f'O EEN VIJVER in
e Kennemerduinen?
transport sou dan opnieuw
twee jaar vergen
'^S:^?rge:rn€ester
Polderbesturen verweren zich
tegen diepzuigplannen van
Van Herwaarden
„De wereld heeft geen wachtkamer"
V'
Renault -Fregate
Alleen Haarlem-centrum
toonde belangstelling
voor burgerzindemonstraties
MARTIJ
NJl
Studenten en
4i
De „Piet Hein" terug in Den Heider
VAX XIKL
w] "WÊ
^W-«d-bBoys a-HBC b>
«K ^.,,-ïïïïïiU"
W<-§Ta^6_()!
Garage DEN HOUT
V oetbalprijsvraag
ten einde
V
Voorstelling van „Alherdingk Thijm" met
Henk Boeree ten afscheid in de hoofdrol
Dr. B. Delfgaauw
sprak in stadhuis
Oude Westfriese dansen
op de Grote Markt
WOENSDAG 9 MEI 1956
PAGINA 3
^programma
OVERHEMDEN
Y/j
o? ij
L-
■t?'CiS.®: en 915 u-
'Sit
1)1^
>iS'ilJïiai«I Haarlem
i KvlV" J T^de Vries-
Voordelen
IiNBiRlElKERiS HiAiDIDEIN
HONGER-
Arbeider linigesl'oten
)i geschenk voor moeder
PARFUMS BIJOUS
JeugddemoniS'tratlie s
'EIMIIGRATIEAVGiND
MARTINI -
de vermouth
van superieure
kwaliteit.
Kalme beraadslagingen
Resolutie
Verweer v. Herwaarden
Argumenten
St!V''verP |S d'nsdag meldden zal
V s 1 i. ,n <Je Kennemerduinen
VJ» doirW zün. Naar wij
''tlii- iv I. het bestuur van de
Ml" f„,i "na!p Park De Ken-
het-
?s een aanvrage in-
Va xi 8 n ucucpuiccr-
aan oordhoIland om nog
e 'Rg?en en wel in het
>C> v'an c$JleBe van Gedeputeer-
'lp jdit plan doorgang
d»r,;k' <la* aan h-t zand-
St RU 7 -,eeweS. Miütairenweg,
n V i !»l'4te|> ecn spoedig ein
ijN
-j»'' ho*rpc e gewekt. Welis-
ueP^il xV#e«lvii, ,ransport ten behoeve
fS '•nke,:er in de Lammetjes-
i i j weken tot 't verleden
f-nkme a?nle? van de nieuwe
*e hectaren zou meten.
Ai n ee jaar graafwerk en
1 u1* d e Provinciale Water-
JlK ^Oe«v,® adviezen van de ge-
e,ldaal en Haarlem en
4 du ertentie
VWit "~^DO 3, DSK—VI. Vogels,
A.ST?4 £ch 4DSS; IB: HFC 3
W JA,«CH 5—Schoten 3, TYBB 2
\l,TO a elsen 2—Zandvoortmeeu
JjWTOt. Zee 2—EDO 4.
hemstede; 2B: HFC i—
£~-Kinheim 2, DSS 2—Onze
,-jJ Beverwijk 4DIO 2.
WC 6; 3B: Schoten 4—Ken-
j, EDO 7SHS 2, Halfweg 2
AA! 3' „3D: DSK 2—VVD 2,
|\J 'Affl 8—Geel Wit 3; 3F:
4 Aa DEM 4Stormvogels 6;
8, 'tip 3~DSB 2, DIOS 3-Voge-
1 ,5 10EDO 8; 3H: DSB 3
tDIO 3, VI. Vogels 4—
te: 3A: EDO 6—
2—DCO 4.
3—HBC 5; 4B: ADO 4
9—DSS 6; 4H: Hoofdd.
it 41: 1EV 4—DSB 4; 4J:
'fc 5'
VNS.3 aKinheim a, Storm-
B: ADO a—DEM a,
'S; «Herland a.
I» a. ï?Ss b—NAS a, Concor-
>K4v.V7DEM c.
«k "SS d, DIOS a—Concor-
Jt 3cqr-HBC e. Alliance c—
$yh' °EM e—TYBB e, SHS a
l\: Velsen aOnze Gezel-
k DIOS a; 3B: DEM
b-' 3D: DEM eVelsen c,
Jió 3F: Concordia bGeel
1J; ,HtinCHoofdd. Boys b, Vo-
lüSfcS: \t „cJ 4B: DEM h—Onze
Af?f^-S b—Renova b. Onze
'«h HBC g—TYBB e; 4G:
e DEM j, Renova c
'enentie
16.50
Tel. 15438
IV11 ifAer
l'h'lfw iElleen"- Tijden 2. 4.15,
'jA '•JUn»i n 2.15, 7 en 9.15 u.
4j 2Sn -Jlm en de zwaRte
Af?tidén."Xou are never too
«o?atl2' 7 en 9.15 u.
'1- 9-15 Homblower". Tij-
ite' hfj-'i'n-i51 von der Tank-
VmC; 4.15, 7 en 9.15 u.
lV5 U. Parijs". 14 jaar. Tij-
c°htra
Peppone"
k 8.15.
tL ''i^aa'Panaris, de man
V't. uur: ..Modern tl-
X i#
Vj. %S64||1 elb/®emelvaartsdag)
«tt't 'giff 10 mei
Rotterdams To-
„r)„wlsverstand", 8 u.
"o^ii' 5^ r-N /-\l, utrnalorc"
WtH ^iPoori
;®Kl' k1- m,
Ai'! Vinkebaan 23.
Schouwspelers'
uur.
Iseweg 85, Bloe-
X, van der Hulst
M%RljvTM ;urg' ir,"^er «uist en
KW «1 l Blom en C. S.
W "li!1 G G' r?',j- Hendriks;
\Ytt> -_Roelofs,
z c- A.
z.;
M.
M.
van
J. Th. de
V>S Haarlem. mr.
°uden vrÜdaE 11 mei
van het Hoogheemraadschap Rijnland
nog af alvorens het college van G. S.
van raad te dienen.
Het bestuur van de Stichting Het Na
tionale Park De Kennemerduinen is tot
de aanvraag gekomen, omdat het van'
oordeel is, dat de thans in aanleg zijnde
speelvijver binnen korte tijd weer te
klein wordt. Wanneer echter het plan
wordt uitgevoerd zoals de directie zich
dat voorstelt, zou een aanzienlijk stuk
duinterrein moeten worden afgegraven
om het voorgestelde peil van 1 A.P.
te bereiken, waartegen de waterleiding
bedrijven van Haarlem en Bloemendaal
ernstige bedenkingen aanvoeren. De
grondwaterstand zou gevaar lopen te
dalen, tengevolge waarvan de vegetatie
in het duinterrein ook weer nadeel on
dervindt. De bodemverlagingsverorde-
ning verhindert bovendien onverant
woorde afgravingen in de duinen, waar
door de zeewering aan de kust te zeer
zou worden verzwakt.
Het zandtransport werpt in twee op
zichten voordelen af voor het bestuur
van de Kennemerduinen. Op de eerste
plaats wordt door de afgravingen ruim
te gemaakt vootr de thans in aanleg
zijnde speelvijver en wellicht in de toe
komst voor de andere vijver, terwijl
voorts de verkoop van het zand inet
onbelangrijke bedragen doet vloeien in
de kas. Het vervoer over de Zeeweg is
thans bijna drie jaar aan de gang. Per
dag worden 600 vrachten getranspor
teerd naar bouwterreinen in Haarlem
en naar het industrieterrein in de Waar-
derpolder, zodat dus dagelijks 1200
vrachtauto's door Haarlem en Overveen
denderen.De bewoners langs dezerou
te kunnen er beter op rekenen, dat zij
voorlopig nog niet bevrijd zijn van de
in hoge mate de rust verstorende en
blijkens de ervaring niet ongevaarlijke
vrachtauto's. De aanleg van een nieuw
meer zal tenminste twee jaar vergen,
waarvan het zand, aangenomen dat met
dezelfde frequentie gereden wordt als
thans, naar een ruwe schatting 200.000
zal opbrengen.
In de nacht van maandag op dins
dag hebben ongenode gasten een bezoek
gebracht aan een zelfbedieningszaak
aan de Kleverparkweg te Haarlem. Zij
hebben zich daar te goed gedaan aan
verschillende eetwaren, terwijl zij
voorts een aantal blikjes zalm en een
Hes Portwijn meegenomen hebben. De
bezoekers hebben een briefje achterge
laten met de mededeling; ,,W\j hadden
honger, met friendelijke groeten". De
schade, die de eigenaar heeft opgelopen
bedraagt ongeveer 24,-.
In dezelfde nacht is ingebroken in
een school aan de Buitenrustlaan, waar
uit de lade van een schrijfbureau 3,50
werd ontvreemd.
Zaterdag 12 mei komt een geezlschap
Italiaanse operazangers en -zangeressen
naar Haarlem om des avonds in het
Concertgebouw een concert te geven
van aria's, duetten en ensembles uit
opera's van Verdi, Donizeti, Puccini,
Rossini, Berlini en Leon Cavallo.
Hr. Ms. Piet Hein is gisteren uit Nieuw-Guinea in de haven van Den Helder binnengelopen. Met een vrolijke mars
werden schip en oe manning verwelkomd.
De Haarlemse politie heeft een 53-
jarige los arbeider uit Haarlem aange
houden, die ervan verdacht wordt op
een bouwwerk 15 kilogram nieuw ko
per te hebben gestolen. De man, die
enkele dagen geleden ongeveer een-
zelfde hoeveelheid koper heeft ont
vreemd, is ingesloten.
Advertentie
Grote Houtstraat 92
Telefoon 12160
an de nu 65-jarige r.-k. rederij-
-kerskamer „Alberdingk Thijm"
kan de toneelliefhebber moed ijk
getuigen, dat de pensioengerechtigde
leeftijd zich laat gelden. De Ka
mer teert gelukkig niet op de glorie
van het verleden en komt zeker één
keer per seizoen met een stuk van for
maat voor het voetlicht.
Nu kan men zich soms in dat for
maat vergissen, evenzo in de mogelijk
heden, die een groep, biedt om het stuk
te realiseren. Zo'n vergissing, naar bei
de kanten, heeft Thijm begaan, toen
het Maurits Dekker's ,,De wereld heeft
geen wachtkamer" in studie nam. Zo
wel maandag- als dinsdagavond heeft
de Kamer dit spel de donateurs aange
boden in de Haarlemse Stadsschouw
burg.
Maurits Dekker is gegrepen door
het probleem der atomaire krachten,
waarvan de gevaren, die de mensheid
bedreigen onberekenbaar zijn. „Er wordt
aldus schrijft hij in het programma
een hachelijk spel gespeeld met krach
ten, waarvan de gevolgen slechts ten
dele zijn te overzien. Nauwelijks besef
fend wat wij zaaien, weten wij niet
wat wij zullen oogsten".
Zijn stuk wil een klemmend beroep
zijn, vooral op de jonge mens, om
die krachten in bedwang te houden of
ze anders niet te gebruiken. En hij
neemt stelling tegen de mentaliteit, dat
de ontwikkeling der techniek een spel
is, waaraan iedereen moet meedoen,
omdat de wereld geen wachtkamer
heeft voor wie buiten dat spel willen
blijven.
Maurits Dekker heeft dus een eeu
wenoud probleem aan de orde gesteld,
dat in zijn atomische sfeer actueel is.
Het probleem wordt echter meer be
naderd met een sociale dan met een
artistieke bewogenheid en het krijgt
te weinig zijn uitwerking in een drama
tische hoogspanning.
Die hoogspanning kan hier zeker niet
gemist worden, omdat de atoombom
voor ons een onwezenlijk begrip is, een
voor ons abstracte realiteit, die wij uit
krantenberichten als ze nog gelezen
worden aanvaarden. Pas in het
laatste bedrijf ziet de auteur kans te
appelleren op het gezond sentiment van
de toeschouwers, die voordien hebben
zitten kijken naar een interessant, soms
spannend geval, waarover zij zich zelf
niet zouden druk maken.
De krachtige voorstelling, die het Am
sterdams Toenelgezelschap onder De-
fresne destijds bracht, doet niets af
van het feit, dat het stuk moeilijk te
spelen is.
Voor (geroutineerde) amateurs le
vert het teveel obstakels op om tot
een gave en aan de intentie beant
woordende vertolking te komen „Al
berdingk Thijm" had dus weinig mo
gelijkheden, maar die er waren heeft
het naar beste kunnen benut. Met een
wat meer begrijpende regie zou de
voorstelling nog meer gebaat zijn ge
weest.
Het verhaal geeft het conflict tussen
een professor en zijn zoon. Beiden
werken zij aan een nieuwe uitvinding
in een atoombommenfabriek, en de
prof. moet op last van de regering
daarover 'n rapport uitbrengen. De zoon
verzet zich uit menslievende overwe
gingen tegen het prijsgeven van de uit
vinding en de vader sluit zich (op wei
nig overtuigende wijze) pas bij hem aan,
wanneer de zoon de fabriek en een ge
hele stad voor een ramp gespaard
heeft, tengevolge waarvan deze door
stralen besmet, in een ziekenhuis te
recht komt. Rekening houdend met vo
renstaande opmerkingen kunnen wij van
de mensen van Thijm zeggen,' dat zij
in verschillende scènes voortreffelijk
spel te zien gaven. Maar in het eerste
bedrijf vooral was er vaak een on
macht te bespeuren, die bijvoorbeeld
leidde tot een onhandig onder-onsje bij
het schakelbord, welke scène juist de
climax had moeten zijn van dat be
drijf.
Henk Boeree, die als de zoon zijn af
scheid van Thijm speelde, kreeg vooral
in het derde bedrijf de goede toon te
pakken, en hij wist een oprechte be
wogenheid waar te maken. Aan Joop
Kruyver was de ondankbare taak toe
bedeeld de niet sterk getekende figuur
van de professor gestalte te geven;
hij wendde daartoe al zijn routine aan
en maakte er feitelijk meer van dan
In dit geval verwacht mocht worden.
Van Cocky en Jan van Bottenburg, de
twee assistenten kan slechts gezegd
worden, dat zij niet in hun rollen ge
loofden. Zij wisten zich niet van hun
taak, om het totaal beeld reliëf te geven
te kwijten.
Jan van de Ven bracht als de gene
raal voor ons een nieuw gezicht op de
Haarlemse planken, maar wij kunnen
moeilijk in hem een debutant zien. Een
geladener toon in het derde bedrijf zou
zijn spel nog markanter gemaakt heb
ben. Wiebe Postma deed het rustig
aan als dokter en Johan van Zwieten
(invaller voor Daam de Hey) probeer
de goed werk te leveren als electriciën.
Het lot is hem echter toegevallen, dat
het publiek in hem altijd de comediant
wil ontdekken. Daar kan hij zelf wei
nig aan doen, maar in een ernstig stuk
is dat nogal lastig. Tenslotte een ere
saluut voor Mies Nielen-Vlekke, die
prima werk maakte van haar dienst
bode rol. Niet het minst is het aan
haar te danken, dat het spel een fris
se kleur kreeg.
Henk Boeree met name mocht na
afloop een ovatie in ontvangst nemen,
een hulde, die hij na zijn zestien jaar
spelen bij Thijm terecht verdiende. Wij
zullen hem bij volgende voorstellingen
missen.
W. H.
Advertentie
v.a. f 7500.—
1 jaar garantie op onderdelen en
arbeidsloon.
- Wagenweg 164168
Het „openlucht"-programma van de
actie „tot dienen bereid" stond dinsdag
avond in het teken van demonstraties
en filmvoorstellingen. Demonstraties
van de vier gezamenlijke padvindersor
ganisaties en van het Haarlems speel
tuinwerk, die werden gehouden met
medewerking van de verschillende wijk-
comité's.
De padvinders van drie hordes en
twee troepen van de St. Michielgroep
in de parochie van St. Bavo, die onder
leiding van hopman Kenselaar op het
Theemsplein een brug pionierden, stok
brood bakten, Jacar-draaien lieten zien
en eerste hulpverlening demonstreerden
deden daarmee goed werk. Maar hun
gehoor bestond helaas uit bijna alle
maal kinderen. Het was jammer, dat
niet wat meer ouderen hun belangstel
ling toonden. De kabouters en gidsen
van de Agnesgroep van Oehoe F. Dre-
sens completeerden het geheel met
dansjes, spelletjes en pannekoeken bak
ken. Op dit plein vormden de 150 meis
jes en jongens de grootste demonstre
rende groep. Een soortgelijk programma
werd de belangstellenden geboden, die
in de speeltuin in de Godfried van Bouil
lonstraat waren samengekomen. Daar
waren het de meisjes van de St. Clair-
groep van de parochie St. Joannes
de Doper en de welpen en verkenners
van de Daniëlgroep uit de St. Joseph-
parochie. Eveneens een goede demon
stratie werd op het veld in de Hout
aan de Wagenweg verzorgd door de
N.P.V. en de Ned. Gidsenbeweging.
Het was jammer, dat in dit zuidelijke
deel van de stad de belangstelling mi
nimaal was. Heel anders was het op
de Botermarkt, waar de N.P.V. dis
trictsband Haarlem onder leiding van
hopman L. G. de Jong een kleine rond
gang door het centrum maakte en na
afloop voor een taptoe zorgde. Onmid
dellijk hierna begon een filmvoorstel
ling op de Botermarkt met films van
het Roode Kruis en over de padvinders
beweging. De band droeg voor de
tweede keer de nieuwe dassen, waar
mee zij op Koninginnedag voor het eerst
waren verschenen. De St. Jorisband
van de verkenners van de katholieke
jeugdbeweging maakten in tegenstelling
met de oorspronkelijke opzet geen mu
zikale rondgang, waardoor de propagan
da voor de padvindersdemonstraties
niet helemaal tot zijn recht kwam. De
voor de J.P. Coenschool aangekondig
de demonstratie moest op het laatste
ogenblik worden afgelast. Behalve op
de Botermarkt werd later op de avond
ook nog een filmvoorstelling op het
Teylerplein gehouden. De belangstelling
was in het centrum veel groter dan in
Haarlem-oost.
Bij gebrek aan een podium en wat
nog meer nodig was moest de jeugd-
demonstratie aan het Teylerplein hals
over kop worden verplaatst naar het
gebouw en terrein van de speeltuin
„Oosterkwartier". Het was dus geen
wonder, dat daar een half uur te laat
werd begonnen met het programma,
dat de gymnastiek-afdelingen van klei
ne en grote kinderen onder leiding van
de heer Kruythof uitvoerden. Daarna
trad de ritmische dansgroep op van mej.
Van Weerd, sloeg het tamboerkorps er
onder leiding van de heer A. Blok
lustig op los en concerteerde tenslotte
de jeugdfanfare. De muziek stond bij
ontstentenis van de heer J. Wildschut
onder leiding van de heer B. Balledux
uit Zandvoort. De speeltuinvereniging
„Oosterkwartier" heeft er daarmee een
prettige goed geslaagde jeugddemonstra-
tie van gemaakt waarvoor velen hun
belangstelling toonden.
De uitvoering van de jeugd nabij de
Zaanenlaan werd minder een demon
stratie dan wel een herhaling van het
jeugdballet, dat maandagavond op het
Wilsonsplein werd gegeven. Dit keer
echter waren de kinderen van vier
speeltuinen in Haarlem-noord er bij be
trokken.
Behalve de tentoonstelling biedt de
actie „tot dienen bereid" de belangstel
lenden heden, woensdag, het volgende
programma:
14.30 u.: Jeugdvariété in de C. Hooft-
straat,
19,00 u.: Demonstratie Bescherming Be
volking (m.m.v. ver. tegen mishande
len van dieren en wijkcomité's) op Turf
markt, Leidseplein, de Ruyterplein, He
rensingel 15, Drilsmaplein, Junoplant-
soen, Pretoriaplein, Tesselschadeplein,
Kleverlaan.
20.00 u.; Forumavond in de Ridderzaal
over „Burgerzin".
20.45 u.: Filmvoorstelling op Garen-
kokerskade.
21.30 u.: Filmvoorstelling op Tesselscha
deplein.
Vanwege de Kath. Emigratiestichting
wordt er vrijdagavond 11 mei om acht
uur bij Brinkmann aan de Grote Markt
te Haarlem een emigratie-avond be
legd, waarbij vooral de mogelijkheden
voor de V.S. besproken zullen worden.
Er zullen enkele filmpjes worden ge
draaid en verder zullen het woord voe
ren dr. J. van Nierde, een Amerika-
deskundige, en drs. J. van Campen.
Laatstgenoemde is directeur van de
Ntional Catholic Welfare Conference,
de organisatie, die zich met de borg
stellingen voor Nederlanders, die naar
de V.S. willen emigreren, bezighoudt.
Aavertentle
Verkrijgbaar in typen:
rood, wit en dry.
Dr. B. M. I. Delfgaauw heeft gis
teravond in de ridderzaal van het
Haarlems stadhuis een zeer gering aan
tal studenten geprobeerd uit te leggen,
in hoeverre ook studenten de burger
zin dienen te beoefenen. De bijeenkomst
vond plaats in het kader van de burger
zinactie, welke deze week in Haarlem
wordt gehouden. Na de uiteenzetting
werd er gelegenheid gegeven tot debat.
Alvorens in te gaan op de in de ge-
dachtenwereld van een student be
staande tegenstelling tussen de begrip
pen student en burger gaf dr. Delf
gaauw een omschrijving van hetgeen
men onder burgerzin dient te verstaan.
Naar zijn oordeel is burgerzin daar
aanwezig, waar een bepaald saamho
righeidsbesef gegroeid is, dat zich ma
nifesteert in het elkander steun en
hulp verlenen. De houding van de bur
ger ten opzichte van medeburgers en
zijn overheid bepaalt zijn burgerzin.
Een juiste definitie van het begrip bur
gerzin te geven viel dr. Delfgaauw
echter moeilijk. In elk geval zijn er
maar weinig woorden waaraan een
student zich zo pleegt te ergeren als
aan het woord burger. Hij, de student,
deelt de maatschappij eigenlijk in twee
froeperingen in: die der studenten en
ie der burgers. Alle niet-studenten zijn
burgers, onverschillig hun stand of
(maatschappelijke) positie. In deze te
genstelling is een zekere wrevel voel
baar jegens de maatschappij, waarmee
de student het niet eens is. Er vloeit
uit voort, dat de student zich een ge
sloten clan construeert, waardoor hij
contact krijgt met medestudenten en
zich aldus isoleert in een eigen sfeer,
overigens een wezenlijk element in de
vorming van een student, zo meende
dr. Delfgaauw.
Wanneer men nu onder een burger
iemand verstaat, die door productieve
arbeid deel heeft aan de opbouw van
de maatschappij, dan dient men met
burgerzin voor de student te bedoelen,
dat deze zich met de gedachte moet
verzoenen ook eens burger te worden
en dat hij zich derhalve tijdens de studie
voorbereidt op de functie, welke hij in
het maatschappelijk leven zo goed mo
gelijk moet vervullen. In geen geval
mag het burger-zijn van de student
beleefd worden als een gevoel van zelf
genoegzaamheid, van gearriveerd zijn.
Deze houding zou spoedig leiden tot
burgerlijkheid, een eigenschap, die dr.
Delfgaauw de aanwezige studenten niet
gaarne toewenste.
Na de pauze bleken enkele toehoor
ders er behoefte aan te voelen van ge
dachte te wisselen met de inleider.
Zoals wü reeds in ons blad van giste-
ren hebben gemeld kwamen dinsdag
morgen een 100-tal ingelanden van de
j Noordzijder-, de Hoogeveense- en de
Zwetterpolder, gelegen onder Noordwijk
i en Noordwijkerhout, in Hotel v. d. Geest
bijeen teneinde te beraadslagen ever
een resolutie aan de Minister van Ver
keer en Waterstaat tegen de bekende
diepzuigplannen van Van Herwaarden's
.ïalkzandsteenfabrieken te Hiilegom.
Deze resolutie is in de vrij onbewogen
ergadering aangenomen met alleen de
stem van v. Herwaarden tegen en zal
oehalve aan de Minister van Verkeer
en Waterstaat aan diens ambtgenoten
van Economische Zaken en landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening, Gedepu
teerde Staten van Zuidholland, het
Hoogheemraadschap van Rijnland en de
gemeentebesturen van Noordwijk en
Noordwijkerhout worden toegezonden.
Het meest emotionele van deze vrij
onbewogen bijeenkomst schuilde in de
1 openingsrede van de heer J. Oostdam
j Ez„ die de vergadering namens de drie
polderbesturen voorzat. Behalve een 100-
tal van de 675 ingelanden waren ook af
vaardigingen van de gemeentebesturen
van Noordwijk en Noordwijkerhout aan
wezig.
Het is nog nimmer in de geschiede
nis van de drie polders voorgekomen,
aldus de heer Oostdam, dat zij met el
kander moesten vergaderen om aan een
groot gevaar het hoofd te bieden, n.l.
dat der diepzuigvergunning aan de N.V.
Van Herwaarden's Kalkzandsteenfa
brieken te Hiilegom. Reeds meerdere
malen heeft de Noordzjjderpolder in zijn
geschiedenis voor moeilijkheden ge
staan. Spr. wees daarbij vooral op de
sinds 50 jaar totaal gewijzigde water
huishouding. Was vroeger de grootste
zorg het overtollige water uit de duinen,
terwijl de polder toen hoofdzakelijk uit
grasland bestond, thans is dit de zorg
tegen watergebrek en verzilting van
hoogwaardige bloembollengronden.
Een groot deel van het waterreser
voir der zeeduinen kwam in handen van
de waterleidingen; ook toen werd ge
zegd dat daaraan voor de polders geen
risico was verbonden, doch we weten
thans welke schade daaruit is voortge
vloeid. Later kwam daarbij de afzan-
ding van de binnenduinen en de hoge
geestgronden, waardoor de Noordzijder-
polder van een af- en ingesloten polder
werd tot een overgangsplateau tussen
de zee en Rijnlands boezem. Vele kost
bare maatregelen om het waterpeil in
de hand te houden moesten worden ge
troffen.
Na nog de recreatieplannen „Het
Langeveld" te hebben gememoreerd,
vervolgde spr.: De bloembollencultuur
was drie eeuwen lang onafscheidelijk
verbonden met onze welvaart, daarom
kunnen wij onze reservegronden niet
missen, willen wij deze welvaart behou
den. Wij staan voor een nieuw en ern
stig gevaar; de kalkzandsteenfabriek
heeft vergunning gevraagd om in de
Oosterduinen te gaan diepzuigen en dit
ontstellende bericht noopte ons de
hoofden bij elkaar te steken en ons
gezamenlijk standpunt te bepalen.
Door te gaan diepzuigen wordt de hy
drologische toestand van de polders in
ernstige mate bedreigd, ook door ver
zilting omdat onze gewassen zeer
chloorgevoelig zijn. Bovendien, waar wij
offers moeten brengen voor bebouwing
en industrievestiging moeten onze be
drijven uitwijkmogelijkheid hebben. Wij
kunnen derhalve slechts één geluid la
ten horen: dat diepzuigmeer mag nooit
in de Oosterduinen komen, wil onze
streek niet tot de noodgebieden gaan
behoren.
Tenslotte verklaarde de heer Oost
dam dat men niet mocht verwachten
dat hij alle risicos concreet zou aange
ven. Bij vele instanties in Nederland
daarnaar gevraagd, hebben wij nimmer
een positief antwoord daarop ontvangen
maar ir. V. Maris, dir. gen. van Rijks
waterstaat zei op een vergadering in
de Rivièrahal te Rotterdam voor 1600
oldermensen: „De verzilting van de
"ederlandse bodem is een jonge weten
schap waarbij niemand uit ervaring kan
spreken."
Het gaat hier om drie polders met
657 eigenaren en 1765 bunders, op het
erfdeel onzer vaderen wordt een moor
dende aanslag gepleegd, zo beëindigde
de heer Oostdam zijn inleidende rede.
Met handgeklap en voetengestamp be
tuigden de aanwezigen hun instemming
met deze woorden.
Hierna werd aan de vergadering de
volgende resolutie ter adhaesie voorge
legd:
Geven met verschuldigde eerbied te
kennen, de ingelanden van de Noord-
zijderpolder, de Hoogeveense polder en
de Zwetterpolder met een totaal grond
bezit van 1765 hectaren, in vergadering
bijeen op 8 mei 1956, dat zij kennis
hebben genomen van de berichten in
de regionale pers betreffende het beroep
op de kroon, ingesteld door v. Her-
waardens Kalkzandsteenfabrieken te
Hiilegom tot het verkrijgen van een ver
gunning voor het maken van een diep
zuigmeer in de Oosterduinen te Noord
wijkerhout, dat het streven naar deze
vergunning door hen met de grootste
ongerustheid wordt tegemoet gezien om
dat moet gevreesd dat door het diepzuig
meer de toch al zo delicate hydrologische
toestand van de Noordzijderpolder ern
stig bedreigt wordt.
dat in een groot deel van de Noord
zijderpolder met overheidskosten een
groot ontginningswerk in uitvoering is
dat eveneens in gevaar komt,
dat het diepzuigmeer komt te liggen
in Rijnlands boezemwater van waaruit
de Noordzjiderpolder moet worden be
malen en de Hoogeveense en Zwetter
polder worden geïnfiltreerd waarbij de
grootste ongerustheid wordt gewekt.
dat de kwaliteit van het water in de
toekomst schade zal gaan toebrengen
aan de aldaar te kweken zeer chloorge-
voelige bloembolgewassen, terwijl als
gevolg van het nieuw te maken meer
klimatologische veranderingen, zoals
mistvorming, kunnen optreden die de in
de bloembollen voorkomende zwam- en
bacterieziekten zullen activeren,
dat industrievestiging, bebouwing en
recreatieve objecten in dit aan de dui
nen grenzende gebied reeds zoveel of
fers vragen aan goed bloembollenland
dat uitwijkingsmogelijkheid in de onmid
dellijke nabijheid der bedrijven van pri
mair belang is,
dat door het maken van het diepzuig
meer 90 ha hoogwaardige bloembollen-
grond als vervangingsgrond permanent
verloren gaat hetgeen een zeer grote
sociale achteruitgang zou betekenen
voor de plaatselijke bevolking.
Redenen, waarom wij U eerbiedig ver
zoeken de diepzuigvergunning niet toe
te staan en alzo hui grondgebied te
behoeden begin onvoorstelbare en
rampzalige gevolgen.
Bjj de hieropvolgende beraadslaging
trad als eerste spreker op een der di
recteuren van v. Herwaarden's Kalk
zandsteenfabrieken die begon met de
lakonieke mededeling dat er voor hem
geen aanleiding bestond tot adhaesie
met de resolutie. Het was spreker ech
ter opgevallen dat de diverse gevaren
i wel vermoed worden doch niet concreet
pc
Ni
aangegeven en men was uitgegaan van
gevoels- en sentimentsoverwegingen;
de resolutie ls geboren uit een paniek
stemming.
Welke gevaren er aan verbonden bun
nen zijn, aldus de heer v. Herwaarden,
is niet bekertd, maar deze zullen naar
zijn gevoelen buitengewoon meevallen.
Bovendien gaat het niet om 90 ha;
waar dat getal vandaan komt weten
wij niet, wij hebben dat zélf eerst uit
de pers vernomen. De moeilijkheden
zijn ontstaan toen met de gemeente
Noordwijkerhout het gesprek begon
over de 30 ha, die deze gemeente van
ons heeft gepacht onder voorwaarden,
die inhielden dat wij ons het recht van
terugname der pacht voorbehouden
moesten voor het geval wij het zand
voor de fabrieksproduktie nodig zouden
hebben. De zandvoorraad neemt zien
derogen af en daarom moeten wij van
ons bedongen recht gebruik maken. Ove
rigens wordt de zaak door bevoegde in
stanties van alle kanten bekeken en dat
is ook voor u een waarborg, dat uw
belangen tot gelding zullen komen.
Wij hebben in de loop der jaren
dat de fabriek produceert 400 ha
bloem boilengrond ter beschikking van
de cultuur gebracht. Als de diepzuig
plannen doorgaan dan betekent zulks
dat per jaar 1 tot 2 ha zuilen worden
weggezogen hetgene 100 bunder uit
maakt in een periode van 50 jaar,
één kwart dus van onze ontginningen.
Wij wijzen derhalve de beschuldi
ging van een onredelijke daad tegen
de bloembollencultuur met klem af.
Spr. wijst er voorts nog op, dat
wanneer een andere zandvoorziening
kan worden gevonden, van diepzuigen
geen sprake zal zijn. Anders moeten
wij ons volledig het recht op onze
eigen gronden voorbehouden.
De heer Warmerdam wees op het ge
vaar der verzilting. Spr. haalde daarbij
als voorbeeld aan een gat van 1415
meter diep, voor defensiedoeleinden ge
graven te Koegras bij Den Helder. Dit
gat lag ten opzichte van de zee op de
zelfde hoogte als De Boekhorst. Het
water was zo zout als zeewater, dit is
dus geen experiment meer, aldus spr.,
doch een concreet gevolg. Niet alleen
wij, maar de hele bloembollenstreek
moet daartegen opkomen. De zoetwa-
terzak ligt thans reeds 20 meter hoger
dan eertijds en de waterleidingen kun
nen soms niet doorgaan met boren, om
dat brak water meekomt.
Van andere zijde werd er echter weer
op gewezen, dat de Noordwijkerhoutse
waterleiding dieper dan 30 meter pompt
daarentegen moet het waterbedrijf van
Voorhout uitscheiden, omdat het water
brak wordt.
De heer Oostdam antwoordde op een
en ander dat niet moet worden gegene
raliseerd, want het maakt zeer zeker
verschil waar er langs de kust wordt
gegraven of geboord. Die onzekerheid
echter noopt ons óók geen enkel risico
te nemen.
Met betrekking tot deze laatste op
merking werd de heer Oostdam bijge
vallen door de heer Keyzer, dat „de
Amsterdamse waterleiding ons destijds
heeft voorgepraat, dat we geen enkele
last zouden ondervinden; we weten nu
echter wel beter. We moeten zeer voor
zichtig zijn en ons niet met een kluitje
in het riet laten sturen".
De heer v. Herwaarden wees er nog
op, dat het van grote invloed is op
de gevolgen of er een afgesloten plas
ontstaat of een water met open verbin
dingen. Een afgesloten plas zoet water
drukt de zoutwaterlaag naar beneden.
De heer Oostdam stond nog even stil
bij de eerste opmerkingen van de heer
v. Herwaarden. Spr. ontkende de ont
ginning van de 400 bunders niet en
wilde deze niet veronachtzamen. Hü
wees echter het verwijt van paniekstem
ming af. Wij als poldermensen, aldus
spr., hebben te waken voor de water
huishouding van onze polders. Wanneer
de directeur-generaal van Waterstaat
een uitspraak doet als voren weerge
geven, dan slaat ons toch wel de angst
om het hart.
Als die andere mogelijkheid tot zand
winning aanwezig is kunt u op onze
volle medewerking rekenen, zo besloot
de heer Oostdam.
Hierop verzocht de voorzitter hun, die
tegen de resolutie waren, op te staan,
Alleen de heer v. Herwaarden deed
zulks, alle andere aanwezige ingelan
den bleven zitten.
Aanvankelijk /oor een kleine schare
mensen, maar later op de avond
voor meer belangstellenden heeft
de Oud-Westfriese Dansgroep uit W8-
denes gisteravond op de rotonde van
de Grote Markt een demonstratie ge
geven van Westfriese dansen. Klokke
acht gaf de leider van het gezelschap,
Klaas Roemer, een teken met zijn vi
oolstok en even later dansten de acht
paren op de muziek van twee violen en
een cello de „schaatsenrijder", een vro
lijke rondedans. Steeds zwieriger wer
den de dansen en het eerste gedeelte
van het programma besloten de West
friese dansers met „de dubbele blaad
jes", een dans, die doet denken aan de
Schotse Trije.
In 1940 werd de dansgroep opgericht
door Bas Roemer, een kermismuzikant,
die ter gelegenheid van het zoveel jarig
bestaan van de harmonie „Ons Genoe
gen" uit Wijdenes een verwaterde tra
ditie nieuw leven inblies. De kleding
van de dames werd gezocht in de mode
van ongeveer honderd jaar terug: een
kleurrijke japon met mantilla, waarop
eeh tas met zilveren beugel wordt ge
dragen. Kleine gesteven mutsen met
gouden oorijzers verlenen de draagsters
een aparte bekoring. De heren zijn o.m.
uitgedost in een pandjesjas en een zijden
pet.
De groep krijgt telkenjare vele uit
nodigingen om te komen dansen. Vorig
jaar bereikte haar niet minder dan
drie en twintig invitaties uit het ge
hele land. Drie jaar terug maakten de
Westfriese dansers op uitnodiging van
The International Fo'.kmusic Council,
die in Londen is gevestigd, een reis
naar Biarritz. Dit jaar, in augustus,
staat een bezoek aan Italië op het pro
gramma.
Toen de avond zich langzaam mees
ter begon te maken van de Grote Markt
togen de Westfriese dansers onder aan
voering van vlaggenist Jan Bakker
naar het Frans Halsmuseum, waar in
een historische omgeving nog een aan
tal dansen voor een talrijk publiek wer
den gedemonstreerd.
De voetbalcompetitie is zover gevor
derd dat wij u geen wekelijkse opga
ve voor de voetbalprijsvraag „Hoe spe
len de r.-k. clubs" meer kunnen voor
leggen. Daarmee is de prijsvraag voor
dit seizoen dus ten einde. In september
komen wij terug met de nieuwe opga
ven.
