Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | 7 april 1956 | pagina 9

B

ei'oepen-ten toonstelling 1956

vandaag geopend

Tweede haven voor hoogovens

1

Toestand voor IJmondgemeenten

wordt onhoudbaar

..DE VERLIEZER WINT"

Geluk in het spel en
in de liefde

Vakman en
kunstenaar

Bloemen zijn schoner dan de beelden

Expositie op Keukenhof geen groot succes

W

Salonboot Neeltjedrijvende en
varende expositie-ruimte

Radio-reparatie

IKOOO

Kanaalverbreding ten koste van
papierfabriek blijft mogelijk

Dijkstra

Baron De Vos van
Steenwijk sprak
voor „Haerlem"

Ontspanningsroman van
Graham Greene

GROEN to.

V ereenv oudiging

J. Maertens N. V.

Pater Carré O.P. over
God en de duivel in
het moderne theater

SLEUTEL WEG?

a

2

LITERAIRE KRONIEK

ZATERDAG 7 APRIL 1956

PAGINA 9

>£Z.OEPENTENTOON5TELLm
1956

Betrouwbare

Eindexamens Middelbare
scholen in Haarlem en
omgeving

Klaverjassen

Geloof en Wetenschap

DE SLEUTELSPECIALIST'

MODESHOW
NOUVEAUTÉ

Steek Uw licht eens op b!j

Noord-Holland

Zoals men weet, is Graham Greene een schrijver, die zijn métier
op twee niveaus beheerst. Hij schrijft serieuze, belangwekkende
psychologische romans, maar daarnaast, als het ware ter
ontspanning van zichzelf en van zijn lezerspubliek, zendt hij pretentie
loze belletrie in het licht. In deze afwisseling van nu eens „literatuur"
en dan weer „lectuur" produceren lijkt Graham Greene op zijn
Franse collega Georges Simenon, van wiens werk, wanneer men er
zo een staaltje van in handen neemt, echter moeilijker dan bij
Greene is uit te maken tot welke categorie het behoort. Greene schijnt
het ontspannings- en het inspanningsgenre welbewuster dan enig
ander hedendaags auteur uit elkaar te houden. Zelden heeft men bij
hem het gevoel, dat zijn ontspanningsboeken eigenlijk gemiste kansen
zijn of dat de schrijver onder de maat van zijn kunnen blijft.

CENTRALE VERWARMING
POW-R-MAT1C Oliebranders

Het verhaal

Droog gevoel

„AMSTERDAM" OP
THUISREIS

ll2n^r de rook en reuk van Droste
'je" In ^et Spaarne de salonboot „Neel-
daarop onder auspiciën van het
ee„ gelijk Arbeids Bureau Haarlem
hoy.1 öefoepententoonstelling wordt ge-
va„ Vanmiddag zal de voorzitter

heeff commissie, die deze expositie
li, JL voorbereid en uitgewerkt, jhr. mr.
hèirt van Riemsdijk in aanwezig-

de «Van talrijke genodigden de drijven
de n varende tentoonstelling openen.
gai. V!1 rende, want over twee weken
ligpj "Veeltje" naar Haarlem-noord om
j;*('}ii\ats te kiezen ter hoogte van de
dn nitlaven en de week daarop naar
e Turfmarkt.

ftip" beroepententoonstelling 1956 zo-
Uonp0 eel de expositie wordt gean-
8inp i6r<^ ls °P zlch een büzonder or'"
JhoÜ experiment, waarvan naar wij
°Ud heer M. J. F. Ehrbecker,

a-hoofdonderwijzer, de geestelijke va-
Ciails-De stichting voor Bijzondere So-
to'e Zorg en Maatschappelijk Buurt-
ge K heeft zich van het idee meester
hen en de uitwerking van de plan-
ttiió ?vergelaten aan een speciale com-
iigu ie' Waar'n tal van vooraanstaande
Ven re-n -uit het gemeente- en bedrijfsle-
WerdZltting hebben. De heer Ehrbecker
o^van meet af aan belast met de

gehr4 doel van de exP°sitie is de jon-
ie„ ,*tie dit jaar de verschillende scho-
zullen verlaten in aanraking te bren-

gen veriaien in aanraKing ie uren-

aa" uvet diverse beroepen en met de
onlpV?- elijke mogelijkheden van vak-
heerTnng' „Lekker maken" noemt de
Ziteo Ehrbecker het. In deze opmerking
heer grote kern van waarheid, wan-
ëxnp 111611 een rondgang langs het ge-
1 oseerde maakt. Het geheel is smaak-

Advertentie

Nassaustraat 6 - Haarlem - Teléf. 15220

vol ingericht volgens aanwijzingen van
de heer D. Heiloo, architect van Open
bare Werken. De leerlingen maken ken
nis met het gereedschap van de tim
merman en de metselaar, de schilder,
de monteur en gas- en waterfitter. Het
zijn niet alleen werktuigen, maar ook
werkstukken en vooral de stand van
de gas- en waterfitter zal bijzonder veel
aandacht trekken door de interessante
opengewerkte modellen. De metaalin
dustrie, de scheepsbouw met een fraai
scheepsmodel, de cacao-industrie, het
confectiebedrijf en de wasserij zijn op
de tentoonstelling vertegenwoordigd,
waarop ook het vakonderwijs acte de
presence geeft, o.m. door een uitsteken
de collectie Werkstukken van de am
bachtsschool, een fraaie inzending van
de huishoud- en industriescholen, een
overzichtelijke stand van de Rijkswerk-
plaats en instructieve inzendingen van
de Pollux (zeevaart) en de visserij-
school te IJmuiden. Een groot deel van
deze vakken zijn ondergebracht op het
benedendek, de beroepen, waarvoor de
meisjes ongetwijfeld belangstelling zul
len hebben zijn te zien op het bovendek.

De heer Ehrbecker, die tussen het
werk door men was bezig de laatste
hand te leggen aan de expositie nog
even tijd kon vinden voor een praatje
vertelde, dat hij een grote toeloop van
de jeugd verwacht. „Meer dan ik kan
verwerken". Het is de bedoeling, dat
de leerlingen in klasseverband de ten
toonstelling komen bezichtigen en het
schema is dan zo opgesteld, dat zowel
des morgens als des middags twee ex
cursies langs de tafels worden ge
maakt onder leiding van personeel van
het Gewestelijk Arbeids Bureau. De
avonduren zijn gereserveerd voor het
onderwijzend personeel, de ouders en
andere belangstellenden, die daarvoor
een kaart bij de heer Ehrbecker moe
ten aanvragen. De heer Ehrbecker moet
het wel zo regelen, want anders wordt
het op het scheepje een gedrang van
jewelste. Maar doet u kalm aan, u hebt
tot 5 mei de tijd.

In de Staatscourant zijn gepubliceerd
de data van de examens van de scholen
voor middelbaar- en voorbereidend ho
ger onderwijs. Wij vermelden hieronder
de data van de eindexamens der scho
len in Haarlem en omgeving.

Triniteitslyceum: HBS A: 18, 19, 20
en 21 juni; HBSB: 29 en 30 juni
gymnasium; 11 tot en met 15 juni.

Mendelcollege: HBS A: 5 t/m 9 juli;
HBSB: 10, 11 en 12 juli.

„Sancta Maria": Middelbare meisjes
school: 28 juni t/m 5 juli; gymnasium:

25 t/m 28 juni.

Kennemerlyceum: HBS A: 15 t/m 20

juni; HBS B: 26 juni t/m 3 juli; MMS
,,'t Kopje": 4 t/m 11 juli; gymnasium;
21, 22 en 23 juni.

J. P. Thijsselyceum: HBS A: 4 en 5
juli; HBSB: 28 juni t/m 2 juli; MMS:
20 t/m 27 juni; gymnasium: 14 t/m

15 juni.

Gemeentelijke HBSA: 21 t/m 28 juni.
Gemeentelijke HBSB: 20 t/m 29 juni.
Gemeentelijke HBS voor meisjes: 4 en
5 juli, afdeling MMS: 18 t/m 27 juni.
Gemeentelijk gymnasium: 13 t/m

16 juni.

Coornhertlyceum: HBS A: 22 t/m
29 juni; HBSB: 30 juni t/m 10 juli;
gymnasium: 1 t/m 6 juni.

Lorentzlyceum: HBS A: 29 en 30 juni;
HBS B: 18 t/m 25 juni; gymnacium:

26 en 27 juni.

Christelijk Lyceum: HBS A: 4 t/m
7 juli; HBSB: 18 t/m 23 juni; MMS:
28 juni t/m 3 juli; gymnasium: 7 t/m
13 juni.

Chr. Marnix van St.-Aldegonde Ly
ceum: HBS A: 30 juni t/m 3 juli; HBS B:
18 t/m 21 juni; gymnacium; 27 en
28 juni.

In het „Stoofke" wordt donderdag
12 april wederom een klaverjaswedstrijd
gehouden door St. Bavo ten bate van
„Het Stoofke".

Inschrijving kan geschieden bij de
heren Jac. Duyn, K. v. Manderstraat
18 (telefoon 19117) en Wilbrink, Nagte-
gaalstraat 111.

Advertentie

A's het theater werkelijk de functie
heeft het edelste in de mens naar
In. voren te halen, dan is het duide-
ftglj' dat het juist in deze tijd het men
en 1 geweten confronteert met God
tip P duivel". Met deze woorden toon-
(1,, gisteravond pater E. M. Carré O.P.

OppPelangstelling van de moderne to-
p;i» schrüvers voor God cn de duivel.

r er Carré sprak voor de leden van
46'°°f en Wetenschap" in hotel „De

t^Uvverik". Het was een boeiend be-

lte g van een uitermate deskundig spre- lijk zou zijn, alsnog een nadere afwe-

Binnen de grenzen van het grondge
bied der gemeente Velsen zal het
Noordzee kanaal in de toekomst aan
zienlijk verbreed moeten worden. De
gemeente Velsen stelt zich daarbij op
het standpunt, dat deze verbreding niet
geheel ten koste van de zuidelijke ka
naaloever zal dienen te geschieden en
tegen het streekplan IJmond-noord is
dan ook bezwaar gemaakt in zoverre
een vaststelling daarvan vooruit zou lo
pen op daardoor onvermijdelijk worden
de beslissingen ten aanzien van de zui
delijke kanaaioever.

Aan de noordkant van het Noordzee
kanaal is nog uitbreiding mogelijk na
bij de papierfabriek en aan het einde
van het schiereiland tussen oostelijke
en westelijke rijksbinnenhavens. Deze
verbreding kan op gronden, in het be
zit van het rijk, tot uitvoering worden
gebracht. Aansluitend aan deze verbre
ding is aan dé oostzijde de aanleg van
een haven voor zeeschepen ten behoe
ve van de papierfabriek in uitvoering.

Ten aanzien van een verder strekken
de verbreding van het kanaal zijn geen
concrete gegevens voorhanden. De ge
meente Velsen heeft bezwaar gemaakt
tegen de aankondiging in de toelichting
op het streekplan, dat een verdergaan
de verbreding van he kAiaal zonder be
zwaar aan de zuidelijke oever gevon
den zal kunnen worden en heeft betoogd
dat, indien deze verbreding noodzake-

Uaj - Pater Carré is namelijk in Parijs
moezenier der toneelspelers, musi-
e« danseurs.

e belangstelling voor God en de
fien bestond natuurlijk al langer.
va lr\ Ghéon is daar een voorbeeld
6e p "Iaar sedert enige tjjd zijn ook
gaaegisseurs en spelers belangstelling
is pn tonen voor deze problematiek. Het
bfta n uilmg van het algemene zoeken
st 1 het wezenlijke in het leven. Dit
ter Ven uitte zich het eerst in de win-
Pa Van 1942 toen Jean-Louis Barrault
ia r1 Claudeis „Les souliers de Satin"
z0hd 2ette in Parijs. Onder die bij-
Jwuere oorlogsomstandigheden, werd
toatls'uk een geweldig succes. Maar
\va 1 de belangstelling eenmaal gewekt
die A e'd de stroom van toneelstukken
tn6e Ver God of de duivel handelen niet
Vijf t °h' ..Schrijf een stuk over vier of
catl "i®zuïeten, of desnoods over Domini-
gis n zei de toneeldirecteur en re-
Ce„ .br Jacques Hébertót, „en het suc-

's verzekerd."
hie abriël Marcel schreef zijn „Un hom-
Zijn Q® Dieu", Henri de Montherlant
IWa'r. ''re de Santiago" en zijn „Port
t>ieu,7 Sartre zijn „Le diable et le bon
a nos' „Dialogues des Car-
st°bd ri werd opgevoerd. Aanvankelijk
Je Ai de kritiek sceptisch tegenover de-
theatlrri'euwing van de geest van het
een j1- >.Dat c.uurt niet langer dan
d&at2.ar" schreef een van de voor-
?dürd ParÜse avondbladen. Maar het
bet 'anger. Het duurt nog voort en
blindt steeds sterkt-. Zo is het
&t" ln grote perioden van het theater,

6 Pater Carré vast, omdat het de
van het theater het geweten
i-n dj® sPreken. Dan komen de stuk-
bldn rePresentatief zijn voor een be-
bUri" P®riode in de beschavingsge-
lig .en's.

'A^'abu'0'der ging nader in op Sartre's
et le bon Dieu" en de „Dialo-
habos t, Carmelites" van Georges Ber-
Sfobie «at belangrijkste is, dat deze
tn dt i niet meer aan de orde
3ar cwf d door vrome predikanten,
t5 do0- £r mensen die het theater door
°beej Kennen. Zij schrijven belangrijk

b^geernttk,etlt het bestaan van God.
Om te w.6 het. Maar door de duivel
dm God in z«n stukken, voert hij
)jj/vel a. V-- tonele. Niet de lijfelijke
\v-nSt' maai- h beschrijft is het gevaar-
Zjj/b'd, r|e s be' ontbreken van een ant-

Vaq^heen

ïelfl1(1 vrerwinn^Rp en van alle leed ter
Wa6 angst I?,ernanJos beschrijft die-
?ntw hem if'!1"6 vertwijfeling

.f '"e die invalt, wanneer in
haar v,.i„/r2dw aan God het verlies

W>°rd, alleen h" ,Wel een" Go"d "dfé
s z'chzelf vaat anders dan de

ti „e Weini„ voorspiegelt.

tig ^avontf inc e5 van G. en W. waren

g6drȕ het boeiend Terik" aanwe"
Een Ien betoog van Pè levendig voor-
e'dde d vo°rzftter ^bre Carré te vol-
"Pii-it e sPrekp„ r- P- Vorstman,
ritUeel toespraak^"161 b«zondel

ging van de belangen op de noordelijke
en de zuidelijke oever zou dienen plaats
te hebben. In het huidige tijdsbestek
dient in de eerste plaats de publikatie
van het streekplan Kennemerland-zuid
te worden afgewacht en dient volgens
de gemeente Velsen te worden gestipu
leerd, dat het niet uitgesloten mag wor
den geacht, dat in de toekomst even
tueel het terrein van de papierfabriek
moet worden aangetast ten behoeve
van deze verdergaande kanaalverbre
ding.

Ten behoeve van de ontwikkeling van
het zeescheepvaartverkeer, bestemd
voor de basis-industrie, is, boven de
reeds genoemde haven voor de papier-

Aavertenttt

it

LANGE VEER STRAAT 10

TEL. 11493

Maison Nouveauté heeft in de Kroon
zaal van Brinkmann voor een groot en
belangstellend publiek een attractieve
modeshow gehouden, waarbij evenzeer
het accent gelegd was op de stoffen
als op de modellen. De stof was in
de meeste gevallen van de katoenko
ning Boussac. Deze katoen is een pret
tig draagbare en wasbare stof, geheel
kreukherstellend terwijl het zich ook
gemakkelijk laat verwerken. Al die din
gen tezamen maken de katoen tot dé
modestof van het seizoen, waarin elke
vrouw zich graag vertoont.

Als men weet, dat Boussac een ver
woed verzamelaar is van porcelein, is
het te begrijpen, dat hij zijn hobby laat
doorwerken op de motieven voor zijn
katoen. Zo ziet men heel veel schotel
motieven, zeer apart en modieus, op al
lerlei manieren verwerkt.

Aantrekkelijk waren ook de ruiters te
paard en het scheepjesmotief, evenals
het katoen bedrukt met originele En
gelse prentmotieven, oude spreuken en
botanische voorstellingen.

Ook de stoffen die niet van Boussac
kwamen, zün het vermelden waard. Wü
denken hierbij aan de fantasie japon-
stof moustache, verwerkt tot een ge
kleed middagjaponnetje. De modellen
tenslotte ontlokten menig applaus. De
ze waren van Franse modehuizen, o.a.
van Boussac zelf. De begeleidende sto
la's, veelal in' afstekende kleur, waren
zonder franje, en vormden uiteraard
de finishing touch.

fabriek, gerekend met de aanleg van
een haven voor zeeschepen. Deze ha
ven zal zijn opening vinden vanuit de
haven voor bijleggers, in noordelijke
richting. Verder is gerekend met een
omlegging van de mond van de hoog
ovenhaven. Aan deze laatste haven zal
enige verruiming kunnen worden aan
gebracht. Voorts is gerekend met de
aanleg "an een haven voor o.m. grotere
zeeschepen ten oosten van de oostelijke
rijksbinnenhaven.

In het uitbreidingsplan is voorzien in
de aanleg van een zwaaikom, ten be
hoeve van de binnenscheepvaart, aan
het westelijk einde van de westelijke
rijksbinnenhaven, alsmede met een ont
wikkeling van de havenaanleg langs de
oostgrens van het hoogoventerrein,
vanuit de noordelijke tak van de Staal-
haven.

De terreinen ten westen van de nieuw
aan te leggen haven voor zeeschepen
bij het terrein van de hoogovens z(jn
aangeduid met de bestemming „haven
werken". Op dit terrein zal naast de
laad- en losgelegenheid ten behoeve van
de basis-industrie, de mogelijkheid wor
den opengelaten tot vestiging van een
bunker-installatie voor zeeschepen.
Daarmede verband houdende bebou
wing wordt toegelaten.

Advertentie

KkMonèrdêh

Omdat er zoveel lampen staan
en hangen in Dijkstra's toon
zalen, kan iedereen er een ge
slaagde keuze doen. Klassiek?
Modern? Iets daar tussenin?
Komt U eens kijken en vrij
blijvend Inlichtingen vragen.
O kiest bij Dijkstra en koopt
bij de installateur die U zelf
wenst.

verlichtingsornamentenfabriek
SPAARNE 65, tegenover Gedempte Oude Gracht

55

„Het is net als bü het trekken van
een kies, je ziet er lang tegen op, maar
als het gedaan is ben je zo weer de
oude". Deze waarheid bracht dr. 3. E.

Baron de Vos van Steenwijk, oud-com
missaris van de Koningin in Noord-
Holland gisteravond in verband met de
samenvoeging van een aantal gemeen
ten in Nederland die volgens hem in
vele gevallen dringend noodzakelijk is.

„Als de regering nu niet de moed en
het inzicht toont door bijvoorbeeld Be
verwijk en IJmuiden samen te voegen,
staan wij over enige tientallen jaren
voor de grootste moeilijkheden. Zo'n in
grijpende wijziging als de economische
toestand in dat gebied heeft ondergaan,
vraagt een onmiddellijk handelen van
het landsbestuur. Baron De Vos van
Steenwijk betoogde dit gisteravond
voor de Vereniging „Haerlem" in een
inleiding over „Gemeenten, groot en
klein". Hij ging in vogelvlucht de ont
wikkeling na van de gemeenten in ons
land en noemde het tenslotte spijtig, dat
in het enge Nederlandje niet minder
dan 1000 gemeenten zijn, die in struc
tuur en omvang zeer sterk uiteenlopen.

Naar afmeting en inwonertal hebben
de gemeenten altijd belangrijk ver
schild. In Zuid-Holland zijn 175 gemeen
ten, waaronder talrijke zeer kleine. Wat
de oppervlakte betreft ziet men ook aan
zienlijke verschillen. De grootste ge
meente in ons land is de Wieringermeer
met 21.000 hectare, de kleinste Nieuw-
poort met 58 ha. In zekere zin is het
merkwaardig dat al die aparte gemeen
schappen ondanks hun uiteenlopende
vorm en omvang op dezelfde wijze wor
den bestuurd. Dit is te danken aan de
staatsman Thorbecke, die in 1848 zijn
beroemde grondwet tot stand bracht
en drie jaar later een wet voor de ge
meenteregeling creëerde, die haar tijd
ver vooruit was. Zij hief het verschil op
tussen stad en platteland, dat al da
teerde uit de feodale tijd. Spreker ont
leende vervolgens een aantal gegevens
aan het rapport van de commissie, die
de gemeentelijke bestuursvorm in
Noord-Holland bestudeert. In de middel
eeuwen was er in Nederland een lands
heerlijk gezag van graven en hertogen,
die zich de rechtspraak, het innen van
belastingen en nog meer gewichtige za
ken voorbehielden. Onder dit gezag I maatregelen getroffen worden.

stond het plaatselijke gezag, uitgeoefend
door de ambachtsman, die o.a. de
rechtspraak van geringe misdrijven aan
de schout opdroeg.

De begrenzingen van de gemeenten
zijn overgenomen van die der paro
chies. De kerkelijke indeling naar ge
bieden vond al direkt na de heerschap
pij van Karei de Grote plaats en
werd algemeen in de negende eeuw.
Na 1500 heeft de Hervormde kerk de
zelfde indeling aangehouden en tot op
heden is deze situatie slechts weinig
veranderd.

De opkomst der steden dateert uit de
dertiende eeuw. Het gebeurde in een
snel tempo. Het platteland bleef van
die tijd af sterk ten achter. Het had
geen rechten en zou die pas in 1795
verwerven. Na de Franse revolutie
moest men aan het herstel beginnen
van de gemeentelijke indeling. In plaats
van de zaken eens radicaal te reorga
niseren, d.w.z. de kleine plattelandsge
meenten, die in deze staat niets te be
tekenen hadden samen te voegen, viel
men bijvoorbeeld in Zuid-Holland terug
op dezelfde kruimelige verbrokkeling
van steden en dorpen, door de natuur
aan elkaar gesmeed, maar vanwege
de onevenwichtige regering van de toen
soevereine vorst in sectoren gescheiden.
Het probleem kwam tot 1848 voortdu
rend aan de orde. In 1851 wijzigde de
wet van Thorbecke veel, maar niet de
constellatie van de gemeenten-collectie.

Volgens baron De Vos van Steenwijk is
het bijna onbegrijpelijk dat de eminente
staatsman hier geen goede mouw aan
heeft gepast.

Spreker beperkte zich verder tot de
ontwikkeling der gemeenten in Noord-
Holland waarbij hij het merkwaardig
vond, dat juist in de bezettingstijd een
samenvoeging, n.l. die bij Langendijk,
tot stand is gekomen. De speciaal op
gerichte commissie die de gemeente
perikelen voor Noord-Holland al jaren
bestudeert, heeft in een boekdeel richt
lijnen aangegeven om de structuur van
de steden zo perfect mogelijk te vor
men. De plannen voor werkelijke grens
wijzigingen zijn echter op de lange oaan
geschoven, wat bijzonder te betreuren
valt. Voorbeelden van hopeloze stads
beelden, die anders zouden kunnen zijn,
noemde spreker Eindhoven, Almelo,
Naarden, Bussum en vooral de IJ-
mond. Bij zo'n ingrijpende wijziging van
de economische constellatie moeten

Neem Greene's recente roman „Lo
ser takes all", onlangs in het Neder
lands vertaald onder de titel „De ver
liezer wint" 1). Het boek is perfect in
zpn soort, zó perfect, dat niemand, zelfs
Graham Greene op z'n best niet, het
hem verbeteren kan! Men kan onmoge
lijk zeggen, dat de schrijver het verhaal
maar eventjes in elkaar heeft getim
merd. Integendeel, ook aan deze welbe-
wust-pretentieloze belletrie ligt de vol
ledige toewüding van de vakman-kunste
naar ten grondslag.

Het wordt in dit verband een theo
retische vraag, of de vakman hier niet
de overhand heeft op de kunstenaar. Die
twee zijn bij Graham Greene niet van
elkaar te scheiden, maar wel stellen
ze zich als tweetal in het ontspannings
genre principiëel ont-spannend op het
verhaal in. Aan de scherpte van de
situatietekening, aan de levensechtheid
van de dialogen en aan de algehele
afwerking van het verhaal wordt niets
tekort gedaan. Slechts de symboliek,
de portee, de innerlijke draagwüdte der
verbeelde problematiek en meer van
zulke essentialia der officiële litera
tuur worden achterwege gelaten, prin
cipieel en daarmee verantwoord.

Minder knappe auteurs zouden door
een boek als „De verliezer wint" ge
wild of ongewild een zinvolle draad
hebben laten lopen, waardoor het he
le geval per se ongenietbaar zou zün
geworden. Maar waar Greene deze
geschiedenis van een bruidspaar in
Monte Carlo „sec" heeft gehouden,
op geen enkele manier moraliserend
of op hogere gevoelens speculerend,
daar is „De verliezer wint" zonder
meer overtuigend als ontspannings-
boek in de beste zin van het woord.

Het is zelfs zo, dat Ik na lezing van
deze roman het begrip ontspanning
veel positiever ben gaan aanslaan dan
ik, op grond van wat ik over het alge
meen aan ontspanningsboeken te verte-

Advertentle

BLOEMENDAAL TELEF. 22143

andelend over Keukenhof in het vroege voorjaar ziet men de tuin
met flarden goud licht spelen. Het ene moment denkt men jas
en hoed een der surveillerende parkwachters te overhandigen maar
het volgende ogenblik daalt een ijzige hagelbui neder. Er zijn nog wei
nig bloemen uit, maar wat ontloken is geeft een geur van sereniteit en
de eerste velden vertonen zich in zacht-paars, room-wit en kardinaals
rood. In de grote kas is het leven der bolgewassen al driftig gaande.
Hier vertonen zich tulpen in duizend schakeringen van vorm en kleur,
beschreven in exotische namen. Maar behalve de bloemen geeft Keuken
hof sinds enkele jaren een keur van beelden van hedendaagse beeld
houwers. De opening van de bloemententoonstelling betekent dan ook
het begin van een aantal openlucht-exposities die elk jaar in ons land
gehouden worden. De heer Tom van Waveren heeft wel voorzien, dat
de resultaten van deze jaarlijkse schouw der plastische kunsten niet con
stant op hetzelfde niveau zou kunnen blijven ondanks de aanlokkelijke
prijzen die aan de inzending zijn verbonden.

Dit jaar zün nog diverse openlucht
tentoonstellingen te verwachten. De Ne
derlandse Kunststichting, die ook de ex
positie op de Keukenhof organiseert,
heeft als belangrijkste manifestatie nog
de „Burcht" in Leiden op haar pro
gramma staan. De Nederlandse Kring
van Beeldhouwers werkt plannen uit
voor een grote ledententoonstelling in
museum Boymans te Rotterdam.

Voor de inzinking, die thans op de
Keukenhof te bespeuren valt, zün diver
se redenen aan te voeren. De eerste
reden is eigenlijk een zeer verheugen
de. Velen der bekende beeldhouwers
hebben namelük werk aan gebonden

toèd^aan'vrijeVastieken? Oofuer een 'ing; ook Siegers uit Velp voelde zich lossingen in details, die het geheel toch

zekere tentoonstellingsmoeheid te be- t0' het. onderwerp aangetrokken. Bij met op peil houden. Ubbo Scheffer

speuren na de vele manifestaties van hen1 zijn sterke invloeden van Minguiz- leerling van Cousijn, zond een Jacob

de laatste tijd. Er staat tegenover dat zi te bespeuren. Hij plaatste het rafelig met de engel in, een compositie die wel

dier tussen takken en knoesten juist zo- boeiend is en sterke kanten heeft. De

als wij het de Italiaanse beeldhouwer voorstelling is echter gebouwd op een

zien doen. Ook Mascherini zeer illustratieve grondvorm, die later

„Zwijn" van Karei Pelgrom, bekroond met de eerste prijs.

prijs won, Karei Pelgrom, is een nieu
we naam in het gezelschap. Hij werk
te tot nu toe als schilder, studeerde

maakt school, te oordelen naar de Da- voorzien is van abstraherende en plas-
vid van de heer Pieters uit Rhoon en tisch werkende elementen. Een gaaf ge
heel
den.

er na de oorlog een gehele nieuwe ge
neratie beeldhouwers geschoold is, zo
wel in Amsterdam als in Maastricht hebben
en dit bedenkend, kan men hun produk-

tiviteit nogal pover noemen. - - -

ook is diens stijl enigszins te vinden in heel is het beeld daarom met gewor-
Zet de grote ontwikkeling, die in de het portret van Wendela van Paul Ko-
plastische kunsten na de oorlog te sig- ning die een eervolle vermelding kreeg
naleren viel dan niet door en hebben met een nogal modieus,beeldje. Verder
wij ons gekoesterd aan illusies toen zijn er vele meisjes te zien: dansend
wü meenden eindelü'k ook in ons land meisje, springend meisje, werkend
een school van beeldhouwers te her- meisje, meisje met konijnen, meisje
kennen? De beelden op Keukenhof met ganzen. Het laatste is een groot
rechtvaardigen in dit opzicht prak- beeld van de beeldhouwer Auke Hette-
tisch geen optimisme. De man die de ma, die enige jaren geleden beslag leg
de op de Prix de Rome. Hü heeft de
büna symmetrische compositie knap en
gaaf uitgewerkt, maar het geheel is niet
als zodanig aan de Rijksakademie, en boven een zeker illustratief gegeven uit
legde zich de laatste tijd pas toe op gekomen. Het mist elementaire span-
Het zwün, waar- ning, waardoor een beeld zeggings-

de beeldhouwkunst,
mee hij de prijs won, is wel een aar- kracht krijgt,
dig brok plastiek en getuigt ook wel
van een gevoel voor humor en be
hoefte tot typeren maar grote kwali

Een beeld van John Grosman uit
Arnhem beheerst een groot gazon. Het

toeschrijven. Ook is het zeker geen
tuinbeeld te noemen.

„Vrouw met ganzen" van Auke Hettema. er is nog een zwün op de tentoonstel-

teiten kan men het beeldje toch niet Tarantella genoemd en stelt twee

dansende vrouwen voor. De beweging
van de groep is door de open composi
tie zeer sierlijk en ook wel ruimtelijk
De thema's zün wel vereenvoudigd; te noemen, maar verder is ook dit

beeld vol modieuze en gemakkelijke op-

Neen, erg enthousiast keerden wij
niet terug van Keukenhof. Bü de zü-
ingang heeft men- een geleend beeld
van Renoir, de grote baadster, opge
steld, mogelijk om het contrast nog
groter te maken. Wat een heerlijke
lome rust gaat er uit van dit beeld,
wat een liefde en begeestering
spreken er uit dt plastische vormen,
wat een geloof in het vak spreekt er
uit dit beeld, dat een van de eerste
beeldhouwkundige daden van een
schilder was, die inmiddels oud en zo
zeer door rheumatiek geteisterd werd
dat hü ai het werk aan een assistent
moest overlaten en zelf slechts corri
gerend op de achtergrond bleet met
een stok en een rolstoel. Maar om dat
geloof en die begeestering in de
kunst gaat het uiteindelijk toch en
die elementen, onafhankelük van
jeugd of ouderdom, bepalen ten slot
te het niveau. M.

GRAHAM GREENE

ren krüg, placht te doen. Immers, al te
vaak is de term „ter ontspanning" een
dekmantel voor slechte kwaliteit. En
ontspanningslectuur wordt dan een fraai
woord voor leesvoer.

Schrijvers als Graham Greene kun
nen eenvoudigweg geen leesvoer ma
ken. Ze zün ook in hun vlotte werken
artistiek verantwoord. En daar gaat
het om, in alle genres der schrüverü.

Wat nu het verhaal betreft: „De ver
liezer wint" is een illustratie van de
oude wüsheid dat geluk in het spel en
geluk in de liefde zelden samengaan.

Bertram is assistent-accountant op
een groot Londens kantoor. Hü is ver
loofd met het jonge meisje Cary. Hun
huwelüksreis zou naar het bescheiden
vakantieplaatsje Bournemouth voeren,
maar het lot wil dat zü naar Monte
Carlo gaan. De big boss van het kan
toor, in de wandeling de Gom (the
Grand Old Man) genaamd, heeft een
welgevallig oog laten vallen op Bertram.
Deze heeft namelijk in een rekenstaat
de oorzaak ontdekt van een tekort, dat
aanvankelük aan fraude werd toege
schreven maar waar een falende reken
machine „schuldig" aan blükt te zün.
De Gom, horend van Bertrams huwe-
lüksplannen, stuurt, zomaar in een gril
van hartelükheid, het bruidspaar naar
Monte Carlo. Daar moeten ze op hem
wachten; hü zal hun hele huwelüksreis
betalen. Maar de Gom vergeet de af
spraak en het jonge paar is gedwongen
een heel wonderlijk weekje te slüten in
de stad der speelbanken. Bertram dok
tert er een systeem om te winnen uit.
Hü wint kapitalen, maar verliest de
liefde van zün bruid. Hü wordt als het
ware een menselüke rekenmachine aan
de roulettetafel en de kleine Cary gaat
haar troost elders zoeken. Tenslotte
moet het accountantje eieren voor zijn
geld kiezen; hü doet zün systeem en zün
speelwinst aan de kant en wint daar
mee in één slag zün verloren liefde te
rug

Men kan dit verhaal moeilük anders
dan een tikkeltje ironisch navertellen.
Het is in werkelükheid ook niet zonder
ironie, zelfs niet zonder een zeker cy
nisme geschreven. Greene's mannelüke
hoofdfiguren, Bertram en de Gom, zün
typische door de wol geverfde karak
ters. Ze zien het leven als een soort
gokspel: neem uw kans waar! Faites
vos jeux! Au fond is ook „de liefde"
in deze roman een spel dat men ver
liezen of winnen kan, maar waar men
verder niets achter moet zoeken. Green
blüft nadrukkelük aan de oppervlakte
in zün beschrijving van de liefdesrela
tie tussen Bertram en Cary. Er is niets
eeuwigs tussen hen, eerder iets carica-
turaals zoals men dat kent uit de tin
telende prentjes van de Franse car
toonist Peynet. Er is tussen deze twee
geliefden van Greene alleen maar
„droog gevoel", zoals ook Bertrams
liefde voor de roulettetafel op niets an
ders dan „droog gevoel" berust. Passie
of speelwoede is er niet bü.

Deze instelling van de schrijver te
genover zün onderwerp geeft aan het
verhaal een zakelüke inslag, welke er
naar mün smaak precies „het niveau"
van uitmaakt. „Loser takes all" is een
geserreerd, volstrekt belangeloos opge
zet stukje „entertainment", waaraan
men zich zolang de lectuur duurt, d.w.z.
een avondje, zonder verplichting geeft,
als aan een spel waarvan de inzet
slechts ontspanning is.

NICO VERHOEVEN.

1) Graham Greene; „De verliezer
wint". Vertaald door H. J. Scheepma
ker. Uitg. Contact, Amsterdam.

De nieuwe treiler Amsterdam, IJm28,
is thuis stomende van zün eerste trip.
Schipper Rein Groen en zün bemanning
worden zondagmorgen omstreeks 7 uur
in IJmuiden verwacht. De eerste reis is
succesvol verlopen. De vangst telt to
taal 1400 kisten, waarvan 450 kisten
makreel, 250 kisten haring, 170 kisten
schelvis, 100 kisten koolvis, 30 kisten
gul, 150 kisten gestripte wijting, 170
kisten dichte wijting, 60 kisten diversen
en 100 stuks stüve kabeljauwen.