De Nachtwacht van
Rembrandt trekt
zaterdag weer door
Amsterdam
Schouwspel op de Dam en een
inspectie door de burgemeester
m
mm
Boeren in verzet tegen de
onteigening van IJpolder
In twee uur van Rotterdam
naar centrum van Londen
Kruiswoordraadsel
i
Dr. Drees ontloopt stemming
over voorstel-Oud
Hongaarse
arbeiders
protesteren
Holland-F estival
Wanhoop om hondje
De oude schutterij
Kinderboerderij
van Artis is
weer open
ERIC DE NOORMAN
A
Beroep desnoods op Ged. Staten en de
Kroon
Lemsteraak voor
Beatrix
Overeenstemming over rechtstreekse
luchtverbinding
Bus, via sloot in
weiland
Tweede Kamer ontwart staats
rechtelijke puzzle
Franse Kameï
akkoord met
Euratom
'w
DONDERDAG 12 JULI 1956
pagina
Verhoging broodprijs
Bespreking op econ.
zaken
THEO VAN DER BIJL
GERIDDERD
Overnameprijs bacon
varkens verhoogd
Nederlander ontwerpt
V.N.-postzegels
Burgemeester benoemd
De pensionering van
ministers, Gedeputeer
den en wethouders
Benoemingen Paters
van de H. Geest
Smokkelende militair
door Krijgsraad
veroordeeld
10
A
Oplossing
van
woensdag
Krachtige Amerikaanse
waterstofbom ontploft?
Tsjarig Kai Sjeh
omstreden eiland^,
Uraniumlagen bij
villa van Adenaü^y»
Panamees schip veL
Ongeval met
aubo in Befllgi®
VRIJDAG 13 JULI
AMSTERDAM:
Stadsschouwburg: Peter Grimes.
HAARLEM:
Grote Kerk: Orgelconcert.
Het is wel wat sneu voor Rembrandt,
die sinds jaar en dag in gietijzeren
gestalte op het Rembrandtsplein te Am
sterdam op een eeuwfeest-huldiging
staat te wachten, maar de grootse
„Nachtwacht"-optocht, die zaterdag
avond door Amsterdam zal trekken, zal
nu juist jiet op het Rembrandtsplein
zijn hoogtepunt bereiken. Het plein is
er te klein voor, of liever gezegd te
vol met bomen, taxi's, caféterrassen
enzovoorts en daarom is het schouw
spel verplaatst naar de Dam, waar het
Paleis als echt-historisch decor zal die
nen.
Ben Groenier, die de regie voert,
legt er de nadruk op dat het helemaal
geen namaak", geen copie of imitatie
van het ,,Nachtwacht"-schilderij wil
zijn, maar een plezierig brokje folklore
in historische omlijsting. Daarom zal
het medewerkende muziekcorps in zijn
eigen hedendaags costuum lopen en he
dendaagse nuziek spelen. Maar de
costuums van de hoofdpersonen zijn wel
historisch juist nagebootst en uiteraard
zeer kostbaar (van fluweel). Het Ini
tiatief Comité Amsterdam dat de op
tocht organiseert, wil ze na afloop
graag beschikbaar stellen voor „serieu
ze doeleinden.
In totaal zullen 200 a 250 personen
medewerken aan deze optocht, mits
gaders het Amsterdamse hondje
„Pluim", wiens stamboom nog te
ruggaat tot de tijd van De Ruyter
Aanbiedingen voor een rashondje, dat
ongeveer gelijk moet zijn aan het
hondje, afgebeeld op de „Nacht
wacht", heeft de regisseur zoveel
binnen gekregen dat hij de wanhoop
nabij was, vooral omdat alle eigena
ren en eigenaressen beslist wilden
meelopen in de stoet. Ook een kip en
een pauw gaan mee, afkomstig uit het
Zoölogisch Museum, als attributen
voor de jager.
De stoet trekt om half tien des avonds
uit de Beurs naar de Dam, waar een
schouwspel wordt opgevoerd met trom
geroffel, afschieten van musketten,
lichtflitsen, exercities, vaandelgroet en
een dialoog, ontworpen door Evert Werk
man. Dit duurt een half uur waarna de
stoet verder trekt via het Rembrandts
plein en het Thorbeckeplein naar de
(Van onze Haagse redactie)
Leidende figuren uit- de organisaties
van bakkerspatroons zullen vrijdag op
het departement van economische za
ken een bespreking voeren met minister
Zijlstra en staatssecretaris Veldkamp.
Aanleiding tot deze bespreking is de
verhogmg van de broodprijs in verschei
dene steden. De vraag waar het om
gaat is, of deze verhogingen passen bij
een politiek van prijsstabilisatie, zoals
het bedrijfsleven deze vóór de jongste
loonbeweging aanvaard heeft, en welke
maatregelen er genomen zouden kunnen
of moeten worden indien dit niet het
geval blijkt te zijn.
De koordirigent Theo van der Bijl is
woensdagavond, tijdens de laatste re
petitie van het R.-K. Hoofdstadkoor
vóór de vacantie, gehuldigd. Dit ge
beurde ter gelegenheid van zijn zeven
tigste verjaardag op 18 juli a.s. De
deken van Amsterdam, mgr. G. P. J.
van der Burg, deelde in een toespraak
mede, dat Z. H. de Paus de heer Van
der Bijl heeft benoemd tot ridder in de
Orde van de H. Gregorius. Daarna
speldde hij de dirigent de versierselen
op, die bij deze onderscheiding beho
ren. Voor het Hoofdstadkoor was het
dus feest, maar evenzeer voor de K.
C. O. V. „Excelsior", waarover de heer
Van der Bijl eveneens de dirigeerstok
zwaait. Een hartewens van de diri
gent, n.l. een gezamenlijk concert van
beide koren, zal op 8 januari a.s. in
vervulling gaan. Dan wordt in het
Concertgebouw te Amsterdam een ge
meenschappelijke uitvoering gegeven
van Haydns „Die Jahreszeiten".
Deze mededeling, gedaan tijdens de
bijeenkomst van gisteravond in de
aula van de M. M. S. in de Gerrit van
der Veenstraat, waar het Hoofdstadkoor
iedere woensdag repeteert, werd met
gejuich begroet.
Maar omdat januari nog zover af is,
en de jubilaris op z'n eigenlijke ver
jaardag de wijk denkt te nemen, wer
den hem gisteren een Perzisch kussen
en aan zijn echtgenote enige orchideeën
aangeboden.
Nadat de moderator van het koor,
pastoor Jac. Duyvis, de heer Van der
Bijl had toegesproken als „Ridder
Theo" o.a. en de directeur van het
koor, de heer Thöne, een tipje van de
sluier, die de plannen voor het komend
seizoen onthult, had opgelicht o.a.
blijken Jeanne d'Arc van Honegger,
het Stabat Mater van Rossini en het
Requiem van Fauré op het programma
te staan werd deze uitzonderlijke
„repetitie" voortgezet.
Het produktschap voor Vee en Vlees
heeft besloten de overnameprijs voor
baconvarkens te verhogen van f2,35 op
f 2,40. Ofschoon er misschien wel aan
leiding zou zijn deze verhoging tot 10
cent per kg. te verdubbelen, werd het
beter geacht de ontwikkeling eerst nog
aan te zien. In het binnenland is er
grotere afname van varkens, doch dit
is een normaal seizoen verschijnsel. Zou
de aanvoer van baconvarkens teruglo
pen, dan zal de overnameprijs alsnog
worden verhoogd, zonodig tussentijds.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se luchtmacht heeft „onofficieel" ver
klaard, dat er geen Amerikaanse mili
taire vliegtuigen boven Sovjet-gebied
hebben gevlogen. De reden waarom
deze mededeling nog geen officieel ka
rakter kan dragen, is gelegen in het
feit dat de luchtmacht de Sovjet-nota
nog niet in vertaling heeft ontvangen,
aldus de woordvoerder. (Rtr)
woning van de burgemeester op de He
rengracht, waar burgemeester d'Ailly
In hedendaags ambtscostuum zijn colle
ga van eeuwen terug (de commandant
van de „Nachtwacht", Banning Cocq,
was burgemeester van Amsterdam) zal
begroeten en de wacht zal inspecteren.
Tenslotte eindigt de optocht voor het
Rijksmuseum, waar men een grapje
uithaalt door de hoofdgroep plotseling
te laten verdwijnen.
De Korporaalschappen worden ge
vormd door personeel van de Kon.
Landmacht en van de Kon. Marine,
die thans ijverig de oude schutterij-
exercitiebevelen instuderen uit een re
glement, afkomstig uit 1650 en toeval
lig door een ambtenaar van het De
partement van Marine op een verkoping
gekocht. De ietwat wijdlopige bevelen
zijn ingekort en „gemoderniseerd" en
de nodige pieken, lansen en musketten
zijn nagemaakt van historische exem
plaren uit het Rijksmuseum. (Die
exemplaren zelf worden nooit uitge
leend).
Het geheel wordt op de film vast
gelegd en de televisie zal er dinsdag
een uitzending aan wijden. Ook de En
gelse televisie heeft er belangstelling
voor. Een verslag van het schouwspel
zal door de Wereldomroep in het En
gels, Spaans, Arabisch, Indonesisch en
Zuid-Afrikaans worden uitgezonden.
Medewerking wordt ook verleend door
burgerruiters, studenten van de Am
sterdamse Universiteit, leerlingen van
de Montessorischolen en bekende to
neelspelers. Leerlingen van de Gem.
Ambachtsschool in Den Haag hebben
de hellebaarden vervaardigd.
De kinderboerderij van Artis, waar
vorige week alle dieren - behalve de
ezeltjes en de vogels - in verband met
een geval van mond- en klauwzeer op
last van de Veeartsenij kundige Dienst
moesten worden afgemaakt, is vandaag
heropend. Er huppelen weer tien lam
meren, tien geitjes, drie Kameroen-
schaapjes - dwergschaapjes, die nog niet
eerder in Artis te zien waren - en een
paar dwerggeitjes rond. Binnen enkele
dagen zullen er nog een aantal kalve
ren en een zeug met biggen bijkomen,
waarmee dan een flink begin is ge
maakt met de herbevolking van de kin
derboerderij.
De inventaris is dan nog niet geheel
op het peil, zoals men zich in Artis
wenst: er moeten nog een aantal dwerg
geitjes bijkomen. Deze schijnen echter
op het ogenblik in Nederland niet voor
handen te zijn, zodat thans pogingen
in het werk worden gesteld, ze in het
buitenland aat> te kopen.
De posterijen van de Verenigde Naties
hebben drie ontwerpers aangewezen
voor het ontwerpen van de V.N.-post-
zegels, die in 1957 zullen worden uit
gegeven. Het zijn de Nederlander
S. L. Hartz, de Canadees A. L. Pollock
en de Nieuw-Zeelander L. C. Mitchell.
Allen hebben reeds eerder V.N.-zegels
ontworpen.
De heer S. L. Hartz is chef-tekenaar
en graveur van de firma Joh. Enschedé
en Zonen te Haarlem. Hij was ook de
ontwerper van de bekroonde 5-cent
postzegel van Unicef, het kinderfonds
van de Verenigde Naties.
Tot burgemeester der gemeenten Lei-
muiden, Nieuwveen en Rijnsaterwoude
is met ingang van 1 augustus 1956 be
noemd de heer B. Kammenga, referen
daris bij de provinciale griffie te Den
Haag.
LS/'-'Lj.
-T
OH
Zaterdag vormen deze militairen, die zich daarop in bloedige ernst hebben voor
bereid, de korporaalschap van Banning Cocq tijdens eeen optocht door Amsterdam.
(Van onze verslaggever)
Op een vergadering van landbouwers
in de Grote IJpolder, lid van de r.-k.
Land- en Tuinbouwbond, is besloten
krachtig verzet aan te tekenen tegen
het bij de gemeenteraad van Amster
dam aanhangig gemaakte plan tot ont
eigening van deze polder ten behoeve
van de aanleg van industrieterreinen
en recreatiegebieden (volkstuinen, sport
velden enz.). Er zal een adres gericht
worden aan de gemeenteraad met het
verzoek deze plannen niet goed te keu
ren.
Het gemeentebestuur heeft een nieuw
uitbreidingsplan voor de Grote IJpolder
ontworpen omdat Amsterdam gebrek
krijgt aan terreinen voor nieuwe in
dustrieën. Deze terreinen moeten in de
nabijheid van de nieuwe havens in west
gelegen zijn, hetgeen de opoffering be
tekent van de daar gevestigde boeren
bedrijven.
Op een druk bezochte vergadering van
deze boeren uit de Grote IJpolder heeft
de heer P. G. Tel, secretaris van de
Grondzakendienst van de L.T.B., er aan
herinnerd, dat er reeds sedert 1935 een
uitbreidingsplan voor deze polder be
staat. De boeren maakten zich des
tijds niet zo erg ongerust omdat ze er
op rekenden in de nieuwe IJsselmeer-
polders schadeloos gesteld te zullen
worden. Maar deze kans is nu wel ver
keken. De heer Tel zeide, dat de Grote
IJpolder een van de vruchtbaarste pol
ders van geheel Nederland is en hij
betreurde het als deze grond opgeofferd
moet worden aan de industrie. Het gaat
hier om het grootste onteigeningsplan
(1200 ha), dat ooit in Nederland is ont
worpen. Men dient te beseffen, aldus
de heer Tel, dat deze vruchtbare grond
onvervangbaar is, een rijkdom, die men
nauwelijks beseft. De hier gevestigde
boeren hebben niet de hulp gehad, die
de pioniers in de IJsselmeerpolders
krijgen, maar ze hebben zelf het in
1871 drooggelegde stuk grond bewerkt
en tot een vruchtbare polder gemaakt,
die zijn weerga in Nederland met heeft.
De heer Tel beweerde, dat de ont
eigening van de Grote IJpolder niet
gebeurt om industrie te vestigen
teneinde de eigen bevolkingsaanwas van
Amsterdam te kunnen opvangen, maar
om buitenlandse industrieën aan te
trekken en bewoners van het platte
land naar de stad te lokken. De heer
Tel vona dit onlogisch, ook al noemt
men het „planologie".
Na een uiteenzetting over de formele
wijze van onteigening en wat daar zo
al aan vast zit, zeide de heer Tel, dat
men zo nodig in beroep moet gaan bij
Ged. Staten of zelfs bij de Kroon. Hij
wekte alle boeren op strijdlust te tonen
en zich niet zonder meer bij de ont
eigening neer te leggen.
Er werden nog talrijke vragen ge
steld en uiteindelijk werd besloten een
bezwaarschrift naar de gemeenteraad
van Amsterdam te zenden. Ter verga
dering werd de heer Tel gehuldigd in
verband met zijn zilveren ambtsjubi
leum. Hij ontving zowel voor zichzelf
als voor zijn vrouw enige geschenken.
37. Somber gestemd beraadslaagt Eric met zijn troepje, maar er rest hun
niet veel keus. Teruggaan naar hun nederzetting heeft geen doel, ze zou
den een al te gemakkelijke prooi vormen bij een aanval van Ondur. Tot
overmaat van ramp begint het weer te sneeuwen. Het enige wat hun te
doen staat, is de raad van Eric volgen en dieper in het bos een bivak
trachten te maken, dat enigszins beschutting biedt. Dit is, met het oog
op de vrouwen, Cendrach en kleine Hrulf, dringend geboden. Er steekt
een scherpe wind op en er ontstaat een regelrechte sneeuwstorm, zodat
zeljs een geharde kerel als Svein het nodig vindt, zich in zijn berenmantel
te hullen. Terwijl ze zich dus een eind dieper in het bos hebben terug
getrokken, zijn Eric en Svein op weg gegaan, om opnieuw Ondur te
den. Ze zien, hoe rondom de burcht nog steeds wachters topen, maar
Ondur zelf en zijn troep is geen spoor meer te bekennen. Ook zij he ji>
blijkbaar een goed heenkomen gezocht voor de sneeuwstorm, die
nog heviger mate losbarst. De gierende windvlagen jagen zulke d,c,ef
sneeuwgordijnen op, dat Eric en Svein de burcht noch de krijgers ILf,
kunnen onderscheiden. Dit brengt de Noorman eensklaps op een
„Het is als een vingerwijzing", zegt hij tot Svein. „Deze sneeuwstorm1
onze kans! Zij maakt ook óns onzichtbaar".
De plannen voor de Lemsteraak die
op initiatief van het Comité Varend
Nederland speciaal namens de Neder
landers die belangstellen in de scheep
vaart en haar betekenis voor ons land,
aan H. K. H. Prinses Beatrix is toe
gezegd, zijn nu vrijwel gereed. Het
comité heeft reeds met jachtbouwers
contact opgenomen.
Ingevolge de wens van de prinses zal
het schip eenvoudig van inrichting zijn,
doch aan het uiterlijk zal grote zorg
zorg worden besteed, zodat een fraaie
lijn en goede zeileigenschappen zullen
worden verkregen. Met de bouw van het
schip zal een aanzienlijk bedrag zijn
gemoeid.
(Van onze Haagse redactie)
De nieuwe regeling der uitkering
bij aftreden wegens ziekte of ge
breken voor de leden van Gedepu
teerde Staten en voor wethouders
wordt door vele leden der Eerste
Kamer onvoldoende geacht. Zij zeg
gen dit in het Voorlopig Verslag, dat
de Kamer heeft uitgebracht naar aan
leiding van een wetsontwerp tot wij
ziging van de pensioenen der be-
stuursfunctionarissen.
Enige andere leden vestigden er de
aandacht op, dat in bepaalde gevallen
door het samengaan van pensioen en
uitkeringen de inkomsten van Minis
ters en Staatssecretarissen boven het
bedrag van het laatst verdiende loon
uitkomen. Deze leden vonden dit een
minder juist voorbeeld bij de politiek
van aanpassing der ambtenarensalaris
sen, die niet boven het laatst verdiende
loon mogen uitkomen. Door vele andere
leden wordt er echter op gewezen, dat
het hier slechts een tijdelijke regeling
betreft die te zijner tijd zal worden ver
vangen door een herziening van de
Pensioenwet. Zij wilden daarom hun
oordeel voorbehouden tot de defini
tieve voorstellen zijn ingediend.
Woensdag zijn in het missie-seminarie
der paters van de H. Geest te Gemert
de volgende benoemingen bekend ge
maakt: voor het bisdom Morogoro (Oost-
Afrika) de paters P. Janssen en G
Geurten (beiden uit Brunssum); voor
het bisdom Doumé (Frans Kameroen)
pater J. Schuch (Rotterdam); voor het
bisdom Douala (Frans Kameroen) pater
L. v.d. Nieuwenhof (Helmond): voor de
prefektuur Bangassou (Frans Equatori
aal Afrika) pater P. de Groot (Amster
dam); voor het interdiocesaan Liber-
mann-seminarie te Brazzaville pater G.
Soudant (Geleen); voor het vicariaat
Kongolo (Belg. Kongo) pater P. Bukkems
(Someren); voor Zuid-Brazilië pater J.
Glaudemans (Wassenaar) en P. van
Vegchel (Eindhoven). Aan de Neder
landse provincie der congregatie van
de H. Geest werden verbonden de pa
ters M. v.d. Mortel (Deurne), H. Pel-
tenburg (Den Haag)) en E. van Lier
(Amsterdam).
De Morton Air Services Ltd. zal de
eerste luchtvaartmaatschappij zijn, die
gebruik gaat maken van de luchthaven
Rotterdam. Tussen de regeringen van
Engeland en Nederland is thans over
eenstemming bereikt over de opening
van een rechtstreekse verbinding tussen
Rotterdam en Londen, en de Morton
Air Services heeft de vergunning weten
te bemachtigen om deze lijn te exploi
teren. Zodra het Rotterdams vliegveld,
dat nu nog wat onhandelbaar „Zestien
hoven" heet, wordt geopend, zal de
dienst begonnen worden. In het begin
één retourvlucht per dag, maar dit kan
worden uitgebreid tot drie. Men wil
eerst afwachten, of de belangstelling
groot genoeg is.
Er zal gevlogen worden met de Dove,
een produkt van de Havilland-fabrieken,
waarmee acht passagiers kunnen worden
vervoerd. De vlucht van Rotterdam naar
Croydon duurt een uur en twintig mi
nuten; de busdienst van Croydon naar
Londen-City neemt twintig minuten in
beslag. Men kan dus zeggen, dat de
tocht van centrum naar centrum onge
veer twee uut duurt.
De K.L.M. heeft, aldus vertelde mr.
Peter Eskell, zakelijk leider van de
Marton luchtvaartdienst, alle medewer
king verleend en zij is „very helpfull"
geweest bij de onderhandelingen, evenals
trouwens de BEA. Als het aantal pas
sagiers voldoende is, wil men de
„Herom", een viermotorig vliegtuig, in
schakelen waarmee vijftien personen
kunnen worden vervoerd. In de Dove
wordt geen service verleend, omdat het
toestel wegens de geringe omvang een
dergelijke accommodatie niet bezit.
De Morton Air Services is een betrek
kelijk kleine maatschappij, die vooral
diensten onderhoudt in Engeland en op
de Kanaaleilanden. De eerste interna
tionale lijn was op Le Touquet in Frank
rijk het bekende luxe badplaatsje, en de
dienst op Rotterdam is de tweede stap
op weg naar een internationaal lucht
net.
Op de weg Beilen-Hoogeveen te Smal-
broek in de gemeente Beilen is woens
dag een autobus van de D.A.B.O. in
een bocht geslipt en via een drie meter
brede berm en een sloot op de zij
kant in een weiland terechtgekomen.
Er zaten acht passagiers in de bus,
onderwie de burgemeester van Ruiner-
wold, dr. mr. W. S. Gelinck en diens
echtgenote, en een wethouder van
Ruinerwold.
Een der passagiers, de beheerder van
het D.A.B.O.-station te Pesse, is met
een lichte hersenschudding in het zie
kenhuis opgenomen. Mevrouw Gelinck
klaagde over inwendige pijnen. De bus
werd zwaar beschadigd.
De Haagse verkeerspolitie heeft woens
dag een bus van een Haagse onder
neming voor onderzoek naar het hoofd
bureau van politie gebracht. Het bleek
namelijk, dat de bus, die met een
gezelschap onderweg was naar Lelystad,
een remweg had, die bijna drie maal
groter was dan toegelaten. Het gezel
schap is in een andere bus van de
onderneming naar Lelystad gereisd.
(Van onze Haagse redactie)
Een negentienjarige dienstplichtig
soldaat uit Etten is woensdagmiddag
door de Krijgsraad té Velde West con
form de eis wegens het smokkelen van
boter naar België veroordeeld tot een
gevangenisstraf van tien maanden. Bo
vendien werd hij ontslagen uit de mili
taire dienst, zonder ontzetting uit de
bevoegdheid om bij de gewapende
macht te dienen. De auto, waarmee hij
in mei van dit jaar gepoogd had boter
naar België uit te voeren, alsmede de
vijfhonderd kilogram boter die in de
auto werden aangetroffen werden door
de Krijgsraad verbeurd verklaard.
De soldaat, die diende bij het regi
ment geneeskundige troepen te Amers
foort, bleef de feiten die hem ten laste
waren gelégd, ontkennen. Nadat hij aan
gehouden was in de omgeving van
Roosendaal na een wild-west achter
volging, zoals de auditeur-militair het
uitdrukte was bij het onderzoek ge
bleken, dat hij drie dagen tevoren al
vierhonderd kilo boter had uitgevoerd
naar België. Hij had een zonderlinge
verklaring afgelegd. Een vreemdeling
zou hem hebben opgedragen een auto
over de grens te rijden. Bij onderzoek
bleek dat de auto toebehoorde aan de
aanstaande schoonvader van de soldaat.
Dat de verdachte bleef ontkennen, vond
noch de auditeur noch de verdedigster
vreemd. Na het noemen van namen
zou hij vandaag of morgen wel eens een
mes tussen de ribben kunnen krijgen.
De verdedigster, mr. Nanning, vond de
straf die geëist werd erg zwaar, de
leeftijd van de soldaat en het feit dat
hij slechts een kleine rol speelde in de
smokkelwereld in aanmerking geno
men.
CM
co
Horizontaal:
1 traag
- plaats in Gel
derland
- uitroep
2 liefdegift
- dwaas
3 halsbekleedsel
- veelkleurige
edelsteen
4 deel van huis
- vleugel
5 maretak (Eng.) rr
6 Amsterd. Graf.
School
- heg nochm
weten
- dun
7 ieder
- Radio Rep. In
donesia Sarikat
8 licht vaartuig
- en anderen
9 ingenieur
- opstand voor 00
lijkkist
10 enzovoort (Lat.
afk.) °-
- menselijk or
gaan o
11 stoomschip
- huldemuziek
Vertikaal:
1 vernis
- zonnescherm
2 aangenaam
- geneesheer
3 familienaam
van poppen
kastfiguur
4 bedevaart
plaatsje in
Limburg
- bosje haar
5 Overzeese Ge
biedsdelen.
- luchtstrijd
krachten
- Engels onge-
y
hopt bier
6 riviertje in
Friesland
- niet mager
- hemelbol
7 tokkelinstru-
ment
- wees gegroet
8 aardrijkskundi
gen
9 tijding
- papegaai
10 kustlicht
- Ned. rivier
11 zangstem
- mud
- wettig bewijs
stuk
Horizontaal: 1
do; 3 lk; 5 rots; 7
oord; 9 kar; 10
aal; 12 aus; 14
gips; 16 atol; 17 ik;
18 st; 19 ba",.
merk; 27 ei. j
eer; 30 teV
moed; 33 ad
tt; 36 mr.
Verticaal: j«!
dorp; 2 ot; j'
krat; 5 rai; V'
7 o.l.; 8 duo!
11 ar; 13 s-y
sik; 16 atm;
20 adm; 21 no
de; 24 eter;
26 kl; 28
ra; 32 et; 34
(Van onze parlementaire redacteur)
Geruime tijd heeft de Tweede Kamer
zich gisteren bezig gehouden met de
behandeling van de wijziging van de
Grondwet waaraan een initiatiefvoor
stel van de Kamer zelf ten grondslag
lag. Dit had ten doel te voorkomen dat
zich omstandigheden kunnen voordoen
waardoor ons land ooit zonder parle
ment komt. Zoals de Grondwet thans
luidt bestaat die mogelijkheid wanneer
na het aflopen van de gebruikelijke pe
riode van vier jaar voor de eenmaal
gekozen kamers geen nieuwe verkiezin
gen kunnen worden gehouden. Er ont
staat dan een vacuum, dat volgens de
huidige bepalingen niet kan worden op
gevuld. De moeilijkheden die daaruit
voort kunnen komen hebben wij onder
vonden toen na de laatste wereldoorlog
met een z.g. noodparlemeut moest wor
den gewerkt, dat tot de nieuwe verkie
zingen van 1946 aan is gebleven. De
initiatiefnemers onder aanvoering van
prof. Oud hebben er nu dit op gevon
den, dat in de Grondwet wordt vast
gelegd, dat een parlement automatisch
aanblijft tot de dag waarop het door
nieuw gekozen Kamers vervangen
wordt.
Nadat het initiatiefvoorstel door de
Eerste Kamer was aanvaard, moest
het thans als wetsvoorstel in tweede
lezing ook door de Tweede Kamer weer
in behandeling worden genomen. Het
is zonder tegenstemmen door de 75
aanwezige leden aangenomen, waaron
der zich ook vflf demissionaire minis
ters bevonden, die na de verkiezingen
lid zijn geworden van de Kamer. Niet
echter door de demissionaire minister
president dr. Drees, die bij de stem
ming de zaal had verlaten. Dr. Drees
heeft tevens namens de regering ver
klaard, dat de regering in een eigen-
aaidige positie stond. Zij achtte het
wetsontwerp zeker niet urgent en had
er ook wel bezwaren tegen, al wilde
ZD ook weer niet haar medewerking
weigeren om het ontwerp tot wet te
maken. Volgens ons staatsrecht bete-
j?n.t .dit' dat de regering „als interme
diair moet optreden zoals dr. Drees
zich uitdrukte, bij de behandeling in
tweede lezing. Zij zal het ontwerp dus
ook in de Eerste Kamer moeten ver
dedigen. Het is nog maar de vraag,
of dit wel een echte verdediging zal
worden. „Wij willen de beslissing aan
de Staten-Generaal zelf overlaten,"
ie\. Drees- ..Het ontwerp raakt in
het bDzonder de positie van het parle
ment. Wij zullen het niet bepaald be
standen."
De bezwaren van de regering komen
hierop neer, dat zij de moeilijkheid
voorziet om later met toepassing van
staatsnoodrecht weer af te wijken van
de eenmaal ingevoerde regeling, dat
een parlement automatisch aanblijft
tot er een nieuwe Staten-Generaal ter
vervanging is gekozen. Het zou n.l. wel
eens voor kunnen komen, dat het land
dan opgescheept zit met een parlement
dat een bar slechte vertegenwoordiging
van het volk zou kunnen zijn. Men kan
zich indenken dat in eer oorlog juist
die leden in een parlement door dood
of deportatie of hoe dan ook verdwij
nen, die voor een juiste vertegenwoor
diging van het volk zeer gewenst zijn.
Men zou dan toch weer met staats
noodrecht moeten gaan werken om dit
recht te trekken en het is de vraag, of
dat wel zo gemakkelijk zal lukken, wan
neer eenmaal de grondwet is gewijzigd
met het doel om juist het staatsnood
recht erbuiten te laten.
De heren Van der Goes van Naters
en prof. Oud hebben daartegen inge
bracht, dat dan toch altijd het middel
van Kamerontbinding ter beschikking
staat, om ongewenste volksvertegen
woordigingen te beletten hun parle
mentaire taak te vervullen.
Ook prof. Romme stond aanvankelijk
op het standpunt, dat het wel eens be
ter kan zijn staatsnoodrecht te doen
gelden en maar liever geen Kamer te
hebben. Na het uitvoerig debat was
echter ook de gehele KVP-fractie ac-
coord. De enige die nog steeds van zijn
bezwaren deed blijken was dr. Drees.
Hij heeft dit echter niet willen aanto
nen door tegen te stemmen. Hij ont
week de vreemde situatie dat hij als
demissionair minister-president tevens
kamerlid achter de regeringstafel door
de griffier zou worden afgelezen om
„voor" of „tegen" te roepen nadat hij
als demissionair minister-president zijn
bezwaren tegen het ontwerp naar vo
ren had gebracht.
Alle sprekers en ook dr. Drees heb
ben - "hter wel een bezwaar van bui
ten het parlement uit de weg ge
ruimd. Het was afkomstig van de
Amsterdamse hoogleraar in het
staatsrecht prof. G. van den Bergh.
Deze heeft erop gewezen, dat een
parlement uit politieke motieven zou
kunnen besluiten de macht aan zich
te houden en een wet aan te nemen,
waardoor op grond van buitengewo
ne omstandigheden b.v. verkiezingen
onmogelijk zouden worden gemaakt
Daardoor zou het normaal opvolgen
van een nieuw parlement worden uit-
gesloten. Men was het er algemeen
over eens, dat een dergelijke ongrond
wettelijke daad praktisch tot de on-
mogelpkheden behoort. Zo'n wet zou
nooit door ministers en Koningin wor
den ondertekend, terwijl ook de Eer
ste Kamer er nog altijd is om daar
tegen te waken.
Na deze interessante staatsrechtelijke
puzzles heeft dr. Kortenhorst medege
deeld dat de Kamer, buitengewone om
standigheden voorbehouden, voor de zo
mervakantie niet meer bijeen zal wor
den geroepen.
Geleerden in Japan hebben schok
golven geregistreerd, waaruit blijkt, dat
de Amerikanen vanochtend bij Bikini
een krachtige waterstofbom tot ont
ploffing hebben gebracht, wellicht de
krachtigste van dit jaar.
De schokken duurden van 20 tot 50
minuten en werden veroorzaakt op
een punt circa 2.000 mijl ten zuid-oosten
van Japan, waar het Amerikaanse
proefterrein voor atoomwapens in de
Stille Oceaan ligt. Volgens de Japan
ners is dit al de achtste Amerikaanse
atoomproef sinds 5 mei j.l. De V.S. heb
ben in deze periode slechts bekend-
Arbeiders van de „Matyas
staalfabriek in Hongarije hebb«V
teren op een bijeenkomst geprot®6)/
tegen te veel kortingen op hun jj
Darbeiders vragen regeli"., f
werktijden en verdiensten. Het "J
bruikelijk, dat dergelijke arbeider'J
prestatie worden betaald, aldus
radio-Boedapest.
De Franse Nationale Verg»''! <1
heeft de regering gisteravond wLj
tegen 181 stemmen gemachtigd Lit
treden tot de Euratom, de v fl
stelde Europese gemeenschap 0
atoomenergie, op voorwaarde
Frankrijk zich het recht voorbe! f
over vier jaar te beslissen of WJ
ook atoombommen wil vervaard»
Nationalistisch Chinese troept dé
gisteren geland op de Spratlefj)
den, waarop zowei nationalist'8 'a t
communistisch China, Zuid-Viet"
Frankrijk aanspraak maken. Dezerj(»ji
den, voornamelijk onbewoonde
liggen in de Zuidchinese Zee tui-ii'
Philippijnen en Vietnam.
Volgens „Der Mittag" zou Kt1.
veis, waarop de villa van kansel'yjWA
nauer te Bad Honnef bij Bonn Ai
uranium zijn aangetroffen in °.efi J
van pekblende. Voorlopig zou <f
niet van plan zijn deze lagen
ginnen.
Na een aanvaring met het
vrachtschip Dea Mazella is de'0y>.
va"
a. f.
metende Panameese stomer
heid aan twee ontploffingen gegeven, deerd gebleven.
ongeveer 450 zeemijl ten oosten
ln de Atlantische Oceaan gezon», js
De bemanning van de „EstorU j0o' Jf
boten gegaan en opgepikt V
„Dea Mazella". De „EstorU" t]
met ijzererts. Er hangt op de v
de scheepsramp een dichte nuf:- ,te<"
De heer W. Vreede uit
is dinsdagavond te Waarloos ge%n
gië met zijn auto geslipt en
betonnen paal van het
net gebotst. Een der inz'tnL 5
heer K. Lee, een Indonesis
burger, werd uit de wagen
Hij werd met zware ver „t r,
naar het ziekenhuis o vergeer. y.,
hij bü zijn aankomst °J
broer van de bestuurder en
werden in het ziekenhuis te.< j5
genomen. De bestuurder zei
en
Vij,