Legt Grotewohl Moskou's bevel naast zich neer? Oost-Duitsland kondigt aan in het vervolg eigen weg te gaan Joegoslavië en Bulgarije herstellen het contact Kabinetsformatie weer op dood punt Angstig avontuur op de Noordzee staat op het spel Toekomst van Y.N. rfeeMORRIS êefioïeyou fay! 0E mars van het Titoïsme? Prof. Romme bij mr. Burger Zaak-Suez voor Veiligheidsraad Nasser: Anti-Stalinistische campagne fitoïst Rajk met grote luister herbegraven Doopsel in paleis te Laeken Poolse vissersman vertelt over het: „Tadeusz, wij nemen afscheid" en toen verdween de kok in de diepte ZWARE SNEEUWVAL IN ZWITSERLAND Het weer Verklaring van mr. Burger Reddingsboeien 2 Nederlanders gearresteerd De wind en de sluier Curagaos blad over de Koninklijke familie Totaal uitgeput MAANDAG 8 OKTOBER 1956 80ste JAARGANG No. 26724 'n TIP VAN BOOTZ Wollen damespullovers/vesten Chinezen beschieten vluchtelingen Oostenrijkse jongen onder lawine gedood Overname artikel van Time afgekeurd Minder koud In Zweden BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 7. 7. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI7S 57 cents per week, f 2.50 per maand, f 7.40 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. c, s.w <OQOOC<-' x vvqnüa a* A;. Xj w ONBEPERKTE GARANTIE OP DE VERING. Advertentie Ik ben nu al ruim vijftig jaren Daarvan heb ik heel wat gevaren. Vele landen bezocht Vele dranken gekocht, TIP van BOOTZ, is niet te evenaren! Inz. Hr. J. v. B., Middelburg, ontv. 1 fl. TIP -f 1 Lfl. Bootz' Oude Genever Advertentie BARTELIORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD BOLSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162 De besturen van de Joegoslavische ®,n de Bulgaarse communistische par elen hebben gisteravond te Belgrado bekendgemaakt, dat zij het contact tus- 'en beide partyen ofticieel hebben her- fteld en dat zij zün overeengekomen ■h de toekomst samen te werken. Vol- ïens de bekendmaking was gebruik ge blaakt van het bezoek van een afvaardi ging van het Bulgaarse parlement aan Delgrado om het contact te herstellen. De partyen zullen ondermeer contact "hderhoud door de uitwisselingen van bfvaardigingen en lectuur. Het herstel \'an het contact tussen beide communis- bsche partyen wordt door buitenlandse b'aarnemers te Belgrado gezien als een bnmiddeliyk gevolg van de besprekin gen van president Tito van Joegoslavië Zowel uit de Sovjet-Unie als uit de satellietstaten bereiken ons de laatste tijd berichten over con flicten tussen Stalinisten en anti-Stali- "isten. In Rusland zelf worden tot de eerste categorie gerekend: oud-premier Malenkov, oud-minister van Buiten landse Zaken, Molotov en het vooraan staande presidium-lid Soeslov. De lei- aara','r1 tweede categorie is uiter- comm„!:'. secretaris van de Russische die rmalstische ')aFtÜ' Khroesjtsjev, Wordt Ha r meer krachtig gesteund "f ui door het Presidtum-lid Mikoyan. toil ®,nt'"Stalinisten hebben in het 'bui smand een bijzonder machtige bond genoot: president Tito van Joegoslavië, e?ns de aartsvijand van wijlen de Rus- ?lsche dictator. Dat de bestrijders van Stalinisme het in Rusland voor zeggen hebben zou men bijvoor beeld kunnen afleiden uit de lof die de |\ravda dezer dagen aan het Joegosla vische communisme heeft toegezwaaid. jAet Russische communistische partjj- jad publiceerde woensdag een enthou- 'aste beschouwing over de vriend- aP tussen Joegoslavië en de Sovjet- i Fle: kenneiyk naar aanleiding van Ti to s bezoek aan Yalta. rto^„erigens vielen er in Rusland dezer n0g andere symptomen te con stateren van een anti-Stalinistische ampagne. Zo heeft het Russische mi- itaire tydschrift Krasnaya Zvezda zo juist, in een artikel over Stalins mili taire capaciteiten, uiteengezet dat Sta- 'h bij de Bolsjewistische Revolutie maar een zeer ondergeschikte rol heeft jpspeeld, en dat Stalins betekenis voor be historische gebeurtenissen van 1917 m 1918 tot nog toe schromeiyk over schat was. Ongeveer tegelijk met het jerschjjnen van dit artikel werd er, in 5\et begin van deze week, door het Rus- j'Sche ministerie van Cultuur aan Ra- Moskou opdracht gegeven meer aar,Jacht te schenken aan de besluiten ïfh het twintigste partij-congres dat op februari in Moskou gehouden werd. e essentie van dit partij-congres nu ï"as de rede van Khroesjtsjev waarin &talin volkomen ontluisterd werd. In dit verband is opmerkelijk dat er de laatste tijd uit Rusland berich- ten komen over een mogelijk post- jldUm proces tegen Stalin. Een derge- jk proces is inderdaad denkbaar ge- z!en de styi en de inhoud van Khroesjt- ftevs historische rede. Een groot deel «fan deze tegen Stalin gerichte toe- fbraak deed naar de formulering den mei aan het requisitoir van een open- ?are aanklager, en de rede bevatte een k?ntal zeer concrete beschuldigingen. hroesjtsjev heeft Stalin byvoorbeeld !,een uitermate brutale schending van socialistische recht" verweten, ter- pUl hij de overleden dictator voorts als eh verrader heeft geschetst. Als men slechts de voornaamste pun- nagaaat uit Khroesjtsjevs rede stuit C?en op talrüke misdaden die tot een IJ'terst scherpe posthume veroordeling L°Uden kunnen leiden. Zo werd Stalin b®schuldigd van moord op verscheide- "6 van zijn oude Bolsjewistische kame len, wier executie hij persoonlijk be- r'mkte. Voorts zou Stalin blqk hebben afgeven van een ernstig gebrek aan !"0ed ten tijde van de Nazi-invasie in mm i94i Deze lafheid in het aange- cht van de vijand was voor een maar- eh~K van het Rode Leger wel bijzon- er smadelijk. Bovendien zou Stalin h°°ral in '42 en '43 strategische fouten "ebben gemaakt die aan honderddui zenden Sovjet-soldaten het leven had- p®n gekost. Tenslotte zou Stalin vol lens Khroesjtsjev de internationale po- j«e van de Sovjet-Unie ernstig ver- JYakt hebben, door zijn excentrieke en 'Uekeurige buitenlandse politiek. groot openbaar proces, waarin gillen Stalin officieel als een misdadi- (V?r gebrandmerkt zou worden, zou fmroesjtsjev in de gelegenheid kunnen set, n ,de Stalinisten onder de Russi sche leidende figuren voorgoed van het ~Y?eel te laten verdwijnen. En een der- jrhlk proces zou een unieke kans bie ren om het Russische volk duidelijk te riof' ,n dat Khroesjtsjev en de zijnen rnet bet Stalinisme hebben af- h» Df de berichten over een op •anden zynd proces tegen Stalin waar- *i»„ubevatten zal wellicht binnen af- "enbare tijd blüken. met de Russische regeringsleiders op de Krim. Volgens de waarnemers wa ren de Bulgaren nogal koel ontvangen by hun aankomst in Belgrado. Er is momenteel ook een delegatie van de Italiaanse communistische par tij in de Joegoslavische hoofdstad. Zij staat onder de leiding van de plaats vervangende secretaris-generaal van de Italiaanse partij, Luigi Longo. De Ita lianen hebben gisteren eveneens be sprekingen gevoerd met de Joegoslavi sche leiders, onder wie de vice-presi dent, Vukmanovic-Tempo. Uit Moskou werd gisteren gemeld dat de Russische leiders aan al de Oosteuropese satellieten de order zou hebben gegeven weer goede vrienden te worden met Joegoslavië, maar doof en blind te blijven voor Tito's „onaf hankelijk socialisme". Het lpkt echter alsof de Oostduitse premier, Otto Grotewohl, dit Moskou- se bevel naast zich heelt neergelegd. Grotewohl sloeg namelijk zaterdag ter gelegenheid van de zevende verjaardag van de Duitse Democratische Republiek in een opmerkelijke redevoering een nogal onafhankelijke toon aan. Hij on derstreepte dat Oost-Duitsland thans het recht heeft zijn eigen weg naar het socialisme te gaan en hij wekte op tot nauwere banden met Joegoslavië. Gro tewohl dankte de Sovjet-Unie voor de aan Oost-Duitsland gegeven hulp, maar in tegenstelling met vroegere redevoe ringen, gaf hij niet hemelhoog op van de Sovjet-Unie. Hij liet na de Sovjet- Unie de leider van het socialistische kamp te noemen. Hij noemde de Sovjet partij of de regeringsleiders niet bij naam. En hij plaatste Joegoslavië bijna op hetzelfde niveau als Rusland. In de Hongaarse hoofdstad zjjn zater dag vier van de voornaamste commu nistische leiders, die in 1949 wegens „Titoïsme" zijn geëxecuteerd, tot mar telaren gemaakt door hetzelfde bewind dat hen eertijds heeft gevonnist. De vroegere minister van buitenlandse za ken, Laszlo Rajk, en drie van zijn me- debeklaagden, zijn met grote luister herbegraven tijdens een plechtigheid, die werd bijgewoond door de Hongaar se president Istwan Dobi, premier An- dra Hegedues en andere vooraanstaan de regeringsautoriteiten. Meer dan 200.000 Hongaren schreden voorbij de vier zwarte, ijzeren kisten bij een zwij- fende betoging tegen alles, wat hett talinisme vertegenwoordigde. Met Rajk werden herbegraven veldmaar schalk Gyoergy Palffy, Tibor Szoenyi en Andras Szalai. Palffy en Szoenyi wa ren lid van het centrale comité van de communistische partij, terwijl Szalai in de partij een hoge positie had ingeno men als organisator. A41en zijn er des tijds van beschuldigd nadat zij be kend hadden „met maarschalk Tito te hebben samen gezworen tegen de Hongaarse volksdemocratie". De en kele maanden geleden afgetreden par tijsecretaris, Rakosi. heeft toegegeven dat Rajk en zijn lotgenoten „op valse gronden veroordeeld" zyn, aan de hand van beschuldigingen, in elkaar geflanst door de zondebok Gabor Peter, oud chef van de Hongaarse communistische geheime politie. (U.P., Reuter) ln de kapel van het Paleis te Laeken is zaterdag Prinses Maria Esmeralda, dochter van ex-Koning Leopold en Prinses Liane, door Kardinaal Van Roey gedoopt. Rechts op de foto Prins Albert van België en Prinses Maria-Adelaide van Luxemburg. (Van onze parlementaire redacteur) Voor de zoveelste maal is de kabinets formatie weer op een dood punt geko men, zoals men althans zou kunnen op maken uit het communiqué dat de heer Burger zaterdag heeft laten publiceren. Hierin wordt aangegeven dat zijn po gingen om de A R. mee te krijgen de finitief mislukt zijn. Hij had deze partij behalve economische zaken ook het mi nisterie van overzeese rijksdelen willen aanbieden. De laatste die geweigerd heeft na de professoren De Gaay Fort man en mr. Donner was mr. Roosjen. Voor menig (in)formateur zou het wei geren van drie kandidaten voor deze belangrijke sluitpost in een formatie- opzet voldoende reden zijn geweest om verdere pogingen maar op te geven. Niet echter voor mr. Burger, die zich vorig jaar als redder in de formatienood enige faam heeft verworven. Hij kwam toen met een gereconstrueerd kabinet- Drees te voorschijn. Dit is wellicht een van de redenen waarom ook thans in Den Haag het woord „reconstructie" weer op veler lippen ligt. Zonder medewerking van de CH is nu eenmaal een nieuwe constellatie, waar op menigeen had gehoopt, met een reële oppositie, die het gehele parlementaire leven zou kunnen opfrissen, niet moge lijk. De CH blijft hardnekkig weigeren een samenwerking van de christelijke partijen te steunen die volgens haar een te geringe meerderheid zou opleveren. „Ook wanneer thans de Kamer wordt uitgebreid?" vroegen wij een van de kopstukken. „Juist dan", was het merk waardige antwoord, „want wij weten he lemaal niets omtrent de inzichten van de nieuwe kamerleden in onze fractie In verband met de verdere pogingen van mr. Burger is het interessant te we ten dat prof. Romme vanmorgen de eer ste was die hem op de 116e dag van de kabinetscrisis een bezoek heeft gebracht Het gesprek zal wel gegaan zijn over de bezetting van het departement van bin nenlandse zaken, al of niet gecombineerd met de zorg voor de PBO en de bezits vorming en met het vice-premierschap. De professoren Van der Grinten en Da Quay hebben deze cumulatie niet op zich willen nemen. Bij de laatste hebben persoonlijke redenen een belangrijke rol gespeeld. Communistisch Chinese grenswachten hebben zaterdag geschoten op ongeveer dertig mensen, die probeerden de grens van China met Hongkong te overschrij den. Een der vluchtelingen werd ge dood, drie van hen liepen verwondingen op. In Boedapest zijn de stoffelijke resten van Laszlo Rajk en drie andere Hon gaarse staatslieden, die in 1949 na de beruchte schijnprocessenzijn ter dood gebracht, tijdens een staatsbegra fenis opnieuw ter aarde besteld. Deze telefoto geeft een beeld van het défilé van een groot aantal Hongaren langs de kisten van de gerehabiliteerde slachtoffers van een radicaal regiem. De grote Sint-Bernhardpas, waardoor de weg van Zwitserland naar Italië leidt, is gisteren door zware sneeuwval versperd. Auto's die gebruik maakten van de Simplon- en de Sint Gotthardpas moesten kettingen om de wielen aan brengen. Ook in het zuidelijke gedeelte van het Zwarte Woud ondervond het verkeer veel overlast van sneeuw. Op verschillende wegen liepen auto's vast. In de Oostenrijkse Alpen is gisteren een dertienjarige jongen onder een sneeuwlawine langs de helling van het Litzetobeldal bedolven en gedood. Zijn elfjarig vriendje die eveneens onder de lawine bedolven was, slaagde erin zich te bevrijden. (Reuter - UP - DPA) Het blad Beurs en Nieuwsberichten te Willemstad (Curagao) heeft een ar tikel overgenomen dat 8 oktober in bet Amerikaanse tijdschrift Time gepubli ceerd is over de Koninklijke familie. In verband hiermede heeft luitenant gouverneur M. P. Gorsira in alle plaat selijke bladen een open brief gepubli ceerd, waarin hü de houding van Beurs en Nieuwsberichten afkeurt. Hjj zei de publikatie van het artikel te betreuren. (U.P.) Verwachting tot dinsdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Veel bewolking met aanvankelijk plaatseiyk enige regen en hier en daar mist. Minder koud. Overwe gend zwakke wind. Zon: 6.56-18.02 Maan: 12.52-21.09 De woordvoerder van de informateur deelt mee: „Dq informateur heeft een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid van een bevredigende samenstelling van het ka binet, nadat zijn werkzaamheden met betrekking tot de formulering van het regeringsprogram waren beëindigd Het kabinet bleek op zeer brede basis te kunnen worden samengesteld indien a) de praktische bezwaren verbonden aan de reeds tevoren beoogde opheffing van het ministerie van overzeese rijks delen op zeer korte termijn konden worden overwonnen, b) van Antirevo lutionaire zijde het verkrijgen van één zetel in het kabinet naast enige an dere voorzieningen niet onaanvaardbaar zou blijken. Waar het een zowel als het ander op bezwaren stuitte, is hand having van genoemd ministerie en wel met Antirevolutionaire bezetting in overweging genomen. Gebleken is ech ter, dat ook langs deze weg geen op lossing is te verkrijgen". President Nasser van Egypte heeft gisteren v'erklaard, dat de toekomst van de Verenigde Naties afhangt van de wqze, waarop zij de Suezkwestie aan pakken. De president zei dit in een vraaggesprek met majoor Chalied Ma- hieddin, hoofdredacteur van het Egyp tische blad Al Massaa. Ook noemde president Nasser de kwestie „een grote proef" voor het Arabische nationalis me en de Arabische eenheid. Het woord „internationalisering" met betrekking tot het Suezkanaal is, aldus de presi dent, „een imperialistisch bedenksel, dat niets anders betekent dan inbezit neming, overheersing, wederreohteiyke toeëigening en collectief imperialisme." Het imperialisme tracht onenigheid on der de Arabieren te scheppen en vrees en twqfel te zaaien, waarbij het ge bruik maakt van „geld en andere mid delen". Radio Moskou heeft zaterdag ver klaard, dat de Brits-Franse resolutie, die vrqdag bü de Veiligheidsraad is ingediend, niet gebruikt kan worden ais basis voor een regeling van de Suez kwestie. Zij bemoeilijkt eerder een vreedzame oplossing van het vraagstuk en voorziet in inmenging in de binnen landse aangelegenheden van Egypte, al dus radio Moskou. Uit de vergadering van de Veilig heidsraad van vrijdag is volgens radio Moskou voorts gebleken, dat Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten nog steeds een kolonialistisch standpunt in nemen. De Brits-Franse resolutie spreekt wel over verzekering van de rechten van de gebruikers van het Suez kanaal, zo voegde de radio hieraan toe, maar zij rept met geen woord over de verzekering van de Egyptische soeve reine rechten. De Indische minister zonder porte feuille Krisjna Menon is gisteren te Londen aangekomen. Hij kwam uit Cairo, waar hij drie maal een onder houd met president Nasser heeft ge had. Over deze besprekingen wilde hij niets meedelen. Zaterdag en zondag zijn in totaal 96 schepen door het Suezkanaal gevaren. Dit is het grootste aantal in twee dagen sedert een groot aantal loodsen van de oude Suezkanaalmaatschappij het werk op 14 september hebben neergelegd. (Reuter - AFP) Een motordryver uit Gdynia in Po len, de 26-jarige Tadeusz Palyzga, heeft donderdag j.l. een zeer angstig avontuur op de Noordzee by Doggersbank meegemaakt, toen de Pool se trawler „Cyranka" kapseisde. Het was een gelukkige maar nog zeer be duusde Pool, die ons zaterdagmiddag bij zijn aankomst in Vlissingen aan boord van het Italiaanse schip „Vitto- rio-O", het wonderlijke verhaal van zyn redding vertelde en een relaas gaf van de gebeurtenissen, voorzover hy deze had kunnen waarnemen. De vissers waren achttien in getal en op de visvangst bij de Doggers- bank in de Noordzee, toen zij in een noodweer terechtkwamen en de scheepsramp zich voltrok. Palyzga herin nert zich, dat hij aan het kaartspelen was met twee anderen, toen het onheil gebeur de. De „Cyranka" bleef, nadat het schip tot driemaal toe bijna gekapseisd was, voor de vierde keer op de rechterzijde liggen. De drie verbaasde schepelingen zagen boven zich een donkere storm- hemel. Eer zij goed wisten wat er ge beurde, lagen zij in zee. Tadeusz Palyz ga slaagde er in een leeg augurkenvat te grijpen, waaraan hij zich vastklampte. Van wat er met de overige opvarenden gebeurde weet hij niet veel te vertel len. Toen het ongeluk gebeurde, waren drie van de achttien opvarenden aan het kaarten, twee van hen sliepen en de bootsman zat in een boek te lezen. Uit zijn verhaal is op te maken, dat de genen, die in hun hut lagen te sla pen, met de boot ten onder zijn ge gaan. Tadeusz zelf moest, toen zijn augur- kenton volgelopen was en begon te zinken, naar een ander red dingsmiddel omzien. Toevallig kwam er een reddingsboei aandrijven, die hij wist te grijpen. Terwijl hij dit deed zag hij, dat de kapitein en twee andere leden van de bemanning er in slaagden om op de romp van het schip te blijven. Even nadat hij de reddingsboei te pakken had gekregen, zag hij in zijn buurt een ka meraad, de 21-jarige Alexander Ma- kowski, zwemmen, die eveneens pro beerde om de gordel te grijpen. Hij slaagde er niet in, maar kon zich wel aan Palyzga vastklampen en zo zwalkten beiden drie uur lang in de open zee. Op een gegeven moment ontwaarden zij de kok, die aan een ton hing. Al vorens deze omsloeg en zonk, riep de kok: „Tadeusz, wij nemen afscheid." Tadeusz riep „vaarwel" en toen ver dween de kok in de diepte. In New York heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zich bezigge houden met de bespreking van de Suezkanaal-k :stie. Boven: een over zicht van de eerste vergadering onder voorzitterschap van de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Christian Pineau. Onder: tijdens deze vergade ring: de Russische minister van Bui- ti. .landse Zaken Sjepilof en achter hem Zaroebin, de Russische ambassadeur in de V. S., Selwyn Lloyd, Brits minis ter van Buitenlandse Zaken, zijn Ame- De situatie werd steeds kritieker en ofschoon Tadeusz nog pro beerde om zijn kameraad moed in te spreken, had deze toch niet meer de kracht om zich langer vast te hou den. Een kwartier voordat redding kwam opdagen in de vorm van het Ita liaanse schip „Vittorio-O", moest hij loslaten en verdronk. Ook Palyzga zelf was volkomen uitgeput. Toen het Ita liaanse schip hem een reddingsboei toe wierp was hij niet in staat deze te grijpen. Gelukkig wist het schip bij te draaien en opnieuw een boei uit te werpen. Met inspanning van zijn aller laatste krachten wist hij deze te grij pen. Hij werd aan boord gehesen en toen voortreffelijk verzorgd. Kapitein Galviolo Ferruccio uit Triëst vertelde nog, dat hij vijf uur lang met zijn schip in de omgeving is gebleven om te trachten andere overlevenden te red den, maar dit was tevergeefs. Het Ita liaanse schip was op weg met een lading erts van Narvik naar Triëst. Het schip had Vlissingen als bunkerstation aan gedaan. In Vlissingen werd de Pool namens het Poolse consulaat afgehaald en naar Rotterdam gebracht. Hij zou via Rot terdam zo spoedig mogelijk naar Polen terugkeren. De politie in het villadorp Stocksund, dat zeven kilometer ten noorden van Stockholm ligt. heeft twee Nederlanders gearresteerd op verdenking van inbraak. Zij worden er ook van verdacht te heb ben samengewerkt met de Nederlander K. die enige weken geleden gearresteerd is op verdenking grote inbraken gepleegd te hebben in Stockholm. De politie zegt dat de twee arres tanten tot dusverre ontkennen met K. in enige relatie gestaan te hebben. Ook ontkennen zij alle beschuldigingen van inbraak. (UP) Voor een ogenblik verdween de gelukkige lach van het gelaat van Elizabeth Lamer, tot de wind er tydens het maken van een trouwfoto met haar sluier vandoor wilde. rikaanse collega John Foster Dulles en de Egyptische minister van Buiten landse Zaken, dr. Mahmoed Fawzi. Advertent» MAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 1