Vier middelen om
het lerarentekort
te bestrij den
Radio en
T elevisie
Garnalenboot
in de Eems
verbrand
1
Structuur en ontwikkeling van
Spaamdam
Kruiswoordraa
-Man en vrouw.
■onder één hoedje-
Uitstekende demonstrate
zang- en spel capacity
0
De school wordt bedreigd door de
ideologie van het nut
Post onvoorzien
Dijkdichting
Oost-Flevoland
Vertrek van
K.L.M.-toestel
vertraagd
„DE BOEG" GEPLAATST
ERIC DE NOORMAN
Door woningnood verlaten jonge
Spaarndammers hun bakermat
Sovjet-diplomaat
uit V.S. gewezen
t:
t0J
kleedtJ>rie
j I
Vanavond
Voor Eurovisie
Vissersvader en zoon,
een half uur in het
water
113111
Mevr. G. L.-v. M. nog
niet voor Luikse Kamer
Nog 70 woningen
Opera Italiana in de Concert^
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1956
SlÉ
HEEMSTEDE
Oliebollen voor bleek
neusjes
Grote saamhorigheid
Aanwas bevolking
Oplossing
van
woensdag
i*1 A
Al met al een fejl
de hoofdm
Het afgelopen jaar is een uitermate
slecht jaar geweest voor het Nederland
se Voorbereidend Hóger en Middelbaar
Onderwijs. De vooruitzichten zijn slech
ter dan ooit tevoren het geval is ge
weest, aldus het pessimistische begin
van een rede, waarmede drs. A. S.
van Dam, rector van het Coevorder
Lyceum, voorzitter van de Vereniging
van Leraren aan 'Rijks Hogere Burger-
Scholen woensdagmorgen het congres
opende dat woensdag en donderdag in
Huize Vosbergen te Eelde, het confe
rentieoord van de Rijksuniversiteit te
Groningen is gehouden. Hij deelde
daarmede op de problematiek van lera
rentekort, onbevoegde leerkrachten en
devaluatie van het onderwijs.
Alleen een zeer krachtig doelbewust
en snel optreden van de regering kan
ons V.H.M.O. voor een chaos behoeden,
zo meende spr., maar daaraan ontbrak
het nu juist.
Want volgens de voorzitter heeft de
Nederlandse Regering een ongelooflijk
slappe houding aangenomen tegenover
't lerarentekort. De noodtoestand raakt
het gehele kabinet, daar een der sleu-
telstellingen van onze cultuur en onze
welvaart in het grootste gevaar ver
keert. De voorzitter voorzag een snelle
daling van het peil van het onderwijs,
een degeneratie, waaraan het V.H.M.O.
reeds is begonnen. Aan de hand van
het interimrapport van de commissie-
Dréwes schetste spr. het lerarentekort
en critiseerde daarna de maatregelen
die de Regering heeft genomen om aan
de dreigende noodtoestand het hoofd te
bieden. De voorstellen van de commis
sie zijn zodanig verminkt dat ze slechts
een klein deel hebben van het effect dat
zö bü ongewijzigde uitvoering hadden
kunnen hebben.
Vier belangrijke middelen om het
lerarentekort te bestrijden werden
door drs. van Dam naar voren ge
bracht nl. 1) het aantrekkelijk maken
van het leraarsambt, 2) het verstrek
ken van renteloze voorschotten op
de wijze als door de commissie-
V.H.M.O. werd voorgesteld, 3) het ver-
Het is altijd een bijzonder onaange
name ervaring als een voorstelling door
omstandigheden niet door kan gaan.
Voor een TV-spel is dat al heel naar,
omdat,jpen geheel is ingesteld op die
enkele' uitvoering, terwijl het helemaal
nieir zeker is dat het spel in dezelfde
bezetting pp egn andere avond kan
worden uitgezonden. De moeilijkheden
met de Lopik-zender dinsdagavond ver
oorzaakten dus voor spelers en regie
van de TV veel narigheden, maar men
heeft geluk gehad, want op één enkele
uitzondering na waren alle spelers
woensdagavond beschikbaar.
Het deteativespel „Post onvoorzien"
van Jan de Koek was een nogal zwak
geheel. Het was niet slecht geschreven.
Dat zeker niet. Maar er was te weinig
inhoud. De intrige ontwikkelde zich
langzaam, haast moeizaam, er was wei
nig verrassends, zodat men slechts ma
tig geboeid werd.
De opvoering was gelukkig zeer ver
zorgd, waardoor het geheel althans nog
enig reliëf kreeg. Met name hebben wij
erg genoten van de creatie die Nell
Knoop maakte van de douairière. Zij
maakte meer van de rol dan er in zat,
was een persoonlijkheid, en in en rond
haar was alles bezield. De verdere be
zetting liet weinig te wensen en spel-
leiding en TV-regie werkten geslaagd
samen.
Ondanks alle moeilijkheden dus een
goede voorstelling van een langdradig
zwak stuk. J. v. S.
Voor Hilversum I wordt vanavond
het feit herdacht dat Eduard van Bei-
num 25 jaar voor het Concertgebouw
orkest staat. Ter gelegenheid daarvan
is er een opnamenconcert met een zeer
interessant programma van muziek van
Rossini, Schubert, Brahms en Debussy
(402 m - 20.05 uür). (In de pauze is er
weer een causerie van Anthony van
Kampen over zijn zwerftocht door
Zuid-Nieuw-Guinea)
Voor het Franse Nat. Progr. is van
avond een concert o.l.v. Eugène Bigot,
waarbij o.m. uitgevoerd wordt de Vijfde
Symfonie van Mendelssohn, de zgn.
Reformatie-symfonie, waarvan de finale
geïnspireerd is op een koraal van Lu
ther. Verder is er muziek van de jong
gestorven Belgische componist Guil-
laume Lekeu en van Jean Rivier, die in
1953 de grote symfonische prijs van
Parijs won (347 m - 20.05 uur).
Het Promenadeconcert wordt van
avond gegeven door het Hallé-orkest
uit Birmingham o.l.v. Sir John Barbi-
rolli. Het programma is gewijd aan
Brahms en omvat o.m. de Vierde sym
fonie (464 m - 19.30 uur).
De Nederlandse Televisie Stichting zai
donderdag la september 's-avonds van
22.15 ot 2.45 uur een extra-filmrepor
tage uitzenden van de dichting van het
laatste gat in de ringdijk van de pol
der oostelijk Flevoland alsmede van het
inwerkingstellen door Koningin Juliana
van het gemaal Wortman.
Deze op de film vast te leggen ge-
br mtenissen zullen des avonds met een
toevoeging van een door de NTS ge
produceerde filmdocumentaire over het
ontstaan van de dijk en een toekomst
beeld in de vorm van een filmimpres
sie uit de Noord-Oostpolder, gelijktijdig
als Eurovisie-uitzending in België, Duits
land, Oostenrijk, Zwitserland en Neder
land per televisie worden uitgezonden.
Ten behoeve van de Deense, Engelse
en Italiaanse televisie, die het Eurovi
sie-programma op donderdagavond niet
kunnen relayeren worden in >.e nacht
van donderdag 13 op vrijdag 14 septem
her kopieën van deze film vervaardigd,
opdat in deze landen uitzending van de
film-reportage op vrijdag 14 september
mogelijk js.
groten van de mogelijkheid tot acade
mische studie in andere faculteiten of
vakken, dan die waartoe het einddi
ploma dat men bezit recht geeft en
4) het zesjarig maken van de H.B.S.
Rede prof. Groenman
Prof dr. Sj. Groenman, hoogleraar te
Utrecht behandelde des middags de ei
gen taak van het V.H.M.O. vanuit een
sociologische hoek. Prof. Groenman at
tendeerde er op dat het onderwijs in
deze tijd niet meer in zichzelf als waar
de wordt beschouwd maar als een voor
portaal voor het arbeidsleven. De school
wordt bedreigd door de ideologie van
het nut, het onderwijs ligt in de greep
van het arbeidsbestaan. De school wordt
instrumenteel, zulks in tegenstelling tot
het Griekse begrip „schola", welke in
stelling rechtvaardiging vond in zich
zelf. Volgens prof. Groenman moet de
middelbare school gezien worden als
iets dat specifiek eigen is voor die
school, ongeacht wat er voor de leer
lingen op volgt. De eerste taak van de
middelbare school is het vormen van
burgers met eerbied voor de cultuur.
Na er op gewezen te hebben dat de
universiteit meer en meer in een per
fectionistisch vaarwater is geraakt, welk
perfectionisme zijn terugslag heeft op
de middelbare scholen, weidde prof.
Groenman uit over de betekenis van
de cultuuroverdracht voor de samenle
ving.
Hjj onderscheidde daarin drie catego
rieën, nl. de sociale (van de ene mens
op de andere), de geografische (van de
ene streek op de andere) en de tem
porale (van de ene generatie op de an
dere). De temporale overdracht heeft
in een sterk met dynamiek geladen tijd
weinig diepte. Voor de vorming van het
maatschappelijk verantwoordelijkheids
besef aan de middelbare school vond
spr. .invoering van 'n nieuw vak „socio
logie" niet nodig, omdat men voorzich
tig moet zijn met een verzwaring van
de lesrooster en z.i. de leerlingen er nog
niet rijp voor zijn. De leraar moet ech
ter vanuit zijn vak de verbindingen leg
gen met de samenleving.
Na deze rede volgde een geanimeerde
discussie.
Namens de Staatssecretaris van On
derwijs werd nog het woord gevoerd
door dr. P. Doornenbal, Inspecteur
Gymnasium en Middelbaar Onderwijs.
De garnalenvissers C. Bosker en zijn
zoon Jan uit Delfzijl hebben woensdag
morgen op de Eems nabij Borkum hun
garnalenkotter voor hun ogen zien ver
branden, terwijl beiden een toevlucht in
het water hadden gezocht.
De heer Bosker senior had een zwem
vest weten te bemachtigen, en Bosker
jr., een uitstekend zwemmer, wist zich
drijvende te houden. De reddingboot
Borkum viste de drenkelingen op na
dat zij een half uur in het water hadden
gelegen.
De brand aan boord van het vissers
vaartuig Johanna ontstond, door onver
klaarbare oorzaak, in de machineka
mer. De neer C. Bosker bevond zich
op dat moment in de stuurhut en Jan
was op het dek van het schip dat on
geveer 500 liter gasolie aan boord had.
Beiden hebben nog geprobeerd de
brand te blussen maar dit mocht hun
niet gelukken. In allerijl ontdeden zij
zich daarop van hun kleding en spron
gen in het water.
Een gelukkige omstandigheid voor
hen was, dat de Duitse passagiersboot
Rijnland die een geregelde dienst tus
sen Emden en Borkum onderhoudt, in
de buurt was. De kapitein van de Rijn
land waarschuwde zo spoedig mogelijk
de Borkumer reddings-maatschappij
waarna het reddingsvaartuig Borkum
uitvoer en de onfortuinlijke vissers op
pikte. De drenkelingen werden van dro
ge kleren voorzien en direct naar Delf
zijl gebracht. De beide garnalenvissers
liepen geen ernstig letsel op. De boot
is verzekerd.
Twee geheimzinnige telefoontjes heb
ben gisteravond het vertrek van een
K.L.M..-toestel, de DH-CGD Jeroen
Bosch, een Convair 340, uit Neurenberg
vertraagd. De politie doorzocht het
vliegtuig, nadat een niet geïdentificeerd
persoon het K.L.M.-kantoor had opge
beld en medegedeeld, dat hij een bom
in het vliegtuig had gelegd. De politie
kon echter niets verdachts vinden. Het
vliegtuig vertrok met een half uur ver
traging. Het vliegtuig ia gisteravond
omstreeks half tien op Schiphol geland,
zonder dat zich iets had voorgedaan.
i v
JV-X-X-' 'S'jWÏs j' ->jv. V'
Jt.
78. Het blijkt, dat Erwin zich met dezelfde vragen heeft bezig gehouden als
zijn vader en zich terdege van de moeilijkheden bewust is, waarmede deze
te kampen heeft. Eric is het volkomen met hem eens, dat hun trouwe krijgers
ook recht hebben, hun stem te doen horen. „Waarschijnlijk," zegt Erwin,
„zijn de meesten van hen er voor naar Noorwegen terug te keren. En, Fadir,
ik ben geen kind meer; ook ik heb gaandeweg het recht verkregen, mijn
wensen kenbaar te maken." Eric knikt en kijkt zijn zoon eens aan. Het wordt
hem ineens duidelyk, dat deze krachtige jonge kerel zo zijn eigen plannen
heeft.
„Ik begrijp, Fadir, dat ge als heerser over ons grote land, op de eerste plaats
uw plicht wilt vervullen en het rijk herstellen. Bovendien is de gelegenheid
daartoe gunstiger dan ooit, met de helft van de Romeinse schat, die Orisia
u gaf, en de omvangrijke buit, die wij op Ondur veroverden. Dat moeder
echter geen zin meer in nieuwe strijd en verwikkelingen heeft, kan ik haar
niet kwalijk nemen. Het is begrijpelijk, dat zij, na het vele dat zij heeft
moeten verduren, nu eindelijk naar rust verlangt. En van u bS tl
hij er met een twinkeling in zijn donkere ogen aan toe, ,<a o y ,j,
tweeën kunt splitsen, anders zoudt ge een deel op zoek naa.A.
land zenden." „Daarom," en na enige aarzeling, „tenslotte
eens de tijd komen, dat ge uw taak aan mij moet overdrageJ
nu niet? Laat mij gaan in uw plaats, als koning der Noren- g)j
gunstig." Na deze, voor Erwin bijzonder lange en vlug ach te
ken uiteenzetting valt er een diepe stilte in het vertrek. ErlC:s ti'%
en diens verlangens. Maar toch, nu alles in ronde woorden vgej'
moet hij er zich mee vertrouwd maken. Erwin, die heel Q°e^c^t gti
200%1
toaenxen, 7'"J":ao,r l.;il
rustig. „De winter blijven we in elk geval hier. In het v,°„nen
op het ogenblik in zijn vader omgaat, zwijgt verder. Dan
koning zich op. „Ik moet over alles heel goed nadenken, mVn.'*r
vergadering beleggen, waarbij ook de krijgers gehoord
dan moet de beslissing maar vallen."
kun
Volgens een berekening van het
Nederlands Economisch Instituut in
Rotterdam zullen in de eerstkomende
vijftien jaar in het Haarlemse gedeel
te van Spaarndam minstens 72 wonin
gen gebouwd moeten worden. Achttien,
woningen daarvan zullen moeten dienen
om het woningverlies te compenseren,
dat ontstaat doordat een aantal wonin
gen langzamerhand in onbewoonbare
staat is komen te verkeren. In het dezer
dagen door het N.E.I. gepubliceerde
rapport wordt opgemerkt, dat Spaarn
dam een hechte dorpsgemeenschap
vormt, die waard is in stand gehouden
te worden. Men heeft bij het opstellen
van het woningbouwprogramma reke
ning gehouden met de wens van ver
schillende Spaarndammers die als ge
volg van de woningnood uit het dorp
getrokken zijn en zich in Haarlem heb
ben gevestigd, om terug te keren naar
Spaarndam wanneer daar ook maar e-
nigszins redelijke woonruimte te vinden
zal zijn.
Het rapport van het N.E.I. over de
structuur en ontwikkeling van Spaarn
dam is in samenwerking met de ad
viseur van B. en W. voor het Maat
schappelijk Opbouwwerk van de ge
meente Haarlem samengesteld op ver
zoek van het College van B. en W.
Aanleiding tot dit verzoek is geweest
een brief van het Wijkcomité Spaarn
dam aan B. en W. gedateerd 20
oktober 1955, met een verzoek om uit
breiding van het aantal woningen in
Spaarndam. In deze brief wordt erop
gewezen, dat de leeftijdsopbouw van de
Spaarndamse bevolking in zoverre ge
wijzigd is, dat het aantal leerlingen dat
de lagere school bezoekt, sterker is ge
daald dan de lagere geboortecijfers zou
den rechtvaardigen. Vele jongeren, zo
wordt verder gezegd, waarvoor in
Spaarndam geen woonruimte meer was,
hebben zich, hoe ongaarne ook, elders
moeten vestigen.
Het „ouder worden" van de gemid
delde bevolking heeft ook economische
gevolgen. Zo is het aantal kruideniers,
o.m. door de mindere behoeften van de
oudere bevolking, teruggelopen van
acht tot twee. In Spaarndam, zij het
dan in het niet-Haarlemse gedeelte,
heeft zich een industrie ontwikkeld die
aan zeker 200 personen werk biedt. De
meesten hunner kunnen in Spaarndam
geen huisvesting vinden, hoewel ze zich
zeker in het dorp zouden vestigen als
Horizontaal:
1. dooreengestampt
middageten
2. groente
broer van vader
klamp
C4
„De Boeg" staat gisteren om twaalf
uur precies belandde het nationale koop-
vaardijmonument te Rotterdam op zijn
derde steunpunt, nadat het door de drij
vende bok „Heracles" en een elektrische
lier tezamen omhoog was getrokken. Op
dit ogenblik begonnen in de verte de
fabrieksfluiten vreugdevol te loeien,
maar dat was echter zuiver toeval. In
vier uur is het gehele werk volbracht
Er moest een uur later worden begon
nen dan was berekend omdat het water
hoog stond, maar er was weinig wind,
zodat het weer ditmaal meezat.. Onder
leiding van de heer J. J. Bosman is het
karwei heel rustig verlopen en zo er al
kritieke ogenblikken waren, uit niets
viel dit op te maken.
De bok trok het monument eerst om
hoog tot ongeveer 45 graden, en daarna
nam een elektrische winch het gewicht
(„De Boeg" weegt vijftig ton) over. Het
juk, waarin het gevaarte hing, schoot
vanzelf los en langzaam werd de kolos
omhoog gehesen. Kabels verhinderden,
dat „De Boeg" al te hard op het derde
steunpunt zou terechtkomen. Nog enige
tijd wordt nu doorgewerkt aan de be
tonnen golven, welke aan weerszijden
van het monument worden aangebracht
Dinsdag heeft prof. F. Carasso, de ont
werper van het koopvaardij-gedenkte-
ken; een vergeefse tocht naar Rotter
dam gemaakt, want de montage van
„De Boeg" moest wegens de weersom
standigheden een dag worden uitge
steld. De beeldhouwer overweegt nog
hei maken van een bijbehorende groep
figuren.
Volgens een officiële verklaring van
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft men Rusland ver
zocht om de tweede secretaris van de
Russ'sche missie bij de Uno teruc te
nemen. De secretaris, Rotislav Sha-
povalov heeft getracht om een kapitein
uit het Russische leger, Michael Sha-
tov, door chantage te dwingen weer
naar Rusland terug te keren. Shatov
heeft dit vnoi de interm veiligheids
commissie van de Senaat reeds in juni
medegedeeld.
Eveneem op grond van aanwijzingen
van Shatov heef' het State Department
aan Hammarskjöld meegedeeld dat
men de terugroeping van Aleksei Pe-
tukhov, een Russische employé van het
U.N.O.-secretariaat zal vragen. Petuk-
hov schijnt vroegere Sovjet-burgers die
nu in de V.S. wonen lastig te vallen.
Een derde Rus werd verleden week
vrijdag door het U.N.O.-secretariaat
ontslagen. Deze man, Viktor Ivanovich
Petrov, werd ervan beschuldigd ge
tracht te hebben voor zijn land te spio
neren. (U.P.)
Binnenkort zullen man en vrouw on
der één hoedje te vangen zijn. In
Amerika heeft men n.l. een hoed ge
lanceerd, die zowel door de man als
vrouw gedragen kan worden.
Hij zal in Nederland ge
ïntroduceerd v/orden op de a.s. He-
renmodebeurs, die van 10-14 septem
ber in het R.A.I. gebouw te Amster
dam (voor de elfde keer) zal worden
gehouden. Aan de pers is de hoed
alvast getoond om er aan te wen
nen Hij herinnert aan de Hoge Hoed
van weleer, waarmede goochelaars
nog gaarne staan te manipuleren. Al
leen heeft de nieuw-modische hoed het
niet verder gebracht dan tot een kwart
van de oorspronkelijke hoogte, als een
kind, dat niet volwassen wil (of kan)
worden.
Maar de heren der schepping en
hun dames zullen aan nog meer
nieuwigheden moeten wennen. De
grote pionier blijkt Italië te zijn, dat
het traditionele land van de heren
kleding Engeland aan het ver
dringen is, zo zelfs, dat de Engelse
kledingfabrikanten zich, wat de des
sins betreft, gaan houden aan wat de
Italiaanse modeontwerpers dicteren.
De streep door het herencostuum is
er zo werd ons medegedeeld
definitief uit.
En dat sedert de oorlog
in Korea, hoewel het ons niet duide
lijk werd waarom deze internationale
gebeurtenis de nerenmode moest be
ïnvloeden. De ruit wordt favoriet,
want we worden hoe langer hoe spor
tiever. Zo behoort men zich straks
ook in shirt van bedrukte corduroy
met twee grote zakken, welke over
de broek gedragen kunnen worden te
steken. Ook de „blazer" wil men pro
pageren, die hier in Nederland hele
maal niet populair is maar in Londen
door zo de helft van de mannen
wordt gedragen, zij het in donkere
kleuren van blauw en zwart. Maar
de blazers, die wij zullen moeten dra
gen willen we sportief en modi
eus zijn krijgen vrolijke kleuren. De
dassen moeten op last van de mode
ontwerpers smal zijn en men dient
donkere dassen bij lichte costuums en
lichte dassen bij donkere costuums te
dragen. Sportief moet ook jw trui zijn:
een zeer volle pullover met royale
rijkgeborduurde kraag. Het is immers
Rembrandt-jaar en de Nachtwacht
blijkt ook haar invloed te hebben op
de herenkleding.
Door de sjaals moet straks een
eepje lopen. Daar worden de vroe
ger zo populaire ruiten verdrongen. En
ook uw kt merjas ontkomt niet aan
de algemene drang tot verfraaiing. We
leven in een tijd van welvaart en
daarin behoort de kamerjas te delen?
Hij krijgt -ogenaamde haakrevers in-
plaats van de gebruikelijke sjaal
kraag.
Maar een man koopt toch wat hij
wil als zijn vrouw er niet bij is, merk
te een der organisatoren van de He-
renmodebeurs mistroostig op....
Mevr. G. L.-Van M. die 19 augustus
te Moncevaux door de Belgische rijks
wacht werd aangehouden omdat zij in
Nederland nog gevangenisstraf moet on
dergaan, zou vandaag hebben moeten
verschijnen voor de Luikse kamer van
inbeschuldigingstelling. Deze kamer
moet aan de Belgische regering advies
uitbrengen over de geldigheid van het
verzqek van de Nederlandse regering
tot uitlevering van mevr. L.-Van M.
Daar sommige stukken nog niet door
het ministerie van justitie werden over
gemaakt, zal de kamer van inbeschul-
dingstelling daarop moeten wachten
en aldus xon geen datum voor de bij
eenkomst worden vastgesteld. Er dient
evenwel aan herinnerd te worden dat
het bevel tot voorlopige inhechtenisne
ming 21 dage.' geldig is.
In Heemstede kan men morgen en
zaterdag oliebollen eten, die verkocht
worden ten bate van de bleekneusjes
in de gemeente, die op advies van de
schoolarts moeten opknappén in vakan
tie- en herstellingsoorden. Hiervoor is
veel geld nodig. Vorig jaar kostte dit
ongeveer 6200. Uit de opbrengst van
de verkochte oliebollen hoopt men dit
werk te kunnen subsidiëren. Met het
eten van de licht verteerbare en Heem-
steedse oliebollen doet men dus een
goed werk. De oliebollen zijn verkrijg
baar in tenten aan de Jan van Goyen-
straat en de Raadhuisstraat waar
men ook bakt en bij .het station
Heemstede - Aerdenhout, waar alleen
de verkoop plaats vindt.
er voldoende woonruimte beschikbaar
was. Intussen heeft de gemeente Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude een uit
breidingsplan Spaarndam vastgesteld,
dat uiteraard slechts betrekking heeft
op dat gedeelte van het dorp, dat tot
deze gemeente behoort. Dit uitbreidings
plan voorziet o.m. in de bouw van der
tig woningen. Bij het afsluiten van het
rapport van het N.E.I. was de goedkeu
ring van het uitbreidingsplan nog geen
feit, maar men heeft er wel rekening
mee gehouden.
Het Haarlemse deel van Spaarn
dam telde op 31 mei 1947 965 zielen. De
beroepsbevolking bestond uit 400 perso
nen. Daarvan was 50 pet werkzaam in de
nijverheid, vooral in de palingbewer-
kingsbedrijven en de scheepsbouw. Het
grootste scheepsbouwbedrijf, dat gelegen
is in het niet-Haarlemse deel van het
dorp, bood in 1947 aan ongeveer 80
personen werk. Thans bedraagt dit aan
tal ruim 130. Dit bedrijf is een dochter
onderneming van een eveneens te
Spaarndam gevestigd aannemersbedrijf.
Dit betekent in feite, dat de conjunc
tuurgevoeligheid van het scheepsbouw
bedrijf aanzienlijk verminderd is en dat
heeft weer een gunstige invloed op de
stabiliteit van de werkgelegenheid in
Spaarndam.
Uit het onderzoek van het N.E.I. is
gebleken, dat er een groot saamhorig
heidsgevoel bestaat in de Spaarndam
se dorpsgemeenschap. Dit blijkt al uit
het grote aantal verenigingen, die door
de meeste Spaarndammers gesteund
worden. Door het sterk ontwikkelde ge
meenschapsgevoel geeft de Spaarndam-
mer kennelijk de voorkeur aan het lid
maatschap van een eigen algemene ver
eniging, boven dat van een in Haarlem
gevestigde vereniging overeenkomstig
zijn eigen levensbeschouwing. De ver
schillen in levensbeschouwing zijn groot.
29.3 pet van de bevolking is katholiek,
34,5 pet is Nederlands Hervormd, 5,4
pet is gereformeerd en 27.2 pet is niet
bii enig kerkgenootschap aangesloten.
De verschillen in levensbeschouwing blij
ken echter geen scherpe scheidslijnen
te trekken in het dorpsleven. Het Wit-
Gele Kruis en het Witte Kruis hebben
samen een wijkverpleegster in dienst en
werken op andere terreinen eveneens
samen. De kerkelijke gezindten hebben
in 1949 samen de „Stichting Jeugdhuis
te Spaarndam" in het leven geroepen.
Voorts is gebleken, dat zelfs degenen
die door de woningnood het dorp heb
ben moeten verlaten, toch een hechte
band met Spaarndam bewaren. Van
verschillende verenigingen blijft men
lid. Typerend is het exclusivisme van
de Spaarndammer. De ijsclub „Nova
Zembla" geeft aan haar Spaarndamse
leden wel stemrecht, maar niet aan de
bewoners van Haarlem-noord die vaak
ook lid zijn. Oud-Spaarndammers heb
ben echter weer wel stemrecht. Het
wijkcomité Spaarndam heeft een advi
serende taak tegenover het Haarlemse
gemeentebestuur. Na de annexatie in
1927 heeft zich uit drie oudwpthouders
een informeel bestuur gevormd, dat in
1951 officieel als wijkcomité werd er
kend.
Het Nederlands Economisch Instituut
heeft berekend, dat uitsluitend op grond
van de natuurlijke aanwas de bevol
king van het Haarlemse gedeelte van
Spaarndam op 1 januari 1971 529 man
nen en 509 vrouwen tellen. Deze cijfers
zijn nu respectievelijk 454 en 439. Voorts
heeft men vastgesteld, dat het woning
tekort in het begin van dit jaar 28 wo
ningen bedroeg. Op grond van het ver
moedelijke bevolkingscijfer in 1971
heeft men berekend, dat er in de pe
riode van nu tot 1971 nog 25 huizen
bijgebouwd zullen moeten worden. Dat
betekent, dat er in 1971 dus in totaal
53 huizen meer nodig zullen zijn dan
nu. Daarmee zal echter niet de totale
woningbehoefte gedekt zijn, want ve
le jonge Spaarndammers blijken het
dorp verlaten te hebben omdat ze geen
woonruimte konden krijgen, maar zou
den zeker terugkomen wanneer die wel
beschikbaar was. De directeur van het
Haarlemse Bureau Huisvesting heeft
dit bevestigd. Vergelijkenderwijs heeft
men vastgesteld, dat er in de n -cror-
logse periode eigenlijk 17 woningen bij
gebouwd hadden moeten worden, het
geen niet gebeurd is.
Het totaal aan te bouwen huizen tot
1971 bedraagt dus 28 en 25 en 17
is 70 woningen. L bouw van de „na
gelaten" 17 woningen zou voor de dorps
gemeenschap van elang zijn, vooral
wanneer zij speciaal bestemd werden
voor de huisvesting van jonge Spaarn
damse gezinnen met enkele kinderen.
Dit zou het gebrek aan leerlingen van
de beide Spaarndamse scholen ophef
fen en de verenigingen aan jonge krach
ten helpen. In economisch opzicht is er
geen bezwaar, gezien de groei der be
drijvigheid in Spaarndam en de om
standigheid, dat Spaarndam niet verder
van de Haarlemse werkgebieden ver
wijderd ligt dan menige andere wijk
van Haarlem. In totaal zouden dus in
het Haarlemse deel van Spaarndam in
de periode van nu tot 1971 70 wonin
gen gebouwd moeten worden. Verge
lijkenderwijs zou dit aantal voor het
niet-Haarler.ise deel van Spaarndam 14
moeten bedragen. De bevolking be-
3. vrees
bepaalde viool
4. klaar
denkbeeld
5. ouderwetse
olielamp
6. tapijt
7.
versiering met
to
geplooid doek
8.
pers. vnw.
O
Uitgesloten Aan
sprakelijkheid
rivier
9.
dienst voor
openbare orde
en veiligheid
00
huisdier
10. watering
O
wier
11.
vrouw met
leeuwenlichaam
O
geen spot
Verticaal;
1. oorlogsbodem
2. laten zien
wijdbuikige fles
S. steile diepte
dakbedekking
4. deel van
tennispartij
van veren
verwisselen
5. machthebber
6. Ital. rivier
lidwoord
geluid van ezel
7. grootmoeder
tokkelinstrument
8. narigheid
gram.
9. smalle weg
beweging van
de tong
10. stof
11; vloeibare
brandstof
steunpaal
Horizontaal: 1. ko:
3. dr; 5. raap; 7.
edel; 9. bed; 10.
ion; 12. cel; 14. leek;
16. .luis; .17. af; 18.
r,i.; 19. mist; 23.
stap; 27. eel; 28.
b"3 36-
t't
'pty
Dat de naam „Italiaanse Opera",
nog steeds een magische aan
trekkingskracht op het publiek
uitoefent, bewees de tot op de laatste
plaats bezette zaal van het concertge
bouw ter gelegenheid van het opera
concert dat hier woensdagavond door
een gezelschap van vijf Italiaanse voca
listen werd gegeven. Het is zeker de
laatste jaren niet het slechtste wat Ita
lië op dit gebied naar Holland stuurt.
Mochten er wel eens gezelschappen hier
geweest zijn, die bepaald het karakter
van versletenheid droegen, zoals ge
zegd, de laatste voorstellingen waren
van goed gehalte.
Wat er dit keer speciaal te waar
deren viel naast het spel (men speelde
met een eenvoudige toneelachtergrond)
was de keuze van het programma. Nu
eens niet de traditionele stokpaardjes uit
het opera-repertoire, maar diverse scè
nes uit opera's van Mozart - Verdi -
Gounod - Bizet - Donizetti en Rossini,
die niet op ieder programma in deze
stijl voorkomen. Het was bijvoorbeeld
een uitstekende gedachte de avond te
besluiten met de derde acte van Verdi's
Rigoletto. Het gebrekkige kleine décor-
tje in aanmerking genomen, verkreeg
men desondanks toch een voortreffelijk
beeld van de dramatische en vocalis-
'tische kwaliteiten van het vijftal op
tredenden. Mede door het prima piano
spel van maestro Mario Salerno, die
we gaarne een betere vleugel hadden
toegewenst, werd hier een demonstratie
van hoogstaand opera-werk gegeven.
De sopraan Marisa Morel liet prach
tige dingen horen in haar zingen, en
de enkele detonaties willen we haar
gaarne vergeven tegenover zoveel
moois. De mezzo-sopraan Maria Mi-
netto gaf onder meer een aangrijpende
draagt daar ongeveer 1/5 van het Haar
lemse deel. Door de goedkeuring van
het recente uitbreidingsplan in het niet-
Haarlemse deel zullen daar 30 wonin
gen worden gebouwd, dus 16 méér dan
strikt nodig is. Wanneer men die van
het in het Haarlemse deel te bouwen
aantal aftrekt, komt men tot een totaal
van 70 min 16 is 54 woningen in vijf
tien jaar, ofwel 18 in elke van de drie
vijfjarige periodes.
Overeenkomstig de mening van het
Wijkcomité Spaarndam kunnen die
woningen het best worden gebouwd op
het terrein met gracht in de hoek
Nieuwe Rijweg-Slaperdijkweg. Die
grond behoort echter tot de vesting
werken en Is dus eigendom van het
Rijk. Het lijkt, gezien de wijziging
van de hedendaagse oorlogsvoering,
niet onmogelijk, dat het ministerie
van Oorlog het gehele fort met het
daarbij behorende schootsveld, ofwel
het bouwverbod op een deel van het
schootsveld zal opheffen. Er zal een
onderzoek moeten worden ingesteld
naar de mogelijkheid dit terrein voor
de woningbouw ter beschikking te
krijgen. Het wijkcomité denkt dan aan
een soortgelijke bebouwing als aan
het Havenplein in Spaarndam is ver
kregen. Daardoor zal het dorpskarak
ter zeker niet ongunstig beinvloed
worden.
V%>
dramatische weergade
Azucena uit „II zicb.Mj/
Overigens had men jeze% 'fff
uit Don Carlos van tefce9
reeds van haar ults Glgji^/
kunnen overtuigen-
werd naar mate ^r^ee\\M
steeds meer gewaa pef
in het duet uit de n\j
Bizet toonde hi) wa j/'1'-
deze omgeving. ee<> ee;M
Gastone Presset t>e*!
orgaan en zijn spel r g
bedrevenheid. Ee«
deel van het progrJT
Basilio en Bartol° ^gr(%i
déél van het pro:
fisto-serenade uit "~<je
les Gounod. Ook
Rigoletto muntte hjjjj
weg meesterlijk %et
met Orlandini het „jt
bier van' Sevilla
tenslotte de tenor
tciiöiuitt: uu iif1 fll
in dit gezelschap ih 1
fraai tenorgeluid gtte ^e
den. Natuurlijk
aria's van Verd^ do^A.
de bekende open
ai meicii ccii r-, or TV
nismaking met o
het talrijke oper»' ld f>e f%y
ker „ie, ,eleurg<$
neel applaus
den aan het e"*g(
wees overigens
genoten had.
iaar .reh
■■dfi9u fj(t
vanpr°f
thans "Aanren sse^^e'f;
paganda v pr°y en t>U
van e OOf „f
dent Jdd" fen
de per^gst "K