M T roonrede in beeld Veiligheidsraad van drie zijden benaderd AMERIKA zal boycot Suez niet financieren GOLDEN FICTION Franse legerkoks snellen huisvrouw te hulp Angst voor oppositie èn eeuwige compromissen 4 Aan de vooravond van de Suez-conferentie in Londen De situatie Pakistanen op weg naar Suez conferentie op Schiphol Radio eoTV J 4 t-i A 4. 4' Onder ons gezegd, toch maar liever Geen geweldgeen steun voor Vereniging van Gebruikers Debatten op Prinsjesdag Vijf doden, drie zwaar gewonden Winterplannen van de VARA DINSDAG 18 SEPTEMBER 1956 PAGINA 3 WJ nte"1 {j <ffi Vi» ge y w g Ji A etfj/ ,ti^W Isilü - m is m Proefvaart Een gulden genieting voor 80 ct. Uitreiking ir. J. J. v. d. Wal-prijs Geheim vliegtuig van V.S. in W.-Duitsland verongelukt DE KABINETSFORMATIE De angst Na schooltijd Ook droog uit de hand! Krachtige Kost voor het Kind! V erkeer songelukken Ambtenaar pleegt verduistering Vijfde T.V.-avond iS 1UA f,st .A de ontwikkeling van de situatie «n het Midden-Oosten stelt de wereld voor gevaarlijke problemen ■ïV*V;.y U Het bezoek aan Suriname en de Nederlandse Antillen stemde ons tot grote vreugde m. wmsffim '"een ongunstige ontwikkeling van de betalingsbalans ondermijning van het vertrouwen in rechtsregels Aan de vooravond van de nieuwe conferentie over het Suezkanaal, die morgen in Londen begint, heerst een grote diplomatieke bedrijvigheid rond de kwestie. Alle achttien landen die in dertijd in Londen het plan-Dulles heb ben gesteund hebben de uitnodiging aanvaard opnieuw naar de Britse hoofd stad te komen. De Veiligheidsraad van de V. N. is gisteren in verband met de Suez-kwestie van drie zijden benaderd. Egypte heeft de voorzitter van de Vei ligheidsraad schriftelijk verzocht „een waakzaam oog" te houden op de ont wikkeling van de crisis, zonder dat daarbij op enige actie van de Raad werd aangedrongen. De voorzitter van de Veiligheidsraad ontving ook een schrijven van de Sovjet-Unie. Het was dezelfde Russische verklaring waarvan gisteren reeds melding is gemaakt, en waarin de voorgestelde Vereniging van Gebruikers van het kanaal een „ern stige provocatie" jegens Egypte werd genoemd. Rusland heeft de voorzitter van de Veiligheidsraad verzocht de ver klaring onder de leden van de Raad te laten rondgaan. En voorts hebben Syrië en de Libanon in een gezamenlijk schrij ven aan de Veiligheidsraad geprotes teerd tegen de aanwezigheid van Franse troepen op Cyprus, die daar zoals be kend in verband met de Suez-kwestie zijn gestationeerd. De beide landen ach ten dit een „positieve bedreiging" van de internationale vrede en veiligheid in het betrokken gebied en dringen erop aan, dat aan deze troepenlandingen zo spoedig mogelijk een einde wordt ge maakt. In het Egyptische schrijven aan de Veiligheidsraad wordt gezegd, dat Egypte alles in het werk zal stellen om een vreedzame oplossing voor de Suez- kanaal-kwestie te vinden „op basis van de erkenning van de wettige en soeve reine rechten van Egypte". In de brief wordt voorts verklaard, dat er een einde moet worden gemaakt aan de Britse en Franse pogingen om „in feite bezit te nemen van het kanaal en de onafhan kelijkheid van Egypte te vernietigen". 21 landen, zo wordt meegedeeld, hebben Egypte's uitnodiging voor een conferen tie over de oprichting van een onder handelingsorgaan voor regeling van het geschil aanvaard. Het plan voor een Ver eniging van Gebruikers van het Suez kanaal wordt een flagrante schending van het handvest der V.N. en de con ventie van Constantinopel van 1888 ge noemd. Volgens gezaghebbende kringen in Londen blijft het eerste doel van de nieuwe Suezconferentie de oprichting van de Vereniging van Kanaalgebrui kers. Het zou de bedoeling van Frank rijk, Groot-Brittannië en de V.S. zijn deze vereniging in ieder geval in het leven te roepen ook al zouden de an dere landen die voor de conferentie zijn uitgenodigd, de oprichting van de vereniging niet steunen. Engeland en Amerika zouden de con ferentie verder een onmiddellijke proef vaart door het kanaal willen voorstel len. Engeland wil deze proef nemen met een volledig konvooi met westerse lood sen, terwijl Amerika een proef met een schip voldoende acht. Maar beide lan den zijn het er over eens dat de proef zo snel mogelijk genomen moet worden. Deskundigen menen, dat dit reeds bin nen een week zou kunnen geschieden. Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft ontkend, dat er enig Amerikaans plan bestaat voor het bekostigen van de uitvoering van maatregelen die gericht zijn op een boycot van het Suezkanaal. De minis ter verklaarde tegenover verslaggevers, dat de Verenigde Staten wel bereid zijn, vergrote uitvoer van Amerikaanse olie naar de westelijke landen door middel van de export-importbank te helpen fi nancieren, als de vaart door het Suez kanaal „onuitvoerbaar of zeer vermin derd zou zijn. „Wij zijn in onze plannen niet verder gegaan en geloven niet, dat wij dit zullen moeten doen." Eerder was gemeld, dat Amerika ook leningen zou willen verstrekken om de extra-kosten van het vervoer rond de Kaap voorlopig te dekken, maar Dulles ontkende gisteren voor zijn vertrek naar Londen de juistheid van deze be richten. De Amerikaanse regering heeft wel besloten op de olieproducerende Ame rikaanse staten een beroep te doen de beperking van de olieproduktie te be ëindigen, teneinde te kunnen voldoen aan de Westeuropese vraag naar olie als gevolg van de crisis over het Suez kanaal. (Rtr.- UP-AFP) Advertentie Nu de Prinsjesdag zonder regering, maar wél weer met een tekort, toch niets aan feestelijkheid blijkt te hebben ingeboet, gaan we maar weer gewoon ver der. „We", dat zijn, U heeft het al begrepen, de po litieke kringen in Den Haag, die zich inmiddels zo hebben uitgebreid dat er van niet- politieke kringen nauwelijks meer sprake is. Goed. Ondanks alles heeft men toch een gunstig voorteken gevonden. Zij het dan ver buiten 's lands grenzen. In Pakistan immers heeft, zo meldt Reu ter, de heer Soehrawardy een regering gevormd waarin hij zichzelf de porte feuilles van defensie, aangelegenheden betreffende Kasjmir en staten en grensgebieden, economische zaken, on derwijs, gezondheid, en van justitie en vluchtelingen en rehabilitatie heeft toegeschoven. Politieke waarnemers in Den Haag achten nu een Nederland equivalent van deze man, de aangewe zen figuur, die ons uit de impasse kan helpen. Met andere woorden: men snakt naar een (in)formateur, die gene gen is alle portefeuilles, desnoods a.i., te vervullen en wiens binding met al le fracties even groot is. Men beoogt dus wel degelijks een zeer wijd-vertakt éénmans kabinet. Zodat men straks ein delijk met gepaste trots kan zeggen: Zijne Excellentie schaarde zich om de regeringstafel. Sommige kringen opperen terzijde ook nog de allerlaatste mogelijkheid van een wijziging van onze staatsvorm, dus danig dat het subtiele spel van onze vaderlandse politici er wel in past. Maar men verheelt zich daarbij niet, dat ook het zoeken daarnaar wel eens geen einde zou kunnen hebben. (Van een verslaggever) „Pakistan wenst een vreedzame op lossing van het conflict om het Suez kanaal. Wij zijn zeer beslist tegen het gebruik van geweld en wij hebben het gevoel, dat de oprichting van de Ver eniging van Gebruikers van het ka naal een risict van geweld met zich meebrengt. Wjj zullen daarom zeer zeker bjj een eventuele stemming over deze kwestie tegen de oprichting stem men". Dit verklaarde de heer Malik Firoz Khan, de vorige week benoemde minister van buitenlandse zaken van Pakistan, toen hjj gisteravond, op door reis naar Londen voor de Suezkanaal- conferentie, enige tijd op Schiphol ver toefde. De Pakistaanse minister, die aan het hoofd staat van de delegatie van zijn land naar d° Londense conferentie, zeide dat zijn regering nog steeds de hoop koestert, dat een compromis mo gelijk is, gebaseerd op een overeen komst, die door onderhandelingen met Egypte tot stand zou moeten komen. „Het is ons niet helemaal duidelijk wat men precies met de Vereniging van Gebruikers voor heeft", zo zette de heer Malik Firoz Khan verder uit een. En in dit verband verklaarde hjj met genoegen kennis te hebben ge nomen van de verklaring van Eden, waarin de Britse premier uiteen zette dat de Vereniging zonder Egyptische medewerking van geen nut zou zijn en dat, mochten er zich moeilijkheden voordoen, de Grote Drie de zaak voor Ter gelegenheid van het tienjarig be staan van de stichting vakopleiding bouwbedrijf zal 27 september te Hilver sum voor de eerste maal de ir. J. J. van der Wal-prijs worden uitgereikt. De instelling van deze prijs is bedoeld om de mogelijkheid te scheppen zeer bijzondere verdiensten te erkennen op het terrein van de vakopleiding in het bouwbedrijf van een persoon of een groep van personen. De naam van wijlen ir. Van der Wal is aan deze prijs verbonden, aangezien hij mag worden beschouwd als de vader van het leerlingstelsel voor de opleiding in de praktijk voor de beroepen van timmerman, metselaar, tegelzetter, be- tontimmeren, betonmodelmaker en be- tonijzervlechter. de Veiligheidsraad zouden brengen. „Wij kunnen in geen geval akkoord gaan met het gebruik van geweld of met enige oplossing, die tegen de wil van Egypte zou worden doorgezet". De Pakistaanse minister, die verge zeld werd van twee van zijn delegatie leden, werd op de Amsterdamse lucht haven begroet door de ambassadrice van Pakistan in Nederland, Begum Liaquat Ali Khan, en door een verte genwoordiger van het Nederlandse mi nisterie van buitenlandse zaken. Een zeer geheim Amerikaans vlieg tuig is in West-Duitsland nabij Kaisers- lautern in de lucht ontploft en neerge stort. De piloot wordt nog vermist. Aangenomen moet worden dat hjj bjj het ongeluk om het leven kwam. Het verongelukte vliegtuig was volgens de Amerikaanse luchtmacht „een nieuw type, ontwikkeld door Lockheed". Men weigerde echter, enige bijzonderheid te geven. Het vliegtuig vloog volgens de lucht macht in opdracht van de Amerikaanse nationale adviescommissie voor Aëro nautiek, maar men kon niet zeggen, of de piloot een militair of een burger Was. Het vliegtuig werd gebruikt voor onderzoek naar lucht- en wolkenver schijnselen op grote hoogten. In verscheidene steden in midden- en zuid-west-Frankrijk zijn legerkoks de huisvrouwen te hulp gesneld, nadat de bakkers hun winkels hadden gesloten als nieuwe zet in een broodoorlog, met de broodprijs als inzet. De legerkoks bakten brood in scholen en andere ge- improviseerde bakkerijen, waar de huisvrouwen het konden kopen. De bakkers willen, dat hun klanten de kosten dragen van de vijftien pro cent loonsverhoging, die kortgeleden in de Franse bakkerijen van kracht is ge worden. In Parijs en in vele andere steden hebben zij hun klanten verzocht als „welwillende bijdrage" twee franc extra te betalen voor een groot brood. Doch nadat de politie in een vijfhon derd gevallen procesverbaal heeft op gemaakt wegens het verkopen van brosd tegen hogere prijzen dan de offi cieel vastgestelde, was een toenemend aantal bakkers bereid de normale prijs voor hun broden te aanvaarden. De voorzitter van de nationale bak kersvakbond heeft evenwel een be roep gedaan op alle bakkers geen ver dere acties te ondernemen, hangende de beslissingen die op een algemene vergadering zullen worden genomen. De vergadering werd uitgeschreven na dat de regering had aangekondigd dat de meelprijs met 125 franc per 100 pond zal worden verlaagd voor bakkers, die slechts de normale prijs in rekening brachten. Volgens de Franse minister van economische zaken, Jean Masson, zal dit de Franse schatkist een 40 mil joen gulden per jaar kosten en de bak kers in staat stellen de lonen met 7 procent te verhogen. In Parijs hebben de huisvrouwen ondertussen weer andere zorgen. De groente- en vruchtenhandelaren die er verontwaardigd over zijn dat het Parijse gemeentebestuur heeft vast gesteld welke verkooptoeslag zij ten hoogste boven hun inkoopsprijs op de bekende hallen mogen berekenen, hebben namelijk besloten twee dagen lang niets te kopen of te verkopen. Voor ziekenhuizen wordt een uitzon dering gemaakt. Ook in Oostenrijk Ook in Oostenrijk is een broodoorlog uitgebroken. De Oostenrijkse bakkers knechten hebben vandaag in het gehe le land een waarschuwingsstaking van 24 uur georganiseerd, om hun eisen tot loonsverhoging kracht bij te zetten. In een onderhoud met afgevaardigden van de bakkersvakbonden heeft de Oos tenrijkse kanselier, Julius Raab, giste ren verzekerd de broodprijs niet te zul len laten wankelen en aangedrongen op een matiging van de eisen der belang hebbende vakbonden. (Rtr-AFP) fl fcioA w°ninffbouw zal de grootst ijke voorrang worden verleend ...een toenemende vraag naar arbeidskrachten bij het onderwijs noopt het tekort de gezondheidstoestand der bevol- het wetsontwerp inzake de zieken- aan personeel tot ingrijpende maatregelen king blijft zich gunstig ontwikkelen fondsverzekering voor bejaarden komt in behandeling. (Van onze parlementaire redacteur) Terwijl de burgerij zich vandaag schaart rond de troon en de Koningin, door duizenden toegejuicht, weer de tra ditionele rijtoer maakt van Prinsjes dag, zijn degenen die bij de staatsza ken betrokken zijn, van een grote zorg vervuld: hoe de oplossing van de poli tieke crisis kan worden gevonden die is ontstaan uit de groeiende tegenstel lingen tussen de partijen. In de afge lopen drie maanden is het wantrou wen alleen maar gestegen. Het tegen deel is geschied van wat in Nederland langzamerhand als een vanzelfspre kendheid werd beschouwd: dat de par tijen steeds in staat waren om samen te werken en tot elkaar te komen. Vier hoogleraren in het staatsrecht hebben over de impasse, waarin de praktische staatslieden zelf zijn geraakt, maandag aan de Koningin hun eerste adviezen uitgebracht. Dit horen van deze man nen van de wetenschap duidt erop, dat het thans gaat over de eerste be ginselen van ons Nederlands staats recht. Het groeiende verlangen om tot een vernieuwing te komen van onze parle mentaire verhoudingen voelen velen nog als iets revolutionairs dat in ons land niet zou passen. Men heeft angst voor een krachtige oppositie in het parlement, niet een die door een kleine partij voor de vorm wordt gevoerd, maar een die ontstaat wanneer een krachtige groep daartoe tot samenwerking besluit. Dit past niet bij onze Nederlandse aard en nog min der bij ons partijwezen, zo menen som migen. Men wijst dan op het grote verschil tussen onze partijformatie en die in Engeland, waar het parlement in eenvoudige tegenstellingen van con servatieven en Labour is verdeeld, die tegen elkaar zijn opgewassen. Door de Nederlandse verdeling in een zevental partijen kan er nooit een oppositiegroep ontstaan die zeker is van zichzelf, zo redeneert men. Altijd bestaat het ge' vaar van dissidenten, die overlopen om dat men een grote mate van vrijheid in de eigen verantwoordelijkheid bij ieder lid van eer Nederlands parlement kan vooropstellen. Menig voorbeeld uit onze parlementaire geschiedenis heeft dit geleerd. Tegenover deze mening groeit een andere, die ervan overtuigd is, dat de democratie die de oppositie schuwt, zichzelf om hals gaat brengen. Zij zoekt eeuwig naar compromissen, mijdt iedere strijd en loopt vast in het werk van enkele experts, die zich in parle mentaire commissies tezamen voegen en voordat een openbaar debat over grote kwesties aan de orde is, de zaken onderling regelen. Een minis ter hoeft slechts in die commissies te komen opnemen hoe de kaarten liggen en zijn beleid daarnaar te richten. In het parlement kan hij dan geen moei lijkheden meer ondervinden zolang hij rekening houdt met wat de experts hem hebben voorgelegd. De gehele ka binetsformatie heeft het karakter van zulk commissiewerk. Er is maandenlang gesproken over Advertentie bezitsvorming, over de huurkwestie, over de defensielasten en over precai re onderwerpen van zeer principiële aard als het al of niet opheffen van het verbod van arbeid voor de gehuw de ambtenares, zonder dat een open baar debat eraan te pas is gekomen. Is ons volk zo weinig strijdlustig, of zjjn onze partijen zo onduidelijk in hun streven, dat er feitelijk geen grenzen van principieel onderscheid meer. te trekken zouden zijn? Het een noch'het ander lijkt juist. De hardnekkigheid van de strijd rond de kabinetsformatie, die juist vaak een zeer principieel ka rakter heeft gedragen, is er het bewijs van. Deze elementaire zaken vormen het onderwerp van menig gesprek op Prinsjesdag. Naar men aanneemt ook het moeilijke onderwerp van de ge sprekken tussen de Kroon en de geleer den die thans zoeken naar een oplos sing om uit de crisis te geraken, die het wetgevend apparaat dreigt te gaan verlammen, zoals o.m. blijkt uit de pas sage in de Troonrede waar gesproken wordt over de noodzaak van een spoedi ge behandeling van de pensioenwetten. De 43-jarige Enschedese kunstschil der A. Byker is nabij de grensgemeente Gronau bij een ongeluk om het leven gekomen. B., die met de duopassagier, de 18-jarige kunstschilder G. J. Kamp huis op een scooter in de richting Gro nau reed, heeft vermoedelijk niet ge merkt dat een bus van de Duitse spoor wegen die voor hem reed, ging stop pen. B. probeerde naar links uit te wij ken en reed daarbij in volle vaart te gen een uit Gronau komende bromfiets waarop twee personen zaten. De vier personen werden tegen de straat gesmakt. B. is aan de opgelopen verwondingen overleden. K„ die zwaar is gewond, kon nog niet worden ver boord. De Duitse bromfietsbestuurder werd zwaar gewond en zal waarschijn lijk het linkerbeen moeten missen. Zijp 19-jarige duopassagiere brak haar lin ker arm op twee plaatsen. De 73-jarige G. F. H. van Geelen, wo nende te Schoonhoven, is maandagmid dag in Lopik door een tientons zand- auto van de firma Joh. Mourik uit Groot-Ammers overreden en op slag gedood. Het slachtoffer dat zeer bijzien de was, sloeg niet voldoende acht op het verkeer, dat daar in verband met de werkzaamheden aan een nieuwe weg zeer druk is. Op de Loosduinse kade in Den Haag zijn maandagmiddag twee oude dames, die bij een van de doorgangen trachtten de rijweg over te steken, door een per sonenauto aangereden. Een van de slachtoffers, de 87-jarige mevrouw C. de Ruiter-Schollee is 's avonds aan de opgelopen verwondingen overleden; het tweede slachtoffer, de 77-jarige me vrouw G. Schippers-Albers, is zeer ern stig gewond in een ziekenhuis opgeno men. De 30-jarige W. F. Warmerdam uit Beverwijk, werkzaam bij de Hoogovens, is gisteravond om kwart voor elf op de Wijkerstraatweg te Velsen-Noord on der het achterwiel van een met acht ton beladen truck met oplegger geko men en op slag gedood. Hij kwam me* zijn bromfiets van de pont en wilde op het rijwielpad tussen de melkfabriek en de St. Jozefkerk twee fietsers passeren. Bij het inhalen raakte hij de linker wielrijder, verloor het evenwicht en schoot het rijwielpad af. Jp dat moment kwam eveneens van de pont de truck met oplegger. De bromfietser viel juist voor het achter wiel. In een sloot aan de Kromme Zand weg te Rotterdam is het levenloze lichaam van de 19-jarige sjouwer J. O. uit de Tweebosstraat te Rotterdam gevonden. In zijn nabijheid lag een motorrijwiel. Men neemt daarom aan. dat de jongeman op zijn motor uit de bocht gevlogen is en in de sloot werd geslingerd. Een administrateur van politie te Ha ren is wegens het verduisteren van gel den in dienstbetrekking gearresteerd en overgebracht naar het huis van bewaring te Groningen. Frankrijk De Franse politie heeft op het lijk van een 70-jarige zwerver, die in het weekeinde nabij Rouaan door een trein is aangereden, een bedrag van 3.400 gulden gevonden. (Rtr.) Ook bij de VARA verandert er deze winter weinig in de grote lijnen van de programma's. En ook daar zucht men onder het gebrek aan oorspronke lijke Nederlandse luisterspelen. Voor de woensdagavond is een nieuwe serie uit zendingen geprojecteerd in de geest van de vroegere Gaslicht-program- ma's. Deze serie, waarvan iedere maand een aflevering zal woiden uit gezonden, noemde de samensteller-re gisseur S. de Vries jr. „Uit opa's jonge jaren". Van de oude stukken die in de ze serie nog eens aan de vergetelheid zullen worden ontrukt noemen wij „De rode brug", „De gebochelde" en „De voddenraper van Parijs". Van de losse woensdagavond-hoorspe len die in het nieuwe seizoen gespeeld zullen worden noemen wij „De vuur proef" van Arthur Miller, „De muite rij op de Caine" van Herman Wouk, „Prinses Turandot" van Wolfgang Hil- desheimer, „Mate in three" van L. du Garde Peach, „Supplément au voyage de Cook" van Jean Giraudoux en van Hans Werner Richter „Der grosse Ver zicht". Voorts wordt de uitzending overwogen van een microfoonbewer king van Anne Frank's dagboek „Het achterhuis". Men kan overigens gerust zijn, want ook deze winter zal de Doorsnee-fami lie weer een aantal belevenissen uit de pen van Annie M. G. Schmidt en onder regie van Wim lbo voor de microfoon opvoeren. In het Showboat-programma veran dert wel het een en ander. Alexander Pola behoort nu tot de vaste medewer kers van het eerste deel. In plaats van Mimosa komt er een nieuw kolderpro gramma, geschreven door Wim Meul- dijk en getitelc „Sidderstein". In deze zonderlinge zaken uit het leven van de enige radiografische graaf „Don Cachot de la Melos" worden de hoofdrollen vertolkt door Ko van Dijk, Johan Kaart en Conny Stuart. De voortreffelijke instructieve uitzen ding „Het puik van zoete kelen", waar in Hans Kerkoff korte geïllustreerde biografieën zal geven van beroemde concert- en operazangers, is verplaatst naar de zondagmorgen. De belangrijkste uitvoeringen op het gebied van de oratoria zijn allereerst het concert waarin „Le Roi David" van Arthur Honegger in een Nederland se vertaling van Adriaan Morriën uit gevoerd zal worden dooi het Radio Philharmonisch Orkest, het Omroep koor en Nederlandse solisten o.l.v. Al- bert Wolff. Tevens zal dit seizoen de uitzending plaats vinden van het inmid dels opgenomen in 1947 gereed geko men oratorium van Darius Milhaud „Service sacré pour le samedi matin", een integrale zetting op muziek van de synagogale dienst. Het werk wordt in het Hebreeuws uitgevoerd door het Groot Omroepkoor, Leon Combé, Wam Heskes en Albert de Klerk. Een merkwaardige nieuwe rubriek die men wil invoeren is een muziek- critiek op eigen programma's. Het is thans wel zeker dat met in gang van 1 januari a.s. in Nederland een vijfde TV-avond zal worden inge voerd. Na langdurig overleg heeft men besloten dat dit de zondagavond zal zijn. Het karak-er van de uitzendingen is nog niet volledig vastgesteld, maar het ligt voor de hand dat er veel aan dacht aan sport zal worden besteed.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 3