DE KERK IN ZUID-OOST-AZIÉ Dringende behoefte aan inheemse clerus - Zuid-Indië veelbelovende uitzondering D Baden hervat de aanklachten tegen de Nederlander Schmidt Aanslag van Cyprioten op Engelse rechter Geen sprake van doorbraak in Limburg Kruiswoordraadsel Weggelopen metselaars in kort geding gedagvaard de K.V.P. De ongewenste missionaris ERIC DE NOORMAN Cypriotische vrouw gedood door voor haar man bestemde kogel Noodlanding op Autobahn Katholieken stemmen steeds meer op Katholieke Filmkeuring Amsterdam rotte plek in het bouwbedrijf „Het sprookje van Monaco" Proces in Djakarta IN HET CENTRUM VAN NICOSIA Missionarissen van de H. Familie RAPPORT VAN TWEE DESKUNDIGEN Maatkleermakers onmisbaar Th. Loerakker verbondsbestuurder K.A.B. Na beëindiging zwarte lonen 340 kinderen uit Salzgitter naar ons land Merendeel gaat naar Helmond DINSDAG 26 JUNI 1956' PAGINAj Pater J. P. Vis tot provinciaal benoemd Toenemende activiteit d'Ailly even te, voren had geopend. 8 9 10 11 e pauselijke missie-intentie van het Apostolaat des Gebeds voor deze maand is gericht op het ver krijgen van meer priesterroepingen in Indië. Pa kistan, Birma, Ceylon en Indonesië. Op het eerste ge zicht kan het enigszins vreemd aandoen, dat van de Zuid-Oost-Aziatische landen alleen deze vijf genoemd worden. Toch is hier geen sprake van een onvolledige of willekeurige opsomming. In tegenstelling met b.v. de Philippijnen, Siam, Vietnam, Cambodja, Laos hebben de vijf genoemde landen vrij uitvoerige beperkingen vastgesteld voor het toelaten van Westerse missionaris sen. Het groeiende nationalisme, het anti-kolonialisme, het streven naar onafhankelijkheid, hier en daar zelfs religieuze intolerantie zijn oorzaak van deze maatrege len, die veelal gecamoufleerd worden door overigens vrij doorzichtige administratieve en bureaucratische voorschriften en voorwaarden. Men kan in het algemeen zeggen, dat Westerse geloofsverkondigers alleen maar toegang tot het land krijgen, wanneer hun aanwezigheid noodzakelijk is voor de kulturele, sociale en hygiënische belangen van de Staat of als men kan aantonen, dat men de opengevallen plaats van een werkelijk onmis bare missionaris komt bezetten. Dit alles betekent dus, dat de Westerse missionaris als een ongewenste vreemdeling wordt beschouwd, vaak zelfs door zijn eigen geloofsgenoten. Er ligt voor het ge voel der inheemsen iets dubbelzinnigs in zijn aanwezig heid. Op zijn gezicht staat niet te lezen, dat hij oprecht Het gunstigst is de toestand in Indië. Van de 5500 priesters zijn 68 pet. ge boren Indiërs. Jaarlijks ontvangen meer dan 200 theologanten de'priesterwij ding. Er wordt alle aandach) besteed aan een degelijke wetenschappelijke vorming, aangepast aan de eigen kui tuur. Vooral de Jezuïeten die 1000 in landers tot hun leden tellen, stellen al- les in het werk om hieruit geschikte professoren voor hun universiteit op te leiden en zodoende te vermijden, dat de eigen kuituur door al te vee! wester se import in haar ontwikkeling wordt geremd. In Zuid-Indië zijn de priesterroepin gen het talrijkst, niet alleen met be trekking tot het Verre Oosten, maar waarschijnlijk zelfs ten aanzien van de hele wereld. Malabar b.v., dat maar 1.8 miljoen inwoners telt, overtreft pro- centsgewijs Nederland in het aantal uitgezonden missionarissen. Momen teel zijn 3200 mannelijke en vrouwe lijke missionarissen buiten Malabar werkzaam. Hieruit is de gedachte ge groeid Indië te doen meewerken aan het wereldapostolaat, een gedachte, die reeds in uitvoering is, zij het vooralsnog in bescheiden mate. Hoewel, zoals gezegd, Indië rijk is aan gunstige voorwaarden voor de ontwikkeling der Kerk, moet men toch, gezien het uitermate hoge be volkingscijfer van het land, het aan tal priesters nog veel te gering noe men. Tegenover één enkele priester staan ten naaste b;j 100.000 niet-Chris- tenen. Wanneer men bovendien be denkt, dat men zich als ideaal heeft gesteld elke afzonderlfkc volks- of taalgroep eigen priesters te schenken, en dat daarnaast het nog steeds door werkende kastenstelsel een belemme- ring vormt voor de recrutering van priesterkandidaten zowel uit de ho gere als uit de lagere standen, dan is het duidelijk, dat er nog heel wat moeilijkheden te overwinnen zijn, vooraleer de Kerk in Indië zich ongehinderd kan ontwikkelen. In Pakistan is de situatie veel on gunstiger. Tegenover de 5 miljoen ka tholieken van Indië staan er hier maar 230.000. Van de 300 Driester» ziin er nauwelijks 70 uit het land zelf. Pakis tan is overwegend Mohammedaans. De nieuwe wetgeving is zo geformuleerd, dat officiële tolerantie t.o.v. de Kerk afhankelijk is >ar welwillende inter pretatie van de tekst. Dit is momenteel nog het geval. He' werk der Kerk op sociaal-charitatiei en onderwijs gebied wordt zeer gewaardeerd. Men moet echter toegeven, dat een onwelwillende verklaring van de letter der Wet niet alleen een voor de hand liggende moge lijkheid is, maai zelfs zover kan gaan, dat een voliedig-buiten-de-wet-stellen niet uitgesloten kan worden geacht. Het tekort aan priesters is hier uiteraard zeer tastbaar. De Kerk m Birma heeft met grote moeilijkheden te kampen, omdat de re gering reeds jarenlang slechts zoveel buitenlandse missionarissen in het land toelaat als er nodig zijn om de overle denen te vervangen. Van de 236 pries ters zijn er maar 40 geboren Birmanen. Het Boeddhisme :s ver overheersend en nauwelijks of niet toegankelijk voor de geloofsverkondiging. Van een anti-chris telijke gezindheid kan men evenwel niet spreken, men waardeert integendeel de Katholieke Kerk openlijk. Slechts tegen missionering door buitenlanders tekent men verzet aan. Het aantal Katholieken bedraagt tot heden 155.000: ze bestaan echter uitsluitend uit vreemden en leden van niet-boeddhistischf bevolkingsgroe pen, waarvan uiteraard weinig te ver wachten is voor de vorming van een Aan het sprookje van Monaco wil maar geen einde komen, althans niet op het filmdoek. We kenden reeds de reportage in celluloid, die onder de titel ,,Het huwelijk van Grace Kelly" mis schien niet zo opvallend was, maar dan toch een eerlijk commentaar had mee gekregen. Maar nu komt straks ook in ons land in omloop een nieuwe reportage over het huwelijk van Monaco; het is een Luminafilm, compleet in cinemascoop en kleuren. Alles wordt nog eens her haald; dat wil zeggen: het sprookje wordt opnieuw verteld met legio bijzon derheden, voornamelijk die, welke aan het huwelijk van prins Rainier en Gra ce Kelly zijn vooraf gegaan. Het essen tiële evenwel wordt aan de kijker ont houden. Als we ons van de televisie herinneren, met welk een devotie prin ses Grace de kerkelijke huwelijksinze gening heeft ontvangen, ware een her hal ng in de nieuwe filmreportage ons zeer welkom geweest. Maar juist dat moment, evenals de burgerlijke huwe lijkssluiting, wordt ons in „Het sprook je van Monaco" onthouden. Met dit alles zouden we nog vrede kunnen hebben, indien een redelijke Nederlandse tekst de kleurige beelden zou ondersteunen. Die tekst zal deels wel steunen op het oorspronkelijke Frans, waarin deze film van 840 meter is verschenen. Maar de commentator heeft kennelijk veel vrijheid van spre ken gekregen en nu hangt hij een veelal zouteloos verhaal op vol gezwollen ge meenplaatsen en met weinig inhoud. En toch zou gezien de vertoonde filmbeelden juist de gesproken tekst veel van de povere reportage hebben kunnen redden. Q. belangeloos is, dat hij niet komt als vertegenwoordiger van zijn eigen vaderland en dat hij zich eerlijk wenst aan te passen aan de gewoonten en gebruiken van zijn nieuwe tehuis. Wel leest men van zijn gezicht af, dat hij behoort tot het ras der vroegere koloniserende vol keren. Daarom is de Westerse missionaris van meet af aan een „getekende", die men min of meer wantrouwt en liefst geheel en al buiten de grenzen houdt. Deze ontwikkeling schijnt Paus Pius XI met profetische blik te hebben voorzien toen hij, tegen afwijkende adviezen in, overging tot het creëren van een inheems episcopaat. De tegenwoordige paus is op die weg voortgegaan, zodat er in 1955 reeds honderd Aziatische en meer dan tien Afrikaanse bisschoppen waren. Hoe hermetisch de gren zen ook gesloten worden, de Kerk zal in de betrokken landen niet meer verstikken. Daar komt nog bij, dat de Aziatische Katholieken, het initiatief volgend van de Japanse bisschop mgr. Araï, op het Oosterse Katholieke Actiecongres te Manilla van verleden jaar, besloten hebben tot missionaire activiteit. Waar veel priesterroe pingen zijn, zal men de neomisten, tijdens hun opleiding daarop voorbereid, als missionaris uitzenden naar lan den, waar gebrek aan priesters heerst. Een dergelijke verdeling van de beschikbare krachten zal ongetwijfeld de groei der Kerk ten goede komen. Z.H. de Paus vraagt heel de Katholieke wereld om vurig gebed opdat er, vooral in de bloeiende Katholieke centra, veel priester roepingen mogen komen, om in het nijpende tekort aan zielzorgers te voorzien. inheemse clerus. Bovendien treedt hier wikkeling der kerkelijke hiërarchie in zeer duidelijk het verschil aan de dag tussen de Westers getinte missionering en de boeddhistische kuituur en levens sfeer van het land. Het accommodatie- vraagstuk is dan ook in hoge mate actueel. Ook Ceylon is voor een groot deel boeddhistisch, echter in tegenstelling met Birma, onverdraagzaam en agressief, mede tengevolge van communistisch ge stook. Daar de katholieken 8 pet. der bevolking uitmaken en zich tezamen met de Hindoe's en de Mohammedanen verzetten tegen de intolerantie van het Boeddhisme is het gevaar van ernstige onderdrukking niet bijzonder groot. De helft van het episcopaat is inheems; evenals 300 van de 463 priesters. Tegen woordig beschikt men over een gemeen schappelijk seminarie voor het hele ei land, terwijl vroeger de priesters hun opleiding op Malakka kregen. De onafhankelfjkheidsroes en het kunstmatig opgeschroefde anti-kolonia lisme in Indonesië tezamen met het dreigende communistische gevaar heb ben voor de Kerk een bedenkelijke situ atie geschapen. Tijdens de aan Soekarno toegestane audiëntie zou Paus Pius XII de positie der missie in Indonesië be sproken hebben. Eventuele resultaten van dit onderhoud zal de toekomst le ren. Het weren van buitenlandse mis sionarissen vormt ook hier een ernstige dreiging. Momenteel zijn er nog 945 werkzaam, waaronder 56 inheemse we reldgeestelijken en 84 religieuzen. Deze verhouding, ofschoon begrijpelijk in haar ontstaan, is met het oog op de ont- het land, ongezond te noemen Van Ro me uit wordt de oprichting van eigen inheemse diocesen sterk in de hand ge werkt. Het priestertekort doet zich in dit uitgestrekte rijU bijzonder gevoelen. Het is daarom van vitaal belang, dat de roepingen spoedig talrijker worden, daar een gunstige wending in de hou ding der regering ten aanzien van buitenlandse missionarissen niet in de lijn der verwachtingen ligt. Men zal voor een juiste beoordeling van de situa tie der Kerk 'n Indonesië rekening moe ten houden met het feit, dat de missie daar nog betrekkelijk jong is. Vooral in het begin is er veel officiële tegenwer king geweest. De Japanse bezetting heeft haar grote schade toegebracht. Het huidige tegenhouden van buitenland se missionarissen vormt een nieuwe be lemmering voor haar groei. Toch mag men van het rieuwe onafhankelijkheids- gevoel verwachten, dat dit de vorming van een inlandse clerus enigszins in de hand zal werken. Het toenemende aan tal inheemse diocesen betekent even eens een stimulerende factor in deze richting. Wanneer deze ontwikkeling geen ernstige belemmeringen onder vindt en deze zijn helaas niet denk beeldig dan zal de wereldkerk in de Aziatische landen, waarop in het verle den het Westen zijn stempel had gedrukt over enige tientallen jaren een bewijs te meer vormen van haar alle landen en volkeren omvattende universaliteit. Ons gebed voor deze intentie is dan ook een uiting van echt katholieke, apos tolische geest. 23. Onder een lawine van stenen, gruis en aarde rolt Eric langs de schuin aüopende helling naar beneden. Óp een uitstekend punt breekt een struik zijn val en krijgt hij gelegenheid een paar takken te grijpen, waaraan hij zich kan vastklampen. Zijn boog is hij kwijt en als hij probeert, zich wat op te werken, ziet hij boven zich de beer, die naar hem staat te kijken. Zelfs doet het dier pogingen, ook naar beneden te komen, maar tenslotte durft het dit toch niet aan. In een ongemakkelijke houding hangt de Noor man zo tussen hemel en aarde, tot hij vol ontzetting voelt, hoe de wortels van de struik beginnen af te scheuren. Plotseling breekt de struik los en Ene ploft naar beneden. Hij hotsebotst over boomstronken en rotspunten, hel is alsof hij gekraakt wordt en dan wordt alles zwart voor zijn ogen. Met een Smak komt hij bewusteloos op de bodem van het ravijn terecht. Gedurende de 51ste zitting van de zaak-Schmidt die gisteren voor het land- gerecht te Djakarta is gehouden, heeft getuige Baden aan rechter Rochjanl medegedeeld, dat hij had gelogen, toen hij voor de rechter zijn verklaringen, die hV eerder voor de politie had afge legd, introk. Zoals bekend heeft Baden enige maanden geleden zijn verklarin gen, die hij voor de politie had afgelegd en die bezwarend waren voor beklaag de, ingetrokken. Hij zei toen, dat hij voor de politie valse verklaringen had afgelegd, uit vrees voor mishandeling. Gisteren zei Baden, dat hij de politie de waarheid had verteld, toen hij be kende dat hij lid was geweest van een Nederlandse illegale organisatie en dat hij beklaagde Schmidt op de hel lingen van de Tangkubanprahu bij Ban dung had gezien, toen leden van deze organisatie pakketten verzamelden, die waarschijnlijk door vliegtuigen waren afgeworpen. Voorts zei Baden gisteren, dat hij de waarheid had verteld, toen hij voor de politie verklaarde, dat hij Jungschlager op een onderneming nabij Bogor had gezien. Maar hij had gelogen tegenover de politie over de schuld van andere Nederlanders, die hij gedurende zijn ondervraging had genoemd, aldus ver klaarde Baden gisteren. Deze Neder landers waren niet schuldig aan onder grondse activiteiten. Hij had zijn ver klaring voor de politie ingetrokken uit vrees, dat hij door die Nederlanders zou worden gedood en omdat de vroe gere verdediger van beklaagde, mr. Herman Bouman, hem had gezegd, dat hij in Nederland gearresteerd zou wor den, Indien hij tegen beklaagde ge tuigde. De generaal-overste van de missiona rissen van de.H. Familie heeft pater J. P. Vis benoemd tot provinciaal van de Nederlandse provincie. Schmidt zei: „De herroepingen van deze schurk bewijzen, dat hij meineed heeft gepleegd". De verdedigster, me vrouw Bouman, legde een brief over, die Baden in 1954 aan het Nederlandse Hoge Commissariaat had gezonden en waarin hij schreef, dat hij door de politie was afgeranseld. Mevrouw Bou man onthulde, dat Baden na zijn eerste herroeping in afzondering was gehou den. (ANP) Twee jonge Cypriotische terroristen hebben gisteren midden in het drukke Nicosia een gedurfde overval gepleegd op een Engelse rechter Bernard Shaw. De rechter was met zijn auto op weg van het gerechtsgebouw naar zijn wo ning om daar de lunch te gebruiken. Toen de wagen in het centrum van de Cypriotische hoofdstad moest wachten voor een verkeerslicht, kwamen de bei de terroristen naar voren en openden het vuur op rechter Shaw, die ernstig werd gewond. Shaw zat achterin de auto. Naast hem zat een met de zorg voor zijn veüigheid belaste Britse militair. Toen de auto tot stilstand kwam, liepen de twee Cypriotische verzets lieden erheen en schoten op Shaw. De militair sprong uit de auto en loste verscheidene schoten op de wegren nende aanslagplegers, die in een kleine auto wisten te ontkomen. Zes van de zeven tot nu toe ter dood ver oordeelde Cyprioten zijn door Shaw gevonnisd. Rechter Shaw verkeert na een bloedtransfusie niet meer in le vensgevaar. Zijn toestand gaat voor uit. Britse troepen hebben, na de aanslag op rechter Shaw, een cordon om Nicosia ge trokken. Er is een uitgebreide klopjacht op de aanslagplegers ingezet, waarbij ook van politiehonden gebruik wordt ge maakt. Op een gegeven ogenblik schoten Britse militairen op een jonge Cyprioot, die nabij het Metaxasplein over de oude Venetiaanse muren ter plaatse klom. Te zelfder tijd rende de vrouw van de Cyprioot naar haar man toe, waardoor zij door de voor hem bestemde kogel werd getroffen. De gewonde vrouw, Olga Constantinides, is later in het ziekenhsu ioverleden. De kogel, waar door zij werd getroffen, ging eerst door haar arm en drong vervolgens de maag binnen. Haar echtgenoot is gearresteerd. Met ingang van gisternacht zijn alle openbare vermaaksgelegenheden in het gebied van Nicosia, de dorpen in de omgeving inbegrepen, tot nader De piloot van een Amerikaanse straaljager bemerkte tijdens een vlucht boven W- est-Duitsland, dat hij niet meer over voldoende brandstof beschikte om de vliegbasis te halen. Met veel beleid zette hij zijn kist toen naar neer op de Autobahn en, vanwege het verkeer, deed hij het nog netjes op de gras berm in het midden ook. De machine werd nauwelijks beschadigd. De piloot mankeerde niets. De doorbraak van de Partij van de Arbeid, welke zich, naar men meent, langzaam onder de katholieken van Limburg voltrekt, bestaat niet. Inte gendeel, de Limburgse katholieken stemmen steeds meer op de K. V. P., aldus concluderen dr. J. G. M. Delf- gaauw en A. I. V. Massizzo in een rap port over de uitslagen der laatste ver kiezingen. Zij berekenden voor het secretariaat van de K. V. P., dat twijfelde over de juistheid van het oordeel over de laat ste verkiezingsuitslag, dat in 1948 10 pet. van de katholieken in die provincie op niet-katholieke partijen stemde, in 1952 9.1 pet. en bij de laatste verkiezingen nog 8.7 pet. Deze correctie op het algemeen gel dend oordeel is gevolgd, daar „en nauwkeurige analyse van de migratie cijfers in Limburg in het onderzoek betrokken is. Immers, het percentage da» niet-katholieken in Limbura M Se dert 1947 gestegen van 5.5 tot 13 pet. Volgens genoemd rapport menen velen, dat er zowel in 1952 als in 1956 een aanzienlijke doorbraak te constateren valt. Men let dan speciaal op de toe name van het aantal stemmen op ae P. v. d. A., die in 1948, 1952 en 1956 waren: resp. 27.000, 45.000 en onge veer 70.000. Maar het blijkt, dat in Limburg sinds 1948 een aanzienlijk aantal personen geëmi0reerd is, ter wijl een evenzeer „anzienlijk aantal personen voornamelijk uit niet-ka- tholieke kringen in Limburg is gaan wonen. Volgens de berekening van de heren Delfgaauw en Masizzo was de ver schuiving van 1948 tot 1952: in Lim burg vestigden zich 61.200 personen, van wie 33.500 niet-katholieken, doch er vertrokken 58.600, van wie 54.000 katholieken. Mede tengevolge van der gelijke verschuivingen steeg het aan tal katholieke stemgerechtigden in Limburg met 6 pet., doch dat der niet- katholieken met 86 pet. Gezien de uit slag van de verkiezingen in 1948 en 1952 komen de rapporteurs tot de conclusie, dat het percentage der stemmers, uitgebracht door katholieken op niet-katholieke parijen, daalde van 10 pet. tot 9.1 pet. Reeds toen was er dus geen sprake van vooruitgang der doorbraak. De ontwikkeling van 1952 tot 195„ geeft een achteruitgang van de door braak te zien. In die periode vestigden zich 33.000 niet-katholieken in Lim burg, terwijl 59.800 katholieken uit Limburg vertrokken: dus een nieuwe structuurwijziging, bestaande in een absolute en relatieve toename van niet katholieken. De katholieken ste gen volgens de beschikbare cijfers met 10 pet., de niet-katholieke bevol king met 184 pet. Beziet men de cijfers van het aan tal kiesgerechtigden in deze provincie, dan blijkt, dat in 1956 29.900 katholie ken op niet-katholieke partijen ge stemd hebben, dat wil zeggen 8.7 pet. der katholieke stem?, ers. Er is dus over deze laatste periode opnieuw een toename van stemmen op de K. V. P. en een procentuele teruggang in stem men op de niet-katholieke partijen. i gesloten, zulks als strafmaatregel voor de aanslag op rechter Shaw. Te Paphos is het bestaan gebleken van een nieuwe, ondergronds werkende organisatie, de R.E.E.N., d.i. de „Ra dicale Unie van de Griekse jeugd". De R.E.E.N. heeft in deze stad pam fletten verspreid waarin de Cyprioten worden opgewekt „onvoorwaardelijk het recht tot zelfbeschikking op te eisen" en elke samenwerking met het bestuur op Cyprus te staken, „teneinde zich ge heel aan de nationale campagne te kun nen wijden". Volgens het Britse bestuur op Cy prus ontvangen de in Griekenland stu derende Cyprioten een „opleiding in terrorisme". Daarom zullen deze stu denten, wanneer zij naar hun eiland terugkeken, worden ondervraagd, gefo tografeerd en onder speciaal toezicht worden geplaatst. (Reuter, AFP, UP) De activiteit van de Kath. Filmcen trale is de laatste tijd aanmerkelijk toe genomen. In 1955 bedroeg het aantal keuringszittingen en herkeuringen 427 (405 in 19541. In totaal werden 1027 films gekeurd en wel 415 hoofdfilms, 368 aankondigingsfilms en 244 andere korte films. De commissie voor de K.F-.C. filmkeuring bestaat uit 136 le den, van wie 83 wonen in de vier noor delijke bisdommen en 35 in de zuidelijke bisdommen. Hoewel het aantal zittingen voor na keuring in eerste aanleg is opgelopen (van 369 in 1954) tot 385, is er minder vaak gekeurd in showrooms en derge lijke, gezien het toenemende aan tal localen met groot beeld. In feite waren er 36 herkeuringszittingen; daarvan werden 18 zittingen gehouden in Eindhoven en 16 in Heerlen. Boven dien waren er 5 zittingen voor tweede herkeuring, alle gehouden te Eindho ven. Wat de hoofdfilms sinds 1950 tot 1955 betreft, blijkt de indeling in klassen dusdanig, dat gemiddeld 77.2 percent van de Rijkskeuringsuitspraken zonder wijziging kon worden overgenomen. De ontoelaatbaar-verklaringen vanwege de K.F.C. beliepen gemiddeld 4.8 percent van het totaal aantal nagekeurde hoofd films. Het toenemen van de voorbehouden, alsmede het veelvuldiger aanvoeren van motieven geven de indruk van een zekere „verschuiving" in de morele filmwaardering. Die schijnt vooral voort te komen uit de steeds vrijmoe diger toepassing van een aantal nieuwe „sensaties" in de uitbeelding van wreedheden en dodelijke gevechten, als ook van liefdesscènes. Daartegenover komen de traditionele „geïsoleerde" aanstotelijkheden minder onder de aan dacht. Van de 415 nagekeurde hoofdfilms werden er 123 (dat is bijna 30 percent) anders geklassificeerd dan van Rijks wege. Daarvan werden 17 films (ruim 4 percent) niet toegelaten en 40 door de Rijkskeuring in de A. en B. klasse toegelaten hoofdfilms (9.6 percent) wor den in een hogere leeftijdsklasse onder gebracht. In totaal 66 hoofdfilms uit de C.-klasse (bijna 16 percent) werden met licht of ernstig voorbehoud in die klasse gehandhaafd. 7?' .77 „Vakbekwame zelfstandige maat kleermakers kunnen niet worden ge mist, ondanks de enigszins in mineur gestelde verwachtingen die men nu en dan wel hoort. Het kleermakersam- bacht is in staat de behoefte aan dis tinctie te bevredigen. Voorts zal het steeds een belangrijk werkterrein blij ven vinden in de vervaardiging van ce remoniële kleding en uniformen." Dit verklaarde de directeur-generaal van de Middenstand, dr. W. L. Groe- neveld-Meijer, maandag in de vakschool voor kleermakers te Amsterdam, en hü liet daarop volgen: „Het verheugt mij bijzonder, vandaag met eigen ogen de inspanningen te kun nen constateren de toekomstige zelf standige ondernemers in het maatkle- dingbedrijf een aan de eisen des tijds beantwoordende vakbekwaamheid mee te geven," Hij doelde daarbij op de tentoonstelling van kledingstukken, ver vaardigd door leerlingen van de ge noemde vakschool, die burgemeester Op de gisterochtend begonnen twee daagse verbondsraadsvergadering van de Katholieke Arbeiders Beweging is de heer Th. Loerakker als gesalarieerd ver bondsbestuurder gekozen in de plaats van de heer J. W. van den Akker, die binnenkort met pensioen gaat. De heer Loerakker is leider van de cultuur- dienst van de K.A.B. Horizontaal: 1 steeds - komt voor bij verkoudheid 2 weifelen - familielid 3 harde delfstof C4 - plunderen 4 vroeger - orde der onge w schoeide Kar melieten 5 honderd gram - uitgifte van ef fecten 6 cent 1/5 - belediging - ante meridiem 7 dapper - samentrekking van edel 8 Toegepast Na- tuurw. Onder zoek oo - mistig 9 zwemvogel - vijlwerktuig O- 10 pygmee - netto 0 11 baljuw - smalle weg Verticaal: 1 lokspijs - morgen 2 onzichtbaar - omlaag 3 meisjesnaam - rivier in Afrika 4 metaal - Georganiseerd Overleg - doctorandus 5 dreunend schokken - item (afk.) 6 uitmuntend 7 opschudding - uitgeput 8 kompasstreek - stemming 9 roofdier - hertachtig dier 10 medicus op be paald terrein 11 rijwiel voor twee personen - Russ. geheime politie Voor de vice-president van de recht bank te Amsterdam heeft maandag een principieel kort geding over de zwarte lonen van metselaars gediend. Twaalf metselaarspatroons in Amsterdam wa ren overeengekomen om met ingang x n 11 juni j.l. hun metselaars volgens het z.g. modelboek waarin lonen, tarieven e.d. wettelijk zijn geregeld t" gaan betalen. De reden daartoe was de onmogelijkheid om de steeds stij gende lonen te betalen en ook omdat de arbeidsprestatie ondanks de hoge lonen verminderde. Bij de werken van drie patroons, die deze regeling in de keten bekend had den gemaakt, en die in het geding als eiseressen optraden, liepen de metse laars weg en de patroons dagvaardden negen metselaars in kort geding. De raadsman van de patroons, mr. M. V. van de Woude, betoogde, dat de werknemers zonder vergunning van 5 en 6 juli zullen in totaal 340 kinderen jongens en meisjes van 5 tot 12 jaar uit het Westduitse industriegebied Salzgitter in Nederland aankomen om tot 14 augustus hun vakantie in katho lieke gezinnen door te brengen. Onder auspiciën van het Nederlandse r.-k. huisvestingscomité zullen 300 kinderen ondergebracht worden in Arnhem, Nij megen en Rietmolen. Zoals bekend, is met steun van ka tholiek Nederland in Salzgitter een z.g. steunpunt voor zielzorg gebouwd ten behoeve van de vluchtelingen, welk steunpunt Tweede Pinksterdag door de aartsbisschop van Utrecht, mgr. dr. B. J. Alfrink, werd ingewijd. Aansluitend op deze plechtigheid was er een bijeen komst tijdens welke een der pastoors van Salzgitter sprak over de grote ge varen, waaraan de vluchtelingenjeugd is blootgesteld. Daarop nam het huisves tingscomité het initiatief voor deze kin deren een vakantie in Nederlandse ge zinnen te organiseren. Mede dank zij een oproep in de katholieke dagbladen beschikte het comité spoedig over een aantal adressen. Echter niet alle gezin nen, die zich bereid verklaarden een Salzgitter kind'enige weken op te ne men, krijgen een Duitse logé. Het huis vestingscomité acht het om technische redenen niet gewenst de kinderen over het hele land te verspreiden. Het meren deel van de kinderen is daarom toege wezen aan Helmond, waar de plaatse lijke afdeling zich belast met het onder brengen. Joegoslavië. Te Belgrado is gisteren een proces begonnen tegen 17 personen, die beschuldigd worden van „samenzwe ring tegen de Joegoslavische regering". Frankrijk. Zeven invloedrijke Franse socialistische federaties hebben onmiddellijke vredesonderhandelingen met de Algerijnse rebellen geëist. Joegoslavië Dag Hammarskjöld, secretaris-generaal van de V.N., brengt van 10 tot 12 juli een officieel bezoek aan Joegoslavië. het arbeidsbureau hun dienstbetrek' king hebben beëindigd, hetgeen nie tig is. Gevraagd wordt de werknemers, omdat de dienstbetrekking niet Offi cieel geëindigd is, te veroordelen het werk te hervatten op de rechtens gel dige lonen. Daarbij hebben eiseressen een dwangsom van 35 gulden op de overtreding daarvan per dag gestel», in hun eis. De raadsman voegde et aan toe, dat de werknemers tegen all® gewomten in, bij andere aannemer® aan het werk waren gegaan. De metselaars verdienden per we|ï een brutoloon van 120 gulden (d*. zou volgens de regeling dan c.a. gulden worden). „De situatie in A^t sterdam volgens een lid van Ke college van rijksbemiddelaars: A rotte plek in het bouwbedrijf in oA land is kritiek. De arbeidsinten8 viteit is schrikbarend teruggelop®:g Werkgevers, die weigeren zW® lonen te betalen, zijn ten onder gaan", aldus mr. Van dr Woude. De raadsman van een der ged«—,s den, mr. D. Boltjes, voerde even®^. de andere advocaat voor deze partij aan dat er tussen de patroon en de trokken metselaars een mondeling overeenkomst was gemaakt, dat bo* g het werkelijke loon een percenta»g zou worden uitgekeerd. Nu werden metselaars ineens voor een fait compli gesteld door de mededel» dat geen andere, dan de wettelijke,v0. nen zouden worden etaald. De a ,jj- caat kwalificeerde dit als een ®,eDaf' dige verbreking door eiseres van fe.^e spraak. De poging, om tot een nie»r(jt regeling van de lonen te komen, w pit nu afgewenteld op de werknemers. te' zal, volgens pleiter, als dit geding een gedwongen terugkeer van de n g(J selaars zou leiden, een nadelige mv hebben op de woningbouw. ^et De vice-president merkte op, dat oflIj percentage boven, het wettelke een ongeoorloofde top is. Men .op breekt dan niet een wettelijke verP ting, maar een morele verplichting- Een der metselaars deelde med®> ep het volle bedrag loonbelasting j<j. be»* sociale verzekeringen waren Voor hem betekende de nieuwe pt ling, dat hij 35 gld. minder ontvjn^rf- drie patroons zijn de enigen in v^pd®!* dam, die zich weer zijn gaan ff O aan de modelboek-lonen. Hangen ^ee\ geding waren twee metselaarseJ-ei» aan de slag gegaan en één was hetzelfde te doen. g®* Een andere raadsman van daagden vroeg zich af: Is het r. epti® als men, na jaren zich niet t® gePr>f' gestoord aan een bindende lobDLToeieAt ineens terug te vallen op de v p toestand terwijl het overleg :f organisaties nog gaande is? tgr \xe Een der patroons luchtte lAfgA ting zijn opgekropt gemoed do te delen, dat zij (de patroonsi jje ee( getard door de werknemers, jp jj over praten „dat daar en da wordt verdiend. Wij betalen tap®'gp' pet. boven het wettelijk toeg® a P dat is dus „zwart". „Er is 8 den meer aan". er verder gemodderd en *eoijlcsb® pt® worden. Het College van delaars en de werkgevers loos. Werkgevers- en wersrege> nisaties hebben de 1°3® .geA- goedgekeurd, maar men is te z®p£>1' den bang, tegen de mense t® ol „het is een plicht zich er bep?fn. den". De uitspraak ,we.rcLaif t1® woensdagmorgen 27 juni

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 2