Over hulpverlening; vandeY.N.
Regering-Kadar
wil gesprek met
Hammarskjöld
in Rome
Deportaties en stakingen
gaan door
Boelganin slaat een andere toon aan
Geen
„vrijwilligers"
Vluchtelingen
verkeren in goede
gezondheid
Sovjet-Unie
samen met
Westen
wil
het
optreden
tegen Israël
Egypte sou schadevergoeding
moeten krijgen
Scherpe
van Tito
optreden
kritiek
het
op
van
Russen
de
Kremlin pakt Oost-Europese
landen verkeerd aan
Kadar kan zijn beloften aan de
arbeiders niet waar maken
Ook tweede groep naar Utrecht
Russen onder
vragen Westduitse
Rode Kruisleden
Hammarskjöld vandaag naar Egypte
voor bespreking met Nasser
Stakingspos;ing
in Dresden
Het weer
RUSTIGE DAG IN JAARBEURSHALLEN
Registratie
Verspreiding
Gedurende vijf dagen
Belangrijke gift van
Prinses Beatrix
Duffel Monty-coats f 59.50
Veranderlijke
bewolking
vkudac 16 november 1955
80sfe JAARGANG No. 26757
De Hongaarse regering is bereid vertegenwoordigers naar
Rome te zenden om daar met de secretaris-generaal van de
verenigde Naties, Hammarskjöld, te spreken over de hulpver-
'ening aan Hongarije. Een woordvoerder van de Hongaarse dele-
9atie bij de Verenigde Naties verklaarde gisteren in New York,
^Qt een officiële mededeling uit Boedapest, waarin dit verklaard
}^erd, aan het secretariaat van de Verenigde Naties in New York
's gezonden. Hij verwachtte, dat de boodschap zal worden door-
9ezonden aan Hammarskjöld, die gisteren op weg van New York
^Qar Cairo in Napels is aangekomen De Hongaarse woordvoer
der zei, dat de boodschap van zijn regering niet noodzakelijker
wijs een antwoord is op het aanbod van Hammarskjöld van
Woensdag, om op de terugreis van Cairo naar New York in
Boedapest besprekingen met de Hongaarse autoriteiten te voe-
r®n. Er zal wellicht nog een boodschap uit Boedapest komen.
De Russische premier, maarschalk Boelganin, heeft in een brief
aan de premiers van Engeland, Frankrijk en Israël zijn voldoening
geuit over het feit, dat de vijandelijkheden in Egypte zijn ge
staakt. Hij betreurt het echter, dat de troepen nog niet terugge
trokken zijn en hoopt, dat er geen maatregelen worden genomen,
die leiden tot een hervatting van de strijd. Boelganin heeft Israël
gewaarschuwd, dat het bestaan van de Israëlische staat uitein
delijk bedreigd kan worden door de Israëlische agressie tegen
Egypte. Volgens Boelganin zou Egypte recht hebben op schade
vergoeding van de zijde van Engeland, Frankrijk en Israël Hij
stelt voor een internationale commissie te benoemen om die
schade te schatten.
President Tito van Joegoslavië
heeft zondag te Pula, in zijn hoe
danigheid van secretaris van de
communistische partij, een od-
zienbarende redevoering ge
houden, waarin het Kremlin er
van beschuldigd wordt „een
verkeerde houding en onjuiste
opvattingen" omtrent de toe
standen in Polen, Hongarije en
andere Oosteuropese landen te
hebben aangenomen. Tito ver
klaarde tevens dat als zou blj-
ken dat de tweede Russische
tussenkomst in Hongarije, waar
bij de regering-Nagy opzij ge
schoven werd, het socialisme in
Hongarije gered heeft, deze
tussenkomst nodig is geweest
en het minste van twee kwaden.
Het alternatief zou chaos, bur
geroorlog, contra-revolutie en
een nieuwe wereldoorlog zijn
geweest, aldus Tito. De eerste
Russische militaire tussenkomst
in Hongarije, waarom de voor
malige partijleider Gerö heeft
verzocht, was volgens Tito „vol
strekt verkeerd".
Voor Hongarije
..Noch de reeks fantastische beschul
digingen dat reactionairen voordat Ka-
?ar aan de macht kwam met steun van
net westen een West-Hongaarse repu
bliek onafhankelijk van Boedapest wil
den oprichten, noch een op het oog ver-
^nzmgwekkende reeks concessies van
u Hongaarse premier, Janos Kadar,
j®eft de Hongaarse arbeiders naar
ren *al5rieken kunnen terugvoeren. De
nc~eri is duidelijk: Kadar heeft niet ge-
het-®, zÜn best gedaan om de Russen uit
de vand te krijgen, en aangezien dat
lijn °r.iaamste eis van de stakers is
rj 2ij bereid het door Kadars rege-
3 aangeduide risico van „nationale
eken lang heeft de crisis in het
Middenoosten alom ter wereld
grote onrust teweeggebracht.
tf was begonnen met een gewapend
te n tussen twee kleine naties, Egyp-
Het
te
Jaakt
on Israël, maar al spoedig zagen
Sol and ën Frankrijk zich genood-
?ehslotte
Vent:
tussenbeide te komen, en toen
ook de Sovjet-Unie met inter-
°or]
ie dreigde, ontstond er een acuut
ogsgevaar.
Vor
Het
eerste relatief goede nieuws kwam
'ge week dinsdag uit Londen en Pa-
toen Eden en Mollet bevel gaven het
d6r-'ri te staken. Vervolgens verklaarde
he t®raëlische premier Ben Goerion zich
Hekr-rï Z^n troePen uit Egypte terug te
y «ken, en intussen had de Algemene
vgadering van de V.N. opdracht gege-
j! t°t de vorming van 'n internationale
toniieumacht> die de orde in het gebied
hl"?. bet Suezkanaal moest handhaven.
de jar terwijl de voorbereidingen voor
te ®§ering van de politiemacht in Egyp-
'n v°l'e gang waren, groeide er
he,, "leuw gevaar: de regering in Cairo
SoV] °m vrijwilligers gevraagd, en de
de- y.'Hnie, Rood China en andere lan-
Ver, Weken aanstalten te maken om de
tnaaan§<3e bulp te verlenen. Deze week
a^bdag nog vertelde de Egyptische
Zen5a?sadeur in Moskou dat vijftigdui-
ivjjjl Russische onderdanen zich „vrjj-
tis '8hadden aangemeld om de Egyp-
„strijdkrachten te versterken, en
biet ^bina liet terzelfdertfjd weten dat
bet. binder dan een kwart miljoen Chi-
ti^'j,-, -militairen zich „op eigen initia
le uter beschikking van president Nas-
bnadden gesteld.
e beide communistische grote mo
gendheden hebben getracht met de
ï?-rm „vrijwilligers" de volken-
tji(, te.hjke moeilijkheden te omzeilen
rmi be* eventueel aanbieden van
militaire eenheden automatisch
fb(i6pn z'jn voortgekomen. Zij konden
rbnii dekmantel van de gevonden
hde» gewapende interventie plegen,
ï6b onmiddellijk als belligerente sta-
v,'t ^brandmerkt te worden, hetgeen
t"keia formeel gewapend conflict met
Frankrijk en Israël en bjj-
h>la ^et Amerika dus tot een
fle3. zou hebben geleid. Al
Vr'i SVrt r be term „vrijwilligers" aan
Wpbcj dienaren en hun communistische
flip®' hpt een eventuele juridische uit
zijn "Uw Was de vraag of op de duur
Zicht-Hp S wel effectief zou kunnen
a] bijg, opzet was immers al te door-
Zonrt'b1 h zo Moskou en Peking dan
tocu®b kn ar de letter van interventie
fle'p Wp^bflen worden beschuldigd, dan
ip itbinp-baar de geest. Indertijd had
No-Uptea regering het foefje al eens
doop Hop bachten toe te passen. De
zelfmoord" te nemen. Door deze ene
weigering of onmachtig zijn
de andere concessies van Kadar teniet
gedaan. Zij waren niet onbelangrijk:
twaalf stalinisten werden uit belang
rijke partij-posities geroyeerd, er werd
een belofte gedaan van „vrije en eer
lijke" verkiezingen, waarbij Kadar er
kende, dat iri dat geval de communis
ten een klap zouden incasseren, de ver
zekering werd gegeven, dat de deporta
tie van de Hongaarse jeugd door de Rus
sen zou worden stopgezet, en Kadar be
loofde met Imre Nagy te zullen onder
handelen. Er is van dat alles echter
bitter weinig terecht gekomen. De sta
kende arbeiders weten dat zeventien
Russische divisies de macht in handen
hebben, en dat er van Kadars beloften
niets terecht kan komen. Zij zijn vast
besloten vol te houden ook al zullen
zij daar waarschijnlijk niets mee kun
nen bereiken.
Wat Kadars beloften betreft: de de
portaties gaan inmiddels voort. Nog
steeds laden de Russen auto's en trei
nen vol met jonge mannen, ouderen, kin
deren, vrouwen, allen die zü te pakken
kunnen krijgen. Het ene transport na
het andere verdwijnt over de oostgrens,
een spoor van kleine stukjes papier
met groeten of adressen langs de spoor
lijn achterlatend.
De geruchten, dat leidende figuren uit
Russische regeringskringen in Boeda
pest vertoeven,, houden middelerwijl aan.
Zij proberen de Hongaarse regering in
het zadel te houden en de algemene
staking tot een einde te brengen. Nikita
Khroesjtsjev zou de delegatie aanvoe
ren.
In Boedapest zijn aanplakbiljetten
verschenen, ondertekend door „de Hon
gaarse arbeiders", waarin een beroep
wordt gedaan op alle arbeiders ter we
reld om op 23 november gedurende
tenminste tien minuten het werk neer
te leggen en dit elke maand te her
halen, zolang zich nog Russische mili
tairen in Hongarije bevinden. Er wordt
in de biljetten voorts bij de arbeiders
op aangedrongen alle werk voor de
Sovjet-Unie en leveringen aan dat land
met ingang van 4 december stop te zet
ten, indien dan de Hongaarse „gekozen
leiders" als hoedanig onder meer de
voorzitster der Hongaarse socialistische
partij, Anna Kéthly, en de heldhaftige
verdediger van de Kilian-kazerne, kolo
nel Maleter, worden genoemd niet
hun wettelijke rechten hebben terugge
kregen. (U.P., Reuter)
Enorme hoeveelheden wapenen, veelal van Russische cn Tsjechische makelij, zijn door de Israëliërs buitgemaakt
tijdens hun campagne tegen Egypte op het schiereiland Sinaï. Men ziet hier Israëlische soldaten „ergens in Israël"
bezig met het onderzoeken van buitgemaakte tanks. Op de achtergrond een buitgemaakte batterij luchtafweergeschut
niet
"r Chin anen werden officieel
In ePep es® legereenheden, maar door
V "v'jiwilligers" te hulp gesneld,
oó ais "ter werd Peking door de
ra Sron',j ®eri agressor gebrandmerkt,
e«.
Sfllli
het feit Aai de Chinese
...jjjf de iruJY'li'? verantwoordelijk was
flê>rs
de -A)ge:
„ventie van de Chinese „vrij-
Dok in het huidige geval zou
-"Sernp "ei nuia
an^6gerinBpa Vergadering van de V.N.
Vo„ 0ordpful^ van Rusland en China ver-
Bi^ e®n event h?bl!en kunnen stellen
flonfn en Chn! interventie van Rus-
den^ 'n het ??^TvrUwUliSers" in het
^oskoJ51 Middenoosten. Aldus zou-
sSors kunn Peking toch nog als
nnen zijn bestempeld.
Vervolg op pagina 5).
De Hongaarse vluchtelingen in
Utrecht hebben gisteren een rustige dag
gehad. De stemming in de Jaarbeurs
hallen was veel beter dan woensdag
avond bij aankomst; men kon het de
mensen aanzien, dat de nachtrust hun
goed gedaan had, evenals de uitste
kende verzorging, die zij van de on
vermoeibare helpsters vail B.B. en Ro
de Kruis genieten.
Na de vermoeiende reis en de nach
telijke maaltijd was het donderdagmor
gen uiteraard niet vroeg meer toen de
tijdelijke bewoners van de Julianahal
aan het ontbijt verschenen. De verzorg
sters moesten voor de zoveelste maal
weer eens improviseren, toen bleek,
dat de havermoutse pap als onbekend
gerecht niet gewaardeerd werd. Spoe
dig kwam er vers brood op tafel, zoals
alles er komt wat de vluchtelingen
nodig hebben. Het medeleven van de
Nederlandse bevolking uit zich voort
durend in geschenkzendingen: sigaret
ten, fruit enz. Zelfs eau de cologne en
andere toiletartikelen werden door on
bekende gevers bezorgd, hetgeen uit
stekend van pas kwam in de geïmpro
viseerde salon, die een Utrechtse kapper
had ingericht om alle mannen te sche
ren.
Het kostte de wachtpost aan het in
gangshek wel enige moeite om de man-
nenbinnen het terrein te houden. En
kelen wilden op verkenning door de
stad, hetgeen uiteraard niet toegestaan
kon worden. Opmerkelijk groot is de
behoefte om aan het werk te gaan; via
de tolken laten de mannen herhaalde
lijk informeren of er werk voor hen is.
Onder de jonge mannen bevinden zich
ook 41 technische studenten, die in het
universitair asylfonds opgenomen zul
len worden om in Delft hun studie te
vervolgen.
Het grootste deel van de dag werd
in beslag genomen door de registratie
van alle vluchtelingen en het medisch
onderzoek, waarmee de Gemeentelijke
Geneeskundige Dienst zich belastte. De
artsen verklaarden na afloop, dat de
gezondheidstoestand over het algemeen
uitstekend is; slechts vijf personen
moesten in het ziekenzaaltje worden
opgenomen; een man werd naar het
ziekenhuis vervoerd wegens een ver
wonding door granaatscherven.
De kinderen speelden vrolijk, alsof
zij thuis waren, op het uitgestrekte ter
rein van de Jaarbeurs en nadat omwo
ners een bal over de afrastering ge
gooid hadden, begonnen de mannen zelfs
een partijtje voetbal te spelen. De
meeste vrouwen bleven huiselijk binnen
en zorgden voor de kleintjes, die ze
nog steeds angstig dicht bij zich hiel
den alsof zij nog niet helemaal konden
gelomen, dat alle gevaar geweken en
de vrijheid gekomen was.
Een betrekkelijke vrijheid overigens.
Gezien de goede ervaring, opgedaan
met het opvangen van de eerste groep
vluchtelingen door het Nederlandsche
Roode Kruis in de Jaarbeursgebouwen
te Utrecht, zal ook de tweede groep
Utrecht als eerste plaats van bestem
ming krijgen. De eerste groep zal dan
inmiddels verspreid zijn over zeven
voorlopige plaatsen van huisvesting,
die de Nederlandse federatie voor
vluchtelingenhulp ter beschikking stelt.
Dit aantal is nog voor uitbreiding vat
baar.
De tweede groep zal van Utrecht
worden overgebracht naar een aantal
woonoorden van de dienst aanvullende
werken van het ministerie van sociale
zaken en volksgezondheid, aangevuld
met de accomodatie waarover op dat
moment de Nederlandse federatie voor
vluchtelingenhulp zal beschikken.
Zoals medegedeeld, is het de bedoe
ling, dat ook het verblijf in de woon
oorden zo kort mogelijk zal zijn. De
duur van dit verblijf, zo vernemen wij
van de rijksvoorlichtingsdienst, zal af
hankelijk zijn van het tempo, waarin
de vluchtelingen op hun eindbestemming
kunnen worden gebracht en over het
land kunnen worden verspreid. Bij het
kiezen van de eindstemming zal er
niet slechts op moeten worden gelet
of ter plaatse huisvestingsmogelijkheid
aanwezig is, maar ook of aldaar voor
de Hongaarse gasten de mogelijkheid
zal bestaan zich eigen inkomsten te
verwerven voor het geval, dat hun ver
blijf in Nederland van langere duur
zou zijn. Aanbiedingen van werkgele
genheid dienen gericht te worden tot
de directie arbeidsvoorziening van het
ministerie van sociale zaken en volks
gezondheid.
Gisteren zijn de vijftig leden van de
Westduitse Rode Rruiscolonne die in
Hongarije haar menslievende werk heeft
verricht, via Wenen teruggekeerd naar
Bonn. Er lopen geruchten vooralsnog
onbevestigd lat de Westduitse Rode
Kruiscolonne uit Hongarije verbannen
is. Wel staat vast dat twee leden van
de colonne, werkzaam bij hun eigen mo
biel ziekenhuis in de buitenwijken van
Boedapest, door de Russen gearresteerd
en vijf dagen lang vastgehouden en on
dervraagd zijn.
Het mobiel ziekenhuis van de colonne
werd in Boedapest achtergelaten. Het
zal verder gebruikt worden door het
Hongaarse Rode Kruis. De Westduitse
Rode Kruiscolonne kwam op 1 novem
ber in Boedapest aan. (U.P.)
Met nadruk spreekt Boelganin de
„geruchten" tegen, als zou de Sovjet-
Unie in het Midden-Oosten speciale doe
len nastreven, die tegen de belangen
van de westelijke landen indrui
sen. De Russische premier geeft
als zijn mening te kennen, dat Israël
op uitbreiding van zijn gebied uit was.
Hp zou graag samen met de westelijke
landen maatregelen nemen „om een
eind te maken aan Israels provocaties
jegens de Arabische landen". „Het is
ons gemeenschappelijk doel een manier
te vinden om de toestand in het Midden-
Oosten te stabiliseren" aldus Boelganin
Er bestaat volgens hem geen behoef
te aan een politiemacht van de V.N.
De Hongaarse vluchtelingen, die donderdagnacht in Utrecht waren aangekomen, zijn nu enigszins bekomen van de
zware vermoeienissen der afgelopen dagen. De eerste dag van hun verblijf in de Jaarbeursgebouwen zag men de meesten
druk bezig met brieven te schrijven aan verwanten in Hongarije en in de vluchtelingenkampen in Oostenrijk.
Tito vroeg om steun voor de regering-
Kadar, die volgens hem datgene ver
tegenwoordigt, wat het meest rechtscha
pen is in Hongarije, maar die nu in
een zeer moeilijke positie verkeert.
Tito zei voorts dat Joegoslavië ook
ton nauwste moet samenwerken met
de regering en de. communistische par
ty van Polen. Volgens hem gaat het er
in feite om, of de democratisering van
de Europese communistische partijen
voortgezet zal worden. Hij deelde mee,
dat er in Oost-Europa pogingen worden
gedaan Joegoslavië aansprakelijk te
stellen voor de gebeurtenissen in Hon-
garüe. „Deze verraderlijke neiging komt
van de in het Stalinisme vastgewor-
telde elementen die er in geslaagd zyn
nog steeds hun posities in de verschil
lende communistische partyen te be
houden en die hun heerschappy gaarne
willen versterken,' aldus Tito.
De Joegoslavische president ver
klaarde in zijn rede, dat hy het Krem- I
lin eerder in de loop van het jaar
MAARSCHALK TITO
gewaarschuwd heeft, dat andere Oost
europese communistische landen Joe
goslavië op de weg naar de onafhan
kelijkheid zouden volgen, tenzij de lei
dende politici in Rusland en in de
overige communistische landen defi
nitief een streep zetten onder het
Stalinisme. Zelfs nog in september,
aldus Tito, hadden de leiders der
Sovjet-Unie „een verkeerde houding
en onjuiste opvattingen" ten opzichte
van Polen, Hongarije en andere com
munistische landen in Oost-Europa.
,,wy lieten de waarschuwing horen,
dat tendenzen, die de oorzaak waren
van zulk een krachtige tegenstand in
Joegoslavië, in ieder land bestaan en
eens ook in andere landen tot uitdruk
king zouden kunnen komen, en dat
het veel moeilijker zou kunnen blij-
ken, dat dan nog te corrigeren." Men
kan niet spreken van een contra-re
volutie in Hongarpe, aldus Tito, wan
neer een groot gedeelte van de ar
beidende klasse, progressieve mensen,
met de wapens in de vuist vechten
tegen de strijdkrachten der Sovjet-
Unie.
{Vervolg op pagina 5)
als de Britse, Franse en Israëlische
troepen zich van Egyptisch gebied te
rugtrekken. Het politieleger zou aan
beide kanten van de demarcatieiyn moe
ten worden gelegerd. Er moesten geen
tronen deel van uitmaken uit landen
die de „agressie" hadden gesteund.
Langs het Suezkanaal behoefde geen
internationale politie aanwezig te zijn.
Westelijke waarnemers in Moskou wij
zen er op, dat Boelganin een heel an
dere toon aanslaat dan in zijn bood
schap van 5 november, toen hij zei,
dat de Sovjet-Unie vastbesloten was „de
agressie met gebruik van geweld te
vernietteren".
De nota's van Boelganin bevatten
geen enkele zinspeling op het zenden
van vrijwilligers naar het Midden-Oos
ten. Hieruit blijkt nog eens te meer,
dat de geruchten over een Egyptisch
verzoek om vrijwilligers die eergister
avond de ronde deden geen waarheid
bevatten. Zoals bekend hebben giste
ren overigens de Egyptische ambassa
deur in Bonn, Ahmed Gala! El-Dine en
de Syrische gezant, Ibrahim Istnany,
op een persconferentie in de Westduitse
hoofdstad officieel meegedeeld, dat
Egypte en de andere Arabische staten
de aanbiedingen van de Sovjet-Unie en
communistisch China voor het zen
den van vrywilligers naar het Midden-
Oosten van de hand hebben gewezen.
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Dag Hammarskjöld,
is gisteren in Rome aangekomen. Op
het vliegveld werd hp begroet door
generaal Burns, de opperbevelhebber
van het politieleger van de V.N. in
Egypte, alsook door vertegenwoordi
gers van het Italiaanse ministerie van
buitenlandse zaken. Na besprekingen
met Burns te hebben gevoerd is Ham
marskjöld gisteren naar Napels ge
gaan. Van hieruit zal hij vandaag
naar Egypte vliegen, waar h;j met
president Nasser zal spreken over de
voorwaarden waarop de politiemacht
van de V.N. in Egypte haar werk
zaamheden zal verrichten.
(Vervolg op vagina 5)
Prinses Beatrix heeft een belangrijk
bedrag geschonken aan het nationaal
comité hulpverlening Hongaarse volk.
De te Dresden verschijnende com
munistische „Sachsische Zeitung"
meldt, dat zes Oostduitse studenten
maandag j.l. hebben gepoogd het tram-
en busverkeer ter plaatse stil te leggen
door een staking onder het bedienende
personeel uit te roepen.
„Arbeiders en leden der veiligheids
politie hebben deze poging verijdeld,"
aldus het blad, dat verder meldt dat
de leider der studenten, een zekere Er-
hard Sehönberg, „op zijn vlucht naar
west-Beriyn" werd gearresteerd. Twee
andere_ studenten werden aangehouden,
toen zp pamfletten uitdeelden. Het blad
meldt niet. wat met de overige drie
studenten is geschied.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM T£L. 13439
FERD BOLSTR. 48 A'OAM IEL. 717142
Verwachting tot zaterdagavond (op
gemaakt te 11.15 uur).
Veranderlijke bewolking met aan
vankelijk hier en daar nog enkele
buien, in hoofdzaak in de kustprovin
cies. Weinig verandering in tempera
tuur. Matige tot zwakke wind tussen
noord en west.
Zon: 8.04-16.50. Maan: 15.42-5.49.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
siefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
'Jkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
'Jkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
r,. Telefoon 5790
lr®ctie; 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen,
hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSGHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mïlimeter-
hoogte. Omroeper.s 16 cents per m.m.-hoogta.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 57 cents per week,
f 2.50 per maand, f 7.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.