WESTEN vraagt opnieuw
internationaal
beheer van het
Suez-kanaal
Ontwerpresolutie in de
Veiligheidsraad
Zijn we er nu
inderdaad?
Leidse hoogleraren
verontrust over de
kabinets formatie
Huwelijksreis
naar New York
Geen communiqué bij lito's terugkeer
Een groot aantal
commun istische
bazen komt naar
Joegoslavië
I
m
Dr. Drees ontvangt
met A.R.
Achter gesloten
deuren?
CPN achter
H.M. de Koningin
President van
Costa Rica dineert
met dr. Drees
Het weer
m -
(fezMORRIS iefjoteycii êm/f
ZATERDAG 6 OKTOBER 1956
80ste JAARGANG No. 26723
Tijdens de eerste bijeenkomst van de Veiligheidsraad over de
kwestie van bet Suezkanaal, die gisteravond onder grote
belangstelling en met extra-veiligheidsmaatregelen gehouden
is, heeft de Britse minister van buitenlandse zaken, Selwyn
Lloyd, een Brits-Franse ontwerp-resolutie ingediend, waarmee
de Amerikaanse afgevaardigde zich akkoord verklaarde. In de
resolutie wordt de Veiligheidsraad gevraagd:
1. Het beginsel Van vrijheid van scheepvaart in het Suezkanaal
opnieuw te onderschrijven, overeenkomstig de desbetreffende
conventie
2. De noodzaak te bevestigen dat het kanaal wordt geëx
ploiteerd door een orgaan met een internationaal karakter, ten
einde het recht en de waarborgen te verzekeren, die alle kanaal
gebruikers genoten op grond van het stelsel, waarop de conventie
inzake het Suezkanaal was gebaseerd.
3. Goedkeuring te hechten aan het optreden van de achttien
landen op de eerste Londense conferentie, waarop voorstellen zijn
ingediend om tot een vreedzame en rechtvaardige oplossing te
geraken.
4. De Egyptische regering aan te bevelen op basis van deze
voorstellen te onderhandelen.
5. De regering van Egypte voorts te adviseren ondertussen
samen te werken met de vereniging van gebruikers van het
Suezkanaal.
Sociaal
commentaar
Kabinetsformatie
Toch vergelijk
Bezoek aan Philips
Veulen-lederen Jassen f 175.-
Koud weer
KOUDE NACHT
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
'Jkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
fectie: 7. 3. W. Boerrigter en
ia ,^r". A. M. var> der Kallen,
hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. SeveHn.
HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogt».
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 57 cents per week.
f 2.50 per maand, f 7.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.3i
uur 's avonds tel. 21544.
SELWYN LLOYD
"et recht
blijft heersen.
(Van een bijzondere medewerker)
Vele Nederlanders ergeren zich en
vele buitenlanders verbazen zich
over de ongelooflijk lange kabi
netscrisis in Nederland. Zowel de erger
ais als de verbazing zijn begrijpelijk
voor wie a) uitsluitend denkt aan het
werk dat blijft liggen wachten; of b)
in heel deze gebeurtenis slechts een
personen-politiek spel ziet. Wie op de
ze twee overwegingen een mening
bouwt kan tot de conclusie komen
waarop de nieuwe Rotterdamse Cou
rant haar oordeel formuleerde n.l. „be
droevend en beschamend".
Wie evenwel dieper durft door te den
ken, moet tot de constatering komen,
dat een gebeurtenis als waar we thans
middenin verke-
P1NEAV
•■eerzucht van
een man?..
NASSER
"De filosofie van de revolutie"
Selwyn Lloyd verklaarde, dat de
Veiligheidsraad, als onderdeel van zijn
taak de vrede te bewaren, er voor
moet zorgen, dat het recht blijft heer
sen. De Suezkwestie zag Lloyd als een
belangrijke gelegenheid voor de Raad
om ,,het recht te handhaven en een
situatie te beëindigen, waardoor het
economische leven van zo vele landen
in gevaar wordt gebracht".
De minister vatte de opvatting van
Engeland in twee punten samen:
(1) „Wij zijn vastbesloten onze rechten
te handhaven op de juiste wijze ver.
zekerde en gewaarborgde rechten op
vrije doorvaart door deze internationa
le waterweg. In deze handelen wij niet
louter voor ons zelf, maar voor allen,
die van het kanaal afhankelijk zijn".
(2) „Wij streven naar een vreedzame
oplossing door middel van onderhande
lingen en wjj h.bben een basis voor
onderhandeling opgesteld, die naar on
ze mening zowel voor de gebruikers
als voor Egypte rechtvaardig is".
Vervolgens ging hij de geschiede
nis van het kanaal na. In dit ver
band verklaarde hij o.a.: „het kanaal
is natuurlijk geografisch een deel van
Egypte. Het staat onder Egyptische
soevereiniteit, maar dat betekent
niet, dat er geen internationale rech
ten zijn, en het geeft Egypte niet
het recht, bestaande internationale
rechten te vernietigen".
Over het recht van nationalisatie op
zichzelf wilde hij niet twisten. De Suez-
kanaalmaatschappij kon echter niet als
een gewone onderneming worden be
schouwd, zo verklaarde Selwyn Lloyd.
Tenslotte stelde hij voor volgende week
het overleg achter gesloten deuren
voort te zetten.
Na Lloyd kwam de Franse minister
Pineau aan het woord. Deze deed een
felle aanval op president Nasser van
Egypte. „Wij mogen ons afvragen, of
het hier gaat om het welzijn van het
Egyptische volk of om de grenzeloze
expansie van de eerzucht van één
man". Ook vroeg Pineau zich af, of de
nationalisatie van de Suezkanaalmaat-
schappij niet de eerste fase betekent
van een politiek, welke de wereld zal
voeren tot „vreselijke rampen".
Sprekend over Nassers eerzucht deed
de Franse minister aanhalingen uit het
boek „De filosofie van de revolutie"
van de hand van het Egyptische staats
hoofd, Pineau zei ook, dat er 'n gevaar
lijke neiging bestaat om anti.kolonialis
me te verwarren met het schenden van
verplichtingen.
Vervolgens deelde de Amerikaanse
minister Dulles mee, dat hij van plan
is de Brits-Franse ontwerp-resolutie te
steunen. Ook betuigde hij, evenals de
Franse vertegenwoordiger, zijn instem
ming .met het Britse voorstel om vol
gende week achter gesloten deuren te
vergaderen. De bijeenkomst werd hier
op verdaagd tot maandag.
Aan het begin van de vergadering
was een beslissing over de verzoeken
van Israël en zeven Arabische landen
om het debat te mogen bijwonen opge
schort. (Reuter-U.P.-A.F.P.)
(Van onze
Het is i
Parlementaire redactie)
g niet onmogelijk, dat informateur
Urger nog een AR-minister voor over-
eese rijksdelen zal vinden. Naar men
n Politieke kringen in Den Haag aan
e®mt, heeft prof. Zijlstra tijdens het
®nderhoud dat hij vrijdagmorgen met de
'"formateur had, de mogelijkheid van
®en vergelijk niet geheel uitgesloten.
Hierbij zal echter alles afhangen van de
Persoonlijke kwaliteiten van de door
11,1 Burger aangezochte kandidaat.
Het is nu aan mr. Burger im in de
«ring van A.R. een figuur te vinden die
niet alleen voldoende vertrouwen geniet
D1J zijn partijgenoten, maar die ook be
reid is de portefeuille van het veelom
streden ministerie over te nemen. De
taak van de informateur zal niet een
voudig zijn, vooral niet nu reeds twee
kandidaten (prof. De Gaay Fortman en
Prof. Donner) zijn aanbod van de hand
hebben gewezen. Opmerkelijk is echter
m dit verband de uitspraak die de
Utrechtse prof. De Jong vrijdag op een
vergadering in Den Haag deed. Deze
hoogleraar in de politieke wetenschap
verklaarde persoonlijk in de AR-kring
mensen te kennen, die ook nu nog be
reid zouden zijn het ministerschap van
•verzeese rijksdelen te aanvaarden.
Via een vrij ingewikkeld redeneer
proces is Paul de Groot op het con
gres van de C. P. N. in Amsterdam
tot de conclusie gekomen, dat de com
munistische partij zich achter het ko
ningshuis en meer speciaal achter
H. Af. dient te stellen.
Uitgaande van de stelling, dat het
geschrijf in buitenlandse bladen over
het koningshuis dient te worden aan
gemerkt als hitser- van Ameri
kaanse en Duitse oorlogsdrijvers om
H. M. de Koningin tot aftreden te
bewegen en de invloed van Z. K. H.
Prins Bernhard via haar opvolgster H
K. H. Prinses Beatrix te vergroten,
verklaarde hij zich voor H. Af. de Ko
ningin.
De tijd, dat het vorstenhuis zich ach
ter de reactionaire bewegingen stelde,
is voorbij, zo zei Paul de Groot, zijn
houding in de strijd tegenover het na-
tionaal-socialisme was onberispelijk.
Daarom was de C. P. N. tegen abdi
catie, want abdicatie betekentvolgens
Paul de Groot, een vergroting van de
Duitse en Amerikaanse agressieve in
vloeden". Waar Prins Bernhard staat,
is bekend, voegde hij daar veelbeteke
nend aan toe.
G., c.uubna omving dr urees de pre
sident van Costa Rica, Don José Fi-
gueres. Van links naar rechts: mevr.
Drees, de echtgenote van de president
en de president zelf, dr. Drees, mevr.
Luns en minister Luns.
De voorzitter van de raad van minis
ters en mevrouw Drees hebben giste
ren in hotel Wittebrug te 's Graven-
bage aan de president van Costa Rica
en mevrouw de Figueres een diner
aangeboden. Onder de gasten de
meesten waren vergezeld door hun da
mes waren de ambassadeur van
Zuid-Afrika, kolonel P. I. Hoogenhout;
minister mr. L. M. A. H. Luns; de ge
volmachtigd minister van Suriname mr.
dr. R. H. Pos, dc gevolmachtigde
minister van dc Nederlandse
Antillen, de heer W. F. M. Lara-
pe; de voorzitter van de Eerste Ka-
mei- mr. J. A. Jonkman: de voorzitter
van de Tweede Kamer, mr. L. G. Kor-
teiihorst; de vice-president van de
Raad van State, dr. A. A. L. Rutgers;
luitenant-generaal A. Barctta, chef
luchtmachtstaf; vice-admiraal H. H. L.
Pröpper, bevelhebber der zeestrijd
krachten, jhr. mr. W. E. van Panhuys,
chef directie kabinet en protocol van
het ministerie van buitenlandse zaken;
mr. J. Klaasesz, commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland, zomede enige
hoofdambtenaren.
De president van Costa Rica heeft
gistermiddag een bezoek gebracht aan
de N.V. Philips te Eindhoven.
Vijfentwintig hoogleraren van de
faculteit der rechtsgeleerdheid te Lei
den hebben vandaag aan de voorzitters
Bjj zijn terugkeer in Belgrado heeft
de Joegoslavische president Tito giste
ren verklaard, dat het achtdaagse be
zoek dat hij en zijn vrouw aan de
Krim hebben gebracht „een strikt par
ticulier karakter" heeft gedragen en
ten dele gewijd was aan ontspanning.
Het bezoek aan Rusland was echter
ook benut voor een bespreking van
„zaken van wederzijds belang", zo zei-
de Tito. Officieel was tot dusverre
steeds verklaard, dat Tito en Khroesjts-
jev voor ontspanning naar de Krim
waren gekomen. Hoewel de uitlating
van de Joegoslavische president dus
de eerste officiële mededeling was, dat
hij en Khroesjtsjev formele besprekin
gen hebben gevoerd, konden zelfs de
meest begaafde politieke waarnemers
verder niets uit Tito's weinigzeggende
opmerking concluderen. Vast staat dat
er geen communiqué over het overleg
op de Krim zal worden uitgegeven. In
politieke kringen heeft men nu alle
aandacht gericht op een groot aantal
leiders van communistische partijen uit
andere landen, die een bezoek aan Joe
goslavië hebben aangekondigd.
Wat het resultaat ook moge zjjn
van de besprekingen van Tito en
Khroesjtsjev eerst in Joegoslavië
en vervolgens in Rusland de ont
moetingen die de Joegoslaven in de
komende dagen met vertegenwoordi
gers van andere communistische par
tijen zullen hebben worden algemeen
beschouwd als de volgende fase in de
pogingen van Tito, op internationale
schaal begrip en steun te winnen voor
het Titoïsme. Voorts zullen de onder
linge banden nauwer worden aange
haald.
Uit Polen zijn intussen berichten ont
vangen, die er op duiden, dat het Ti
toïsme daar al veld wint. Leden van
een Poolse parlementaire delegatie, die
onlangs Joegoslavië heeft bezocht, zou
den bij hun terugkeer verscheidene
aspecten van Tito's stelsel, zoals de
democratisering en decentralisatie in
het economische leven, hebben gepre
zen.
- M
Hel „Lijnbaan-meisje", thans mevr.
M. v. d. SpekStapel, met haar echt
genoot aan boord van de „Nieuw Am
sterdam", op weg naar New York.
In 1954 was mej. M. Stapel zo geluk
kig een etalagewedstrijd te winnen, die
was georganiseerd door de winkeliers
vereniging van de winkelpromenade
„Lijnbaan" te Rotterdam. De prijs, een
reisje voor twee personen, heeft zij in
petto gehouden, totdat haar verloofde,
de heer A. van der Spek, zijn dokters
studie had beëindigd. Dit is inmiddels
geschied en daarna op 22 septem
ber j.l. zijn zij getrouwd. Gisteren
stapten zij aan boord van de „Nieuw-
Amsterdam" van de Holland-Amerika-
ljjn, want het twee-persoonsreisje gaat
naar New York, waar het paar een
week op kosten van de Rotterdamse
winkeliersvereniging zal doorbren
gen. Een tweede week zijn zij de gas
ten van kennissen in de omgeving van
New York. In hun bagage voeren zij
een Delfts blauwe vaas mee, die op het
Nederlandse gezantschap in Washing
ton zal worden overhandigd aan de ver
eniging van winkeliers van 5th Avenue.
Deze vereniging heeft n.l. de Rotter
damse destijds vereerd met een bokaal,
waarbij zij de „Lijnbaan" het predikaat
„Europe's fifth Avenue" gaven. Het
was de eerste maal en tot nu toe de
enige dat mevr. Van der Spek aan
ee:. prijsvraag meedeed. In New York
staan verschillende uitstapjes, o.m. naar
diverse winkelcentra, op het program
ma. Ook radio en televisie zouden in
teresse voor het jonge echtpaar hebben.
„Ambtshalve" staat een bezoek aan een
New Yorks ziekenhuis op het verlang
lijstje van de jonge dokter.
Advertentie
8ARTELJ0RISSTR HAARLEM - TH. 13439
FERD B0LSTR48 A DAM - IEL. 717162
PRESIDENT TITO
Maarschalk Worosjilov, de president
van de Sovjet-Unie, zal later in deze
maand eveneens een bezoek aan Joego
slavië brengen. Dat wordt echter een
staatsiebezoek, dat meer van ceremo
niële dan van politieke betekenis zal
zijn. Het zal een antwoord vormen
op het officiële bezoek dat maarschalk
Tito iii juni j.l. aan de Sovjet-Unie heeft
gebracht.
(Rtr-UP-AFP)
Verwachting tot zondagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Koud weer met op de meeste plaat
sen enkele buien, afgewisseld door
opklaringen. Vannacht en morgen
ochtend hier en daar mist. Langs de
kust af en toe krachtige, elders ma
tige tot zwakke wind tussen noord
west en noord.
Zondag:
Zon: 6.53-18.06 Maan: 10.56-19.33
Maandag:
Zon: 6.55-18.04 Maan: 11.58-20.18
van de bij de kabinetsformatie betrok
ken Kamerfracties de volgende brief
doen toekomen: -
„Ten zeerste verontrust en geschokt
door de staat van feitelijke regering
loosheid, waarin ons land sinds meer
dan honderd dagen verkeert, voelen
wij ons gedrongen het volgende on
der uw aandacht te brengen: door de
wijze, waarop nog steeds verantwoor
delijke raadsi len aan H. Af. de Ko
ningin worden onthouden, is een toe-
.d ontstaan, waarin de gehechtheid
van de bevolking aan ons democra
tisch staatsbestel, de eerbied voor de
overheid en het aanzien van ons land
in den vreemde teloor dreigen te gaan.
Tal van dringende voor ons land en
volk belangrijke vraagstukken, natio
nale en internationale, wachten op be
handeling. Inmiddels verglijden de
dagen met onmachtig beraad, dat bij
de burgers slechts wrevel en afkeer
wekt. Politieke partijen hebben tot
taak 's lands belang te dienen over
eenkomstig de beginselen en op de
wijze, welke haar aanhangers juist oor
delen. Zij verzaken 1- plicht zo zij
zich bij hun besluiten laten leiden door
andere overwegingen dan de belangen
ven de volksgemeenschap als geheel.
Een politieke partij, welke geen be
zwaren van principiële aard heeft te
gen een voor een ministerie ontworpen
regeringsprogramma, moet daarom in
beginsel bereid zijn aan de vorming
van dat kabinet mede te werken.
Het getuigt van een gebrek aan
verantwoordelijkheidsbesef als men die
bereidverklaring afhankelijk stelt van
voorwaarden, welke vreemd zijn aan
de behartiging van 's lands belang.
Bij de samenstelling van een mi
nisterie heeft men zich te onthouden
van berekeningen, welke de reken
meester zouden sieren, maar de staats
man misstaan".
Het KNMI deelt mede:
De weerstoestand boven Europa ver
andert maar weinig. Tussen een opvul
lende depressie boven Scandinavië en
een hogedrukgebied ten westen van de
Britse eilanden wordt met noordelijke
winden nog voortdurend koude polaire
lucht naar onze streken getransporteerd.
Bij opklaringen daalde de temperatuur
vannacht in ons land plaatselijk tot om
het vriespunt. Ook de komende nacht
zal de temperatuur aanzienlijk dalen
waarbij hier en daar mist ontstaat. De
buiigheid vertoont een tendenz tot af
neming.
Tussen IJsland en Groenland is een
nieuwe depressie tot ontwikkeling geko
men, die echter geen grote activiteit ver
toont.
ren, vroeg of
laat moest
plaatsvinden. En
nu denken wa
beslist niet aan
subtiele me
ningsverschillen
en geharrewar over zetelverdeling.
Neen, we dienen te bedenken dat
we in de ontwikkeling der maat
schappelijke verhoudingen zijn aange
land op een punt waar uit twee wegen
moet worden gekozen.... Wie een
klein beetje de literatuur van de laat
ste jaren heeft bijgehouden (en bij lite
ratuur denken we niet alleen aan ver
schenen boeken en tijdschriftartikelen,
maar ook aan studiebijeenkomsten zo
wel nationaal als internationaal), moet
het zijn opgevallen, dat vele discussies
zich bewegen rond de huidige stand van
het sociale vraagstuk. Werd dit pro
bleem voorheen gekenmerkt als gelijk-
liggend met het arbeidersvraagstuk,
over die periode zijn we reeds lang
heen. Reeds toen Aengenent zijn be
kende handboek over de sociologie
schreef, behoorde deze phase bijna tot
het verleden; hij betrok in zijn be
schouwingen evenzeer het midden
stands- en boerenprobleem. Thans kun
nen we veel meer het sociale vraag
stuk kenmerken als het probleem van
de menselijke verhoudingen. Daarin
zijn natuurlijk talrijke deel-vraagstuk-
ken. Te denken is aan de bestaansze
kerheid van hen die in loondienst ar
beiden, aan de vrijheid van de zelf
standigen, aan de maatschappelijke
waardering voor de boerenstand, enz.
Er zijn helaas nog mensen die van
oordeel zijn, dat voor de arbeiders het
maatschappelijk vraagstuk is opgelost
met een gegarandeerde welvaartsposi
tie. En dan, aldus redeneert men, na
deren we dus de voltooiing van de
arbeidersemancipatie. Om te bewijzen
dat men gelijk heeft, wordt de volgen
de redenering gesteld. Het basisloon van
een arbeider is momenteel voldoende
om hem tegen armoede te bescherr
men. Voor bijzondere lasten, ontstaan
door groei van het gezin, bestaat het
instituut van de kinderbijslag. Bij ge
dwongen werkloosheid tengevolge van
ziekte, ongeval, ouderdom of gebrek
aan werk, kan hij voor geruime tijd te
rugvallen op daarvoor in het leven ge
roepen sociale verzekeringswetten. Ook
zijn rechtszekerheid is voldoende gega
randeerd in een geheel van wetten, die
als arbeidsrecht in Nederland beslist
geen slechte naam hebben.
De beslissende vraag waar het nu
in dezen om gaat is, of we er
hiermee inderdaad zijn. De en
kele hiaten die nog bestaan zullen in
de eerste 2 a 3 jaar zeker worden ge
vuld. We denken hierbij aan de afbouw
van de invaliditeitswet en aan de we
duwen- en wezenzorg. Dan nog een tik
keltje bezitsvorming als room over de
taart gespoten en de zaak is helemaal
voor elkaar. Hier staan we dus voor
de vraag die, we herhalen het, voor
ons de beslissende is: zijn we hiermee
aan het einde van de arbeidersemanci
patie of zijn we misschien aan een
nieuw begin? Toen we dezer dagen de
ze zelfde vraag in een nogal duur en
deftig gezelschap stelden, keken oude
en ervaren ogen van als wijs bekende
mr.n .en ons hoogst verbaasd aan, zo
in de zin van: wat zullen we nou weer
hebben? Blijven jullie arbeiders dan al
tijd aan de gang? Zijn jullie dan nooit
tevreden? We hadden deze opmerking
verwacht. En ons antwoord moet wel
een grote teleurstelling geweest zijn
voor de mensen die het toch zo goed
Vervolg op pagina 5)
Dertig tot veertig arbeiders werden be
dolven bij de instorting van een in
aanbouw zijnd drie verdiepingen hoog
gebouw in de stad Jackson in de Ame
rikaanse staat Michigan Volgens de
eerste berichten kwamen tien van de
mannen voornamelijk elektriciëns,
die in de kelder werkten om het
leven. Maar deskundigen hebben ver
klaard, dat het juiste aantal doden pas
met zekerheid kan worden genoemd,
als de reusachtige chaos, die door de
instorting ontstond volledig zal zijn op
geruimd. De ramp geschiedde, toen
arbeiders bezig waren met het storten
van beton op de derde verdieping. De
foto toont redders aan het werk in en
om de enorme ruïne.