JANOS KADAR ZOEKT STEUN BIJ NAGY Meeste partisanen in Boedapest hebben wapens neergelegd Weer hevige gevechten in provincie Györ De landverrader Wapenstilstand van Port Saïd gedurende vier uur verbroken Moskou dreigt opnieuw met „vrijwilligers' Held van Boedapest ontsnapt Kardinaal Mindszenty zegent de verzetsstrijders telefonisch Naar lichaam en ziel gemarteld99 Kastekort bij groenteveiling voor een walvis Zaterdag 2,000 mensen gevlucht uit Hongarije H.M. de Koningin in ons land teruggekeerd Nederlanders uit Boedapest veilig in Wenen BOELGANIN voorstander van topconferentie Gomulka naar Moskou Barakkenkampen n EQEÉ Geen interesse PpSi i^ANDAC 12 NOVEMBER 1956 80ste JAARGANG No. 26753 ste E°litS De Hongaarse premier, Danos Kadar, heeft gisteren besprekin gen gevoerd met zijn voorgan ger Imre Nagy, in een wanho pige poging om alsnog de steun van de bevolking voor zijn re gering te krijgen. Nagy werd de vorige week zondag met behulp van het Russische leger verdre ven, 24 uur nadat hij een coali tieregering met een liberaal program had gevormd. Er is niets anders bekend over de besprekingen. Maar de radio rede die Kadar gistermorgen heeft gehouden, liet er geen twijfel over bestaan dat Nagy tot nu toe niet bereid is met de tegenwoordige regering samen te werken, een regering, die door de man in de straat ge brandmerkt wordt als „de rege ring die gezeten op Russische tanks is teruggekeerd". Kadar zei in zijn rede dat Nagy's zwak heid „een ernstige politieke zonde is, die de weg heeft ge opend voor de contra-revolutie, ofschoon dit stellig niet de be doeling van Nagy was". Hervormingen „Rechtspraak" Tanks buiten gevecht Volgens Hongaarse vluchtelin gen, die gisteren in het Oosten rijkse grensplaatsje Klingenbach zijn aangekomen, zou generaal Pal Maleter, bijgenaamd de held van Boedapest, zaterdag uit Rus sische gevangenschap zijn ont snapt en zich bij een groepje opstandelingen hebben ge voegd. Maleter was minister van defensie in heUlaatste kabinet van Nagy. „Wonder Gods" Tekort van duizenden Maar Eisenhower niet Chinese communisten schieten vliegtuig neer Israëlische aanvallen op Syrisch gebied? Falcon Harris Tweedjassen Hpt weer. Veel bewolking De pogingen van de landverrader Kadar om het vertrouwen van de natie te winnen, zullen het Hon- 8aarse volk ongetwijfeld met afgrazen ervullen. De knecht van Moskou, die 5ch tegen zijn eigen landgenoten keer- tracht nu de indruk te wekken alsof j.J voor een onafhankelijk Hongarije jjyert. Maar de Hongaren zullen zich 'et opnieuw laten bedriegen. Op 4 no- ernber zijn zij in een duivelse val ge- °Pen, die door de Sovjet-machthebbers as opgesteld. Het zal hen geen tweede v?.a' overkomen. En in de schone be- Rr ,van de Quisling die door het eem"n nu aan het hoofd van de re- j®ring in Boedapest is gezet, zullen zij en vertrouwen hebben. De Russen hebben acht dagen gele- »®.n de Hongaren met bloedig geweld Zni orde geroepen, naar in Moskou u men graag zien dat er zo spoedig o?elijlc een eigen Hongaars ing gevormd, dat de Sovjet-leiders staat zou stellen hun aandacht °P andere zaken te concen- Moskou heef zich vorige Week *viu5kuu neci iicxï vungc 0maofg5n°0dzaakt gezien in te grijpen, at de opstand in Hongarije m te- U^teliin^ tot die in Polen geheel et karakter had gekregen van een an ticommunistische opstand. Terwijl de mwenteling in Polen slechts van Ti- Wistische aard was hetgeen door de bussen nog tot op zekere hoogte kon gorden geduld had de Hongaarse "evolutie zich ontwikkeld tot een ware Vrijhe:dsbeweging, die had moeten cul mineren in de vestiging van een demo cratisch bewind. Maar nu de Russen "et Hongaarse volk met geweld hebben duidelijk gemaakt dat er aan de West- Stens van de Sovjet-Unie geen vrije met kan bestaan en dat de keten van olieton waarmee Rusland zich heeft z "nngd niet doorbroken mag worden, (nu Moskou de Hongaren gaarne weer dit °ude gareel gebracht zien. En t zou door een Hongaarse regering P°eten geschieden. ternier Kadar heeft, In zijn streven om het volk achter zich te krfj- c .gen, een aantal zogenaamde con- ssies aangekondigd. De Hongaarse bief w°rdt dusdanig gewijzigd, dat zij San ,rneer 20 nadrukkelijk herinnert sto e Sovjet-overheersing als de laat- .laren het geval was. De geheime s'sch le cal worden opgeheven. Het Rus- «ch "V wordt als verplicht leervak afge- tin» en door mutaties in de rege- wfdepartementen zou aan zekere W0J!?en van het volk tegemoet gekomen tr Alc crnntc+f» lntnnc cro'hmikt Kan Als grootste lokaas gebruikt ,hpr tenslotte de belofte dat, na bet öe^mtel van rust en orde", onderhan- hett§en zullen worden begonnen over en ,ugtrekken van de Russische troe- «lt Hongarije. Maar de Hongaren 'eren Kadar sinds vorige week zondag Kr "kennen als een werktuig van het YTp»yvo» ctrii wciAiuig vau nci boliv i weten dat hij slechts de *'ch van Moskou dient, en zij zullen vari vol walging en verontwaardiging dpr, m afkeren. Kadar is nu in on- gy Afdeling met oud-premier Na- eb'yfaar Nagy is geen vrij man meer, tha^is zijn huidige besprekingen met de k'Üzp hem op zo weerzinwekkende '*ido beeft verraden bijvoorbeeld zou flp bn tot een gezamenlijk beroep op vrp,pV°lking, dat moet men het ergste aSn v1- He eventuele „steun" van Nagy regime van Kadar zou slechts a8e egen kunnen worden door chan- Ïn Hongarije zal men zich geen illu- ,'es maken over Kadars jongste ?at 2Szeggingen. De Hongaren weten "et Weer geheel onder toezicht van teg6?hreiblin zijn geplaatst, en dat hun "toiwfS m Boedapest er een van ma- "t> p.mu is. Zij rekenen zelfs niet meer o» status als die welke Polen op ""et jfebblik geniet. De Russen zullen etl zjj "Sfrile geen enkel risico nemen, f6e" ooUllen hun greep op Boedapest t t^„f?nblik verslappen, al zullen zij t« "sche redenen de indruk trach- t ®kken dat zij het met de Hon- Vrabslotte goed voor hebben. mtrn^gere leider van de ongaarse j?"r h6t tische partij-Rakosi werd bien volg gehaat. Maar de afkeer |®Mjfeidy°°r Rakosi voelde, valt on- ng pJn h' niet 1 de intense ver- da Kart Machteloze woede waarvan u ad die a r het voorwerp is. De mis- j e8aan, ?e Hongaarse verrader heeft *vü18enoto„ hem in de ogen van zijn Abtbooi An gemaakt tot het levend ■un. an de tyrannie van het Krem- Aavertentia Hoe öf wij de zaak bekijken Met TIP kan men niets vergelijken. T1P hegft voor op de rest Hjj ig beter dan best, Tip van BOOTZ, daar moet alles voor wyken l n" Tfracht' ontv. 1 fl. TIP A Hoots Oude Genever. De Hongaarse premier kondigde in de zelfde rede 'n aantal hervormingen aan. die ook op 't programma van de regering Nagy stonden. De hervormingen omvat ten 'onder meer de invoering van Kos- suths embleem op de nationale vlag, de uitroeping van de 15de maart tot de nationale feestdag ter herdenking van de opstand van 1848, de instelling van een speciale volkspolitie ter vervanging van de gehate geheime politie, vrije talenkeuze voor de studenten en ver mindering van het aantal communis tische hoge autoriteiten door verminde ring van het aantal ministeries en re geringsbureaus. Kadar beloofde op nieuw dat over de terugtrekking der Russische troepen zal worden onder handeld, zodra de orde in het land is hersteld. Over de bevoorrading van Boedapest zei Kadar nog in zijn radio toespraak, dat de toestand ernstig is. Er zijn geen grondstoffen meer. Vooral aan steenkool en benzine is groot ge brek. Zaterdagavond heeft radio Boeda pest meegedeeld dat lonen tot 1.200 forint met twaalf tot vijftien procent en de lonen van 1.200 tot 1.500 forint met acht tot tien procent zullen wor den verhoogd. Verder meldde de re geringszender dat volgens een nieuw decreet moord, doodslag, brandstich ting en plundering met de dood kun nen worden bestraft, binnen 24 uur na de arrestatie van de betrokkenen. Er zijn zondag hevige gevechten uit gebroken in de provincie Györ in het bijzonder langs de hoofdweg van Boeda pest naar Oostenrijk aldus heeft radio Boedapest gisteravond gemeld. In de provincie Vac ten noorden van Boeda pest vernielden opstandelingen verbin dingen en hielden zij auto's en treinen De Israëliërs hebben thans de Egyptische gevangenen naar kampen overgebracht, waar zij onder bewaking zelf de kampdiensten moeten verrichten. De wapenstilstand van Port Saïd is gisteren gedurende vier uren verbro ken, toen van de Egyptische linies het vuur op de Brits-Franse troepen werd geopend. De Egyptenaren beschoten na melijk in het gebied van Ei Cap, 40 ki lometer ten zuiden van Port Saïd, met mitrailleurs parachutisten die zich heb ben ingegraven in het uiterste zuiden van het door de Britten en Fransen ver met levensmiddelen voor de hoofdstad aan, aldus deze zender. Ook in Boeda pest is gisteren nog gestreden, en wel op het Calvjjnplein in het centrum van de hoofdstad. Volgens uit Boedapest ontvangen berichten zouden arbeiders van een van de grote fabrieken op het eiland Csepel bij Boedapest veertien Sovjet-tanks in brand hebben gestoken door ze door middel i .-ti bnndsl- 'en met benzine te bespuiten. Verder zou gisteren te Dunapentele, Pees en Ujpest, een voorstad van Boedapest, nog hevig zijn gestreden. Overigens heeft premier Kadar in zijn radiotoespraak verklaard dat de „opstand in Boedapest en het land zelf bedwongen is". Hij voegde er aan toe dat kleine, op zichzelf staande groepen opstandelingen „de orde blij ven verstoren", doch dat „alles bin nen twee dagen rustig zal zijn". Klei ne groepen opstandelingen in Boeda pest zouden zich volgens Kadar over dag schuil houden en 's nachts te voorschijn komen om te plunderen. De mededeling van Kadar dat de op stand bedwongen is schijnt waar te zijn. Westerse correspondenten die za terdag uit Boedapest in Wenen zijn gearriveerd hebben verklaard dat het grootste deel van de partisanen in Boedapest tegen vijf uur zaterdag de wapenen heeft neergelegd. Verniig jj, tuigttia 1) De primaat van Hongarije, kardi naal Mindszenty, heeft vorige week opstandelingen, die zich verschanst hadden in het hoofdpostkantoor te Boedapest, telefonisch zijn zegen ge geven. De opstandelingen hadden kardinaal Mindszenty, die vorige week zondag, toen de Russen de stad aanvielen, een onderkomen had ge zocht op het Amerikaanse gezant schap, in een telefoongesprek ver zocht hen te zegenen voor zij zouden sneuvelen. Vorige week vrijdag heeft de kar dinaal een Hongaarse journaliste, die voor een Amerikaans persbureau werkt, en haar twee dochters geze gend „als vertegenwoordigsters van de heldhaftige Hongaarse vrouwen en kinderen". Kort voordat de kardi naal vorige week zondag bescherming zocht in het Amerikaanse gezant schap heeft hij tot verslaggevers ge zegd, dat Hongarije een grotere on derdrukking dan ooit te wachten staat, indien de Verenigde Naties Hongarije niet redden. Het is nood zakelijk, dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties vandaag en niet morgen naar Boedapest komt, Duidelijk zijn de vermoeienissen van de afgelopen dagen zichtbaar op het gelaat van de Engelse premier, Sir Anthony Eden. Deze foto werd gemaakt tijdens een vrijdagavond gehouden staatsiediner in het Londense stadhuis. Links ziet men de nieuwe Lord Mayor van Londen, Sir George Cullum Welch. aldus de kardinaal tot de verslag gevers. Kardinaal Mindszenty zei voorts tot de verslaggevers dat hij „aan naar li chaam en ziel was gemarteld". „Het is'n wonder Gods dat ik hier ben en ben zoals ik ben", aldus de kardinaal. Hij wei gerde details over zijn arrestatie en gevangenschap te geven, omdat hij be zig is aan een „gedetailleerd verslag van deze dingen, die onbeschrijfelijk zijn en de verbeelding van ieder nor maal mens tarten". Hij zei voorts, dat de huidige marionetten-regering van Janos Kadar „de Hongaren door de Russen had doen slachten" en voegde eraan toe, dat hij „diep geschokt was toen hij zag hoe de macht van de Rus sen de vrijheid van de Hongaarse natie verpletterde". De kardinaal ontkende dat de strijd voor de vrijheid „gericht was op de res tauratie van het systeem, dat voor de oorlog bestond". Gevraagd of hij voor de regering-Kadar was of voor de re gering Nagy, antwoordde de kardinaal dat hij de voorkeur gaf aan die van Nagy „boven de zogenaamde regering van thans, omdat Nagy's regering voor een onafhankelijk Hongarije was, ter wijl die van thans door de Russen is geïnstalleerd". Hij voegde hier evenwel aan toe, dat „als prins van de kerk het niet mijn taak is welke regering dan ook te steunen". Sinds zijn verblijf in de Amerikaanse legatie woont en slaapt de kardinaal in een privé-kantoor, dat doorgaans ge bruikt wordt door de Amerikaanse ge zant, Thomas Waiies. Hij droeg vorige week daar de Heilige Mis op voor een groepje employé's en Amerikaanse cor respondenten. Overigens brengt hjj zijn dagen door met meditatie en het schrij ven van zijn verslag voor een Ameri kaans tijdschrift. Bij de Langedijker groenteveiling te Broek op Langendijk is een kastekort geconstateerd. Onregelmatigheden kwa men aan het licht tijdens ziekte van de betaalmeester, die thans wegens een hartaanval in het ziekenhuis wordt ver pleegd en niet kan worden verhoord. Hij heeft 38 jaren de functie van be taalmeester vervuld. Het bestuur van de Langedijker groenteveiling heeft het accountants bureau van het centraal bureau voor de veilingen opgedragen een deskundig onderzoek in te stellen teneinde een juist beeld te krijgen van het tekort, dat naar verluidt in de duizenden gul dens zou lopen. Het bestuur .zal zich beraden over de te nemen maatrege len. Zuaarbepakte Noorse soldaten ga op het vliegveld van Oslo aan boord van een Amerikaanse „vliegende vrachtwagen", die hen naar Italië zal bren gen, vanwaar zij met een Zwitserse machine door zullen gaan naar het Midden- Oosten. Deze Noorse soldaten vormen een deel van de „politietroepen" van de V. N., die naar Egypte zullen gaan. Zondagavond is de Poolse treiter „Wielki Wolz", eigendom van de re derij Korab uit Gdynia, die met een aantal zusterschepen van de ha ringvisserij in het Engelse Kanaal terugkeerde, bij de boei voor de IJmuidense pieren aangekomen met een achttien meter lange dode wal vis op sleeptouw. De bemanning had de vleesberg dertig mijl zuidelijker geënterd, maar daar de schipper niet zo gauw wist, hoe hij dit zee- varkentje moest wassen, nam hij contact op met de vertegenwoordi ger van zijn rederij in IJmuiden, die op zijn beurt een bestemming probeerde te vinden voor het dode dier. Daar echter noch de vismeelfa- bnek, noch de rederij Vinke in Am sterdam interesse voor de walvis had, heeft de „Wielki Wolz" de buit een eind verder in zee gesleept en daar de trossen maar weer los ge gooid met de kwade kans, dat het gevaarte als onwelriekende strand- gast ergens aanspoelt. Zaterdag hebben nog 2000 mensen kans gezien uit Hongarije naar Oosten rijk te vluchten, aldus heeft een zegs man van de vluchtelingenorganisatie meegedeeld. Een functionaris van deze organisatie noemde het contingent vluchtelingen van zaterdag het meest tragische, dat hij ooit tijdens zijn werk zaamheden had gezien. Het waren vrou wen met kinderen van wie de mannen gesneuveld, gefusilleerd of gevangen genomen waren. Het aantal vluchtelin gen, dat Oostenrijk is binnengekomen wordt nu op ongeveer 17.000 geschat. Zaterdagavond omstreeks zes uur is H.M. de Koningin per vliegtuig op Soes- terberg aangekomen. Z.K.H. de prins der Nederlanden was ter ontvangst op het vliegveld aanwezig. H.M. de Ko ningin is, zoals bekend, enige weken met vakantie geweest in Taormina op Sicilië. Een vissersboot heeft nabij Vigo, noordwest-Spanje, de lijken van drie opvarenden van de Spaanse treiler „Ave del Mar" opgevist, die vrijdag met 29 man aan boord uit Vigo was vertrokken. Aangenomen wordt, dat de treiler met man en muis is vergaan. (A.F.P.) Naar wij van de zijde van het minis terie van buitenlandse zaken in Den Haag vernemen, zijn zondag elf Neder landers veilig uit Boedapest in Wenen aangekomen. Het zijn de journalisten Baljon, prof. Greiteman, Eerdmans, Sandberg, Hof land (met echtgenote) en Van Sprang, en vier particulieren, de heer Wichers van de K.L.M. en echtgenote en mej. Gerrits. De naam van de vierde parti culier is nog niet bekend. De Russische premier Nikolai Boel- ganin heeft gisteren verklaard, dat hij voor een vijf-mogendhedenconferentie voelt, zoals door de Zwitserse regering is voorgesteld, aldus bericht radio Moskou. De uitzending, die in Londen werd opgevangen, deelde mede, dat Boeiganin te dien einde een bood schap heeft gezonden naar de presi dent van Zwitserland, die kortgeleden een bijeenkomst voorstelde van Enge land, Frankrijk, de Verenigde Staten, Rusland en Indië, om de internationale vraagstukken te bespreken. President Eisenhower zond zaterdag een boodschap aan de Zwitserse rege ring, waarin hij zei, dat de Verenigde Staten, er de voorkeur aan geven, die vraagstukken door middel van de Ver enigde Naties te laten behandelen, veel eer dan op een conferentie van het hoogste niveau. Engeland en Frankrijk hebben nog niet op de uitnodiging ge antwoord, maar de Engelse premier Sir Anthony Eden zei vrijdag, dat hij bereid was overal heen te gaan op elk ogenblik ter wille van de vrede. Indië heeft laten weten, dat het bereid is aan een topconferentie deel te nemen. (U.P.) Een Poolse afvaardiging onder lei ding van de eerste secretaris van de communistische partij, Gomulka, zal zich volgende week naar Moskou be geven, aldus is gisteren van gewoon lijk welingelichte zijde te Warschau ver nomen. (A.F.P.) Een communistische straaljager heeft zaterdag boven de Chinese provincie Tsjekiang een nationalistisch vliegtuig van het type dakota neergeschoten. De negen inzittenden zijn om het leven ge komen, aldus meldt het communisti sche persbureau „Nieuw China". overde gebied. Drie uur lang hielden de Egyptenaren het vuren vol. Toen scho ten de Britten en de Fransen gedurende een uur terug, eer de rust weerkeerde. Van geallieerde zijde werden geen ver liezen geleden. Een Egyptische militai re woordvoerder heeft gisteravond te genover United Press ontkend dat de wapenstilstand verbroken zou zijn. In Caïro is gisterochtend, voor het eerst sedert het staken van het vuren, lucht alarm gegeven. Na 20 minuten kwam het sein „Alles veilig". De luchtafweer kwam niet in actie. Ook in Aiexandrië hebben gisteren de sirenes als waar schuwing tegen een luchtaanval geloeid. De politiemacht der Verenigde Naties krijgt langzaam maar zeker vorm en kan vermoedelijk vandaag naar het Midden-Oosten vertrekken, als Egypte hiervoor zijn toestemmign geeft, de Engelse regering is bezig met het opstellen van een beschuldiging aan het adres van de Egyptische president, Nasser. De beschuldiging zou inhouden dat de president met Russische wapens een grote oorlog in het Midden-Oosten heeft willen ontketenen. Generaal Burns, de Canadese bevel hebber van het politieleger der V.N., vertrekt vandaag naar Caïro om ver der te onderhandelen met de Egypti sche regering over de legering der V.N. troepen in het gebied van het Suezka- naal. Gisteravond heeft radio Cairo, in een te Beirut opgevangen uitzending, ver klaard dat de Egyptische regering ak koord gaat met alle voorstellen betref fende de politiemacht der V.N., welke geen schending of inbreuk inhouden van de Egyptische soevereiniteit. Het be sluit hierover was genomen, aldus radio Cairo, tijdens een bijzondere kabinets zitting, welke werd voorgezeten door president Nasser. Verder wordt in welingelichte kringen vernomen dat Egypte een aantal voor waarden heeft gesteld ten aanzien van de politiemacht. Deze behelzen onder andere dat de troepen van de V.N. niet slechts in de kanaalzone, maar ook langs de Egyptisch-Israëlische demar catielijn zouden moeten worden opge steld, dat de troepen teruggetrokken zouden worden zodra hun spoed-opdracht afloopt, en dat alleen voor Egypte aan vaardbare landen er troepen voor zou den leveren. (Vervolg op pagina 5) Een Syrische woordvoerder heeft gis teren volgens radio Damascus verklaard, dat een Israëlisch detachement zaterdag nacht Syrische grensposten heeft aan gevallen. Na een vuurgevecht van vijf tien minuten gaven de Israëliërs zich over. Voorts heeft een Syrische patrouille zaterdag op Syrisch gebied een Israëli sche hinderlaag ontdekt. De Israëliërs sloegen op de vlucht, toen de Syriërs het vuur openden, aldus de woordvoerder. Aan Syrische zijde zijn geen slachtof fers gevallen. Deze week komen Hongaarse vluch telingen in Nederland. Na een reis van vele dagen raacht hun de rust van onze barakkenkampen. Het zij zo. Zij zullen het begrijpen en waarderen. Maar laat hen niet te lang in kampen blijven. Deze mensen hebben have en goed verloren, een vertrouwd milieu, dikwijls ook hun dierbaren, in een strijd voor de vrij heid. De vrijheid! Het barakkenkamp is wellicht een voorbeeld van orde, netheid en keu rige organisatie, maar waarlijk met het symbool der Nederlandse vrijheid. Advertentie 8ARTEU0RISSTR HAARLEM - IEL 13439 FERD B0LSIR, 4B A'üAM IEL. 717)62 Verwachting tot dinsdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Veel bewolking met plaatselijk mist. Geen regen van betekenis. Zwakke tot matige wind tassen noord en noordoost. Zon: 7.58-16.54 Maan: 14.32-2.18 Advertentie MAZSTFABRtEKEN TE ZEVENBEttGCN BUREALI SMEDESTRAAT 5 HAARLEM eiefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 «Donnementen 20800 Postgiro 143480 ®everwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Jkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30 h- Telefoon 5790 "•recti©; j j. w. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. rWo«redactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE CQUI ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 57 cents per week, f2.50 per maand, f7.40 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 53Q uur 's avonds tel. 21544.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1956 | | pagina 1