Geen staatsman heeft het zo zwaar
als de President van Amerika
Uur der beslissing
voor Eden
Negenjarige miljonaire
CaesarDjenghis Khan en Napoleon souden
hem om zijn macht hebben benijd
Onmetelijke en setuer onmenselijke taak
één
Vandaag bekendmaking of Engeland
zich bij beslissing van Algemene
Vergadering zal neerleggen
Tussen neus en lippen
Arbeid van
gehuwde vrouwen
Tien functies
in
Minister Struvcken
aangekomen
El Al blijft diensten
onderhouden
CYNISME EN HYSTERIE"
Logisch
Flessen-record
Reuze plezier
Groen en geel
Spookhuis
ÏA 8
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1956
PAGINA 9
's
Geen staatsman ter wereld heeft zo'n zware taak als de president
van de Verenigde Staten. Men staat versteld als men zich
bezint op het uitermate veelomvattende karakter van het ambt
dat door de bewoner van het Witte Huis in Washington wordt be
kleed. Volgende week dinsdag wordt bepaald wie de nieuwe president
van Amerika zal zijn. Reeds maandenlang leeft Amerika in een ware
verkiezingskoorts en in de verkiezingscampagne zijn talloze aspecten
aan de orde gekomen van het wezen van het presidentschap.
„Het Amacikaanse presidentschap" wordt uitvoerig besproken in
een onlangs verschenen boek van Clinton Rossi ter, hoogleraar in
de Politieke Wetenschappen aan Cornell University. Rossiter opent
zijn studie met een passend citaat uit Macbeth: „Methought I heard
a voice cry, Sleep no more!", en in het hoofdstuk over de recente
presidenten van de V.S. vertelt hij van Truman, dat deze minstens
een zeventig-urige werkweek had, terwijl Truman toch iemand was,
die zijn tijd bijzonder efficiënt besteedde. Als Truman zich in 1952
weer beschikbaar gesteld had en hij zou herkozen zijn, dan zou hij
zich misschien letterlijk dood gewerkt hebben. Truman schijnt dan
ook vier jaar geleden gezegd te hebben, dat hij niet in een houten
kist het Witte Huis uitgedragen wilde worden en dat hij er de voor
keur aan gaf zijn ambt, na bijna acht jaar, ter beschikking te stellen.
Z.o spoedig mogelijk
opvolgers voor
mr. Schokking en mr. d'Ailly
Geregeld vluchten van
Amsterdam naar Israël
M
KAUiir
chI*iNO
Sociaal
commentaar
m giro-
tf Rode
hulp
va"
Voor
■deren»
Rod®
.-n vU'
id be-
Rode-
»j zen*
maar een alom geëerd soldaat, die
men zou haast zeggen „toevallig" door
de Republikeinen als hun kandidaat voor
het presidentschap naar voren was ge
bracht. Eisenhowers aanvankelijke on
macht om zich als leider van de party te
doen gelden, heeft hem o.m. grote narig
heid bezorgd met een man als McCarthy.
(Als Robert Taft Republikeins president
was geworden, zóu die narighei^niet
ontstaan zyn).
De president is de Stem van het
Volk. In ogenblikken van groot his
torisch belang voor de natie geeft hij
uiting aan de gedachten en gevoelens
van zijn landgenoten. De uitvindingen
van radio en televisie hebben in de
twintigste eeuw de president op dit
punt unieke mogelijkheden geboden
De tweede Roosevelt en Eisenhower
hebben van die mogelijkheden vooral
een zeer effectief gebruik gemaakt.
Hij is vervolgens Beschermer
van de Vrede en als zodanig
treedt hij op in situaties, die de rust
en orde in de natie dreigen te versto
ren. Bij nationale rampen ontleent de
president aan deze titel zeer veel om
vattende bevoegdheden. In geval van
overstromingen in diverse staten tege
lijk kan de president bijvoorbeeld per
soonlijk de leiding nemen bij de hulp
verlening.
De president is ook Beheerder
van de Welvaart. In laatste instan
tie is hij de man, die de economische
stabiliteit van de natie garandeert en die
een crisis moet voorkomen. En tenslotte
is de president de leider van de
George Washington, die in 178!1 de eer
ste president van Amerika werd.
Abraham Lincoln, de 16de president van
de Verenigde Staten.
j
Met het K.L.M.-toestel uit Rome is
op Schiphol gearriveerd mr. A. A. M.
Struycken, de nieuwe minister van bin
nenlandse zaken, voormalig gouverneur
van de Nederlandse Antillen. Op 31 ok
tober jl. is hij door koningin Juliana in
een hotelkamer op Sicilië beëdigd. Ge
vraagd naar de mogelijkheid tot inkrim
ping van het ambtenarencorps in de toe
komst, zei de bewindsman zich op dit
Punt nog geen oordeel gevormd te heb
ben. „Natuurlijk moet de heersende
Welvaartcrisis op de een of andere ma
nier worden opgevangen", zo merkte hü
op.
Minister Struycken zei verder nog, dat
de voordrachten tot benoeming van de
opvolgers van de burgemeesters Schok
king en d'Ailly zo snel mogelijk zul
len worden ingediend.
De „El Al" (Israël Airlines) te Am
sterdam verzoekt ons mede te delen,
dat haar kantoor in Amsterdam nor
maal functioneert. Er hebben geen ver-
anderingen plaats gehad, noch is per
soneel vertrokken. De geregelde dien
sten die de maatschappij op Israël on
derhol zijn geen moment onderbro
ken. Er worden dagelijks vluchten van
Sh naar Israël uitgevoerd.
zijn uit te maken of
ook d i t wapen ooit
in een oorlog zal
worden aangewend.
De laatste zui
ver constitutionele
hoofdbevoegdheid
van de president is
die, welke hij ont
leent aan zijn titel
van Eerste Wet
gever. Hij moet
in deze functie lei
ding geven aan het
Congres, het wetge
vende lichaam. Men
heeft het president
schap wel het „der
de Huis van het
Congres" genaamd,
naast de Senaat en
het Huis van Af
gevaardigden.
Tot de tweede
categorie ta
ken van de
bewoner van het
Witte Huis behoort
op de eerste plaats
die van party
leider. Sinds Jef
ferson speelt hij
deze politieke rol.
Een rol, die hem
soms in conflict
dreigt te brengen
met zyn andere
functies, met name
met die van staats
hoofd. Eisenhower
had aanvankeiyk
met dit aspect van
zyn ambt de groot
ste moeitej maar
Eisenhower 'was dan
ook geen typisch
politieke figuur.
Op de dag van zijn inauguratie in 1861 arriveerde Lincoln
(links op de voorgrond met hoge hoed) per trein in de stad
Washington.
De ontzaglijke macht van de Presi
dent van de Verenigde Staten van
Amerika wordt in het boek van prof.
Rossiter uitvoerig geanalyseerd. Hij
onderscheidt daarbij vijf functies, die
van zuiver constitutionele aard zijn en
vijf nevenfuncties, die echter niet als
van minder belang moeten worden be
schouwd. Truman heeft eens opgemerkt,
dat Caesar, Djenghis Khan of Napoleon
op hun nagels zouden hebben gebeten
van afgunst, als zij ooit van zo'n machts
positie hadden vernomen. In de hele
wereldhistorie is in de verste verte geen
precedent te vinden van de taak, die aan
de president van de V.S. wordt opgelegd.
Zijn ambt is ook op het ogenblik volko
men uniek. Het is niet te vergelijken
met dat van de president van Frankrijk,
of de premier van Engeland. Het is meer
dan die beide functies. Ja, meer dan die
beide functies tezamen.
Gaan wij nu eens na hoe de omvang
van dit ambt nauwkeurig beschre
ven kan worden: De President
van Amerika is op de eerste plaats
staatshoofd. Hij moet zich kwijten
van het soort verplichtingen dat bij
voorbeeld de Engelse koningin, de gou
verneur-generaal van Canada, of de
president van de Westduitse Bondsrepu
bliek heeft te vervullen. Plechtige of
futiele verplichtingen. Hij moet een
krans leggen bij het monument van Lin
coln, maar hy moet ook de lichtjes aan
steken van de „nationale kerstboom" in
Washington. Vaak moet hij zich als
staatshoofd naar ver afgelegen delen
van het land begeven om er de een of
andere ceremonie met zijn aanwezigheid
op te luisteren.
Van nog veel meer omvattende aard
is het tweede aspect van zijn veelzij
dige functie. De president is hoofd van
de uitvoerende macht. In Engeland
geldt de regel: „The Queen reigns but
does not rule" („zij regeert maar zij
heerst niet"); de president van Ameri
ka echter doet allebei. Hij vervult ook
het ambt van „prime-minister" en in
dit ambt gaat zijn bevoegdheid zelfs
vaak die van vele premiers elders
in de wereld te boven. Als „Chief
Executive" beschikt hü over
bijzonder grote bevoegdheden.
Vervolgens is hy Eerste Diplo
maat. Hü is persooniyk verantwoorde-
ïyk voor de buitenlandse betrekkingen.
Truman overdreef niet, toen hy in 1948
op een vergadering van Joodse Oorlogs
veteranen verklaarde: „Ik maak de
Amerikaanse buitenlandse politiek." De
functie van eerste diplomaat is intussen
in onze tijd uitgegroeid tot de voornaam
ste en zwaarste rol, die de president
heeft te spelen. Eisenhower vooral be
steedt zoveel tyd aan deze kant van zyn
presidentschap, dat men zich wel eens
afvraagt, hoe hij nog gelegenheid vindt
om zich van zyn andere verplichtingen
te kwyten.
De vierde macht, waarover de presi
dent beschikt, is: het Opperbevel
over de strijdkrachten. Hij is de levende
garantie van het Amerikaanse geloof in
„de suprematie van de civiele over de
militaire overheid". Vooral in onze tijd
heeft de betreffende bepaling in de
grondwet een ontzagwekkende beteke
nis, niet alleen voor Amerika zelf, maar
voor de hele wereld. Het was in 1945 de
president, die moest beslissen dat de
A-bom in de oorlog tegen Japan zou
worden gebruikt, het was in 1950 de zelf
de president, die opdracht kon geven de
H-bom te vervaardigen en het zal in de Twee Democratische oud-presidenten: Roosevelt was aan het bewind van 1933
toekomst slechts aan de president tot 1945. Trumans totale ambtsperiode strekte zich uit van 1945 tot 1953.
Coalitie van Vrije Naties. Hy immers
staat aan het hoofd van de machtigste
vrije staat ter wereld. Churchill erkende
dit in een symbolisch gebaar bij de con
ferentie van Bermuda, toen hij niet zelf
- als oudste staatsman - de middelste
zetel in de vergaderzaal nam, maar deze
aan Eisenhower aanbood. Als leider van
de vrije wereld trad Truman op in 1950,
toen opgetreden moest worden tegen
Noord-Korea's agressie en Eisenhower
in 1953, toen hij in de V.N. het plan lan
ceerde voor een internationaal bureau
voor splijtbaar materiaal.
Het presidentschap wordt intussen
vooral in zijn macht beperkt door
de grote bevoegdheden, waarover
het Congres beschikt. Ook die be
voegdheden zijn namelyk zeer veel om
vattend. Het is deze omstandigheid, die
het presidentschap belet in een dictatuur
te ontaarden. In het bijzonder de Senaat
kan het de president zeer lastig maken,
door hem de verwezenlijking van zyn
plannen onmogelyk tè maken.
In wezen heeft het presidentschap
van nu nog altijd hetzelfde karakter
als dat van 1789, het jaar, waarin
George Washington aan het hoofd van
de natie kwam te staan. De president
is ook heden wat de grondleggers van de
Republiek hem wilden doen zijn, maar
hij is veel meer. Hij is machtiger en
meer democratisch, hij geniet een gro
ter prestige en hij speelt een grotere
rol in het bepalen van het landsbeleia.
Aan wie zal de onmetelijke en schier
onmenselyke taak ten deel vallen de
Verenigde Staten van Amerika te rege
ren van begin 1957 tot begin 1961? We
zullen het over enkele dagen weten.
HANS BRONKHORST
- mm
kaansp8 van.,fv ¥orJc- en daarmede de wereld, reageert nauwkeurig op elk bericht over de gezondheid van de Ame-
conihrt^ b't zwaarder heeft dan welke staatsman ter wereld ook. Met de gespannen situatie in Hongarije,
conjuct tn het Midden-Oosten en de verkiezingen in de V. S. voor de deur heeft president Eisenhower het nu
verkiezingen
wel bijzon der moeilijk.
„The American Presidency" by Clin
ton Rossiter. Signet Key Books, New
York, 1956.
Actvertevtte
..kauw Wrlgloy Doublemin*. Even kauwen
een door en door frisse adem krijgen -
Doublemint geeft rust -
kunnen we best gebruiken in 1956, vóór,
tijdens en nó kantoortijd. Prettig,
heerlijk verfrissend en dubbel lang lekker.
99
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen.
Vandaag zal Eden bekendmaken of
de Britse regering zich neer zal leggen
by de beslissing van de Assemblee van
de Verenigde Volkeren, die met een in
drukwekkende meerderheid heeft ge-
eist dat Engeland en Frankrijk hun ac
tie tegen Egypte zullen staken. Het is
voor het eerst sinds 1939 dat het par
lement op zaterdag byeenkomt. Maar
Eden had geen andere keuze. De oppo
sitie eiste gisteren een antwoord en
toen Eden niet bereid was dit te geven,
eiste zy dat het parlement vandaag op
nieuw byeen zou komen.
Inmiddels heeft het optreden van En.
geland en Frankryk dat, volgens de ver
klaringen van de Britse regering tot
eerste doel had de vrye doorvaart van
het Suezkanaal veilig te stellen, geleid
tot een resultaat dat hier reeds lange
tyd van tevoren was voorspeld, name
lyk het sluiten van het kanaal voor alle
doorvaart door het onbruikbaar te ma
ken. Op last van Nasser zyn een half
dozyn schepen tot zinken gebracht in
het vaarwater. Het was de Britse re
gering niet onbekend, dat dit vrywel
automatisch zou volgen op een aanval
op Egypte, want gisteren verklaarde
een Britse minister dat de regering al
lang wist dat Egypte speciale schepen
gereed had liggen voor het blokkeren
van het Suezkanaal.
Inmiddels neemt de tegenstand in
Brittannië toe. Overal in Engeland
vinden protestbetogingen plaats en mor
gen worden massabetogingen gehouden
in Londen en elders. Bevan zal de me
nigte toespreken in Trafalgar Square.
De socialistische pers van Engeland
waarschuwde Eden hedenochtend op
nieuw tegen het voortzetten van de oor
log tegen Egypte. De Engelse socialis
ten zyn niet in het minst onder de in
druk van het feit, dat een Engelse con
servatieve regering handelt in samen
werking met een socialistische Franse
regering.
De Daily Mirror noemt de oorlog
rondweg „Edens oorlog" en niet ten
onrechte, want het land staat niet
achter Eden en het begint steeds
duidelyker te worden, vooral na de
uitspraak van de Verenigde Naties,
dat twyfels beginnen toe te nemen on
der de conservatieven. Het gezagheb
bend weekblad The Economist ver
klaarde heden botweg dat Eden de
positie, de belangen en de reputatie
van het land in de wereld in gevaar
heeft gebracht. „De wüze waarop de
ze crisis behandeld is", aldus het blad,
„wettigt het vermoeden dat wy hier
te doen hebben met een vreemde com
binatie van cynisme en hysterie by
de leiders van het land".
De Daily Herald is van mening, dat
het optreden van Engeland en de cy
nische wijze waarop het de wereldopi
nie trotseert, de kansen van Hongarije
om de vrijheid te verwerven aanzien-
lyk heeft verminderd. „Op dit ernstig
ogenblik", aldus het blad, „verzwakt
Eden de macht van de vrede. Hij keert
de Verenigde Volkeren de rug toe en
beroept er zich op dat landen hun toe
vlucht kunnen nemen tot geweld om
hun eigen belangen veilig te stellen."
De News Chronicle verklaarde heden
ochtend: „Indien vandaag het gezond
verstand zegeviert, is het omdat de Al
gemene Vergadering van de V.N.
en niemand anders heeft, geëist dat
men zich aan de wet houdt. Indien
dwaasheid zegeviert, zal de huidige re
gering voorgoed veroordeeld worden."
Indien evenwel Eden duidelyk maakt
dat hy zich buigt voor de wil van de
overgrote meerderheid van de Verenig
de Volkeren, is het met hem gedaan.
The Economist spreekt terecht over
cynisme en hysterie. Indien Eden door
de wereldopinie moet worden gedwon
gen bakzeil te halen, zal zyn party
hem het dolle avontuur van heden niet
vergeven. Indien evenwel Eden besluit
liever samen te werken met de Fran
se socialisten dan te luisteren naar de
ongehoord felle kritiek van de Engel
se socialisten, is het evenmin zeker
dat hy zyn positie zal kunnen hand
haven. Eden speelt een gevaariyk spel,
en het begint er op te lyken dat zelfs
de meer gematigde conservatieven dit
beginnen te beseffen en zich beginnen
af te vragen of het niet tyd is om een
eind te maken aan het avontuur.
Edith Diana Brown, de negenja
rige dochter van een ingenieur
te Beaumont in Texas, heeft
een toekomst als miljonaire in het
verschiet. Zy heeft namelyk van een
vrijwel onbekende schatryke nicht,
die dezer dagen overleed, een for
tuin geërfd van ruim zeven miljoen
gulden. Edith kry'gt haar erfenis in
drie gedeelten, zo heeft de nicht be
paald, n.l. een deel op haar 21ste
verjaardag, een deel op haar 30ste
en de rest op haar 37ste verjaar
dag. Edith heeft prompt van dichtbü
en van verre huwelyksaanzoeken ge
kregen. Ediths pa zegt daarvan: De
mensen zyn betoeterd, (op z'n Texas)
De Londense politierechter keek
grimmig, toen in het verdach
tenbankje een zestienjarige
jongen verscheen, die terecht moest
staan wegens een klein vergryp wel
iswaar, maar het was tenslotte een
vergryp. De Londense politierechter
keek derhalve vaderlyk-grimmig en
dacht, dat hy de tere snaar gevon
den had, toen hy bemerkte, dat de
jongen een padvindersriem droeg.
„En je bent nog wel een padvinder"
gromde de rechter. „Helemaal niet
waar" zei de jongen. „En waarom
draag je dan die riem?" vroeg de
rechter. „Omdat anders myn broek
afzakt" zei de jongen. „Hum" zei
de rechter.
Een vijftienjarig meisje uit Bald,
win aan de Westkust van de Ver
enigde Staten wierp op 15 au
gustus j. 1. een fles in de Atlantische
Oceaan. In die fles had zy een pa
piertje gedaan, waarop haar naam
en adres stonden. Nog geen drie we
ken later kreeg zij uit Ierland een
briefje met het bericht, dat de fles
was aangekomen. Het bleek, dat de
fles er precies zestien dagen over
had gedaan om de Atlantische Oce
aan over te steken. Mensen, die het
een en ander van de zee weten, heb
ben ongelovig met hun hoofd ge
schud. De fles zou dan een record
snelheid hebben gehad van negen
knopen per uur! Dat zou als
het waar is, zeggen de mensen van
de zee een prachtrecord voor fles
sen zyn.
wen in de kleur van de avondja.
pon te gaan dragen. Men kan er ech
ter ook gewoon kleurenblind van
worden.
En nu gaan we eens reuze gezel
lig plezier maken" zei de 28-ja-
rige William Richardson, toen
hy in een café te Memphis ander
half biertje had gedronken. Daarop
trok hy zyn revolver, dwong de ei
genaar van de zaak benevens drie
dienstboden en acht klanten in de
hoek te gaan staan handen om
hoog s.v.p.! en zette vervolgens de
radio met platenwisselaar keihard
aan. Toen begon hy op de maat van
een foxtrotje op alle flessen te schie
ten, die hy zag staan. Het werd een
gerinkel van jewelste. Twee klan
ten, die intussen kwamen binnenlo
pen, mochten by de andere gaan
staan. Halverwege de schietparty
vroeg Richardson of men iets wilde
0
drinken. Vier mannen vroegen en
kregen limonade. Richardson betaal
de en deponeerde het geld in de kas
sa. De griezelige grappenmakery
duurde, totdat mensen op het lawaai
afkwamen en de politie alarmeer
den. Twee agenten arresteerden Wil
liam zonder enige moeite. Op het
bureau vertelde hy, dat zyn vrouw.
een ander hoedje had gekocht dan
hy had voorgesteld.
De moderne vrouw kan het bin
nenkort groen en geel, doch
ook paars, rose, blauw, wit en
zwart voor de ogen gaan zien. Er
zyn namelijk wenkbrauwen in alle
kleuren gefabriceerd, die eerstdaags
in de handel zullen verschijnen. De
bedoeling is, om straks wenkbrau-
In de New Yorkse dagbladen ver
scheen dezer dagen de volgende
advertentie, die was opgegeven
door een televisie-maatschappyGe
vraagd: een huis, dat er zo ver
waarloosd uitziet, dat het lykt, als
of het er spookt. Moet dienen voor
televisie-spel. Prys geen bezwaar.
Eventuele echte spoken worden
gaarne overgenomen.
(Van een byzondere medewerker)
Heel wat katholieken, en waarachtig
zy niet alleen, hebben er hun spijt
over betuigd, dat prof. Romme
geen plaats heeft kunnen en willen be
zetten in het nieuwe kabinet.
Gevraagd naar de reden van zün wei
gering, heeft hy onomwonden te kennen
gegeven, dat van hem niet mocht wor
den verwacht, dat hy een wetsvoorstel
zou indienen, waartegen hy meent prin
cipiële bedenkingen te moeten hebben.
Dat dit wetsvoorstel, betrekking heb
bende op het ongedaan maken van de
bepaling, dat een huwende ambtenares
moet worden ontslagen, na het aanvaar
den van de motie-Tendeloo door de
Tweede Kamer het vorig jaar, zal wor
den ingediend, is duidelyk. De rege
ringsverklaring liet te dien aanzien ook
geen twyfel bestaan: het plan ertoe
staat op het programma van het nieuwe
kabinet.
Alleen al uit dit feit is af te leiden,
dat wy hier niet te maken hebben met
een beginsel-kwestie in de zeer strikte
zin des woords; er
staat nergens in
de tien geboden
Gods, dat een ge.
huwde vrouw geen
loonarbeid zou
mogen verrichten.
By de stemming over de motie-Tende
loo zyn dan ook enkele leden van de
K.V.P.-fractie meegegaan, terwijl, naar
wij ons menen te herinneren, een of
enkele leden van de P-v.d.A. hebben
tegengestemd.
Het is kennelijk wat men noemt
een vrye kwestie waarover ieder van
de volksvertegenwoordigers zich naar
persooniyk inzicht zal dienen uit te spre
ken. Wy voor ons hopen van harte, dat
het resultaat van deze opinie-uiting zal
zyn, dat het bestaande verbod gehand
haafd blyft, al zouden wy geen bezwaar
hebben tegen bepalingen, die een wat
soepeler handhaven van dit verbod mo
gelijk maken. Het is immers duidelyk,
dat, indien de overheid als de grootste
werkgever, die Nederland kent, dit ver
bod opheft, dit evenzeer een „magneet
werking" zal hebben als sommige an.
dere overheidsmaatregelen. In het
vrye bedryfsleven bestaan nog enkele
collectieve arbeidsovereenkomsten,
waarin nadrukkelijk is bepaald, dat geen
arbeid mag worden verricht door ge
huwde vrouwen. Een voorbeeld hier
van is de C.A.O. voor de tabakverwerken
de industrieën. Ook bestaan er bepaal
de kringen in ons land, waar de werk
gevers onderling de afspraak hebben
gemaakt, dat zy geen gehuwde vrouwen
in dienst zullen nemen.
Yan de andere kant moeten wy de
laatste tijd meerdere keren de
druk constateren van ondernemers
zijde op voormalige werkneemsters, nu
huisvrouw en moeder dikwyls, om toch
weer terug te keren naar het oude en
destyds vertrouwde werkmilieu. Aan
biedingen om kinderbewaarplaatsen te
bouwen of op andere wyze zodanige
maatregelen te nemen, dat tydens het
werk de kinderen verzorgd zullen zijn,
behoren daarby niet tot de zeldzaamhe
den. Het is duidelyk, dat deze druk op
het ogenblik voornameiyk wordt veroor
zaakt door het gebrek aan arbeids
krachten. Het ideële streven, dat aan
de motie-Tendeloo meer en meer ten
grondslag heeft gelegen, speelt hier
naar onze stellige overtuiging geen en
kele rol. Ons bezwaar nu tegen het be
ëindigen van het bedoelde verbod is,
dat deze beëindiging een stimulerende
werking zal hebben in de ondernemings
sfeer waar men zal redeneren: zie je
wel, de overheid zelf geeft het voor
beeld. Moeten wy dan niet gaan vrezen
dat het hek van de dam raakt en we
te maken zullen krygen met toestanden
zoals die vooral in onze zuidelyke na
buurlanden België en Frankryk als nor
maal gelden. Niet alleen dat daar offi
ciële bureaus nog al rijkelijk voorzien
zyn van gehuwde ambtenaressen, maar
de vrouwen van de arbeiders dienen
voor een groot deel mede zorg te dra
gen voor het gezinsinkomen, omdat het
loon van de man ontoereikend is. Hoe
wel wli reeds vroeger op deze plaats
contra-argumenten hebben aangevoerd,
willen wy ze hier nog eens in het kort
herhalen.
Een gehuwde vrouw gaat werken om
dat:
a. het inkomen van haar man onvol
doende is om de normale gezinslasten
te kunnen dragen;
b. omdat ze „vooruit wil komen",
hetgeen in werkelykheid vaak betekent,
dat ze zich een grotere luxe wil per.
mitteren;
c. omdat ze te weinig om handen
heeft tengevolge van de samenstelling
van haar gezin;
d. soms is het een combinatie van
enkele van deze aanleidingen.
T.a.v. het eerste punt blyven wy stel
len, dat er naar gestreefd moet wor
den het loon van de man van zodanige
hoogte te laten zyn, dat hy daarmede
in redelyke mate in het onderhoud van
zijn gezin kan voorzien, onafhankeiyk
van de grootte van het gezin en van
byzondere omstandigheden, die zich
kunnen voordoen.
Wanneer het uitsluitend gaat om eisen
of wensen te kunnen vervullen, die bo
ven de redelykheid uitgaan, dan lykt
ons niet veel redenering nodig om te
mogen concluderen, dat aan zulke on-
redelyke verlangens niet behoeft en
vaak zelfs niet mag worden toegegeven.
Heel anders komt de zaak te liggen
voor die vrouwen, voor wie produktieve
arbeid e'en echte behoefte vormt en
die daartoe ook metterdaad, wat hun tijd
betreft, in de gelegenheid zün. Wanneer
zich zulk een geval voordoet, zouden
wy er bepaald voorstander van zyn de
mogelykheden hiervoor te openen. De
zaak zelve heeft voor ons in zoverre
een principiële kant, dat, ook volgens de
moderne psychologische en pedagogi
sche inzichten, de vrouw, zowel als
vrouw en als moeder, in het gezin
hoort. Dit geldt waarachtig niet alleen
voor gezinnen met kleine kinderen, die
de regelmatige en directe zorgen van
een liefhebbende moeder behoeven, dit
geldt in minstens even sterke mate
voor een opgroeiend gezin, waar de aan
wezigheid van moeder, maar ook de
aanwezigheid van de vrouw, beslissend
is voor gezonde familiale verhoudingen.
Met behoud derhalve van het principe
zouden wy daarom een soepele toepas
sing willen bepleiten.
