De familie P. van Uzze
ft
1
1
1
1
1
m
m
SCHEEPVAARTMRICHTEN
Bekering HEIDENEN
FAHRENHEIT
Ali Sindja
Draaiorgels
1
1
m
Bonjour Tristesse
eter
Wmmmm
iplps
f
ERIC DE NOORMAN
«secs»"-
.«w**
EKENCURSUS
iïmm
ZATERDAG 20 OKTOBER 1956
PAGINA 13
X
131 59 190
b
u
|5~
Oplossing kruiswoordraadsel
van vrijdag
Pater Gusinde S.V.D.
terug van N.-Guinea
f::
JÉ
MARKTBERICHTEN
Als Pa zo de al
manak doorleest,
dan kon er wel
eens een hittegolf
deze week komen.
Mocht dat zo zijn,
dan neemt Pa het
U helemaal niet
kwalijk wanneer U
deze keer eens niet
zo ijverig puzzelt
en inzendt, doch
heerlijk in de zon
gaat wandelen. U
weet wel net als
jaren geleden. Heer
lijk in het over
hemdje, kraag los,
mouwen opge
stroopt en het
neusje in de rich
ting van de zon.
Mocht het echter
toch weer regenen,
koud en guur zijn,
dan staat hier een
kruiswoordraadsel
Voor U gereed. Dan
kunt U heerlijk bij
Uw elektrisch ka
cheltje gaan zitten
puzzelen. Pa hoopt
echter, dat het niet
nodig zal zijn.
De omschrijvingen luiden:
Horizontaal: 1 dorp in Utrecht, 6 vr.
munt, 10 dooreen gestampt eten, 14 le
ger, 15 stad in Arabië, 16 gast, 17 meis
jesnaam, 18 bestuur, 20 emmer, 21 vo
gel, 23 koud van schrik, 24 telwoord, 26
deel van een Franse ontkenning, 27
plaats in de Betuwe, 29 voor, 30 wand
versiering, 31 hemellichaam, 34 groot
geheel (meerv.), 36 bijb. naam, 37 drink
gerei, 39 hijswerktuig, 42 deel v. e. koei-
enmaag, 44 bijeenkomst van cowboys, 46
ritueel gebruik, 47 tussen (Lat.), 49
strijdgewoel, 51 onbepaald voornaam
woord, 52 raadsel, 54 Spaanse dame, 56
goeierd, 58 tijdvak, 59 halmen van ge
dorst koren, 60 onmeetbaar getal, 61
krantenverkoper, 62 onheilsgodin, 63
nauwsluitend, 67 wisselborgtocht, 69 uit
bouw (meervoud), 72 meisjesnaam, 73
wreed keizer, 74 vlug (Frans), 75 gees
telijke, 77 vervoermiddel, 78 voedsel, 79
fijne geur.
Verticaal: 1 tijding, 2 jongensnaam, 3
het zij zo, 4 noot, 5 snavel, 6 schilder
gerei, 7 groep voorname personen, 8
koordans, 9 niet hetzelfde, 10 voornemen,
11 kledingstuk, 12 ordebewaarder, 13
bekend schaker, 19 vogel, 22 riviertje in
Engeland, 25 drooginrichting, 28 koeien-
maag, 29 edelsteen, 30 bewoner van IJs
land, 31 militair hoofddeksel, 32 braad-
inrichting, 33 kledingstuk, 34 dochter
van Aeëtes, 35 bloeiwijze, 38 leesteken,
40 gast, 41 rivier in Rusland, 43 vreemde
munt, 45 schaaldier, 48 meisjesnaam, 50
roem, 53 uitholling, 55 bovenste gedeel
te, 56 kapgebint, 57 ooievaar, 59 kei, 61
overal, 62 opgemaakt stuk, 64 evenredig
heid, 65 levenslucht, 66 vreemde munt,
68 vogel, 70 rijtoer, 71 stad in België.
Oplossingen op briefkaart in te zen
den tot en met 13 okt. aan 't Kasteel
van Aemstel afd. prijsraadsel, N.Z.
Voorburgwal 65, A'dam, met vermelding:
ouder of jonger dan 18 jaar.
Oplossing 15 september 1956
747 3 249
616 177 - 439
56
1
2
3
4
5
7
8
,0
11
12
13
14
,6
17
19
20
21
22
27
26
29
31
32
33
35
36
38
40
*1
*2
47
49
2
S3
SS
Sb
S7
bO
62
63
64
65
66
67
6D
69
70
73
74
7S
76
77
78
79
B:
5 x
8 7
4-
13 65
72
51 21
De prijswinnaars zijn:
G. Groen, Prof. Poelsstraat 21, Hilver
sum, J. Smakman, Ampzingstraat 19,
Haarlem, A. Egberts-Holla, Sloterpolder
372 ea, Amsterdam-W.
Horizontaal: 1. mondig; 6. manier; 11.
ao?; 12. select; 14. lel; 16. vlegel; 19. ot;
20. ook; 22. parallel; 25. neon; 26. nee;
28. kma; 29. elite; 31. un; 32. ge; 33. sen;
35. danig; 37. eibert; 40. boa; 41. ee; 42.
gal; 43. elite; 44. ram; 46. om; 47. eel; 49.
pedaal; 52. karei; 54. ate; 56. ne; 57. no;
58. erker; 60. lot; 62. ade; 63. pond; 64.
lampreel; 67. nes; 69. ba.; 70. arcade; 72.
ere; 74. luimen; 77. on; 78. ongare; 79.
agaten.
Verticaal: 1. mol; 2. noga; 4. islam; 5.
ge; 6. meten; 7. ac; 8. nto; 9. elkeen; 10.
re; 11. avenue; 13. lol; 15. lenige; 17. epe;
18. erker; 21. ontaarde; 23. las; 24. 11: 27.
enigma; 30. ido; 32. geleerde; 34. edict;
36. iemand; 38. ba; 39. tel; 40. bep; 45,
aa; 46. okapie; 84. elk; 50 enter; 51 elp; 59
nen; 53. rennen; 54. arabie; 55. elp; 59.
el; 61. orang; 62. ala; 65. mam; 66. echt;
68. sla; 71. don; 73. ro; 75. ur; 76. ea.
De bekende Oostenrijke ethnoloog
pater Dr. Martin Gusinde S.V.D. is
van zijn expeditie naar de Pygmeeën
van Nieuw-Guinea teruggekeerd.
Binnen enkele dagen wordt de pries-
tergeleerde op de katholieke universi
teit van Washington verwacht, waar hij
sinds 1949 anthropologic doceert.
De expeditie, de laatste grote ontdek
kingsreis van de 70-jarige geleerde, had
een sensationeel succes.
Pater Gusinde heeft op zijn reis door
Centraal Nieuw Guinea kunnen vast
stellen, dat het ontoegankelijk geberg
te van dit deel van Nieuw-Guinea door
dwergmensen bewoond wordt; op het
ogenblik leven nog ongeveer 3500 oer
wouddwergen in het nauwelijks ontdek
te berglandschap van dit eiland.
En daar staat een mens
dan ineens met een avond
je Brussel in zijn handen
gestopt. Wat doet U in zo'n
geval? Ik weet het nooit.
Er is natuurlijk van alles
te doen in zo'n stad. Som
mige mensen weten dan
altijd intuïtief precies,
waar, wanneer, wie, wat
en waarom. Ik niet. Ik weet niets. En
ik begin dan ook met een eindje om
te lopen en gewoon maar eens wat
hier en daar te kijken. Vervolgens
koop ik een krantje en ga er ergens
mee in een café zitten. „Le Soir" be
vat een uitgebreide agenda. Te uit
gebreid. Ik kan geen keus doen. Ik
sla het blad dicht en kijk om mij heen.
In een Brussels café is van alles te
zien. Obers met gouden tressen en
spiegels in het goud gevat. Op de tafel
een enorme stolp met wafels. Ietwat
luidruchtig alles, maar duidelijk. Als
ik genoeg heb van het goud, loop ik
de straat weer op. Inmiddels is het te
laat geworden voor het theater. De
bioscoop. Dat nooit. Ik loop dus weer
maar wat. De Boulevard Anspach.
Lichtreclames. Knipperende, knip
ogende, tuimelende, draaiende en
wentelende lichtreclames en licht
kranten. De reclamejongens doen hun
best. Voor mij hoeft het niet. Ik ge
loof ze allemaal. Behalve die van de
film. Het „ontroerendste liefdesepos
van deze eeuw", daar trap ik niet in.
Maar voor de rest geloof ik ze alle
maal. Ik vind alles even lekker en
even degelijk en even welgemaakt. De
twee-happenproef is voor mij over
bodig. Stel je voor, dat elkeen er zo
over dacht als ik. Dat iedereen ze ge
loofde, de reclame-jongens. Waar zou
den ze dan blijven. Ach ja, we moeten
per slot van rekening allemaal leven.
Merkwaardige stad, Brussel: een beet
je veel imitatie-Parijs en ook een
beetje Brusel.
Ik moet nog wat doén met mijn
avondje. Maar nu is het te laat ge
worden. Ik ga naar mijn hotel. Ik
stommel de trap op en ik vraag mij
af, waarom in Brussel de hotels dus
danig zijn ingericht, dat Sartre en
Frangoise Sagan samen er aanwijzin
gen voor schijnen te hebben gegeven.
Ik logeer bij het station. Er dondert
een trein voorbij. Ik sluit de ogen.
Bonjour Tristesse.
COTTICA, p. 19 Azoren n. Curasao.
MAASDAM, 19 te Port au Prince.
NOORDAM, p. 20 Cape Race n. New York.
ORANJESTAD, 19 te Pto Limon.
TEGELBERG, 17 te B. Aires.
WILLEMSTAD, 19 te Antwerpen.
WILLEM RUYS, p. 20 Aden n. Suez.
AAGTEKERK, 17 te Mombassa.
AMOR. p. 20 St. Vincent n. Malta.
AENEAS. 18 t e Kalivia.
ATTIS, 20 v. Demerara n. Nickerie.
ALBIREO, 19 te Calcutta.
ALDABI, 19 te Antwerpen.
AARDIJK, 20 Key West n. Newport News.
ALPHACCA, 19 te Rio Janeiro.
AMPENAN, p. 20 Mlnicoi n. Belawan.
AMELAND, p. 20 Mogadisco n. Bahrein.
ARKELDIJK. p. 20 Kreta n. Port Said.
ASTRID NAESS, p. 20 Ouessant n. Fahah.
AMSTELBRUG, 20 Teneriffe n. Hamburg.
ALDERAMIN, 19 te Genua.
ANGOLAKUST, 18 te Amsterdam.
ABBEDIJK, 19 te New Orleans.
ALKAID, 19 te Montevideo.
ARGOS, 19 te Tel Aviv.
ALPHARD, p. 20 Kaap Verde n. Pepel.
ALNATI, p. 20 Burlings n. Las Palmas.
BATANG, p. 20 Sabang n. Aden.
AEGIS. 20 v. New Orleans n. La Guaira.
AGAMEMNON, 19 te Pto. Cabello.
BAWEAN, 19 te Singapore.
BLIJDENDIJK. 19 te New York.
BENGALEN, 19 te Colombo.
BOSKOOP, 21 te Antwerpen verw.
CONGOKUST, 19 te Bordeaux.
CALTEX DELFT. 20 v. Ras Tanura n. Suez
CLAVELLA, 19 te Karachi.
CALTEX UTRECHT, p. 20 Azoren n. R'dam
CRANIA, p. 19 Ouessant n. Curasao.
CINULIA. p. 20 Ouessant n. Rotterdam.
CALTEX ROTTERDAM, p. 20 Port Soedan.
n. Bandar Mashur.
DUIVEN DIJK, 18 te Londen.
DAPHNIS, p. 19 Azoren n. Amsterdam.
DRENTE, p. 20 Ceylon n. Aden.
DRACO, p. 20 Dungeness n. Bordeaux.
DUIVENDRECHT, p. 20 Terschell. n. R'd.
EENHOORN, 19 te Piraeus.
ESSO DEN HAAG, p. 20 Burlings n. Sidon.
ESSO AMSTERDAM, p. 20 Ouessant n. Ant.
EEMLAND, 19 te Rio Janeiro.
ENA, p. 20 Parnahyba n. Curacao.
ENGGANO, p. 20 Kp Guardefui n. Bel.
FLEVO, 20 té Hamburg verw.
GAASTERLAND, 18 te Porto Aiegre.
GAASTERKERK, p. 20 Port Soudan n. Djib.
GIESSENKERK, 19 te Bremen.
GOOILAND, p. 20 St. Pauls Rock n. L.Palm
GORDIAS, 19 te IJmuiden vastgemaakt.
HYDRA. 19 te Ciudad Trujillo.
HILVERSUM. 20 v. Fahaheel n. Kwlnana.
HAARLEM, 22 te Londen verw.
HAULERWIJK, 19 op 550 mijl w te n Azoren
n. Bremen.
HERA, 19 op 800 mijl no Trinid. n. R5d.
IVOORKUST, 19 te Takoradi.
JAPARA, 19 te Southampton.
KARA, p. 19 Kaap Comorin n. Perz. Golf.
KALINGA, 19 te Port Said.
KOPIONELLA, 19 te Trinidad.
KIELDRECHT. 19 te Rotterdam.
KARIMATA, 19 te Suez.
KATELYSIA. f>. 20 Makkala n. Suez.
KENIA, p. 20 Trinidad n. Curasao.
KREBSIA, p. 19 Natal n. B. Aires.
KOTA BAROE, 19 te Baltimore.
LINDEKERK. 19 te Rotterdam.
LUTTERKERK, 18 te Rotterdam.
LEKKERKERK, p. 20 Dungeness n. Antw.
LISSEKERK, p. 20 Malta n. Port Said.
LOMBOK, 19 te Beira.
LAURENSKERK, 19 te Marseille.
MAASLAND, 19 te Santos.
MYONIA. p. 20 Ceylon n. Abadan.
MAASKERK, p. 20 Sicilië n. Rotterdam.
MIDAS, 18 te Malta.
MALEA, p. 20 Menado n. Nauru.
MIRZA, 20 te Pladju verw.
MARISA. 19 te Iskenderun.
MATARAM, 20 te Bilbao verw.
NIEUW HOLLAND, 19 te Makassar.
NANUSA. 19 te Basrah.
NERO, 20 v. Bilbao n. Leixous.
NESTOR, 20 v. New Orleans n. Maracaibo.
NOTOS p. 20 Dungeness n. Amsterdam.
OVERIJSEL, 19 te Alexandrië.
OOSTKERK. 19 te Dakar.
OLDEKERK. 19 te Genua.
OBERON, 19 te Antwerpen.
PRINS PHILIPS WILLEM, p. 20 Scllly n.
Montreal.
PHILETAS, p. 20 Ouessant n. Lissabon.
PRINS WILLEM V, 19 te Chicago.
REMPANG, 19 te Brisbane.
ROEPAT, 19 te Mogadisco.
ROELF, 18 te Aarhuus.
RONDO, p, 20 Kaap Guardefui n. Belawan.
SLAMAT. 19 te Penang.
STAD ARNHEM. 19 te Middlesbrough.
STAD ALKMAAR, p. 20 te Emden verw
STAD DORDRECHT, 19 te Gibraltar
SCHELPWIJK, 19 te Port Said.
STAD BREDA, 19 te Rotterdam,
STRABO, 19 te Alicante.
STAD LEIDEN, p. 20 Massowah n. Antw.
SCHIE. 18 te Tanger.
SUMATRA, p. 19 Azoren n. Port Said.
STAD BANKA, p. 20 Geraldton n. Surabaia.
TABIAN, 19 te Djibouti.
TERNATE, p. 20 Aden n. Havre.
TAMO. p. 20 Dungeness n. Rio Janeiro.
TAWALI, 19 te Vizagapatnam.
TRAJANUS, 19 te Barbados.
TEIRESIAS, p. 20 Geraldton n. Aden.
TANKHAVEN I, 20 te Pt Swettenham verw.
TERO. p. 20 Fernando Noronha n. Antw.
UTRECHT, 19 te Surabaia.
VAN NOORT, 19 te Surabaia.
WAAL, 19 te Hamburg.
ALGENIB 20 v. Santos n. Montevideo.
APPINGEDIJK 19 te Santos.
DIEMERDIJK 19 te Los Angeles.
KENIA 20 te Curasao.
LAAGKERK 20 te Suez.
LEMSTERKERK 20 v. Mostaganem n. Genua.
OOTMARSUM 20 te New Orleans.
ORANJE 20 rede Massawa.
ORANJESTAD 20 v. Pto. Kimon n. Cristobal.
PENDRECHT p. 20 Gibraltar n. Banias.
P. G. THULIN -9 v. Philad. n. Sev. Islands.
POLYPHEMUS 20 te New York.
TABINTA p. 20 Napels n. Barcelona.
TJINEGARA 20 v. Tristandacunha n. Kaapst.
ZONDAG
HILVERSUM I 402 m KRO: 8.00
Nws. 8.15 Gram. 8.25 PI. Hoogmis.
NCRV: 9.30 Nws. 9.45 Gram. IKOR:
10.00 Caus. 10.15 Kerkmuz- 10.30 Prot.
pr. 11.30 Vragenbeantw. 11.45 Caus.
NCRV: 12.00 Gram. KRO: 12.15 Gram.
12.20 Apologie. 12.40 Gram. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nws. 13.10 Dansmuz.
13.45 Boekbespr. 14.00 Jeugd. 14.30
Sopr., tenor en piano. 15.10 Klankb.
15.40 Gram. 15.45 Muz. caus. 16.15
Sport. 16.30 Vespers. NCRV17.00 Prot.
pr. 18.30 Gram. 18.40 Omr. ork. 19.00
Kerkelijk nws. 19.05 Samenzang. 19.25
Caus. KRO19.45 Nws. 20.00 Strijdkrach
ten. 20.45 Gram. 20.50 Cabaret. 21.20
Caus. 21.30 Hoorsp. 22.10 Promenade ork.
en sol. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nws.
23.15 Gram.
HILVERSUM II, 298 m VARA 8.00
Nws. 8.18 Platteland. 8.30 Weer of geen
weer. 9.45 Caus. 10.00 Viool en cello.
10.20 Met en zonder omslag. 10.50 Het
pik van zoete kelen. 11.20 Cabaret.
AVRO: 12.00 Lichte muz. 12.30 Sport-
spiegel. 12.35 Even afrekenen, heren!
12.45 Westindisch ork. 13.00 Nws. 13.10
Strijdkrachten. 14.00 Boekbespr. 14.20
Gram. 14.30 Concertgebouwork. en so
list. (15.30 Caus.). 16.40 Sportrevue.
VARA: 17.00 Zigeunerork. 17.30 Jeugd.
17.50 Nws. 18.05 Sportjourn. VPRO: 18.30
Prot. pr. IKOR: 19 00 Prot. pr. 19.30
Padiozondagsblad. AVRO20.00 Nws.
20.05 Amus. muz. 20.35 Hoorsp. 21.15
Lichte muz. 21.40 Voordr. 21.50 Piano-
Voordr. 22.00 Hersengym. 22.20 Gram.
22.50 Journ. 23.00 Nws. 23.20 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS: 11.00-12.00 Eurovisie: Inwij
ding van het Europese Venster in de
Kathedraal van Straatsburg. IKOR:
17.00-18.00 Remonstrantse kerkdienst.
ENGELAND, BBC, home service 330
rn: 15.30 Ork. conc. 17.30 Gram. 19.15
Lichte muz.
üght program. 1500 en 247 m
on on 9evar- muz. 19.45 Pianorecital.
oo?n i;!chte 22.00 Gevar. muz.
Mn os p e 123.45 Gram.
80Q ,^£STDEUTSCHER rundfun
J -12.00 Amus. muz. 13.10 Omr. ork.
inJl Dansmuz. 18.15 Symf. ork. 18.45
?o^ï" U, en P!ano- 20.00 Lichte muz.
oo il Lichte muz. 23.00 Amus. muz.
Gevar. muz. 0.05 Symf. ork. 1.15
Gevar. muz.
FRANKRIJK, nat. progr. 347 m: 12.00
amus. muziek. 17.1 5 Knapenkoor. 17.30
onnH1--, ■1I-45 Orkestconc. 19.30 Gram.
20.00 Lichte muz. 22.30 Gram. 22.45 Ka-
mermuz.
„BRUSSEL,. 324 m: 12.00 Amus. ork.
12.34 Gram. 14.00 Opera- en Bel Canto-
conc. 16.45 Muz. v. miljoenen. 17.20
Gram. 17.55 Accordeonmuz. 18.05 Volks
zang. 19.45 Gram. 21.30 Gram. 22.11
Gram. 23.05 Gram.
484 m: 12.15 Gram. 14.30 Symf. ork.
15.30 Gram. 17.05 Gram. 22.10 Lichte
muz. 23.00 Lichte muz.
ENGELAND, BBC. uitz. v. Nederland.
8.00-8.15 Engelse les v. beginnelinge.
(Op 464 en 50 m.) Lessen 96 en 97, deel
4. 17.45-18.15 Nws., Londens radiodagb.
en Vragen die de Engelsen bezighou
den. (Op 224 en 41 m).
DUITSE TELEVISIEPROGRAMMA'S
11.00-11.55 Inwijding Europees kerkven
ster in de Kathedraal v. Straatsburg.
12.00-12.30 Intern, borreluurtje. 15.30 At-
letiekwedstijd v. dames: ItaliëDuits
land. 20.00 Filmber. 20.45 Comedie. 22.15-
22.45 Spiegel v.d. week.
BELGISCH TELEVISIEPROGR. Fran
se uitz.: 10.45 Testbeeld. 11.00-12.00 In
wijding Europees kerkvenster in de Ka
thedraal v. Straatsburg. 16.30 Testbeeld.
16.45-18.00 Athletiekwedstr. v. dames.
18.45 Testbeeld. 19.00 Aux quatre vents.
19.30 Les grandes heures de la Boxe.
20.00 Act. 20.35 Gevar. progr. Daarna:
Japanse film en Wereldnws.
Vlaamse uitz.: 11.00-12.00 Eurovisie:
Relais v.d. Franse TVPlechtige ont
hulling v.h. Europavenster i.d. Kathe
draal te Straatsburg. 14.30 V.d. kleu
ters. 15.10 Reisroutes. 15.40 Panorama,
de week in beeld. 16.00-16.45 Eurovisie:
Relais v.d. Italiaanse TVRep. v.d.
wielerwedstr. Ronde v. Lombardije.
18.45 Testbeeld. 18.55 Muz. 19.00 Ope
ningsbeeld. 19.01 TV-feuill. 19.31 Nws.
19.50 Quizprogr. 20.20 Lichte muz. 21.35
Filmprogr. 21.50 Balletprogr.. 22.20 -Nws.
en sportact. MAANDAG
HILVERSUM I, 402 m NCRV: 7.00
Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Gram. 7.45
Een woord voor de dag. 8.0Ö Nws. 8,15
Sportuitsl. 8.25 Gram. 9.00 Zieken. 9.25
Vrouw. 9.40 Mastklimmen. 10.10 Gram.
10.30 Causerieën. 11.10 Gram. 11.20 Ge
var. progr. 12.25 Voor boer en tuinder.
12.33 Zigeunerkwint. 12.53 Gram. en act.
13.00 Nws. 13.15 Metropole ork. en klein
koor. 14.00 Gram. 14.05 Schoolradio.
14.30 Gram. 14.45 Vrouw. 15.15 Gram.
15.25 Clavecimbel en viool. 16.00 Prot.
pr. 16.30 Gram. 17.00 Kleuters. 17.15
Jeugd. 17.30 Gram. 17.45 Regeringsuitz.
18.00 Orgelspel. 18.30 Sport. 18.40 Engel
se les. 19.00 Nws. 19.10 Kamermuz.
19.30 Caus. 19.45 Houtblazersens. 20.00
Radiokrant. 20.20 Samenzang. 21.00
hoorsp. 21.55 Gram. 22.05 Boekbespr.
22.20 Vocaal ens. 22.45 Prot. pr. 23.00
Nws. 23.15 Gram. 23.40 Uitz. In de
Hongaarse taal.
HILVERSUM II, 298 m VARA: 7.00
Nws. 7.20 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram.
8.50 Vrouw. VPRO: 10.00 Caus. 10.05
Prot. pr, VARA10.20 Gram. 11.05
Ritm. strijkork. 11.35 Tenor, luit en
gamba. 12.00 Dansmuz. 12.33 Platteland,
12.38 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Midden
stand. 13,20 Amus. muz. 13.45 Vrouw.
14.00 Literair-muz. progr. 14.30 Hoorsp.
15.40 Gevar. progr. 16.40 Gram. 17.30
Pianoduo. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nws.
18.20 Amus. muz. 18.45 Pari. overz.
19.00 Wie weet hoe19.10 Piano en
altviool. 19.45 Regeringsuitz. 20.00 Nws.
20.05 De familie Doorsnee. 20.35 Amus.
muz. 21.15 Lit. etherforum. 22.00 Gram.
22.15 Omr. ork. 23.00 Nws. 23.15 Ham
mondorgelspel. 23.35 Gram.
ENGELAND, BBC, home service 330
m: 13.00 Gram. 13.20 Gevar. muz. 14.10
Gram. 16.00 Ork. conc. 17.30 Lichte
muz. 20.00 Ork. conc. 23.45 Gram.
BBC, light programme, 1500 en '247 m
13.00 Gevar. muz. 13.45 Ork. conc. 16.45
Gevar. muz. 19.00 Gevar. muz. 22.30
Lichte muz. 23.20 Gevar. muz. 0.15 Ge
var. muz.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m12.00 Vrolijke muz. 13.15 Omr.
ork. 14.15 Amus. muz. 16.00 Symf.-ork.
17.45 Amus. muz. 19.15 Symf. conc,
22.10 Gram. 22.45 Amus. muz. 23.00 Ge
var. muz. 0.10 Dansmuz. 1.15 Gevar.
muz.
FRANKRIJK, nat, progr. 347 m12.00
Orkestconc. 13.40 Gram. 14.30 Gewijde
muz. 15.00 Orkestconc. 16.00 Gram.
16.50 Kamermuz. 17.50 Gram. 20.00
Symf. ork. 22.20 Gram.
BRUSSEL, 324 m: 11.45 Gram. 12.42
Gram. 13.11 Gram. 15.45 Symf.-ork.
17.10 Lichte muz. 17.45 Gram. 18.15 Ka-
merork. 19.40 Gram. 20.00 Kamermuz.
21.30 Amus. ork. 22.11 Kamermuz.
484 m12.00 Gevar. muz. 13.10 Gram.
14.15 Filharm. ork. 15.15 Gram. 16.05
Lichte muz. 17.10 Gram. 17.30 Piano
recital. 17.50 Gram. 18.40 Gram. 21.00
Orkestconc
ENGELAND, BBC, uitz. v. Nederland,
8.00-8.15 Engelse les v. beginnelingen
(Op 464 en 50 m). Lessen 96 en 97,
deel 4.
17.45-18.15 Nws., Londens Radiodagb. en
Engelse les v. meergevorderden. (Op
224 en 41 m).
DUITS TELEVISIEPROGR. 16.30 V.
d. jeugd. 17.10-17.20 Opsporingsdienst.
20.00 Journ. en weerber. 20.20 Ballet
progr. 20.45 Documentaire. 21.45-22.00
Vragenbeantw.
BELGISCH TELEVISIEPROGR. Fran
se uitz. 18.45 Testbeeld. 19.00 Sport.
19.30 Kookpraatje. 20.00 Act. 20.40 Bou
quet de joie. 22.30 Les grands inter-
prètes. 23.00 Wereldnws.
2. Eric staat aan de helmstok en Cendrach houdt hem gezelschap. Als
een reusachtige schim doemt de gestalte van Svein op, zelfs' op deze
korte afstand haast niet te onderscheiden. Ingespannen tuurt Eric
langs stuurboord in de duisternis. De mannen zijn allen stil, ze luisteren
naar het geringste teken van onraad. De enige stem, die de stilte ver
breekt, is die van de uitkijk in de voorplecht, die waarschuwt, als hij
een ijsschots ontdekt, wat hem moeite genoeg kost. Mog steeds glijdt de
Drakar ongehinderd voort, langzaam, in een voor debemanning haast
ondraaglijke spanning,,., tot opeens een geweldig gevaarte vlak voor
het schip opdoemt en de uitkijk een schreeuw geeft. Reeds heeft E-ric het
roer omgegooid, maar het is al te laat. De Drakar wordt geramd en half
uit het water getild en zakt, terwijl er een siddering door het schip vaart,
over naar bakboord. Een ijskoude golf overspoelt de boot, die snel begint
te zinken.
„Er zijn nog meer arbeiders
nodig in de lage landen bij de
zee!" Dat zei Egbertus, de abt
van het Benedictijnenklooster
in Engeland. En hij sprak die
woorden vooral tegen de twee
mannen, die tegenover hem za
ten: een blonde en een donkere
monnik; de witte en de zwarte
Ewald.
Jarenlang hadden deze man
nen reeds als kluizenaar ge
leefd. Nu wachtte hen een
groot avontuur.
„Willibrord en zijn gezellen
zijn jullie al vooruitgegaan!"
vervolgde Egbertus. „Maar er
is veel meer hulp nodig, om
al die heidenen daar tot het
christendom te brengen... Toe,
steek ook de zee over; voeg
je bij Willibrord en help hem
het kruis van Christus in Ne
derland en Duitsland te plan
ten"
De gebroeders Ewald hadden
al veel gehoord van de evan
geliepredikers, die in Neder
land werkten. Ze waren vol
eerbied voor de grote Willi
brord. Neen, ze hoefden niet
lang te denken over de raad,
die hun overste Egbertus hun
gaf. „Ja, ook wij willen de zee
oversteken! Ook wij gaan Wil
librord helpen!" klonk het wel
dra beslist. Ze hadden gehoord
van de gevaren, die overal
dreigden; ze kenden de woeste
aard van de heidense Friezen
en Saksen.
Maar toch gingen ze.
Tegen het eind van de zeven
de eeuw voeren ze in hun ran
ke zeilboot over de Noordzee.
Ze stapten aan onze kust aan
wal; ze ontmoetten er de grote
prediker St. Willibrord, maar...
ze zouden niet in zijn omgeving
blijven. Verder oostwaarts, on
der de Saksers, ook daar wa
ren de predikers nodig. En zo
werd het land van de Saksers
het arbeidsveld van de gebroe
ders Ewald.
Hebben de gebroeders Ewald
veel bekeringen gemaakt?
Wisten zij bet vertrouwen
van de heidense Saksers te
winnen? Wij weten het niet.
Alleen hun dood is ons be
kend. Een dienaar van een
voornaam heer had de twee
broeders onderdak verleend.
Reeds hoopten de Ewalds, om
door middel van deze dienaar
toegang te verkrijgen tot de
heer zelf, maardeze hoop
bleek ijdel. Al te vroeg zou hun
dapper avontuur eindigen.
Want de Saksers kwamen
naar het huis waar de broe
ders verbleven. Eerst sleurden
ze de witte Ewald naar buiten,
ze mishandelden hem en sloe
gen hem dood. „Nu willen we
ook die donkere hebben!" rie
pen de Saksers. Toen werd de
zwarte Ewald naar buiten ge
sleurd, nog erger mishandeld
dan zijn broer en tenslotte ook
gedood. Hun lijken werden in
de rivier de Rijn geworpen.
De legende vertelt, dat deze
lijken op het water bleven drij
ven en stroomafwaarts gevoerd
werden, waar ze door andere
priesters gevonden werden.
De 21ste oktober vieren we
het feest van deze evangelie
predikers, die met hun martel
dood hun werk voor Christus
bezegelden.
Dezer dagen was het 220
jaar geleden dat de natuurkun
dige Daniël Gabriel Fahren
heit overleed. Hoewel Duitser
van geboorte, werkte hij lange
tijd in ons land en hij is ook
in Nederland gestorven. Jullie
kennen zeker wel de namen
Fahrenheit, Réaumur en Cel
sius, die mannen uit de acht
tiende eeuw, die de thermome
terschalen hebben samenge
steld. Bij de kwikthermometers
van Fahrenheit staat 32 gra
den als vriespunt en 212 gra
den als kookpunt aangegeven.
Je weet toch wat een thermo
meter is? Een instrument dat
bestemd is voor het meten van
warmtegraden. De thermome
ter berust op het uitzetten van
een vloeistof (kwik)
Om de temperatuur van een
lichaam nauwkeuriger te bepa
len, dan door ons gevoel moge
lijk zou zijn, bedacht Celsius een
werktuig, dat thermometer ge
noemd wordt. Het is een geslo
ten glazen buisje, dat zeer eng,
maar overal even wijd is. 'Aan
het ene eind is een bol geblazen.
Deze bol en ook een deel van de
buis bevatten kwik. Voor het
overige is de buis luchtledig; zij
is op een plankje bevestigd, dat
een in honderd gelijke delen
verdeelde schaal heeft. Om die
schaalverdeling te krjjgen,
moest hij een paar vaste pun
ten hebben. Daartoe plaatste
hij zijn toestel in smeltend ijs.
Het kwik daalde snel, tot het
eindelijk staan bleef op een be
paald punt. Verdere toevoeren
van smeltend ijs konden het
kwik niet meer doen dalen.
Daaruit maakte hij op, dat hij
met een vast punt te doen had,
hetwelk hij vriespunt noemde.
Celsius zette er het cijfer nul
bij. Toen hij daarop het toestel
in damp van kokend water zet
te, rees het kwik zeer snel, om
eindelijk weer op een bepaald
punt te blijven staan. Meer toe
voer van kokend water kon aan
de kwikstand geen verandering
geven. Hij had dus een tweede
vast punt gevonden, dat hij
kookpunt noemde en waarbij
hfl het cijfer 100 zette. De af
stand tussen beide vaste pun-
«8» >m:-m
Philipsfabrieken te Eindhoven bij avond.
ten verdeelde hij daarop in hon
derd gelijke deien, die Celsius
graden noemde. Daalt nu het
kwik in een thermometer door
aanraking van een lichaam tot
nul dan zeggen wij, dat het
lichaam de temperatuur van
smeltend ijs heeft, stijgt het tot
honderd, dan heeft het de tem
peratuur van d P van kokend
water, blijft het staan bij het
getal 40, dan spreken wij van
veertig graden warmte.
(Slot volgt)
Het wapen van Eindhoven is
gedeeld 1 in zilver een leeuw
van rood 2 in rood drie
paalsgewijze gerangschikte
posthoorns van zilver. Het wa
pen vindt zijn oorsprong in het
oude stadszegel van 1232.
Eindkovtl
Hilvarenbeek. In groen een
gaffel (hooivork) van blauw,
waarvan de beide schuine de
len golvend zijn. In het schild
hoofd een liggend blokje van
rood.
Zuidelijk van Tilburg ligt
Hilvarenbeek. De plaats heeft
een heel oude kerk met een
mooie toren. De toren vertoont
veel overeenkomst met de
„Lange Jan" van Middelburg.
Vroeger was Hilvarenbeek een
welvarende plaats. Veel ver
keer ging er toen van Luik en
andere plaatsen in de buurt
van Luik naar Breda en om
geving over Hilvarenbeek. Op
één dag reden er wel vijftien
tot twintig met vier of zes
paarden bespannen wagens
door het dorp. En dat gaf veel
bedrijvigheid. Maar na 1730
hield dat langzamerhand op.
Een der heilige martelaren
van Gorkum is pater Adria-
nus die in 1532 te Hilvarenbeek
is geboren.
Vanuit Hilvarenbeek gaan
we over Esbeek en Lage en
Hoge Mierde naar Reusel.
Je komt dan door het land
goed „de Utrecht", een prach
tige verzameling bossen, waar
in je heerlijk van je vakantie
zou kunnen genieten. In Reu
sel staat bij een ven midden in
de bossen „de Reuselse kei",
een zwerfsteen van tweedui
zend kilo, afkomstig uit de Ar
dennen.
Als je van Reusel naar Eind
hoven gaat over de grote weg
van Turnhout naar Eindho
ven zie je aan je rechterhand
in Veldhoven tussen de bossen
het klooster en de middelbare
meisjesschool staan van de
zusters van het Allerheiligst
Hart van Jezus.
En zo komen we in Eindho
ven. Van deze plaats hebben
jullie natuurlek allemaal wel
eens gehoord vanwege de Phi
lipsfabrieken die daar geves
tigd zijn. En als je door Eind
hoven loopt of rijdt is het alle
maal „Philips" wat de klok
slaat: fabrieksgebouwen, een
Philipssehouwburg, een Phi-
lipssportpark, Fhilipsdorp enz.
Maar nu moeten jullie niet den
ken dat in Eindhoven alleen
maar de Philipsfabrieken
staan, want dan heb je het mis
hoor. Er fs ook een belangrijke
sigaren- en lucifersindustrie,
een sigarettenfabriek en.me-
taalindustrie.
Als we naar Geldrop gaan,
komen we langs de grote
automobielfabrieken van Van
Doorne. Geldrop zelf is maar
een klein plaatsje. Er is een
grote koekfabriek.
OOSTERS
SPROOKJE
Hilvfcreirvbeek
De gaffel stelt de Noorder
en Zuiderbeek voor, die, door
het dorp stromend, even er
buiten zich tot één beek vere
enigen. Tussen de beide beken
ligt het marktplein met de ka
tholieke kerk, welke laatste
door het rode blokje is aange
duid.
Vroeger werden de grote en
mooi versierde en gebeeld
houwde draaiorgels vrijwel
uitsluitend in kermisattracties
gebruikt, zoals in draaimolens
en stoomcarousels vooral. Zo
als we reeds zeiden hadden die
orgels kunstig versierde en be
schilderde fronten, dikwijls
voorzien van beweegbare hou
ten beelden (poppen), bijvoor
beeld een kapelmeester, die
met een stokje de maat slaat.
Of poppen die op een trom
meltje of op een bel slaan. Een
vernuftig mechaniek achter
of in de beelden zorgde voor
de beweging van kop en ar
men.
De gebroeders Warnies
brachten de draaiorgels in het
begin van deze eeuw, voor het
eerst in Amsterdam, op straat.
Later ook Perlee en Möhl-
mann, allen bekende orgelre
parateurs. Draaiorgels beho
ren als het ware tot het straat
beeld van Amsterdam, Rotter
dam en Groningen.
Behalve de straatorgels zijn
of beter waren (want ze
verdwijnen hoe langer hoe
tvmofti
I; W .fêtÊmmmOÈm
Prachtig draaiorgel van Perlee te Amsterdam.
/«loftier- draalorrfet to droot" als een.
XaatwaW fce Ber^A-«p-SEsomJ
meer) er de djnsorgels meest
al in het zuiden van ons land.
Vooral in België treft men nog
de grote Antwerpse Mortier
draaiorgels aan. Wij zagen ooit
te Bergen op Zoom in een
danszaal zo'n prachtig reus
achtig draaiorgel opgesteld,
hetwelk een gehele zaalwand
besloeg. Het orgel was negen
meter lang en bijna zes meter
hoog (waarde meer dan 50.000
gulden). Allerlei muziekinstru
menten waren te beluisteren
zoals trombones, cello's, pis
tons, trommels, accordeons en
wat al niet. Een elektromotor
bracht het draaiwiel en daar
door de blaasbalg en muziek
boeken op gang, die verder
zorgden voor heerlijke warme
muziek.
Het opgewekte volle geluid
van een draaiorgel is iets
aparts, wij horen het graag.
Jullie zeker ook wel!
III
Een kleine koperen kruik
ligt er in het net. Dat is alles,
wat Ali Sindja gevangen heeft!
Dit is de buit, die hij thuis
brengt. Op deze dag! Zijn ge
luksdag!
Wat zullen de mensen hem
uitlachen.
Wat moet hij zeggen tegen
vrouw en kinderen? Die reke
nen op een grote hoeveelheid
prachtige vis. Die kunnen ze
verkopen; voor het geld kun
nen ze kleren en lekker eten
krijgen.
Vader heeft het toch ge
zegd...
Toe Ali Sindja! Waar is Je
buit? Waar zijn je vissen?
Waar blijf je nu met je geluks
dag! Alleen een koperen kruik
heb je gevangen.
Wel een uur lang blijft de ar
me visser besluiteloos aan het
strand staan.
De zon is reeds aan het da
len. Er komt een vreemde
gloed over het water.
„Nu is het misschien de tijd
om te vissen!" gaat het door
het hoofd van Ali Sindja. „Nu
kan ik misschien nog een rij
ke buit in de wacht slepen!"
Ja hoor! Ali Sindja is ten
slotte van plan, nogmaals de
zee in te varen.
Hij bekijkt nog even de ko
peren kruik.
Wat moet hij daarmee doen?
„Daar heb ik niets aan!"
zegt Sindja. „Die kan wel
weer naar de bodem van de
zee verhuizen. Misschien ver
jaagt hij de vissen daar!"
Met een vlugge beweging wil
Sindja de kruik in het water
gooien.
Maar het is net, of zijn hand
wordt tegen gehouden. Ook
meent de visser een stem ge
hoord te hebben. Een zachte,
vreemde stem.
Hij kijkt in het rond. Er is
geen sterveling te zien.
„Ik sta hier een beetje te
dromen!" lacht Ali Sindja.
„Hup, weg met dat ding!"
Maar zijn arm kan de bewe
ging niet uitvoeren, die de vis
ser hem in zijn geest voor
schrijft. Ali Sindja schrikt
daar even van. Nu hoort hij
duidelijk een stem. Waarvan
daan, dat weet hij niet. Maar
hij heeft de stem gehoord. Hij
heeft zelfs de woorden, die ge
sproken werden, verstaan!
„Gooi me niet terug in het
water!"
„Wat is dat nu!" roept Ali
Sindja verschrikt uit. „Wie
zegt dat? Wie is er hier zo
dicht bij me. Wie kan ik wel
verstaan, maar niet zien?"
„Mij! Ik ben vlak bij je. Je
hebt me zelfs in je hand!"
Dat is weer die geheimzin
nige stem.
Nu begint Ali Sindja harte
lijk te lachen.
„Vlak bij me, haha! Nou
begin ik warempel te geloven,
dat er Iemand in die kruik zit.
Maar dat moet dan toch een
verduveld klein wezen zijn.
Bij Allah, zoiets is me nog
nooit overkomen!"
Ali kan zijn eigen ontdekking
nog niet geloven. Maar hij wil
het toch onderzoeken. Hij grijpt
de stop, die op de kruik zit en
probeert die er af te krijgen.
Maar het ding zit vast. Zeker
in jaren niet los geweest. Sind
ja wringt en wringt.
„Wat kan mij die kruik ook
schelen!" roept hij even later.
Maar meteen komt nu duide
lijk verstaanbaar het ant
woord:
„Gooi me niet in zee. Maak
die stop los!"
Nu moet Ali Sindja wel door
zetten. Alle krachten spant hij
in; zijn handen lopen rood aan
van het wringen. En ja hoor,
er komt enige beweging in de
stop. Nog even doorzetten,
Sindja! Ja, goed zo, daar gaat
de stop. Nu is de kruik van
boven open. Ali Sindja buigt
zich naar voren, om in de
kruik te kijken. Er kan uit die
kruik wel geen stem klinken,
maar Ali Sindja is nu toch
nieuwsgierig geworden. Hij wil
nu weten, wat voor geheimzin
nigs die koperen kruik ver
bergt.
Zo gauw de visser een blik
in die kruik geworpen heeft,
geeft hij een schreeuw van
schrik. Hij laat de kruik uit
zijn hand vallen. Een ogenblik
sluit hij de ogen. Als hij ze
opent, verstijft hij van angst
en schrik.
Uit de kruik is een geweldig
wezen te voorschijn gekomen:
een reus!
VEILING TIEL, 19 okt. Noteringen:
resp. a-sortering, eerste en tweede soort.
Appelen: Benderzoet dubbel 1926, 10
—18, Bloemee 41—45, 24—39, 10—22, Dijk-
manszoet 2128, 920, Jasappel 20
30 816, Zoete Aag 2225 615, Al-
lington Pippin 31—33 1929 1018, Bel
lefleur 19—27 10—14, Bramleys Seedling
1522 1016, Coxs Orange Pippin 62
79 4164 11—38, Ellisons Orange 52—57 31
50 10—28, Glorie van Holland 34—38 22
—32 10—20, Groninger Kroon 18—29 10—
16. Goudreinette 28—32 19—28 11—19, id.
rood 3539 27—31 1822, James Grieve 56
—58 44—54 16-40, Jonathan 22—32 11—
22, Kaneelzuur 1621 1014, Kest. Wijn-
zuur 1517 11—13, Laxtons Superbe 34
—43 20—35 12—20, Lemoen 19—25 11—17,
Lombarts Calville 2126 1016, Manks
Codlin 29—36 20—27 11—19, Notaris 28—41
1931 11—18, Pater v. d. Eisen 2532 16—
22 10—15, Sterappel 47—62 22—46 14—24,
Transp. de Croncels 3252 2537 1124,
Wealthy 2736 1022, Zuccalmaglio
Reinette 21—26 15—20 11—14, Zuur kroet
per 100 kilo 820, idem rood 600, id. zoet
300. Peren: Beurre Alex. Lucas 3154
8—22, Buerre Ciairgeau 22—37 12—18,
Conference 4250 2IP-42 1221, Doyenne
du Commice 74—96 2052, Emile d'Heyst
22—34 8—14, Legipont H—58 30—50 14
28, Maagdepeer 22—35 814, Williams
Duchesse - 22—29 10—16, Zwijndr. Wijn
peer 2132 1016, Brederode 22—28
13—18, Gieser Wildeman 24—33 13—19,
Sint Remy 18—22 8—16, IJsbout 16—
21 9—18, Winterjan 18—27 8—15, Peren
kroet per 100 kilo 250, Aardbeien 252
188, Druiven 105—120 69—90. Groenten:
Princessebonen 100—115, Pronkbonen
63—84 Andijvie 11—12 Wortelen 8—
10 5—7, Uien 18—29 Tomaten 58—60 38
—42, Knolraap 5—7 Groene kool 11—13
Rode kool 6.59.5 Savoye kool 67
alles in cents per kio tenzij anders
vermeld.
KOFFIETERMIJN MARKT AMSTERDAM,
19 okt. Stemming: prijshoudend. Omzet:
45 ton. Weekomzet: 127% ton. Noteringen:
dec. 253%—2541/2. 254 ged. (253—254), mrt
244X—245, 244 ged. (245—246), mei 240%—
241%. 240% ged. (240%—241%, 241 ged.), juli
237—227% (237—238). Sept. 230%—231%
(230VI231%).
