LOGEMENTSGASTEN: de meest
veriatenen aller thuislozen
Hun leven uiteengescheuin rafels
TWEE „GESTROOMLIJNDE
DIVISIES IN NIEUWE
LEGERORGANISATIE
Meubels opknappen?... Praehtbiits
Voorjaarszon voor mens en plant
Ook de potplanten doen mee
met de binnenhuismode
AKKERTJES
Beroep op gezond
verstand
Saluutschoten uit museumstuk
Het zijn de volmaakt illusielozen
die terecht komen in de
volkslogementen
GEEF DE
GEEN KANS!
'1
ZATERDAG 24 MAART 1956
PAGINA 9
„Ned. Oppositie Unie"
MJNIiSTEiR SiTAF ANTWOORDT EERSTE KAMER
Divisie-sterkte
Steeds groter opbrengst
openbare collectes
Pater Miaximiinus AJbada
Jelgersma 50 jaar priester
Het Huis ten Bosch
„Karei Doorman"
De heer P. J. Gaillard, voorzitter van
de stichting de Ned. Conservatieve Par
tij, deelt ons mede, dat de kandidaten,
die zijn aangezocht voor de verkiezin
gen, kandidaat zullen worden gesteld
door een bundeling, genaamd „Ned. Op
positie Unie", die dezer dagen is opge
richt. Zij zijn afkomstig uit kringen van
de voormalige KNP, de WD, het jong
conservatief verbond, de Ned. Midden
standspartij, het voormalig KNIL en
groepen In disc-ie Nederlanders, Recht en
Vrijheid enz. De sroenerinffen mlf zul
len hun zelfstandigheid behouden.
(Van onze speciale verslaggever)
Een bepaalde categorie „thuislozen" belijdt zijn thuisloosheid op een ietwat
naar het „huiselijke" zwemende manier. Zij houden zich op in een „loge
ment", in een volkslogement zo men wil. Zij hebben, naar het uiterlijk al
thans, nog enige maatschappelijke onafhankelijkheid behouden; zij kunnen zich
op hun zeer gebrekkige manier zelf „redden". Alhoewel zulks in feite alleen
maar schijn is; en bepaald geen schone schijn. Het verschijnsel van de „vagan
ten" in volkslogementen doet zich overigens alleen maar voor in Amsterdam en
Den Haag. In Rotterdam zijn de etablissementen van deze aard vrijwel allemaal
weggebombardeerd en Utrecht schijnt toch niet grootsteeds genoeg te zijn, dat
het aantrekkelijk is voor de houders van volkslogementen. Wat is precies een
volkslogement? Niemand weet daar een nauwkeurig antwoord op te geven. Men
kan hoogstens zeggen dat men een inrichting zo kan noemen als zij als zodanig
bij de politie staat ingeschreven. Maar het is een feit dat sommige als „hotel" be
kend staande etablissementen naar hun karakter zeker als „logement" zouden
kunnen worden aangeduid. Dat logements-karakter, zo mag wel worden gecon
stateerd, wordt dan bepaald door de aard van de bewoners en door de eigen, nau
welijks omschrijfbare sfeer, die in zulk een inrichting heerst. En dat is, zoals U
wel begrijpen zult, veelal een nogal troebele sfeer.
Amsterdam telt veruit de meeste van
deze volkslogementen: ongeveer hon
derd,. met om en de nabij 2500 geregel
de gasten. In Den Haag zijn het er niet
veel meer dan tien. Daarbij zijn uiter
aard niet meegerekend tehuizen voor
onbehuisden, tehuizen van het Leger
des Heils en Gemeentelijke verzorgings
tehuizen. De gast van een volksloge
ment, die daar terécht komt, heeft zelf
de indruk, dat hij is afgezakt. Er zijn
natuurlijk, wat de outillage betreft,
verschillen tussen de logementen on
derling. Zij variëren van inrichtingen
met vrij zindelijke één-persoons kamer
tjes tot verblijven met zeer onfrisse
hokken, waar tien of meer mannen on
der één bedekking slapen. In Amster
dam heeft men ze ingedeeld in drie ca
tegorieën. Tot de eerste behoren" de of
ficieel door de politie goedgekeurde, de
tweede wordt gevormd door de nog wel
toelaatbare en de derde categorie be
staat uit een nauwelijks meer te om
schrijven bezinksel.
Welk soort mensen komt terecht in
een volkslogement? Welnu, het gaat
daarbij meestal om zwervers die min
of meer tot rust zijn gekomen en die
tijdelijk of voor goed een vast pied a
terre zoeken; ofwel om hen, die maat
schappelijk totaal aan lager wal zijn
geraakt en in geen enkel normaal mi
lieu meer passen. De zwervers, die
„vastigheid" zoeken, hebben eigenlijk
maar drie mogelijkheden. Zij begaan
onder de ogen van een agent een of
andere wetsovertreding en laten zich
naar een Rijkswerkinrichting sturen, zij
gaan naar een of andere inrichting voor
onbehuisden of zij komen dus in het
volkslogement terecht. De laatste mo
gelijkheid is de meest populaire, want
zij garandeert zoals wij reeds aan
duidden nog een zekere mate van
onafhankelijkheid en zij houdt bijvoor-
maakt arbeidsongeschikt zijn geworden
vervielen van kwaad tot erger. Bij an
deren is het zo, dat het door verwaar
loosde opvoeding, of door enigerlei on
volwaardigheid of door een combinatie
van beide tot een catastrofe is geko
men. Zij zijn vervallen tot datgene, wat
men a-socialiteit noemt. In feite is hun
leven uiteengescheurd tot rafels. Zij
hebben niets meer te verliezen en wei
nig meer te winnen. Het zjjn de vol
maakt illusielozen, die terecht komen
in een logement.
Waar leven zij van, of, exacter ge
zegd, waar bestaan zij van? De mees
ten van hen vallen onder sociale zorg;
met dien verstande dat die instantie
hun logementsgeld betaalt; zij krij
gen van genoemde dienst nooit of te
nimmer contant geld in handen. En
in Amsterdam is het dan ook nog zo
geregeld, dat zij alleen ondersteuning
ontvangen als zij verblijven in een
goedgekeurd logement. In het andere
geval krijgen zij in het geheel niets.
En een klein gedeelte van deze thuis
lozen vallen onder werklozenzorg.
Natuurlijk zorgen zij zelf voor een
„bijverdienste". Meestal bestaat zij uit
een al of niet verkapt bedelen. Zij ver
kopen potloden of schoenveters, zij bie-
(Van onze Haagse redactie)
Er kan geen aanleiding zjjn voor de
gevoelens van teleurstelling of mindere
voldoening over de tot op heden in de
NAVO bereikte samenwerking, wanneer
wordt beseft, dat de ontwikkeling een
moeizaam en kwetsbaar groeiproces is.
waarin iedere groeifase consequenties
heeft. Landen met een totalitaire struc
tuur kunnen nu eenmaal eenvoudiger tot
een sterk geïntegreerde en uniform ge
organiseerde strijdmacht komen dan de
democratische landen. De tweede We
reldoorlog heeft echter bewezen, dat
ook de democratische landen in vrij
willige samenwerking tot indrukwekken
de prestaties kunnen komen.
Met deze gedachte bestrijdt minis-
ster Staf in zijn memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer de op
vatting van tal van leden, dat wat de
NAVO tot nu toe heeft laten zien, alles
bij elkaar wel enigszins teleurstel
lend is geweest.
Over de oorlogskansen valt, aldus
de bewindsman, niets te zeggen. De
kans op het uitbreken van een alge
mene wereldoorlog schijnt vermin
derd, maar wel bestaat de mogelijk
heid van een militair optreden op be
perkte schaal, dat echter al heel ge
makkelijk tot een volledige atoom
oorlog kan uitgroeien.
Utrecht schijnt niet grootscheeps genoeg te zijn, dat het aantrekkelijk is voor de houders van volkslogementen.
Maar de zwervers kunnen er terecht in het Labre-huis, waar hun een goede maaltijd en een fris bed wacht.
Er zijn volkslogementen in verschillende categorieën. Dit is er een van de
eerste; van de officieel goedgekeurde dus.
beeld ook geen direkte verplichting tot
werken in. I
De maatschappelijk mislukten onder
de logementsklanten zijn voor een deel
van huis uit vaklieden. Men vindt on
der hen gewezen typografen, kleerma
kers, kappers, enkele slagers, en zelfs
in geringere mate uiteraard, aan lager
wal geraakte intellectuelen. Bij hen is
meestal zeer duidelijk aan te wijzen
welke de oorzaak was van hun breuk
met de maatschappij. Werkloosheid in
de crisisjaren is er één van bijvoor
beeld. Mensen die in die periode vol-
Blijkens het verslag over de verrich
tingen in de jaren 1952 tot 1954 van het
Centraal Archief en Inlichtingen inzake
Maatschappelijk Hulpbetoon voor Ne
derland vertonen de bruto opbrengsten
der openbare inzamelingen in het alge
meen een stijgende lijn. Dit is voorna-^
melijk te danken aan de steun die door
de radio aan deze inzamelingen wordt
gegeven. Ook de pers laat zich in dit
verband niet onbetuigd. Het Centraal
Archief waarschuwt in dit verslag te
gen ongewenste inzamelingspraktijken
en misbruik van het goede vertrouwen
van het publiek.
Zondag is het vijftig jaar geleden dat
de huidige rector van het St.-Bonifa-
tiushospitaal te Leeuwarden, pater
Maximinus Albada Jelgersma O.F.M. de
H. Priesterwijding ontving. Pater Alba
da Jelgersma heeft o.a. bekendheid ge
kregen als missieprediker en vlootaal-
moezenier.
den op pamfletjes gedrukte liedjes te
koop aan. Of zij exploiteren zonder
meer een of ander lichaamsgebrek.
Laatstgenoemden worden in hun krin
gen zelfs min of meer als uitverkoren
beschouwd, want hun „bezigheden"
schijnen tot de meest lucratieve te beho
ren. Het is alles een toonbeeld van de
meest trieste ellende.
Het is overigens merkwaardig dat zij,
die althans nog een schijn van onafhan
kelijkheid., trachten te bewaren door in
te trekken in een logement, tot de
meest verlaten en vervallen mensen
kinderen behoren. Zij zijn veel meer „af
geschreven" dan de echte zwervers.
Hun verworpenheid is duidelijk en on
herroepelijk. Zij hebben géén maat
schappelijke en nauwelijks levenskan
sen meer. Met hen valt, zoals men het
uitdrukt, niets meer te doen.
Toch probéért men wat voor hen te
doen. Hulp voor Onbehuisden en Leger
des Heils bijvoorbeeld. En sinds kort
bemoeit zich in Amsterdam het „Ma-
ria-legioen" met hen. Het streeft er
naar één groot tehuis voor logements-
gasten in te richten. Naar het voor
beeld van de zusterorganisatie in Ier
land, die te Dublin zogenaamde „Hos
tels" voor deze mensen heeft gevormd.
Maar dat is voor wat Amsterdam be
treft nog een vrij ver verwijderd ide
aal. Men tracht hen nu in te schake
len in een zekere geestelijke verzorging,
want in Amsterdam is ongeveer de
helft van de logementsgasten van huis
uit katholiek. Men bezorgt hun ook eni
ge vorm van ontspanning. Maar men
verwacht geen resultaten; geen waar
neembare resultaten althans. Er is niets
te doen aan deze mensen. Geen thuis
lozen zijn zó zeer beroofd van elk thuis,
dan zij die naar een surrogaat er voor
zoeken in een logement.
H. Hn.
Naar wij vernemen is de restauratie
van het Koninklijk paleis „Huis ten
Bosch" te 's-Gravenhage, een geschenk
van het Nederlandse volk ter gelegen
heid van de inhuldiging van Koningin
Juliana, thans een flink eind gevor
derd. Het is niet uitgesloten, dat een
gedeelte van het paleis reeds gereed
zal zijn in juni a.s. Ir dat geval zou
het in de bedoeling liggen, de groot
hertogin van Luxemburg en prins Fe
lix, die in die maand een staatsiebe-
zoek aan Nederland brengen, ook
daar te ontvangen.
Engeland De Theron is gisteren
op de Theems begroet met oorverdo
vend gegil en gefluit van tientallen
schepen. Aan boord van het Zuidpool-
expeditieschip bevonden zich Sir Ed
mund Hillary en dr. Vivian Fuchs, de
leiders van de Britse Zuidpoolexpeditie.
Over de toekomstige organisatie der
strijdkrachten in verband met de atoom-
oorlogvoering, deelt de bewindsman
mede, dat de in verschillende landen
gehouden proeven nog niet tot geheel be
vredigende resultaten hebben geleid. De
verwachting, dat SHAPE in begin 1956
aanbevelingen zou kunnen doen over
een nieuwe organisatie, is dan ook geen
werkelijkheid geworden. In Nederland
wordt thans bestudeerd, hoe wij aan de
wens van SHAPE kunnen voldoen door
te komen tot twee parate divisies. Om
dat het aantal manschappen, dat wij
tegelijk onder de wapenen kunnen heb
ben, vast staat, wordt gedacht aan „ge
stroomlijnde divisies".
Het zou namelijk onverantwoord zijn,
de huidige divisie-organisatie te hand
haven, door deze voor slechts 75 pet.
te bemannen. Immers juist bij het be
gin van een oorlog vallen de meeste
verliezen en daardoor zou de divisie, die
al onder de sterkte begonnen was, haar
waarde vrijwel geheel verliezen.
In het voorlopige schema wordt dan
ook gedacht aan een legerkorps van
twee divisies a 13000 man en een mobi
lisabel korps van drie divisies.
Over de opbouw van onze zeemacht
zegt de minister, dat speciaal voor het
onderzeebootwapen een weloverwogen
financieel beleid moet worden gevoerd.
Voor Nederland moet voorshands tot
richtlijn gelden, dat wij slechts zoveel
onderzeeboten beschikbaar moeten heb
ben als nodig is om de ervaring te be
houden en onze NAVO taken te vervul
len. Verdere uitbouw is niet gewenst, ge-
Advertentie
111111111111111111111111
iiiiiimiiiiiiiiiiiiiiin*
De eerste voorjaarszon doet de
planten net zo veel goed als
de mensen. We zijn allemaal
een beetje verkreukeld na die win
ter, waarin wilde zwijnen zuurtjes
aten uit nood. Sommige vensterbank-
planten is het nog aan te zien, dat
ze in hun rug, die naar het raam
stond, flink geleden hebben. Er moet
ook aan hen iets goedgemaakt wor
den nu het voorjaar is begonnen. We
kopen voor onszelf een nieuw licht
hoedje, de kinderen krijgen een tol,
het huis wordt schoongemaakt, de
tuin, als die er is, omgespit, de ka
merplanten moeten ook wat hebben.
Misschien nieuwe aarde, wellicht een
schoongeboende pot, een lekkere dou
che met de gieter boven op het blad,
een hapje pokon en wellicht is er wat
te stekken.
De plantenexpert A. J. Herwig
vertelt er u alles over in de nieu
we uitgave „Ik kan planten en
bloemen in huis verzorgen" een
aantrekkelijk boek, met veel il
lustraties, waaruit van alles te le
ren valt over de goede omgang
met de potplanten binnen. De
schrijver maakt vooral duidelijk,
dat kamerplanten geen onbezielde
dingen zijn, die, waar ook neerge
zet en hoe ook behandeld, maar lus
tig doorgroeien. Hij probeert zijn
lezers ervan te doordringen, dat
men een plant moet begrijpen, iets
weten van zijn komaf, zijn indivl
duele behoefte aan vocht en licht,
de consequenties van de gevangen
schap in een kleine pot, om er
goede vrienden mee te zijn en ple
zier te hebben van dat stukje na
tuur binnenshuis. Ruim tweehon
derd kamerplanten worden in het
boek behandeld, men leert er nieu
we in kennen, nieuwe mogelijkhe
den proberen, de blik wordt weer
eens verruimd, ook wat betreft alle
vreugde, die men in huis kan bren
gen met snijbloemen, immortellen,
siertakken, een liefhebberij, die mee
evolueert met de binnenhuis-mode.
Er zijn tegenwoordig echter zo
veel binnenplanten en, als alle le
vende dingen, reageren planten in
verschillende omstandigheden zo
verschillend, dat de stof nooit uit
puttend te behandelen is. Wij had
den gehoopt in dit boek bijvoor
beeld te vinden, waarom het dood
gewone plantje „Kindje op moeders
schoot", Tolmitea, zulke malle ku
ren kan hebben. Uit een stekje
kweek je zonder moeite enige gave,
snelgroeiende en goed gedijende
planten, waarvan er zelfs tot bloei
komen met langgerekte bloemstelen
en dan ineens is het, pardoes, uit.
Dan hebben ze geen zin meer, dan
kwijnen ze zienderogen weg of ze
behekst zijn. Wij hebben Voor die
nukkigheid geen aanwijzing gevon
den in dit handboek, evenmin als
voor de moeilijke „christusdoorn",
de euphorbia milii, die het ook in
eenzelfde huis voor hetzelfde raam
een tijd lang wèl doet en dan in
eens zjjn fleur verliest en, hoe ook
vertroeteld, geen nieuwe blaadjes
Grootmoeder hield van een fuchsia.
meer wil maken aan de kale, ste
kelige stelen. Maar zoiets overkomt
een deskundige natuurlijk niet en
dit boek is geschreven van de des
kundige uit, wat bijvoorbeeld sterk
naar voren komt bij de behande
ling van zieke planten. Al die
moeilijke dingen, waar je een plant
met luis mee moet bespuiten! Daar
kom je als leek immers nooit toe.
Toen wij een paar weken geleden
ontdekten, dat de krokusjes binnen,
waarvan de paarse knoppen al door
het groen heenschemerden, aange
vallen waren door een heir van
luisjes, die hen hevig hinderden,
hebben wij een fijn penseeltje ge
nomen uit de kinderverfdoos, daar
mee langs de zeep gewreven en het
beluisde groen er lekker mee vol-
gesmeerd. Het was afdoende. En
niet zo ingewikkeld. Een doodge
woon, maar blijkbaar probaat huis
middeltje.
De planten, waar je in huis het
meest van gaat houden, zijn toch
eigenlijk vooral de planten, die je
zelf helemaal hebt opgekweekt,
soms uit een krummelig stekje. Je
ziet bij je buurvrouw een rij fles
jes met wortelende stekjes van een
citroengeranium. „Geef mij er een"
vraag je en een paar jaar later zit
je met een boom van een gera
nium, ieder fluwelig blaadje een
bron van verrukkelijke parfum,
waar geen Chanel tegenop kan,
maar het snoeimes moet er in,
want hij gaat te hard. En met de
stekken maak je anderen weer ge
lukkig. Zo circuleert ook de balse-
mine met de rode bloemetjes, van
stek tot plant en van plant tot
stek, het „vlijtig liesje", dat die
vlijt blijkbaar over
al ontwikkelt. Wij
hebben er hoog in
Noorwegen in een
berghut eens een
prachtig zien bloei
en in een afgedankt
blik. En zo gaat
ook de phalangium
rond onder de
plantenliefhebbers,
het witgestreepte
„sierlijke riet",
waaruit luchtwor
tels komen met
talrijke babyplan
tjes, die tot grote
sprietige rozetten
uitgroeien, die men
kan afsnijden en
weer zelfstandig
maken.
Met de strakke,
lancetvormige bla
deren past deze
fontein van licht
groen blad ook
wel in het moderne
-'nterieur, al is het
geen bepaalde mo-
deplant. Modeplan-
ten zijn al die
snelle klimmers uit
Denemarken, de
cissus-soorten, die,
al of niet in het
licht, tegen de
wand opklauteren
en in korte tijd
zeer populair zijn
geworden. Kijk
's avonds maar
eens binnen in al
de kamers met de
grote ramen in
de nieuwe woon
blokken, de ran
ken met de fijn
getekende blaadjes
vormen huis aan huis een grillige
wandversiering. De moderne plan
ten zijn niet veeleisend in hun ver
zorging, net zo min als de rotan-
stoelen en de strakgelijnde blanke
bergmeubels. Alle klimopjes horen
daartoe en ook de onbewogen san-
sevieria met de statige spitse bla
deren als dreigende puntige zwaar
den. Wel decoratief, maar zo tem
peramentloos.
Die makkelijke, strak gelijnde
planten horen bij de moderne huis
inrichting en de klerenmode van
nu. Vroeger hadden we fuchsia's
en dubbele roosjes en camelia's en
palmen. Die pasten bij de roman
tiek en de beslotenheid, bij de
mollige stoelen en de ruches en de
gecompliceerde kleren. De potplan
ten, die we nu tot huisgenoten kie
zen, zijn pretentieloos en strak. Dat
is van de tijd.
A. Bgl.
zien de welhaast revolutionaire ontwik
keling, waarin de duikbootconstructie
zich thans bevindt.
Het vliegkampschip „Karei Doorman"
zal in de tweede helft van 1957 gereed
komen na een verbouwing, die 17 mil
joen heeft gekost. Het schip zal dan
gebruikt kunnen worden door straal
jagers en geheel op zijn taak zijn be
rekend.
De Commandant Maritieme mid
delen blijkt Nederlands meest popu
laire kindervriend op dezelfde hoogte
te schatten als een commandeur der
Koninklijke Marine! Deze conclusie
trekt minister Staf uit het aantal sa
luutschoten (11) dat bij gelegenheid
van de ontvangst van St.-Nicolaas te
Amsterdam is afgevuurd.
De schoten waren echter niet afkom
stig van een schip der Kon. Marine
maar uit een 3,7 cm vuurmond, die in
een roeisloep was opgesteld. Het ka
non is nog een museumstuk uit de
Atjeh-oorlogen.
Pakistan Doordat een menigte op
een brug in Rawalpindi in paniek raak
te, zijn 31 personen om het leven ge
komen. Vijftig mensen werden gewond.
Het ongeluk gebeurde gisteravond tij
dens de viering van de „Dag van de
Republiek".
Advertentie
GRIEP
Voelt U zich rillerig, koortsig,
loom, dan kunt U er zeker van
zijn, dat de griep U tot slacht
offer gekozen heeft. Sla de
aanval onmiddellijk af: vroeg
onder de wol, een hete drank
en één of twee „AKKERTJES"
en morgen gaat U weer
fit aan het werk. Zorg vooral
nu, dat U "AKKERTJES" in huis
hebt. Hoe sneller Uw tegen
aanval, hoe zekerder Uw over
winning op de ziektekiemen.
Ik kan planten en bloemen in
huis verzorgen. A. J. Herwig, Sijt-
hoff's Uitg. Mij., Leiden.
Planten met strakke lijnen in het moderne interieur.
(Vervolg van pagina 1)
oorts blijkt, dat we helemaal niet
mogen schrijven dat er ook nog
economisch zwakke bedrijven
zijn en zelfstandigen met een inkomen
geringer dan van menig arbeider.
Dat is niet waar, want.En dan komt
het verhaal van de kleine aannemer,
die boven zijn stand leeft en toch ka
rig is voor zijn werknemers. Of van de
directeur van een onderneming wraar
lage lonen gelden, „maar meneer rijdt
zelf in een mooie auto rond."
Het is op deze zaken vooral dat we
met twee punten zouden willen ant
woorden. Vooreerst is er verschil tus
sen de bedrijfswinst en het ondeme-
mersinkomen. Vanzelfsprekend bestaat
er een verhouding tussen beide, maar
men vergete toch niet dat ook in een
economisch niet al te sterk" bedrijf de
ondernemer, hij zij directeur of eige
naar, aanspraak kan maken op een sa
lariëring in overeenstemming met zijn
opleiding, verantwoordelijkheid en be
kwaamheid. Dat dit inkomen anders
ligt dan bij een werknemer die in de
uitvoerende orde zijn werk eveneens
met toewijding doet, lijkt ons niet voor
bestrijding vatbaar. Deze billijke sala
riëring moet evenzeer uit de bedrijfs-
uitkomsten worden betaald als het
weekloon van de vakarbeiders en wel,
in principe onafhankelijk van die
bedrijfsuitkomsten. De nuttige bedrijfs
resultaten moeten dus eerst met die
lonen en salarissen worden belast en
vervolgens met de bedragen, nodig
voor het instandhouden, versterken en
vernieuwen van het bedrijfskapitaal
(gebouwen, machines enz.). Uit de be
drijfsresultaten moeten de gelden ko
men, nodig om nieuwe werkgelegen
heid te scheppen. Nu maken vele van
onze briefschrijvers de fout dat zij het
totale bedrijfsresultaat vereenzelvigen
met het ondernemersinkomen. Even
nuchter doordenken zal de redeneer-
fout doen ontdekken. Los hiervan staat
de vraag, welke steeds actueler wordt,
of nu wel de kapitaalverschaffer (aan
deelhouder) de uitsluitende eigenaar
van het nieuw geïnvesteerde kapitaal
dient te zijn. Maar dat is een hoofdstuk
op zich. Het zij voldoende, dat we vast
stellen, dat óók een ondernemer recht
heeft op een behoorlijk bestaan in over
eenstemming met de kwaliteiten die
van hem worden verwacht en dat dit
in principe los moet worden ge
zien van de situatie van de onderne
ming.
et tweede punt, verband houdend
met het eerste, is een mentali
teitskwestie. Alhoewel we weten
het gevaar te lopen meerdere boze brie
ven te ontvangen, moeten we het kind
toch bij de naam noemen: er maakt
zich van velen een materialistische
mentaliteit meester, waarvan we de
ergste gevolgen vrezen. „Kapitalisti
sche geest" is niet per se eigen aan het
hebben van bezit. Ook de arbeider, die
aan niets anders meer weet te denken
dan aan verdienen, is in zijn hart een
kapitalist, over wie ieder weldenkend
mens een veroordeling uitspreekt. Te
gen het streven naar bezitsvorming,
zoals door de K.V.P. voorgestaan,
wordt van P.v.d.A.-zijde aangevoerd,
dat wfj bezig zijn kapitalistjes" te
kweken. Wjj wijzen dit bezwaar af,
omdat het van die zijde
komt. Maar aan de hand van de
feiten kunnen we niet ontkennen, dat
het gevaar bestaat. Wanneer wij ons
dat goed bewust zijn, is ook de remedie
aangegeven om het gesignaleerde ge
vaar te voorkomen: Met het bezit dient
een geestelijke groei gepaard te gaan,
die de mens mentaal in staat stelt het
gevaar van het bezit te kunnen opvan
gen. Anders zou deze groei inderdaad
tot een ramp kunnen lelden.
