarvoor bestemd
zijn. De dominantie van Hoogovens is
sinds 1955 belangrijk toegenomen. De
terreinen zijn sindsdien belangrijk uit
gebreid. Komt dit niet in conflict met
de waterwinning zoals men zegt dat de
110 ha gevraagde vervangende tuin-
bouwgrond dit wel doet? Met klem
vroeg spr. gedeputeerden om de toe
zegging, waar de technici nog bezig
zijn met het onderzoek inzake eventuele
schade voor de waterwinning bij be
stemming van duingronden voor tuin
bouw, in deze af te wachten welke re
sultaten het onderzoek van deze tech
nische commissie heeft.
Hetzelfde vroeg hij t.a.v. van de
kwestie verbinding Beverwijk-Hoog
ovens, waaromtrent GS geen beslis
sing in het streekplan voorstellen,
mede omdat de technici de zaak nog
in onderzoek hebben. Tenslotte heeft
hij met het oog op de moeilijkheden
voor de land- en tuinbouw een mo
tie ingediend, waarin met nadruk
wordt gevraagd, dat GS met de
meeste klem bij de regering zullen
bepleiten, dat ten behoeve van agra
riërs, die tengevolge van de uitvoe
ring van het streekplan worden ge
dupeerd, prioriteit wordt verleend
bij de uitgifte van gronden in de
Usselmeerpolders. Vervolgens spra
ken de heren v. d. Bilt (WD), die
zich o.m. zeer sterk verzette tegen
het zgn. omleggingsplan (de verbin
ding BeverwijkHoogovens) en de
heer G. de Vries (CPN), die zich
juist een voorstander van dit omleg
gingsplan toonde.
De vergadering duurt voort.
Het hoofdbestuur van de EVC heeft
een verklaring gepubliceerd, waarin zij
zich neerlegt bij het besluit van de vis
sers door te staken. Ze zal deze actie
volledig blijven steunen. In de verkla
ring wordt voorts gezegd, dat ook de
OVB-bestuurders A. v.d. Berg en J.
Koning van mening waren, tijdens een
bespreking op 12 maart, dat de reders-
verklaring van 10 maart een overwin
ning voor de vissers betekende. De
OVB-bestuurders wilden de staking ech
ter voortzetten, omdat de reders de
OVB nog niet hadden erkend en ook
nog niet hadden toegezegd de OVB bij
de komende contractsonderhandelingen
te betrekkken, aldus de EVC-verklaring.
De heer L. Böhm herdacht zondag
het feit dat hij 25 jaar geleden voor
het eerst het collectanten zakje ter hand
nam in de kerk van O.L. Vrouw He
melvaart te Heemstede. Dit jubileum
is gevierd met een Hoogmis tot inten
tie van de jubilaris, opgedragen door
pastoor Drost en een feestavond gis
teravond in het „Hof van Heemstede".
Daar heeft pastoor Drost de heer Böhm
nog eens extra dank gebracht voor zijn
verdienstelijk werk in en voor de pa
rochie. Namens het kerkbestuur deed
hij zijn woorden vergezeld gaan van
een fraaie aktetas. De heer L. v. d.
Weiden, voorzitter van het collectanten
college bekeek de zaak van de colle
giale zijde en roemde de heer Böhm
voor zijn bijdrage in de vriendschap
pelijke sfeer die de band vormde van
het collectantencollege. Zowel voor de
jubilaris als voor diens echtgenote was
er een aardige verrassing, in de vorm
van sigaren en bloemen.
Advertentie
(Spaarne bij Viaduct)
Telefoon 14164 en 13904
p het woelige water van de Nieu
we Waterweg in de huurt van
Hoek van Holland, heeft kapitein
Maarten de Koe gistermiddag de vlag
van N.V. Bureau Wijsmuller te IJmui
den in de mast van de gloednieuwe sle
per „Titan" gehesen. Een ontroerend
ogenblik voor deze vermaarde sleep
bootkapitein. Dertig jaar geleden, toen
hij zich voor het eerst kapitein van een
sleepboot kon noemen, liet hij in de
haven van Buenos Aires de vlag van
Wijsmuller op de oude „Titan" strijken
als teken, dat dit schip in andere han
den wag overgegaan. Nu hees hij de
zelfde vlag in de mast van de hyper
moderne opvolger van de oude „Titan".
„En dat doe ik met bijzonder veel ge
noegen," zeide hij.
De scheepswerf Jonker en Stants te
Hendrik Ido Ambacht heeft voor het
bureau Wijsmuller een sleper gebouwd,
die er mag zijn. Een schip, dat nauw
keurig luistert naar het roer en met
de modernste navigatiemiddelen is uit
gerust. Een sleper, voorzien van een
vooroverstaande beting, die „twee in
één" is en aldus geschikt zowel voor
het moeilijke bergings- als voor het
havenwerk. Door de vooroverstaande
beting, een idee van kapitein De Koe
Sr., komt de tros in een hoek van ne
gentig graden te staan, hetgeen vooral
voor net havenwerk van bijzonder veel
belang is. De „Titan" wordt nu de eer
ste berger van Wijsmuller en vervangt
de oude „Stentor".
Binnenkort zal op de werf van Jon
ker en Stants een begin worden ge
maakt met de bouw van een sleepboot,
die eveneens voor het bureau Wijsmul
ler is bestemd. Want ook de „Nestor"
en de „Hector" zijn zo langzamerhand
aan vervanging toe. Door de komst van
de „Titan" is de positie van het bureau
Wijsmuller als bergingsbedrijf inmid
dels aanzienlijk verstevigd.
De „Titan" is de derde sleepboot van
die naam in de historie van het bureau
Wijsmuller. Het schip is 31.50 meter
lang, 8.20 meter breed en heeft een
holte van 4.20 meter. In de motorkamer
staan twee Bolnes-motoren van elk 600
pk. opgesteld. De „Titan" kan met een
bemanning van zestien koppen varen.
De brug en het werkdek van het schip
zijn zeer ruim. In de radiohut treft men
een zeer sterke zender en ontvanger
aan plus een normale zender-ontvanger,
een echolood, richtingzoeker en andere
navigatiemiddelen. De kabels voor het
aansluiten van een radar-apparaat ont
breken ook niet. Indien nodig, kan het
schip dus ook nog met radar worden
uitgerust. De bemanning is onderge
bracht in één, twee en vierpersoonshut-
ten.
Het schip, dat vanmiddag reeds zijn
werkzaamheden als havensleepboot is
begonnen, zal afwisselend onder het
commando staan van de kapiteins Ab
Broek en Jan Maarten de Koe Sr. In
de motorkamer zullen de heren Van der
Knaap en Kerbert afwisselend de lei
ding hebben.
Behalve de reeds genoemde uitrus
ting is het schip ook voorzien van een
moderne schuimbrandblus-installatie en
twee vier duims motorpompen. Zodat
de „Titan" op alle bergings-eventuali-
teiten is voorbereid.
De heer H. B. Post, wonende aan het
Van Zeggelenplein 83 in Haarlem,
heeft een cursus gevolgd voor dames
kappers. Hij behaalde het diploma van
de Academie de ia Haute Mode de la
Coiffure frangaise de Paris in de
nieuwe haarlijn „Cascade".
saai
55. Onhoorbaar trekt Eric zich terug. Hij voert zijn paard aan de teugel
mee, stijgt een eind verder weer op en rijdt zogenaamd argeloos de krijgers
van Tugwal tegemoet. Dezen hebben hem nu gehoord en komen haastig te
voorschijn. Eric doet of hij schrikt en gaat er van door met de tierende
bende achter hem aan. Op een voor dat doel geschikte plaats laat hij dan
de helm vallen, zo, dat zijn achtervolgers het goed kunnen zien. Even later
bespiedt hij uit zijn schuilplaats tussen de stammen de Tugwalkrijgers, die
luid kwetterend met de helm naar hun kamp terug keren. „Zo, dat is
ook weer gelukt", mompelt hij, tevreden grijnzend. Dan zet hij zijn
tocht naar Moru's burcht voort. Hoewel hij weet, dat Moru's orders zijn,
hem te doden, als hij de helm bij zich heeft, vervolgt hij nu openlijk zijn
vieg. De helm heeft hij niet meer en wat de Pieten zullen doen als ze dit
ontdekken, moet hij maar riskeren. Nadat hij zo een poos flink heeft door
gereden, kan hij volgens zijn berekening niet ver meer van Moru's burcht
zijn. Dan ziet hij van de bosrand een troep ruiters op kleine paardjes te
voorschijn komen. „Daar heb je ze dan", denkt Eric gelaten. „Ben be
nieuwd of ik het nog kan navertellen als ze geen helm bij me vinden".
ij het betreden van de keurings
zaal kwam een heerlijke, doch
zware geur ons reeds tegemoet
want de fa. M. C. v. Staaveren uit
Aalsmeer had er deze week een unie
ke collectie Freesia's opgesteld. Dertig
jaar geleden kende men van dit sier
lijke knolgewas praktisch niet veel
meer dan de kleine witte freesia Re-
fracta Alba. Als gevolg van kruisingen,
waarvoor onder anderen de Haarlem
se kweker Carlee verantwoordelijk was,
kwamen de eerste gekleurde freesia's
aan de markt zoals b.v. de nu weer
oude gele Buttercup. De bloemen van
de nieuwe soorten waren nog wel niet
veel groter dan van de stamsoort maar
ze betekenden het begin van een cul
tuur die steeds meer aan rijkdom van
kleur en vervolmaking van de vorm
zou winnen. Als we de collectie die nu
opgesteld stond vergelijken met dat
eerste begin dan is het bijna niet te ge
loven dat zo iets in betrekkelijk luttele
jaren tot stand kon worden gebracht.
Niet minder dan 32 soorten stonden
er te pronken in lila, oranje, geel, wit
en violet, in allerlei nuances van licht
tot donker. Er tussen stond een vaas
gemengde zaailingen waarbij bloemen
van het puurste blauw. Een aantal
stonden onder nummer en moeten nog
een naam hebben terwijl een tiental
het getuigschrift van verdienste ver
wierf. Het voert te ver om de hele lijst
van namen en nummers af te drukken
maar we kunnen niet nalaten er tohc
enkele te noeme. In lila b.v. Nieuw
Amsterdam, Topscore, Robin Hood en
de meer roselila getinte Giant Pink. In
oranje Prinses Marijke en de brons
kleurige nr. 5103. In het licht- en don
kergeel Souvenir, G. Victory en de
grootbloemige 5068. In de blauwe nuan
ces de lichte Bismarck met grote bloe-
Advertentte
Nassaustraat 5 Haarlem Telef. 15220
De Haarlemse Zeilvereniging heeft
aan de gemeente Haarlemmerliede en
Spaarnwoude medewerking gevraagd
voor de bouw van een botenloods. De
mening in het college van B. en W.
is verdeeld. De meerderheid acht geen
termen aanwezig om het verzoek te
steunen, omdat de watersport uitwas
sen met zich mee zou brengen, die niet
te tolereren zijn, terwijl de minderheid
wel bereid is om een rentegevende le
ning te verstrekken, omdat het van be
lang is dat de leden van een behoor
lijk georganiseerde zeilvereniging in de
gelegenheid gesteld worden hun bo-
tenmateriaal goed op te bergen. Gelet
op het ontworpen streekplan Zuid-Ken-
nemerland meent de minderheid tevens
dat de gemeente op het gebied van de
waterrecreatie een opbouwend geluid
doet horen. De minderheid stelt voor
een lening van ten hoogste f 9000 te ver
strekken tegen een rente van 3% pro
cent.
men, Maryon, donker Blauwe Wrnpfl
en Saffier. Van de witten noteert,
Witte Madonna, de forse Snow Queen
en de grote white Swan, terwijl Primu
la en de oude Caro Carlee crème ge
tint zjjn. Aan de collectie werd terecht
het diploma voor Gouden Medaille toe
gekend.
De selectie Calla Superior van W. v.
d. Ende, Naaldwijk, mag ook gezien
worden. De lange bloemscheden zijn
sneeuwwit. Een aardige collectie bijge-
wasjes werd getoond door Tubergen,
Haarlem. Leuk en sierlijk waren de
kleine cyclaampjes n.l. Atkinii Album j
en Roseum en de paarse Pseudo Ibe-
ricum. Lachenalia Pearsonij is een j
oranje, op een hyacint gelijkende j
bloem. Ze moet zeer houdbaar zijn en
men vertelde ons dat ze we] drie tot
vier weken op het water goed blijft. De
kleur van Iris reticulata Yoice en Har
mony is van een onvergelijkelijk mooi
blauw, lichter dan de stamvorm maar
onderling weinig verschillend. De eer
ste heeft een geel honinglijntje, de an
der een wit.
J. Valkering Zn., Limmen, lieten
een drietal crocussen zien. Silvery
Beauty is fraai lila met donkerder ner
ven. Spring Trophy is donkerblauw met
lichtere buitenbladen die naar onze
smaak wat erg bont getopt zijn. Mooier
vonden we dan ook Silvery Queen, in
hetzelfde genre als Spring Trophy maar
zonder dat bonte er in.
Tulpen waren er niet veel meer. De
broei is afgelopen en we wachten nu
maar op dé warenhulsbloemén. In het
groepje Kaufmanniana hebryden van
G. H. Hageman Zn., Heemstede, viel
weer Jeantine op door de ongewoon
fraaie kleur; voorts de roden Ineke en
John, Heart's Deleight, heel zacht lila,
en Bel Amour, vleesrood. De enigst
aanwezige narcis, de aardige cyclami-
neus February Gold was ook in deze
inzending aanwezig.
Behalve de nu wel overbekende ras
paarden van E. Kooy, Vrouwbuurtster
molen, Evt. Bellona, Sulphur Cloud,
een donkere Golden Harvest en Cop
land Record, alles op de bos, liet Jann
Jonkheer Gz„ Noordwijkerhout twee
marktkisten met fosteriana Galata zien.
Gebr. Faasde, Noordwijk, exposeerde
ditmaal twee Greigii-tulpen en wel de
rood met gele Yellow Dawn en de
oranjerode Zigeuner. Triumphtulp Whi
te Surprise van J. B. Meskers Zn.,
Hillegom, heeft niet zo'n fraaie vorm,
de bloemen knijpen een beetje doch ze
zijn wel groot. De crèmekleurige tul
penzaailing van H. Berghuis, Uitgeest,
was wel lang maar de bloemen waren
klein. A. J. Kol, Haarlem, was er weer
met de eigenaardig getinte breedertulp
Kathleen Truxton, die in steeds mooi
er conditie wordt getoond. Darwin
Queen of Bartigons van gebr. Lem
mers; de witte triumphtulp Pater Syl-
vinus van gebr. v. d. Poel, beiden uit
Lisse; de Lefeber-hybride Diplomate
van Ruibro, Hillegom; de rood-geelge-
rande mendeltulp Queen Elisabeth II en
de vleesrode late tulp Palestrina gaven
mede hun visitekaartje af en met een
buisbroeipan dubbele tulpen Tarantel
la maakte H. Wiedijk, Sint Pancras, de
keuring van deze week rond.
Advertentie
Horizontaal:
1 tussen licht en
donker
- Europ. Beta-
lings Unie
2 drank
- nooit
3 valdeur in sluis
- zo zij het
4 geheel
- beterschap
5 lengtemaat
6 bos (in samen-
steil.)
- Soc. Econ. Raad
- onde com
mune (afk.)
7 welluidend
8 hondenverblijf
- vervoermiddel
9 krantenjongen
- handelskorting
10 pers. vnw.
- armholte
- - volti subi-
to (afk.)
11 pastoor van
bisschoppelijke
kerk
- afgemat
Verticaal:
1 aanstonds
- groep tenten
2 republiek in
Zuid-Amerika
- afkeer
3 kip
- grassteppe
4 diertje met
pluimstaart
- rivier in Si
berië
5 rivier in
'JD
Utrecht
- Mohammedaan
se bedevaart
plaats
6 tussenverdle-
ping
- Société Anony-
me
7 Rex Imperator
- modern vuur
wapen (pop.
afk.)
- kippenhok
8 gereedschap
9 vat
- onder (Lat.
voorvoegsel)
10 Nederl. minis
ter
- papierformaat
11 kruik
- inwoonster van
GrootrBrittan-
nië
Advertentie
ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Telefoon 12456 - 14155 - 22279
Een gewone doorsneepolitieman, die het na wat
meer dienstjaren automatisch wel tot inspecteur
eerste klasse zou brengen en dan kalm op de pen
sioengerechtigde leeftijd zou aansturen. Dan zou hij
het roerige Amsterdam wel de rug toe draalen en
gaan zeilen of kippenhouden in zijn geliefd Heitelan...
Zo cht men, zo leek het, zo wés het niet, maar
zijn chef commissaris Brinkman en diens superieu
ren die wél beter wisten, lieten het zo. Een kleur
loos man beieikte dat was gebleken soms ver
rassende resultaten, als de groté kanonnen van de
recherche hadden gefaald.
Inspecteur Galama liep het bureau uit en ademde
met welbehagen de vochtige lucht in. Hoe goed het
oude vertrouwde Friese land ook was, hij was het
ontgroeid, was grootstedeling geworden, met het
zelfde enthousiasme voor zijn stad als de rasechte
inboorlingen. Amsterdam... het gaf je zoveel, het
had voor ieder mens wat!
Déar het God-ziet-U van het Leger des Heils, voor
de zatlappen _n alle anderen die Zijn Bestaan waren
vergeten, daér een slee van dertigduizend gulden
met een poen ln een bontjekker aan het stuur en
een schlemiel, azend op een kwartje fooi bij het
portier. Op heldere avonden het Amsterdam met
de maan boven de Weesperzjj en het rozenbruggetje
in het Sarphatipark, maar ook het Amsterdam van
de sloeber die daar met zijr kiekkast staat om de
eerste zoen op een plaatje te zetten. Het Amsterdam
met de trieste vervallen huisachterkantjes van de
Haarlemmerdijk met hun verzakkende balkonnetjes,
en scheve ramen, de droevige armoede van stukjes
verstelwasgoed, smoezelige lingerie en heen en weer
schommelende manshemden, het eerste saluut dat
hi) daarstraks in de trein had gekregen, toen die
het Centraalstation binnengleed. Aan de andere kant
van de lijn ook weer het IJ met vredige schepen
en de bolle wolken er boven, maar op hetzelfde wa
ter de driftig tiktakkende motorboot van de haven
politie op zoek naar een opiumchinees. Amsterdam,
het eerste groene blad aan de oude bomen op de
Prinsengracht, Amsterdam, een gore steeg met een
vermolmde trap en smerige schoffies die vechten
om een afgekloven schil van een komkommer, Am
sterdam, de stad met de duizend gezichten. Zo had
Jan Nierop, voor wie hij in gezelschap inspecteur
Galama bleef, maar onder ons IJsbrand was, hem
de stad beschreven toen ze, vlak na zijn komst
hier, samen een wandeling maakten, zo was het nu
ook zijn stad geworden.
Dubbend over alles wat hij daarnet had gehoord
slenterde hij de Lange Niezel in. De inderdaad te
lang ontbeerde citroengro; was tóch een voorwendsel
geweest, hij wilde eens rustig die twee zaken bekij
ken, al kon hij er voor morgenochtend weinig aan
doen. Hier, in deze buurt, die zo vaak al zijn ar
beidsveld was geweest, werkten zijn hersens het bes
te, hier, waar telkens zijn beroepsbelangstelling ge
wekt kon worden. Even dacht hij terug aan het land,
dat hij vanmiddag weer had verlaten, aan de zwar
te struiken langs de weggetjes, spichtig en armelijk
ineengekrompen, aan de starre lijning van de bevro
ren slootjes, het moe bukken van de enkele ontta
kelde wilg over het grijze glanzen van het bestoven
slootijs. Met lichte weemoed ook aan de goede zor-
gen van Heit en Mem, aar Mem's angst over zijn
gevaarlijke beroep in de grote, sléchte stad Amster-
dam... Gevaarlijk... hij had nog geen zaak gehad die
echt gevaarlijk wés, Mem kon gerust zijn, hij zou ze
wel niet krijgen ook, Nederland was geen Amerika
waar om de veertig minuten een moord wordt ge
pleegd, om het half uur een zedenmisdrijf, om de
negen minuten een beroving plaats vindt en om de
zes en twintig seconden een diefstal... Tóch was hij
vanavond meteen weer met zijn neus in de boter
gevallen, een fikse kraak van oude bekenden, en
een stuk lood als souper voor Piet Spoelstra. Het
laatste zat hem het meest dwars, de heren moesten
niet handtastelijk worden, geen gangster-methoden
tegenover de politie, sportief blijven, liever de na
righeid van het politievak zónder dan de romantiek
mèt gummiknuppels er. ploertendoders te ener en te
anderer zijde. Galama hield er niet van, hij wist dat
hij genadeloos toe kon slaan als het nodig was,
maar tot dusverre had hij het afgekund met het
beetje verstand en inzicht dat Onze Lieve Heer hem
had meegegeven. De rest was goed voor de beeld
romans en goedkope illustraties, lieve hemel, hij
zag zich al bezig met traangasbommen en zulk
spul...
Het sportieve element was voor hém het meten
van zijn brains met die van de tegenstander, het
partijtje schaak, waarin hij hem dwong het ene
stuk na het ander jfferen om hem dan mat te
zetten. Gelukkig, in de pernoze de onderwereld
had je sportievelingen, die Koffiemozes, die brigges
Velleman nu bij zijn kladden had, was er één van.
Hij zou morgenochtend de waarheid er wel uit peu
teren, voor materiaal een doos goeie Amerikaan
se cn een volle pot sterke koffie, de lieveringsdrank
van Mozes zou worden gezorgd.
Tja, die Karei Ditsel, jammer, hij mócht hem
wel. Vroeger had hij dienst gedaan bij afdeling ze
ven, was later overgeplaatst naar de Doelenstraat,
maar ieder jaar was hij nog trouw present op de
feestavond. Een joviale, leutige Brabander, met een
eigen opvatting van de politiedienst.
Een opvatting die hem, Galama, ook wel lag, of
ficieel weinig doen, maar achter de schermen zo
maar wat scharrelen. Karei had niet aan het gareel
kunnen wennen, nét als hij, bureaudienst was hem
een gruwel.
Hij kreeg zijn opdrachten natuurlijk van bovenaf,
die Karei, maar daarbij ging hij zijn eigen gang.
Als hi) vroeger achter een verdacht brandje was
aangestuurd, had je kans da- hij met een frauduleus
faillissement terugkwam, en toen hij een keer ach
ter een échte moord met beroving aanzat, achter
haalde hij en passant een paar artisten die valse
rijksdaalders maakten en uitgaven. Hij was daarna
bij de valse munterij gebleven, maar daar ging wei
nig om de laatste jaren. De grote bonzen zater trou
wens bij Justitie in Den Haag, met een commissaris
van rijkspolitie aan het hooïd, een kei in zijn vak
overigens. Amsterdam was nog maar een filiaaltje
gebleven.
(Wordt vervolgd)
Aan de reeds bijzonder spectaculaire
wederopbouw en vernieuwing van de
Gelderse hoofdstad zal een nieuw spec
taculair element van ingrijpende be
tekenis worden toegevoegd, dat zijn
hoogtepunt zal vinden in een aantal
drastische herzieningen in en om het
hart van de stad, het Velperplein. Het
meest opmerkelijke daarvan is wel het
feit, dat bij deze wijzigingen in hoge
mate rekening zal worden gehouden
met de voetganger. Het gemotoriseerde
verkeer zal namelijk grotendeels door
een drietal tunnels onder het Velper
plein door worden geleid. Deze tunnels
worden elk 300 m lang en 5 m breed.
In die tunnels komen dnbbelbaans we
gen, in totaal 7 m breed en geschei
den door een tussenberm. Op het plein
komt een voetgangersplateau voor Mu
sis Sacrum van 50 bij 80 m met een
voudige oversteekplaatsen en op drie
punten op elkaar afgestemde stoplich
ten.
Het Velperplein wordt daardoor veel
rustiger hetgeen men kan afleiden uit
het feit,' dat op het ogenblik tussen 7
uur 's morgens en 7 uur s avonds niet
minder dan 25.000 auto's en ruim 36.000
fietsers op dit plein circuleren. Straks
zal ongeveer 60 pet. van het gemotori
seerd verkeer door de tunnels gaan.
Ten westen van Musis Sacrum aan de
zijde van het Koninklijk Technicum
PBNA en tegenover het Rembrandt
Theater, belde op het Velperplein, ko
men ruime parkeerplaatsen. Ook de
bushalten worden gewijzigd, zodat het
publiek Musis Sacrum, centraal punt
voor concerten, congressen en amuse
ment, gemakkelijker zal kunnen be
reiken.
Het aanvankelijk plan tot demping
van de Lauwersgracht tegenover de
Stadsschouwburg, dat in Arnhem des
tijds een storm van protesten heeft uit
gelokt, heeft men nu grotendeels la
ten varen. De Lauwersgracht blijft, zij
het in enigszins gewijzigde vorm. De
betekenis van die protesten was daar
om zo groot omdat zij in wezen pre
ventieve protesten betekenden tegen de
gevreesde afbraak van Musis Sacrum
Immers het gevolg van de demping
van de Lauwersgracht en de bouw van
flats op die plaats zou zijn de onver
mijdelijke afbraak van Musis Sacrum,
nadat elders in de stad daarvoor een
nieuw gebouw zou zijn verrezen. Niet
alleen zal Musis Sacrum dus blijven
bestaan, het zal ook gunstiger komen te
liggen. De grote zaal, die Musis behal
ve de concertzaal bevat, zal te zijner
tijd aanzienlijk worden verbeterd en
geschikt gemaakt voor revues en andere
vormen van kleinkunst en amusement.
Het daarachter gelegen Saskia Thea
ter zai dan verdwijnen en worden inge
richt als foyer. De hoofdingang tot de
zaal komt aan de achterzijde van het
gebouw.
In tegenstelling tot het vorig jaar
gereed gekomen Damcircuit, dat men
een verkeersplein kan noemen, wordt
het Velperplein nu eerst recht het
hart der stad, een stadsplein. De
Steenstraat, tot dusver Arnhems ge
vaarlijkste straat, doordat zij de toe
gang vormt naar de Velperweg
een der drukst bereden wegen van
West-Europa wordt een winkel
straat. Weliswaar is zij dit thans
reeds, maar zij is door de maximale
verkeersintensiteit dermate druk en
gevaarlijk, dat rustig winkelen er
niet goed mogelijk is. Hoewel zij voor
alle soorten verkeer toegankelijk zal
blijven, zal een belangrijk gedeelte
van het verkeer worden omgeleid
langs een nieuw aan te leggen pa
rallelstraat. Ook de trolley verdwijnt
uit de Steenstraat.
Met dit opzienbarend project zal
waarschijnlijk een bedrag tussen 12 en
15 miljoen gulden gemoeid zijn. Alvo
rens het tunnelplan op te stellen, heb
ben de betrokken functionarissen de
waarde van deze tunnels en het ge
bruik dat ervan gemaakt werd in Pae
rijs, Ziirich en Frankfurt bij alle weers
gesteldheden zorgvuldig bestudeerd.
De heer J. A. Bach, onder-directeur
van de K.L.M. en hoofd van de afdeling
Vluchtproduktie, heeft maandagmorgen
op de viieghaven Schiphol de eerste paai
geslagen voor het nieuwe gebouw van
Vluchtproduktie en het Trainingscen
trum. De snelle groei van het aantal
vluchten en de vloot van de K.L.M. als
mede de verwachte verdubbeling van
dit aantal binnen vier jaren, heeft de
directie tot een grootsere opzet van de
Vluchtproduktie (voorheen „General
Operations" genaamd) doen besluiten.
Het trainingscentrum huist momenteel
in barakken.
Het nieuwe gebouw wordt vrijwel
even groot als het onlangs gereedgeko
men betongebouw voor de Dienst Pas
sagiersverzorging. Het trainingscentrum
krijgt er ruimte voor acht a negen zgn.
linktrainers en vluchtnabootsers. Er
komt o.m. een volledige cockpit van een
DC-7 voor de scholing van de jonge
vliegers.
De afdeling Vluchtproduktie omvat op
Schiphol meer dan 100 man personeel.
Het gebouw verrijst aan het Varianten
plein tussen de personeelscantine en
de REPA (reparatieafdeling).
