In memoriam Gerard Diels
Van luchtvaartgeneeskunde naar
ruimtevaartgeneeskunde
Even vastleggen!
Lichte muziek op
zwarte schijven
D
I
DE HEL IN EEN RAKETSLEDE
1000 KM PER UUR IN EEN
RAKETSLEDE OP RAILS
pbbih*» -Mm.
Voorloper van de experimentelen
ZATERDAG 20 OKTOBER 1956
PAGINA 11
-
Het was maar zo'n berichtje. Misschien hebt
u het niet eens gezien. En misschien ook
bent u het alweer vergeten. Het stond op
het eind van de vorige maand in de krant. En het
luidde: „Bell X-2 raketvliegtuig verongelukt. Bij
„onderzoek naar de hitte-barrière". Lijk van de
piloot in het wrak teruggevonden."
Het was maar zo'n berichtje. Maar het had iets
te maken met de „factor mens" in de luchtvaart.
Met die „factor mens", die het onderwerp is van
alle onderzoekingen van de luchtvaartgeneeskunde.
Een lastige factor, die „factor mens". Want hij is
nu eenmaal niet in staat zich aan te passen aan
de techniek en de aviatiek van morgen. En daar
om is het zaak die techniek en die aviatiek van
morgen aan te passen aan de „factor mens".
Regeren is vooruitzien. Maar dat geldt niet voor
regeren alleen. Als men van progressief spreekt,
dan mag men de luchtvaartgeneeskunde progres
sief noemen, want zij houdt zich bezig met de
gevaren van morgen, nog reeds vóór zij gevaren
zijn geworden. Zij wil niet genezen, zij wil voor
komen. En dat is beter, zoals het spreekwoord zegt.
Een der bekendste luchtvaartmedische onderzoe
kers ter wereld is wel de luitenant-kolonel der
U.S.A.F. John Paul Stapp. Hij is niet alleen offi
cier, hij is ook medicus dr. J. P. Stapp.
Hij heeft nóg een functie, een uiterst merkwaar
dige functie: hij is ook proefkonijn. Zijn eigen
proefkonijn. In deze uitzonderlijke functie is het,
dat de wereld hem kent: als proefkonijn. Want zij
kent het lugubere masker van zijn tot een afschu
welijke grimas vertrokken gelaat. Het gelaat van
een mens in doodsnood. Het is de gelaatsuitdruk
king van een mens, die de kwellingen van een hel
meemaakt. En inderdaad maakt dr. Stapp een
hel mee. Al is het dan slechts voor onderdelen van
seconden. Maar dan is vóór zijn lichaam een film
camera gemonteerd en die registreert nieuwsgie
rig en harteloos alle gewaarwordingen, die zich
op zijn gelaat aftekenen, terwijl hij zich aan de
grens van het menselijke uithoudingsvermogen
bevindt. En het is zonder meer duidelijk, dat het
geen onverdeeld genoegen is, proefkonijn te zijn.
LiturgiSc^e weekkalender
Tfi iliBi
Met deze raket-slede op rails worden op een 4 kilometer lang traject op een luchtmacht-basis te Muroc in Califorme
snelheden bereikt tot 1000 km per uur.
In „Stroomgebied", Ad den Bestens
c crzicht van de hedendaagse Neder
landse poëzie, komt Gerard Diels niet
als afzonderlijk besproken figuur vooi
Hij viel boven de leeftijdsgrens aan he
begrip „jongeren" gesteld. Door de ma
nier waarop hij het irrationele poé
ticis beleed, behoorde hij echter uitge
sproken tot de generatie, die na di
tweede wereldoorlog aan od kwam.
Zijn bundel „Het doornen zeel" was
het eerste werkelijk nieuwe geluid na
de bevrijding. „Na de bevrijding",
deze titel gaf Diels aan zijn volgende
bundel mee, verschenen in de tijd, dat
de zogenaamde Vijftigers alle aandacht
voor zich opeisten. Ongetwijfeld, in
hun dichterlijke aandrang verschilden
zij van meet af essentieel van hun
oudere voorloper. Diens poëzie bleef
voor hen in laatste instantie traditio
neel, hoe ongehoord en oorspronkelijk
zijn beelden en ritmen ook opklonken
en hoe brandend nieuw zijn vers
plastiek zich ook liet aanzien. Ook Koos
Schuur, Bert Voeten en Jan G. Elburg,
met wie Gerard Diels in de jaren '46
tot '48 leiding gaf aan het vernieu
wingstijdschrift Het Woord, vonden
I> Jfditaire arts luitenant-kolonel John
eèrj PP van de U. S. Air Force tijdens
een Tlt op de raket-slede, waarbij hij
uur ®'heid bereikte van 800 km per
kor'te drie eerste foto's, die met
laten tussenpozen werden genomen,
ste rea' hoe het Omzicht van de over-
het be(?eeTde tijdens de acceleratie bij
tvercun van de rit. De andere foto's
n 8emaakt bij het afremmen.
zondag 21
sferen O7„ol<tober: 22e zondag na Pink-
'Haarlémi. mis: 2 seb. H. Hilarion;
v°ortn] H.H Ewalden; 3 geb. voor
van a- ™nS van het geloof; Credo; pref.
We]Prieëenheid; groen. Of-
Seloof- frms voor voortplanting v. h.
Paars.
^AKoap-
stèren s van 22e zondag na Pink-
co, groen.
®ls maandag,
ïr.is; - Wi't ^artsengel Rafaël; eigen
ste^n?RA°= van 22e zondag na Plnk-
- groen. Chrysa"thus en Darla;
^hljr> Ar
ceren T i vta.n 22e ">ndag na Pink-
2ATEBn Evaristus; groen,
dag- mis van L- Vr- °P zater-
Zond Va" L' Vr':
Konw 2R okt°ber: Feest van Christus
bag £lg?n mis: 2 geb. van 23e zon-
C& P'nkstcren; Credo; pref. van
rjstus Koning; wit.
Wat voor diabolische proefnemingen
zijn het, waar dr. John Stapp zichzelf
aan waagt? Dr. Stapp onderzocht sinds
1953 de directe lichamelijke gevolgen
van extreme versnellingen, in het bij
zonder ook van de gevaarlijke invloed
van de rem-schok en de grote wind
druk. En hij heeft zichzelf de vraag
gesteld: „Wat kan een mens op dit
gebied uithouden wat kan hij door
staan?" En op die vraag laat hij zijn
eigen lichaam het antwoord geven.
Die vraag is zo maar niet geboren
uit ijdele nieuwsgierigheid. Zij is een
vraag van de practijk, de luchtvaart-
medische practijk. Want met deze za
ken wordt een piloot geconfronteerd,
wanneer hij zich bij een snelheid groter
dan die van het geluid met de schiet
stoel redden wil. Deze man bescher
men, beveiligen en redden, dat is im
mers de taak van de luchtvaartgenees
kunde?
En daarom heeft deze zesenveer
tigjarige medicys plaatsgenomen op de
folterstoel, die gemonteerd is op een
raketslede.
Met die raketslede op rails jaagt
hij op de proefterreinen van het
Holloman Air Development Center in
New Mexico met snelheden tot 1000
km per uur en hoger voort in de
woestijn. Om dan binnen één enkele
seconde zijn slee tot stilstand te bren
gen. En dat gebeurt. En in die éne
seconde beleeft hij de hel. Een hel,
die een eeuwigheid schijnt te duren.
Hij stapt er uit als een gebroken man.
Vol blauwe plekken, half bewuste
loos, blind. In de nuchtere termen
van zijn rapporten gezegd: „Kort na
mijn tocht was mijn gezichtsvermo
gen gedurende enige tijd gestoord.
De polsslag was versneld. Een alge
mene zwakte was merkbaar."
Zijn lichaam had een dol torment
doorstaan. Want tijdens het afremmen
onderging hij de ontzaglijke werking
der g-krachten. Die g wordt gebruikt
voor gravity, zwaartekracht. Bij een
van zijn experimenten doorstond hfl een
remwerking van 35-40 g. Daarbij kreeg
hij dus een stootdruk van het 35-40 vou-
dige van zijn eigen lichaamsgewicht te
verdragen, wat overeenkomt met een
belastingdruk van 2625 kg.
Zo maakte hij zijn tochtjes bij tien
tallen. Het zijn geen pleziertochtjes.
Maardr. Stapp maakt ze met heldhaf
tige trouw.
Want de inzet is de man, die met zijn
toestel de geluidsbarrière doorbreekt
en dat toestel tengevolge van een in
cident plotseling moet verlaten. Zal hü
het overleven? Zal hij de krachten, die
hem dan op het lijf springen, kunnen
weerstaan? Dr. Stapp kent de ernst van
deze vraag, want hij verloor zijn jon
gere broer door een onverklaarbaar
gebleven vliegongeval. Het was deze
tragische gebeurtenis, die hem tot zijn
belangstelling voor deze experimenten
bracht.
Van luchtvaart naar ruimtevaart
Wanneer volgend jaar de eerste
kunstmatige aardsatelliet de lucht in zal
gaan, zal de mensheid zijn ingetreden
in het overgangsstadium van lucht
vaart naar ruimtevaart. De eerste stap
zal gezet zijn.
De luchtvaartgeneeskunde heeft die
eerste stap reeds gezet. Zij is het over
gangsstadium naar de ruimtevaartge
neeskunde al reeds ingetreden. Enkele
jaren geleden al hebben de Amerika
nen Strughold en Armstrong de ruim
tevaartgeneeskunde, die dochter van de
luchtvaartgeneeskunde, al ten doop ge-
houden te Randolph Field in de staat
Texas.
Aan haar de belangrijke vraag te
beantwoorden: „Is de mens bestand te
gen de ruimtevaart?"
De overgang van luchtvaart naar
ruimtevaart geschiedt geleidelijk en
men kan rustig zeggen dat de mens
medisch gesproken al een ruimtevaar
der is. Fysisch of astronomisch bezien
ligt de grens tussen beide zowat ctp een
hoogte van 1000 kilometer. Vliegtech
nisch en vliegfysiologisch moet men die
grens zoeken op een hoogte van 15 ki
lometer ongeveer. Het inzicht daarom
trent is zeer verhelderd door het door
Strughold ingevoerde begrip „space -e-
quivalent conditions." Want op deze
hoogten treft men een aantal omstan
digheden aan, die equivalent zijn met
die in het wereldruim.
Gewichtloosheid
Een van de meest intrigerende pro
blemen van de ruimtevaart is de toe
stand van gewichtloosheid, die optreedt
als de lichamen aan de aantrekkings
kracht van de aarde zijn onttrokken.
Dat zal kunnen gebeuren in een ruim
testation bij voorbeeld, als dat een baan
om de aarde beschrijft. In de atmos
feer laat op het ogenblik die merk
waardige toestand van gewichtloosheid
zich slechts gedurende een zeer korte
tijd te voorschijn brengen. By voor
beeld, doordat men een vliegtuig met
valsnelheid laat duiken, terwijl de op
tredende luchtsnelheid met behulp van
motorkracht gecompenseerd wordt. Ge
durende enige seconden zijn de inzit
tenden dan zwaarteloos.
Is dat voor hen een genoegen, of
een bezoeking?
Men is bezorgd geweest, dat het
voor de mens een verschrikking zou
zijn. En of dat inderdaad zo is, weet
men nog steeds niet, want men kan
het experiment niet lang genoeg la
ten duren. Maar op het jongste astro-
nautische congres te Rome heeft dr.
Siegfried Gerathwohl uit de Verenig
de Staten daaromtrent zeer belang
wekkende eigen ervaringen meege
deeld. Alleszins, weer slechts strek
kend over een tijdsverloop van secon
den.
De situatie is merkwaardig: men
zweeft. En ook de voorwerpen vallen
niet meer, maar zweven. Wat onder
vindt het menselijk organisme van de
ze situatie? De meeste proefpersonen
vinden het prettig. Anderen „deed het
niets", maar er waren ook bij wie
symptomen optraden, niet ongelijk aan
die van lucht-, wagen- of zeeziekte. De
grote vraag is uiteraard, hoe men zich
zal voelen, wanneer het verschijnsel
blijft voortduren. Dat zal de toekomst
moeten leren.
Maar één ding is zeker, dank zn de
in de richting van de ruimtevaart evo
luerende luchtvaartgeneeskunde, zal de
aspirant-ruimtevaarder van overmor
gen, als hij in het ruimtevaartuig stapt,
in fysiologisch opzicht weten, waar hij'
aan toe is.
Mr. H. C. M. EDELMAN
aanvankelijk geen genade in de ogen
der experimentelen. In Vink enoogs
bloemlezing „Atonaal" kan men lezen
hoe Elburg en Schuur tenslotte door
de avant-garde „geannexeerd" werden.
Diels liet zich per se niet onderbren
gen. Hij was, vooral ook als essayist,
hun Johannes de Doper geweest. Zij
wisten en weten nauv sli. ks wat zij aan
hem te danken hebben. Zijn uit Het
Woord gebundelde opstellen, getiteld
„Het Ongerijmde", maakten ruim baan
voor het experiment. Toch konden zij
niet als program dienen. Diels bleet
met zijn buitengewone intelligentie,
met al zijn gevoeligheid voor woord
magie en met heel zijn aandacht voor
wat er in het buitenland aan moderne
poëzie werd gedaan, een man van de
klassieke wereld. Hij integreerde het
absurde als levensgevoel in zijn werk,
maar hij was niet geboren en getogen
in het absurde en hij bleef dientenge
volge een toekijker. Etiketten als ex
pressionist en symbolist lieten zich op
hem plakken. Hij probeerde de chaos
te beheersen vorm te geven, harmonie
af te dwingen. Hij bleef, zo modern als
hij was, een klassiek meester, een ma
ker van met poëtische sensatie geladen
verzen. De term „poëtische sensatie"
was hem lief. De dichter behoorde die
sensatie te beheren en te regisseren.
Hij diende, rationeel, verantwoordelijk
te zijn voor het irrationele moment dat
alle echte poëzie kenmerkt, Zo stond
hij dus met vol bewustzijn achter en
in zijn werk. Het automatische, blinde,
totaal onverklaarbare associëren van
beelden op zodanige wijze, dat er een
poëtische sensatie ontstaat, kreeg bij
hem geen kans. Als hij schrijft over
„cocktailshakers van noorderlicht", is
dit in het kader van zijn vers „logisch"
verantwoord. Men kon met Diels de
batteren over de noodzaak van dit door
niets te vervangen beeld.
Ongelukkigerwijs is aan zijn poëzie
tot op heden weinig belangstelling ten
deel gevallen. Aanvankelijk was hij
als dichter te nieuw; daarna scheen hij
passé. Zijn eerste bundel, evenals zijn
boek met psalmvertalingen van de
Spaanse dichter Quevedo, kwamen als
ramsch op de markt terecht. Diels
heeft prachtige, uiterst ritmische ver
talingen van Spaanse dichters geleverd,
met name van Garcia Lorca. Sugges
tief kon hij in vriendenkring zijn
werk door voordracht levend maken.
Hij legde er dan scanderinger in, ver
gelijkbaar met bewegingen in de dans
kunst. Hij was een meesterlijk tango
danser. Zijn affiniteit met de Spaanse
cultuur kwam ook daarin tot uitdruk
king.
N. V.
Luitenant-kolonel Stapp op de raket-slede.
Vervolg van -agina 1)
immers verbetering van de invalidi
teitswet, allen zijn het met de K.V.P.-
eis eens dat op korte termijn gezorgd
moet worden voor onze weduwen en
wezen, enz. Het verschil ligt dus die
per, wezenlijker; in de praktijk staan
we vaak zeer dicht bij elkaar". Zo is
het inderdaad. Ten aanzien van onze
sociale verlangens blijkt telkens op
nieuw dat, zij het geredeneerd vanuit
oog op onderscheiden uiteindelijke doel
stellingen, we het over praktische
maatregelen volledig eens kunnen zijn.
We denken nog maar eens aan de
wijze waarop de algemene ouderdoms
wet is tot stand gekomen.
Maar dan is het ook duidelijk dat
het veel meer dan arrogant, dat het
onfatsoenlijk is en oneerlijk om het voor
te stellen alsof bepaalde, op zich zeer
goede maatregelen uitsluitend te dan
ken zouden zijn aan een bepaalde po
litieke groepering.
Het is daarom dat we nu nog eens
nadrukkelijk de aandacht willen
vestigen op de sociale verlangens,
die met name in de katholiek-sociale or
ganisaties gegroeid zijn en geworden tot
een bijzonder hoofdstuk in 't werkpro
gram van de K.V.P. Daarbij is het goed
te herinneren aan wat de heer Evert
Vermeer, voorzitter van de P.v.d.A.,
voor de V.A.R.A. heeft gezegd op 6
oktober j.l.„Ieder, die geroepen wordt
om een kabinet te vormen moet weten
dat hij het program van zulk een kabinet
niet kan opstellen, alsof hij het alleen
voor het zeggen heeftZelfs als een
partij de meerderheid zou behalen, be
tekent dat regeren van die partij niet
zonder meer een partijprogram uitvoe
renEen compromis sluiten wil ech
ter niet zeggen zolang Zoeken naar
overeenstemming, dat geen der partijen
in het compromis ook maar iets van
zichzelve meer heerkent. Zulk een com
promis is zinloos." Wij willen wel zeg
gen het met deze opvatting eens te zijn.
Wanneer we nu d£ opmerking van
de heer Cals en de constatering van de
heer Vermeer in verband met elkaar
bezien, zal dit zonder twijfel voor het
werkprogram van de nieuwe regering
betekenen, dat t.a.v. van het sociale
hoofdstuk, op korte termijn aandacht
zal moeten worden geschonken aan de
hierna volgende punten. De eerste zorg
zal moeten worden geschonken aan de
lijders onder ons, waarbij vooral is te
denken aan de velen die in de G.SW.-
regeiing zijn opgenomen (Gemeentelij
ke Sociale Werkvoorziening). Deze
mensen gaan nog altijd met een uur
loon van 91 cent naar huis, hetwelk
eenvoudig schande is. Voorts staat op
vrijwel alle werkprogramma's van de
politieke partijen, en zeer bijzonder op
dat van de Katholieke Volkspartij, de
kinderbijslag volksverzekering, de af
bouw van de invaliditeitswet, afdoen
de regeling voor weduwen en wezen,
wettelijke regeling van de beroepskeu
ze, tot stand komen van een coördina
tie-wet sociale verzekeringen, en ein
delijk eens een ziekenfondswet.
Met deze incomplete opsomming wil
len we bij voorbaat vastleggen dat we
hier niet te doen hebben met een uit
sluitend socialistisch programma, maar
minstens zozeer met een stuk katho
liek-sociale politiek, waarbij we er er
kentelijk voor zullen zijn als ook de
socialisten en anderen hun medewer
king er aan willen verlenen.
Een zeer aantrekkelijke vioolplaat, waarnaar het prettig is te luiste
ren, doch die ook zeer geschikt is om dienst te doen, wanneer
men om de een of andere reden behoefte heeft aan een achter
grond-muziekje, is de 33 toeren langspeler van het merk DECCA, nr.
LK 4122, waarop een tiental charmante nummers zijn opgenomen,
die op een even charmante wyze worden uitgevoerd door het befaam
de strijkorkest van Mantovani. De vioolklanken dansen en zingen
weer in alle maten en toonaarden, op bevel van Mantovani juichen
en jubelen ze of smeken en klagen, naar de sfeer en de stemming van
de composities het willen. De partijen van de andere instrumenten
omlijsten de muziek der violen of zetten deze aan. Ook deze plaat
getuigt ervan, dat Mantovani de kunst verstaat, sprankelende arrange
menten te schrijven, waarbij hij niet zelden zeer bekoorlijke toon-
kleuren oproept. Het programma van de plaat vermeldt de nummers:
The lonely ballerina, Dusk, Ma chère amie, June night, The dêserted
ballroom, Naila lazy gondolier, Begin the Beguin, een intermezzo
uit de Cavalleria Rusticana, Dream Edelma en Come back to me. Op-
name en weergave zijn van uitstekende kwaliteit.
Cowboy—Romantiek luidt de eentonig. De titel luidt „In the stül
titel van de grote 33 toeren- of Lit mgitu" en de nununurs neten.
._„,G I concentrate on you, In the still ot
plaat nr. 45091 LPH van het n]ghtEast of the sun en Blue is
label POLYDOR, die de zangeres en the night. Over de muzikale uitvoe-
zangers Caterina Valente, Peter Alex- ring als zodanig intussen geen kwaad
j 1j R„„„« woord; ze had evenwel meer over-
ander, Gerhard Wendland en Bruce tuigfj zjjn. Vervolgens: op
Low laten horen, samen met of afge- Durium TJ 20013: de Italiaanse trou-
wisseld door de Gloria Sisters en de
orkesten van Adalbert Luczkowski,
Mac Greger en Kurt Edelhagen, in
een selectie van prettig-pittige Wild-
Westmuziekjes. Van de aangename
melodieën seven de snaarinstrumen- 8er en wat pittiger nummertje zong.
meioaieen geven ae snaarinstrumen Natuurlijk, dat is een kwestie van
badour Rino Saivati zingt met war
me stem veelgevraagde Italiaanse
liedjes en begeleidt zichzelf op de
guitaar. Dat laatste doet hij bijzon
der goed. Zijn spel vertelt! Jammer,
dat Rino ter afwisseling niet een vlug-
er en wat pittiger nummertje zong.
ten de toon aan, doch daarbij bepa
len mede de fikse trompetklanken,
de frisse geluidjes van de xylofoon,
de „galop" van het slagwerk en de
opgewekte zang, die aparte sfeer van
de prairie. Het stemmenmateriaul is
niet overal even rond, doch zulks
stoort nauwelijks. De nummers op
deze levendige plaat heten: Der
Mond halt seine Wacht, Billy oh Bil
ly, Der Himmel war noch nie so blau,
Golden Jimmy, Gaucho, Wenn die
Sonne scheint in Texas, Bei uns in
Laramie en Dudel-dudel-dandy. De
langzame nummers wisselen de snel
lere af. Op sommige liedjes is het
nog prettig dansen op de koop toe.
Plaat heeft een beste weergave.
Philips is uitgekomen met de tien
de, derhalve dus de jubileum
plaat in de Popular Favourites-
serie. De 33 toerenplaat is uitge
bracht onder het nummer B 07180 R.
De populairste „hits" van de laatste
tijd we bespraken ze reeds afzon-
derlij1- zijn op deze plaat samen
gevoegd. Te weten: Frankie Laine,
die „Ticky ticky tick" zingt, Doris
Day met „What ever will be, will
be", Guy Mitchell in „Give me a
smaak. Op Philips nr 422088 PE zijn
al eerder besproken opnamen verza
meld van vaderlandse liedjes, die
worden gezongen door de koorvere
niging Pro Musica o.l.v. Lex Karse-
meijer met orgelbegeleiding van
Pierre Palla. Al eerder merkten wij
op, dat wij die orgelbegeleiding niet
geslaagd vinden. Zij remt het tempo
van de zang en zet een domper op
de frisheid van de teksten. Nummer
4 in de serie „Les Frères Jacques"
is uitgebracht op het Philipsplaat"
je nr 432109 NE. Uiteraard zorgen
het orkest van André Pop en de pia
nist Pierre Philippe weer voor een
verrassende, typisch Franse begelei
ding van het geestige en met tal
van parodietjes doorkruide repertoi
re van het kwartet, dat opnieuw al
lerhande, boeiende streekjes uithaalt
met zijn prima stemmenmateriaal.
Het program: La Marie Joseph, Le
Cirque, La violoncelliste en Chanson
pour les enfants l'hiver.
Een paar 78 toeren-platen tot slot:
Philips B 21962 H: Mitch Miller's or
kest en koor met de langzame fox
trot „Song for a summer night,"
dat ons tegenvalt van vriend Mil
ler en het vluggere nummer „Fol
low me," dat weer je-ware-Mitch is.
Ronnex 10101: Twee walsen, de Kei-
zerwals en de wals „Vienna Life,"
beide van J. Strauss, uitgevoerd door
het Ronnex-orkest o.l.v. Louis Mar
shall. Het kan te wijten zijn aan de
niet zo beste kwaliteit van onze re
censieplaat, dat zij ons niet kan be
koren. De arrangementen maken
een rommelige indruk, de aanzet
carriage with eight white horses", van het ritme domineert te sterk;
kortom; het geheel klinkt nogal
The Four Lads met „No not much",
Louis Armstrong in „When the red
red robin, comes bob, bob, bobbin
along", Jo Stafford, die „It's almost
to-morrow" zingt, Vic Damone, die
„We alle need love" voor zijn reke
ning heeft genomen en tenslotte De
John Sisters, die haar uiterste best
weer doen in „Hotta chocolotta". De
dames en heren worden begeleid
door bekende grote bands en show
orkesten. Liefhebbers van moderne
songs kunnen aan deze jubileumplaat
hun hart ophalen.
at Tito Schipa niet alleen een
gewaardeerde opera-zanger is
maar ook een hartstochtelijk
en gevoelvol vertolker van het Ita
liaanse lied, het Napolitaanse lied
in het bijzonder, laat een 33 toeren
Durium-plaat horen, die speciaal aan
deze nog alom gevierde tenor is ge
wijd. Zijn gemakkelijke, krachtige en
heldere stem geeft tezamen met de
frisse, begeleidende muziek van het
orkest van Mino Campanino, die
aparte sfeer van vitaliteit en zonnig
heid, welke het Italiaanse lied ty
peert. De nummers op deze plaat
heten: Na sera'emaggio, Chi se nne
scorda Cchiu, Funiculi funicula, Pas-
sione, Te sto' aspettanno, Desiderio
'e sole, 'o Ciucciariello en Pianef-
forte 'e notte. Feestelijke plaat.
amateuristisch.
Ronnex 10100; Armand Freud'hom-
me speelt bij ritmische begeleiding
Chopin-mu^iek op het hammondor
gel. Chopin-muziek is veel te veel
gezegd. Ray Maxwell heeft name
lijk thema's uit Chopins partituren
gebruikt om er moderne dansmuziek
van te maken. Het spijt ons, mijn
heer Maxwell, maar dit gaat echt
te ver. En het is zo erbarmelijk ar
moedig. Laten wij het daar maar
bij houden.
Ronnex 10110, Het zangensemble
„The Continentals" zingt Ain't she
sweet" en „September song" en doet
dat vaardig en met gevoel voor nu
ances. Het wordt bijgestaan door be
geleidende orkesten, die wel sfeer
weten op te roepen. Verscheidene
soli-partijen getuigen van smaak en
fantasie. Op beide nummers kan
worden gedanst.
Decca M 33990: AU Star Hit Parade.
Het plaatje geeft waar voor zijn
geld. Achtereenvolgens zijn te beluis
teren: Dickie Valentine in „Out of
town," Joan Regan met de song
„My September Love," Winnifred
Atwell, die een honky-tonk verta
ling geeft van „Mack the Knife,"
Dave King, die „No other love"
zingt, Lita Roza, die een traan laat
vallen in ,,A tear fell" en tenslotte
het nummer „It 's almost to-mor
row," gezongen door David Whit
field. Prettige, gevarieerde plaat,
vocaal en instrumentaal goed ver
zorgd.
Een 33 toerenplaat boordevol goe
de, beschaafde dansmuziek, is
de Phllipsplaat P 10095 R, num
mer 3 in de serie „Take your part
ner", die afwisselend de volgende
vaderlandse orkesten en ensembles
laat horen: The Ramblers met zang
van Janie Bron, het orkest van Jan
Corduwener, het Hotcha Trio met
ritmische begeleiding, het tango-or
kest van Malando en Cor Steijn, te
zamen met de violist Sem Nijveen
en ritmische begeleiding. Het reper
toire vermeldt: de quicksteps: Year
ning, Have I told you lately, Linger
Awhile en Some of these days; de
foxtrots: Glutrote Rosen en My blue
heaven, de tango: Barrioreo en de
wals: Goodnight sweetheart. Geva
rieerde dansmuziek dus, die met zorg
is uitgevoerd. Plaat, waar men ple
zier van hebben kan.
De eerste Sinterklaasplaatjes
zijn intussen al van de pers
gekomen. Zij dragen het label
Philips. Op de 78 toerenplaat nr. P
17592 staat een achttal Sint Nico-
iaasliedjes, terwijl de 45 toerenplaat
nr. 422090 PE maar liefst 17 Sint
versjes telt. Ze worden bU een ge
zellig muziekje van Jan Corduwe
ner op een vrolijke en ongedwongen
wijze gezongen door het Amster
dams kinderkoor o.l.v. Bep Ogterop.
Allebei plaatjes, die straks niet te
missen zijn. FRÉDÉRIC.
Over naar de 45 toerenplaatjes
Op Polydor nr 23200: de zan
geres Caterina Valente, die
bij treffende muziek door het orkest
van KuTt Edelhagen op sfeervolle wij
ze „Macky Messer" en „Der Tag
hat so viele Lieder" zingt, waarmee
zij vele moderne „vertalingen" van
met name „Macky Messer" in een
verre schaduw stelt. Polydor nr
23195 presenteert een selectie van
„dansschlagers" onder de titel „So
wird's nie wieder sein". Fritz Schulz-
Reichel bespeelt smaakvol de piano;
op de achtergrond tekent het orkest
van Harry Hermann kleurrijke de
cors. De titels van de nummers ver
raden al, dat dit dansplaatje bij voor
keur de belangstelling zal hebben van
diegenen, op wie Amor zijn gloeien
de pijlen schoot. „Es führt kein an-
derer Weg zur Seligkeit", „Der klei
ne Liebesvogel"„Parlez-moi d'a-
mour", „So wird's nie wieder sein"
en zo meer. Een dromerig muziekje
op de cadans van het Latijns-Ame
rikaanse ritme wordt op het Decca-
plaatje BME 9071 verzorgd door Gor
don Jenkins (piano) en zijn orkest.
Naar onze smaak is het plaatje wat
