1 X De kinderboerderij is uitgestorven Kruiswoordraadsel Nog geen Russische oordeel over de koerswijziging Indonesië verstrekt aan acht priesters verblijfsvergunning fiS Zal Scheven ingse buitenhaven toch verbeterd worden? Renault neemt proeven met prototype met gasturbine ERIC DE NOORMAN Aanvragen van 190 priesters zijn echter nog niet ingewilligd I. G. Farben biedt 27 miljoen aan Geredde matroos thuis Duitsland bouwt meeste woningen Ned. smaldeel naar Leningrad f Vooruitzichten rooskleuriger Melk een cent duurder Van zuiger- naar turbinemotor mÈÊÈm 925 geestelijken op een miljoen katholieken Verkeerslicht defect Vergoeding aan dwangarbeiders Nederland vijfde in rij van acht landen Voortvluchtige jongen bij diefstal gepakt Dr. Kortenhorst weer Kamervoorzitter Jongetje valt dood van 8 meter hoogte Gemenebest-premiers hebben STRIJDOM Draag Britse protectoraten over «tipmm Olieleiding naar Roergebied DONDERDAG 5 JULI 195t> PAGINA a -• 65 gewonden in een voorstad van Rome „De Zeven Provinciën' en twee onderzeebootjagers K.B. verschenen In westen des lands Katholieke Illustratie Raad voor de kunst 8 9 10 11 'Oplossing van woensdag m Amerikaanse beurze*1 gesloten „Independence Day" Dezer dagen zijn voor het eerst dit jaar aan acht rooms-katholieke priesters vergunningen voor een permanent ver blijft in Indonesië verstrekt, zo heeft de correspondent van het ANP in Djakarta van betrouwbare zijde vernomen. De aanvragen van ongeveer 190 buitenlandse priesters voor verblijfsvergunningen zijn echter nog in behandeling. Sommigen van hen staan reeds enige jaren op de wachtlijst De moeilijkheden, welke de laatste ja ren bij de toelating van priesters wor den ondervonden, vormen de grootste zorg voor de katholieke kerk in Indo nesië. Zij mag zich overigens verheugen in een gestadige groei in de jonge repu bliek, welke de vrijheid van godsdienst ten volle respecteert. Er zijn thans 1 miljoen katholieken in Indonesië. Er zijn echter slechts ongeveer 925 priesters. Van hen zijn er echter bijna 200 aan de directe zielzorg onttrokken, omdat zij belast zijn met de opleiding van Indo nesische priesters op de 25 groot- en klein-seminaries, welke over de archipel zijn verspreid. Het komt daardoor ook veelvuldig, voor, dat een pastoor in Su matra of op Flores de zorg heeft voor S000 tot 6000 parochianen, verspreid over een gebied zo groot als een halve Neder landse provincie. Tijdens het recente bezoek van presi dent Soekarno aan het Vaticaan heeft de Heilige Vader de moeilijkheden bij het verkrijgen van verblijfsvergunningen voor priesters ter sprake gebracht. De Paus betoogde daarbij o.m., dat de Kerk zich in Indonesië ir een overgangs periode bevindt, dat de opleiding van Indonesische priesters tijd en geduld vergt en dat hun opleiding afhankelijk is van de hulp van priesters uit andere landen. Er is intussen juist -w laatste jaren op dit gebied grote vooruitgang geboekt Vlak voor de tweede wereldoorlog wa ter. er nog geen 300 Indonesische semi naristen. Dit aantal was tot 425 geste gen in 1950, eind vorig jaar bedroeg het reeds bijna 1300. Het aantal Indonesische priesters steeg in de laatste vijf jaren van 75 tot 128. In 1940 was mgr. A. Soegyapra- nata, apostolisch vie; van Sema- rang, de enige Indonesische bisschop. Thans zij er drie. In 1951 werd mgr. G. Manek tot apostolisch vicaris van La- rantuka op Flores benoemd en in 1953 volgde de benoeming van mgr. A. Djajaseputra tot bisschop van Djakarta. Bovendien hebben erscheidene apos tolische vicarissen van Nederlandse af komst na de soevereiniteitsoverdracht gebruik gemaakt ''an de gelegenheid het Indonesische staatsburgerschap aan te vragen. Naast de 128 priesters van Indonesi sche geboorte werken thans 799 geeste lijken van buitenlandse ifkomst in In donesië. De meesten van hen zijn Ne derlanders, maar het aantal priesters van andere nationaliteit is zeker niet meer te verwaarlozen. In /v est-Sumatra is de missie geheel in handen van Italiaanse paters, er zijn Amerikaanse pastoors op Bali, Duitse en Oostenrijkse op Timor Chinese, Philippijnse. Franse en Austra lische in de andere vicariaten. Welk een internationaal gezelschap de katholieke priesters in Indonesië vormen moge ook blijken uit het feit? dat de 159 priesters, die sinds 1953 een vergunning voor verblijf in Indonesië ontvingen, töt 14 verschillende nationa liteiten behoorden, dat de 70 aanvragen, welke de laatste jaren werden afgewe zen, betrekking hadden op priesters uit zeven verschillende landen en dat gees telijken uit zes landen thans nog op de wachtlijst staan. Het aantal verstrekte verblijfsvergun ningen bedroeg in 1953 nog 114, het daalde tot 37 in 1954 en tot 8 in het af gelopen jaar. Tot eind juni waren voor het huidige jaar nog in het geheel geen vergunningen verstrekt. Door overlijden, overplaatsingen en ziekteverloven worden de rijen van de buitenlandse priesters in Indonesië regelmatig gedund. De toeneming van het aantal Indonesische priesters is echter vooralsnog niet groot genoeg om alle opengevallen plaatsen in te nemen. Men hoopt in katholieke kring dan ook vurig, dat de recente verstrekking van verblijfsvergunningen aan een acht tal paters spoedig zal worden gevolgd door een integrale oplossing van het steeds nijpender wordende probleem van het tekort aan priesters. ("ANP) Twee trams zijn dinsdagavond in een voorstad van Rome met volle vaart op elkaar gereden, doordat de stoplichten op een wegkruising door een techni sche storing voor alle richtingen op groen stonden. De trams reden met een enorme klap op elkaar. Tal van tram passagiers sprongen in paniek door de tramruiten. In totaal moesten 65 ner- sonen in het ziekenhuis opgenomen worden. Zij zullen ecljter naar ver wacht wordt allen binnen een of twee weken hersteld zijn. Het verkeer op het kruispunt was meer dan een uur volledig gestremd. (UP) De I. G. Farben in liquidatie, het vroegere Duitse chemische concern, heeft 27 miljoen gulden als schadever goeding aangeboden voor dwangarbei ders, die tijdens de oorlog in de fa brieken van de onderneming werk hebben verricht. In een communiqué zegt de directie zich niet tot deze be talingen verplicht te gevoelen, maar het desalniettemin te doen om de nood van onschuldige slachtoffers van het nazi-regiem te lenigen. De vroegere dwangarbeider Norbert Wollheim heeft jarenlang tegen de I. G. Farben geprocedeerd om uit de liquidatie van het concern een schade vergoeding voor dwangarbeiders los te krijgen. Tenslotte werd hem in een schikking een smartegeld van negen duizend gulden toegekend. Sedertdien hebben ruim 2400 voormalige bewoners van concentratiekampen aanspraken op vergoedingen gemaakt. De trust zelf werd na de oorlog door de geallieerden geliquideerd en in verscheidene grote ondernemingen verdeeld. (DPA) De Duitse bondsrepubliek heeft ln de afgelopen 5 jaar van alle Westeuropese landen de meeste woningen gebouwd. Van de 6,7 miljoen woningen tussen 195) en 1955 in de elf voornaamste landen van West-Europa gebouwd, nam de bondsrepubliek er 2,4 miljoen voor haar rekening, aldus een opgave van het Duitse Instituut voor industrie te Keu len. Duitsland bouwde in deze periode op iedere 20 inwoners een nieuwe woning. De verhoudingen in de overige landen zijn voor Noorwegen een op de 22, voor Zweden een op 29, voor Zwitserland een op 30, voor Nederland een op 33, voor Oostenrijk een op 36, voor Dene marken een op 40 en voor Italië een op 60. In deze rij van acht landen neemt Nederland dus de vijfde plaats in. (D.P.A.) Het oefensmaldeel 5, bestaande uit Hr. Hts. kruiser „De Zeven Provinciën" en de onderzeebootjagers Hr. Ms. „Fries land" en „Zeeland", zal onder bevel van schout-bij-nacht L. J. Goslings in de tweede helft van juli een reis maken naar de Oostzee, waarbij het een bezoek zal brengen aan Leningrad van 20 tot 24 juli en aan Stockholm van 26 tot 30 juli. De Amersfoortse politie heeft aange houden een op 4 juni uit een inrichting te Noordwijk ontvluchte 16-jarige jon gen uit Bunschoten, die in verzekerde bewaring was gesteld omdat hij zich schuldig had gemaakt aan ladelichtingen. Hij benutte zijn vrijheid slecht. In Tïijkerk nam hij uit liet kantoor van een borstelfabriek 600 weg. Hij had zich inmiddels verzekerd van de mede werking van twee andere jongelui uit Bunschoten. Gedrieën trokken zij er op uit om in Amersfoort zondagmiddag hun slag te slaan bij een bouwbedrijf aan de Arn- hemseweg. De bedrijfsleider zag toe-1 vallig de jongens over een muur klim- men. Hij waarschuwde de politie en kon zelf een van de jongens in zijn kraag vatten. Twee kozen het hazenpad, doch later konden zij worden ingere kend. De ontvlucht* jongen, die psychisch is gestoord en nauwelijks lezen en niet schrijven kan, bekende al zijn daden. De andere knapen, die niet eerder met de politie in aanraking waren geweest, werden na verhoor vrijgelaten. Dr. L. G. Kortenhorst is bij K. B. benoemd tot voorzitter van de Tweede Kamer voor de duur van de dinsdag begonnen buitengewone zitting. 31. Eric's geroep wordt gehoord en ogenblikkelijk komen zijn mannen aan snellen, Svein met grote passen voorop. Een fel gevecht ontstaat, waarbij Eric door het tumult heen schreeuwt; Vooruit, hak er maar op in, niemand mag ontkomen, want dan is het met ons gedaan! Svein is in zijn element en vecht voor drie; ook de andere Noren weren zich geducht en weldra is het pleit beslist. Ziezo, zegt Svein, d'r is er geen een, die het kan navertellen! Nu nog gauw even met die andere kerels afrekenen zeker? Kom laten we dan opschieten. Ja, zegt Eric, we zullen wel moeten opschieten en hard ook, want nu is, door Hako's verdwijnen, Ondur's argwaan versterkt en hij kan zijn maatregelen nemen. Terwijl de gewonden en ook Hako verzorgd worden, zijn de overigen reeds loeer op weg naar de burcht. Dra volgt de rest en Eric drijft tot nog groter spoed aan. We moeten sneller vooruit komen, roept hij. Tot elke prijs moeten we vóór Ondur op de burcht zijn. De regering schijnt van standpunt te gaan veranderen wat betreft de hoognodige verbetering van de Sche- veningse buitenhaven. Was zij aanvan kelijk van oordeel, dat tqt het ver groten van de buitenhaven niet kon en niet mocht worden besloten, mi nister Algera gaf enige weken geleden in de Eerste Kamer te kennen, dat de regering haar afwijzend standpunt zal moeten herzien. Zal het op deze wjjze dus, zoals het zich momenteel laat aanzien, komen tot een regerings voorstel tot het verlenen van mede werking aan het Scheveningse haven complex, dan. breekt daarmee voor de vissersplaats een nieuwe periode aan van opbouw. ,,Het zou niet getuigen van wijs be leid, om de ontwikkeling van de scheep vaarttechniek voor de visserij in Sche- veningen te belemmeren en hierdoor een van de voornaamste Nederlandse vissershavens, niet alleen in haar groei te remmen, maar er zelfs de rentabili teit van te verminderen," zo schreef rond een jaar geleden de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor 's-Gra- venhage in een adres aan de Tweede Kamer. De gemeente Den Haag onder schreef deze mening. De rapporten van de gemeentelijke commissie-Thierry lie ten daaraan geen twijfel. De moeilijkheid is, dat de buitenhaven var> Scheveningen bij het Rijk in onder houd is en het binnenhavencomplex bij Den Haag. Daarom juist is het zo be langrijk, dat ook het Rijk inziet dat het dringend noodzakelijk is de buiten haven die uit 1904 dateert aan te passen aan de huidige ontwikkeling. Een feit is, dat de buitenhaven een nauwe ingang heeft, binnen het gebied van de bewe gende banken ligt en te ondiep is. De mond is bovendien gelegen in het gebied van de branding. Hierdoor is de haven slechts in beperkte mate bruikbaar. De veiligheid van de scheepvaart komt door een en ander bovendien in gevaar. Door de ondiepte van de buitenhaven is verder de eerste binnenhaven slechts gedeeltelijk bruikbaar. De deining die in deze haven veroorzaakt wordt is daarvan de oorzaak. Het Waterloopkundig Laboratorium te Delft heeft een aantal jaren geleden in opdracht van de gemeente Den Haag een onderzoek ingesteld naar de wen selijke vorm en afmetingen van de bui tenhaven. Volgens de conclusies van dit onderzoek dient een nieuwe haven te worden aangelegd, aanzienlijk groter dan de oude. De nieuwe haven zal voor zien moeten worden van asymmetrische Op Schiphol arriveerde gisteravond de 18-jarige Amsterdamse matroos Willem Veen. Hij kwam uit Kano. Hij was een der weinigen die het vliegongeluk van h B.O.A.C.-toestel overleefd hebben. Ondanks een toen opgelopen hersen schudding, gekneusde arm, enz. slaagde hij erin twee kinderen uit de staart van het brandende vliegtuig te redden. In middels is hij van zijn verwondingen dusdanig hersteld dat hij de rreis naar Nederland kon maken. Zijn moeder kon haar tranen van blijdschap niet meer bedwingen toen hij veilig op Schiphol stapte. Zijn vader lacht gelukkig. Commentaar van Willem: „ik had in het B.O.A.C.-vliegtuig stoelnummer 13. In het -toestel had ik weer nummer 13, waardoor ik voor zaterdag een af spraak kon maken met het leuke meisje dat naast mij zat. „Voor mij niet anders meer dan nummer 13." Dinsdagmiddag is in de Daalstraat te Utrecht een tweejarig jongetje van acht meter hoogte uit een zolderver dieping gevallen. Het kind, dat op een voetganger terecht kwam, is 's avonds in het stads- en academisch ziekenhuis overleden. Vijf weken geleden is een nog jon ger zusje uit hetzelfde gezin op de zelfde wijze omlaaggestort. Dit onge val liep in zoverre goed af, dat het toen gewonde meisje intussen is her steld. Het huis, een oud pakhuis, heeft op de zolderverdieping aan de straatkant naar buiten openslaande deuren, die klaarblijkelijk na het eerste ongeval nog steeds niet goed zijn afgesloten. De algemene vereniging voor melk- voorziening te 's Gravenhage heeft de melkhandel in haar werkgebied om vattende in hoofdzaak het vasteland van Zuid-Holland, het westen van de provincie Utrecht en het zuidelijk deel van Noord-Holland geadviseerd de detailmarge op melk voorlopig te ver hogen met een cent per liter. Deze verhoging, die zondag ingaat, vindt haar oorzaak in de ontwikkeling van de kosten van de melkdetailhandel sinds 1954. Hierdoor is de prijs voor losse melk gestegen van 30 tot 31 cent per liter. hoofden, die belangrijk verder in zee steken dan de huidige. Het is waarschijnlijk dat de Rijks waterstaat, mocht de regering beslui ten tot medewerking, de adviezen van het Laboratorium over zal nemen. Al met al zijn de vooruitzichten voor de genen, die belang hebben bij de Sche veningse haven, rooskleuriger gewor den. De plannen voor de verbetering van bet binnenhavencomplex zijn mo menteel reeds gedeeltelijk in uitvoering. Als het Rijk in deze havenkwestie nu de gemeente de hand gaat reiken, zal Scheveniqgen de vernieuwing van zijn haven kunnen gaan voltooien. Het nummer van deze week bevat een artikel over de reacties waartoe de onge schoolde jeugd van Amsterdam komt, doordat zij in haar arbeid geen werke lijke voldoening vindt en de innerlijke leegheid tracht te verdrijven door aller lei opgeschroefde en geldverslindende ontspanningen. Verder is er een causerie met veel foto's over de manier waarop op onze veemarkten de dieren behan deld behoren te worden en ovor de taak welke de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van dieren op dit gebied heeft. J. W. Hofwijk, de reizende redac teur der K.I., die enige maanden in de Verenigde Staten heeft doorgebracht, geeft een boeiend relaas van de heen reis per Nederlands vrachtschip met pas- sagiersaccommodatie; het is met veel ei gen foto's geïllustreerd. Naar aanleiding van de recente rechtspraak wordt een uitvoerig verhaal met interessante bij zonderheden gedaan over de overval, in dertijd, door enige anti-communistische Roemenen op de Roemeense legatie te Bern. Vier pagina's tekst en foto's zijn gewijd aan de filmacteur Joensjin Maid, de Charlie Chaplin van Japan. Ook is er een beschrijving van een bezoek aan de kleine republiek Andorra, een klein pa radijs in de Pyreneeën. Het korte ver haal is van P.L. Risseeuw. Jan Cottaar schrijft over de Ronde van Frankrijk, die volgens hem dit jaar interessanter zal worden dan vele vorige. Bij K. B. zijn alsnog benoemd tot le den van de raad voor de kunst: Prof. ir. J. H. van den Broek te Rotterdam (in de afdeling beeldende kunsten en bouwkunst)B. Haanstra te Amster dam (in de afdeling filmkunst). De minister van O. K. en W. heeft be noemd tot secretaris van de raad mr. O. L. F. Landré en tot adjunct-secre taris J. H. Rensen. Laatstgenoemden vervulden deze functies ook in de Voor lopige Raad voor de Kunst. m oo Horizontaal: 1. uitstekend - spoed 2. wanhopig - ter inzage 3. zelfzuchtig mens co - spotnaam voor schoolmeester 4. deel van de <*3 week 5. altezamen - meisjesnaam 6. dubbele klinker - vindt men in verband- trommel 7. boven zijn. zijn 8. bergruimte - persona 9. been van borstkas - iedereen 10. pisang - Aktiengesell- schaft 11. tegenspoed - naschrift - strijdbijl Verticaal: 1. geestelijke van hoge rang - gezwind 2. spinneweb- draad - plaats in Fin land 3. afgod - Eng. radio- omroep 4. maand - lastdier - uitroep 5. bittere plant - onjuiste ge dachte 6. hoofdstad van Canada - vod 7. voermans- roep - wordt veel in laboratoria gebruikt 8. bepaalde be strating aan brengen 9. deel van mast - openbaar ver voermiddel 10. kalmte - opdracht 11. lichte slag - niet lang ge leden- Horizontaal: 1. pook; 5. aloe; 8. as; 9. idool; 12. fl; 13. opa; 14. Ier; 16. rit; 18. nar; 20. Epe; 22. ets; 24. sir; 25. ate; 26. olm; 28. nor; 30. ram; 32. Ede; 34. 0.k.; 36. larie; 38. t.t.; 39. ramp; 40- neus. Verticaal: 1. paar; 2. os; 3. kip; 4. do; 5. ale; 6. of; 7. Elbe; 10. dan; 11. oir; 13- otter; 15. reine; 17. iet; 19. aal; 21. pro; 25. amor; 26. oma; 27. mei; 29. rots; 31. alp; 33- den; 35. ka; 37. rij; 38. tu. De premiers van het Britse Gemene best. hebben gisteravond de voornaam ste besprekingen van hun conferentie van tien dagen in Londen besloten met Het bericht over de noodgedwon gen afslachting ,van de levende ha ve op de kinderboerderij in het Am sterdamse -Artis heeft ons het diepst geschokt van alle berichten in de krant van gisteren. Als volwassene vindt men het apenspel het boei endst. maar als kind hebben wij on ze liefste kameraadjes ontmoet on der de goeiege beesten van de kin derboerderij. De kinderboerderij is het resul taat geweest van dr. Portielje's ac tiviteiten voor de Verkade-albums. In de jaren 1938, 1939 werden de centen, verdiend aan de attractieve albums, gestoken in een toen nog volkomen nieuw opzetje: een afge bakend stuk grond met een eenden- bak, een stalletje voor wat vee en een muizentafel. Wat later groeide dit uit tot de geïmiteerde boerderij. Men mag het idee briljant van een voud noemen. Men moet zich voorstellen: overal dieren om zich heen die zich alles laten welgevallen. Tot tien keer toe probeerde men als jongen van twaalf, dertien jaar zo'n bakbeest van een varken op te tillen. De ene keer vouwde men het dikke vleeslichaam dubbel zodat het bijna de rugge- graat brak, de volgende keer had men het zo onhandig om de hals vast, dat het niet eehs kon knorren van ademgebrek, en dan weermaar dan kwam oppasser Bol er wel bij om te demonstreren dat men gewoon de vier poten bij elkaar in de armen moest klemmen. Je paste wel op om te interveniëren als de logge zeug haar talrijke rose snuffelaartjes voed sel verschafte. In dergelijke geval len ging men eens rustig kijken hoe dat in zijn werk ging. Weet zo'n stadsjongen veel! De kippen pikten zenuwachtig graan en pinda's uit je hand. Af en toe was er een duif die jé aan het schrikken maakte door met veel kabaal op je haardos te gaan zitten. Je kon ook, als je beste maatjes geworden was met de oppasser, de harde rug van een ezel eens pro beren. We weten nog dat die van een kalf een wat gemakkelijker zit plaats bood. Eenden voeren: „poele, poele", de geitebok bij zijn horens vatten en trekken om wie de sterk ste is, en de ponies met suiker klontjes lekker maken, het hoorde allemaal bij een welbestede dag op de kinderboerderij. We begrepen toen de meisjes nog niet, die van een jaar of achttien, die alleen in het voorjaar naar de boerderij kwamen om een donzig lammetje in haar armen te nemen en te knuffelen. Een jongen durfde zo'n wereldvreemd op zijn hoge poten staand geval pas na enig schroomvol kijken aan te raken. Je zou het bijna dooddrukken. Voor de stug-wollige en met dreigen de blikken starende vader of moe (Van een speciale medewerker) Op de Montlhérybaan bij Parijs heeft -- uoa;n dz Franse Renaultfabriek enige tijd der voelde je m on geieaen voor een klein aantal genodig- daverende sympathie. De snaterbek kende ganzen deden je altijd aan wild schreeuwende marktkooplieden denken en die vreemd stappende plat voeten aan Charlie Chaplin. Bij ons bezoek gisteren aan de uit gestorven kinderboerderij merkten we direct de ploeg op, het arresleetje en de prachtige boerenwagen. Vroe ger meenden we dat deze kar een onvervalste Russische troïka was, hetgeen, zo blijkt nu wel, van meer bewondering dan van kennis van zaken getuigde. Dergelijke herinneringen zijn niet alleen de onze. Voor wel honderd duizenden kinderen is de boerderij een grote trekpleister geweest. Vooral de stedelingetjes hebben hier, tussen al dat kauwende en fladderende ge dierte, hun nieuwsgierige ogen de kost gegeven. „Mijnheer, wanneer gaat u ze voederen? Mag ik het jonkie van de geit zien?" enz. De eerste keer kan een koe je de schrik op het lijf jagen door mistroostig „boe" te loeien. Het is echter de ervaring van oppasser Bol dat stadskinderen wei nig of geen angst voor de dieren hebben en volkomen vrijmoedig met ze omspringen. Kinderen van het platteland daarentegen, die de vele waarschuwingen voor een kwade stier, een bijtend varken of een nuk kig paard in de oren hebben, zijn vaak heel wat minder vrij. Op de kinderboerderij haalt men de bees ten die een wat „moeilijk karakter" tonen weg. Wie de gelukkigste bezoekers van de kinderboerderij zijn? Blinde jon gens en meisjes en ook wel ouderen. Zorgvuldig en rustig tasten ze de dieren af an nemen elk detail in hun geheugen op. Zij zijn er in groten ge tale geweest. Volgende week waarschijnlijk zal de boerderij in Artis weer bevolkt zijn. De 44 geslachte dieren worden zo gauw mogelijk vervangen. De dwerggeiten alleen zullen nog wat uitblijven, daar ze uit het buitenland moeten komen. De dwergezeltjes be hoefden niet te verdwijnen. Gister morgen heeft de ezel Mariana zelfs het leven geschonken aan een baby. Ze maken het beide best, dat hebben wij gezien. den een demonstratie gegeven met een door haar vervaardigd prototype van een automobiel met turbinemotor. Het voertuig van zeer speciale vorm het had alle uiterlijke kentekenen van een raceauto bereikte tijdens deze de monstratie een snelhe van meer dan 20C km/u, hetgeen er op wijst, dat men tot op zekere hoogte er bij Renault in geslaagd is de turbinemotor dienstbaar te maken aan het gebruik in een auto mobiel. Tot op zekere hoogte. Want deze alleszins geslaagde demonstratie wil geenszins zeggen, dat men er nu op kan rekenen vandaag of morgen de traditionele zuigermotor te zien ver vangen door een turbinemotor. Zoals men zal weten, speelt de tur binemotor in de luchtvaart reeds vele jaren een belangrijke rol. Maar de om- De Etoile Filante, de experimentele auto met gasturbine van Renault. standigheden zijn voor de automobiel geheel anders, vooral omdat de enorme warmte-ontwikkeling om oplossingen vraagt, die onder meer nauw verband houden met materiaalvraagstukken. Het zou ons te ver voeren daarop thans nader in te gaan; wij hopen binnen kort wel eens gelegenheid te hebben heel dit vraagstuk te bespreken. Voorlopig zij er dus ap gewezen, dat de automobielindustrie in de verschil lende landen als Amerika, Engeland, Frankrijk, Duitsland en Italië inten sief bezig is, om in haar laboratoria de mogelijkheden voor het gebruik van de turbinemotor in de automobielen te onderzoeken en middelen te beramen en te vinden om de bezwaren, welke bij die onderzoekingen naar voren zijn gekomen, te ondervangen. Zelfs zijn er al verschillende prototypen op weg of baan verschenen, welke een aandui ding kunnen zijn, dat men bij de vele pogingen al op de goede weg is. Bij Renault is er dan ook sprake van een experimentele wagen, die de naam heeft gekregen van „Etoile Filante", waarmede men in de komende jaren op praktische grond slag de proeven kan voortzetten, die op den duur tot de toepassing van de gasturbine als krachtbron voor de automobiel zullen moeten leiden. De ze Etoile Filante bezit een gasturbi ne, welke 270 pk ontwikkelt en de wagen zelf is zoda nig ontworpen, dat hij deze motor kracht in hoge snel heid kan verwer ken. Maar, zoals de neer Pierre Drey fus, de directeur van de Regie Re nault heeft ver klaard na afloop van de demonstra tie, de Etoile Fi lante is slechts een etappe. Er zal nog heel wat werk moe ten worden ver richt voot men het uiteindelijke doel zal hebben bereikt. n mrittfif een slotdiscussie over de recente wij zigingen in de Sovjet-Unie en de gevol gen hiervan voor de spanning in de wereld. De conferentie wordt morgen gesloten. Naar verluidt waren de pre miers over het algemeen van mening, dat het nog te vroeg is om de volledige draagwijdte van de wijzigingen op juiste waarde te schatten. Het Westen moet echter op zijn hoede blijven met het oog op de eventuele aanpassing. De premiers erkenden, dat een atoom oorlog voor alle partijen onvoorstelbaar vernietigende gevolgen zou hebben. Al om te komen tot vermindering van de spanning in de wereld. De premier van Ceylon, Bandaranai- ke, deelde zijn collega's gistermorgen mede, dat Ceylon ,,te zijner tijd" een republiek wil worden. Andere premiers spraken de hoop uit, dat Ceylon dan lid van het Gemenebèst zal blijven. Officieel is gisteren bekend gemaakt, dat de premier van Zuid-Afrika, Strjj- dom, en zijn minister van financiën en buitenlandse zaken, Louw, bij bespre kingen met premier Eden opnieuw de wens geuit hebben, dat de Britse pro tectoraten Betsjoeanaland, Basoetoland en Swaziland aan Zuid-Afrika overge dragen worden. De kwestie is buiten de' Gemenebestconferentie om bespro ken, doch er is nog geen overeenstem ming bereikt, aldus de bekendmaking: Naar verluidt hebben de premiers gis teren ook gesproken over de recente onlusten in Posen en over de toestand in Indo-China. Voorts bracht de Britse minister van koloniën, Lennox-Boyd, verslag uit over de vorderingen die ge maakt zijn om te komen tot onafhan kelijkheid van Malakka binnen het Ge menebest in augustus 1957. Ook gal Lennox-Boyd een uiteenzetting van het Britse standpunt over toekenning vaf zelfbestuur aan Singapore. Het Westduitse kabinet heeft zij1' goedkeuring gehecht aan het plan voo' de aanleg van een pijpleiding van he' Rurhgebied naar Wilhelmshaven en de uitdieping van de haven van Wilhelm'' haven tot zodanige diepte dat de groots'® tankers daar kunnen lossen. Er werd bekend gemaakt dat de mi nister van Economische Zaken, pr°t Erhard aan de betrokken maatschappij®, schriftelijk de voorwaarden van deeldfi ming der Bondsrepubliek aan dè uitvo® ring van het project zal mededelen- De in West Duitsland werkende gr»c$ oliemaatschappijen willen nog in W door de geprojecteerde buisleiding jsa' lijks 9 miljoen ton olie naar het Rd^ gebied pompen en in 1962 reeds fi miljoen ton, mits Wilhelmshaven beginpunt van de leiding wordt. In verband met „Independence D .js' waren gisteren alle Amerikaanse d1 ten en beurzen gesloten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 2