Ontstemming over Russisch-
Indonesische verklaring
Sociëteit voor Afrikaanse Missiën
bestaat 28 oktober honderd jaar
m
Felle kritiek op beperking
persvrijheid
1887 jaar geleden gestorven
De
Zieken gratis
naar Lourdes
Twee geruchtmakende kwesties in Indonesië:
Hoofdredacteuren
gedagvaard
Groot tekort aan
mijnwerkers in
België
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Chefarine „4'
Nederlandse provincie viert eemvfeest
te Cadier en Keer
Tegenslagen, maar
ook successen
verdwenen
miniatnnr
Jubileumprijsvraag
WOENSDAG 10 OKTOBER 1956
PAGINA 7
Prof. dr. Th. Weevers
is Engelsman geworden
Katholieke Illustratie
Met -opzet
Islamitische partijen
oefenen kritiek op
Soekarno
BUISMAN
verhoogt het koffiegenot
en verlaagt de kosten.
Pensioenvoorziening
in smeden-, constructie-
en machinebedrijf
Honderden huur
contracten vervalst?
Een jaar geëist
K.L.M. gaat vliegen
op Boekarest
Opheffing beursdwang
voor schippers
Kamerlid stelt vragen
(Van onze correspondent in Indonesië)
Twee zaken hebben in de Indonesische pers en poli
tieke wereld onlangs veel stof op doen waaien.
Neen, niet de bestorming van het gerechtsgebouw
in Djakarta en de molestatie van mevrouw Bouman
en ook niet de „nationalisatie" van de Makassaarse
drukkerij, die vervolgens nog weer gevolgd werd door
een overval, waarbij het nodige vernield werd en het
personeel diverse klappen opliep. Zulke dingen vindt
men hier langzamerhand alleen maar „gewoon", en die
krijgen dan ook minimale aandacht. De geruchtmakende
zaken waarop wij doelen, betreffen echter de gezamen
lijke Indonesisch-Russische verklaring en de verorde
ning van de chef-staf van de landmacht ter beperking
van de persvrijheid. Beide hebben algemeen zeer
scherpe kritiek ontmoet.
Aan het einde van het bezoek van president Soe-
karno aan Rusland werd een gezamenlijk Indonesisch-
Russische verklaring uitgegeven, wat alleen reeds ver
bazing wekte, omdat iets dergelijks niet gebeurd was
aan het einde van het bezoek van Soekarno aan Ame
rika. Afgezien daarvan wekte de inhoud van de verkla
ring met Rusland nog des te meer ergernis bij die
Indonesiërs, die voor hun land een absolute neutrali
teitspolitiek wensen en zeker geen overhellen naar het
Oosten. Zo spraken Rusland en Indonesië zich in deze
verklaring uit tegen militaire pacten, voor de toelating
van communistisch China tot de V.N., voor de natio
nalisatie van het Suezkanaal en voor een toenemende
Indonesisch-Russische samenwerking op cultureel en
economisch gebied. Als men zich herinnert hoe fel in
het Indonesische parlement indertijd alleen al gedebat
teerd is over het aangaan van diplomatieke betrekkin
gen met Rusland, zal men zich kunnen indenken met
hoeveel verontrusting deze verklaring in anti-commu
nistische kringen in Indonesië (met name in die van de
Masjumi en de christelijke partijen) ontvangen is. Daar
Intensief overleg tussen de regerings
partijen is het gevolg geweest van deze
verklaring, die bijna een ernstig me
ningsverschil tussen hen teweeg had
gebracht. Bij dit overleg heeft men ech
ter tot een overeenstemming kunnen
komen, die onder meer inhield dat in het
vervolg met geen enkel land dergelijke
verklaringen meer uitgegeven zullen
■worden. Een desbetreffende order be
reikte de Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, Roeslan Abdul Gani,
toen hij juist op het punt stond ook met
Joegoslavië een gezamenlijke verklaring
uit te geven. Dat heeft hij toen op eigen
gezag toch maar door laten gaan. In
aanmerking genomen dat in deze ver
klaring wèl de Indonesische aanspraken
op West-Nieuw-Guinea worden gesteund,
zal men hem er echter wel niet zo hard
over vallen. En als Soekarno straks met
zijn gezelschap doorreist naar China, dan
mag daar in elk geval geen gezamen
lijke verklaring meer uitgegeven wor
den, zo heeft de regering in Djakarta
verordineerd.
De tweede kwestie, die van de ver
ordening van de chef-staf op de pers,
is inmiddels nog niet afgedaan. De aan
leiding tot het uitvaardigen van deze
"•««•ordening is duidelijk. De laatste
"id ts er door verschillende kranten,
waarvan „Indonesia Raya" en „Pedoman"
de bekendste zUn- scherpe kritiek ge
leverd op de regering, die maar steeds
in gebreke blü't om de situatie in Indo
nesië te verbeteren en met name om de
corruptiebestrijding krachtig aan te
pakken. Daarbij begonnen deze kranten
zelf bijzonderheden over corruptieschan-
De Belgische minister van Arbeid, Le
Troclet, heeft gisteren te Brussel op
een gezamenlijke bijeenkomst van de
commissies voor arbeid en economische
zaken van het Belgische parlement mee
gedeeld, dat het aantal mijnwerkers in
België sinds januari van dit jaar terug
gelopen is met 11.000. De mijnramp te
Marcinelle heeft het vertrek van 1.000
buitenlanders veroorzaakt.
Ondanks het feit, dat de Italiaanse
regering de emigratie van Italiaanse
mijnwerkers naar België niet toestaat,
komen er volgens Le Troclet nog steeds
Italianen via Frankrijk naar België. Na
de totstandkoming van de desbetreffen.
de Spaans-Belgische overeenkomst zijn
er 700 Spaanse mijnwerkers naar België
gekomen. Er zijn voorts onderhandelin
gen gevoerd met het oog op de tewerk
stelling van Marokkanen in de Belgi
sche mijnen, aldus Le Troclet.
Prof. dr. Theodor Weevers heeft de
Engelse nationaliteit gekregen, aldus is te
Londen bekend gemaakt.
Prof. Weevers is in 1904 te Amersfoort
geboren. Hij studeerde aan de univer
siteiten van Groningen en Leiden Ne
derlandse en Engelse letteren. Na zijn
studie, in 1931, werd hij docent in de Ne
derlandse taal in Engeland, in 1937 werd
hij lector aan de universiteit te Londen.
Sinds 1945 is hij hoogleraar in de Ne
derlandse taal en letterkunde te Londen.
Tijdens de oorlog werkte Prof. dr. Wee-
Vers mee aan de Nederlandse uitzendin
gen van de BBC.
Na de oorlog is de trek van Neder
landse meisjes naar het buitenland
enorm toegenomen. In een zeer lezens
waardige reportage, geïllustreerd met
enige foto's uit Parijs, wordt in de K.I.
Van deze week een ernstig woord ge
richt tot dt ouders, zich tevoren goed
te overtuigen dat hun dochter op een
betrouwbaar adres terecht komt, want
blijkens vele tragische ervaringen is
er over het algemeen „veel te weinig
begrip voor de gevaren, die de lokken
de verte inhoudt." Mr. H. C. M. Edel-
hian schrijft over het gigantische pro
ject van de nieuwe Assoean-dam in de
Nijl, waardoor een gebied zal worden
bevloeid zo groot als Nederland. J. W.
Hofwijk geeft in een causerie zijn in
drukken van de televisie in Amerika,
..een monster, hongeriger na elke maal
tijd." Verder is er een reportage van
de speelterreinen, welke de gemeente
Amsterdam aanlegt ten behoeve van de
jeugd, om haar daardoor af te houden
yan de baldadigheid waartoe zij anders
blijkens onprettige ervaringen komt.
Het feitenverhaal „De Verre Tocht"
^ordt voortgezet. De karakteristiek dei
tyeek betreft de Franse cinéast René
yiair. Het korte verhaal is van Karei
"°nckheere. Jan Cottaar schrijft over
ae jonge Italiaanse wielrenner Baldini.
kwam dan nog bij dat in deze verklaring niet gerept
werd over West-Nieuw-Guinea, zodat Indonesië nog
niet eens officiële steun voor zijn aanspraken daarop
in ruil kreeg
dalen te publiceren, teneinde op deze
wijze te tonen wat er al zo ongemoeid
werd gelaten. Een groot risico dat deze
methode met zich meebrengt is natuur
lijk dat degenen die in dergelijke arti
kelen genoemd worden hun goede naam
reeds verliezen nog voordat een rech
terlijk vonnis heeft uitgemaakt of zij
Inderdaad schuldig zijn.
De verordening van de chef-staf, ge-
neraal-majoor Nasution, gaat echter
verder. Immers daarin wordt bepaald
dat verboden is het beledigen van of
insinueren jegens president, vice-presi
dent en andere in functie zijnde rege
ringsautoriteiten alsmede bepaalde be
volkingsgroepen alsook het opnemen
van berichten „die onrust onder de be
volking zouden kunnen doen ontstaan".
Vooral de laatste formule is wel zeer
ruim. Weliswaar heeft de woordvoer
der van het leger verklaard dat het al
leen gaat om „destructieve en provoca
tieve" kritiek en dat opbouwende kri
tiek dus toegestaan blijft, maar dat is
per slot van rekening maar een monde
linge toelichting, zonder rechtskracht.
Dezelfde woordvoerder zei ook dat de
uitvoering van deze verordening door
de burgerapparaten zou geschieden, doch
prompt daarop werden vier hoofdredac
teuren door de militaire politie uren
lang aan een verhoor onderworpen....
Inmiddels is het niet geheel duide
lijk of de verordening voor geheel
Indonesië geldt. De staat van oorlog is
alleen van kracht op Java, Zuid-Ce
lebes, Ambon, Ceram en de Riouw-
eilanden, zodat officieel alleen voor dit
gebied het leger het recht heeft tot
het treffen van maatregelen.
Geheel duidelijk is het overigens ook
niet waarom de chef-staf het nodig
heeft geoordeeld tot het uitvaardigen
van deze verordening over te gaan, in
aanmerking genomen dat de dingen
die daarin verboden worden goed
deels ook reeds door het gewone wet
boek van strafrecht niet worden toe
gestaan. De enige reden hiervoor zou
kunnen zijn dat het leger zelf de ver
volging in handen wil nemen, maar
dat is nu juist tegengesproken
Intussen is de militaire politie dus
reeds begonnen met het verhoren, van
vier hoofdredacteuren voor het opne
men van artikelen en caricaturen. die
in strijd worden geacht met deze ver
ordening. Eén van de bewuste hoofdre
dacteuren. Mochtar Lubis van „Indo
nesia Raya" verklaarde naar aanleiding
daarvan, met opzet zijn hoofdartikel
„Premier Ali is een mislukkeling" ge
schreven te hebben om de vervolgings
apparaten te tarten en zodoende een
vervolging en een rechterlijk vonnis uit
te lokken. Naar zijn mening is de ver
ordening n.l. in strijd met de grondwet,
die de persvrijheid garandeert.
Vele vooraanstaande politieke figuren
hebben de uitvaardiging van de mili
taire verordening ernstig gelaakt of deze
op zijn minst overbodig genoemd. Dat
zfj daarbij de bijval verwierven van de
gehele Indonesische pers (met uitzonde
ring van de communistische „Harian
Rakjat") spreekt vanzelf. De Persatuan
Wartawan Indonesia, de Indonesische
journalistenvereniging, heeft officieel de
intrekking van de verordening binnen
een maand geëist en gedreigd dat an
ders tegenmaatregelen genomen zullen
worden. De woordvoerder van het leger
daarentegen verklaarde dat de veror
dening reeds vruchten begint af te
werpen, daar de kranten nu veel ge
matigder geworden zijn, zodat hU hoopte
dat deze reeds spoedig ingetrokken zou
kunnen worden. Het lUkt alsof hier
sprake is van de voorbereiding van een
tactische terugtochtAan de andere
kant krijgt men die indruk nu weer be
paald niet uit het terugroepen van de
hoofdredacteuren van „Pedoman" en
„Indonesia Raya" uit ZUrich, waar zij
aan een conferentie deelnamen, door de
militaire autoriteiten in Indonesië.
Naar verluidt hebben sommige po
litici van Indonesische Islamitische
partijen in Djakarta bezwaar tegen de
term „wapenmakkers" die door pre
sident Soekarno in zjjn redevoeringen
in communistisch China herhaaldelijk
is gebruikt. Met deze term duidde hij
de Indonesische betrekkingen met de
Chinese communisten aan. Volgens de
politici is de term niet in overeenstem
ming met de Indonesische neutrale po
litiek.
Intussen is in Djakarta een van de
vooraanstaande partijfunctinonarissen
van de PSI, de socialistische partij,
Aroedji Kartawinata, teruggekeerd.
Kartawinata is door het partijbe
stuur teruggeroepen uit het gevolg van
de Indonesische president om rekening
en verantwoording af te leggen over
het in Moskou uitgegeven Russisch-In-
donesische communiqué. (U.P.)
Advertentie
Ook bij Nescafé en andere soorten oplosbare
koffie doet een beetje BUISMAN wonderen.
C7 v W V V
bw*
Advertentie
pijnen «n griep. Geschikt «oor de gevoeligste maag,
want die wordt beschermd door hot boitanddeol CHofarox.
Dezer dagen werd melding gemaakt,
van een openbare verkoping in Vinke-
veen, die het gevolg was van het feit,
dat een smid weigerachtig bleef de
premie van f 3.15 per week te betalen
aan het bedrijfspensioenfonds voor het
smeden-, constructie- en machinebe
drijf.
Naar aanleiding van deze openbare
verkoping deelt de bond van smeden-,
constructie- en machinebedrijven ons
mede, dat de betrokken bedrijfspen-
sioenvoorziening voor oudendags-, we
duwen- en wezenuitkering op organisa
torische wijze en met de steun van de
meerderheid der leden is tot stand
gekomen, naar aanleiding van voor
stellen uit de kring der leden, welke
voorstellen reeds in 1951 werden inge
diend. De verplichte deelneming in een
bedrijfspensioenfonds werd op 20 okto-
ber 1954 uitgesproken door de staats-
secretaris van sociale zaken, met ingang
van 15 november 1954.
Het argument dat een premie van
f 3.15 per week door een zelfstandig
patroon niet kan worden opgebracht,
snijdt volgens het bondsbestuur, geen
hout, daar de premie mag worden door
berekend in dé prijzen en voorts bij
de aangifte voor de inkomstenbelasting
in aanmerking kan worden genomen
Ook voor het personeel bestaat een
overeenstemmige regeling. Daarbij komt
nog, aldus het bondsbestuur, dat zij
die reeds tijdig een eigen voorziening
worden aangepast) hadden
getroffen, vrijgesteld kunnen worden,
terwijl voor hen die principieel be
zwaar hebben, tegen elke vorm van
verzekering, de mogelijkheid van een
spaarregeling is opengesteld.
De officier van justitie bij de Arn
hemse rechtbank heeft een jaar gevan-
genisstraf met aftrek waarvan vier
maanden voorwaardelijk, geëist tegen
een winkelier uit Nijmegen wegens het
vervalsen van huurkoopcontracten. Ver
dachte maakte van niet bestaande
transacties (betreffende horloges en
uurwerken) valse huurkoopcontracten
9P ,®n verkreeg daarop geld van kre
dietinstellingen, Honderden contracten
zou verdachte op deze wijze vervalst
nebben. De man, die inmiddels failliet
is verklaard, heeft bekend.
De officier van justitie vond het on
begrijpelijk, dat de financieringsmaat-
maatschappijen zonder inlichtingen in
te winnen in zee konden gaan met ver
dachte, die al eens eerder is veroor
deeld. Ook stelden zij geen onderzoek
in naar de financieringsgevallen afzon
derlijk. De officier stelde de financie
ringsmaatschappijen in gebreke voor
hun nalatigheid ten aanzien van de con
trole.
Uitspraak 23 oktober.
De Sociëteit voor Afrikaanse Missiën bestaat 28 oktober honderd, jaar.
Een vluchtige studie van de geschiedenis van deze Sociëteit toont aan,
dat de hele historie van deze priestercongregatie wordt gemarkeerd door
duizend en een kleine en grote moeilijkheden. Ontstaan uit moeilijkhe
den, scheen de congregatie als het ware voorbestemd een geenszins ge
makkelijk bestaan te leiden.
Het missiecollege te Cadier en Keer.
Een bestaan volkomen in overeen
stemming met de geest van de stich
ter van de sociëteit mgr. Marion de
Brésillac. Als bisschop van Coimbatoer
in Voor-Indië, schuwde hij de moeilijk
heden, veroorzaakt door onbegrip en
tegenwerking van zijn omgeving, niet.
Hij aanvaardde ze grootmoedig en
kwam juist daardoor tot de stichting
van een eigen congregatie voor missio
nerende wereldheren. De tegenwerking
was zó groot, dat mgr. de Brésillac
ontslag nam als bisschop van Coimba
toer en terugkeerde naar Frankrijk,
zijn geboorteland. Als rasecht missiona
ris wilde hij naar het moeilijke missie
gebied van Dahomey, maar Rome be
schikte anders. Daar zag men welk een
grote nood In Afrika bestond. De vuri
ge missionaris De Brésillac was in de o-
gen van Rome de meest geschikte leider
voor de toekomstige Afrika-missionaris-
sen.
De idee voor een nieuwe congregatie
van missionarissen was hiermee gebo
ren. Vertrouwend op Gods Voorzienig
heid kocht mgr. De Brésillac met am
per 3000 francs op zak twee herenhui
zen te Lyon. Het eerste missiehuis
voor de sociëteit voor Afrikaanse Mis
siën was daarmee gesticht. 28 oktober
1856 werd het geopend. De jonge so
ciëteit ontwikkelde zich zó voorspoedig,
dat Rome reeds 23 september 1857 het
eerste missiegebied, het vicariaat Sier-
ra-Leone en Liberia, aan de missiona
rissen van de sociëteit voor Afrikaanse
missiën toewees. De stichter zag hier
mee zijn grote wens, te werken voor
de meest verlaten 'heidenen in Afrika,
in vervulling gaan. Als een der eersten
trok hij naar Afrika en offerde zijn
leven voor de missie. Met twee van
zijn volgelingen kwam hij 25 juni 1858
tengevolge van de gele koorts om.
Er kwam een nieuwe bloeiperiode.
Pater Planque slaagde er in zoveel
nieuwe missionarissen aan te trekken,
dat Rome al in 1860 aan de sociëteit
'1 iidens opgravingen bij de Porta Nocera in de Italiaanse „dodenstad" Pompei,
welke in het jaar 79 tijdens een uitbarsting van de Vesuvius volkomen door
gloeiende lava werd bedolven, trof men op vrij geringe diepte dit versteende
lichaam aan van een man, die 1887 jaar geleden door de lava werd over
vallen en die in de gloeiende massa omkwam. Duidelijk is na al de eeuwen
nog te zien, hoe het slachtoffer moet zijn gevallen. Reeds vaker deed men In
Pompei dergelijke ontdekkingen, maar slechts zelden trof men een lichaam
zo volkomen onbeschadigd aan.
door ERICH KASTNER
Vertaling van J0HAN VAN DER W0UDE
40
„Mijnheer de commissaris," zei Struve gekwetst,
„u hebt me toch niet geïnviteerd om mensen, die
ik niet ken, een blik in mijn buitengewoon moei
lijk privé-leven te gunnen?"
„U kent elkaar werkelijk niet?" vroeg de amb
tenaar in twijfel.
„Neemt u me niet kwalijk," verzocht Kulz.
„Maar heet u werkelijk Rudi Struve? En woont
u werkelijk in de Holtzendorfstrasse?"
„Wel allemachtig!" brulde de componist. „Nu
wordt het me toch te kras! Eerst gelooft men
niet dat ik in Bautzen ben geweest en wil me
suggereren dat ik Kopenhagen zou hebben be
zocht! En nu heeft men er zelfs bezwaar tegen
dat ik in Charlottenburg woon en Struve heet! Eén
ding kan ik u zeggen: ik kom wel is waar uit
artiestenkringen maar zo krankzinnig als hier
gaat het bij ons nog niet op het carnaval toe!"
Hjj streek door zijn haar en trilde als een ge-
latinepudding.
„Mijnheer Struve heet Struve," verklaarde de
commissaris. „Daar is geen twijfel aan."
„En ik woon ook in de Holtzendorfstrasse!" riep
Struve. „Helaas! Anders was ik vanmorgen vroeg
niet uit mijn bed gehaald! De heren die zo vrien
delijk waren me te wekken, zullen dat kunnen be
vestigen!"
„Dat spreekt vanzelf, mijnheer," zei de com
missaris en legde alle zachtmoedigheid waartoe
hij bij machte was in zijn stem. „We zijn het
slachtoffer van een vergissing. Men heeft ons mis
leid. Iemand, die enkele dagen in Kopenhagen was
en de vorige nacht spoorloos uit Warnemunde ver
dween, heeft misbruik gemaakt van uw naam en
adres. Wie dat was zullen wij, naar ik vrees,
niet zo spoedig gewaar worden. Kan het een ken
nis van u zijn? Wat denkt u er van?"
„Nu moet ik u toch verzoeken!" zei Struve ge
prikkeld. ,,Ik heb geen misdadigers onder mijn
kennissen!"
„Wanneer hij geen kennis van u was," overlegde
de ambtenaar, „dan is het een onbekende geweest.
Een man, die voor hij zijn rooftocht ondernam,
in het Berljjnse adres- of telefoonboek heeft ge
bladerd en zich een naam toe-eigende, waaronder
hij kon optreden of zo nodig verdwijnen."
„Die kerel breng ik om zeep!" zei mijnheer Struve.
„Dan moet u hem eerst hebben," beweerde sla
ger Kulz. „Onze Struve uit Kopenhagen had ik het
kolossaal kwalijk genomen, wanneer hij hier zou
hebben verteld, dat hij in Bautzen was geweest
om bang te zijn voor de metgezel van een to
neelspeelster."
„Ik wens van uw kritiek verschoond te blijven!"
zei de componist. „Het is mogelijk dat u voor
een dief van kunstvoorwerpen meer sympathie hebt
dan voor mij. Maar het interesseert me niet, mijn
heer!"
„Ook componisten stelen soms!" antwoordde de
slager uit de Yorckstrasse. „Geen Holbeins, maar
noten!" Hij lachte. Daarna wenkte hij afwerend.
„Ik wilde u echter niet krenken. Staat u me toe,
mijn naam is Kulz!" Toen de ander niet ant
woordde, vroeg hij: „Schrijft u van die moppen?"
„Neen!" riep de heer Struve. „Neen, onnozele!
En nu ga ik naar huis'! Naar de Holtzendorf
strasse, mijn waarden! Of wil de politie me nog
langer als onvrijwillig humorist hier houden?"
„Zeker niet, mijnheer Struve," zei de commis
saris. „Ik vraag u, mede uit naam van mijn col
lega in Rostock, om excuus."
„Dat komt van de theorieën," mompelde Papa
Kulz.
De commissaris begreep hem niet en vervolgde:
„Over een half uur bent u vrij, mijnheer Struve.
Ik moet nog slechts enkele noodzakelijke informa
ties verrichten. Nog maar dertig minuten geduld!
En houdt u zich, wanneer ik u dit vragen mag,
evenals Juffrouw Trubneï en mijnheer Kulz, de
eerstvolgende dagen tot orize beschikking."
„Daar kunt u zeker van zijn!" antwoordde de
componist. „Ik verlang er ten zeerste naar, de
heer te leren kennen die de brutaliteit heeft gehad
mijn eerlijke naam te misbruiken! Dat ben ik aan
mijn vader verplicht. Hij was ambtenaar!"
De commissaris liep om de schrijftafel heen en
gaf hun alien de hand. „De zaak wordt ingewikkel
der," meende hij. „Wie heeft de miniatuur gesto
len?"
„Ik weet het niet," zei Papa Kulz. „Maar ik
verwed een halve os tegen een tuiltje viooltjes, dat
onze jonge man het niet deed." Hij gaf Irene
Trubner zijn arm, galant als een bruidsjonker. „Zo
en nu ga ik zo spoedig mogelijk naar huis. De
familie en Emilie wachten al!"
De jonge man, die zich in de laatste tijd Rudi
Struve had genoemd, zonder zo te heten, was on
dertussen in zijn woning aangekomen. Deze wo
ning was klein en bevond zich op de vierde ver
dieping van het huis Kantstrasse 177. Op het kope
ren naamplaatje, dat aan de etage-deur bevestigd
was, stond: Joachim Seller.
De heer Seiler sloot de deur van binnen af,
deed de veiligheidsketting er voor en liep de ka
mer in die aan het eind van de gang lag. Naast
de brede bank stond een laag tafeltje. De jonge
man haalde een pakje uit de binnenzak van zijn
jas en legde het behoedzaam op het gepolitoerde
tafelblad. Daarna ging hii naar de gang terug,
hing hoed en overjas aan de kapstok en begaf zich
naar de badkamer om zich te verfrissen.
Hjj was moe als een hond. En dat was geen
wonder. Toen hij na de tocht door Mecklenburg
en de Mark Brandenburg, zijn huurauto volgens
afspraak aan het Stettiner station afleverde, was
het hem opgevallen, dat enkele op straat rond
slenterende gedaanten hem bijzonder nieuwsgierig
opnamen. Hij was zo gauw mogelijk In een taxi
gesprongen en weggereden.
Maar toch twijfelde hjj er niet aan, of men was
hem gevolgd en wist dus waar hij woonde! Men
wachtte zeker nog slechts op de heer met de witte
baard en de donkere bril, om tot een beslissende
aanval over te gaan.
(Wordt vervolgd)
een nieuw vicariaat namelijk Dahomey
kon toewijzen, in 1862 gevolgd door vi
cariaat Benin; de Goudkust (1873);
Nijl-Delta (1877); Nigeria (1884) en
Ivoorkust (1895). Thans kwamen er
politieke moeilijkheden. De Elzas, het
grote recruteringsgebied van de jonge
sociëteit, ging over aan Duitsland. El-
zassers mochten nu niet meer in Frank
rijk studeren en Franse instituten wer
den niet langer in de Elzas geduld.
Voor de toenmalige overste pater
Gaston Desribes zat er niets anders
op, dan naar een huis in hét buiten
land uit te zien. Pater Desribes vond
in 1890 in Eijsden onderdak voor zijn stu
denten in het kasteel Oost. Weldra meld
den zich ook Nederlandse studenten bij
de Franse paters aan. Kasteel Oost was
spoedig te klein en pater Desribes
werd gedwongen naar een ander huis
uit te zien.
Hij kocht het Bakkerbos te Cadier
en Keer aan en bouwde er een groot
missiehuis, waarvan het hoofdgebouw
in 1893 klaar kwam. Het aantal bui
tenlandse studenten werd met steeds
meer Nederlanders uitgebreid.
De in 1919 gekozen generaal, pater
J. M. Chabert, gaf de Nederlandse
missionaris H. Paulissen opdracht een
eigen Nederlandse provincie voor te
bereiden. De Nederlandse provincie
werd een feit op 15 januari 1923.
Diverse andere provincies werden op
gericht, o.a. Ierland, Amerika, Frank
rijk, Elzas, Canada en de pro-provin
cies Italië, Engeland en België.
Tot eerste provinciaal van de Neder
landse provincie werd in 1923 pater H.
Paulissen gekozen. De nieuwe provin
ciaal kreeg al aanstonds te maken
met tal van moeilijkheden, een socië
teitserfenis, waarvan Nederland een
royaal deel verwierf.
De eerste moeilijkheden van de Ne
derlandse provincie lagen vooral op het
terrein van de huisvesting. Er moesten
nieuwe kloosters komèn voor filosofen,
theologen en broeders.
In Bemelen werd een klooster aan
gekocht voor de theologen uit Lyon,
terwijl de filosofen voorlopig nog in
Chanly (België) zouden verblijven. Een
ander klooster werd in Noord-Brabant
aangekocht, n.l. Nieuw-Herlaer, om daar
eerstejaarsstudenten uit noord-Neder
land in onder te brengen.
Nog waren daarmee de huisvestings
problemen niet van de baan. In 1929
moest het theologicum te Bemelen ver
vangen worden door een nieuw. Aan
gezien de toekomstige missionarissn
hoofdzakelijk in Engelse missies te
recht kwamen, werd besloten een
nieuw theologicum in Engeland te
vestigen. Daartoe kocht men van de
paters Jezuïeten het Ore-Place-college
in Hastings aan. De filosofen verhuis
den tengevolg van deze aankoop van
Chanly naar Bemelen om tenslotte in
1935 ook naar Hastings te verhuizen.
Vier jaar later werd het klooster Has
tings evenwel voor oorlogsdoeleinden
gevorderd. Gelukkig kwam op dat mo
ment in Limburg een klooster vrjj te
Aalbeek, dat zowel voor theologicum
als filosoficum uiterst geschikt bleek.
Even later werd in Oosterbeek huize
Tafelberg aangekocht en tijdens de oor
log nog een studiehuis voor toekomstige
missionarissen te Nijmegen. Met al de
ze huisvestingsproblemen hebben voor
al de opvolgers van provinciaal Pau
lissen te maken gekregen, n. 1. dr. Mou-
ren, de derde provinciaal pater J. ten
Have en de huidige provinciaal H. Mon-
dé.
Gelukkig hebben deze provinciaals
ook aangename gebeurtenissen meege
maakt.
Provinciaal pater Mouren uit Maas
tricht maakte de bisschopswijding
van zijn voorganger, plaatsgenoot en
confrater pater H. Paulissen mee. Op
plechtige wjjze werd pater Paulissen
11 februari 1933 in de Maastrichtse
St. Servaaskerk tot bisschop gewijd.
Als bisschop werkte mgr. Paulissen
geruime tijd in Kumasi, waar hU
thans is opgevolgd door de Nederlan
der Mgr. A. van de Bronk uit Sant
poort. Onder het provincialaat van
pater Mondé werd deze Nederlandse
priester benoemd tot bisschop-coad
jutor van de Nijldelta. 29 december
1946 volgde zijn bisschopswijding in
de kathedraal van Cape-Coast.
Nog een andere bisschopswijding
beleefde provinciaal Mondé, n. 1. die
van missionaris A. Konings, die 1 mei
1954 in zijn geboorteplaats Posterholt
tot bisschop van Keta werd gewijd.
Helaas bleven pater Mondé evenmin
tegenslagen bespaard. 15 maart 1954
trof de Nederlandse provincie een zwa.
re ramp. Het moederhuis te Cadier en
Keer brandde praktisch totaal uit. Het
is aan de energie van provinciaal Mon
dé te danken, dat het afgebrande mis
siecollege schoner en groter uit de as
verrees en in een recordtijd van nau
welijks anderhalf jaar gereed kwam.
8 december 1955 kon het nieuwe mis
siecollege Onze Lieve Vrouw van Lour-
des plechtig in gebruik worden ge
nomen.
In de loop der jaren zijn er bij mej.
Eis van Rijckevorsei in Vught tiendui
zenden reisbonnen bezorgd. Zuster van
Rijckevorsei kwam namelijk op de ge
dachte de Hoboca-, Osiris- en andeT<»
reisbonnen, die de winkelier cadeau
geeft in te zamelen om zo behoeftige
zieken een gratis reis naar Lourdes te
verschaffen. Haar actie had veel suc
ces. Massa's mensen hebben sindsdien
hun meters en kilometers „gratis rei
zen" naar Taaistraat 53 te Vught ge
zonden en dank, zij de toegewijde ijver
van de initiatiefneemster en haar huis
genote groeiden de meters tot kilome
ters en de kilometers tenslotte tot Lour-
desreizen.
De vaak roerende briefjes, die de
bonnen vergezelden en de enorme
vreugde en dankbaarheid van de zie
ken waren ruim voldoende om het vaak
saaie werk van uitzoeken, sorteren en
verpakken \an de bonnen te blijven
voortzetten. Ook nu gaat deze actie
voort. Alle soorten reisbonnen zijn van
harte welkom.
Inmiddels echter heeft men een nieu
we mogelijkheid gevonden om nog
meer zieken in de gelegenheid te stel
len de troost van een Lourdesreis te
genieten. De Castella-kopjes, voorko
mend op de diverse Casteila-artikeien
stellen de verzameiaarsters van deze
afbeeldingen in staat kousen of een be
drag in geld bij elkaar te sparen. Wan
neer nu degene, die deze artikelen ge
bruiken. de kopjes ter beschikking zou
den willen stellen van behoeftige, chro
nische zieken dan zou deze reclame
voor dit prachtige doel benut kunnen
wordeit. Daarom zijn voortaan, naast
reisbonnen van allerlei soort, ook de
Castella-kopjes van harte welkom in
Vught. Zuster van Rijckevorsei, die uit
persoonlijke ervaring weet wat een be
zoek aan Maria's genade-oord voor de
zieken kan betekenen, wil graag de
moeite van het verzamelen en opplak
ken van de kopjes voor haar rekening
nemen.
„Laat er maar een stroom van kop
jes uit heel het land naar hier ko
men", zegt zij. „De zieken en ik zul
len er van harte dankbaar voor zijn."
Wie dus over Castella-kopjes be
schikt, weet waar hij er mee terecht
kan. Dat ze er goed besteed zijn, zal
wel niemand betwijfelen.
In Boekarest zijn onderhandelingen
gevoerd tussen de Roemeense lucht
vaartmaatschappij en de K.L.M. Men
is daarbij tot principiële overeenstem
ming gekomen over het tot stand bren
gen van een directe luchtverbinding
tussen Amsterdam en Boekarest.
Wanneer het vliegveld te Boekarest
gereed gemaakt is voor de landing van
grote intercontinentale vliegtuigen zal
het luchtverkeer tussen Amsterdam en
Boekarest beginnen. De K.L.M. is de
eerste internationale luchtvaartmaat
schappij, die een- principieel akkoord
met Roemenië heeft gesloten. In Roe
meense regeringskringen juicht men
dit akkoord toe.
Het lid van de Tweede Kamer de heer
Van de Wetering heeft schriftelijk aan
de minister van Verkeer en Waterstaat
gevraagd, waarom eenzijdig aan de wen
sen van de verladers is tegemoet geko
men met de maatregel van het opheffen
van de beursdwang voor enkele belang
rijke schippersbeurzen, ondanks de ern
stige en gemotiveerde bezwaren van de
schippersorganisaties.
Met aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid kan immers gezegd wor
den dat uitsluitend door de te lage bin
nenlandse tarieven niet belangrijk méér
tonnage aan de "markt zal komen. De
heer Van de Wetering vraagt of de mi
nister heeft overwogen dat door de op
heffing het principe van de evenredige
vrachtverdeling gedeeltelijk wordt prijs
gegeven en zodoende de wegkan worden
geopend tot een terugkeer naar de on
sociale toestand waarin de schippers
zich voor die tijd bevonden.
Voorts wordt gevraagd of de minister
het kwaad van de beursmoeilijkheden
niet in de wortel kan aantasten door
zodanige herziening der al te lage ver-
voerstarieven te bewerken, dat het be
ginsel van de vervoerszekerheid van de
zijde der schippersorganisaties ter hand
kan worden genomen.
Bij gelegenheid van het eeuw- hun geboortedata te vermelden,
feest van de Sociëteit voor Afri
kaanse Missiën organiseert deze Deze vermelding is belangrijk,
priestercongregatie een doelmatige omdat elke deelnemer hiermee zijn
prijsvraag. In zes afleveringen van eigen lotnummer bepaalt. Die ge-
de KRO-gids zullen namelijk, te boortedata, welke notaris J. H. M.
beginnen met zaterdag 13 oktober, Heynen op Sint-Nicolaasavond (6
van de hand van pater P. Schols december) zal trekken, bezorgen de
artikelen verschijnen over het doel bezitters ervan (uiteraard behorend
van de jubilerende congregatie, de tot de prijsvraagdeelnemers) fraaie
historie en de verdere voor de mis- televisietoestellen, elk ter waarde
sie van Afrika noodzakelijke uit- van ruim 1200.
bouw van de sociëteit. Met behulp
van deze zes artikelen zijn de deel- Deze originele wijze van verlo-
nemers aan de prijsvraag in staat ten biedt talrijke voordelen. Zoek-
vijf vragen over de jubilerende raken van loten is uitgesloten
priestercongregatie te beantwoor- elke deelnemer onthoudt automa
den. De antwoorden op deze vragen tisch zijn lotnummer en door de
moeten liefst onder bijplakking van organisatoren behoeven geen loten
één gulden aan postzegels gezonden te worden gedrukt, verkocht etc. De
worden naar het missiehuis te Ca- baten komen ten goede aan de op-
dier en Keer. Tevens dienen de leiding van toekomstige missiona-
deelnemers op de antwoordkaarten rissen.
