x^UL(leii over liet Sovietbezoek:
kan het bes
1 een begin zijn
in
Opstandige
Cyprioten
blazen een
Dakota op
Jungschlagers dood
SOMMIGE INDONESISCHE
KRANTEN LEVEREN
REDELIJK COMMENTAAR
Gemeenteziekenhuis Den Haag
moet hedden sluiten
Jongeren en
verkiezingen
Baanvegen op Volkel
Sr
;v
birning
Lic, ^sche
{h\\c
RVS
Razzia op Cyprus
Fontein op Texel
Tijdens vakantie van verpleegsters
Gratie voor
socialisten in
Oost-Duitsland
Het weer
kjv"
dtr-Ai:
Gebrek aan verplegend personeel
mycuMw
APRIL 1956
79ste JAARGANG No. 26589
(VI
Ft 1
Prinses Wilhelm in a
Kominiklijke moede r
We?"1 en het H°1
Xh ï<hneer het .n
fcV* te hebben
ïhS flyover 1955
I K N 1 werknUkering te
h\>^kg6veermierS' die
De zaak-Jungschlager
Maengikoms vonnis
komt in het Staats*
archief
jjftsjes in kleuren HO."
Weinig verandering
In verband met de viering
van Koninginnedag zal ons
blad maandag 30 april niet
verschijnen.
DE DIRECTIE
Sociaal
commentaar
Churchill secuur
I- ,-avvV V^-
PgfllP W
Anthony
^ll
HAARLEM
k6«vSl* JOgnn Advertentie* 21545
VHljw. o Postgiro 143480
"ei n,:r*6,,raa< 171. tel. 4790
11 ï*le«ü ®n: loeuweriklaen 50
WlKÏ?00" 5790
A ??rrl9'er
A
Df/AVan dor Kallen.
H* Run en W. Sovorln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERIENIIhlAKIbh 48 cents per millimeier-
hoogte. Omroepers 10 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt itch het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week,
12.17 per maand, (6.50 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5J0
uur 's avonds tel. 21544.
"j
Vrijdag heeft kolonel W. Bakker op de
vliegbasis Volkel zijn commando over
deze basis overgedragen aan luitenant-
kolonel D. Berlijn. Na afloop van deze
officiële commando-overdracht werd
op het vliegveld een défilé gehouden,
ivaaraan ook een aantal voor een vlieg
basis karakteristieke voertuigen deel
nam. De foto, welke van dit défilé een
beeld geeft, toont op de voorgrond
twee opvallend beschilderde mechani
sche baanvegers.
Op het vliegveld van Nicosia is een
Dakota van de Cypriotische luchtvaart
maatschappij door een ontploffing ver
nield. Er zyu geen slachtoffers te be
treuren. Slechts enkele weken geleden
slaagden Cypriotische verzetslieden er
in een viermotorig ,,York"-toestel in
brand te steken. Sindsdien zijn er uit
gebreide veiligheidsmaatregelen geno
men. Men neemt aan, dat het vernie
len van de Dakota eveneens het werk
is van verzetslieden, maar het is voor
alsnog een raadsel, hoe zij in hun op
zet zijn geslaagd.
Een Britse echter heeft gisteren twee
jonge Cyprioten, een 20-jarige tuinman
en een 22-jarige schoenmaker tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld, om
dat in hun bezit bommen zijn aangetrof
fen. United Press maakt melding van
vlugschriften, die gisternacht op het.
eiland zijn verspreid en waarin wordt
aangedrongen op pogingen om aan de
toestand van terreur en contra-terreur
een eind te maken.
Het is niet uitgesloten, dat de Tweede
Kamer zich te eniger tijd zal beraden
of aan Prinses Wilhelmina de titel van
„Koninklijke Moeder" zal worden ver
leend.
In haar verslag maakt de commissie
voor verzoekschriften uit de Kamer
melding van een verzoek daartoe, dat
haar is toegezonden door een dame uit
Amsterdam.
De commissie is van oordeel dat dit
adres voor de Kamer van belang kan
zijn en stelt daarom voor het ter inzage
van de leden te leggen.
Eden,
isie, „rapport
over het be-
ei)Vah de Russische
bi. ktlr°cs.jtsjev. De
kb^ekingen die te
zyn gevoerd
W. kunnen zijn".
11 Van een begin
hij de bespre-
in West-
•uwe paden
magistraat
k gedaan in
tussen twee
zijn ge
want hij
in de vorm
°an de vrou-
°P. Over de
van de sen-
te oordelen,
e». Ziir.'U'e' «oor, dat
i 'i W rijm ?0evlucht te
&R 4 V ,^k oe-
M .9 ZQa,. lichtvaardige
Op* teaar hot rtm
K-i to k «fc HyuurU1ye
kVjn, Kn eropy^aar het om
°at ts
S\Kjtn "onl kv)am tot
U)an^ 00k dan
KNt tiller ls °P9esteld.
A V, Vw taai V 00k het
W11.1 hZ V1 er7ls»9
dreef zijn
-.. ln Baden-
uitspraak
Van een vers
1955
^S^-sorga.
.Uit dn°S een'Seren aan
IV a e Mn e.*. ^^ering
P b(j ^'bg r ln dienst
kgever iE
-sever in
116 bea e!ke ken~
IVM lt w°Uien ngang
Semeen-
eeu auto
van
de
Zwol
kingen „rechtuit" is gesproken. „Ik
ben van mening dat dit heelt geholpen
omdat beide partijen bij deze bespre
kingen ernstige doelen nastreefden.
We verwachtten niet, evenmin als u,
dat wij binnen een paar dagen alle
grote problemen die de wereld ver
deeld houden tot een oMossing zou
den kunnen brengen. En met be
trekking tot sommige problemen
hebben we ook geen vorderingen
gemaakt. Er zijn echter verschillende
geschilpunten waarover we een be
moedigende mate van overeenstem
ming hebben bereikt zelfs groter
dan ik bij aanvang had verwacht,"
aldus premier Eden.
Premier Eden gaf tot besluit nog het
volgende overzicht van de Britse
politiek:
„We zullen ons niet van onze vrienden
laten afscheiden. We zullen onze vitale
belangen niet uit het oog verliezen.
Doch we zullen trachten met iedereen
overeenkomsten te sluiten. In de lange
geschiedenis van de diplomatie heeft
wantrouwen meer kwaad gesticht dan
vertrouwen. Dat is waar. geloof me.
We zullen de politiek volgen die ik u
heb beschreven. We zullen overeenkom
sten trachten te sluiten en vriendschap
trachten te bevorderen. Ik ben er zeker
van dat het Russische bezoek hiermee
in overeenstemming was en, als gevolg
daarvan, kan de wereld zich geruster
voelen", aidus premier Eden in zijn
„Rapport aan de natie".
Engelse troepen hebben in het dorpje Politico bij Nicosia op Cyprus een groot
scheeps onderzoek ingesteld, waarbij alle huizen werden onderzocht en de
bewoners ondervraagd.
Bij het vertrek van de Russische leiders
Boelganin en Khroestsjev uit Londen
voor de terugreis naar Moskou, heeft
maarschalk Boelganin, de Russische pre
mier, in het bekende Victoria Street
station een afscheidsrede gehouden. De
ze telefoto toont de maarschalk bezig
met zijn toespraak, gadegeslagen door
(van rechts naar links) Sir Anthony
Eden, de Britse eerste minister: Nikita
Khroestsjev eri de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd.
Honderden schoolkinderen van Texel zagen vrijdag voor het eerst een spuitende
fontein, toen zij op „de groene plaats" in Den Burg stonden aangetreden met
fleurige rood-wit-blauwe vlaggetjes. De burgemeester van Texel, mr. C. de
Koning, draaide daar namelijk de fontein open, die ging spuiten, dank zij de
indienstneming van het eerste pompstation van de drinkwatervoorzienig op
het eiland, welke plechtigheid eerder op de dag door minister J. G. Suurhoff
was verricht.
(Van onze correspondent in Indonesië)
Het onverwachte overlijden van
Jungsclilager heeft ook in Indo
nesië de gemoederen diep ge
schokt. Twee dagen voor zijn dood had
cle openbare aanklager, djaksa tinggi
Sunarjo, nog verklaard het eigenlijk niet
nodig te vinden dat Jungschlager in het
Tjikini-ziekenhuis werd verpleegd. Naar
zjjn mening kon dat evengoed in de
gevangenis gebeuren, maar hij legde
zich neer bij de beslissing van de be
handelende artsen, zo verklaarde hij.
Dat de ziekte van Jungschlager zo ern
stig was, dat reeds zo spoedig het over
lijden daarop zou volgen, is kennelijk
echter ook voor hem een verrassing ge
weest. De tien rechercheurs die Jung
schlagers kamer in het ziekenhuis be
waakten konden spoediger weer voor
ander werk ingezet worden dan hij ge
dacht had. Officieel commentaar werd
er in Indonesië op de dood van Jung
schlager niet geleverd. Men wees slechts
op het artikel in het wetboek van straf
recht, dat zegt dat door het overlijden
van een beklaagde de strafvervolging
automatisch opgeheven wordt.
Tijdens de vakantieperiode, van 1
mei tot 1 oktober, zal het gemeente
lijk ziekenhuis Zuidwal in Den Haag
noodgedwongen een aantal bedden moe
ten „sluiten". Er zijn echter reeds
maatregelen genomen om die zieken,
die dringend moeten worden opgeno
men, te helpen. Men heeft enige voor
zieningen getroffen en, voor uiterste
gevallen, contact opgenomen met het
gemeentelijk ziekenhuis in Delft, waar
opneming mogelijk zal zijn.
De geneesheer-directeur van de Haag
se gemeentelijke ziekenhuizen, jhr.
P. N. Verspyck, is vol lof over het
werk van het verplegend personeel.
Het zou echter immoreel zijn, zo meent
hij, dit zeer hard werkende personeel
zijn verdiende vakantie te onthouden.
Er is, zoals algemeen bekend, overal
een tekort aan verplegend personeel
en de overbelasting is de laatste jaren
steeds toegenomen. Vroeger trok men
in de vakantiemaanden jonge medische
studenten aan, die het verplegend werk
waarnamen. De animo is thans echter
zeer gering, omdat deze studenten over
al gemakkelijk veel meer kunnen ver
dienen. Men heeft oud-verpleegsters
verzocht in te vallen tijdens de piek
uren, maar dit is een noodmaatregel,
die niet wenselijk geacht kan worden
voor de opbouw van een organisatie
als een ziekenhuis.
President Wilhelm Pieck van Oost-
Duitsland heeft een aantal mensen",
die veroordeeld zijn op beschuldiging
van spionage voor West-Duitsland of
andere landen, gratie verleend, zo
meldt het Oostduitse persbureau A. D.
N. In een verklaring van het Oost
duitse ministerie van binnenlandse za
ken wordt gezegd, dat de amnestie
betrekking heeft op mensen, die zei
den tot de sociaal-democratische par
ty te behoren."
Zy waren vrijgelaten als bijdrage
tot een vermindering van de spanning
en in de hoop dat de sociaal-democra
ten zich voortaan zouden onthouden
van hun „misdadige spionage-activi-
teit". Enkelen der vrijgelatenen had
den „bijzonder ernstige misdaden" be
gaan. Er zpn geen namen van vrijge
latenen genoemd. (Reuter)
Er is een lichtpunt: de aanmelding
voor leerling-verpleegster is beter dan
voorgaande jaren.
Overigens zal de ontstane situatie
wel meevallen, zo meent de adjunct
directeur van de haagse G. G. D„ dr.
C. Kruyt. De wachtlijst is niet te groot
en men zal de zieken, voor wie dit
mogelijk is, onderbrengen in eenvou
diger verpleeginrichtingen.
Rechter Maengkom heeft gisteren in
Djakarta aan verslaggevers meege
deeld dat hU reeds voor de plotselinge
dood van de heer Junschlager gereed
was gekomen met het formuleren van
een vonnis. Dit vonnis zal vol
gens Maengkom bewaard worden in
het Indonesische staatsarchief. Hü
voegde hieraan toe, dat hij het docu
ment „zeer belamgryk voor de toekomst"
achtte.
Toen hem gevraagd werd, wat hij
daarmee bedoelde, zei hij. dat indien
iemand „bijvoorbeeld Nederland"
kritiek op het proces zou leveren, de do
cumenten uit het staatsarchief als be
wijs gebruikt konden worden.
(ANP)
Advertentie
BARTELJ0RISSTR. HAARLEM TEL 13439
FERD. B0LSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162
Verwachting tot zondagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Tameiyk veel bewolking met op
enkele plaatsen wat lichte regen.
Matige tot vrij krachtige noorde
lijke wind. Weimig verandering in
temperatuur.
Zondag
Zon: 5.16-20.03 Maan: 7.58
Zon: 5.14-20.05 Maan: 0.32-8.56
De Indonesische pers heeft echter
wel vrij algemeen commentaar gele
verd bij het overladen van de heer
Jungschlager. In enkele Indonesische
kranten (Suluh Indonesia in Djakar-
ta, Patriot in Medan) ging men daar
bij de normen van hei fatsoen ver
te buiten. Andere bladen konden het
ook nu nog niet laten het te stellen of
Jungschlagers schuld aan subver
sieve activiteiten tegen de Indonesi
sche staat re^ds bewezen was. Daar
naast waren ei echter ook Indonesi
sche kranten, die een redelijker ge
luid deden horen.
Het in Djakarta verschijnende Indo
nesische socialistische dagblad „Pedo-
man" schrijft bijvoorbeeld. „In de ziek
te van Jungschlager die zijn dood tot
gevolg had is er een factor die mogelijk
een niet kleine rol heeft gespeeld ,nl.
de duur van zön aanhouding en het on
derzoek in zjjn zaak, zodat de druk en
de geestelijke spanning ais gevolg hier
van niet langer door beklaagde konden
worden doorstaan". Pedoman besluit met
te zeggen, dat er weliswaar technische
moeilijkheden zijn, doch dat dit niet
wegneemt dat de duur van de aanhou
ding en berechting in deze zaak (en ook
in andere zaken) ernstig betreurd die
nen te worden.
Ook enkele van de nog in Indonesië
verschijnende Nederlandse dagbladen
hebben commentaar geleverd bi) het
overlijden van Jungschlager.
De in Djakarta verschijnende ,,Java-
bode" schreef o m.: „Met de dood van
Leon Jungschlager is een einde geko
men aan een proces, dat tot een „cause
célèbre" was uitgegroeid. Het heeft po
litieke beroeringen veroorzaakt. Het
heeft ook de gemoederen van duizenden
mensen geraakt. Dat alles lijkt met de
dood van Jungschlager niet belangrijk
meer. Niet de getuigen, met hun zware
beschuldigingen tegen een man, wiens
persoonlijke en politieke instelling daar
aan geen bases gaven. Niet de officier,
die Jungschlagers leven eiste. Niet de
rechter, die het schuldig of onschuldig
had uit te spreken, ir de gegeven om
standigheden een ondraagbaar lijkende
verantwoordelijkheid. Dat alles lijkt nu
geen zin meer te hebben. Men kan het
betreuren, dat door dit einde geen ant
woord is gekomen op de vraag, die
met Jungschlagers vervolging werd ge
steld en dat het rechtsgevoel dus onbe
vredigd blijft. Doch dat lijken ijdele ge
dachten nu de dood onverbiddelijk heeft
gesproken. Wat blijft is de rouw in de
harten van een vrouw en een verre
zoon om de man en vader, te zwaarder
nu hij zo moest sterven."
Hef Nieuwsblad voor Sumatra, dat in
Medan verschijnt, schreef: „Aan het
proces tegen de Nederlander Jungschla
ger is een ontijdig einde gekomen door
het overiyden van de beklaagde. Nog
slechts een week scheidde hem van de
uitspraak van de rechter, waarvan
thans niemand zal weten hoe deze ge
luid zou hebben. Het heeft geen zin hier
het hele verloop van het proces tegen
Jungschlager weer op te rakelen. Het
ligt een ieder nog te vers in het ge
heugen. Wel is het duidelyk dat de ar
restatie van Jungschlager en de daarop
volgende bewogen procesgang ge
voegd bij zijn constitutie tot zijn dood
hebben geleid. De psychische druk die
deze man heeft moeten doorstaan is le
zwaar voor hem geweest. Jungschlager
heeft ruim twee jaar in voorarrest ge
zeten. Het tegen tem gevoerde proces
heeft meer dan een jaar geduurd. Her-
haaldeiyk werd door opgezweepte sen
timenten zijn hoofd geëist. De laatste
tijd was 't reeds duidelyk dat de krach
ten van deze voorheen sterke figuur
hem goeddeels verlaten hadden. Hij
heeft de enorme spanning niet kunnen
doorstaan. Behalve Jungschlager zitten
er nog veertien Nederlanders reeds
meer dan twee jaar in Indonesië in
voorarrest op beschuldiging van sub
versieve acties tegen de Indonesische
staat. Pas tegen één van hen is rechts
ingang verleend. Het tragische einde
van Jungschlager herinnert eraan, dat
ook deze mensen nog steeds in onzeker
heid leven over hun lot en zodoende
voortdurend in ondraagiyke spanning
verkeren. Laten wy hopen, dat thans
op korte termyn aan deze onzekerheid
een einde zal worden gemaakt".
(Van een bijzondere medewerker)
Wie jong is en bovendien gezegend
met een normaal verstand en
een gezond lichaam voelt zich
in zijn dadendrang een soort van we
reldbeheerser. De ouaeren worden tel
kens opnieuw met dit verschijnsel ge
confronteerd en staan voor de keuze:
afremmen of er diepere inhoud aan ge
ven. Afremmen doet alleen hij die niet
begrijpt, die waarschijnlijk nooit begre
pen heeft wat het zeggen wil jong te
zijn.
Het is daarom een goede gedachte
van de Katholieke Volkspartij, en spe
ciaal van de jongerenorganisatie daarin,
om de katholieke jeugd van Nederland
in een achttal appèls samen te roepen
teneinde samen te getuigen voor de be
wuste wil die in de jongeren leeft wer
kelijk mede-wereld-beheerser te zijn.
De jeugdstandsorganisaties en alle an
dere jongerengroeperingen blijken dit
appèl aan hun
idealisme te heb
ben verstaan. Vele
tienduizenden tus
sen Sneek en
Maastricht, in
Wateringen en
Hengelo, Beverwijk, Bunnik en Arn
hem zullen morgen bijeen zijn. Er is
geen speciaal devies uitgegeven, er
staan niet al te veel toespraken op het
program. Men zal zich ontspannen in
zang en dans, maar toch zal men ook
luisteren en ook spreken en het kan
zin hebben om aan de vooravond van
dit gebeuren een paar gedachten te ge
ven die verduidelijken waarom dit appèl
zo belangrijk is.
Vanzelfsprekend gaat het er niet al
leen om de jongeren die voor het
eerst naar de stembus gaan duidelijk
te maken waarom zij verantwoord han
delen, wanneer zij hun stem aanstonds
op de K.V.P. uitbrengen. Het gaat er
niet alleen om, om tussen nu en 13
juni duizenden jonge mensen in het he
le land op huisbezoek te krijgen, strooi
biljetten te laten verspreiden, affiches
te laten plakken, kortom mede het
sjouwwerk in de verkiezingsstrijd van
de K.V.P. te laten verrichten. Het gaat
er op de allereerste plaats om, de jon
geren te helpen een antwoord te vinden
op de vraag die als van nature in elke
gezonde jonge mens leeft: wat is dat
eigenlijk, wereldbeheerser te zijn? Kan
ik, jonge man, ik, jong meisje, mij in
derdaad zo'n grootse titel aanmeten?
Het soms keiharde rechtsgevoel
van menige jonge mens wordt
vaak geschonden door wat hy
rondom zich waarneemt. Dat doet een
verzetshouding ontstaan. De gezonde
jonge mens wil het leed zien uitgeban
nen, het onrecht verdwenen, de eerlijk
menselijke liefde hersteld. Hij vraagt
daarbij niet naar schone woorden maar
naar daden die er direct op zijn gericht
het onjuiste uit de samenleving te ban
nen.
Welnu, hoe men de zaak ook draait
of keert, de jeugdbeweging tracht vor
mend op de jongeren in te werken.
Ze tracht de gaven van hart en geest
te richten oo de verwerkelijking van
idealen d: de moeite waard zijn.
Maar de verwerkelijking van vele ide
alen ligt nog altijd in de politieke sec
tor. Wil de jeugd de kans hebben dat elk
talent gelegenheid krijgt zich onder be
kwame leiding te ontplooien, dan zal die
gelegenheid door organisatie en finan
ciering moeten worden bevorderd.
In dat verband kunnen we denken
aan de bemoeiiingen van de overheid
met het werk van de jeugdbeweging, de
beroepskeuze, de vakscholing, be
vordering van meer op het maatschap
pelijk leven ingesteld onderwijs. Maar
dit alles is n.g maar beperkt; het zijn
aanlopen, die uiteindelijk voeren moe
ten tot het grootse ideaal; een maat
schappijorde, naar het woord van Pius
XI, hersteld volgens de wetten van het
Evangelie, En deze mat.tschappij-orde
waarnaar in zijn hart elke mens ver
langt, is geen onbereikbaar droombeeld,
maar een huis waarvoor de fundamen
ten gedeeltelijk zijn gelegd, waarvoor
de blauwdruk praktisch gereed is. Zij
die er aan willen arbeiden zullen te
vens de bewoners van dit huis van de
toekomst zijn. De kijkers aan de kant
mogen komen inkomen, de echte bou
wers zullen Je inrichting bepalen.
In deze zin is de verdere democrati
sering van het bedrijfsleven door mid
del van de publiekrechtelijk bedrijfsor
ganisatie een ideaal. In deze zin is de
mens die zich zelfstandig sociaal en
economisch kan handhaven, omdat hij
geen bezit is van de gemeenschap maar
persoonlijk bezit heeft, een onmisbaar
element in dat ideaal, n.l. dat de men
sen zelf de wereld dienstbaar zullen
'oen zijn aan de mensen.
Het werkprogram van de Katholieke
Volkspartij, mede in nauw overleg met
de jongerenorganisaties tot stand ge
komen, opent perspectieven die in elke
jonge mens een vuur kan doen ont
gloeien van enthousiaste toewijding. Er
is nu immers doorkijken aan. De perio
de /an voorbereiding is voorbij. We hoe
ven naar h t verleden nog slechts te
zien als naar de leraar geschiedenis.
De lessen van het verleden gaan we
toepassen. De toekomst i~ aan hen die
geloven.
Sir Winston Churchill heeft op het Red
Lion plein in Londen de eerste steen
gelegd voor de bouw van een pana voor
een publlciteitsfirma. Nadat de steen
vastgemetseld was, controleerde de oud-
premier met ware churchillaanse nauw
keurigheid, of een en ander wel water
pas stond.
