dood loert op de voetganger v!het s"li(l Belangstelling voor vlaggetjesdag Televisie-bezitters Koninginnedag in IJmuiden-oost DE VERGETEN DEUGD Tekeningen en etsen van GOYA in Rotterdam Slagaderverkalking H O „STOOT ONDER DE GORDEL Geen Christelijke beschaving zonder Christelijke hoop Humanisme of eschatologie? Zijn domeinhet voetpadvaak te smal en zelden ontzien ZATERDAG 21 APRIL 1956 PAGINA 7 FCiRIOM-tAVO'MD IN HAARLEM' Het zijm maar de h voetgangers tfo: k Kuyer. lf.Jr,v. Hder Voort; Schoonenberg v\XiG Brink; De Jong, De Vos en •8v' öu°orn: Erouwer, Kruyer, Ho- K-! "sbrouck en Koster. X 'oJ^Hofs, Van Lint en Kunst; iA. j,sPaans en v. d. Pias; Thoo- 6tl °ude> Belfroid en De i«:\SandberVgr X en Mosk" X \V ho£ en G«m- VVfrdw. >-• J- Borst ea H- tfX&W *n Duin- dJ'jtSfe: Van de Tan 'i"X' H ^akerboom en Veel bekeuringen VELSEN Scherpe kritiek van pastoor Westerhoven op leraar technische school Velsen Riallley-avonid N.T.K.G. MBD1EWERIKEIRS VOGIELAGTIE IN RRIEILAGEiH ÜIS BIJEEN HJH. missen op zon, DAG GemeenitezakeivZandivoort G. Schiilperoort in vaste dienst bij K.R.O. Waterstanden! Een goed bedoeld reparatieproces, dat echter ook kwalijke gevolgen heeft H. MIS EN OFFICIE OP 1 MEI I (X ja.'ln .mensenlevens op het spel. e«ofc,L®We het verkeer 1700 maal to' °P> 21.000 maal sloeg: 1.' de «end toe. En nog steeds Ik' De e'heidsdulvel het helt In han- (i,.!1" Va|i'„?'orrtider koopt een nog so- (ih 'n ",m, de automobilist snoert 'i l 'O j;?1 r'em die hem by een bot- t ,e1 voertuig houdt. Maar het S 'fegM8 tpken voor de voetganger, (j. ^an.idie met angst in zijn hart «loo,. ''"Setje maakt en het kind Nr*S 2? lnopder in zijn zorgeloze V' fta» .5 bekommerde gevoelens l^^avonnZlen*" In deze trant sprak e v«« de_ voorzitter van de Neder- "Rer ?'n8' bescherming van "hi.-O »i„1. ^Ödens een forum-avond, "hg leidde tot de voorlopige 'ieie Van een Haarlemse afdeling A j, n°g ï°nKe vereniging. ?an°jUm hadden zitting de voor hal de N.V.B.V., de heer L. C. Af van heer H G. Cannegieter, •LXr n,?.ever, ambtenaaf van het .A. ,h, j Ministerie, de heer P. Ger- \i„c£eur van politie, de heer fetVh leraar aan de Rijks- MjJJit de heer W. Holt, winke- SInA, iir? Anegang, en de heer P. k hve& van het actie-comité Rijks- V he „Cannpgieter zette in zijn ^S^oorri de teak uiteen van de 5«IIn "gei.- uc i«aK uueen van ae Ni vr hPfVureniging' Zii wil de voet- Vent en tegen de gevaren rKfer en tevens zijn belangen ®i)k, Het laatste is wel zo be- Nti hien nt het „uitstervende ras" Jfi Xm It wandeiaars wel eens onge- VHwiii? ?egt te betitelen, is werke- tt, het lijdend voorwerp. Hun th';, bi,',,? v°etpaden, zijn veelal te 'v»5t etl "'beeld 1 in de Barteljoris- vs;rai „1* de^fc—-- Von Gierstraat, en worden gehruikt, als parkeerplaats 'ik ""ts als groenten-uitstalling, J'W-n, v°or asemmers en vuilnis- W't de tr' Wanneer er sneeuw ligt, \!r"ar eg met de meeste spoed *e vooAemaakt. maar denkt men d rrin nger' die> atehht ter been, tje hottoi zoeken tussen een spiegel- hietv°oti>a en modderige rijbanen? Sf "lleenngersvereniging is er daarom de 0m haar leden te behoeden arr"ddellijke gevaren op de v '1 gevaieu up ut Xx" "et digt ook zijn rechten, "1. als ieder ander mens mag i de? "eht r Admiraal wierp een dui- 'h v jpP het probleem, waarvoor N Vo„,n interesseren. De minis- i"gP5j er en Waterstaat heeft na VS zijn rapport erkend machte- "Idi r de verkeersonvei- r- uus de heer Admiraal. Men «.S*WKÏo' v? TÜden, slechts zware straf- lf" 'ets uitrichten. Het is niet s snel op de buitenwegen ,,r laten ze in de bebouwde voet van het gaspedaal iSN.00™1?*'* Bfrends en Vervoort- •li.' v Tol en Van Kampen; Plai- 'h Roodselaar, Peters, Leon- %S':, Vp'p' fe Graaf, v. d. Oever en k b T?Us- Freriks en Tol; Jans- ft.r, v .Soer, Janssen Sr., Snoeks C V. Oc ijl'- p., 0- Steen. j-jHemse; .-klooster, Goossens en Van Kops en Drayer; Duiven- V^d^^Wcerd, de Reus, Vi5 Ni en Neeskens- l'- jd.teg^hwenhuys; Kil en Bleeker; f l"de' P°th en Kersbergen; Van r.f' htz' Guitjes, Kooimans, Coppen V. y Ak "ïbni^r Lee; Dekker en De Nijs; "r jjvaoburg, Molijn en Winter; Su' ^üuu'den, Bouwman, Moole- "uizen en Domhof. Ir^rP' R?u,ap: Marx en Lorjé; Wol- Atit. uni en v. d. Pas; Spren- aost-. De Ruyter, Minneboo en V^V^S; A" >fl f). Groot; Lejeune en Bret- v rieyer, K. Minneboo en Bou- X„' Schpj; Sluys, J. Minneboo, Van lij vPtavp-Uwen: Keur; A. Stokman de -L G. Stokman. Water i-Werff; Kastien, Visser, A. dX.Aar? 'derman en A. Water. v VX starrpburg: Niesten en De Vj.V't; Tetnans- Van Lieshout en tjN. e" T?el' Zon'ee- Alkemade, h.' H- Zonneveld, De Graaf kb' X>s. J. Dam. i *aii<.e v^^ldi Lute en Been- ij.N if dimmer. k 1 A 2 ,GrUnr T Borst. Van de en A. v. Tu- "'a ^diA'r?' J- Gam, Welboren; T. JJJ-S.. Groot De Wit en Van Tu- A Ri A-V ^ije,:?mmestijn; C. v. Rooijen 1 ''ii 'id- v"n V, Blommestijn, Kreike •vXaJ LiJ}°oijen; Zegers, H. van Urg, F. Blommestijn en y'jj" epridon.<ler Vooren; Mulkes en t Xt ^eèn, an Duin- Van der UJ"tp(ide1^rfnoord'. Koomen, De kbC-h"St. J. Marijnen en C. KV' 6ak, ■kX.^hX de v, De Wüdt en Win- *>i« 1 u^or»y gt' Velthuizen en V-V» en \ir--Spanjaard' Vessies, Kapteyn en Neyen- Vul* toet en Meeuwesse; dX;':, °gervur®£k' Kooijmans, Boe- tt>0r> Van Van Van' van Amsterdam, V:|' tia.. d O r e ^eer. K. van Am- A, ierhoep. IJ 'Jd V' h.'' Vapl^}iart en Van de Zwet; 'C. d" rta, y de Poel en Wassenaar; 'X Gij Voort. Kesteren- Vrijburg dt.?"vncel. rt- -- «U.CAXAAA *uu- D. R"ygrok,*"'vTnk,"Ai- «hygrok. n Dursen; VrieS' Ge'ènt^es, Bal^ ^Ls^op'CpJ-van de Velde "dlphtaker van de Velde, S6 r. Van !?n Koedijk; Van Bergen, Mathot en V?" en Noordermeer; .van de Zalm, De Rid- .'jrt'h JClftj-w vbiuA, Vts l'i0rtlP °"deians en b h Vripp Van de 'tap es, Bpentip optrekken en het oog richten op de kruispunten en winkelstraten, waar ie der ogenblik de dood kan toespringen. „Het wordt tijd dat de gemeenschap geopenbaard wordt wat er op de snij tafels in de ziekenhuizen gebeurt." „Het ztjn maar voetgangers" is een merkwaardig gezegde. Door voorrangs- regels en ongelimiteerde snelheden blijkt dit losse, nonchalante woord de waarheid te zijn. De macht van de sterkste spreekt nergens primitiever dan in het verkeer. De ambtenaar van het O. M., mr. Van de Oever, deelde mee dat er zeer streng wordt opgetreden tegen bewuste overtreders van de verkeersreglemen ten. Hoe vaak rijden niet fietsers op voetpaden omdat de weg is opgebroken. Je kan toch ook niet 50 meter gaan lo pen, als je een flets ryk bent.Twee man in burger patrouilleren naast de normale dienst overdag op Haarlems' wegen. Zij behalen grote „successen", d.w.z. zoveel bekeuringen als ze maar willen maken. Een van de aanwezigen bracht naar voren dat er nu wel zo over de niet- voetgangers werd geklaagd, doch dat de hand ook in eigen boezem kon wor den gestoken. „Toevallig lópen wij, maar wie zegt dat we als automobilis ten niet even onfatsoenlijk zouden rij den als zovelen. Of je nu voetganger bent of motorrijder, het is alles een kwestie van mentaliteit, van bescha ving." Hoewel men al discussiërende steeds verder van het eigenlijke chapi ter afraakte, eindigde de vergadering met een progressieve daad: de oprich ting van een Haarlemse afdeling van de N.V.B.V. Alle leden van het forum waren bereid voorlopig in het bestuur zitting te nemen, evenals mej. C. P. Bal. De ongeveer 40 leden waarmee de jonge afdeling begint, zal, naar men hoopt, spoedig tot een ruimer aantal uitgroeien. Ook dit jaar treedt bij de verenigin gen weer een verheugend grote belang stelling aan het licht voor de optocht, die op zaterdag 19 mei ter gelegenheid van vlaggetjesdag gehouden zal wor den. Hiervoor hebben zich reeds aange meld de chr. gymnastiekvereniging „IJmuiden", de chr. korfbalvereniging „Door Korfbal Vriendschap", de chr. sportvereniging Fit, Elisabethgroep gid sen en kabouters, Exercitia, Olympia, r.k.s.v. „Velsen", speeltuinvereniging „Door samenwerking sterk", Sportbond IJmuiden, Stormvogels, Turnvereniging IJmuiden, Velser gymnastiekvereni ging, Velser zwemvereniging en voet balvereniging Waterloo. Bij een samenspreking onder leiding van de heer H. G. F. Smakman hebben de afdeling turnen van de r.k. s.v. „Vel sen", chr. gymnastiekvereniging „IJmuiden", Olympia, T.V.IJ. en Vel ser gymnastiekvereniging aan IJmui- dens Bloei toegezegd op vlaggetjesdag 's avonds van acht uur tot half tien een gymnastiekdemonstratie te zullen verzorgen op het Stationsplein in IJmui- den-west. De r.k.s.v. „Velsen" en de chr.gymnastiekvereniging IJmuiden ko men daarbij ieder met een speciaal nummer gewijd aan de zeevisserij, waarvan de bijzonderheden echter strikt geheim worden gehouden. Advertentta worden er op attent gemaakt, dat onze 24 uur service-verlening enkel en alleen geldt voor onze eigen leveranties. Zij, die tot aankoop over willen gaan, kiezen met zorg hun televisie-leverancier uit, dat voorkomt ergernis en teleurstel ling. Televisie^ is nu eenmaal te technisch en vereist veel vakkennis om het zo maar hier of daar te kopen. TELEVISIE-SPECIALIST DE MOOY Officieel erkend Kruisweg 64 - Tel. 19019 - Haarlem Koopt by een vakman In zjjn wekelijks praatje in Sursum Corda van deze week trekt pastoor W. Chr. Westerhoven te IJmuiden-west in scherpe bewoordingen van leer tegen een van de leerkrachten aan de tech nische school te Velsen, die gemeend heeft zyn leerlingen meer te mogen en moeten vertellen, dan waarvoor hij aan deze school is aangesteld. Het is een rechtstreekse aanval van een on gelovig mens op het geloof van de andere mens, een voor de katholieken, maar ook voor de protestants-christelij- ken beslist onaanvaardbaar gedrag. Wy menen dan ook goed te doen onder staand het commentaar van pastoor Westerhoven, dat aan duidelpkheid niets te wensen overlaat, te laten vol gen: „Onverhoopt maar niet geheel on verwacht, kreeg mijn gemotiveerde aansporing van de vorige week tot het volgen van vakonderwijs aan de katho lieke Technische Schooi te Haarlem een onaangename maar uiterst duidelijke illustratie door de uitlatingen van een der leraren aan de Velser Technische School. Bedoelde leraar heeft zich de vrijheid veroorloofd, in een van zijn lessen de H. Schrift e betitelen als een collectie legendarische verhaaljes en dominé's en priesters te betichten zelf niet te geloven in wat ze in hun gods dienstlessen vertellen. Kvjk, dat is nu net iets méér dan men in een humane democratie yerplicht is te verdragen. Een van de eerste eisen van verdraagzaamheid is toch wel het menselijk respect voor een anders op rechte overtuiging. Anders gezegd: dat men zich onthoudt van inbraakpogingen Het Koninginnefeest in IJmuiden-oost begint zaterdag 28 april als de ope retteclub van de r.-k. speeltuinvereni ging „Vrjj en Blij" in het patronaats gebouw voor de kleuterscholen en de eerste twee klassen van de lagere scho len in drie uitvoeringen de kinderope rette Repelsteeltje brengt en zo moge lijk nog een lintenspel. Maandag 30 april brengt deze vereniging in hetzelf de gebouw voor de hogere klassen twee keer de operette „De pruik van de koning". Koninginnedag wordt geopend met een muzikale rondgang van de IJmui- der harmonie, die om kwart voor acht begint in de Abelenstraat en om 8 uur zijn eindpunt vindt op het plein 1945, waar een aubdade wordt verzorgd door leerlingen van de vijfde en zesde klas sen van alle lagere scholen in IJmui den-oost onder leiding van de heer H. W. Odijk en met begeleiding van de harmonie. In de morgenuren worden voor diverse scholen in het herv. jeugd- gebouw twee filmvoorstellingen verzorgd met ais hoofdfilm „Met William naar de stad". 's Middags zal een gecostumeerde op tocht door IJmuiden-Oost trekken. Ver schillende scholen zegden reeds hun me dewerking toe. De stoet vertrekt des middags om drie uur bij de r.-k. school aan de Zeeweg. Bij de Spaarnestraat verlaat de IJmuider Harmonie de stoet en geeft daarna een muziek-demonstra- tie op het Marktplein. De leden van de oranjevereniging IJmuiden-oost krijgen 's avonds in twee achtereenvolgende voorstellingen een bont programma aangeboden, waarin zijn opgenomen een bUjspel, muziek, zang, declamatie en ballet. De.afdeling Kennemerland van de Ne derlandse Toeristen kampeerclub NTK C. zal het kampeerseizoen gaan openen met een Koninginnekamp op het terrein Beeckesteijn in Driehuis van 28 tot en met 30 april. In hotel Munniks op de Grote Markt wordt vandaag de jaarlijkse rally avond gehouden. De N.T.K.C. is aangesloten bij de I.F.C.C., de interna tionale federatie van kampeer- en ca ravanverenigingen, die elk jaar een rally houdt. Deze werd in 1947 in Heemstede gehouden. In 1956 is Spanje aan de beurt. Over dit land zullen van avond spreken de heren S. de Kreuk en J. Ganter, terwijl de heer H. Arends voor toepasselijke Spaanse muziek zal zorgen. in een anders geestelijk home. Wan neer dan dergelijke inbraakpogingen worden verricht door een volwassen, zij het half-wetenschappelijk mens en ten nadele van een onrijpe en op lager in telligentie-niveau staande jeugd, zijn dergelijke praktijken een „stoot onder de gordel" te noemen. De man in kwes tie heeft daarmee gedemonstreerd, dat hij de fijne knepen van het inbre kersvak nog niet verstaat. Met een slo pershamer en een moker gaat men niet inbreken. Dan zijn immers niet alleen de bewoners, maar ook de hele straat gealarmeerd en is de pcjitie er meteen bij. Wat de man deed was dan ook meer grof dan gevaarlijk maar in elk geval was het ontoelaatbaar en ondraag lijk. Er zijn ook belachelijke dingen die men niet kan tolereren. Wat aan deze affaire echter het meest antipathiek moet worden ge noemd, is 's mans misbruik van zijn leraarstaak. De laatste tijd gaat men meer oog krijgen voor het primaire belang van de persoonlijkheidsvorming ook bij het technisch onderwijs. Ook daar gaat het om meer dan alleen het bijbrengen van zuiver technische ken nis en handvaardigheid. Het zijn men sen die dit onderwijs geven en mensen die het ontvangen. Geen robots of auto maten. En daarom is er een grote fijn gevoeligheid, zelfkennis en zelfbeheer sing en een zo mogelijk nog grotere ma te van respect voor de jonge mens tot wie ment zich richt, voor nodig om zelfs lagere technische kennis aan die jonge mensen op een menselijke wijze bij te brengen. Wanneer een leraar zijn leerlingen kwetst in hun godsdienstige overtuiging doet hij een poging tot misvorming van hun persoonlijkheid-in-groei en maakt hij van zijn opvoedende taak een aan fluiting. Het is mij bekend, dat de Di- kwestie zo scherp mogelijk veroor deelt, maar ook is mij bekend, dat het in dit artikel bedoelde wangedrag tot een serie behoort. Afgezien van de vraag wat er aan te doen is, acht ik het in dit stadium nuttig er 'enige publi citeit aan te geven ter voorlichting van de christelijke ouders der leerlingen. Indien men zou menen, dat door dit artikel de goede naam van de school wordt aangetast, houde men goed in het oog, dat die aantasting niet door mij in de verdediging en voorlichting, maar door de leraar in de halfverbor gen aanval is gepleegd. w.g.) W. WESTERHOVEN, pastoor". Het bestuur van de stichting Vogel rampenfonds Haarlem had vrijdagavond in het Krelagehuis de medewerkers aan de vogelrampactie tezamen geroe pen voor het houden van een slotbijeen komst. De actie is met de dooi weg- gedooid, aldus de heer G. A. de Bock, voorzitter van de stichting, en daarom meenden wij u nog eens tezamen te moeten brengen om onder deze actie een streep te zetten. Spreker zette ver volgens uiteen hoe de actie in wel zeer korte tijd was tot stand gekomen. Er was, zei deze spreker, een goede sa menwerking, dank zij een groot gevoel van saamhorigheid en van opofferings gezindheid. Bijzondere dank bracht hij aan de heer G. Otter, die kampioen der collectanten werd door bij de ge houden collecte in twee dagen tijd bij na drie honderd gulden in te zamelen. Daarvoor was hij de eerste dag dertien uur in de weer! De losplaatsen van de vogels hebben wij later gecontroleerd, aldus de heer De Bock. Daarbij bleken negen vogels de vrijheid niet te hebben overleefd. De voorzitter van de stichting vogel rampenfonds en van de Haarlemse af deling van de vereniging van dieren bescherming, mr. W. Boers, bracht al lereerst dank aan autoriteiten en par ticulieren voor de ondervonden belang stelling. Door aan enkele der aanwezi gen, die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt, een herinnering uit te reiken, wilde hij alle medewerkers huldigen en dank zeggen. Voor deze herinnering, een ingelijste foto van een moment uit de actie, kwamen in aan merking het echtpaar Kleinwoud, de be heerders van het asyl, mevrouw Van Mourik - Schous en de heren G. Otter, J. Nieuwenhuisen, D. van den Berg, H. van der Molen en H. Drayer. De bijeenkomst was begonnen met het vertonen van een film van Jan P. Strijbos, die zelf verhinderd was hierop een toelichting te geven. In deze film zün opnamen verwerkt van het werk tijdens de vogelactie. De bijeenkomst werd besloten met een programma, dat pro deo werd aan geboden door een aantal amateur-groe pen, die tezamen waren gebracht door de heer H. Veldkamp. Er was hierbij ballet, gitaarmuziek, en niet te verge ten het optreden van het amusements orkest van de H.H.V. onder leiding van de heer Han Prinsen. H. Bavo (Kathedraal): 6.30, 7.30, 9 (Hoogmis) 11 en 12 uur. H. Antonius van Padua: 6.30, 7.30, 8.30, (Hoogmis) 10, 11 en 12 uur. H. Jozef: 6.45, 8, 0.15 (Hoogmis) en 11 uur; 18 uur: Avondmis. O. L. Vr. Rozenkrans (Spaarne): 6, 7.30, 9, 10.30 (Hoogmis) en 12 uur. H. Joannes de Doper (Amsterdamstraat): 6.30, 7.30, 8,30, 9.30 (Hoogmis), 11 en 12 u. H. Hart (Kleverpark): 6.30, 7.45, 9, 10.30 (Hoogmis) en 12 uur. H.H. Elisabeth en Barbara (Paul Kru- gerstraat): 6.30, 7.45, 9 (Hoogmis) en 11 uur. H. Liduina (Rijksstraatweg): 6.30, 7.30, 8.30, 9.45 (Hoogmis) en 11.30 uur. O. L. Vr. van Zeven Smarten (Rijks straatweg): 6.30, 7.30, 8.45 (Hoogmis), 10.15 en 11.30 uur, 18 u. Avondmis. H.H. Petrus en Paulus (Tesselschade- straat): 6.30, 7.45, 9 (Hoogmis), 10.45 en 12 uur. Allerheiligste Drieëenheid: 7.30, 9 (Hoogmis), 10.45 en 12 uur. Hulpkerk Bloemendaal: 7.30 en 9 uur. O. L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen (Overveen): 7, 8, 9 (Hoogmis), 10.30 en 11.30 uur. H. Agatha, Zandvoort: 7.30, 9 (Hoogmis) en 11 uur. H. Bavo (Heemstede) 6.30, 7.30, 9, 10.15 (Hoogmis) en 12 uur. O. L. Vr. Hemelvaart (Heemstede: 7, 8.15, 9.30 (Hoogmis), 11 en 12 uur. H. Antonius van Padua (Aerdenhout); 7.30, 9 (Hoogmis) en 11 uur. De straten waaraan het complex der 140 woningen van de vereniging „Een dracht maakt macht", naby de van Lennepweg te Zandvoort, worden ge bouwd, zullen namen van dichters krij gen, zoals met de meeste andere straten in die omgeving reeds het ge val is. De nieuwe straten zullen heten: Jacob Catsstraat, Staringstraat, Catha- rina van Rennesstraat en Willem KIoos- straat. Verder zal een weg welke naar een mooi duingebied nabij het circuit voert, genoemd worden „Dr. Jac. P. Thijsseweg". Voor tuinaanleg naby de W. H. Su- ringar-kleuterschool aan de Herenstraat wordt ƒ3000 gevraagd. In verband met het feit, dat bi) de verkiezingen de stembureaux langer geopend zullen zijn, wordt voorgesteld het presentiegeld der leden te verho gen en te brengen op 1.50 per uur, tot een maximum van f 15 per persoon en per dag. De leges-verordening zal worden her zien, waarbij de tarieven voor het trek kerskamp „De Branding" met 5 cent worden verhoogd tot 0,65 per dag voor personen van 17 jaar en ouder, 0,30 per dag voor personen van 6 t.m. 16 jaar. Voor kinderen beneden 6 jaar behoeft niets betaald te worden. Voor het parkeren van een auto en motorrijwiel in het kamp zal resp. 1 en 0,50 in rekening worden gebracht. Voor de eerste maal in het seizoen is gisteren weer de beroemde kaasmarkt van Alkmaar gehouden. Reeds op deze eerste dag waren er vele toeristen ge komen onder wie een groot deel uit het buitenland. De bijgaande foto toont een tafereeltje dat het altüd weer „doet". (Van onze correspondent) Cees Schilperoort in de radio wereld bekend als Gait Jan Kruutmoes te Apeldoorn treedt met ingang van 1 juli a.s. in vaste dienst bij de amuse mentsafdeling van de K.R.O.tot dus verre treedt hij onder meer op in het Carrouselprogramma op zaterdagavond, vrijdags bij de „Boertjes van buut'n" en zondags bij „De Springplank". Op het ogenblik vervult hij de functie van secretaris bij de intendance van het paleis Het Loo. In deze functie werd hij 14 jaar geleden benoemd, toen zijn vader als zodanig werd gepensioneerd. Willen wij de christelijke hoop goed begrijpen, dan is het, zo als wij reeds hebben beklem toond, noodzakelijk voorop te stellen, dat er een innig dynamisch verband moet bestaan tussen datgene, wat wy hier op aarde te doen hebben, en het einddoel van het leven. Omdat het christelijk leven op aarde een hemel- Blinde bedelaar met hondje. Penseeltekening in bruine inkt. Het stuk behoort tot de laatste werken van Goya. Zaterdag 21 april. Hoog water: 0.41 u. en 13.09 u. Laag water: 8.24 u. en 21.14 u. Zondag 22 april. Hoog water: 1.39 u. en 14.02 u. Laag water: 9.28 u. en 22.03 u. Maandag 23 april. Hoog water: 2.28 u. en 14.48 u. Laag water: 10.21 u. en 22.48 u. et hart, de pomp die het bloed in de slagaders perst, welke laatste het ver der naar alle delen van het lichaam transporte ren, is een holle spier. Als u wel eens het hart- tje van een konijn of kip hebt opgegeten, zult u weten dat dit vlees zeer mals is. Geen wonder, want het is de meest ge bruikte spier van het lichaam. In de slaap, als de loopspieren (biefstuk, bout) rusten, blijft de hartspier con tinu in bedryf, z(j het in een wat rus tiger tempo. Per dag klopt het hart van een volwassene ongeveer honderd duizend maal. Dat het hart uit twee afdelingen be staat laten wij buiten beschouwing. De dikte van de wand van de holle hartspier varieert van enkele millime ters tot één centimeter. In samenge trokken toestand, dat is als het bloed wordt uitgeknepen, wordt de dikte wel anderhalve centimeter. Het langsstro mende bloed kan niet in alle lagen van de hartwand doordringen, daarom heeft het hart, evenals de andere spie ren van het lichaam, eigen bloedva ten die uit het begin van de grote lichaamsslagader ontspringen. Deze bloedvaatjes hebben naar verhouding tot de grootte van het hart (ongeveer als een vuist) 'n flink kaliber, hetgeen verband houdt met de enorme hoeveel heid arbeid, die het hart (een motor van 1.375 pk) voortdurend moet ver zetten en de grote hoeveelheid brand stof die het daarvoor nodig heeft. Het klimmen der jaren doet ook op het hart zijn invloed gelden. Het hart verliest aan elasticiteit en kan niet meer zo krachtig samentrekken, voor al als dit lang achtereen moet gebeu ren. Dit gaat niet ongemerkt en komt tot uiting in een sneller vermoeid en eerder buiten adem zijn; het zijn ver schijnselen van een natuurlijk proces die, in lichte graad, geen reden tot be zorgdheid geven. doeld, maar in zijn uitwerking niet on verdeeld nuttig. Een en ander heeft namelijk tot gevolg dat er op de duur van de elasticiteit van de slagader- wand niet veel overblijft. U zou het zich zo kunnen voorstellen, dat een slangetje van dun elastisch rubber wordt vervangen door een leren ko kertje. Is de verkalking ver voortge schreden dan ontstaat er een soort harde pijpesteel. Dit zou allemaal met erg zijn als het geheel niet gepaard ok gaat het ouder worden bij iedereen gepaard met meer of minder sterke aderverkalking, een term die gedeeltelijk onjuist is, zoals wij aanstonds zullen zien. De wanden van de slagaders (die het bloed van het hart wegvoeren) zijn elastisch; zij zijn niet alleen rek baar, maar kunnen zich ook actief samentrekken en zo het hart helpen het bloed voort te stuwen naar alle lichaamsdelen. Wij weten er nog lang niet alles van, maar ik verzeker u dat er over de gehele wereld door vele medici hard op gestudeerd wordt. Hoe dan ook, in de loop van de levensjaren en eerder dan u misschien denkt gaan er ver anderingen in de wand van de bloed vaten optreden. Zeker op het 30ste jaar al gaan er zich vetten in de wand van de slagaders afzetten. Dit vet is week en zou de stevigheid van de wand ondermijnen, daarom wordt de wand versterkt met bindweefsel dat minder elastisch is, terwijl 't vet geheel of gedeeltelijk wordt vervangen door kalk. Dit reparatieproces is goedbe- ging met vernauwing van de slagader waardoor minder bloed kan passeren. De bezitter van verkalkte bloedva ten heeft er soms verrassend weinig last van, maar dat is niet altijd het geval. Een heel typische klacht is het pijnlijke protest van de spieren, die bij vergrote behoefte niet voldoende bloed krijgen. Dit kan bijvoorbeeld op treden in de benen en die mens dwin gen even stil te blijven staan. Ver kalking van de hartslagadertjes ver oorzaakt ook een heel typische klacht, namelijk een soort krampgevoel in de hartstreek, ook weer een waarschu wing dat het hart minder bloed krijgt dan het op dat moment nodig heeft. De oorzaak van slagaderverkalking? Zoals gezegd, het fijne weten wij er nog niet van. Vast staat, dat het door vet voedsel in de hand wordt gewerkt. Ook door veel eten, want het teveel wordt omgezet in vet. Dit overtollig vet kan het lichaam niet goed ver werken. Niet voor niets hebben wij in deze kroniek meer dan eens gewaar schuwd tegen de slechte gevolgen van overvloedig eten. In Museum Boymans te Rotterdam wordt een opmerkelijke en kostbare tentoonstelling gehouden van overi gens niet gemakkelijk onder ons bereik komende tekeningen en etsen van de grote Spaanse schilder Franciso Goya, die geleefd en gewerkt heeft in het eind der 18de en het begin der 19de eeuw. Het is natuurlijk aardig, het een en ander van zijn onstuimig en derhalve tot de verbeelding sprekend leven te weten de vele levensbeschrijvingen van Goya vonden en vinden gretig af trek maar het best leert men zowel Goya zelf als de tijd waarin hij leef de kennen uit de ontroerende, felle, ui termate knappe werken, die hij schiep. De liefhebber kan nu niet al te ver van huis terecht: in Rotterdam. Hij zal er een 250-tal prenten bijeenvinden (o.a. uit de Vermaarde „Caprios". „Los Proverbios" en „Disperatos". Er hangen geen overrompelende stukken, maar de gevoelige beschouwer zal rö- kelijk tevreden zijn. Zelfportret van Francisco Goya; ets, welki als eerste plaat in de „Capri- cios" werd afgedrukt. Hare Majesteit de Koningin zal don derdag 26 april a.s. een bezoek aan oostelijk Flevoland brengen. Gezien het karakter van dit werkbezoek: een in druk te krijgen van de dagelijkse gang van zaken te Lelystad en bij de dijk werken, zullen feestelijkheden achter wege blijven. in-wording is. Dit laatste wordt nog al eens vergeten. Voor een deel hangt dit natuurlijk samen met verkeerd of niet voldoende inzicht in de geloofswaarhe den op dit punt. Dat men de „ver diensten" van een goed leven niet juist ziet, hebben wij de vorige week op deze plaats reeds aangestipt. Het bi zonder oordeel waarover de Open baring ons zeer weinig mededeelt is in geen geval een louter juridische beslissing, een soort uitspraak of von nis van buitenaf, waarbü onze „ver diensten", de norm zijn. Veeleer heeft men te denken aan een „moment, waar in de mens onder Gods blik de beslis sing, die hjj in zjjn leven heeft opge bouwd, voor alle eeuwigheid besten digt". Wij moeten het zó zien, dat de dood de eigenlijke eindterm is van het aard se, tijdelijke leven. Maar het echte, eeuwige leven van de mens gaat door, of als men wil begint dan pas, en dat leven is het object van de chris telijke hoop. Dit eeuwige leven staat verticaal boven het aardse leven en ligt niet a.h.w. horizontaal aan het einde van de aardse levenslijn. (Walgrave) De christelijke hoop is slechts goed te verstaan door een „innig dynamisch zinverband te ervaren tussen de Inhoud van ons concreet historisch bestaan en de inhoud van de verhoopte eindterm". Dat zien wij over het algemeen nog veel te weinig. Natuurlijk is alles in de diepste grond het werk der genade, maar onze medewerking mag daarbij niet uitgesloten worden. Het gaat niet aan het aardse te ver waarlozen en alleen onze aandacht op de eeuwigheid gevestigd te houden, evenmin als het verantwoord is, om gekeerd, zich geheel toe te leggen op de kerstening van het leven op aarde zonder daarin het verband met onze eeuwigheidsbestemming tot uiting te brengen. Vooral de laatste pausen heb ben herhaaldelijk en met nadruk op het noodzakelijk samengaan van de zorg voor het aardse en het hemelse als de juiste opvatting van Gods bedoeling gewezen. Het is te betreuren, dat dit inzicht nog niet algemeen is. Men treft nog steeds te veel per sonen aan, die, ófwel zich ge heel op het aardse toeleggen en 't als een soort gesloten orde beschou wen, waar alles weliswaar gedaan wordt ter wille van God, echter zonder werkdadig verband met de eigenlijke eindbestemming, ófwel al het aardse verwaarlozen terwille van het enig nood zakelijke: het Rijk der Hemelen. De eerste houding noemt men dan huma nisme (in de goede zin van het woord), de tweede een eschatologische houding (gericht op de uitersten, de „eschata" van de mens, m.a.w. zi)n eeuwige be stemming). Ér wordt dus of naar de ene of naar de andere kant overdreven. Zoals steeds ligt ook hier de waar heid in het juiste midden. (Wie hier van meer wil weten, verwijzen wij met nadruk naar het waarlijk onovertrof fen boekje van G. Thils: Het Katholi cisme van de toekomst, uitgegeven bij H. Nelissen, te Bilthoven.) Het waarachtige en volledige chris telijke humanisme, zegt Walgrave zeer terecht is een humanisme van de hoop. Humanisme en eschatologie staan niet naast of tegenover elkaar. De aard se taak, die de (christelijke) humanist beamen wil, wordt geëist en geïnspireerd door het komende eindrijk. Door de in trede van de christelijke heilsorde wordt de natuurlijk historische opgave van het mens-zijn niet alleen behouden, maar eerst daardoor verkrijgt zü haar eigen lijke richting. Dat geldt ook op het gebied van de menselijke kuituur. Die richting immers wordt aan de kuituur niet louter van buiten-af medegedeeld. Het wezensverlangen van de mens naar heilsgemeenschap met God werkt reeds verborgen en onbewust in elk streven van de kuituur. St. Thomas heeft gezegd, dat de orde van de natuur bestaat ter wille van de orde der genade. Daaruit volgt dan, dat het doel van onze kuituur positief gericht moet zün op de eeuwige eind bestemming. Zo verstaan is het ver volgens duidelijk, dat echte christelijke beschaving slechts kan bestaan indien zij leeft uit de christelijke hoop. Deze waarheid heeft uiterst ver strekkende gevolgen. Walgrave heeft volkomen gelijk wanneer hij hierbij aantekent, dat deze opvatting als zijnde de juiste veel dieper moet ingrijpen in het godsdienstonderwijs en de opvoe ding dan tot nu toe het geval Is. Im mers, zoals St. Paulus zegt: „Het ge loof is de werkelijkheid van de dingen, die wij hopen" (Hebr. 11.1). Maar om dat het geloof o.a. door „horen" tot stand komt ook dit is een woord van St. Paulus is het noodzakelijk, dat de prediking, het geloofsonderricht zó geschiedt, dat zij, die toehoren, de waarheden ook goed kunnen opne men in geest en hart. Niet zonder reden wordt de hoop de vergeten deugd genoemd. Dit hangt voor een deel samen met het feit, dat er veel te weinig over gesproken is. Men is eenvoudig niet voldoende op de hoogte. Daarom is het zo verheugend, dat tegenwoordig het inzicht doorgebro ken is in de wezenlijke betekenis van de deugd van hoop voor het christelijke leven. Het secretariaat van het aartsbisdom deelt mede, dat volgens publikatie van de H. Riten-congregatie in de Osser- vatore Romano van 16/17 aprii op het feest van de H. Joseph (1 mei) de tekst van de Mis van het officie van het be- schermfeest van de H. Joseph moet worden gebruikt, als de eigen teksten van het nieuwe feest nog niet verkrijg baar zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 7