Hongaren plunderen
gebouw van Sovjet-
voorlich tingsdienst
BOEDAPEST BIEDT EEN
TROOSTELOZE AANBLIK
Onenigheid der
Westelijken in
de V-Raad
Sobolev bezweert Frankrijk
en Engeland om toch hun
verstand te gebruiken
NIVEA
R0XY ruiken
is
R0XÏ roken!
ja graag!
Spelen met vuur
Kardinaal Mindszenty
in vrijheid
Leven beteren
Lang leve
Nationale feestdag
Kort en klein
Journalisten gewond
Veto 's tegen Ameri
kaans en Russisch
voorstel
^gveld gesloten
Lasse Lanta van
Cor Bruyn
Nog steeds Japanners
op Morotai?
Anti-communistische
opstand in Sinkiang?
voorkomt
'n pijnlijke
scheerhuid
Kinderboek 1955
WOENSDAG 31 OKTOBER 1956
PAGINA
t
1
n
Elektriciteitsverbruik
wordt in komende
twintig jaar verdubbeld
Maak zo'n pakje Roxy
eens helemaal open
en snuif die heerlijke geur
van zon-doortrokken,
volrijpe tabakken op.
Steek dan op en U weet
waarom steeds meer
mensen zeggen:
Consulaat in Rabat
wordt legatie
(Vervolg van pagina 1)
Het nieuwe kabinet, dat Nagy heeft
gevormd is een kernkabinet, dat het
bestuur van het land zal waarnemen,
totdat er algemene en vrije verkiezin
gen zjjn gehouden, aldus luidt de offi
ciële verklaring. Behalve Nagy, Tildy
en Kadar maken van dit kabinet deel
uit: Ferenc Erdei, bestuurslid van de
Boerenpartij, Béla Kovacs, leider van
de Boerenpartij en minister van land
bouw in het vorige kabinet, en de „Ti-
toïst" Géza Lodzonhy. Kadar en Lor-
zoncy zijn benoemd tot minister van
staat. Nagy kondigde aan, dat er bin
nenkort nog een vertegenwoordiger van
de sociaal-democratische partij in het
kabinet zal worden opgenomen.
Hij zei ook dat niet hij, maar dat
oud-premier Hegedüs en de vroegere
partijsecretaris Gerö verantwoordelijk
zijn voor het inroepen van Russische
hulp en voor het afkondigen van de
staat van beleg. Zij zullen daarvoor
door het volk ter verantwoording wor
den geroepen, kondigde hij aan.
Uadio-Warschau bericht, dat Poolse
politici een rol hebben gespeeld bij de
inleiding van de nieuwe ontwikkelingen
in Hongarije. Namens partijsecretaris
Comulka hebben de Poolse vice-minis
ter van defensie, Naszkowski, en het
lid van het centraal comité Starewic
zich naar Boedapest begeven, waar zij
hebben gesproken met de Russische
vice-premier Mikojan en met het lid
van het Russische centrale comité V.
M. Suslov. Beide partijen bereikten
„volledige overeenstemming", aldus
radio-Warschau.
In 1945 bestonden in Hongarije de vol
gende partijen: de partij van de Kleine
Boeren, de Arbeiderspartij (communis
ten en socialisten), de partij van De
mocratische Burgers, de Nationale Boe
renpartij en de Radicale Partij. Nagy
deelde mee, dat zijn regering de revo
lutionaire raden, die overal in het land
zijn gevormd, erkent. De krachtige re
volutionaire beweging en de voortschrij
dende democratie in het land, zo zei hij,
hebben de opheffing van het éénpartij
enstelsel afgedwongen. „Lang leve een
nationaal, democratisch en onafhanke
lijk Hongarije," zo besloot hij zijn toe
spraak voor radio-Boedapest.
Na hem verscheen Zoltün Tildy, een
Evangelisch predikant, voor de micro
foon. De wil van de natie heeft gezege
vierd, zei die. De datum, waarop de
opstand begon, 23 oktober, zal voortaan
als nationale feestdag worden gevierd.
Alle slachtoffers zullen met militaire
eer worden begraven en de nabestaan
den zullen ondersteuning ontvangen van
de staat. Er zullen vrije verkiezingen
worden gehouden en er zal een eind
worden gemaakt aan het stelsel, waar
bij de boeren worden gedwongen een
deel van hun oogst af te staan.
Ook deelde Tildy mee, dat dr. Pet?r
Koes, de Hongaarse vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties, die zich heeft
verzet tegen de bespreking van de toe
stand in Hongarije doo rde Veiligheids
raad, zal worden teruggeroepen. Het
zelfde zal gebeuren met alle diploma-
ve"i die hand- en spandiensten hebben
vA nni? aan „het misdadige bewind
Th?,akosi"
var, rfo ïdaakte bekend, dat het orgaan
binnenw!rteine~®oerenPart'j' Kiss uisaS.
binnenkort weer zal verschijnen. Minis
ter r erenc Erdei kondigde de heroprich
ting van de Nationale Boerenpartij aan.
Ook de kantoren van de sociaal-demo-
cratische partij in Boedapest schijnen
weer te zijn geopend.
De inwoners van, Boedapest zijn
in hun vreugde over de nieuwe con
cessies van de regering wat minder
Uitgelaten, sinds op de eerste reeks
concessies van Nagy de desillusie
uit Moskou is gevolgd. Boedapest
biedt een troosteloze aanblik. Over
al in de straten ziet men uitgebran
de tanks, de lijken van Russen en
opstandelingen, afgeknapte voedings
draden van de tram en hopen krijgs-
afval. Geblakerde stukken veldge
schut staan in vele straten, achter
gelaten door de geschutsbediening.
Volgens sommige berichten zijn de
bemanningen van veertig Russische
tanks overgelopen naar de opstan
delingen.
Dat neemt niet weg, dat de haat van
de Hongaren tegen de Russen nog
steeds toeneemt. Een menigte is gis
termiddag het gebouw van de Russi
sche voorlichtingsdienst binnengedron
gen, heeft er alles kort en klein ge
slagen en is vervolgens overgegaan tot
de plechtige verbranding van een Rus
sische vlag en van een portret van Le-
Uin. Russell Jones van United Press
Zag ergens tWie volledig uitgebrande
Russische vrachtauto's. In de goot lag
«et stoffelijk overschot van een meisje
van omstreeks vijftien jaar. Haar li
chaam was bedekt met een Hongaarse
vlag en op de vlag was een briefje ge
speld, waaruit bleek, dat het meisje de
drie vrachtwagens met Molotov-cock-
Jails had verwoest. „Alle Hongaren
treuren om haar dood. Weg met de
Russen," stond er op het briefje.
Gistermorgen hebben de Russen het
j.e'eg van de Kilian-kazerne, waarin
lch opstandelingen verschanst hadden,
^staakt. Twee journalisten zijn bij dat
g-e§ het slachtoffer van hun beroep
Moorden. Noel Barber van de Daily
het- kreeg een Russische kogel in zijn
gj,? en de fotograaf Jean Pierre Pata-
Fn ®,van Paris Match kreeg een schot
Radio-Boedapest heeft zijn naam ge
wijzigd. De zender heet voortaan „Sza-
bad Kossuth Radio". Het radio-perso
neel heeft verklaard het vroegere be
heer van radio-Boedapest te verfoeien
en het heeft beloofd „voortaan alleen
nog maar juiste berichten uit te zen
den." Ook het officiële persagentschap
M.T.I. gaat zijn leven beteren.
Het berichtte direct al, dat procu
reur-generaal Györgyi van het Hoogge
rechtshof is ontslagen en dat hij zich
zal moeten verantwoorden wegens zijn
„misdadige praktijken". Ook wordt
meegedeeld, dat de regering-Nagy be
sprekingen heeft gevoerd met de voor
zitter van het Nationaal Revolutionair
Comité, Joszef Vidasz.
Uit Wenen wordt gemeld, dat de Oos
tenrijkse regering aan de Hongaarse
oud-premier Ferenc Nagy heeft ver
zocht het land te verlaten, omdat zijn
aanwezigheid in strijd wordt geacht
met de neutraliteit van Oostenrijk. Fe
renc Nagy, niet te verwarren met Imre
Nagy, is leider van de Hongaarse re
gering in ballingschap, die te New York
is gevestigd.
De vicaris-generaal van Paus Pius
XII, mgr. P. C. van Lierde, zal mor
gen in de kerk van de Heilige Anna te
Rome een H. Mis opdragen ter intentie
van de volkeren in Oost-Europa.
(AFP-ANP-Reuter-UP)
Een voormalig officier van het Ja
panse leger, die zojuist uit Indonesië is
teruggekeerd, heeft in Tokio gezegd,
dat er nog twee compagnieën Japanse
soldaten zjjn, die niet weten, dat de
oorlog is afgelopen. Zij houden zich
schuil op het eiland Morotai in Indone
sië.
De ex-officier, Yoshihiro Nakamoera
heeft in Indonesië gediend bjj de mili
taire politie op de vroegere keizerlijke
vloot. Na de oorlog vocht hij met het
Indonesische leger en werkte later voor
een handelsmaatschappij in Soerabaya.
Nakamoera zei, dat er nog twee com
pagnieën soldaten op Morotai waren,
maar hij gaf geen cijfer aan van het
aantal mannen, dat daar zou zijn. Een
Chinese vriend had hem over die sol
daten verteld.
Hij zei, dat na de oorlog 400 Japanse
soldaten zich bij het Indonesische onaf-
hankeljjkheidsleger voegden en dat on
geveer 60 pet. van hen sneuvelde.
Op zijn minst zes Japanse oud-soldaten
werken als burgers op Morotai, zei hij.
tU.P.)
Het nationalistisch Chinese persbu
reau heeft gisteren uit Hongkong ge
meld, dat contra-revolutionairen een
opstand in de Chinese provincie Sinki
ang hebben ontketend, waarbij vele
communistische ambtenaren zouden zijn
gedood. Sinkiang ligt in het westen
van China.
Een communistisch blad uit Sinkiang
heeft, aldus het persbureau, op 23 sep
tember toegegeven, dat guerillastrijders
communistische soldaten hebben aan
gevallen, verbindingen hebben ont
wricht en sabotage hebben gepleegd op
olièvelden. (Reuter)
hBShpI
Hongarije rouwt om zijn doden. Duizenden vrijheidsstrijders zijn gesneuveld en
met grote piëteit worden zij thans ter aarde besteld.
Tijdens de zitting van de Veilig
heidsraad kwam een verbijsterende
onenigheid tussen de westelijke mo
gendheden aan het licht. De raad
was bijeengekomen op verzoek van
de Amerikaanse afgevaardigde Hen
ry Cabot Lodge. De Franse voor
zitter, Cornut-Gentille, stelde een
resolutie aan de orde, die door Lod
ge was ingediend, en waarbij aan
de raad werd gevraagd Israël te be
velen zijn troepen achter de bestands
lijn terug te trekken. De Verenigde
Staten deden in hun resolutie tevens
een beroep op alle andere leden van
de volkerenorganisatie om zicb te
onthouden van het verlenen van
hulp aan een der strijdende partijen,
waardoor het conflict zou worden
verlengd.
Tjjdens de zitting van de Veiligheids
raad kwam een verbijsterende onenig
heid tussen de westelijke mogendheden
aan het licht. De raad was bijeengeko
men op verzoek van de Amerikaanse
afgevaardigde Henry Cabot Lodge. De
Franse voorzitter, Cornut-Gentille, stel
de een resolutie aan de orde, die door
Lodge was ingediend, en waarbij aan
de raad werd gevraagd Israël te beve
len zijn troepen achter de bestandslijn
terug te trekken. De Verenigde Staten
deden in hun resolutie tevens een be
roep op alle andere leden van de volke
renorganisatie om zich te onthouden
Advertentie
r
Alleen NIVEA bevat Encerit
bet voedingsmiddel voor dr huid
van het verlenen van hulp aan een der
strijdende partijen, waardoor het con-
ftict zou worden verlengd.
In een mondelinge toelichting ver
klaarde Lodge, dat Amerika hoopte,
dat geen enkel land uit hoofde van
„zelfzuchtige belangen" voordeel uit de
toestand zou trachten te trekken. De
Russische afgevaardigde Arkady Sobo
lev drukte zich veel sterker uit. „Het
is duidelijk", zei hij, „dat Israël nocit
tot ziju actie zou zijn overgegaan, als
het niet zeker was van de aanmoedi
ging of de bijstand van sommige wes
telijke landen, die nu het voorwendsel
menen te hebben om hun verloren po
sities in het Midden-Oosten, met name
aan het Suezkanaal, weer in te nemen"
De Britse afgevaardigde, Sir Person
Dixon, zette een vernuftig betoog op,
waaruit moest blijken, dat het Frans-
Britse ultimatum de instemming ver
diende van alle leden. In het verleden
is immers gebleken, zo zei hij, dat noch
Israël, noch de Arabische landen zich
iets aantrekken van de besluiten van
de Veiligheidsraad. Laat men toch dank
baar zijn, zo redeneerde hij ongeveer,
dat Engeland en Frankrijk bereid zijn
een situatie te gaan beheersen, die „ons
anders snel uit de hand loopt". Hij deed
een beroep op Lodge om de Amerikaan
se resolutie in te trekken. „Ik hoop,
dat de Amerikaanse afgevaardigde het
met mij eens zal zijn, dat er met zo'n
resolutie op het ogenblik toch niets valt
te bereiken". Lodge repliceerde, dat als
zijn resolutie werd aanvaard, de nood
zaak voor het Frans-Britse ultimatum
was opgeheven.
De Rus Sobolev deed een beroep op
Engeland en Frankrijk om hun ver
stand te gebruiken en om in te willen
zien, dat een Brits-Franse interven
tie in Egypte „ernstige gevolgen zou
kunnen hebben voor alle landen". Hij
drong aan op onmiddellijke stemming
v *tin maag. De Hongaarse minister
Voqv, defensie, Karoly Janza, maakte
troen e raf3io bekend, dat de Russische
de omn gistermiddag om vier uur met
Hen Ruiming van Boedapest zijn begon-
fjp Radio-Györ, die in handen is van
Ru opstandelingen, deelde mee, dat
hoorn he troepen via Beregsurany in
ra-oost Hongarije het land verlaten.
di*V»°°t van een Zwitsers vliegtuig,
sei erav°nd medicamenten en voed-
rnopsftar Boedapest wilde brengen,
dat tnt jru8keren, omdat het vliegveld,
delinA„ usver in handen van de opstan-
Tas: gesloten bleek. Volgens
het vlia™ bfrichten hebben de Russen
hodie hJI d veroverd, omdat zjj het
Bij de l i1 y°or hun eigen evacuatie.
Jouden 3nn ,van het vliegveld
Volgen* w °Pstandelingen zijn gedood,
leen in Hongaarse schattingen zijn al
en 5 '^Boedapest 2500 Russen gedood
?°Udén 1a non"?1 j' De opstandelingen
en te betreuren 6n gewonden heb-
>5
11
Een jury, ingesteld door de Commissie
voor de Collectieve Propaganda van het
Nederlandse Boek en bestaande uit: Me
vrouw Rie van Rossum, Mejuffrouw M.
Bruyn, Pater H. Helmer CSSR, de heer
D, L. Daalder en de heer D. L. Daalder
en de heer H. Hoekstra, heeft als „Het
Kinderboek 1955" aangewezen „Lasse
Lanta" van Cor Bruijn. Dit werd op de
openingsmiddag van de Kinderboeken
week in het Nieuwe De La Mar Theater
te Amsterdam medegedeeld door de
voorzitter van de Commissie CPNB, de
heer Chr. Leeflang. Het boek is uitge
geven door Uitgeverij Ploegsma te Am
sterdam.
De jury komt in haar rapport tot de
conclusie dat bij de produkue van 19ao
evenals bij die van 1954 uiteindelijk
slechts één boek voor bekroning in aan
merkingen kwam, al deden zich bij deze
keuze meer moeiijkheden voor aan het
vorig jaar. De opvatting van één van de
juryleden, dat geen enkel boek voor
bekroning in aamerking kwam, werd
door de andere leden niet gedeeld. Wel
was men het er over eens, dat op een
enkele uitzondering na, ook dit jaar
weer de didactiscne en moralisüscne
waarden boven de artistieke kwaliteiten
prevaleerden, wat ook uit de boekver
zorging bleek en het zijn juist die artis
tieke kwaliteiten, die in een kinderboek,
waarop zo speciaal de aandacht wordt
gevestigd als bij een bekroning het geval
is, niet mogen ontbreken.
Uit de boeken, die naar het oordeel
van de jury ondanks enkele bezwaren
in aanmerking konden komen voor be
kroning, koos zij Lasse Lanta van Cor
Bruijn. Zij liet zich daarbij leiden door
de volgende overwegingen:
1 Er wordt in dit verhaal een interes
sant beeld gegeven van het leven der
Lappen door een auteur, die gedurende
een groot aantal jaren een diepgaande
studie heeft gemaakt van hun zeden en
gewoonten;
2 De uitbeelding van dit belangwek
kende milieu wordt toegankelijker ge
maakt door de invlechting van een in
trigue, die in het bijzonder pubescenten
zal kunen bekoren;
3 In pedagogisch opzicht kan dit boek
van betekenis zijn voor de karaktervor
ming van jonge mensen.
Het elektriciteitsverbruik, sinds 1939
reeds verdrievoudigd, zal in de komende
twintig jaar opnieuw enorm stijgen en
wel in die mate, dat verwacht wordt, dat
het huidige Nederlandse elektriciteitsver
bruik in 1975 verdubbeld zal zijn. Deze
toekomstige stijging brengt voor de Ne
derlandse elektriciteitsbedrijven een
grote behoefte mee aan kapitaal en
grondstoffen. Per jaar zal 200 miljoen
gulden moeten geïnvesteerd worden,
terwijl het steenkoolverbruik met zestig
procent zal gaan stijgen. Bij de dekking
van de grondstoffen blijft Nederland af
hankelijk van het buitenland. Deze al-
hankelijkheid wordt bedenkelijk groot.
De Nederlandse steenkolen voorraad, ge
schat op 1615 miljoen ton 700 miljoen
ton in Zuid-Limburg, 700 miljoen ton in
de Peel en de rést rond Vlodrop zal
nog voor 130 jaar voldoende zijn.
Dit toekomstbeeld inzake de elektrici
teitsvoorziening van ons land schetste
dinsdag op een beurslunch van het de
partement Limburg van de maatschappij
voor nijverheid en handel te Maastricht
prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelissen, directeur
van de Plem, toen hij een causerie hield
over de elektriciteitsvoorziening in Lim
burg gezien in Nederlands en Europees
verband.
Het grondstoffenverbruik in K.S.G.-
verband zal stijgen van 394 miljoen ton
steenkooleenheden tot 620 5 680 miljoen
ton in 1975. Hiervan zal slechts 6% uit
kernenergie worden gehaald. Wat het
gebruik van kernenergie in Nederland
betreft achtte spreker het niet verwon
derlijk, wanneer ons land over 5 jaren
een atoomoentrale zal bezitten. Ook zal
olie in de centrales als grondstof voor
elektriciteit worden aangewend.
Het geluid van de schoten is verstomd, doch nog getuigen puin en een spoorwagen die door de Hongaarse opstan
delingen op een kruispunt is geplaatst om de wegen te blokkeren van de stryd, die in Boedapest heeft gewoed.
over de Amerikaanse resolutie. Het
resultaat was, dat zeven landen (Ame
rika, Sovjet-Unie, Joegoslavië, natio
nalistisch China, Perzië, Cuba en Pe
ru) vóór de resolutie stemden en dat
Frankrijk en Groot-Brittannië alleen
tegen stemden. Beide landen bezitten
het veto-recht en daarmee was de
Amerikaanse resolutie dus van de
baan. België en Australië hadden zich
van stemming onthouden.
De Sovjet-afgevaardigde kwam daar
op onmiddellijk met een eigen resolu
tie, die overeenkomst vertoonde met de
Amerikaanse. Er werd in gevraagd het
vuren te staken en tot Israël werd het
verzoek gericht zich uit Egypte terug
te trekken. Het tweede deel van de
Amerikaanse resolutie evenwel, het
beroep op alle andere landen om zich
van inmenging te onthouden, had Sobo
lev weggelaten.
Franse voorzitter bepaalde, dat de
Indiening van de Russische resolutie
een „nieuw feit" was en hij schorste de
zitting daarom een uur, zeer tot onge
noegen van de Egyptenaar Omar Lauf-
ti, die opmerkte, dat er nu weer kost
bare tijd verloren ging, terwijl het ul
timatum maar verstreek. Na de her-
va'.ting keerde Sir Pïerson zich, van
harte gesteund door de Franse pleitbe
zorger, Louis de Guitingaud, ook tegen
de Sovjet-resolutie. Hij zei, dat hij het
Sobolev zeër kwalijk nam, dat die had
gesuggereerd, dat de Israëlische aan
val was geschied met medeweten of
steun van Engeland en Frankrijk.
'Hij eindigde met de verklaring, dat
een opdracht om het vuren te staken
en de troepen terug te trekken „onder
deze omstandigheden niet gewenst" was.
Zeven landen stemden voor de Russi
sche resolutie; wederom spraken Enge
land en Frankrijk hun veto uit. Het
enige spoor van westelijke solidariteit
was ditmaal, dat Amerika zich, samen
met België van stemming onthield.
Lodge verklaarde evenwel, dat hij dat
alleen had gedaan, omdat de Russische
resolutie niet krachtig genoeg was.
Tegen de wil van Engeland en Frank
rijk werd vervolgens een Egyptische
klacht tegen het ultimatum van Londen
en Parijs op de agenda geplaatst. Bjj
dergelijke „procedure-kwesties" geldt
het vetorecht niet en de stemverhou
ding was: zeven vóór en vier onthou
dingen (Engeland, Frankrijk, België en
Australië). Om vijf uur vanmorgen werd
de bijeenkomst van de Veiligheidsraad
verdaagd tot vanavond negen uur.
Na afloop kwamen de vertegenwoor
digers bijeen van de Afrikaans-Aziati
sche landen. Zi, stelden een verklaring
op, waarin het Frans-Britse optreden
wordt veroordeeld en bestempeld als
een „herleving van het kolonialisme in
zijn meest verwerpelijke vorm". Enge
land heeft vannacht in de Veiligheids
raad voor het eerst van zijn vetorecht
gebruik gemaakt. Frankrijk had het al
twee maal eerder gedaan.
Advert en ti«
3 Roxy Rook Redenen:
Dubbel gefermenteerd
k Dubbel gezuiverd
'k Standvastige melange
Hebben Engeland en Frankrijk zich
met hun optreden tegen Egypte
niet in een kolossaal avontuur
gestort? De consequenties van het
Anglo-Franse optreden zijn nog niet te
overzien, maar die consequenties zouden
ontzaglijk groot kunnen zijn. Londen
en Parijs hopen door een snel en dras
tisch optreden de Palestijnse oorlog in
de kiem te smoren, en daarmee hun be
langen veilig te stellen. Kennelijk hopen
zij ook de val van Nasser te weeg te
brengen. De smaad de twee grootste
West-Europese mogendheden in de
kwestie-Suez aangedaan zou door de
huidige operatie uitgewist kunnen wor
den. Maar tot welke prijs? Men vraagt
zich met angst en beven af hoe het con
flict in het Midden-Oosten moet eindi
gen, en of er door Engeland en Frank
rijk niet een ontzaglijk risico genomen
is. Het risico van een omvangrijke oorlog
in het Midden-Oosten, die de eerste Pa
lestijnse oorlog in hevigheid verre zou
overtreffen.
Het is een ontstellend feit dat in een
zo ernstige crisis als die welke nu
in het Midden-Oosten is ontstaan het
Westen totaal verdeeld blijkt te zijn.
Gisteren spraken wij nog de vurige hoop
uit dat deWesterse Grote Drie, die in het
kwestie-Suez niet tot overeenstemming
konden komen over 'n gemeenschappelij
ke politiek, ditmaal één front zouden
vormen, en wij stelden ons vertrouwen
in de zitting van de Veiligheidsraad
van gisteravond. Maar deze hoop is nu
de bodem ingeslagen
De verdeeldheid is groter dan ooit.
Een even unieke als verbijsteren
de situatie is gisteren ontstaan
toen Engeland en Frankrijk zich tegen
over Rusland en. Amerika zagen
geplaatst. De V.S. deden een beroep
op alle andere landen van de volkeren
organisatie om zich te onthouden van
het verlenen van hulp aan een der
strijdende partijen, waardoor het con
flict zou worden verlengd. Bijzonde
scherp was daarbij de toelichting va;
de Amerikaan Cabot Lodge dat Ame
rika hoopte dat geen enkel land ui
hoofde van zelfzuchtige belan
gen voordeel uit de toestand zou trach
ten te trekken. Zou men dit niet z<
moeten verstaan dat de V.S. Engelam
en Frankrijk er inderdaad van verden
ken, om zelfzuchtige belangen op hu>
voordeel uit te zijn?
De breuk tussen Amerika enerzijd:
en Engeland en Frankrijk anderzijd:
die gisteren bij de bepaling van het be
leid inzake de huidige Palestijnse oor
log in het Westerse en Atlantische blol
ontstond, is een uitermate verontrus
tend en hoogst betreurenswaardig ne
ven-aspect van het internationale con
flict in het Midden-Oosten. Hoe kunner
de wereldproblemen worden opgelos
als eerst niet althans het Westen eens
gezind is?
Bedenkelijker wordt de situatie nog
door de omstandigheid dat zelfs in En
geland zelf geen eensgezindheid bestaai
over de te voeren politiek. Eden heef'
in het Lagerhuis een meerderheid kun
nen vinden voor zijn plan. Maar d«
premier had allerminst de hele natie
achter zich. De socialisten en liberaler
veroordelen het regerings-optreden
Eden heeft zich daar echter niet aar
gestoord. Dat Mollet althans in zijn
eigen land op geen sterk verzet stuit
is verklaarbaar uit de anti-Arabische
stemming die in Frankrijk naar aan
leiding van de gebeurtenissen in Algiers
is ontstaan. Maar verliezen de Fransen
hier in hun nationalistische verontwaar
diging niet de internationale belanger
uit het oog, en zit er niet een gevaarlijk
element van gekwetste trots in hun
huidige vastberadenheid Nasser mores
te leren?
De eergisteren uitgebroken Pales
tijnse oorlog krijgt een hoogs*
verrassend verloop. Scheen aan
vankelijk Israël door het Westen tot de
orde te zullen worden geroepen, nu is
tenslotte Egypte en met name het re
gime van Nasser het doelwit van he'
Anglo-Franse optreden. De Israëlische
aanval op Egypte heeft de Britten er
Fransen de mogelijkheid geboden orr
Nasser klein te krijgen, een mogelijk
heid die hun niet onwelkom zal zijn
geweest. Daarbij werd voorbij gezien
aan een groot deel van de Britse pu
blieke opinie, daarbij werden de raad
gevingen van de V.S. in de wind gesla
gen en de aanbevelingen van de Veilig
heidsraad genegeerd.
Het is de vraag of Eden en Mollei
er in slagen met hun militaire actie de
door hen gestelde doeleinden te berei
ken. Wat zij zullen winnen moeten we
afwachten, maar wat zij met hun poli
tiek verliezen valt reeds ten dele vast
te stellen. Zij verliezen met name het
vertrouwen van de overgrote meerder
heid van de wereldopinie, waaronder
dat van de Amerikaanse natie.
En zij zullen de grootste moeite heb
ben dit vertrouwen te herwinnen. In
een groot deel van de wereld met
name in Azië en Afrika zal de hui
dige Anglo-Franse operatie gezien wor
den als een typische actie van een ko
loniale mogendheid. De Russen zullen
deze visie met alle kracht steunen en de
Amerikanen zullen hun bondgenoten
slechts zwakjes kunnen verdedigen.
Engeland en Frankrijk hebben nu al
les op het spel gezet. Als het verkeerd
afloopt, zou aan het prestige van de
beide landen een enorme slag toege
bracht zijn. Frankrijk is feitelijk al geen
wereldmogendheid meer en Engeland
zou door het waagstuk van nu zelf wel
eens een einde kunnen maken aan de
dominerende rol die het met Amerika
en Rusland tot op heden nog in de in
ternationale politiek heeft gespeeld.
Nederland heeft zijn consulaat-gene
raal te Rabat verheven tot legatie. Tot
tijdelijk zaakgelastigde, in afwachting
van de komst van een gezant, is be
noemd de heer Jean W. Wynaendts.
(Vervolg van pagina 1)
Radio Boedapest heeft later mede
gedeeld, dat kardinaal Mindszenty in
zijn woning te Boedapest is terugge
keerd.
„Ik zal mijn arbeid daar weer
voortzetten, waar ik acht jaar gele
den hem heb moeten beëindigen ten
gevolge van mijn arrestatie", dit ver
klaarde kardinaal Mindszenty gister
avond, toen hij de gevangenis in
Reszag bij Felsoe-Peteny (Noord-
Hongarije) verliet. Hij werd omringd
door de juichende bevolking van de
stad, die urenlang voor de gavangenis
op zijn terugkeer had gewacht. De
kardinaal ziet er lichamelijk goed uit
en maakt de indruk geestelijk vol
komen ongebroken te zijn.
Het Hongaarse volk, zo verneemt het
Oostenrijkse katholieke persbureau
Kathpress uit Boedapest, hecht aan de
vrijlating en het herstel van kardinaal
Mindszenty in zijn ambt als primaat
van Hongarije grote waarde, omdat het
de zegenrijke vrijheidsstrijders tot nu
toe ontbreekt aan een man van groot
gezag.
Kardinaal Mindszenty werd op Twee
de Kerstdag 1948 door de communis
ten gearresteerd en in maart 1949 we
gens „spionnage en deviezensmokkel"
tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld. Tot drie maal toe heeft de
communistische regering aan kardinaal
Mindszenty de vrijheid aangeboden. De
kardinaal weigerde steeds, omdat hij
een volledige rehabilitatie als voor
waarde stelde. Het voornaamste strijd
punt met de regering voordat hij ge
arresteerd werd, was de schoolkwestie.
De regering wilde de scholen nationa
liseren, waartegen de kardinaal ernstig
in verzet kwam. Hij verklaarde daar
bij: „Ik wil het geweten van mijn volk
zijn". (U.P., K.N.P.)
De pianiste Geza Frid en de violist
Henrich Szeryng zijn met een K.L.M.-
^liegtuig van Schiphol naar Djakarta ver
trokken, waar zij onder auspiciën van de
bond van kunstkringen in Indonesië uit
voeringen zullen geven.