THOR HEYERDAHL
even op Schiphol
Artis heeft
een Okapi
Degrote Teslïssinpj
tiK
Gemeentelijke subsidie voor
Arnhemse toneelschool
Kruiswoordracid\
f
f
1
De Kerk in de gemeensc
Onze tijd vraagt priesters die de
schap en leken die het Evangelie
Nederlandse studies over Indonesië
m
k
hm
3Z- ZjM.
vggfjr
vïs-ir fsJi&ï
Hm
m.
B
"6
Onbekende Greco
ontdekt?
Mont Blanc eist
vele slachtoffers
Zeldzaam dier uit
Belgische Congo
ERIC DE NOORMAN
25 candidaten doen van de maand
toelatingsexamen
Nicosia 3 kwartier
zonder licht
II
Het werk der apostolaatskernen
in Zuid-Limburg
Verzameling publicaties verschijnt
in het Engels
V
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1956
Margriet en Marijke
naar Zwitserland
Staalstaking definitief
ten einde
Kind na aanrijding
overleden
Goede Nederlandse
zwemresultaten
in Belgbë
Mgr. B. J. A. Haanen
vlootaalmoezenier
R.-k. Studentenvereniging
„Alibertus Magnus"
"0-.i
TH
Zusters O. L. Vrouw
ter Engelen
25 jaar in Nederland
Wegivijzer sociale
wetenschappen
Sabotage?
Mgr. A. Soegijapranata
25 jaar priester
„Zuivering" van
geschieden isboekj e s
or
1
2
3
4
5
6
7
8
9
IV1 ft
LIMBURGSE SOCIALE STUDIEWEEK
I VkWfc
Subsidie van Z.W.O.
RectorJ.
K iK
KeDstP^uisfr^--4
testants
ren die ov
(Van een verslaggever)
Thor Heyerdahl is even on Schiphol
geweest. Maandag kwam hij, samen
met zijn vrouw Yvonne en hun 3-jarig
dochtertje Annette, aan boord van een
SAS-vliegtuig aan uit New York en drie
kwartier later gingen zij weer door naar
Kopenhagen, waar Heyerdahl een inter
nationaal congres van deskundigen op
het geb'ed van Amerikaanse anthropo
logie bijwoont. Natuurlijk is hij nog vol
van de ontdekkingen, die hij op zijn
jongste expeditie naar Folynesië heeft
gedaan. Het meest sensationeel vindt
hij zelf de ontdekking van de ruïnes van
het versterkte dorp Morongo Utah op
het eiland Rapa-iti (ten zuid-oosten van
Tahiti) en verder de geheime grotten op
Roggeveens Paaseiland. In die grotten
heeft hij massa's steensculpturen van
voorouders en kleine goden gevonden,
die de oorspronkelijke bevolking daar
heeft verborgen. Twaalfhonderd van die
Prof. Amadore Porcella, kunsthistori
cus van de pauselijke universiteit te Ro
me en hoofd-custos van de kunstverza
melingen van het Vaticaan, heeft tijdens
een studiereis in Zwitserland een tot
dusver onbekend werk van de Spaanse
schilder El Greco ontdekt.
De eigenaar van het doek (dat 48 bij
55 cm groot is), de welgestelde wijn
bouwer John Blondel, heeft de Italiaanse
professor het werk laten zien, dat hij
pas enkele weken geleden voor 3500
Zwitserse francs in de galerij-Fischer te
Zürich had gekocht. Het was een onge
signeerd, en niet in catalogi voorkomend
schilderij, een Christus met de doornen
kroon voorstellende.
De Italiaanse geleerde, die in Zwit
serland Italiaanse oude meesters wilde
catalogiseren, stelde een grondig on
derzoek in, en verklaarde daarna in
een schriftelijke expertise dat het doek
ongetwijfeld een Ei Greco was, uit de
periode tussen 1580 en 1590.
Men schat de waarde van Blondel's
bezit thans op ongeveer 200.000 Zwitser
se francs. (U.P.)
Koningin Juliana heeft maandag
veTgezeld van Prinses Beatrix, haar
jongste twee dochters, de prinsessen
Margriet en Marijke, op Schiphol uit
geleide gedaan, vanwaar de prinses
sen omstreeks half drie met de Con-
vair-340 Nicolaes Maes van de K.L.M.
met vakantie naar Zwitserland ver
trokken.
Prinses Margriet zal verblijven in
het kindertehuis Les Elves te Villars
sur Ollon en prinses Marijke in het
cl.alet Le Gènise te Arveyes-Villars.
Mej. A. Broers, de verzorgster der
prinsessen, zal ze tot de plaats van be
stemming vergezellen.
De terugreis naar Nederland zal
begin september aanvaard worden.
Minstens acht bergbeklimmers hebben
het afgelopen weekeinde hun pogingen
om de hoogste berg van Europa, de Mont
Blanc, te beklimmen met hun leven moe
ten betalen. Anderen hebben verwondin
gen opgelopen.
Een plotselinge temperatuursdaling
had de beklimming aanmerkelijk be
moeilijkt. Sinds zondagavond zijn tal
rijke reddingsploegen onderweg om de
doden en gewonden te bergen. De zeer
krachtige wind verhinderde deelneming
van hefschroefvliegtuigen aan het red
dingswerk. De verongelukten zijn een
Duitser, drie Parijzenaars, twe eltalianen,
1 Scandinaviër en een Zwitserse gids.
Juiste cijfers zullen pas bekend wor
den als de reddingsploegen terugge
keerd zijn. (Reuter)
De staking in de Amerikaanse staal
industrie, welke vijf weken geduurd
heeft, is thans definitief geëindigd. Als
laatste van de vier grote staalmaat-
schappijen heeft de Armco Steel Co. de
overeenkomst met het staalarbeiders-
vakverbond ondertekend. De arbeiders
garanderen, dat er de eerste drie jaar
niet meer gestaakt zal worden, terwijl
de industrie de uurlonen verhoogt met
45 tot 55 dollarcents.
De arbeiders zijn reeds weer aan het
werk gegaan, maar het zal nog wel 3
tot 4 weken duren voordat de produktie
op volle gang is.
Niet ver van de ouderlijke woning in
de Zoomstraat te Rotterdam is een bijna
driejarig jongetje bij het oversteken
aangereden door een personenauto. Het
kind is later in een ziekenhuis overleden.
De gisteren gehouden lange afstands
zwemwedstrijd van Damme naar Brug
ge leverde goede resultaten op voor
de Nederlandse deelnemers.
De uitslagen zijn: 1. Sanderson, Hil
versum (1.12.31); 2. Steffers, Robben
(1.12.35); 3. Van Reenen, Robben
(1.12.38); 4. Van Oosterom, Robben
(1.13.21); 5. May Anke, Hilversum
(1.16.57); 6. De Gheselle, Brugge Zwem-
club (1.18.35); 7. Prins, Haagse Zwem-
club (1.19.21); 8. Van Wely, Hilver
sum (1.20.56).
4500 meter schoolslag (heren); 1.
Bosier, Ostende (1.19.59); 2. Andrè,
Wetteren (1.20.34); 3. Dick, Robben
(1.20.39); 4. Tervost, Gentsche Z.V.
(1.21.08); 5. Baertelsman, Amsterdam; 6.
Bos, Amsterdam.
4.500 meter vrijeslag (heren); 1. Kay-
ser, Robben (1.07.02); 2. Pieters, Rot
terdamse Z.V. (op 7 sec.)- 3. Hermsen,
Pobben (op 19 sec.); 4. Van De We
tering, Rotterdamse Z.V. (op 35 sec.),
5. Rasschaert, Gentsche Z.V.; 6. Wei-
dijk, Robben; 9. Schlingeman, Haagse
Z.V.; 10. De Vries, Zaandam; 18. Kitze,
Amsterdam; 20. Mayer, Hilversum.
kleine beeldjes zijn nu aan boord van
de omgebouwde Groenlandtreiler „Chris
tian Bjelland" op weg van Panama naar
Oslo.
Thor Heyerdahl heeft met de Chi
leense regering een contract gesloten,
dat alle beeldjes, die zijn expeditie
heeft opgegraven, naar Oslo mogen wor
den gebracht voor wetenschappelijk
onderzoek. Zodra dat onderzoek is vol
tooid, maken deskundigen van de Chi
leense regering uit, welke exemplaren
naar Chili moeten worden terugge
stuurd. Heyerdahl verwacht niet, dat
Chili alles terug zal vragen.
Het is niet eenvoudig om de bezig
heden van Heyerdahl op bevredigende
wijze te omschrijven. Ontdekkings
reiziger is hij niet helemaal en voor
zijn activiteit als anthropoloog is hij
eigenlijk niet direct opgeleid. Van
huis uit is hij zoöloog en als zodanig
is hjj ook twintig jaar geleden voor
het eerst naar Polynesië gegaan.
Daar „zwaaide hij om" naar de anthro
pologic.
Zijn grote naam maakte hij met de
Kon-Tiki-expeditie, toen hij de prakti
sche mogelijkheid aantoonde van zijn
theorie, dat de Polynesische eilanden al
heel lang geleden tot het migratie-ge-
bied van de primitieve bevolking van
het Zuidamerikaanse vasteland heeft
behoord. De niéuwe expeditie, waarvan
hij nu juist is teruggekeerd, heeft die
theorie bevestigd.
Op het Paaseiland zjjn eigenlijk nooit
serieuze opgravingen verricht. Zo kende
men tot dusver alleen de merkwaardige
heupbeelden, ongeveer zeshonderd in
getal en allemaal van hetzelfde type.
Heyerdahls expeditie heeft nu twaalf
nieuwe beelden aan het licht gebracht,
die van een afwijkend type zjjn en die
veel meer lijken op soortgelijke sculp
turen op het Amerikaanse vasteland.
De jongste expeditie is Heyerdahls
eigen privé-onderneming. In totaal na
men 25 personen er aan deel, ook zijn
vrouw en de kleine Annette. Zes archeo
logen (drie Amerikanen, een Noor, een
Chileen en een Fransman) kregen elk
een deel van het Paaseiland toegewezen
en daar gaven zij leiding aan de opgra
vingen. De conclusies, waartoe zij kwa
men, over de drie afzonderlijke cultuur
perioden en over het tijdvak, waarin
de voornaamste migraties zich hebben
afgespeeld, hebben wij reeds eerder
vermeld.
Heyerdahl geeft er nu nog de con
clusie bij, dat de hele expeditie nogal
wat geld gekost heeft. Om weer aan
wat contante middelen te komen, gaat
hij nu twee boeken schrijven: één in
samenwerking met de archeologen en
één met een wat meer populair relaas.
Bovendien heeft hij ter plaatse een
kleurenfilm opgenomen, die geschikt
zal worden gemaakt voor commerciële
projectie.
Voor het eerst in zijn 118-jarige ge
schiedenis heeft de Amsterdamse die
rentuin, dank zU een schenking van het
goevernement van Belgisch Congo, een
okapi in zjjn collectie. Dezer dagen is
het dier, een mannetje, per vliegtuig
van de Sabena uit Afrika gearriveerd.
Het vertoeft nog in quarantaine.
Vijftig jaar geleden werden de okapi's
in de Congo ontdekt. Zij vertonen ge
lijkenis met een giraffe en een zebra.
Reeds enige malen heeft men gepro
beerd een okapi per schip naar Artis
over te brengen, doch steeds is het dier
onderweg gestorven. Nu de kennis van
de levensomstandigheden van de dieren
groter is geworden, heeft men goede
hoop, dat men de Amsterdamse okapi
in leven zal kunnen houden.
De hoofdaalmoezenier van het Aposto
laat ter Zee, mgr. B. J. A. Haanen, voor
zitter van de Federatie van het Aposto
laat ter Zee in Nederland, is benoemd
tot vlootaalmoezenier bij de Koninklij
ke Marine en zal derhalve het Aposto
laat ter Zee verlaten. Sinds 1945 was
hjj als havenaalmoezenier te Amster
dam werkzaam. Met ingang van 15
augustus zal h(j zich te Hilversum bij
het Marineopleidingskamp vestigen.
Het bestuur van de r.-k. studenten
vereniging „Albertus Magnus" deelt
mede, dat de tijd van verplichte kennis
making voor hen, die voornemens zijn
aan de Groninger Universiteit te gaan
studeren en lid wensen te worden van
„Albertus Magnus", op 7 september be
gint. Zij, die voor deze kennismaking in
aanmerking wensen te komen, dienen
vóór 2 september een schriftelijke aan
melding te richten tot de heer A. A. M.
Jaspers, Oude Boteringestraat 2a, Gro
ningen. Na deze opgave ontvangen zij
nadere inlichtingen.
Voorts vestigt het bestuur de aandacht
op de Academische Oriënteringsdagen
voor de aankomende studenten te Gro
ningen op 5 en 6 september in het Aca
demiegebouw.
-MP
59. By het eerste ochtendgloren gaat Eric met Svein en het uitgelezen
groepje krijgers op weg. Het heeft de gehele nacht gesneeuwd en de man
nen laten een diep spoor na, hetgeen Eric maar half bevalt. Van zijn krij
gers, die er gedurende de nacht in geslaagd zijn de resten van de Dun
Durrah krijgsmacht naar de grot te brengen, weet hij, dat er nog troepjes
piraten in de buurt zijn. Met de grootste omzichtigheid gaan zij voort,
waarbij een ervaren krijger van Dun Durrah hun de weg wijst. Ze weten
H
V. I. n. r.: mevrouw Heyerdahl, de 17-jarige Thor Jr., die de expeditie als
bemanningslid heeft meegemaakt, Thor Heyerdahl Sr. en de kleine Annette.
De hele familie Heyerdahl is betrokken bij de onderzoekingen in Polynesië.
(Van onze correspondent)
Te beginnen met het cursusjaar
1956-1957 wil de gemeente Arnhem aan
de Stichting Arnhemse Toneelschool
o.i. een subsidie verstrekken van
50.000 en als voorschot in de aan
loopkosten en die van eerste inrich
ting van de school maximaal nog
32.000. De begroting der school geeft
voor het eerste jaar een tekort aan
van rond 50.000, dat zal stijgen tot
rond 76.000 in het derde jaar, wan
neer de school (met drie klassen) vol
groeid zal zijn.
Behalve bij de gemeente Arnhem is
ook een aanvraag om subsidie inge
diend bij het Gelders provinciebestuur
en bij de minister van O., K. en W.
Ook volgens de mening van het da
gelijks bestuur van Arnhem is de op
richting in Arnhem van een oplei
dingsinstituut van toneelspelers, die
een binding hebben met deze land
streek, de enige mogelijkheid om de
cultuurspreiding een vaste basis te ge
ven. Dit wil echter niet zeggen, dat
alle aan deze school afgestudeerden
plaats moeten en zullen krijgen in de
oostelijke toneelgroep „Theater", ter
wijl ook de organisatie van de Arnhem
se toneelschool losstaat van dit toneel
gezelschap.
Voor de cursus beroepstoneelspeler
heeft zich intussen een groot aantal
jonge mensen aangemeld, waarvan na
strenge schifting ruim vijfentwintig
tot het midden deze maand af te nemen
examen zijn toegelaten. Daarnaast heb
ben zich voor de regiecursus voor ama
teurs dertig personen opgegeven.
Verwacht wordt dat deze aantallen
in de toekomst zeker nog zullen stijgen,
zodat in ieder geval op ruim voldoen
de leerlingen mag worden gerekend.
Forum
Indien de raad er zijn fiat op geeft,
zal het operagezelschap „Forum" te En
schede ook voor het seizoen 1956/57 een
subsidie uit de Arnhemse gemeentekas
verkrijgen van zevenduizend gulden,
naar thans wordt voorgesteld. Naar uit
de begroting blijkt, worden de totale
uitgaven voor het komend seizoen ge
raamd op f 406.810. Door het bestuur
van het gezelschap is aan te ontvangen
recettes geraamd f121.810, terwijl we
gens subsidie van het Rijk f 140.000 en
van de gemeente Enschede f 50.000 is
begroot. De resterende f95.000 zullen
door overige subsidienten worden ge
dekt, naar men hoopt.
Op 19 augustus zal in het Sint Elisa
beth's Rustoord te Grave herdacht wor
den, dat de zusters van de congregatie
van Onze Lieve Vrouw ter Engelen 25
jaar geleden zich in ons land vestig
den om in de Maas-regionen velerlei
vormen van charitatief werk op zich
te nemen. In 1931 kwamen de reli
gieuzen uit Waldbreitbach en namen
het werk over van de naar elders ver
trokken zusters van Breda. Doordat de
zusters al spoedig gevraagd werd de
zorg in de wijk van het Wit-Gele Kruis
op zich te nemen, groeide er een har
telijke band met de bevolking. Een ei
gen Nederlandse provincie werd opge
richt, met moederhuis en noviciaat,
thans gevestigd te Lent.
Van Grave uit hebben de zusters zich
gedurende deze kwart eeuw verdien
stelijk gemaakt bij de zorg voor zieken,
bejaarden en hulpbehoevenden, bij
kleuter- en huishoudonderricht, zowel
in Gassel en Odiliapeel als in Nijmegen
en Dordrecht. In 1947 hebben zij de
verpleging overgenomen van de be
jaarden in Huize St. Anna te Nijmegen.
Het arbeidsveld, ook in de missie in
Brazilië, breidt zich uit en vanzelf
sprekend hoopt de congregatie, die
thans geheel in ons land is ingebur
gerd, hier vele nieuwe roepingen aan
te trekken.
Bij de Koninklijke Van Gorcum en Co
n.v. te Assen is verschenen „Wegwijzer
voor de studie in de sociale weten
schappen" op initiatief en onder aus
piciën van de Sociale Interacademiale
samengesteld door E. Vercruijsen soc.
drs. met een woord ten geleide van
de Nederlandse Federatie van Univer
sitaire Studieverenigingen in de Soci
ale Wetenschappen.
Het werkje geeft een duidelijk Over
zicht van de verschillende studierich
tingen, somt de eisen op, die univer
siteiten en hogescholen in een bepaal
de studierichting stellen en bespreekt
de vraag „wat houden de sociale we
tenschappen in." Door middel van „pro
files" wordt bovendien een eerste ken
nismaking met enkele hoogleraren mo
gelijk gemaakt, terwijl geëindigd
wordt met het hoofdstuk „Welke werk
kring wacht?"
De hoofdstad van het eiland Cyprus,
Nicosia, is gisteravond gedurende drie
kwartier in een totale duisternis ge-
huid, doordat alle elektrische stroom
plotseling wegviel. Zelfs de straatyer-
lichting werkte niet meer. De Britse
autoriteiten vermoeden dat er sabota
ge in het spel is.
De Britse autoriteiten hebben giste
ren juist een verbod uitgevaardigd met
betrekking tot het gebruik van auto's
door Cyprioten. Met ingang van van
daag is het de Cyprioten verboden in
en om Nicosia een auto te besturen.
Dit is de hardste maatregel die de
Britten tot nu toe hebben getroffen, Zij
is gericht tegen de ondergrondse ter-
reurbenden die zich dikwijls van auto's
bedienen, zoals in het geval van de
ontvoering van de Britse ambtenaar
Cremer. Autobussen en vrachtwagens
zijn van het verbod uitgesloten. (U.P.)
De apostolisch vicaris van Sema-
rang, Z. H. Exc. mgr. Albertus Soe
gijapranata van de Sociëteit van Jezus,
viert 15 augustus zijn zilveren priester
feest. Mgr. Soegijapranata maakte
destijds zijn studies in ons land aan
het collegium SS Crucis te Uden. 15
augustus 1931 werd hij priester gewijd
en kort nadien celebreerde hij in de
Petrus Canisiuskerk van Nijmegen zijn
eerste plechtige H. Mis. Negen jaar la
ter werd pater Soegijapranata benoemd
tot apostolisch vicaris van Semarang
en 6 november 1940 ontving de titulair
bisschop van Danaba de bisschopswij
ding uit handen van mgr. Willekens,
toen apostolisch vicaris van Djakarta.
Mgr. Soegijapranata was de eerste in
heemse bisschop van het tegenwoordi-
Duitse en Nederlandse onderwijs-deskun-
digen en historici hebben tijdens een con
gres in Braunschweig besloten, wederzijds
de school- en geschiedenisboeken te „zui
veren" van eenzijdige en tendentieuze voor
stellingen betreffende de verhouding tussen
beide landen.
Het „Internationale Schulbuch-Institut"
in Braunschweig had dit congres bijeenge
roepen. Tijdens besprekingen die drie dagen
duurden en een zeer levendig karakter had
den, hield men zich bezig met vele proble
men betreffende de voorstelling, die in
schoolboeken gegeven wordt van bepaalde
historische gebeurtenissen. Uiteraard speel
de daarbij de tijd tussen de beide
wereldoorlogen en de periode van de twee
de wereldoorlog de voornaamste rol, hoewel
de besprekingen zich tot de middeleeuwen
uitstrekten.
bi, benadering niet in welke richting zij de schepen vy f'
zoeken, en blijven zo dicht mogelijk bij de kust. Dan z ji<
ver voor hen uit een dunne rookspiraal opkringelen. Op feci
vervolgen zij hun weg. Door de stilte van het sneeuw1
stemmen tot hen door. Zijn krijgers achterlatende, sluipt
vooruit.
Horizontaal;
1. soepkom
- bouwland
2. vaartuig
- Duitse
industriestad
3. losstaand bed
- Sovjet-Unie
4. universiteits
stad
- stamppot
5. gevaarlijke
kans t
6. halfgodin
- zware hamers
7. ante meridiem
- mondspoel-
water
8. goudbruine
kleur
- voorstelling in
de slaap
9. voederbak
- deel van het
i jaar
10. do
- niet hoog o
- daar
11. opziener
V erticaal:
1. belastinggaar
der (bijbels)
dubbele
klinker
niet vatbaar
voor ziekte
een door Cu
rie ontdekt
element
snibbig
snelle aanval
oo
2.
3.
4.
- truc
5. duivel
- academ.
- Frans
lidwoord
6. opgewekte
stemming
graad
I
- zoon van
(Schots)
7. lidwoord
- krijgsman
8. lus
- bevlieging
9. boom
In Djakarta is een uit elf leden be
staande Sovjet-Russische handelsdelega
tie aangekomen, onder leiding van de
vice-minister van Buitenlandse Handel
Semichastnow.
Op de tweede dag van de Limburgse
Sociale Studieweek te Heerlen kwam
de vraag naar de positie van de leek
in het apostolaatswerk van de Kerk
sterker naar voren. De Leuvense theo
loog prof. mag. dr. G. Philips stelde
In zijn rede over Kerk en gemeen
schap voorop dat een juiste benadering
van het probleem der Kerk vanuit de
openbaring en het geloof dient te ge
schieden. Men dient er voor te waken
dat men ze niet beschouwt op de wijze
die voor niet-gelovigen de enig toegan
kelijke is: namelijk in haar uiterlijke
verschijningsvormen. Deze wijze van
beschouwing is essentieel onvolledig.
Zeer extreem stelt zich het probleem
van de verhouding Kerk en wereld in
het dilemma: „incarnation-desincarna-
tion". In zijn extreme vorm komt het
eerste netr op volledig opgaan in uiter
lijke activiteit; het tweede op een te
rugbrengen van de Kerk tot het louter
sacrale, het wegnemen van het Kruis
beeld uit onze huizen, het laten vallen
van de katholieke organisaties, enz.
Volgens prof. Philips betekent volledige
incarnatie een zelfmoord voor de Kerk;
het is haar taak niet de wereld te be-
De Nederlandse organisatie voor zui-
ver-wetenschappelljk onderzoek heeft
het koninklijk instituut voor de Tropen
te Amsterdam een subsidie verleend
voor de vertaling en de uitgave van
een serie studies over Indonesië, welke
de titel „selected studies on Indonesia
by Dutch scholars" draagt. De bedoe
ling van deze serie is om het buiten
land op objectieve en strikt weten
schappelijke wijze een inzicht te geven
in hetgeen Nederland vroeger in we
tenschappelijk opzicht aangaande Indo
nesië heeft verricht.
De heer H. Offerhaus, directeur van
de afdeling „algemene zaken" van het
koninklijk Instituut voor de Tropen,
vertelde het ANP dat in de naoorlog
se jaren hier te lande een commissie
was gevormd om de Engelse uitgave
voor te bereiden van verschillende we
tenschappelijke werken over Indonesië.
De commissie staat onder voorzitter
schap van prof. dr. F. Wertheim, hoog
leraar in de geschiedenis en de socio
logie van Indonesië aan de gemeente
lijke universiteit van Amsterdam. De
bedoeling van deze uitgave was het
buitenland kennis te laten nemen van
wat Nederland vroeger op wetenschap
pelijk gebied aangaande Indonesië had
verricht. Men vreesde namelijk dat als
gevolg van het gebrek aan kennis van
de Nederlandse taal, zowel in het bui
tenland als, in de toekomst in Indone
sië, deze kennis practisch verloren zou
kunnen gaan. Wilde men het buiten
land informeren over de Nederlands
wetenschappelijke prestaties, dan
moest dit materiaal toegankelijk wor
den gemaakt in een taal waarvan ver
wacht mocht worden, dat zij blijvend
gelezen zou worden, ook in Indonesië.
Nu coïncideerde het streven van de
commissie met de omstandigheid dat
bij het-koninklijk Instituut voor de Tro
pen enige nagelaten werken van prof.
dr. B. J. O. Schrieke in bewerking wa
ren, die gedurende de laatste jaren van
zijn leven directeur van de afdeling
„volkenkunde" van dit instituut was
geweest. Na het overlijden van prof.
Schrieke waren namelijk enkele zijner
vroegere medewerkers begonnen de na
gelaten handschriften te bewerken om
aeze nog als een afgerond geheel te
kunnen uitgeven. Daar de gestorven
hoogleraar in Amerika grote bekend
heid had gekregen door zijn weten
schappelijk werk over Indonesië, lag
het voor de hand, dat „de commissie-
Wertheim" haar keuze voor een eerste
werk in de Engelse taal óp de studies
van prof. Schrieke zou laten vallen.
Om de vertaling en de uitgave van de
desbetreffende studies mogelijk te ma
ken, klopte de commissie bij Z.W.O.
aan, waar zij een willig oor vond. Ge
zien de nauwe samenwerking tussen de
commissie en het koninklijk Instituut
voor de Tropen werd om praktische
redenen de subsidie aan de laatste in
stelling toegekend.
Nadat de gevraagde subsidie was ver
leend begon de commissie in de jaren
1948 en 1949 de geschriften met spoed
voor de uitgave te bewerken. Op het
ogenblik zijn twee delen verschenen,
namelijk het eerste deel van, prof.
Schrieks „Indonesian sociological studes",
dat als ondertitel „Selected writings"
voert en de „Essais in Asian social and
economie history" van de hand van
wijlen dr. J. C. van Leur. Het tweede
deel van prof. Schrieks werk is thans
bij de drukker en kan in de loop van
dit jaar tegemoet worden gezien.
In de „Essais in Asian and economie
history" plaatst dr. Van Leur een
zeer bekwaam historicus, die op 34-ja-
rige leeftijd in de slag in de Java-zee
sneuvelde Indonesië zelf in het cen
trum van zijn historische beschouwin
gen en gaat hij de sociale en economi
sche constellatie van Indonesië na
vóór de komst van de Nederlanders.
Hij wijst er verder op, dat het accent
dat de Nederlandse geschiedschrijving
veelal legt op de eerste reis van Cor
nells Houtman, bezien van uit de ge
zichtshoek van Indonesië, eigenlijk
misplaatst is. Op het ogenblik is een
studie in bewerking, die de stadsont
wikkeling in Indonesië tot onderwerp
heeft, terwijl ook nog verschillende an
dere studies op stapel staan. Aan het
einde van het onderhoud vestigde de
heer Offerhaus er de aandacht op dat
het belang van deze uitgave vooral ge
zien moet worden in het feit dat hier
op strikt wetenschappelijke wijze voor
lichting wordt gegeven over Neder
landse verrichtingen in het vroegere
Nederlands-Indië. Zowel van Schrieke
'als van Van Leur kan gezegd worden
dat zij onafhankelijk oordelende histo
rici waren, die het gouvernement dat
zij dienden, de kritiek niet spaarden.
Dit waarborgt de objectiviteit van de
studies. Tenslotte zij vermeld dat de
twee verschenen studies zeer gunstig
in de internationale en nationale pers
zijn beoordeeld en dat men van Indone
sische zijde heeft verzocht de boeken
ook in het Indonesisch te mogen ver
talen.
schaven maar als ze de goddelijke wer
kelijkheid geeft die zij voorstelt, zal
dat op de beschaving ongetwijfeld door
werken. En waartoe de vooral in
Frankrijk vurig verdedigde „desincarna-
tion" van de Kerk kan leiden, toont het
drama van de prêtres-ouvriers. Hier
wordt zoveel gezuiverd, dat er van het
christendom niets meer overblijft en
uiteindelijk iets anders geïncarneerd
wordt.
Om een juiste houding tussen deze
beide polen van incarnation en des-
incarnation aan te geven gebruikte prof.
Philips dezelfde maatstaf als Pius XI
indertijd ten aanzien van de vraag naar
de territoriale omvang van de kerke
lijke staat, die niet groter mocht zijn
dan nodig was voor de essentiële ver
eisten waarom de Kerk een grondgebied
nodig had, namelijk het waarborgen van
haar vrijheid. Zo wees prof. Philips
voor de apostolaatsmiddelen van de
Kerk eveneens op een evangelische ar
moede.
Nadat dr. F. J. C. J. Nuyens te
Heerlen de positie van de leek in de
Kerk in het algemeen besproken had,
kwam dr. A. Gerats M.S.C. de aan
dacht vragen voor de gegevens van
de moderne sociale wetenschap zowel
de speculatieve als de empirische ten
aanzien van dit probleem. Zeer sterk
legde hij de nadruk op de antinomie
tussen de apostolaatstaak van de leek
en de onafwijsbare invloed van het
sociale milieu. Als dit gekerstend
moet worden, is daartoe de hulp ver
eist van hem die er het nauwst bij
betrokken is en voor het terrein van
wat de schrift de wereld noemt is
dit niet de priester maar de leek. Als
de Kerk zaken als coëducatie, kle
ding, gemeng zwemmen en derge
lijke aan het oordeel van prudente
leken overgelaten had, zouden de
priesters zich niet zo belachelijk ge
maakt hebben met hun uitspraken in
deze materie. De conclusie van pater
Philips was dan ook dat de huidige
tijd vraagt om priesters die de ge
meenschap kennen en om leken die
het evangelie kennen.
Wij hadden de indruk dat zulk een
priester aan het woord was toen de
hoogeerwaarde heer E. Beel, thans de
ken van Brunssum en tot voor kort
aalmoezenier van sociale werken in
Maastricht, zijn voordracht hield over
het apostolaat in de bedrijfsgemeen-
schap. Deze voordracht was vooral
daarom van groot belang omdat deken
Beel mededeling deed van het werk
dat hij in 1941 begonnen is in het z.g.
apostolaats-kern-werk in Zuid-Limburg.
Waar voor de zielzorg van de Kerk
de natuurlijke verbondenheid van de
mensen steeds richtinggevend is ge
weest is het te begrijpen dat de be-
drijfsgemeenschap, waar miljoenen
mensen het grootste deel van hun leven
ding geworden voor deze nieuwe basis,
voor de zielzorg gaat vormen naast en
soms in plaats van de parochie. Niet
zozeer de ontoereikendheid van deze
laatste is, in Limburg althans, aanlei
ding geworden voor deze nieuwe basis
maar eerder het belang van het be-
drijfsmilieu voor heel de samenleving.
De priester kan hier niet binnentreden;
deze realiteit wordt krachtens eigen
recht door de leek beheerst en bezeten.
Op alle punten van een bedrijfsgemeen-
schap moet een leek Ê.f&j
daar als vertegenwcJ> i f
Kerk de kerstening d'jM
hand neemt; degene'.J
nemen worden Neren A
die geregeld samenke er
van een priester om
gelijke te bespreken. Mm'.
Deken Beel vergelcebt'<1vA: !v iX',?'0
rn-werk met het ,eji jt
kern-werk met het
zoals dat in het
wordt ter hand g?
meer voort uit de irJw*i K
parochiële zielzorg.
door priesters uitge°;tsK<? Ci
ling tot de apostola®
Limburg, waar de
eigen terrein de vootge'tf
nemen. Deken Bee}t0]»f,efj f 1,
van het bedrijfsapoS%0)i^A
des lands meer ka .f
lekenapostolaat en
dat de dienende taa p
dat werk haar a&arJe
lekenapostolaat m's
modis bene fit.
Cyverberg te
tigjarig priesterfee-^ P
Woensdag
J. C. C(jver
tigjarig priesterfe-y t
rector van huize f1 pj
Voordien was aro<?"te
pastoor van de Psjs>ë j(
Franciscus van As j f.
Noord.
Rector Vijverber» pti
Naaldwijk geboren, (J
1906, en hij vi' Fi
kapelaan in Amst ei» J „t
(H Laurentius). i
toraat te OnderdU
benoemd tot PTasïïen,
parochie te Lelt'nd- v v» |i>,
enkele jaren besW t(l!i efiy
ltjke financiële
rochie in 1934 opg^ Ojg(j
l\
V-V
aan de parochie
Pastoor Vijverb re' j-dm
Hemelvaart
Pastoor Vijverb
terdam benoernm teri t
zijn organisatieta pr0 IA f
Hü is een van ^e^l,^
van een nieuw ,hojiek® ffG'
een nieuwe ka' en %Ve
terdam en niet (,o
men hem vaak ('y
terdam-Noord. ov y
In 1953 kreeg keepte?.f
eervo! ontslag geb°te(>Jt
terug naar zO prie
wordt het g° .„„nsdag 9 A
gende week wo.g o^Iq 6
plechtige H°°q tot
receptie van
semmauc - v^\
is als opvo1^ nid 4 ap Ac1,,
nenburg }>e^„aters dir fe'1
klooster der P# tpt V5'
Berg en Dal AfrJK9
daar gevest g y jt'(
Katholiek en wet
