1957 elektrische treinen op
lijn Amsterdam-Brussel
O
JAN HUS, een TSJECHISCHE
KLEURENFILM
Ongeluk in
een Belgische
gieterij
Sterfte aan
kanker
K77 SNELPON
Lichte muziek op
zwarte schijven
T aangenaam
ZEN-
Benelux-contactor gaan voor
gezamenlijke wegen bepleit
sPOTSPIEGEL
Bedekte propaganda van een zekere
ideologie
Lt. Holswilder
piloot van de
Kon. familie
De onzichtbare
getnige
feVlBLUXGONiGRJES VOOR VERKJEiER
EiN) TOEiRIlSlMiE
Uitgewezen Franse
priestèrs mogen
niet terugkeren
ai
ZATERDAG 23 JUNI 1956
PAGINA 11
1
Gloeiend gietijzer kantelt,
drie arbeiders gedood
Hoewel onschuld vaststaat
'n product van
CETA-BEVER
door ANTHONY GILBERT
in de vertaling van J. C. H. v. d. Bovenkamp Jr.
HSBSMMÜ
Tv. Beneluxcongres voor Verkeer
Sde '8n,e heeft dr. tr. F. Q. de Hol-
%0r' president der Nederlandse
!'Hoi ae!fen ecn boeiende inleiding
'e »«en over de modernisering van
f'lkp °rweKen voor het '"ternationale
ktt ®er- Spr. schetste hoe zich naast
W.Ponrwegverkeer water-, weg- en
ki) vefkeer hebben ontwikkeld en
'anSriJke vlucht hebben geno-
li)f Vooral na de tweede wereldoor-
i/^hben de spoorwegen begrepen,
voor hen noodzakelijk was hun
tp 'le te analyseren en te onderzoeken
e,ke wijze zij de toekomst moes-
ten benaderen. Hieruit is een sterk in
ternationaal verband ontstaan. Zeer be
langrijk in dit opzicht noemde spr. het
ontstaan van het internationale bureau
van de Union internationale des che-
mins de fer, waarin het mogelijk is te
komen tot een gezamenlijk onderzoek
en tot het uitwisselen van ervaringen.
Voor de spoorwegen geldt, dat bij alle
modernisering de veiligheid voorop moet
blijven staan. Die modernisering bete
kent elektrifikatie der lijnen en het invoe
ren van diesel-elektrische tractie. Een
bezwaar voor elektrifikatie, van interna
tionale lijnen vormen de verschillende
stelsels van elektrifikatie, zodat de
tractiemiddelen niet op de verschillende
netten te gebruiken zijn, terwijl ook in
verscheidene landen nog niet alle hoofd
routes zijn geëlektrificeerd. Voor het
verkeer tussen twee landen heeft men
voor het rijden bij verschillende stroom-
systemen reeds een oplossing gevonden
door de treinstellen bi-courant te con
strueren, waardoor gemakkelijk van het
ene systeem op het andere kan worden
overgeschakeld. Voor de toekomst denkt
men ook reeds aan poli-courante tractie
middelen, waardoor het mogelijk is de
zelfde tractiemiddelen in verschillende
stroomsystemen te gebruiken.
De elektrifikatie biedt niet alleen het
voordeel van een aanzienlijke verlaging
van de exploitatiekosten en van meer
comfort voor de reizigers, het houdt ook
een mqgelijkheid tot verhoging van de
frekwentie in. Bij elektrische tractie im
mers kan men met kleinere eenheden
werken zonder dat dit minder econo
misch werkt, terwijl ook een combinatie
van meer eenheden tot treinen voor ver
schillende bestemmingen minder be
zwaar oplevert, omdat de combinatie
door de automatische koppeling weinig
tijd vergt.
Deze zelfde voordelen gelden voor die
sel-elektrische trenen, een type, dat de
Beneluxlanden, en Frankrijk, Duitsland,
Zwitserland en Italië thans toepassen bij
de modernisering van de internationale
verbindingen tussen hun belangrijke
centra. Deze Trans Europa Express-trei
nen zullen uiterlijk uniform worden, het
comfort zal aan hoge eisen voldoen en
een uniform systeem voor reservering op
het gehele net is in voorbereiding.
Met de zomerdienstregeling van 1957
zal dit net, dat van Nederland uit ver
bindingen geeft met Parijs, Zürich via
Brussel-Luxemburg en met Frankfurt
via Keulen in gebruik komen. Spr. wees
er op, dat zelfs met België de vervoers
stroom niet zo groot is, dat het veel zin
zou hebben hier een groot aantal grens
overgangen voor het internationale ver
keer open te stellen. Spr. meent, dat het
rationeler is de frekwentie op enige lij
nen op te voeren. Deze lijnen zijn dan
Roosendaal-Antwerpen-Brussel en Maas
tricht-Luik. De verbinding Amsterdam-
Brussel zal van oktober 1957 af met elek
trische treinstellen worden gereden. Te
zamen met de doorgaande internationale
T.E.E.- en D.-trelnen zal men een uur-
dienst Amsterdam-Antwerpen en een
twee-uurdienst van Amsterdam naar
Brussel-Zuid krijgen. De reisduur van
Amsterdam naar Brussel-Zuid zal dan
nog slechts drie uur bedragen.
Op de lijn Maastricht-Luik wordt op
het ogenblik een twee-uurdienst onder
houden met diesel-elektrische sneltrei
nen. Mogelijk zal ook deze lijn in de toe
komst worden geëlektrificeerd. Ten aan
zien van eventuele andere verbindingen
zei spr., dat men er voor dient te zorgen,
dat geen doublures of overlappingen ont
staan, al is het evenzeer nodig hiaten te
vermijden. Spr. meent, dat het niet ver
antwoord is tussen de beide genoemde
verbindingen in nog meer spoorwegver
bindingen met België van het genoemde
formaat tot stand te brengen. Ook de
spoorwegen dienen economisch gezond te
zijn.
Drs. P. Aerts en ir. J. Coene wijdden
beschouwingen aan de wegen in de Be
nelux. Drs. Aerts wees er op, dat alle
thans bestaande wegenplannen voor de
Beneluxgebieden beziende men tot de
bevinding komt, dat op grond van deze
plannen voorlopig geen aanleg of ver
betering van Beneluxwegen te verwach
ten is. Deze plannen zijn echter voor wij
ziging vatbaar. Spr. vroeg daarom aan
dacht voor het weggedeelte Maastricht-
Luik, behorend tot de weg Amsterdam-
Luxemburg-Bazel-Genève. Deze weg ver
toont zowel op Nederlands als op Bel
gisch gebied tekortkomingen. Spr. be
pleit verbetering daarvan. Ten aanzien
van de verbinding Antwerpen-Aken-
Keulen vraagt spr. Nederlands-Belgische
samenwerking voor aanleg van de scha
kel Beek-autoweg Antwerpen-Luik en
samenwerking van Nederland met Duits
land voor Heerlen-Aken, waardoor nieu
we wegverbindingen van en naar het
Zuidlimburgse industriegebied worden
verkregen. Spr. wees voorts op de Euro-
paweg, waarvan Antwerpen-Eindhoven-
Venlo-Ruhrgebied een onderdeel is, op
de weg Eindhoven-Reusel-Turnhout, de
wenselijkheid van ecn verbinding Go-
rinchem, Waalwijk, Tilburg, Turnhout,
wanneer eenmaal bij Gorinchem een
brug is tot stand gekomen en de verbin
ding Antwerpen-Bergen op Zoom-Moer-
dijk. Ten slotte wees spr. op de regio-
Jan Hus op de kansel.
Evenals bjj de Lutherfilm de me
ningen verdeeld waren, zullen zij
ook ten aanzien van Jan Hus wel
uiteenlopen, vooral als het er om gaat,
uit te maken, in hoeverre de film his
torisch is of niet. Zij is het niet, zegt
de een. Zij Is het wel degelijk, hebben
enkele bladen al beweerd. Over één
ding kunnen we het, dunkt ons, wel
eens zijn: een film in de ordentelijke
zin van het woord is Jan Hus zeker
niet. Het is een reeks registraties van
gesprekken, meestal t heologische de
batten, straattaferelen, volksoploopjes
enz. Een reeks fotografieën dus, die in
de huidige ontwikkelingsfase van de
film nogal ouderwets aandoen. Ook de
kleur speelt geen rol in de dramatise
ring van het verhaal. Zjj is niet func
tioneel, om het woord nog maar eens
te gebruiken. Filmiek past de film dus
bjj de grote hoop, die de laatste jaren
achter het ijzeren gordijn uitkomen om
te demonstreren, dat men aldaar meer
waarde hecht aan de feitelijke filmbe
togen dan aan het bezielde filmlied.
Het is hun zaak, maar op die manier
verliezen zij de belangstelling bij wie
zich vrienden van de film noemen.
Wat er dramatisch aan de film man
keert, is precies wat de Lutherfilm ont
beerde, (maar daar in veel geringere
mate) te weten, de uiterst eenzijdige
tekening der partijen. Jan Hus wordt
voorgesteld als een volgeling van Chirs
tus, maar ziet er uit als Zijn leer
meester. Hij is een uiterst sympathieke
man, die met de minuut sympathieker
wordt, naarmate zijn tegenstanders als
ezels, domoren, huichelaars, schurken
en lafaards worden afgeschilderd. We
zien enige malen een aflatenboer (een
monnik, die aflaten verkoopt) tot het
volk blaffen in en buiten de kerk, en
men heeft daarvoor een schreeuwlelijk
uitgekozen, waar niemand in gelooft
behalve de idioten, die de film ons
voorschotelt.
En dat zijn er zoveel, dat zij voort
durend in de meerderheid zijn, zo dat
we ons verbazen moeten over het feit,
dat het handjevol tegenstanders van
Hus niet met huid en haar door de
onafzienbare schare van aanhangers
wordt verslonden.
Hieruit volgt reeds, dat de film niet
historisch is. Zij is het ook niet in
andere opzichten. Zij spreekt nergens
over het voornaamste werk van Hus,
nale aspecten van goede verbindingen
van Zeeuws Vlaanderen met België.
Spr. vroeg zich af, of de uitvoering
van wegen, die de grote havens met hun
achterland verbinden, met vermijding
van het grondgebied van de Benelux-
partner niet doen vrezen, dat de natio
nale verkeerspolitiek weer de overhand
heeft gekregen boven de politiek van sa
menwerking. Spr. meent, dat de instel
ling van een permanent Benelux-con-
tactorgaan, bestaande uit vertegenwoor
digers van de diensten die de wegenplan
nen ontwerpen en uitvoeren, versterkt
met regionale vertegenwoordigers van
het bedrijfsleven, een geëigend middel
zou zijn om in de toekomst tot de ver
eiste samenwerking te komen.
Ook ir. J. Coene bepleitte verbeterin
gen ten aanzien van de onderlinge ver
keersverbindingen tussen België en Ne
derland en sprak voorts uitvoerig over
de maatregelen, die men in België op
verkeersgebied treft met het oog op de
wereldtentoonstelling te Brussel in 1958.
Over structuur, wezen en betekenis van
deze wereldtentoonstelling sprak zater
dag de heer M. Thienpont, adj. secreta
ris-generaal bij het Commissariaat-Gene
raal der Regering van de Algemene We
reldtentoonstelling 1958 te Brussel.
zijn Ecclesia, noch ook over zijn
voornaamste stellingen, waarvan er
twee luiden dat de Kerk alleen uit
gepredestineerden bestaat, dat alles
wat men in staat van doodzonde doet,
op zichzelf doodzonde is, enz. enz.
Neen, de film houdt zich alleen bezig
met de sociale kant van Hus' denk
beelden, en als men dan het adagium
hoort verkondigen, dat wie niet naar
het volk luistert, rampen oproept, dan
weet men wel, uit welke hoek de
wind waait. Uit de hoek om het
Ijzeren gordijn namelijk.
WU brengen hier niet in het geding
de moed, waarmede Hus voor zijn over
tuiging uitkwam, noch de serene ge
latenheid, waarmede hij de marteldood
stierf, maar te zeggen dat hij uit de
Tsjechische film als een historische fi
guur tevoorschijn is gekomen, moet een
grove overdrijving heten. De vurige be
lijder die Jan Hus heet verdient eigen
lijk beter dan misbruikt te worden voor
een bedekte propaganda van een ideo
logie, die met Hus of met welke reli
gieuze voorvechter dan ook, ook maar
iets te maken wil hebben. Dbg.
In België is in een ijzergieterij in
Charleroi een lading van 20 ton gloeiend
gietijzer, die per loopbrug verplaatst
werd, gedeeltelijk gekanteld. Ongeveer
15 arbeider» waren graafwerk aan het
verrichten voor de bouw van een nieu
we eonventor op de plaats waar de
gloeiende massa neerkwam. Een der
arbeiders was op slag dood en twee be
zweken bij hun overbrenging naar het
ziekenhuis. Twee anderen verkeren in
levensgevaar en negen hebben meer of
minder zware brandwonden opgelopen.
De wereldgezondheids organisatie
heeft een lijvig rapport gepubliceerd
over „Mortality from malignant neo
plasms of digestive organs and peri
toneum", over de sterfte ten gevolge
van kanker van maag en ingewanden.
Het rapport geeft statistieken over de
afgelopen 50 jaar voor 26 landen. In elk
land is er een opvallende stijging van
sterfgevallen door kanker. Van 2 per
cent van alle sterfgevallen in 1901 tot
15 a 17 percent in 1950. Men wijt dit
gedeeltelijk aan het verminderen van
de sterfgevallen door besmettelijke ziek
ten, door beter ebehandelingswijze en
gedeeltelijk aan de hogere leeftijd die de
mens nu haalt, aangezien men in de
ouderdom het gevoelig* voor kanker is.
Bijna overal zijn vrouwen minder ge
voelig voor kanker dan mannen, maar
de sterfte van vrouwen is hoger in
landen als Chili, Israël, Ceylon, Zweden,
Noorwegen en Denemarken.
Wanneer een land als meer „gecivi
liseerd" beschouwd kan worden is ook
het aantal kankersterfgevallen per
100.000 inwoners hoger. In meer primi
tieve landen komt dit minder voor. 15
mensen per 100.000 inwoners sterven
in Ceylon aan kanker, 72 in Israël, 215
in Engeland, 216 in Schotland, 230 in
Oostenrijk en 243 in West-Berlijn. De
meeste gevallen liggen om en nabij de
150 tot 175.
Om onbekende redenen zijn 85 per
cent van alle sterfgevallen aan kanker
in Japan het gevolg van maagkanker,
terwijl het gewone gemiddelde om de
40 tot 50 percent ligt. Toch staat Japan
samen met Ceylon, Israël en Spanje
onder aan de lijst van het gemiddeld
aantal sterfgevallen per land.
Eerste luitenant-vlieger-waamemer
W. J. Holswilder van het nr. 334 trans
portsquadron der Koninklijke Lucht
macht is thans officieel aangewezen
als vlieger der Douglas DC-3c, PH-
PBA van de Rijksluchtvaartdienst te
's-Gravenhage. Met dit toestel maakt
o.a. de koninklijke familie veelal reizen.
Vlieger Holswilder heeft zich vooral
in de strijd tegen Japan onderscheiden.
Hij volbracht veertig oorlogsmissies. In
1949 spelde Prins Bernhard hem het
vllegerkruis op.
Luitenant Holswilder heeft thans bijna
8000 vlieguren op zijn naam. HU is on
derscheiden met bronzen medaille
(1943), oorlogsherinneringskruis (1944),
vliegerkruis (1949), eremedaille in
goud verbonden aan de orde van Oranje
Nassau (1954), eremedaille der le klas
se met kroon van Denemarken (1955),
ridderorde in de orde van de eiken
kroon van Luxemburg (1956).
De priesters van de Mission de Fran
ce, de paters Augros, Kerlan en Ma-
met, die enige maanden terug uit Al
giers werden uitgewezen, omdat zU zou
den hebben samengewerkt met de op
standige Algerijnen, mogen niet meer
ln Souk-Ahras terugkeren, zo heeft de
Franse president generaal in Algiers,
Robert Buron, beslist. Hij is tot deze
„liberale" oplossing gekomen ondanks
een enquête, waaruit bleek dat de be
zwaren, tegen de drie priesters geuit,
geen enkele grond hebben. In katholie
ke kringen heeft deze beslissing grote
verwondering gewekt. (K.N.P.)
Copyright P. I. B- Bo* 6 Copenhoge
„Hopelijk duurt je griep zo lang, dat je ook de keuken nog
kunt witten
Advertentie
6
Terry was dol gelukkig met het doosje en zei dat
zö het aan haar armband zou laten bevestigen.
„Dan heb ik het dag en nacht bU me," zei Terry,
„en zal het altijd een aandenken aan u zijn."
Miss lartin's ogen vulden zich met tranen.
„Oh, wat een leuke gedachte is dat! Het zal me
goed doen te weten, dat je het altUd bü je draagt,
m'n kind."
„En als ik nog eens in levensgevaar verkeer,"
zei Terry kwasi-ernstig, „dan zal ik u dat doosje
sturen en u zult dan weten dat het een noodkreet
is en me komen redden uit de klauwen van de
duivel."
En "t, hadden er allemaal om gelachen.
Miss Martin had nog nooit zo'n heerlijke theetafel
gezien. Kristallen schalen met alle mogelijke lek
kernijen.
Het was duidelijk te zien, dat Terry erg gezien
was in dat huis, maar dat was niet te verwonderen
voor zo'n knap meisje.
„Mrs Hubble is het geen enige naam? heeft
al weken gespaard voor dit feestje," vertelde Terry
lachend. „En we waren allemaal zo bang, dat zij
net vandaag thuis zou zijn
„Zij?" vroeg Miss Martin.
„Mrs Barnes. Maar een paar dagen geleden hoor
den we, dat ze niet zou komen. Is dat niet heerlijk?"
Mr Scott werd de kamer binnen gereden door een
mannelijke bediende, die zich onmiddellijk weer ver
wijderde. Miss Martin zag dat hij jonger was dan
zij zich had voorgesteld, nog geen zestig jaar, al
zag hij er veel ouder uit. Het was een gedistingeerde
man, die haar door zijn hoffelijke manieren deed
denken aan de mannen uit haar jeugdHet leven
was tegenwoordig zo gejaagd, dat men geen tijd
meer had voor goede manieren en hoffelijkheid.
Hij drukte haar de hand en zei zich er over te ver
beugen, dat zij zo goed was geweest om te komen en
toen gingen ze zitten en het gesprek werd levendig en
algemeen, hetgeen men niet zou verwachten van men
sen van zo uiteenlopende leeftijden. Men behoefde dat
huis en de inrichting er van maar te zien om te
weten dat Mr Scott een rijk man moest zijn. Pamela
voelde zich daar volkomen thuis en het was leuk
om te zien hoe zij Mr Scott bemoederde en van alles
voorzag waarvan zij maar dacht dat hij het wilde
hebben. Mr. Scott stelde al evenveel belang in het
leven van Miss Martin als Pamela gedaan had en
luisterde met de grootste aandacht naar haar ver
halen.
En zij begon te vertellen van het oude kathedraal
stadje waar zij gewoond had en van de rust en de
stille vrede die daar had geheerst, totdat zij plot
seling zweeg en een beetje beschaamd om zich heen
keek.
„Maar dat moet u wel vreselijk vervelend en saai
vinden," zei zij.
„Volstrekt niet!" riep Terry uit. „Het is bijna niet
te geloven dat er een tijd is geweest, dat men tijd
had voor zulke dingen."
Miss Martin was ouder, maar Mr Scott had veel
meer gereisd en daarom hadden zij elkaar veel te
vertellen. Op een gegeven moment zei Mr Scott iets
over zijn overleden vrouw. Hij was dus getrouwd
geweest. Verder ging hij er echter niet op in en
Miss Martin vroeg zich af waar Pamela nu eigenlijk
vandaan gekomen was, maar niemand sprak over
het verleden van het meisje en pas lange tijd later
zou Miss Martin er achter komen wat daarvan de
reden was.
Ongelooflijk snel verstreek de tijd en tegen half
zes zei Mr Scott dat hij naar zijn werkkamer ging
om nog een paar brieven te schrijven en als bij
toverslag verscheen zijn bediende om hem met zijn
stoel de kamer uit te rijden.
„Ik hoop, dat u uw bezoek nog eens zult herhalen,"
zei hij tegen Miss Martin. „Wij krijgen hier niet
veel bezoek, want de dokter is bang, dat ik me
dan te veel zal opwinden." HU vroeg haar of zU,
voordat zij weg ging, nog even op zijn kamer wilde
komen, dan zou hij haar een boek meegeven, waar
over zij hadden zitten praten. En toen hij de kamer
eenmaal had verlaten, vroeg Miss Martin zich af
hoe zij zich in hemelsnaam had durven beklagen
over de eentonigheid van haar leven. Als zij eens
keek naar het leven van deze man, dan had zij
nog een hemel op aarde.
Na de thee nam Pamela haar even mee naar haar
eigen kamer en Het haar daar haar boeken en haar
andere schatten zien, maar dan schoot het haar te
binnen dat het tijd werd om Roy uit te laten in
de tuin en bleef Miss Martin alleen met Terry achter.
„Wat vreselijk treurig dat Mr Scott invalide Is
en wat is hij aardig," zei Miss Martin tegen Terry.
„Ja, het is allemaal erg tragisch gegaan," ver
telde Terry. „Mr Scott had één zoon, die zijn oog
appel was. Hij heeft vroeger nog een dochter ook
gehad, maar 'die is al lang dood. Ik weet niet wan
neer Mrs Scott overleden is; daar wordt nooit over
gesproken. Mr Scott zelf spreekt trouwens nooit over
die dingen. Ik heb het gehoord van Mrs. Barnes. Nu,
die zoon was in dienst en was met verlof naar huis
gekomen toen tijdens een hevig bombardement dit
huis werd getroffen door een voltreffer. De zoon was
op slag dood en Mr Scott lag zes en dertig uur
bedolven onder het puin voordat hij bevrijd kon wor
den. Eerst dacht men dat hij ook zou sterven, maar
men wist hem in leven te houden, al is hij ten
dele verlamd. En er zUn momenten dat hU, geloof
ik, liever dood zou zijn."
„Hij lqkt mij anders niet iemand, die medeleden
met zich zelf heeft," meende Miss Martin.
„Neen, dat niet, maar hij heeft zo weinig. Zijn
vrouw en kinderen zijn dood, hij is invalide en heeft
een zwak hart. HU kan nooit in het donker zitten;
dat heeft hij overgehouden van die vreselijke uren
dat hij onder het puin bedolven lag en ik geloof, dat
hij Pamela mee naar Londen heeft gebracht omdat
de eenzaamheid hem te groot werd en eenzaamheid
is ook een soort duisternis, als u begrijpt wat ik
bedoel."
„Maar lieve kind, jij bent eigenlijk veel te jong
om over zulke dingen te kunnen spreken," zei Miss
Martin.
(Wordt vervolgd)
y r an het merk „London", in de rubriek „originele jazz", is zojuist
1/ wel een zeer bijzondere plaat verschenen. Zij draagt tot titel
„The Great Blues Singers" en bevat heropnamen van Blues-ver
tolkingen uit de twintiger jaren; vertolkingen van de grootste zangeres
sen uit die dagen, die haar invloed hebben doen gelden op welhaast
alle Blues-interpretaties, die nadien werden gehoord. Het zijn Ma Rav-
ney de „moeder van de Blues", Bessie Smith, de „keizerin van de
Blues", Ida Cox en Bertha Chippie Hill. Karakteristiek voor haar zin
gen waren niet op de eerste plaats de kwaliteit en de techniek van de
stem, maar de regelrechte, spontane zeggingskracht, de dynamiek o]
de gelatenheid van de beleving, de doorleving uon de Blues, gedreven
door een diepe bewogenheid, om alle levenshardheid, alle vertwijfeling
en nood die het volk van negers op zijn zwarte schouders torste,
ook nog nadat de wonden van de slavenzwepen waren gene
zen. Ma en Bessie, Ida en Bertha leefden temidden van die verguizing
en verachting en zij zongen zoals zij leefden. Maar zij hadden daar
naast ook de wil, de moed, om de kleine vreugden van het leven te
bezingen, de verwachtingen en de verlangens, de hoop, de liefde, de
De technische zorg, welke aan deze London-plaat werd besteed,
heeft bii de heropname uiteraard niet alle mankementen van die ver
grijsde schellakschijven kunnen wegnemen. Er is bij tijd en wijle oeruis
en sommige fragmenten komen slecht door, doch een en ander doet
intussen niets af aan de geladen sfeer, de intieme stemming of de stille
ontroering, welke deze klassieke Blues kenmerken en die op de ge-
interesseerde luisteraar onweerstaanbaar een diepe indruk maken. De
serieuze jazz-liefhebber zal deze plaat met m zijn discoteek willen mis-
serieuze jazz Blues-zangeressen worden egeleid door pure
jazzmiLZ als James P. Johnson (piano), Joe Smith (cornet), Charlie
Cr PPT) (tTOTïlbOTlC) K.CLÏS6T MCLTSYloXl Ó-TUTTIS671 Q.7ld,6T67l.
Bessie Smith zingt de St.-Louis Blues; Ma Rainey; So poon this
morning en Don't fish in my sea; Chippie Hill: Trout>led in mind Blues
en Careless Love, en Ida Cox: Jail House Blues en I'm so glad.
Inderdaad, dan is Pia Beck wel
heel wat anders. We kragen dan
te maken met een van de vele
moderne vormen van jazz, die door
gaans gemeen hebben, dat daarbij
de technische perfectie en vaak feil
loze beheersing b\j de instrument
voering ten koste gaan van dieper
tastende intenties dan de bedoeling
om uitsluitend muziek te maken. Die
klankentaai boeit dan slechts het ge-
hoor, maar spreekt niet tot het hart.
Bii Pia Beek komt daar vaak nog
een gemanierdheid bij, het showef
fect, dat dan aan de doorgaans toch
al niet veel zeggende teksten van
veel moderne jazz-vocals een plat
burgerlijk om niet te zeggen banaal
tintje geeft. Intussen is de Philips-
plaat P 10091 R, die een hors
d'oeuvre van Pia-kwaliteiten geeft,
in menig opzicht toch wel te waar
deren. Het luchtige, swingende piano
spel van Pia mag beslist wel worden
gehoord. Het is fris muzikaal en tin
telt van vitaliteit en het accentueert
op zijn beurt het kleurenpalet van
de andere instrumenten, de guitaar,
de bas en de drums, die in even
goede handen zUn. Nederlandse jazz
musici, al dan niet uit Pia's ensem
bles maar ook Amerikaanse gasten
hebben aan de opnamen voor deze
LP hun medewerking verleend. In
een enkel zangnummer, met name
het langzame, legt Pia wel enige
sfeer. Dit is het repertoire op deze
plaat: Flip, flop en fly, X told ya
I love ya, now get out, Ganz Paris
traumt von der Liebe (de Duitse
versie van I love Paris), Get up
them stairs, Flight of the bumble
bee. Haven't got a worry.. J'ai de ux
amours en Pretty eyed Baby. De
weergave van de plaat laat niets te
wensen over.
Gevat in een keurig album met
op de voorzijde een knappe
tekening van Mack the Knife
en met binnenin, naast verscheidene
interessante foto's een uitvoerige be
schrijving van de componist, de tekst
dichters en de zangeres, wacht de
30 centimeter 33 toeren Phllipsplaat
B 07089 L op een select gezelschap
van bijzondere fijnproevers. Op deze
plaat zijn namelijk en men mag
zeggen: met terugwerkende kracht
en sfeer opnamen gepubliceerd
van composities van Kurt Weill uit
zUn Duitse tijd (voor de tweede we
reldoorlog). Composities, die werden
geschreven voor opera's en voor
show-stukken met muzikale en voca
le fragmenten. De teksten daar
voor werden gemaakt door Bert
Brecht, wiens atheïstisch-bolsjewisti-
sche levensbeschouwing in veel van
zijn werken tot uitdrukking komt
en door Georg Kaiser. Lotte Lenya,
de befaamde voor-oorlogse Duitse ac
trice en zangeres, later de echtgeno
te van Weill, zong de liederen. En ze
zong ze weer, toen ze in 1955 in
Duitsland was teruggekeerd en niet
vergeten bleek te zijn. Philips maak
te toen de opnamen, waarbij de oor
spronkelijke muziek van Kurt Weill
uit de archieven werd gehaald. Diens
composities, waarbij hij symfoni
sche muziek vermengde met de jazz
en het betere café-chantantlied, beho
ren tot zijn interessantste werken. De
bijzondere toonkleur daarvan met de
navrante, sinistere, spottende accen
ten, aangezet nog door het obstinate
ritme uit de jazz, roept, tezamen
met de tekst van de liederen en de
fascinerende inhoud, die de stem en
de voordracht van Lotte Lenya eraan
teven, een onweerstaanbare sfeer op.
len sfeer van angst en huiver, van
vertwijfeling en van wanhoop, van
een fel sarcasme of van een bizarre
levensleegheid; een typische sfeer
voor elk afzonderlijk lied. Die liede
ren zijn: „Moritat" „Barbara song"
en „Seerauber Jenny" uit de „Drei-
froschen Oper", het „Havannalied",
e „Alabama song" en „Wie mann
sich bettet" uit de „Aufstief und
Fall der Stadt Mahagonny", de .Bil
bao-song", „Sorabaya Johnny" en
„Was die Herren Matrosen sagen"
uit „Happy end", de „Ballade vom
ertrunkenen Madchen" uit „Das Ber
liner Requiem" en „Ich bin eine
arme Verwandte" en de „Cësar Bal
lade uit „Der Silbersee". De
weergave van deze plaat, die tussen
haakjes aan rijpere luisteraars moet
worden voorbehouden, is van magni
fieke kwaliteit.
BESSIE SMITH
gave en gedisciplineerde stemmen-
materiaal te luisteren. Een grappig-
eigenwijs, maar glashelder sopraan-
tje zingt in beide liedjes een paar
heerlijk-ongekunstelde soli, waar
bij hÜ dan nog jodelt ook.
We moeten deze week in onze
platenrubriek nogal grote
sprongen maken. Het 45 toe-
renplaatje 12-6303 van het merk Elec-
trola vraagt namelijk de aandacht
voor Rudolf Schock, die via steeds
meer platen een ook steeds groter
publiek van zijn prachtige, natuurlij
ke en warme tenorstem doet genie
ten. Op dit plaatje zingt hij met be
geleiding van het Noord West Duits
Philharmonisch Orkest o.l.v. W.
Schuchter het „Ave Maria" van Gou
nod, het „Agnus Dei" van Bizet en
aan de keerzijde het avondlied „Rose
Marie" en „Rose Weiss Rose Rot".
Zijn zingen wordt daarbij omlijst
door de hoogzuivere stemmetjes van
het Bielefeider Kinderchor. Een
dankbaar zangplaatje. Wil men het
Bielefeider Kinderkoor afzonderlUk
beluisteren, dan is nr EG 8567 His
Masters Voice de aangewezen (78
toeren) plaat.
De jongens zingen a capella meer
stemmig een romantisch liedje uit
de Harz, dat „Droben auf der Grü-
nen Lind" heet en het volksliedje
„Wenn hier ein Pott mit Baunen
steht". Het is een plezier naar dit
Met een frisse en originele be
geleiding, waar pit en sfeer
in zit, bezingen op de 78 toe
ren Polydor-plaat nr. 49872 B de
„Rietvogels" onder leiding van Willy
Fran;ois, de vlotte jongens van de
vierde klas, die er een Gipsy-Band
op nahouden. „Onderwijzer" Henk
Dorel zingt daar bU er het zijne
van. Aan de andere kant van de
piaat heffen de Rietvogels een lof
lied aan op de zonnige kanten van
het leven. „Zo lang" heet het liedje,
dat er eveneens als koek zal ingaan.
De gezellige teksten verdienen een
extra vermelding. Plaatje, dat het ook
op een dansavondje best zal doen.
En nu we het {jan toch over een
dansavondje hebben: het 45
toeren Electrola-plaatje (His
Masters Voice) nr 7 EGW 8002 zq
eveneens aanbevolen. De titel van
het plaatje is verdiend: Pico Bello.
Met een straffe ritmische begelei
ding gaan op de accordeons de dan
sende vingers van de Pico's met
vaart en verve en de nodige impro
visatie door een repertoire van
graaggehoorde foxtrots, zoals Istan
bul, Buffalo Baby, Sippin-Soda, die
Julischka aus Budapest en zo meer.
Op zijn beurt neemt Eddy de
Jong aan het hammondorgel
het melodische gedeelte voor
zijn rekening van het dansprogram-
ma, dat in de groeven is vastge
legd van het 45 toeren Telefunken-
plaatje onder nummer UH 9173. De
ritmesectie doet de rest. De num
mers heten achtereenvolgens: Why
do I love you, 1 poured my heart
into a song, A pretty girl is like a
melody. I'm forever blowing bub
bles, All the things you are en On
the sunny side of the street. Een
prettig en beschaafd stukje muziek.
Mogelijk had de Britse zange
res en filmster Petula Clark
de song „Suddenly there's a
valley" wat intiemer en poëtischer
kunnen zingen; overigens niets dan
goeds over haar prettig-krachtige
stem en haar sympathieke, eerlijke
voordracht in het viertal nummers
op de NIXA 45 toerenplaat NEP
24016. Het orkest van Tony Osborne
en het Beryl Stott-koor zorgen voor
een gevarieerde, illustratieve bege
leiding. Na „Suddenly there's a val
ley" zingt Petula: With your love,
Memories are made of this en Band
of Gold, nummers, die nog aan de
top staan van de ,,hit"-Hjst.
Het lief-luchtige onder-de-pal-
men-stemmetje van Sylvia
Mayer droomt van zoete ro
mantiek in „Terang Bulan" en „U11-
li-e-hula", daartoe mede geïnspi
reerd door de exotische gitaar en
banjoklanken, die de Southern Ha-
waiians aan de snaren van hun in
strumenten ontlokken. De met smaak
uitgevoerde nummers zijn gepubli
ceerd op de 78 toerenplaat van Tele-
funken, onder nummer UH 9175.
Geklap op leren broeken en zolen
bij een gezellig Oostenrijks
blaasmuziekje neemt het ritme
van de zware bas over op het 78 toe-
renplaatje van Philips (nr..P 44749 H)
waarbij op het etiket zijn vermeld de
nummers „Der Miesbacher" en „Der
Schliersee", beide in de Polka-maat.
Een onbezorgd Schuhplattler-plaatje,
dat de luisteraar meevoert naar het
vrolijke Tirolerland.
FRÉDÉRIC
