Op nauwelijks een dagreis afstand
begint het leed van negenhonderd
miljoen onderdrukten
Oost en West ontmoeten elkaar in het
Haus der Begegnung
Spanning rond Amerikaans^
verkiezingen teruggekeerd
De jacht op extreme temperaturen
O
Tonge kerels bouwen aan een
nieuw christelijk Europa
Plannen van heide partijen weer op losse schroevé
Het sterrenvuur
■>^4%
Gevolgen van Eisenhowers ziekte
Het wachten is op
Eisenhowers
beslissing
IlJ'
550'
BERKEN
SLAAP K AH
4 K
ZATERDAG 23 JUNI 1956
Compromis of niet
Voor wie helpen wil
Nog duizenden vluchtelingen
Grote woningnood
PAGINA
>4
Geleerden op jacht
WIJ ETALEREN
3-DEURS KAST
2-PERS. LEDIKANT MET
2 NACHTKASTJES
RONDE TAFEL
2 STOELEN
roL
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM - TELE
*Jt e,/i"
In I» të ;V
argon temperaturen van j t,
dan 18.000 graden Celsius i&P*a
brengen. \i0<,A V
•c'
f
T~i en flinke dagreis per auto brengt ons van Utrecht naar het IJzeren
f j Gordijn. In de knusse beslotenheid van ons vrije landje realiseert
men zich nauwelijks, dat op enige honderden kilometers afstand
en wat zijn afstanden in deze tijd? de vrije wereld ophoudt. Toch kan
men 's morgens een kopje koffie drinken in de schaduw van de Domtoren
en 's avonds de zoeklichten zien, waarmee de Russische grenswachters de
zonegrens aftasten. Prikkeldraadversperringen, landmijnen, uitkijkposten en
zwaar bewaakte doorgangen grendelen het westen af. Daar begint een
cndere wereld. Daar gaat de vrijheid over in dwang en vervolging. Daar
ligt de grens van een miljoenenwereldwaarvan we nauwelijks iets weten.
Wie over Rusland en het communisme spreekt, denkt aan iets, dat ver weg
ligt. We staan er niet bij stil, dat heen en terug van Maastricht naar
Groningen even ver is als de afstand van Utrecht naar de grens van het
onafzienbare gebied, waarin 900 miljoen mensen en derde deel van de
wereldbevolking leven onder de druk van het communistische regiem.
Het was prof. dr. Kindermann, pre
sident van het vluchtelingenseminarie
in Königstein (Taunus), die ons op deze
benauwende realiteit wees, toen hij in
het Haus der Begegnung een uiteenzet
ting gaf over de Kirche in Not en met
ontstellende cijfers het bijna niet voor
te stellen probleem trachtte te begren
zen: In Oost-Europa worden meer dan
50 miljoen katholieken om hun geloof
vervolgd. Met inbegrip van Azië stijgt
het aantal tot 60 miljoen, onder wie
50.000 priesters, 200 bisschoppen en 4
kardinalen. De grootste kerkvervolging
aller tijden, die reeds in 1918 in Rus
land begon en sedert 1939 met verdub
belde hevigheid woedt, gaat stap voor
stap verder en is ons reeds tot op een
dagreis genaderd. Wat doet het westen
om dit gevaar een halt toe te roepen en
terug te dringen?
Deze klemmende vraag is ons bij
gebleven na ons bezoek aan König
stein, het centrum van de Kerk in
Nood. Wat doen wij om de Kerk in
Nood te helpen. Königstein zelf geeft
het antwoord, bescheiden, maar posi
tief. Minder dan voor de vluchtelin
gen, die in West-Duitsland een vei
lig verblijf gevonden hebben en door
de kapelwagens van de Oostpriester-
hulp waarover wij verleden week
reeds schreven althans enigermate
in de zielzorg betrokken worden, kan
er gedaan worden voor de miljoenen
achter het IJzeren Gordijn. Althans
naar menselijke maatstaven geme
ten.
Wel blijft de aandacht op het oosten
gericht. Daarvan getuigt het Haus der
Begegnung, het ontmoetingshuis in Kö
nigstein, dat door zijn bouwer, mgr.
Kindermann, zo treffend de Katholieke
UNO genoemd wordt. In dit enorme
congresgebouw, verleden jaar geopend,
ontmoeten oost en west elkaar. Vluch
telingen uit alle landen achter het IJze
ren Gordijn komen er samen met hon
derden geloofsgenoten uit het vrjje wes
ten om de situatie van de Kerk in Nood
te hespreken. Het vijfde congres van de
Kirche in Not werd bezocht door 500
vertegenwoordigers van 26 landen uit
4 werelddelen. Grondig wetenschappe
lijk, maar geladen met een diepe inner
lijke bewogenheid, behandelden zij het
thema „Kerk en Coëxistentie".
Het was óp dit congres, dat mgr.
Kindermann, een gevluchte hoogleraar
van de theologische faculteit van Praag,
in felle kleuren de strijd van het com
munisme tegen de Kerk schilderde. Hij
wees op het gewetensconflict, waarin
de priesters achter het IJzeren Gordijn
verkeren.
Moeten zij een compromis sluiten met
de communistische ideologie of niet?
Kunnen zij stilzwijgend de vrijheidsbe
roving van de Kerk accepteren om de
laatste spaarzame mogelijkheden van
toediening der Sacramenten te redden?
Of moeten zij zich principieel te weer
stellen, met het voortdurend risico ge
vangen genomen te worden en hun gelo
vigen zonder priester te moeten achter
laten?
Het regiem eist van de bisschoppen
positieve medewerking. Door die te
verlenen, compromitteren zij de Kerk
in de ogen van haar volgelingen. Door
medewerking te weigeren, stellen de
bisschoppen zich bloot aan gevangen
neming en wordt hun plaats ingenomen
door een patriottische Generalvikar. In
vele diocesen hebben atheïsten de ker
kelijke leiding in handen. De schaarse
priesters missen de steun van een over
heid en staan voortdurend geheel al
leen voor de meest ingrijpende beslis
singen. Tussen de priesters, die trouw
aan Rome blijven, en de patriottische
priesters vindt men vele schakeringen.
Naar wie kijken de gelovigen?
Men kan zich afvragen of het pro
bleem stellen ons nader tot een oplos
sing brengt. Mgr. Kindermann meent
van wel. Ik ben er van overtuigd, zo
zei hij ons, dat het westen niet genoeg
op deze problemen gewezen kan worden
want uit het westen zullen eens wan
neer? de hulptroepen moeten opruk
ken om het oosten opnieuw voor Chris
tus' Kerk te winnen.
Daarom is het ook zo zinvol, dat het
Haus der Begegnung in Königstein staat
naast het seminarie waarin jonge vluch
telingen worden voorbereid op het pries
terschap. Zij zullen straks hun geboor
tegrond opnieuw moeten kerstenen. Van
de 138 jonge priesters, die Königstein
Naar aanleiding van onze eerste
reportage over de Kerk in Nood
bereikten ons vele vragen over prak
tische mogelijkheden in Nederland,
om de missionarissen op de kapelwa
gens te steunen in hun zware taak.
Belangstellenden zij er daarom op
gewezen, dat de Nederlandse afde
ling van Oostpriesterhulp ressorteert
onder het R.-K. Huisvestingscomité,
's-Hertogenbosch, giro 34348.
Werenfried van Straaten stichter van
de Oostpriesterhulp in 1953 oprichtte.
De Bouworde stelt zich ten doel gratis
arbeid te leveren ter verlichting van
de woningnood. Het is een steeds wis
selende internationale werkgemeen
schap van jonge kerels, die enige we
ken van hun vakantie beschikbaar stel
len om de woningnood der vluchtelingen
te lenigen. In 1955 werd d< hen voor
een waarde van 400.000 gulden arbeid
geleverd, waarvan 20 pet voor kerken
bouw en 80 pet voor woningbouw. Op
25 plaatsen is de Bouworde thans met
een aantal huizen bezig.
Het centrum van de Bouworde in Kö
nigstein vestigt in het Rome van de
Kerk in Nood de aandacht ook op het
westen. Nog dagelijks komen er honder
den vluchtelingen de meesten via
Berlijn in de Bondsrepubliek aan.
In het Notaufnahmelager Gieszen wer
den we met dit probleem geconfronteerd.
We hebben er enige verhoren bijgewoond,
die de vluchtelingen bij aankomst in
het kamp moeten ondergaan. Slechts
degenen, die kunnen aantonen, dat ge
wetensnood hen dwong te vluchten, krij
gen een vestigingsvergunning voor het
westen.
Niet onbeleefd, maar echt Duits gründ-
lich worden zij door permanente ver-
hoorcommissles aan de tand gevoeld
en wordt hun verleden doorploegd. De
meesten vallen door de mand, hetzij als
vroegere S.S.ers of als aanvankelijke
heulers met de Russen, die het na ver
loop van jaren om persoonlijke redenen
veiliger vonden naar het westen uit te
wijken.
Het lijkt onmenselijk hard, maar de
Bondsrepubliek moet streng zijn. West-
Duitsland is reeds overstroomd met
vluchtelingen en kan hen niet onbeperkt
opnemen. De vlucht naar het westen
wordt geenszins aangemoedigd en zij,
die het wagen, komen vaak voor grote
moeilijkheden te staan.
Wie geen vestigingsvergunning heeft
weten te bemachtigen, moet na enkele
dagen het kamp verlaten. Niemand
wordt gedwongen naar het oosten terug
te keren, maar de regering laat niets
aan de afgewezenen gelegen liggen. Als
vogelvrijen worden zij buiten het hek
gezet. Het zijn de caritasinstanties, die
zich over hen ontfermen en opnemen in
de caritaskampen.
De meeste mannen laten er hun vrou
wen en kinderen achter. Zij gaan werk
zoeken in de havens of het Roergebied
en komen in het gunstigste geval
na enige jaren terug, wanneer zij vol
doende geld hebben gespaard om een
huis op hypotheek te kopen. Eenmaal
in het bezit van werk en woonruimte,
bestaat de mogelijkheid, dat zij wel een
vestigingsvergunning krijgen. Zij moe
ten zich dus letterlijk van de grond af
een nieuw bestaan opbouwen.
Aldus verblijven nog duizenden vluch
telingen in de kampen. Hun aantal wordt
•thans op een half miljoen geschat. De
Katholieke Caritas helpt naar beste
vermogen, zoals wij van een Nederland
se leidster mej. Nettie van der Ven
uit Tilburg in Gieszen vernamen,
maar kan het probleem niet oplossen.
Want er zijn huizen nodig, tienduizen
den huizen. Er wordt in West-Duitsland
enorm veel gebouwd, maar de achter
stand is nog steeds niet ingehaald. Het
zijn devluchtelingen, die dan aan het
kortste eind trekken.
Waar de meeste gezinnen geschei
den leven, laat zich de demoralise
rende invloed van de kampen gemak
kelijk raden. De woningnood is daar
om ook een geestelijk probleem. Het
is deze overweging geweest, die pater
Werenfried van Straaten tot oprich
ting van de Bouworde deed besluiten.
De materiële bijdrage van de Bouw
orde aan de woningbouw moge in pro
centen niet groot zijn, de geestelijke
waarde van dit vrijwilligerswerk
waaraan voornamelijk Nederlandse en
Belgische jongemannen, maar ook Duit
sers, Fransen, Italianen en anderen
deelnemen is nauwelijks te meten.
De dakloze vluchtelingen ervaren, dat
er in de vrije wereld hoe materialis
tisch ook nog mensen zijn, die zich
hun lot aantrekken en naar Duitsland
komen om te helpen bouwen.
Zij bouwen niet alleen huizen. Zij
bouwen vooral aan een nieuw christelijk
Europa. Jongeren uit vele landen ont
moeten elkaar op de bouwplaatsen, ge
dreven door hetzelfde ideaal: met eigen
handen bouwen aan een betere maat
schappij. Het „Ziet hoe zij elkander
liefhebhen" gaat er ln vervulling.
NIC. SCHRAMA.
Spanje Is weer toegetreden als lid
tot de Internationale Arbeidsorganisa
tie. Zeventien jaar geleden heeft het
zich uit die organisatie teruggetrokken.
Het Haus der Begegnung in Königstein, centrum van ontmoe tingen tussen oost en west, waarin de problemen van de "y
in Nood door vertegenwoordigers van vele landen, aan weerszijden van het IJzeren Gordijn, besproken worden. De
derne architectuur is kenmerkend voor de initiatiev en, die in dit ontmoetingshuis genomen v: or den.
(Van onze New Yorkse correspondente)
Zal president Eisenhower zich wel of
niet voor een tweede termijn beschik
baar stellen? En wanneer zal hij zijn be
slissing bekend maken? Want het is nog
maar twee maanden voor de Republi
keinse conventie bijeenkomt. Zal hij er
mee wachten tot zijn herstel, dat min
stens zes weken zal duren, volledig is?
Het meest logische schijnt, dat als hij
door zijn terugkeer in het ziekenhuis
niet meer van zins is voor een tweede
termijn te tekenen, hü dit heel spoedig
zal bekend maken, zodat de diverse ge
gadigden in zijn partü, die het kandi
daatschap ambiëren, nog enige tijd
wordt gegund voor de conventiestrjjd
begint. Nu doktoren verklaard hebben
dat Eisenhower na zijn operatie er fysiek
beter aan toe is dan tevoren en zijn
levensduur er door verlengd is, klam
pen Republikeinen zich hieraan vast en
vertrouwen dat de president geen reden
zal hebben zich als kandidaat terug te
trekken.
Wat niet wegneemt dat ook al stelt
de president zijn partijgenoten niet te
leur en ook al trekt hij zich niet terug,
zijn kansen bij de stembus verminderd
zijn. Want het psychologisch effect op
het Amerikaanse publiek van deze darm
ontsteking zo kort na de hartaanval kan
niet ontkend worden. Temeer daar de
president in 1949 en in 1953 dergelijke
ingewandsaanvallen heeft gehad. Terwijl
de Amerikanen zijn hartaanval weer
bijna waren vergeten en dit beschouw
den als iets dat iedereen „wel eens kan
overkomen", vestigt de nieuwe ziekte
van de president de aandacht opnieuw
op zijn gezondheid en vermogen zijn
taak als president uit te voeren.
Vele Amerikanen hebben ook te
recht of ten onrechte het vertrouwen
verloren in de betekenis van dokters
verklaringen dat de president in per
fecte staat van gezondheid is, verkla
ringen die prompt gevolgd worden door
een nieuwe ziekte. En het kan niet uit
blijven dat men de leeftijd van de presi
dent mede aansprakelijk gaat stellen
voor zijn ziektes.
Wat de Democraten bij zichzelf den
ken, bleek wel toen de gouverneur van
New York, Averell Harriman uitgere
kend nadat Eisenhower naar het zieken
huis was gebracht, verklaarde dat hij
een actieve Democratische kandidaat
was en op de conventie zou vechten
voor zijn benoeming. Harriman dacht
blijkbaar ook: Eisenhower is waarschijn
lijk uitgerangeerd en nu kan ik een
kans wagen.
Voor Stevenson beginnen daarom in
zekere zin de moeilijkheden eveneens
weer van voren af aan. Want hu Harri
man, die veilig gewacht heeft tot
de verkiezingen voorbij waren, waarin
hij het tegen Stevenson en waarschijn
lijk ook tegen Kefauver zou hebben af
gelegd actief kandidaat is en op
Trumans steun kan rekenen, krijgt
Stevenson het zwaar te verduren, daar
de ex-president een doorslaggevende
invloed op de conventie zal hebben.
Terwijl de nieuwe ziekte van presi
dent Eisenhower dus invloed op de
plannen van de Democraten heeft, wordt
er bij de Republikeinen ook achter de
schermen druk gemanipuleerd. Vice-
president Nixon staat opnieuw in het
middelpunt van de aandacht. Nixon
heeft verklaard zich samen met Eisen-
Irt Waldkappel, nabij het IJzeren
Gordijn, werkt momenteel een
groep katholieke jonge boeren uit
Vlaanderen aan de bouw van een
serie woningen voor vluchtelin
gen.
reeds heeft afgeleverd, zyn er 80 on
gemerkt achter het IJzeren Gordijn ver
dwenen om de achtergebleven priesters
bij te staan. Dit positieve werk geeft
reliëf aan de vele ontmoetingen, die in
het Haus der Begegnung plaatsvinden.
Treffend komt de doelstelling van het
congresgebouw, dat los van de Oost
priesterhulp zeer royaal gebouwd is
met medewerking van de Duitse ka
tholieken, tot uiting in het opschrift van
de eerste steen:
„lm Marianischen Jahr angesichts
der immer mehr wachsenden Verfol-
gung der Kirche durch atheistisches
System, haben Völker, die sich in
brüderlicher Liebe fanden, auf dem
Grunde, der Christus ist, dieses Haus
zum Zeichen der Einheit in Liebe er-
richtet".
Tegenover het Haus der Begeg
nung vindt men Hause Werenfried, het
centrum van de Bouworde, die pater
HET VUUR VAN DE STERREN
NAAR DE AARDE GEHAALD
Zoals de oude Griekse mythe vertelt, heeft Prome
theus het vuur geroofd uit de godenhemel om er
de mensheid hier op aarde gelukkig mee te ma
ken.
Deze sage laat wel duidelijk zien, dat de oude Grie
ken zich reeds ten volle van de geweldige betekenis
van het vuur bewust waren.
Maar wie dan verder hoort van de schrikkelijk wrede
straf, waarmee de goden de held om deze vermetelheid
troffen, beseft, dat de Grieken het als een ongehoorde
stoutmoedigheid moeten hebben beschouwd een greep
te doen naar de elementaire krachten van de natuur.
In de bloemkoolachtige paddestoelwolk van de
atoombom heeft de moderne mens als een nieuwe Pro
metheus het vuur van de sterren op de aarde gebracht.
Het eind van deze mythe is nog niet geschreven, maar
God spare de mensheid voor de verschrikkingen van
een ander Prometheus-lot.
Nog is de moderne mens niet geheel en al een mo
derne Prometheus, want Prometheus stelde het mens
dom een dienstbaar vuur ter beschikking, een vuur
dat hij beheersen kon, maar de temperatuur in het bin
nenste van de exploderende atoombom kan de mens
nog niet beheersen. Hij kan ze alleen ontketenen, meer
niet.
Rusteloos is hij echter op jacht naar het bereiken van
steeds hoger temperaturen en het beheersen en dienst
baar maken van deze.
Het vuur van de sterren hoe hoog is de tempera
tuur van de sterren? Dat is een vraag, die in meer dan
één opzicht precizering behoeft.
Er is namelijk een ontzaglijk verschil tussen de tem
peraturen die heersen in het centrum, in het hart, van
die hemellichamen en de temperaturen welke in de
oppervlaktelagen ervan worden aangetroffen. En er is
een ontzaglijk verschil in temperatuur tussen de sterren
onderling. Er zijn zeer hete. blauwig-witte sterren en
veel „koudere", roodachtige. En daartussen in 'middel
matig warme, gele sterren, zoals onze zon.
Hoewel de vlucht uit het oosten onuitwisbare sporen op haar gezicht
heeft nagelaten, kijkt dit oude vrouwtje nog met een zekere verwachting
uit het raam van haar barak m het vluchtelingenkamp Gieszen. Zal het
vrije westen haar nog een rtistige levensavond bieden?
Hoe weet men dit? Heeft er ooit
iemand een thermometer in een ster
gestoken? Uiteraard niet. Maar de ster
ren zenden ons een boodschap, en wie
in staat is het geheimschrift van deze
boodschap te ontcijferen, kan daaruit
heel wat aan de weet komen.
De enige boodschap welke de
sterren ons zenden is hun licht, hun
schijnsel. En daaruit is ook te lezen
hoe warm het is aan de buitenkant van
zo'n ster. En dan blijkt, dat het met
de sterren gaat als hier op aarde bij
voorbeeld met ijzer. Bij grote hitte is
het witgloeiend, koelt het af, dan wordt
het geel en als het nog meer afkoelt
wordt het steeds roder.
Er is een „root verschil in temperatuur
tussen de sterren onderling, zo hebben
wij gezegd. De oppervlakte-temperatuur
van de heetste sterren ligt in de buurt
van 40.000 gr. Celsius, bij de koudste
sterren is zij zowat 2.000 graden. Om
enkele voorbeelden te geven: de opper-
vlaktetemperatuur van de witte ster
Algol bedraagt 30.000 graden Celsius,
die van de rode Betelgeuze 3.000 gra
den. De temperatuur van het oppervlak
van onze zon, die een gele ster is, is
ongeveer 6.000 graden Celsius.
Maar de temperaturen in het inwen
dige van de sterren is veel en veel
hoger. Door middel van ingewikkelde
berekeningen kan "men daarvan een vrij
grove benadering verkrijgen en dan
komt men tot de conclusie, dat in de
sterren ontzaglijk hoge temperaturen
moeten heersen. In het centrum van
onze zon bijvoorbeeld moet de tempe
ratuur een extreme hoogte van 40 a 50
miljoen graden Celsius bereiken.
Dit is inderdaad een ontzaglijk be
drag en er is niemand die er zich een
scherp en helder denkbeeld van kan
vormen, in welke fysische toestand de
materie bij dergelijke temperaturen
komt te verkeren.
Het hoeft waarschijnlijk niet eens
gezegd te worden, dat men er in geen
enkel aards laboratorium ooit in ge
slaagd is dergelijke extreme tempera
turen zelfs ook maar gedurende de
kleinst denkbare fractie van een se
conde te bereiken.
In de atoombommen worden tempe
raturen van enkele miljoenen graden
tot stand gebracht en in de waterstof
bommen zelfs van enkele tientallen mil
joenen graden, maar de mens is nog
niet in staat deze extreme temperatu
ren te „temmen."
Toch is hij de jacht op de extreem
hoge temperaturen begonnen.
Waar ergens ligt zijn start?
De temperatuur van een gewone gas
vlam bedraagt zowat 1700 graden. Een
knalgasbrander geeft al een tempera
tuur van 2400 graden. Een hogere tem
peratuur zo rond 3.000 graden is
te bereiken met behulp van thermiet,
dat is magnesium en aluminium, dat
in zuurstof verbrand wordt. Met elek
triciteit laten zich nog hogere tempera
turen bereiken. In de vlamboog van
een elektrische oven komt men tot een
temperatuur van zowat 3500 graden. Bij
toepassing van druk kan men bij deze
vlamboog de temperatuur zelfs opvoe
ren tot 4750 a 5.000 graden.
Nog altijd is de kernreactor niet als
bron van hoge temperaturen genoemd,
maar de temperaturen waarmee in een
I.ernreactor gewerkt wordt zijn niet ex
treem hoog, ze komen niet hoger dan
enige honderden graden.
Bij het opvoeren van temperaturen be
gint trouwens vrij spoedig een heel an
dere kwestie een belangrijk woord mee
te spreken. Dat is de kwestie van het
vinden van materialen, die tegen deze
emperaturen bestand zijn, een pro-
Jieem, dat de vliegtuigtechniek op weg
naar de verovering van de zogenaamde
„hittebarrière" in zijn volle zwaarte
leert kennen.
Niet alleen de fysici, maar ook de
astronomen hebbén belangstelling
voor experimenten met hoge tempe
raturen. Dat is niet zo verwonderlijk.
Want terwijl de natuurkundigen ge
wend zijn de natuur in het gareeJ te
spannen en haar te dwingen een ant
woord te geven, is dat er voor de
astronomen meestal niet bij. Zij moe
ten het maar doen met wat de na
tuur in de kosmos hun zelf aanbiedt
Zo is het te verstaan, dat twee Ame
rikaanse astronomen, Whitman en
Dorndell, een greep na r het experi
ment hebben gedaan, om in het labo
ratorium hoge temperaturen te berei
ken. Daarbij baseerden zij zich op een
suggestie, een halve eeuw geleden zowat
door de natuurkundige William Thom
son gedaan, n.I. de plotselinge ontla
ding van een sterke elektrische stroom
in de kleinst mogelijke ruimte op een
minimum aan materiaal.
Om deze suggestie te verwezenlijken
lieten ze een wisselstroom van 30.000
Ampère met een periode van 60.000 wis
selingen in de seconde een haardunne
metaaldraad exploderen. Meer. dan
10.000 KW werd binnen enkele miljoen
ste seconden in warmte omgezet. Het
gevolg was dat de dunne metaaldraad
met een scherpe knal verdampte tot
een witgloeiende, blauwachtig lichtende
wolk van metaaldamp, die een tempera
tuur bezat van 20.000 graden. Het was
als het ware een kunstmatige minia-
tuurzon geworden.
In de oude zowel als de nieuwe we
reld experimenteert men in onze da
gen mej het bereiken van extreme
temperaturen. De elektrische lichtboog
speelt daarbü nog altijd een grote rol.
In het laboratorium van de Siemens-
Schückert Werke te Erlangen namen
Finkelnburg en Busz proeven met spe
ciaal ontworpen lichtbogen, die in stik
stof of in het edelgas argon brandden.
Daarin werden temperaturen tot 30.000
graden Celsius en hoger bereikt. Maar
nog een tweede methode is in opkomst.
Dat is de methode der stootgolven.
Een stootgolf is een in een gas met
zeer steil golffront zich voortplantende
drukgolf. Zo'n stootgolf wordt als volgt
geproduceerd: Men deelt een met gas
gevulde ruimte door middel van een fo
lie in twee helften en voert dan de gas
druk in de ene helft op tot het punt
van uiteenspatten van de folie. Botst
zo'n stootgolf op een hindernis of op een
uit tegengestelde richting komende
stootgolf, dan ontstaat op die plaats een
uitzonderlijk hoge gascompressie en
hower weer graag beschikbaar te s'c
maar nu Eisenhowers gezondheid y
grote rol in de campagne zal s"y", I
vrezen partijleiders dat Nixon de ka jjt
van Eisenhower kan schaden da3" jf
een omstreden figuur blijft. Ondeyjl
huidige omstandigheden zullen .jf
onafhankelijke kiezers niet voor ïfjjjK'
hower stemmen, omdat zij de mof?'e
heid voor ogen houden dat Ni*0^
mocht de president overlijden ij
zal opvolgen. Daar Eisenhower z® y'
het voorjaar Nixon aanvankelijk
sterk aanmoedigde om zich op11 d'
beschikbaar te stellen met hem, i'
mogelijkheid niet uitgesloten, da
partij organisatie Nixon zal bewegedJ
terug te trekken ingeval Eisen"1 y
kandidaat blijft. Nixon zou dan jfl
ministeriële of andere hoge funct" yi
het vooruitzicht gesteld worden
andere Republikein zou met Eisend
de benoemingen delen.
Indien de president echter AjV
voor de nominatie zal bedanken, *jy>'
een strijd om de presidentiële
aidatuur losbranden, die de vrf'
blikeinse conventie nog fascist'
der zal- maken dan de Den>%
sche. De scherpste strijd is tusf
twee Californiërs Nixon en S
Knowland te verwachten. Ey
noeming van Knowland is zee'in1,
omdat hij de st® ptf'J
waarschijnlijk,
tegenstander van üisennoweioy^
tiek is. Hoewel gouverneur fj" eib-
tweemaal eerder als Republ"" d'
kandidaat tegen de Democraten rfj
loren heeft, zou een combinab'ly'
Dewey en Stassen (als ka"1'
voor vice-president) op onafby
lijke kiezers nog veel aantrek
kracht uitoefenen.
Het ts jammer voor de
nen, dat Opperrechter Earl *4 ,1
indertijd verklaarde voorgoed UA
politieke arena te willen blijver",
L 1 *7 A T 1 1 /I A 1 r A „4 4 i rl
hij alleen zou in de korte tijd,
voor een campagne overblijft,
beste kansen maken om de D®
ten in november te verslaan. J
De plannen bij beide partijef
dus op bijzonder losse schroev^'J
wachten is vooreerste op Eisef'
beslissing.
Advertentie
In de
slaagde
Cornell
men er
universiteit.
dientengevolge een zeer
treem hoge verhitting.
Bij zulke temperaturen l illse\r^nt
atomen in sterke mate g®?(0 f
wil zeggen, dat zij berooid bo(;ePcftf'
of meer elektronen. Hoe ct
peratuur men bereikt, des
de ontleding der atomen C(K e
den. e*;, 'LinCt-
Welke perspectieven dez
ten schijnen te openen bh'
hoofd van het optisch®
recent bericht,
centrum
macht te Cambridge
zou dr. Heinz Fischer
ln het
van de Am'T"
Cambridge, a
van de Duitse marine
geslaagd zijn door het
speciale elektrische ®oi
een edelgas onder een
monucKaire ,eactie, v9n
conde een temperatuur ~.is>
der dan 222.000 graden
tot stand gebracl
Daarmee zou
ben afgelegd van -„t
scheidt van de temperatu^
monucleaire reactie
actie, kan op gang
MR. H. c'
vddjO» |,f^
cht. ,ij ffj T, djr«'
bte
>1. p
