Foster Dulles
verspreekt zich
Impasse in de kabinets
formatie doorbroken
Ernstige zaak
Prinselijke
verlovingen
Opvallend mild
requisitoir in
proces-Poznan
Verklaring op persconferentie
later schriftelijk verbeterd
Westen omtrent Sues niet
principieelverdeeld
Na vijf jaar Nederlandse televisie
Oostenrijk al
drie dagen
zonder brood
W oningbouw
in Haarlem
>jWij hebben geen
koloniaal ^j|
verleden"
Overstromings
ramp teistert
Bengalen
WIL MOSKOU
ACTIE IN HET
MIDDEN
OOSTEN?
Ernstige crisis
in Polen
Opnieuw tanker
aan de grond
Rechtvaardig vonnis gevraagd
Het
weer
Vliegendevarenderijdende Sprinkhaan
«nrSKndeerSdS
106 dodenruim een
miljoen daklozen'
Veerboot slaat om
Stakende bakkers
vinden navolging
Nota van B. en W.
thans verschenen
VILTHOEDEN
woensdag 3 oktober 1956
80ste JAARGANG No. 26720
-
fanden"
De reis van Tito
Le Monde:
Felle strijd aan de top
Suezkanaal
Suède damesjasjes in kleuren 98.50
Opnieuw kouder
WEER BUISJES MET
VERGIF GEVONDEN
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
lelefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Ukantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
f,. Telefoon 5790
irectio; 0. 3. w. Boerrigter en
i. Mr. W. A. M. van der Kallen,
nootdr&dactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogta.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 57 cents per week,
f 2.50 per maand, f 7.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avorvds tel: 21544.
Een van de Franse troonpretendenten,
John Foster Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
s gis ereiJ 'I ens zijn wekelijkse persconferentie in een moeilijk par
ui li I i g^raa °en ïij trachtte Engeland en Frankrijk in het Suezge-
he5rt,,U-!,eU„nen ]Z°nr 6Venwe^ Zichzelf bloot te stellen aan mogelijke
de Suez-U i" at j kolonialisme in Azië steunt. Sprekende over
politiek ten^n,-!! 1 uTitein,ddijk afgedwaald naar de Amerikaanse
Az'ë of Afr'k 'a r|ZIen Van a^Sellek onafhankelijkheid van landen in
Beslaan O 3 6 vroe§er onder het bestuur van een andere natie hebben
rch.I b 'i een ,gegeven moment verklaarde Dulles dat er wel enig ver-
Ianf eSpa 'n de wijze waarop Amerika, en de manier waarop Enge-
,en rankri:k de Suez-kwestie benaderen. Doch, zo voegde hij hier-
oe, ie verschillen zijn van principiële aard.
T""1 v.ei^®hillende journalisten hieruit de conclusie trokken, dat er
principiële verschillen tussen de drie westelijke mogendheden heston
wii7iD^en aanzien van de Suez-kwestie, gaf minister Dulles schriftelijke
Wd» a 1.van zii" verklaringen uit. Dulles verbeterde dus zichzelf en
«gde daarbij de nadruk op drie punten:
vereniging van gebruikers van het Suezkanaal is nooit bedoeld ge-
rtlS middel vnnw V>«41;i- ,,nn n-oirplrl in hpf SiiP7(rp«pllil
2) H i middel voor het gebruik van geweld in het Suezgeschil.
*ijk en Xersch'I in benadering van de kwestie tussen Engeland en Frank-
nische fpi?JrtS en de Verenigde Staten anderzijds vloeit voort uit het tech-
konden t de drie landen in het gebied van Suez niet door verdrag ge-
V i 1 ^l.ln tnt J - S«-«1/14
het gebied11 tot een gemeenschappelijk optreden op de manier die geldt in
3) De Ver„a(le,NATO-
levend nati e Staten kunnen kwesties, die een gevolg zijn van op-
omdat zii °Ila snic in voormalige koloniën, onafhankelijker benaderen
biet bprJi a ers dan Engeland en Frankrijk, geen kolonies bezitten en ook
uezeten hebben.
Op de persconferentie hadden de
journalisten gevraagd naar commen
taar op berichten, volgens welke se
dert het einde van de tweede Londense
Suezconferentie, waarop tot de vereni
ging van gebruikers van het Suezka
naal is besloten, een verwijdering of
tenminste een verschil in de wijze van
benadering was ontstaan tussen de
dat
Dulleg vprui
~~Kl&arde in zijn antwoord,
dje (uit KhpPtraat wordt over „tanden"
ging van u °ntwerp voor de vereni-
zijn. Er u anaalgebruikers) getrokken
zeten". ne°ben nooit „tanden" inge-
moesPdft de schriftelijke
h Spturrtrvi»J lui/Tnm
FOSTER DULLES
ben nooit aande°r<1 luiden:
het
correctie
„er heb-
>t ephr7,n"",naen" ingezeten, als dat
Op 7ü^ Van geweld betekent",
minister- 7,ersconferentie vervolgde de
ln onze hönLls enig verschil geweest
van het o, ,enng van het vraagstuk
heeft betrpiu? naal- doch dit verschil
dingen". Klng op nogal fundamentele
de: „E> luidt deze zinsne-
onze henaden„nig verschil geweest in
bet Suezkan, ,g van het vraagstuk van
gebied wam? doch dit is niet een
Zijn". 1J door verdrag gebonden
les'rtoZ^PL.P^etsconferentie besprak Dul-
drat*engebieden, waar de V.S. door ver-
aan hun bondgenoten verbon-
Hii jbv. het gebied van de NATO.
J, voegde hieraan toe: „Er zijn echter
anaere vraagstukken met betrekking
t abdere gebieden, die in de een of
andere vorm met het zogenaamde
vraagstuk van het kolonialisme te ma
ken hebben".
De herziene versie luidde: „Er zijn
tevens andere vraagstukken waar ortze
benadering niet altijd eender is. Zo is
er bv. in Azië en Afrika het zg. vraag
stuk van het kolonialisme".
DREES biedt
tweede zetel
voor A.R. aan
De buitenlandse pers gaat voort be-
•chouwingen te wijden aan de „zaak-
vestdijk" om het zo maar eens te
°ernenDer Spiegel heeft eigenlijk
het**) °9eublik gezwegen. Deze keer is
blad bekende Amerikaanse week-
Het Tne dat een boekje open doet.
Konina ^aal komt hierop neer, dat de
wijze im te0erl het advies van de drie
opo'eno ®nnen in, toch contact heeft
Greet Hn? met de gezond-bidster
vlanisnlTans en een ogenblik van
radio uitten f6St hieromtrent over de
Ver nlnl l geven. De crisis zou zo
aal het ,eu,n overheidsambtenaar
kZnrf ™eekbtad zou hebben ver-
kvnt TT er niet iemand ingrijpt,
n™' er zeker van zijn dat er bin-
M echtscheiding en abdicatie is"
en ziet> inderdaad een verhaal om
2PW fe schrikken. De Nederlandse le-
r is echter minder onder de indruk
anneer hij aan een bepaald detail
erkt met hoeveel moedwil de gege-
ens in een bepaalde richting zijn ge-
9£"- Zo wordt het verblijf van Prin
ts Beatrix te Leiden beschreven als
ep, wegtrekken uit haar moeders pa-
tph i%n verband met een meningsver-
V tussen haar ouders.
dat al blijft het feit dat de pu-
lkaties rond de affaire-Soestdijk niet
Vhouden een ernstige zaak. Het zijn
laden met niet geringe verspreidings
gebieden, die zich voor deze kwestie
interesseren. Het heeft een ogenblik
oe schijn gehad dat het communiqué
,on. d® drie wijze mannen deze pu
bliciteit tot een Pinde had gebracht,
noch zij is later even fris weer opge-
jaaid. Wij vragen ons af of aan Neder
landse zijde wel alles is gedaan om de
Vropleving van deze belangstelling
voorkomen.
Na vijf dagen van onafgebroken re
gen hebben zich in het westen van de
Indische staat Bengalen overstromingen
voorgedaan, die aan 106 mensen het le
ven hebben gekost. Er zjjn meer dan
een miljoen daklozen. Achtduizend vier
kante kilometer grond staat onder wa
ter. De aangerichte schade wordt op
bijna tachtig miljoen gulden geraamd.
De Indische regering heeft met voort
varendheid maatregelen tot leniging
van de nood genomen. Een trein, waar
mede rijst werd vervoerd voor te Na-
badwip, een ongeveer tachtig kilometer
ten oosten van Calcutta gelegen stad,
samen gebrachte overstromingsslacht
offers is onderweg door uitgehongerde
boeren aangehouden en geplunderd.
(A.F.P.)
Volgens nieuwe berichten uit diploma-
'tieke kringen achter het ijzeren gordijn
tracht Rusland de steun van de Joe
goslavische president Tito te verkrijgen
voor een nieuwe krachtige campagne
in het Midden-Oosten. Dit zou de reden
zijn voor Tito's geheimzinnige reis naar
Rusland. Het Kremlin zou zijn steun
nodig hebben, aldus de berichten, om
dat Joegoslavië het communistische
blok de nige poort tot de Middellandse
Zee verschaft.
(U.P.)
Men vreest dat maandagavond zestig
mensen door verdrinking om het leven
zijn gekomen bij het omslaan van een
veerboot in een rivier bij Khoelna in
Oost-Pakistan. Twintig van de tachtig
mensen die aan boord waren zijn ge
red.
Volgens een speciale correspondent
van het Franse blad „Le Monde
maakt Polen thans een grote politieke
en economische crisis door en lijkt de
toestand veel ernstiger dan voor de ge
beurtenissen te Poznan. Er wordt op
het ogenblik een hardnekkige strijd aan
de top van de communistische party
gevoerd, aldus de correspondent.
De „harden" onder leiding van de
minister van defensie, maarschalk Ro-
kossovski, vice-premier Novak, de
vakbondsleider Klosomitsch en anderen,
zouden het standpunt huldigen, dat de
nieuwe lijn slechts chaos brengt. De „li
beralen" onder leiding van premier Cy-
rankiewicz en de minister van buiten
landse zaken. Rapacki, wensen de nieu
we lijn te blijven volgen.
(AFP)
Voor de tweede maal in twee dagen
is gisteren een Engelse tankboot in het
Suez-kanaal aan de grond gelopen,
waardoor het verkeer gedurende twee
uren werd opgehouden. Het schip werd
uit zijn koers geblazen door sterke
winden. Maandag was een Engelse tank
boot aan de grond gelopen als gevolg
van een defect aan het roer. De door
vaart door het kanaal werd gedurende
ongeveer vijf uren stop gezet. Vertegen
woordigers van de Egyptische kanaal
maatschappij verklaarden, dat het af en
toe aan de grond lopen van een vaar
tuig in deze tijd van het jaar niet
ongewoon is.
Hitiers opvolger, de thans 65-jarige
groot-admiraal Karl Doenitz, heeft de
gevangenis voor oorlogsmisdadigers
„Spandau" in de Britse sector van Ber
lijn verlaten nadat hij daar tien jaar
heeft doorgebracht. Op de foto ziet
'men de voormalige groot-admiraal sa
men met zijn vrouw Inge tijdens een
persconferentie die hij gaf in West-Ber-
lijn.
Japan Meer dan 100.000 arbeiders
in Japanse staalfabrieken zijn in sta
king gegaan ter ondersteuning van
looneisen. Het is de grootste staking
die de Japanse staalindustrie ooit ge
troffen heeft. Zij kost de industrie meer
dan tien miljoen gulden per dag.
Dit zijn de vijf omroepsters, die regel
matig bij de onderscheiden omroepen
voor de T.V. optreden. V. I. n. r.: Tanja
Koen (N.C.R.V.), Hannie Lips (K.R.O.),
Verte Dixon (V.P.R.O.)Ageet Scherp
huis (A.V.R.O.) en Karin Kraaykamp
(V.A.R.A.). Voor verslag 5 jaar T.V.,
(zie pag. 3 en 9)
(Van onze parlementaire redactie)
De impasse in de kabinetsformatie is
doorbroken. De informateur, mr. Bur
ger, en de minister-president dr. Drees
zijn gezwicht voor de eis van de A.R.
en hebben deze partij een tweede zetel
die van overzeese rijksdelen aan
geboden. Het aanbod is gisteren door
dr. Drees gedaan aan de vorige infor
mateur, prof. De Gaay Fortman, hoog
leraar aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam.
Na deze ontwikkeling is de situatie
weer wat rooskleuriger geworden. Niet
temin blijft het bezwaar bestaan, dat
het ministerie van overzeese rijksdelen
volgens de eerste plannen zou worden
opgeheven. Ook prof. De Gaay Fort
man zelf heeft tijdens zijn eigen in
formatiepoging de opvatting gehuldigd,
dat dit departement als afzonderlijk
apparaat geen reden van bestaan meer
had. De mogelijkheid is dan ook niet
uitgesloten, dat prof. De Gaay per
soonlijk niet bereid zal zijn deze por
tefeuille te aanvaarden, ook al wil de
I n ket proces tegen de drie Poolse
-®- jongemannen die er van be
schuldigd worden tijdens de opstand
van Poznan een korporaal van de
veiligheidspolitie gedood te hebben.
heeft de hoofdaanklager gisteren een
opvallend mild requisitoir gehouden,
dat grotendeels een excuus was voor
de opstand van de 28ste juni. Hoe
wel de wet hem daartoe ruimte liet,
eiste hij niet de doodstraf tegen de
beklaagden. Hij verklaarde dat er
een minimumstraf van tien jaar ge
vangenisstraf staat op het ten laste
gelegde, en terwijl hij geen gewag
maakte van de maximumstraf, de
doodstraf, vroeg hij tenslotte om een
„rechtvaardig vonnis De hoofdaan
klager onderstreepte dat de wanor
delijkheden waarbij 58 personen ge
dood en ruim 300 gewond zijn, een
uitvloeisel waren van een rechtmatige
grief van de fabrieksarbeiders van
Poznan.
Na de slotpleidooien van Kukanik, de
verdediger van Foltynowicz, en Rust,
een der andere verdedigers, besloot het
hof de zitting tot morgen te verdagen.
In het tweede proces, dat tegelijker
tijd te Poznan wordt gevoerd, heeft
een getuige a charge, de 28-jarige Go-
mulski, verklaard, dat hij op 28 juni
te Poznan een soldaat in een tank zag
klimmen, die een groep burgers tijdens
de relletjes had buitgemaakt. De tank
reed daarna weg, bemand met 15 on
gewapende burgers, onder wie een
vrouw, die een gescheurde, met bloed
bevlekte Poolse vlag in haar armen
hield.
Gomulski trad als getuige op in het
proces tegen acht jeugdige personen
tussen de 18 en 22 jaar en een 35-jarige
man, beschuldigd van wapendiefstal en
bestorming van het hoofdkwartier van
de veiligheidspolitie tijdens de onlusten
in Poznan. Op de vraag of het zien
van de vlag de menigte, die voor het
I grootste gedeelte uit jonge mensen be
stond, beïnvloed had, antwoordde Go-
muiski: „Tot op zekere hoogte".
Een andere getuige a charge, Pos-
piech, zei dat hij iemand in een donker
blauw uniform had gezien, die met een
pistool in 4jn hand uit de geschutkoepel
van de tank leunde en om een radio
monteur riep. De openbare aanklager
I vroeg hierop: „Schoot de jongeman in
het donkerblauwe uniform?" Het ant
woord, dat een onderdrukt gelach op
de tribunes uitlokte, luidde: „Jammer
genoeg niet".
United Press verneemt uit diploma
tieke kringen achter het ijzeren gordijn,
lat Rusland ontevreden is over de gang
van zaken in de processen van Poznan,
omdat dc beklaagden openlijk verkla
ren dat zij door communistische politie
mannen geslagen zijn en waarin zij
de graaf van rarys, neeft oeKena ge
maakt dat twee van zijn kinderen zich
hebben geëngageerd met leden van de
Europese adel, zijn zoon in het mid
den de 24-jarige prins Henri van
Frankrijk, heeft zich verloofd met
rechts de 22-jarige hertogin Marie-
Therèse van Württemberg en zijn twee
de dochter, de 22-jarige prinses Helene
van Frankrijk links met de Bel
gische graaf Evrard de Limbourg-Sti-
Oostenrijk zit reeds drie dagen zonder
brood, nadat 25.000 bakkers maandag
in staking zijn gegaan. Er blijken nog
meer soortgelijke moeilijkheden op
komst te zijn: 1. Arbeiders in de kolen-
transportbedrijven zijn in staking ge
gaan, om hogere Ionen, waardoor de
kolenprijzei. in westelijk Oostenrijk stij
gen. 2. Arbeiders in de textiel-industrie
hebben gedreigd in de nabije toekomst
te zullen gaan staken, ook om hogere
lonen. 3. Het personeel van de open
bare transportbedrijven te Wenen heeft
eveneens aangekondigd om dezelfde
redenen binnenkort in staking te zullen
gaan.
Oostenrijkse huisvrouwen bakken nu
hun eigen brood. Koek en gebak is
overal uitverkocht zodra het gemaakt
is. Alleen ziekenhuizen, weeshuizen,
huizen voor ouden van dagen en der
gelijke instellingen krijgen brood. De
Oostenrijkse regering vreest inflatie
wanneer men klakkeloos aan de sta-
kerseisen toegeeft. (UP)
A.R.-partij onder de druk der omstan
digheden wel met deze tweede zetel
genoegen nemen.
Zou deze veronderstelling juist zijn,
dan is een spoedige formatieopdracht
te verwachten voor dr. Drees. Hij zal
dan op de eerste plaats een vervanger
moeten zoeken voor prof. De Gaay
Fortman en verder nog de open plaat
sen voor justitie (P.v.d.A.) en binnen
landse zaken (K.V.P.) moeten opvul
len.
Voor justitie zijn verschillende kandida
ten beschikbaar, o.w. mr. Burger zelf. Wie
de zetel van binnenlandse zaken zal
gaan bezetten is minder duidelijk, nu
prof. Romme noch prof. W. v. d. Grin
ten deze functie willen bekleden. Men
schijnt echter bij de K.V.P. reeds het,
oog te hebben laten vallen op een an
dere figuur, die in principe niet on
genegen zou zijn de portefeuille te aan
vaarden.
B. en W. van Haarlem hebben thans
de nota inzake de woningbouw gepubli
ceerd, die wethouder W. F. Happé op
27 juni heeft toegezegd aan de raad.
In de nota wordt een uiteenzetting ge
geven van de situatie van de woning
bouw sedert het einde van de oorlog,
terwijl bovendien de resultaten van de
woningbouw worden vergeleken met
die van andere gemeenten met meer
dan 100.000 inwoners. Daaruit blijkt,
dat Haarlem het minst erin geslaagd
is in zijn behoefte aan nieuwe woningen
te voorzien. Voorts worden een reeks
aanbevelingen gedaan, die het tem
po van de woningbouw kunnen versnel
len. Elders in onze courant treft men
enige artikelen aan, gewijd aan de
nota.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERO. B0LSTR. 48 A DAM - TEL. 717162
Verwachting1 tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur).
Wiselende bewolking met enkele
buien, vooral in het noorden van het
land. Matige tot krachtige, langs de
waddenkust tijdelijk harde westelijke
wind. Opnieuw lagere temperaturen.
Zon: 6.48-18.13.
Maan: 7.13-17.56.
Advertentie
SPECIALE VERKOOP
donderdag, vrijdag en zaterdag
in potvorm en vele andere nieuwe
modellen. Reeds vanaf f 5,95
MODE
MAGAZIJNEN
ANEGANG 24
FRANKESTRAAT 3—5
Pietro Vassena, een bekende Italiaanse uitvinder-constructeur, heeft
een „heli-boot-auto" gebouwd, die vliegt als een helikopter, vaart als een
raceboot en rijdt als een auto. Volgende maand zal de eerste proefvlucht
vaart-rit worden gemaakt. Het veelzijdig vervoermiddel luistert naar de
naam „Grillo" (sprinkhaan). Het heeft een motor van 160 pk. Daarmee
kan het toestel, dat twee drijvers heeft, in de lucht en op het water een
snelheid ontwikkelen van 100 kilometer per uur. De „Grillo" zal onge
veer twee miljoen lire kosten, en een klein model ervan is reeds beproefd.
De uitvinder heeft dat model echter vernietigd, naar hij zegt om te
voorkomen, dat iemand anders zijn idee zou stelen. (UP)
schuld ontkennen. De zwakke prosecutie
ziet men als een bewijs van de toe
nemende tweedracht in Polen over het
tempo van de „destalinisatie". De ken
nelijk haastige terugkeer van de Pool
se partijleider Edward Ochab van een
bezoek aan communistisch China lijkt
deze berichten te bevestigen. Het is
duidelijk dat Polen niet het patroon
volgt van de vroegere „show-proces
sen" in Rusland, waarin de bekentenis
sen werden opgediend ais een toneel
rol. Volgens het jongste bericht van
achter het ijzeren gordijn hebben Rus
sische autoriteiten geprotesteerd tegen
de procesvoering, omdat zij menen dat
het communistisch gezag hierdoor on
dermijnd wordt in Oost-Europa.
In de loop van dinsdag zijn bij de
Zandvoortse politie vier buisjes met
zwaar vergif bezorgd, die aan het strand
van Bloemendaal en Zandvoort de af
gelopen dagen zijn gevonden. Een buisje
is voorts afgegeven bij de Amsterdamse
politie. In totaal zijn nu elf buisjes ge
vonden.
Het vermoeden bestaat dat de buisjes
zijn aangespoeld en afkomstig zijn van
een scheepsapotheek.