Ontwerpen eenzijdig gunstig
voor de hogere ambtenaren
Radio en TV.
Controverse in de V. S. over
de atoomproefnemingen
Republikeinen en Democraten
zijn ook onderling verdeeld
De juiste graad
van het gevaar
voor de mens
Kritiek op de functionering
van het rijksoverleg
ZIEKENFONDSVERZEKERING
VOOR BEJAARDEN
Ontvangstsituatie in Nederland
Prinses Margaret in Kenya
Na meningsverschillen onder geleerden
Mgr. A. Wiegerink
Aandrang om
bevrijding weer te
vieren
Prins Bernharcl op
de Forrestal
Mr. H. Lips verdediger
van Schmidt
,Een koninklijke weg
naar bezitsvorming
31 oktober in het teken
van het sparen
Over het algemeen instemmingmaar
inkomensgrenzen te laag geacht
-cn de nucateats/ €&e ateg san o STOL
Vanavond
Vermist meisje terecht
Mees Toxopeus
70 jaar
OVERHEIDSPENSIOENEN
Geen plaats voor
tweede grote
luchthaven
Kanunnik Metropoli-
taan Kapittel
Zestienhoven
Kinderverlamming
Telegrammen van de
Koninklijke familie
DINSDAG 23 OKTOBER 19St>
PAGINA 7
(Van onze New Yorkse correspondente)
Een van Amerika's meest vooraan-
ivÜ??*" diplomatieke correspondenten,
m»Tv P®!"1"1, verbonden aan de
„New York Herald Tribune" schrift In
een juist verschenen artikel: „Hij (Ei
senhower) reageert vreedzaam, wan
neer een crisis dat punt bereikt waaron
een oorlog zou kunnen uitbreken. Hü
reageert niet veel eerder. Hij reageert
op hetgeen gebeurt, maar hij doet wei
nig om te voorzien en weinig om voor
bereidingen te treffen voor hetgeen
gaat gebeuren". In Amerikaanse diplo
matieke. kringen wordt, naar rnjj uit
gesprekken bleek, deze mening geheel
gedeeld. En het is ditzelfde gemis aan
initiatief, aan politieke creativiteit en
aan leiding van president Eisenhower,
dat het Adlai Stevenson mogelijk heeft
gemaakt dit jaar met veel meer over
tuiging dan in 1952 zlin campagne te
gen Eisenhower te voeren. En om die
reden vond hij het ook in april van dit
laar nodig te wijzen op een vacuum
in de politiek van de huidige regering
met betrekking tot het vraagstuk van
de proefexplosies met de waterstofbom.
Toen Stevenson op 21 april in een
redevoering, waarin hij nog andere
vraagstukken behandelde, o. m. eiste
verdere proefnemingen met de water
stofbom te doen eindigen", was dit niet
alleen bedoeld als een goed punt voor
de verkiezingscampagne, maar meer
nog als een gedachte, welke dringend
de aandacht van het publiek verdiende.
Tot dan toe was de oplossing van dit
Probleem altijd verbonden gebleven
met dat van algemene ontwapening en
Eisenhowers inspectieplan. Stevenson
echter, van mening dat voorlopig geen
Enige leden van de Tweede Kamer
hebben opnieuw aangedrongen op de
instelling van een nationale feestdag
ter viering van de bevrijding. In het
Voorlopig verslag op de begroting van
algemene zaken herinneren zij aan de
jn de Kamer aanvaarde motie. Zij stel
len de vraag of het nieuwe kabinet
bereid zal zijn op de vijfde mei aan
het rijkspersoneel ten minste een halve
dag vrij te geven en het particuliere
bedrijfsleven tot een soortgelijk besluit
te adviseren. Van andere zijde wordt
deze hernieuwde aandrang echter afge
wezen op grond van de destijds reeds
haar voren gebrachte argumenten.
Prins Bernhard is maandag met pijper-
htuziek ontvangen aan boord van het
reusachtige Amerikaanse vliegtuig-moe
derschip Forrestal, teneinde een over
zicht te krijgen van een „typische dag
"an boord" van een van Amerika's drij-
vende luchtbases.
Be Prins heeft de hele dag en avond
®an boord van het vliegtuigmoederschip
doorgebracht, en daarbij de manoeuvres
ln ogenschouw genomen van marine-
Vliegers, die vertrekken en aankomen bij
°efenings-opdrachten.
In Jacksonville heeft prins Bernhard
vóór hij naar de Forrestal vertrok ge
sproken met drie Nederlandse marine
mannen van de luchtvaart-basis Valken
burg, die een training ondergaan in het
Plaatselijke technische training-centrum.
Blijkens mededeling in de Staatscou-
*ant zijn in de week van 7 tot en met 13
oktober zevenenzestg gevallen van
kinderverlamming met verlammingsver
schijnselen, zestien gevallen zonder die
verschijnselen en vier gevallen zonder
«adere aanduiding aangegeven.
Ook de geleerden zijn het nog niet met
elkaar eens over de gevaren, welke de
straling bij atoomproeven met zich mee
brengt. In de laboratoria wapent men er
zich tegen met speciale veiligheiüspakken.
vo-Jeringen gemaakt zullen worden
of te langzaam in de ontwapenings
kwestie en overtuigd dat de wereld
zich niet de luxe van veel tijdverlies
kan veroorloven, nu het de gevaren
van toenemende radio-actieve besmet
ting door voortgezette bom-explosies
betreft, separeerde dit probleem van
de ontwapeningskwestie.
De Republikeinse regering reageerde
aanvankelijk niet bijzonder heftig: som
mige atoomgeleerden als dr. Ralph E.
Lapp, vielen Stevenson bij en verklaar
den dat de proeven „onvermijdelijk" tot
een einde moesten worden gebracht; een
stem van het publiek, dat de essenties
noch de proporties van het probleem
aan kon, was praktisch niet te verne
men.
Kort na Stevenson's waarschuwing be
gonnen de reeks proef-explosies, waar
over men in Amerikaanse dagbladen
feitelijk niet veel meer te lezen kreeg
dan wat in kleine berichtjes uit Japan
se bladen werd overgenomen: want in
Japan werd geklaagd over nieuwe ra
dio-actieve regen. Onderhand kwam het
rapport uit van de Amerikaanse Na
tionale Academie van Wetenschappen,
dat de controverse over bestralingsef
fecten behandelde.
Het rapport concludeerde dat met man
en macht gewerkt moest worden om het
geweldig bestralingsgevaar op te lossen
door het vinden en nemen van bescher
mende maatregelen. De geleerden dron
gen o.m. aan op het maken van een
minimum van röntgenfoto's en op de
aanleg van een kartoteek, waarin van
eenieder in de V.S. een kaart zou wor
den opgenomen met preciese opgave van
het totaalcijfer der bestralingen, waar
aan hij was blootgesteld bij tandarts
of elders. Andere aanbevelingen waren:
het voortgaan met de uitbreiding van
het meten van radio-actieve voorraden
in de stratosfeer; het controleren en
noteren door een nationaal lichaam van
alle radio-actief materiaal dat in de oce
aan wordt geworpen; oprichting van een
internationaal lichaam om veiligheids
regelen op te stellen voor het afvoeren
in lucht en zee van radio-actief mate
riaal. En: het verzegelen van gebouwen
waarin zich kernreactoren bevinden, zo
dat ingeval van ongeluk, radio-actief ma
teriaal niet kan ontsnappen.
Kort na publicatie van dit rapport
waarin tot slot werd gezegd dat ,,het
-te tolereren maximum van radio-actie,
ve besmetting niet bekend is", werd
het duidelijk dat Canadese geleerden,
in een soortgelijk rapport, op het ge
vaar van 2 der 36 radio-actieve ele
menten (in de stofuitval van de bom)
n.l. Cesium 137 en Strontium 90, veel
sterker dan de Amerikanen de na
druk legden.
Deze rapporten veroorzaakten in im
mer wtjder kringen discussies over de
gevaren aan de proefexplosies verbon
den. Maar het werd de leek steeds dui
delijker dat de controverse bij de ge
leerden begon. Terwijl niemand van
hen de ontzaglijke gevaren ontkende,
verbonden aan ongelimiteerde explosies
en met name voor het menselijke re
productieve mechanisme, bleek de
Het algemeen comité van overheids
personeel, waarbij zijn aangesloten de
Algemene bond van ambtenaren, de
Nederlandse onderwijzers vereniging,
de Nederlandse bond van vervoersper-
soneel, de Nederlandse politiebond en
de Nederlandse bond van leerkrachten
bü het nijverheidsonderwijs, tezamen
tellende ongeveer 120.000 ambtenaren
en semi-overheidspersoneel, heeft in
Utrecht zijn algemene vergadering ge
houden.
Over de by het parlement ingedien
de pensioen-ontwerpen waarover in
het overleg met de regering geen over
eenstemming kon worden bereikt
was men van mening, dat de voorstel
len betreffende de nieuwe berekening
der pensioenen eenzijdig de hogere amb
tenaren of hun nabestaanden in een
gunstiger positie brengen dan de lage
re ambtenaren of hun eventuele we
duwen.
De vergadering stemde in met het
gevoerde beleid bij de voorstellen der
regering met betrekking tot de bezol
diging der topfunctionarissen. De ver
tegenwoordigers van het comité had
den zich in het rijksoverleg en daar
buiten verzet tegen de regeringsvoor
stellen, niet om wat deze voorstellen
wél, maar om wat zij niét inhielden,
namelijk een bij de voorstellen aan
sluitende salarisverbetering voor mid
delbare en lagere ambtenaren.
Kritiek werd uitgeoefend op de func
tionering van het ryksoverleg. Men
vreest, op grond van de opgedane er
varingen, speciaal in het laatste jaar,
dat in het overleg de discussie op de
achtergrond dreigde te geraken door
onvoldoende bevoegdheden van de re
geringsvertegenwoordigers. Het over
leg dat toch reeds onvolkomenheden
vertoonde, biykt steeds meer te degra
deren tot het „aanhoren" van eikaars
argumenten. Van werkelijk overleg
kan niet worden gesproken.
Atoomproeven hebben al eens slacht
offers geëist onder de opvarenden van
Japanse vissersschepen. De deskun
digen zijn het er niet over eens of de
proefnemingen al niet meer gevolgen
gehad kunnen hebben of in de toekomst
nog zullen krijgen. Men weet niet pre
cies hoeveel radio-activiteit de mens kan
verdragen.
Naar de correspondent van het A.N.P.
in Djakarta meldt zal de Nederlandse
advokaat H. Lips optreden als ver
dediger van Schmidt. De heer Lips heeft
een advocatenpraktijk in Bandung en
had reeds voor de oorlog een praktijk
in Indonesië.
Mr. Lips is thans voorbereidingen aan
het treffen om de zaak Schmidt op zijn
laatst binnen 14 dagen voor het hof te
brengen. (ANP)
O
De wereldspaardag, die in 1924 op
een internationaal spaarbankcongres te
Milaan werd ingesteld, zal ditmaal op
woensdag 31 oktober a.s. worden ge
houden. Talrijke spaarinstellingen in
Nederland zullen op deze dag het
publiek nog eens extra wijzen op het
nut van het sparen, dat, zoals de
spaarbanken zeggen, „een koninklijke
weg naar bezitsvorming is".
De spaarbank voor de Stad Amster
dam houdt op 31 oktober a.s. haar kan
toren onafgebroken open van 9 uur
v.m. tot 8 uur n.m. Ook het rijdend
bijkantoor zal worden ingeschakeld. In
andere landen zal die dag eveneens
extra aandacht aan het sparen worden
besteed. In Amerika b.v. hebben de
spaarbanken hun nationale spaarweek,
die zij in januari plachten te houden,
laten varen voor de wereldspaarweek
in het laatst van oktober.
Op verschillende plaatsen in Nederland verrijzen op het ogenblik deze merkwaardige radio-torens. Deze werd gebouwd
ca 1 km ten zuid-westen van Roosendaal. Het gevaarte is 86 meter hoog. Op de top zal nog een televisie-antenne verrijzen
(Foto K.L.M.-Aerocarto)
De regeling van de ziekenfondsver
zekering voor bejaarden, zoals die door
de regering in een wetsontwerp aan de
Tweede Kamer is voorgesteld, is daar
over het algemeen met instemming ont.
vangen Een aantal leden, die zoals
zy in het voorlopig verslag opmerken
steeds aan een zo groot mogelijke
vrijwilligheid de voorkeur geven boven
een maximale verplichting, juichen het
toe, dat de regering een systeem heeft
ontwikkeld van vrijwillige aanmelding
door de verzekerden en verplichte op
name door de fondsen.
De commissie voor de volksgezond
heid acht echter algemeen de in het
ontwerp gestelde inkomensgrenzen te
laag. Volgens het regeringsvoorstel zou
den bejaarden met een inkomen tot
2400 per jaar een wekelijkse premie
moeten betalen van 0,50 een kwart van
de kostprijs. Tussen de grenzen f 2400
en 3300 zou deze premie worden vast
gesteld op 1,terwijl verzekerden
met een jaarlijks inkomen boven 3300
net meer voor de fondsverzekering in
aanmerking zouuen komen en zich vrij
willig zouden moeten verzekeren tegen
een wekelijkse premie van 2,80 a 4,
Van verschillende zijden heeft men
thans voorgesteld deze grenzen te ver
hogen. in dit verband wordt een be
drag van 4200 genoemd in plaats van
de door de regering gestelde grens van
f 3300. Men baseert zich daarbij op de
ingeburgerde verhouding van 70 pet
tussen pensioen en laatstgenoten ar
beidsinkomen en op de in ons sociale
verzekeringswezen algemeen aanvaar
de weistandsgrens van f 6000.
Ook maakt een aantal leden dat de
sprong van 1,tot 2,80 h 4,als
wekelijkse premie bij de oversrnrljdlng
Advertentie
Op de Markt in 's-Hertogenbosch za
gen wy een Magirusladder geheel uit
geschoven voor een hoog pand staan.
Brand was er echter niet. Bovenop de
ladder was een monteur doende het
lintdraad van een TV-antenne te re
pareren Het was een reusachtig
hoge mast, met antennes gericht op
Eindhoven, Duitsland en België. Door
het schudden en zwaaien van de mast
in de wind was een van de verbindings
draden losgeraakt. Dit euvel werd ver
holpen. Men kan zich echter voorstellen
wat voor een rekening de eigenaar van
het TV-toestel thüis kreeg, nu voor dit
herstel de Magirusladder van de brand
weer gerequireerd moest worden.
Wanneer men het voor het eerst mee
maakt, is het inderdaad wel een sen
satie dat men met een TV-toestel kan
„afstemmen." Zo maar een keuze ma
ken uit drie voorhanden programma's,
fn verscheidene delen van Noord-Bra
bant en Limburg is dit mogeiyk. zy
het met behoorlijke financiële conse
quenties. Want die hoge masten zün
kostbaar, vooral ook door de montage,
die zeer veel tqd kost.
Een andere consequentie is dat het
stadsbeeld ernstig wordt ontsierd. De
fraaie Markt in Maastricht b.v., met
al die prachtige huizen, met hun enorm
hoge daken, deze Markt is geheel be
dorven door een aantal geweldige an
tenes. In de gelijkvormige buitenwij
ken misstaan deze kolossen niet zozeer,
maar in.de oude stadskernen horen ze
niet thuis.
De eigenaars van toestellen met meer
mogeiykheden oordelen overigens nog
al verschillend over hun bevoorrechte
oezit. Men komt er meestal toe zoveel
geld uit te geven op grond van de mo
gelijkheid een keuze te kunnen maken.
Die overweging is begrypeiyk, want het
is prettig wanneer dat kan. Het gaat
er dan echter om wat men kan kiezen.
En daarover hoort men veel uiteenlo
pende meningen. De nogal rustige pro
gramma's van Lopik vormen geen pro
bleem in het gezin. Maar wanneer men
drie avonden per week naar films kan
kijken en de andere avonden met amu
sement kan vullen, zal er beperking
moeten komen. En dan beginnen de
moeiiykheden.
Het grootste deel van Nederland kent
deze moeiiykheden niet. Nog niet? Er
valt niets over te zeggen of daar bin
nen afzienbare tijd TV-ontvangst van
meerdere stations mogelijk zal worden.
Er wordt veel over gemopperd maar
wq vinden het van vooruitziende blik
getuigen dat Bouw- en Woningtoezicht
by het invoeren van de TV hun maat
regelen genomen hebben. Een door de
raad gesanctioneerde verordening legt
vele beperkingen op. Zo zyn alle afge
geven antenne-vergunningen van voor
lopige aard. B. en W. kunnen ze in
trekken wanneer een antenne niet meer
nodig is. Voor het oprichten van hoge
antennes voor meerdere ontvangstmo-
geiykheden wordt in het geheel geen
toestemming gegeven. De overweging
is, dat betrouwbare ontvangst in het
westen toch niet verzekerd is. Ook daar
mee kunnen we het eens zün, want we
hebben in Amsterdam nog nooit een
werkelijk goede ontvangst van Langen-
berg of van Brussel gezien. Wanneer
dat wel mogelijk is, zullen de voor
schriften soepeler moeten worden.
Maar zover zyn we nog niet.
Voor de KRO wordt vanavond een
uitvoering gegeven van „Das Lied von
der Erde" van Gustav Mahler op een
Chinese tekst uit de achtste eeuw, die
in het Duits werd vertaald door Hans
Pedge. De uitvoering geschiedt door het
Concertgebouworkest o.l.v. Eduard van
Beinum met als solisten de alt Nan
Merriman en de tenor Ernst Hafliger.
(402 m20.40 uur).
Voor het Franse Nat. Progr. wordt
Schumann herdacht met een kamer
muziekprogramma. De pianiste Vlado
Perlemuter speelt de Fantasie opus 17.
De sopraan Irma Kolassi zingt Frauen-
liebe und Leben. (347 m20 uur).
Voor de Home Service speelt het
BBC-Northern Orchester o.m. de Derde
symfonie, de zgn. Rheinische, van
Schumann. (434 m20.45 uur).
van de grens wel wat erg groot is
Men dringt er daarom bij de regering
op aan, hierin alsnog enige wijziging
te brengen.
De vorige week is namens de kinder
politie te 's-Gravenhage opsporing ver
zocht van een veertienjarig meisje, dat
spoorloos verdwenen was. Het meisje is
inmiddels terecht; het bevond zich ln
Den Haag, waar het een kamer had ge
huurd.
De mensenredder Mees Toxopeus
heeft maandag op Schiermonnikoog zijn
zeventigste verjaardag gevierd.
Het eerste telegram, dat hij ontving
was van prinses Wilhelmina, die tele
grafeerde dat zij met prins Hendrik
meermalen zijn reddingen en zijn moed
had bewonderd Ook waren er telegram
men van Koningin Juliana en prins
Bernhard met felicitaties. Voorts was er
een groot bloemstuk van de Koninklijke
Noord-Zuid-Hollandse Reddingsmaat
schappij. De reddingscommissie onder
voorzitterschap van burgemeester J.
Anker heeft ook van haar medeleven
doen blijken.
De „Chuka Drummer Dancers" hebben op verzoek van H.K.H. Prinses Margaret
vato Engeland die momenteel een reis door Oost-Afrika maakt een uitvoe
ring gegeven in het Mitchell Park te Nairobi, de hoofdstad van Kenya. Na afloop
van de voorstelling onderhield de prinses zich met een van de spelers en bekeek
een van de fraaie trommels.
Reeds by de allereerste onderhande
lingen met Rotterdam over de aanleg
van een luchtvaartterrein heeft voorop
gestaan, dat het hier zou betreffen een
luchthaven met beperkte mogelijkhe
den. Naast Schiphol is in ons land
geen plaats voor een tweede grote
luchthaven.
Dit heeft minister Algera medege
deeld in antwoord op vragen van het
Eerste Kamerlid Baron de Vos van
Steenwijk (V.V.D.) naar aanleiding van
de beslissing van de ryksluchtvaart-
dienst om het verkeer op Zestienhoven
te beperken tot toestellen tot een ge
wicht van twintig ton.
Deze omschrijving is slechts een con
crete uitdrukking van de in het alge
meen reeds vastgestelde beperking,
waarmee ook by de aanleg van de
startbanen rekening is gehouden.
kern van het meningsverschil te liggen
in ver uiteenlopende opinies over het
te tolereren maximum van besmettings
gevaar.
Het zijn deze meningsverschillen onder
de geleerden, welke zich nu weerspiege
len in de hele controverse over het al
of niet stop zetten van explosies met de
waterstofbom, een controverse die zo
wel in het Witte Huis, als in de Com
missie voor Atoom Energie, als in het
Pentagon heerst. Deze onenigheid moet
uiteraard een verlammende werking op
het initiatief van de regering hebben,
welke het standpunt van voortzetting der
explosies blijft en zal blqven verdedi
gen zolang geleerden het niet eens zijn
geworden over de juiste graad van het
gevaar waarin het mensdom door de
ze explosies gebracht wordt.
Op dit punt van de algemene ver
warring heeft Stevenson het toen nodig
geacht zijn voorstel van 21 april te her
halen en daar die herhaling nog slechts
enige maanden voor de verkiezingen
werd uitgesproken, werd de hele kwes
tie in een partijpolitieke atmosfeer ge
trokken. Hierdoor werd mede de indruk
gewekt, dat de Republikeinen met Eisen
hower tegen Stevenson's voorstel wa
ren en de Democraten automatisch er
voor. Dit is echter niet juist. De con
troverse heerst niet tussen twee partij
en, maar in elke partij; er zijn Repu
blikeinen, die het eens zijn met Ste
venson en er zijn Democraten, die als
Eisenhower op dit punt denken.
Z. H. de Paus heeft mgr. A. W. G.
M. Wiegerink, pastoor-deken van
Utrecht, benoemd tot lid van het me-
tropolitaan kapittel. De nieuwe kanun
nik van het aartsbisdom neemt in het
kapittel de opengevallen plaats in van
wijlen mgr. J. G. van Schaik. De aarts
bisschop van Utrecht, mgr. dr. B. J.
'Alfrink, heeft mgr. Wiegerink zater
dagavond persooniyk van diens benoe
ming op de hoogte gesteld.
