m
voor VAKANTIE
akantiespreiding
e OPGERICHT
c
W
gl
I'
|t Sa$as"jsrt
m'v' S
^Nisering,
É&5tnvi|
Si®
Endocil
Wat na Laurens Janszoon
in drukkunst bereikt is
Permanente reclame voor vak
met ambachtelijke standing
Bruiden worden duur in het
zuiden van de Pacific
Derde
SUS-actie
40.000 voor
jong echtpaar
Kies uit de
3 beste shagsoorten
in 3 smaken
m
SOEKARNO spreekt
het Congres
tot
Thee
WENNEKER
Warme bollen en
dode honden
LIKEUR KERSENBONBONS
ntraa] Werkcomité Vakantie
opgeheven
l&ih&RSESï
uitvaart
K
S^<a£j¥=
pet"
Grafische zaal in de hoofdstad
Tussen neus en lippen
Patrouilleboten
voor Indonesië
Vrije woord
Proef op de som
- Luilak
wa
VRIJDAG 18 MEI 1956
PAGINA
aV« 1)1
t°erisme en
vè Ult van het Ne"
WW*- ter-u?1", Vakantie en
kss,, vSi,„T™,„¥
;vj
lf l beTian mgr Van
lV&lXl?«Se50r"l en
J g«!edt 1?! zijnde
m
3st ^eble'
hetVn de
Begraven schat
Door klok verraden
Winnaar Omo-prijsvraag
Zaanse werf bouwt:
KfIND ONDER ZANID
BEDOLVEN7
VHRIMHISfTE KiNEIOHT
VERIDIRONKEIN
Hongerende
Ambonezen in de
woonoorden
RjP.IR.MjS. wendt zicih tot
internationale Riode Kruiis
Deense vinding
Reddingboot, die niet
kan, zinken
Hoge fimctionanis in
Inidiomieslië onit'silagen
Buitenlandse opdmcht aan
Nederlander gegeven
OUDE GEN EVER
Advert entte
Kleine doos f. 1.40, Middelgr. doos f.3.-
NICUW Blauwe doos f. 2.50
We
iS'STJï öenkM°mité Vakantie
t.% b4?°öden ZU" laatste
A l w'otej, Eind 1955 had
N bij een "n?* te 8ann tot
**JïP VaJ,',°'Kaan, "dat alle
^antie, *-
p*r°kken organisa-
omvatten. Dit
(iH„°t stand is ge-
°o» V*»gt van Neder-
«e,, vakantie en Vakan-
V'aka
w»?eSdenan8
zijn eerste
Waarbij verte-
N "teï a^es eveer 10 deel-
u 'ie en instellingen
l« z.K ens Ifn Sociale Za-
r^bko n en als die van
XVVp?'1 <ieei ?n Verkeer en
SNiRiib Otal van rijks-
S het |?Ienst v00r het
ftk.btt ?°om; ^Staatsbosbeheer
KNVvH ^«rtegenwoordigd,
V »At,„..°ok de Contact
en Landschaps
eer,"
b het -
«ee. Werkcomité Na-
'eatie
zijn toegetre-
'It. j''ebsten voor de
'opolit Van Schaik'
de v-J? kapittel en
dür zullen za-
",:ik\ ebe cht te Utrecht,
(j Orn gedurende dertig
W J Alha'f elf zal Z. H
\iA-hdra„'nk de pontifi-
llViki ^lita n met assisten-
t', SS isaan kapittel. Om-
;t,'yLS» üan te begrafenis op
de Prinsesselaan
Y& an Vicaris-generaal,
P j'iJ he absoute zal
ktf v,«ft hp
v,« 'i?rkbestuur van
ra\ ft,r Martinus te
^kNVVfchot uit het
de t Amersfoort
wK®* UUrCrl5 te Utrecht,
ifSKtL**»! zijn op
%hVhi ^ezoia?enheid te ge-
VSH om half acht
!lt<|N Machtige Met-
«M^-ftdao ®sioten de fees-
V i?n til Utrecht zou-
'id, t„.r gelegenheid
nader order
J
Vat het
C t> dBmPgeh
Wanneer
3Töl141_
iY.fij b> demt°8eliik ge-
Stb bes
zen.
beginsel
opdracht
Ha
Pb" de
>»Nn0tti
H
I
aarde,
1 r s e n.
- de roe-
eeuwige
velke de
de mens
duidelijk-
de stoffe-
a&l voor-
e^t-dt ge-
Jt de nei-
Zoeken.
2iin nog
.yerstam
Rtegen
de aan-
tbgsgeioof
rvatief ge-
'c°nserva-
.ch Woords
^ten aan
iet 1 duurza-
®eUwi-
'itga,n
.^«a,
iserv!
des
he,
De leden van het thans opgeheven
Centraal Werkcomité Vakantie, dat o.a.
bestond uit toeristische organisaties als
de A.N.W.B., A.N.V.V., de Nederl. Reis-
vereniging, de Ned Christelijke Reis-
vereniging, de Natuurvrienden alsmede
uit de drie vakcentrales en de drie
werkgeversorganisaties uit de Stichting
van den Arbeid, de Nederlandse Jeugd
gemeenschap, de Algemene Nederland
se Onderwijzersfederatie en de minis
teries van O. K. en W. en van Sooiale
Zaken en Volksgezondheid, vormen dus
thans met de hiervoor genoemde, het
nieuwe Nederlandse Centrum voor Va
kantie en Vakantierecreatie.
Advertentie
Hormooncrëme ontsluiert
de schoonheid van uw huid
Endocil, de nieuwe, hormoon-
houdende crème, ontsluiert de
schoonheid van uw huid. Het in
Endocil aanwezige hormoon
maakt uw huid weer gaaf, zacht,
mooi. Reeds na 3 weken kunt u
de verbetering constateren. Ge
bruik Endocil ook als basis voor
make-up of poeder.
hormooncrëme van Organon
Pet tube f2.90
(Van een verslaggever)
Een staalkaart van de drukkunst, zo
zou men de grafische zaal kunnen noe
men die donderdagmiddag- in het In
stituut voor Nijverheid en Techniek te
Amsterdam is geopend. Er is in deze
zaal een permanente tentoonstelling in
gericht die een inzicht poogt te geven
van het boeiende vak dat de Haarlem
se Laurens Janszoon zo gelukkig begon
nen is. De vernuftigheid en precisie,
de verscheidenheid, smaak en snelheid,
die in onze dagen in de grafische in
dustrie bereikt zijn, kan men in de ex
positieruimte uitgebreid bewonderen.
En ondanks alle knap aangewende
technische mogelijkheden en de mecha
nische verfijning zal men moeten toe
geven, dat de bezigheid van de grafi
cus nog steeds van een ambachtelijke
„standing" is in welke richting zijn
vakmanschap hem ook voert.
De grafische zaal is ingericht om be
langstelling wakker te roepen bij de
opgroeiende jeugd. De talrijke school-
excursies naar het Instituut voor Nij
verheid en Techniek zullen ook deze ex
positie aandoen. De jeugdige deelnemer
zullen ontdekken dat er drie drukpro-
cédé's zijn: boekdruk, offset en diep
druk. Op een staafje van 3.5 millimeter
in het vierkant zullen zij (door middel
van een microscoop) zich verbazen over
de nauwkeurigheid waarmee op dit klei
ne oppervlakje het gehele Onze Vader
is gegoten, klaar om in een uur tijds
10.000 afdrukken te leveren.
Op welke manieren kan men drukken,
hoe bereikt men veelkleurendruk en re
producties van geschilderde meesterwer
ken? Van welk mirakel mt t men ge
bruik maken om een foto of tekening
in krant of tijdschrift te voorschijn te
toveren? Hoe kan men één gedrukt
exemplaar met honderdduizenden ver
menigvuldigen, zoals bij een dagblad
elke dag weer? Op de tentoonstelling
wordt men wijzer.
Men zal gespannen bestuderen hoe
men drukt in offset. Eerst de fotolitho-
grafische afdeling waar deeltje voor
deeltje van de fotografische opnamen
pijnlijk nauwkeurig gecorrigeerd wordt
en gemonteerd; dan het greinen, ko
piëren, ontwikkelen, diepleggen en druk
ken van de zinkplaat; uiteindelijk rollen
de rijkgekleurde vellen drukwerk van
de offset-pers.
Even ingenieus, maar weer heel an
ders is de diepdruk, waarbij pigmentpa
pier lichtgevoelig gemaakt en gekopi
eerd wordt.
Andere, speciale technieken, als mu
ziekdruk, lichtdruk, zelfdruk, het druk
ken van bankbiljetten, enz. worden ge
toond. Leerlingen van grafische scholen
vinden dit alles in beeld gebracht. De
geïnteresseerde leek zal met genoegen
enige tijd aandachtig het geëxposeer
de bestuderen. Het is echter de vraag
of hij na één bezoek een volledig en
duidelijk inzicht heeft: de verscheiden
heid en gespecialiseerdheid zal hem
misschien verwarren.
Of de expositie aan haar belang
rijkste doel (onder de jeugd propa
ganda maken voor het grafische am
bacht, om aldus de zo broodnodige
werkkrachten aan te trekken) geheel
beantwoordt, wagen wij te betwijfe
len. De tentoonstelling is weliswaar
met deskundigheid en smaak inge
richt; er is ook veel te zien. Het Col
lege Algrafisch Beraad stelt zich
echter voor, juist die jongelui te „grij-
Op de conferentie voor de Zuid
Pacific hebben Nieuw Guinea
en de Nieuwe Hebriden ge
klaagd, dat de kosten van een bruid
zo zoetjes aan niet meer te dragen
zijn. De gedelegeerden jammerden,
dat in hun gebieden de rijkste men
sen diegenen zijn, die de meeste
dochters hebben. Kalsautu, de hoofd
man van de Mele-stam op het eiland
Efate in de Nieuwe Hebriden, ver
klaarde, dat zün stam een boycot
van het huwelijk zal gaan onderne
men om prijsafdaling af te dwin
gen. Kalsautu, 64-jarige grootvader
van elt kinderen, maakte gebruik van
imitatie-Frans en gebaren met zijn
knokige handen om zijn betoog te on
derstrepen, toen iemand vroeg of zijn
boycot effectief zou zijn „Heer, ja
die effectief zijn" zei Kalsautu „Ik
hoofdman van Mele-stam en wanneer
ik zeg iets zal zijn, het gaat zijn".
Voorts verklaarde hij, dat de prijs
van een bruid gestegen is van 100 gul
den voor de oorlog tot 800 gulden.
Boe Kapena, afgevaardigde van
Nieuw Guinea en speciaal voor het
papoea-gebied, zei, dat de situatie op
Nieuw Guinea nog erger is. Daar
moet een bruidegom aan de ouders
van de bruid 1000 gulden betalen voor
de verloving en 600 gulden voor het
huwelijk. Bovendien moet de bruide
gom dan nog de kosten van de feest
viering voor zijn rekening nemen.
Boe, die 37 jaar is, betoogde, dat het
hem 15 jaar geleden slechts in totaal
100 gulden had gekost om getrouwd
te raken. Een paar andere gedele
geerden vertelden, dat de situatie bij
hen rooskleuriger was. De blonde
Hlila Matalau, 23 jaar en moeder van
twee kinderen, vertelde, dat de brui
den in haar dorp op New Britain
slechts 100 gulden kosten en dat
iedereen er gelukkig is. Prins Tupou-
toa-Tungi, beweerde, dat in zijn ko
ninkrijk Tongi de toestand nog gun
stiger is. „Bruiden zijn gratis in Ton
ga", zo verklaarde hij. „Het kost niets
om ze te trouwen, maar ze zijn wel
erg duur in het onderhoud, precies
zoals in Amerika
De Bernhard MacFadden-stich-
ting te Dansville (V.S.) heeft
onlangs bekend gemaakt dat
op een dag in mei het 18 ha grote
landgoed van de stichting grondig zal
worden omgespit om vast te stellen
of de krasse, verleden jaar gestorven
profeet van de lichaamscultuur voor
zijn dood een schat aan baar geld
op het landgoed begraven heeft. De
president van de stichting deelde
mee, dat de weduwe van Mister
MaeFadden gelooft, dat de oude heer
voor zijn overlijden een bedrag van
rond 500.000 dollar in een metalen
kistje op het landgoed heeft begra
ven. Toen MaeFadden nog in de uit
geverij zat, schatte men zijn vermo
gen op vele miljoenen dollars, maar
naar verluidt zou hij bij zijn dood
slechts schulden hebben achtergela
ten.
Een 24-jarige Duitser heeft het
gepresteerd sinds oktober van
het vorig jaar te wonen in een
warmeluchttunnel onder een complex
woningen voor Amerikaanse militai
ren in Heidelberg. En hij had er nóg
gezeten als zijn (gestolen) klok niet
zo luid had getikt. Nu werd dat ge
hoord door de stoker van het hui
zenblok, die de politie waarschuw
de. Men vond de Duitser, en met hem
de klok en nog meer gestolen goed
voor een totale waarde van 4000.
Vanuit de tunnel placht de Duitser
des nachts namelijk in de huizen
der Amerikanen te opereren. Daar
stal hij alles wat van zijn gading was,
behalve dan kolen. Het was in de
tunnel warm genoeg.
pen", die, komend van de lagere school,
een richting, een beroep moeten kie
zen. Voor hen zal het gebodene te
veel zijn, te moeilijk en verward. De
knoppen waarop ze kunnen drukken en
de dingetjes waaraan ze mogen draai
en zullen hen niet voor het vak in
teresseren. Ais men „Potemkin-me-
thoden" zou willen aanwenden om te
imponeren voor dit schone vak
zou dit niet eens misplaatst zijn
zou men bijv. een intertype, een licht
bak met deelpositieven en een diep-
drukcylinder in werking moeten to
nen. Daar dit vooralsnog te onprak
tisch is en te duur, kan men het be
ter zoeken in meer eenvoud en dui
delijkheid. Ook voor de hbs-ers en
muloleerlingen zal dit, gezien het ge
roezemoes van elke excursie, gewenst
zijn.
Na verkregen goedkeuring van het
ministerie van Justitie zal de KRO in
samenwerking met de heer A. M. Ber
gers te Rotterdam dit najaar voor de
derde maal de bekende SUS-actie hou
den. De opbrengst zal verdeeld worden
onder de volgende negen doelen:
1. De bijzondere eisen-groëpen van de
Kath. Jeugdbeweging voor de op- erf
uitbouw van dit werk;
2. De Kath. Centrale voor studie en
research voor een wetenschappelijk
onderzoek ten behoeve van de ver
nieuwing van onderwijs en opvoeding;
3. De stichting Sterke Helpende Handen
voor de bouw van het eerste Neder
landse validatiecentrum op katholieke
grondslag voor kinderen;
4. Het secretariaat der Kath. Actie;
5. De Ned. Federatie van het Wit-Gele
Kruis voor de bouw van wijkgebou-
wen in de onderontwikkelde ge
bieden;
6. Het Kath. Sociaal Kerkelijk Instituut
voor het sociaal wetenschappelijk on
derzoek naar het vraagstuk der echt
scheiding;
7. De stichting Orthopaedische Inrich
tingen St.-Maartenskliniek voor op
richting van een internaat voor licha
melijk gebrekkige kinderen;
8. De stichting Opleidingscentrum Jeugd-
leiding voor de inrichting en inven
taris van het katholieke opleidings
centrum;
9. B-koloniehuis St.-Godelieve voor de
afbouw van het eerste herstellings
oord voor kinderen te Goirle in
Noord-Brabant.
(Van onze correspondent)
Het jonge echtpaar H. J. Slagter, R.
Slagter-Velt aan de H. J. Kniggestraat
te Stadskanaal keek gistermiddag stom
verbaasd toen een grote groep officiële
personen en persmensen zich in de
keurige woning stortte. Om te voorko
men dat het anderhalf jarige zoontje
Peter onder de voet werd gelopen werd
hij door vader op de arm genomen.
„Ze nemen ons in de boot" had hij
tegen zijn vrouw gezegd. Hij had enkele
heren verwacht voor een bespreking
over verzekeringen, maar deze in
vasie.... Totdat de adjunct-directeur
van N.V. Lever's Zeepmaatschappij een
Omo-prijsvraagformulier te voorschijn
haalde en de voor het echtpaar bekende
spreuk „Sinds Omo tegen het vuile
vecht, krijgt het witste wit haar volste
recht" voorlas. De hoofdprijs in deze
wedstrijd, ƒ40.000.... Het geld werd in
briefjes van duizend op het ronde
salontafeltje neergeteld, maar het echt
paar wilde het nauwelijks geloven. Ze
waren ook nog te beduusd om al een
bestemming voor al dat geld te kunnen
noemen. „Al onze wensen kunnen nu in
vervulling gaan", zei de heer Siagter
die juist enkele dagen te voren 29 jaar
was geworden. „Het huis moest opge
knapt worden, er moesten nog allerlei
zaken aangeschaft worden en een va
kantietochtje kon er nu ook wel af".
Maar voor de rest was het echtpaar stil
aan het peinzen over zoveel rijkdom.
Een Zaandamse scheepswerf bouwt
voor de republiek Indonesië elf patrouil
levaartuigen, die bestemd zijn voor de
douanedienst en waarvan het tweede
vandaag is overgedragen. Voor juli
1957 zullen de negen andere zijn afge
leverd. De vaartuigen worden als dek
lading met zeeschepen naar Indonesië
overgebracht alwaar het eerste op 20
mei a.s. wordt verwacht.
Donderdag is een 9-jarige jongen
uit Duivendrecht op de Parallelweg bij
de Nieuwe Gooiseweg onder zand van
een vrachtauto bedolven geraakt. Hij
speelde in de berm met een paar
vriendjes, juist op het ogenblik dat de
wagen zand kwam storten. De bestuur
der, die de kinderen niet had gezien,
reed na het lossen weg. De andere jon
gens begonnen te roepen naar drie
voorbijgangers, die er in slaagden het
jongetje onder het zand uit te graven.
Nadat enige tfld kunstmatige ademha
ling was toegepast, kwam het kind
weer bij kennis, waarna het naar het
Onze Lieve Vrouwegasthuis is ge
bracht.
Vanmorgen is in het Noordzeeka
naal bij de Loodshaven te IJmuiden
het stoffelijk overschot drijvende ge
vonden van de 39-jarige schippers
knecht die sinds vorige week donder
dag vermist werd. Men vermoedt dat
hij bij het aan boord gaan, naast de
loopplank is gestapt. Hangende het
onderzoek kon de politie geen nadere
inlichtingen verschaffen.
Advertentie
(BISEXP0RT
Alle goede dingen bestaan
uit drieën. Geen wonder dat
steeds meer rokers over
stappen op 1 van de 3 sma
ken IBIS uit de bekende
rood-wit-blauwe dozen.
Cello laan-verpakking
garandeert constante kwaliteit
(Vervolg van pagina 1)
Over de Amerikaanse hulpverlening
zei Soekamo nog het volgende.
„Militaire hulp is stellig geen bijdra
ge voor stabiliteit in Azië, zij kan er
alleen maar toe leiden dat de landen,
die haar aanvaarden, afhankelijker
worden van Amerika en hun waarde
als echte bondgenoten in de wereldwij
de worsteling voor vrijheid, vrede en
voorspoed in gelijke mate verliezen.
Het voornaamste doel van een derge
lijke bijstand, zowel voor Aziatische als
voor Europese volken moet zijn het ver
krijgen van een economische, doch ook
van een politieke stabiliteit, waardoor zij
in staat zullen zijn hun vrijheid te ver
dedigen tegen alle mogelijke aanval
len".
Soekarno verklaarde, dat men in
Indonesië grote waarde hecht aan de
vrijheid van het woord: „Deze dient
te worden gehandhaafd, zelfs bij onze
herculische taak om onze nationale
economie een stevige basis te geven."
Vroegere revoluties hebben geleid, al
dus Soekarno, tot het grondvesten van
een zware industrie als de basis voor
de vrijheid, en vaak ging dat ten koste
van een deel van de vrijheid der on
derdanen of het recht van het vrije
woord. Deze methode is voor Indone
sië een uitdaging, die het moet beant
woorden door zijn idealen in de prak
tijk te brengen.
De ontwikkelingsgang van Indonesië
in het bijzonder en die in bepaalde
landen van Azië in het algemeen zal
de proef op de som zijn voor het suc
ces of het mislukken van de wijze, waar
op in de moderne wereld de democra
tische beginselen in toepassing worden
gebracht.
Soekarno wees nog op de noodzake
lijkheid. om een einde te maken aan
de bedreiging van de atoomwapens. Hij
besloot zijn toespraak tot het congres
met de woorden „Moge God ons, Ame
rika en Indonesië in de beste vriend
schap doen verkeren welke ooit tussen
twee landen heeft bestaan."
President Soekarno heeft gisteren een
krans gelegd op het graf van-George
Washington. Hij heeft eveneens een
krans gelegd op het graf van de Ame
rikaanse Onbekende Soldaat op de na
tionale begraafplaats te Arlington.
Na zijn toespraak tot de beide huizen
van het congres was de president de
gast van vice-president Richard Nixon
op het Capitool.
Later op de dag heeft hij de „National
Art Gallery" het Washington-monu
ment en de gedenktekenen van Jeffer
son en Lincoln bezocht.
Gisteravond hield hij op de Indonesi
sche ambassade een receptie voor in
de V.S. verblijvende Indonesiërs.
(A.F.P.-Tteuter-U.P.)
Gisteren een groot aantal
toneelstukjes gelezen, die
kinderen hadden ingezon
den voor een prijsvraag.
Literaire meesterwerkjes
stuk voor stuk. Alleen, er
werd ontstellend veel thee
in gedronken, in die stuk
jes. Sloten thee. Dit bijvoor
beeld was een zeer veel
vuldig voorkomende scène:
A: „Wilt U soms een kopje thee?"
B: „Ja, een beetje veel suiker astu-
blieft.
(B drinkt thee op. Slok, slok.)
B: „Mag ik nog een kopje thee?"
A: „Ja, U krijgt nog een kopje thee.
Met veel suiker maar weer zeker."
Werkelijk, niet zelden was het dra
ma helemaal rond het drinken van
thee geconstrueerd. Er was er één bij,
die een der personages tijdens het
thee-uurtje de geest liet geven en ver
volgens de gastvrouwe deze woorden
in de mond legde:
„Jammer, dat de thee-visite nou af
gelopen is."
Inderdaad, er móet onder ons volk
een warme verering voor thee bestaan.
Meermalen heb ik het, al lezende, vol
verbazing geconstateerd:
„Waar lóten ze het. Dat kunnen alle
thee-plantages ter wereld niet bijhou
den. Zoveel thee groeit er niet."
Ik heb altijd gedacht, dat ik behoor
de tot dat mooie matige volk, dat zijn
vrijheid waard is. Sinds gisteren ben
ik er niet meer zó zeker van.
De BPRMS deelt mede, mede namens
de PNMS, een telegram te hebben ge
zonden aan het internationale Rode
Kruis in Genève met het „dringende ver
zoek voedsel te zenden naar de honge
rende Ambonezen in de woonoorden".
In het telegram wordt gezegd, „dat
reeds vier dagen de Nederlandse rege
ring heeft geweigerd hen van de ge
bruikelijke voedselvoorraden te voor
zien". De Ambonezen hebben hier recht
op, aldus het telegram, uit hoofde van
de dienstvoorwaarden van het voorma
lige KNIL.
In Denemarken is een volkomen
nieuw model reddingboot ontworpen.
De boot, die niet kan zinken, is te zien
op de internationale visserijtentoonstel
ling te Kopenhagen. De „Dana Rescuer"
zoals de boot genoemd wordt, is geheel
afgesloten als een onderzeeboot en be
hoeft niet gestreken te worden. De be
manning gaat op het eigen dek aan
boord van de reddingboot, sluit een
mangat achter zich en als het schip
zinkt blijft de reddingboot drijven. De
„Dana Rescuer" heeft een dieselmotor,
een observatiekoepel van plexiglas en
een holle mast die tevens als antenne
en als luchtinlaat dienst doet. In juni
vertrekt de boot voor een reis rond de
wereld met slechts een man aan boord.
(Reuter)
Een hoge Indonesische functionaris is
van zijn functie ontheven omdat hij een
opdracht in het buitenland heeft gege
ven aan een Nederlander. Het is het
hoofd van het buitenlandse valuta
bureau voor de handel, Susanto. Over
zijn bureau loopt het grootste deel van
de buitenlandse handel van Indonesië.
Officieel is bekend gemaakt dat hij van
zijn functie is ontheven wegens „ge
brek aan discretie". Een lid van de raad
van het bureau heeft evenwel onthuld,
dat Susanto ontslagen is omdat hij aan
een Nederlander, Groothuis genaamd,
opdracht had gegeven in Japan een
ponsmachine te bestuderen. Naar ver
luidt is Groothuis naar Japan vertrok
ken om de opdracht uit te voeren. (UP)
Een driejarig jongetje uit het Zwaan
hals te Rotterdam is gistermiddag, toen
hij achter een auto plotseling te voor
schijn kwam en de straat overstak, aan
gereden door een met zand geladen
vrachtauto. Het ventje was vrijwel op
slag gedood. Het stoffelijk overschot is
naar het ziekenhuis Bergweg vervoerd.
Advertentie
Morgen is het luilak; het diep in
de folklore gewortelde, nogal tu
multueuze feest, waaraan, zoals u
wel weet, vrijwel uitsluitend door
pientere, bijzonder vroeg uit de ve
ren springende jongelui wordt deel
genomen. Persoonlijk hebben wij
nooit zo erg veel sympathie gekoes
terd voor het verschijnsel. Wij heb
ben er, eerlijk gezegd, enig bezwaar
tegen, dat de lieve jeugd 's morgens
voor dag en dauw op onze bel komt
drukken en ons dan bovendien nog,
steeds maar herrie schoppend, voor
„luilak" uitkrijt. Met de hand op ons
hart: wij hébben wat tegen luilak.
Maar laten wij objectief blijven en
rekening houden met de mogelijk
heid, dat zulks komt, omdat wij ons al
ons leven lang er tegen verzetten een
luilak te zijn.
Hoe dat zij, het zal u misschien
interesseren te vernemen, dat „lui
lak" is afgeleid van het Joodse
woord „leilach", dat boetekleed be
tekent. En, zoals wij reeds aanduid
den, de geschiedenis van het feest
wordt bepaald door allerlei ferme
folklorismen. In Noord-Holland met
name is het lange tijd de gewoonte
geweest dat degene, die het laatst
opstond, verplicht werd te trakteren
op warme bollen met stroop. Men
ziet het dus: iets van de „boetedoe
ning" is aan het festijn inhaerent
gebleven. Al kunnen wij ons Dest
voorstellen, dat er mensen zijn, die
liever veroordeeld worden tot het
betalen' van warme bollen met stroop
dan tot het verorberen van die wal
mende lekkernij.
Verder gebeurde het in vroeger
tijden wel, dat het knaapje, dat za
terdags voor Pinksteren te laat op
school kwam, werd getooid met een
krans van distels of net zo lang met
klissen werd gegooid, tot hij er vrij
wel onder schuil ging. Een onbarm
hartig bedrijf, dat als zodanig nog
werd overtroffen door de jongelie
den, die dode honden en katten op
luilak aan diverse deurknoppen hin
gen.
En nu bent u onderhand wel be
nieuwd naar de „hoofdgedachte",
die aan luilak ten grondslag ligt.
Welnu, zij wil dat het een schande
is in de lentetijd lang te blijven sla
pen. Er is een versje dat zegt:
Schande, wie niet vóór den dag
Oprees uit de veeren,
Om de schoone Pinksterbloem
Zingend te vereeren.
Ja, zingen en pinksterbloemen
hebben van huis uit ook iets met
luilak te maken. En er werden in
vroeger tijden ook wel mei-konin
ginnen gekozen. Maar echt van harte
is het ook in dit opzicht nooit he-
.lemaal gegaan. De aardige meisjes
vonden op luilakmorgen een grote
krans voor hun venster; de minder
aanlokkelijken daarentegen werden
verblijd met een stropop, ten teken,
dat zij wel geen man zouden verwer
ven.
Enfin, morgen is het dan zover.
Luilak wordt in deze dagen geluk
kig minder drastisch gevierd dan
vroeger het geval was. Maar als u
dus morgenochtend vroeg voortijdig
wordt gewekt door lawaai makende
jongelui, dan kunt u zich troosten
met de gedachte, dat hun activiteit
beantwoordt aan een veelheid van
heel oude gebruiken. Een anders
mogelijkheid, die wij voor ons pre
fereren, is echter: de bel afzetten
en nét doen alsof u niet thuis bent.
