Amsterdam ziet met
beducHtheid ontwikkeling
van de ij mond
Leergang
via de
over
beeldende kunst
Nederlandse radio
Negentien meter
snoek
Niets staat de vorming van
een IJmond-oost in de weg
Overleg opnieuw
vastgelopen
Ook Kadar wenst
vertrek der Russen
Bondsstranddag K.N.B.R.D.
in 1957 in Zandvoort
eter
Veertig kleurenreproducties per jaar
Inleiding van
Prinses Beatrix
KRUISWOORDRAADSEL
Vierde zitting in
zaak-De Braai
ERIC DE NOORMAN
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1956
PAGINA
Van de profclemen rond bet
Noordzeekanaal spreken voor
Amsterdam bet meest de ver
keersproblemen te land en te
water. Vergeleken met 60 jaar
geleden is de verbinding met de
zee zeer draaglijk geworden en
met bet achterland is deze door
bet Amsterdam-Rijnkanaal, dat
Amsterdam zelf beeft gegraven en
niet door anderen liet graven,
uitstekend geworden.
Niettemin is een zeevaartka
naal met bruggen een onding,
aldus de beer F. de Boer, direc
teur der Ned. Dok en Scheeps
bouw Maatschappij te Amster
dam, die dinsdagmiddag voor
de leden van bet departement
Haarlem van de Ned. Maat
schappij voor Nijverheid en
Handel sprak over problemen
rond ket Noorzeekanaal. Hierbij
waren onder meer aanwezig de
commissaris der koningin in de
provincie Noordbolland, dr. M.
J. Prinsen, de voorzitter van de
kamer van koophandel te Haar
lem en vertegenwoordigers van
de Rijkswaterstaat.
Geen werven naar
de IJmond
Ambtenaren pensioenen
Scherp hoofdartikel
in partijblad
Huldiging van
Matthieu Wiegman
„OPENBAAR KUNSTBEZIT'
Wekelijks deskundige
bespreking
„Het is weer tijd voor ons brulnummer"
IN
Auto's uit Duitsland
gesmokkeld?
Vader en twee zoons
voor de rechtbank
Kennan over de toestand
in Oost-Europa
ioK'
Oplossing kruiswoordraadsel
van dinsdag
Geen Nederlands
in Indonesië
Minister acht onderwijs
niet noodzakelijk
Uit het Pen-centrum
t-rpr:
fflw
,Xels?rbru§ Saat gelukkig weg en
hetzelfde hoopt men van de Hembrug,
al zal dat nog wel een jaar of acht du- een van het comP,ex a,s geheel. En hij
ren. De Hemtunnel schept namelijk di- voe&de de heer De Boer toe, dat niets
verse problemen van aansluitende we- 111 de weg staat om ook een IJmond-
gen in het Zaarise en Amsterdam zit 00st te creëren. Het zal zelfs gemakke-
met zijn Schrothaven, waar een bedrijf 'ijker gaan, omdat het in hoofdzaak
al een zeer'groot bedrag heeft geïnves- Amsterdam betreft,
teerd en nu zal moeten verdwijnen. Om
efP '?n?? elkaar heen werken en on
afhankelijk van elkaar bespreken van
de problemen met hogere instanties te
voorkomen, achtte de heer de Boer een
lnter-gemeenteljjk lichaam, dat zich
met deze zaken bezig zou houden, van
meet af nodig.
Voor de op Amsterdam georiënteer
de lijnvaart is de Hembrug niet zozeer
een probleem. Die heeft zich op de ope
ningstijden ingesteld. Voor de andere
schepen werkt deze brug als anti-pro-
paganda en evenzo voor eventueel te
vestigen lijnvaart. Bovendien is de
Hembrug ter breedte van 55 m t esmal.
Tankers van 40.000 ton kunnen er bij
een beetje wind al moeilijk door, zelfs
al hebben ze vier sleepboten. Want als
hu dan eindelijk slaags voor de brug is
gemanoeuvreerd, gaat deze natuurlijk
net dicht omdat er een trein over moet.
En dan te weten, dat men al in prin
cipe opdracht heeft voor de bouw van
enige schepen van 65.000 ton, die dan
aan weerskanten een speling hebben in
de Hembrug van 2 meter, dan wordt
het wel heel benauwd.
Na gewezen te hhbben op de ponten-
misere voor het landverkeer noemde
de heer De Boer dê problemen, die sa
menhangen met industrie-vestiging en
arbeidsmarkt. De hoogovens heeft de
mogelijkheid zijn geweldige expansie
drang uit te vieren. Daar heeft men
kennelijk de wijsheid gehad de plannen
voor te leggen aan de overheid met het
verzoek er een stad bij te projecteren.
En zo kwam er een streekplan. De an
dere industrieën en de gemeenten heb
ben zich niet tijdig gerealiseerd, wat
het voor hen betekende, dat de hoog
ovens het uitbreidingsplan aan zijn ex
pansie ondergeschikt maakte.
het te danken, dat in IJmuiden zo'n
grote sluis werd gebouwd, dat deze al
le schepen kan bevatten, misschien al
leen niet een vliegtuigmoederschip.
Maar hij oordeelde het dan ook de con
sequentie daarvan, dat men thans ka
naal en havenmond hieraan aanpast.
Dat men bii de hoogovens de door
de heer De Boer genoemde bezwa-
zwaren ook ziet, bleek uit de woorden
van prof. Ten Doeschate, die ver
klaarde, dat de heer De Boer bij de
hoogovens een open oor zal vinden
om over de bezwaren te spreken.
Maar de hoogovens moest uitbreiden,
wilde zij vooraan blijven en de strijd
in de concurrentie kunnen volhouden.
Maar als de werven nu zo'n last heb
ben van het kanaal, is er dan niet te
denken over verplaatsing naar de
IJmond? De heer De Boer zag daar
niets in, omdat daarvoor geen vesti
gingsplaats meer over zou zijn.
De commissaris der Koningin, dr.
Prinsen, was van mening, dat de ge
zichtshoek, van waaruit de heer De
Boer de problemen had benaderd, mis
schien niet helemaal juist is. Het was
niet de overheid, die hier een staalstad
wilde creëren. De overheid heeft
slechts een aanvullende taak. Er is een
ontwikkeling van de industrie en het is
de taak van de overheid om de noden,
die hierdoor ontstaan, zoveel mogelijk
op te vangen. Dr. Prinssen betoogde
voorts, dat er een uitgebreid contact is
geweest met. de industrieën. Maar als
van een te verdelen koek ieder het
grootste deel wil hebben, dan kom je
er niet. Vandaar, dat het streekplan
moest komen om een zo efficiënt mo
gelijke verdeling tot stand te brengen.
Sprekende over de IJmond-raad zei
dr. Prinssen, dat deze beoogt de drie
gemeenten een vorm te geven, waar zij
samen kunnen komen om de enorme
gemeenschappelijke moeilijkheden sa
men op te lossen. Deze raad wil trach
ten in de drie gemeenten een geest te
kweken, die open staat voor de belan-
De heer De Boer zag ook proble
men- ten aanzien van de woningbouw
en de arbeiders in de bouwnijverheid.
Wanneer het waar js, dat in 24 jaar
de woningvoorraad zal worden opge
voerd van 10.000 tot 30.000, dan zul-
len Haarlem en de Zaanstreek hier-
van de gevolgen in hun bouwvolume
ondervinden. Zij zullen het ook on
dervinden in de krappe markt van
bouwvakarbeiders.
Amsterdam beziet met zorg de IJmond-
«oord zich ontwikkelen. Men vraagt
zich af, wat de invloed zal zijn van de
IJmondraden of het niet hoog tijd is te
zorgen voor een tegenwicht, b.v. door
een federatieve samenwerking aan de
oostkant van het Noordzeekanaal. Want
die oostkant heeft zich kennelijk niet
gerealiseerd, wat in de IJmond-noord
op het vuur staat.
Ook de haven van ijmuiden achtte de
heer De Boer niet voldoende geschikt
om tankers van grote maat onder alle
omstandigheden veilig binnen te laten
komen en te laten uitvaren. Deze is te
smal en te ondiep. Gelukkig heeft men
dit bij rijkswaterstaat ingezien en wordt
thans onderzocht hoe dit veranderd kan
worden.
Aan een bijzonder vooruitstrevende
regering en rijkswaterstaat achtte hjj
(Van onze Haagse redactie)
Wij vernemen van goed ingelichte
zijde, dat in het georganiseerd overleg
in ambtenarenzaken wederom geen over
eenstemming bereikt is over de kwestie
van de ambtenarenpensioenen.
Zoals wij reeds eerder berichtten was
het overleg na een nota van wijziging
van de minister op het betreffende wets
ontwerp wederom hervat. De partijen
kwamen op ondergeschikte punten tot
overeenstemming, maar de steen des
aanstoots, de onvoldoende geachte ver
betering van het weduwen- en wezen
pensioen, kon niet worden weggenomen.
Het wachten is nu op de memorie van
antwoord die minister Struycken dezer
dagen zal uitbrengen. De Kamer ziet
Zich inmiddels na al het uitstel en wei
nig geslaagd overleg steeds dichter ge
plaatst voor de fatale datum van 7 ja
nuari waarop het complex van pensioen
wetten geregeld moet zijn.
In een verrassend scherp hoofdarti
kel dat in het officiële communistische
blad „Nep Szabadsdag" is gepubliceerd,
heeft de Hongaarse regering het Krem
lin laten weten, dat Hongarije niet per
manent Russische troepen op zijn grond
gebied wenst te hebben. Het blad is
het officiële orgaan van de door de
Russen beschermde marionetten-rege
ring van premier Janos Kadar. Het
hoofdartikel is door radio Boedapest
uitgezonden. Totnutoe heeft de rege-
ring-Kadar altijd gezegd, dat zij met Je
Russen zou onderhandelen over het te
rugtrekken van hun troepen, nadat de
rust zou zijn hersteld. Het hoofdartikel
maakt beslist geen melding van zulk
een tijdsverloop.
Het blad vestigt de aandacht op de
overeenkomst, die gedurende het af
gelopen week-einde in Moskou werd
gesloten tussen de leiders van het
Kremlin en de Poolse communisten
leider Wladyslaw Gomulka, wat betreft
het permanent in garnizoen hebben van
Russische troepen in Polen, en noemt dit
„verontrustend". Het vervolgt: „Wij
kunnen alleen maar hopen, dat de re
den voor de voortdurende aanwezig
heid van de Russen in Polen gelegen
is in het feit, dat het land aan Duits
land grenst, terwijl Hongarije alleen
maar grenzen heeft met vriendschap
pelijke staten en Oostenrijk. Wij hopen,
dat de Russen aandacht zullen schen
ken aan de wens van het Hongaarse
volk, want alleen, als zij dat doen, kun
nen er zich vriendschappelijke betrek
kingen tussen de twee landen ontwik
kelen."
Dit hoofdartikel is de meest directe
waarschuwing aan de Russen van de
regering-Kadar en sluit zich aan bij het
dreigement van miljoenen stakende
Hongaarse arbeiders, dat zij het werk
niet wilden hervatten, totdat het Rus
sische leger weg zou zijn gegaan.
Het communistische orgaan deed ook
een direct beroep op de Russen het
Russisch-Hongaarse handelsverdrag te
herzien, waarvan de bepalingen nooit
zijn gepubliceerd en dat hierop neer
kwam, dat de Hongaarse economie voor
namelijk ten voordele van Rusland
werkte. Het wees er op, dat Hongarije
verwacht handels-credieten van de
Russen te kunnen krijgen. (UP)
De ere-tentoonstei:ing en huldiging
van de Bergense schilder Matthieu Wieg
man ter gelegenheid van zijn 70ste ge
boortedag in het gemeentemuseum te
Den Haag is thans vastgesteld op vrij
dag 30 november a.s. 5 uur.
De tentoonstelling zal eopend worden
door de wethouder van kunstzaken, de
heer J. van Zwijndregt. De dichter Ga
briel Smit zal een inleiding houden. De
minister van O., K. en W. zal zich doen
vertegenwoordigen door dr. J. Hulsker,
chef van het kabinet. De jubilaris zal
een huldeblijk worden aangeboden.
Ter gelegenheid van het vUfendertig-
jarig bestaan van de Zandvoortse red
dingsbrigade za' deze gemeente in
de zomer van 1957 de jaarlijkse bonds
stranddag van de Kon. Ned. bond tot
het redden van drenkelingen worden
gehouden. De demonstraties zullen wor
den verzorgd door een keurploeg onder
leiding van de heer A. Passchier uit
Noordwijk. Zeer waarschijnlijk zal de
ze ploeg ook in Zeeland een demonstra
tie komen geven om in dat deel van
het land meer propaganda voor de
bond en voor de beveiliging van ba
ders en zwemmers langs onze kust te
maken. Dit alles werd besloten op de
jaarlijkse bijeenkomst van de Contact
commissie kustbrigades, die dezer da
gen in hotel Munniks in Haarlem werd
gehouden.
Van de vijf leden van deze contact
commissie werden de heren P. van der
Mije te Zandvoort (voorzitter), P. J.
Coppens te Rotterdam (secretaris), H.
van der Wel te Noordwijk en G. Schuite
maker te Haarlem (lid Bloemendaalse
reddingsbrigade) herkozen. Daar de
heer J. E. J. Blankwater te Haarlem,
lid van de Zandvoortse reddingsbriga
de, zich door drukke werkzaamheden
niet tneer beschikbaar kon stellen, werd
zijn plaats ingenomen door de heer A.
Passchier uit Noordwijk, die na her
stemming zijn mede-kandidaat J. van
den Oever uit Katwijk overwon. De heer
Blankwater werd dank gebracht voor
zijn vele werk, zoals onder meer de
leiding van de keurploegen die in vori
ge jaren op de bondsstranddag demon
streerden.
De heer Schuitemaker gaf uiter
aard nog overzicht van de strandon-
gevallen in de zomer van 1956. Tegen
tweeënveertig ongevallen in het jaar
daarvoor, werden er acht in 1956 ge
noteerd. Het vermoeden kon worden
bevestigd, dat de meeste verdrinkings
ongevallen langs onze kust gebeuren
na twaalf uur des middags en onder
de jeugd tot eenentwintig jaar.
Over het algemeen was er dit seizoen
veel minder werk te doen, door de
zomer van „veel en langdurig slecht
weer".
De voorzitter van de K.N.B.R.D.,
de heer J. P. Weyburg, vroeg zich af
hoe men aan een officieel juiste tel
ling van het totaal aantal verdrinkings
ongevallen en reddingsgevallen langs
onze kust zou kunnen komen. Ook de
regering heeft naar zo een opgave
gevraagd. Hij laakte de houding van
sommige burgemeesters, die dodelijke
ongevallen door verdrinking niet wil
den bekend maken, omdat dit mis
schien schade voor hun badplaats zou
kunnen betekenen.
De flotteur van de Bloemendaalse
reddingsbrigade heeft het vorige jaar
de houten drijvers vervangen door al-
luminium. Omdat de Haagse vrijwillige
brigade tot het redden van drenkelin
gen door het goede succes daarvan ook
de Haagse flotteurs wil „ombouwen"
komt binnenkort een technisch ambte
naar van de gemeente Den Haag naar
Bloemendaal om de drijvers te bezich
tigen. De meningen over het gebruik
van plastic vlets, die door een IJmui-
dense firma werden vervaardigd en in
enkele kustbrigades zijn uitgeprobeerd
(onder andere in Bloemendaal en IJ
muiden) liepen uiteen. Over het alge
meen werd de plastic boven de houten
vlet verkozen door de langere houdbaar
heid. De brigade van Wijk aan zee was
een der weinigen, die de houten vlets
de voorkeur gaven.
28. In de schaduw van de oeverrand tornen de beide bootjes tegen de
stroom op, terwijl hun achtervolgers stroomafwaarts varen. Het duurt echter
niet lang, of ze bemerken hun vergissing. Snel maken ze rechtsomkeert en
met verdubbelde woede komen zij achter de vluchtenden aan. Eric geeft de
krijger zijn paddel in handen en grijpt zijn boog. Als hij ziet, dat Svein zijn
voorbeeld heeft gevolgd, roept hij hem toe: „Niet op de mannen schieten,
maar op de bootjes!" Svein begrijpt hem en knikt. In snelle opeenvolging
vliegen de pijlen op de bootjes toe, de lichte berkenbast doorborend. Het
resultaat blijft niet uit en reeds beginnen twee, drie bootjes te zinken. De
overigen hebben blijkbaar aan de schrik genoeg, want hoewel de duisternis
Eric en zijn mannen belet alles goed te onderscheiden, horen ze de stemmen
van hun achtervolgers steeds verder weg. Ze zien blijkbaar van een verder*
vervolging af. Met vernieuwde moed paddelen Eric en Svein over de don'
kere rivier, die vele bochten maakt en verschillende zijarmen heeft. Opeen*
klinkt een krachtig ruisen tot hen door, recht voor hen uit. Sterker e1\
sterker wordt het, tot het aanzwelt tot een waar gebulder. Èen watervo'
doemt voor hen op. Ze zitten hopeloos in de val, de weg vooruit is nu vet'
sperd en terug kunnen ze niet, want daar zijn hun achtervolgers.
In januari van het komende jaar be
gint via de radio een leergang over
het Nederlandse bezit aan kunst. Van
dan af wordt iedere week gedurende
tien minuten één schilderij, tekening of
beeldhouwwerk besproken. Degenen,
die de cursus serieus willen volgen,
hebben vóór elke les een reproductie
in kleuren, groot 18 x 24 cm, in hun
bezit. Later krijgen zü liet voor de mi
crofoon gesprokene ook nog gedrukt
toegezonden. Zo zij dat wensen, kunnen
zij zich ook een band laten toezenden,
waarin zij telkens na een cursus de
veertig reproducties met de daarbij be
horende besprekingen kunnen samen
voegen. Zo zullen zij na verloop van
jaren een bijzonder gedocumenteerd
overzicht van het gehele openbare
kunstbezit in Nederland kunnen ver
werven. Een abonnement op de cur
sus, met inbegrip van de reproducties
en de toelichtingen, komt op 6,75, met
de band 8,75.
Het plan, waarvan in het bovenstaan
de de hoofdzaken zijn weergegeven, is in
eerste instantie uitgegaan van de beeld
houwer J. G. Wertheim uit Laren. Het
wordt thans uitgevoerd door een uitge
breide stichting, waarvan prof. dr. J.
G. van Gelder, hoogleraar in de kunst
geschiedenis te Utrecht, voorzitter is,
de heer Wertheim secretaris-penning
meester. Onder de leden van het be
stuur en van het initiatief-comité treft
men voorts vertegenwoordigers van on
geveer alle musea aan, kunsthistorici,
andere persoonlijkheden uit de kunst
wereld, uit het onderwijs, uit de krin
gen ook die zich met de culturele vor
ming van jeugd en volwassenen bezig
houden. De voorzitter van de Raad voor
de Kunst, mr. dr. P. J. Witteman,
maakt deel uit van het bestuur, mgr.
mr. F. J. C. M. op de Coul, directeur
van het katholiek centraal bureau voor
opvoeding en onderwijs, Bernard Ver
hoeven, voorzitter van Nationaal Over
leg voor gewestelijke cultuur; onder
de leden van het initiatief-comité treft
men aan prof. dr. F. van der Meer,
hoogleraar in de kunstgeschiedenis te
Nijmegen, mej. dr. M. E. Houtzager,
directrice van het Centraal Museum te
Utrecht, jhr. D. C. Röell, hoofddirec
teur van het Rijksmuseum te Amster
dam, prof. dr. J. J. N. Timmers, direc
teur van de Jan van Eyckacademie te
Maastricht, Th. J. Loerakker, leider
van de cultuurdienst van de K.AB., om
slechts enkele van de 75 namen te
noemen.
De stichting berust dus op een bre
de basis. Zij richt zich ook tot een
breed publiek, in het bijzonder tot de
genen, die tot dusverre weinig gele
genheid hebben gehad wat meer thuis
te raken op het gebied van de beel
dende kunst. Dat wil zeggen, dat de
cursus voor iedereen bevattelijk zal
zijn, zonder te vervallen in al te op
pervlakkig gepraat.
De eerste vier besprekingen worden
gegeven door dr. A. B. de Vries, direc
teur van het Mauritshuis te Den Haag,
ir. V. W. van Gogh te Laren, prof.
dr. J. G. van Gelder en de heer H. P.
Baard, directeur van het Frans Hals
museum te Haarlem. Zij bespreken res
pectievelijk een schilderij van Saenre-
dam, een schilderij van Van Gogh, een
tekening van Rembrandt en een schil
derij van Weissenbruch. Dat zal, te be
ginnen op 11 januari gedurende het eer
ste kwartaal van 1957 telkens op vrij
dagavond van tien minuten vóór zeven
tot zeven uur geschieden in de pro
gramma's van de K.R.O. en de N.C.R.V.
In het tweede kwartaal vallen de les
sen in de programma's van de A.V.R.O.
en de V.A.R.A. op de maandagavon
den, eveneens van tien minuten voor
zeven tot zeven uur. Gedurende het
eerste cursusjaar worden 22 voorbeel
den van oude kunst 14 schilderijen,
2 tekeningen, 2 bladen grafiek, 2 oude
beeldhouwwerken en 2 klassieke beeld
houwwerken behandeld, en 18 voor
beelden van moderne kunst 6 schil
derijen uit de 19e eeuw, 6 schilderijen
uit de twintigste eeuw, 2 bladen grafiek
uit de 20e eeuw, 2 tekeningen uit de
20e eeuw en 2 beeldhouwwerken uit de
20e eeuw. Aangezien de cursus is ge
baseerd op het kunstbezit der Neder
landse musea omvat de leerstof niet
slechts de Nederlandse, maar ook
kunstvoortbrengselen van andere landen
en andere culturen.
Het is niet de eerste maal, dat men
tracht beeldende kunst via de radio te
bespreken. Het succes daarvan was tot
dusver niet bijster groot, omdat men
de luisteraar hoogstens een onvoldoende
reproductie op het krantenpapier,
waarop de gidsen gedrukt worden, in
de hand kón geven. Een reproductie
in kleuren van behoorlijk formaat is
in dat opzicht reeds een grote verbete-
ring, vooral als men die reproducties I
zo goed maakt als de Nederlandse
drukkers reeds herhaaldelijk in de prach
tige Skira-uitgaven bijvoorbeeld, bewe
zen hebben het te kunnen. Gezien het
groot aantal kunstkenners in de stich
ting zal men daar ook wel op mogen
rekenen; zij kunnen althans bijzonder
goed weten, welke eisen men aan re
producties mag en dus moet stellen.
Op de prestaties van de sprekers
wordt, hebben wij het goed begrepen,
enige controle uitgeoefend door de vijf
omroepverenigingen, die het plan van
harte steunen en er even van harte
hun medewerking aan verlenen, maar
toch zo zuinig zijn op hun „spreektijd"
tussen zes en acht uur 's avonds, dat
zü die ook zo goéd mogelük besteed
willen zien. Zü verlangen dus goede
sprekers en een duidelüke, begrüpelijke
tekst, zonder „vakjargon". De stichting
heeft zelf een programmacommissie,
bestaande uit kunsthistorici, ingesteld,
die bepaalt van welke kunstwerken re
producties worden gemaakt en die de
teksten doet samenstellen. Een verte
genwoordiger van het middelbaar onder
wüs ziet er op toe, dat die teksten be-
grüpelük blüven voor de rüpere jeugd.
OiSJTSlE*
De administratie van de Stichting
Kunstbezit, nader aangeduid als „Stich
ting voor aesthetische vorming door
middel van de radio, in woord en
beeld", wordt gevoerd door N.V. Kee-
sing's Systemen, postbus 5555, Ruys-
daelstraat 71 Amsterdam Z.
Verdacht van het handelen in gesto
len Duitse auto's hebben dinsdag voor
de rechtbank te Arnhem terecht ge
staan een vader en twee zoons uit Dinx-
perlo. De officier van justitie eiste te
gen de vader twee en een half jaar ge
vangenisstraf met aftrek, tegen de ene
zoon zes maanden, waarvan drie voor-
waardelük en tegen de andere negen
maanden, waarvan drie voorwaarde-
lük.
Bü de handel in gestolen auto's ging
het om veertien wagens, die de Neder
landse grens werden over gesmokkeld
en hier respectieveRjk 2500,- en
2800,- moesten opbrengen. Om de dief
stal te camoufleren werden de chassis-
eh motornummers in ons land veran
derd. De wagens werden de grens over
gebracht door een Duitser. De vader
werd er van verdacht ze van deze Duit
ser in ontvangst te hebben genomen en
te hebben doorverkocht.
Uitspraak 4 december..
In een interview, dat in de Saturday
Evening Post gepubliceerd werd, heeft
Qeorge F. Kennan, vroeger Amerikaans
ambassadeur te Moskou, als zün over
tuiging uitgesproken, dat de recente ont
wikkelingen in Hongarüe en Polen vroeg
of laat het einde zullen betekenen van
de macht van Moskou in heel Oost-
Europa.
Oorzaak van het anti-Russische ver
zet in de satellietlanden noemt Kennan
de dood van Stalin en de intrinsieke
„verkeerdheid" van het Russische com
munistische systeem.
Kennan verwachtte niet, dat de Rus
sische leiders opnieuw een „Stalinisti
sche" ommezwaai zouden maken.
(U.P.)
H. K. H. Prinses Beatrix heeft
gisteravond over de beide zenders
het project van de „Stichting voor
aesthetische vorming door middel
van de radio, in woord en beeld",
aldus ingeleid en aanbevolen:
Ter inleiding van het project van
de „Stichting voor aesthetische vor
ming door middel van de radio, in
woord en beeld" wil ik graag enige
woorden tot u richten.
Ik heb mij hiertoe bereid ver
klaard, omdat ik het doel, dat hier
wordt nagestreefd, zo buitengewoon
belangrijk vind.
Men beoogt namelijk, velen, vooral
onder de oudere jeugd, in contact
te brengen met het kunstbezit van
de Nederlandse Musea door middel
van wekelijkse radiouitzendingen.
Wellicht zijn er verscheidenen on
der u, die reeds eerder voortbreng
selen van onze kunst hebben gezien
en leren waarderen, en anderen, die
zich nog nooit werkelijk gerealiseerd
hebben, dat kunst een vreugde kan
betekenen.
In deze uitzendingen aan de hand
van de voortreffelijk uitgevoerde
reprodukties willen grote kenners
trachten u de schoonheid van onze
kunstwerken te doen begrijpen en
te doen aanvoelen, waardoor uw
belangstelling gewekt moge worden.
Hopelijk zal dit een stimulans voor
u zün om zelf de musea te be
zoeken en van de originele kunst
schatten te genieten, waaraan ons
land zo rijk is.
Het volgen van de radiouitzendin
gen en het verzamelen der reproduk
ties kunnen er toe bijdragen de
liefde voor de kunst te doen groei
en. De waarde van deze onuitput
telijke bron van schoonheid zai dan
wellicht meer tot u spreken.
Hoe belangrijk dit radioproject is,
moge blijken uit het feit. dat de
vijf omroepverenigingen samen wer
ken om dit idee de kunst tot
u te brengen te verwezenlijken.
Het lijkt mij bijna overbodig de
wens uit te spreken, dat velen van
u van déze unieke gelegenheid een
dankbaar gebruik zullen maken.
Horizontaal:
1. onbep. vnw.; 3. bevel; 4. boom:
meisjesnaam; 8. voorzetsel; 10.
in Overijs1
spijs; 13. gemeen; 15. pl. in viveiv--,.
16. houding; 17. koning (Fr.); 18. g°°t
21. uitheemse vogel; 24. bijb. naam; 't
vogel; 27. nauw; 28. treiter; 29. d®
v. h. hoofd; 30. nakomeling.
Verticaal:
1. schaakterm; 2. visgerei; 3.
5. kogelmaat; 6. als volgt (afk.);
kindergroet. 9. veegwoord; 11. sp"'
12. heilige (afk.); 14. beteuterd; 1
schaap; 18. pers. vnw.; 19. geogr. a®
duiding (afk.); 20. onmeetbaar ge'aJ
22. voorzetsel; 23. natuurkundetef"
(afk.); 25. omroepvereniging (alk-"
26. stoot.
De Indonesische minister van onder-
wüs, Sarino Mangunpranoto, heeft ver
klaard. dat het wederinvoeren van het
onderwijs van de Nederlandse taal bü
de hogere onderwijsinstellingen in In
donesië, niet noodzakelijk is. Hij ver
klaarde dit naar aanleiding van aan
sporingen en voorstellen, die door on-
derwüzers en studenten bü zün minis
terie zün gedaan om de Nederlandse
taal weer in het leerplan van de hogere
onderwijs instellingen op te nemen.
Op 22 oktober heeft prof. Sudiman
Kartohadiprodjo, hoogleraar aan de ju
ridische en sociale wetenschappen fa
culteiten van de universiteit van Indo
nesië een krachtig pleidooi gehouden
voor het onderwijs van de Nederlandse
taal. Hij zei, dat het voor de studenten
in de rechten noodzakelijk was kennis
van de Nederlandse taal te hebben, aan
gezien de meeste studieboeken in het
Nederlands gesteld zün.
Horizontaal:
1. drukte - aval; 2. rail - Rome:.
advertentie; 4. iep - eend; 5. partij
as; 6. aa - overtoom; 7. clementie;
nar - serre; 9. totaal - aai; 10. evenaa
- lat; 11. nor ruim - de.
Verticaal:
1. dra - pachten; 2. radiaal ov
3. uiver - enter; 4. kleptomaan; 5. ijv®'
raar; 6. erts - en - lau; 7. oe - ar's,n
R.I.; 8. amnestie; 9. vete - Oeral; l"'
indo - raad; 11. leed - moeite.
Voor het landgerecht te Majdaleng^
is maandag de vierde zitting gehouden
de zaak tegen de Nederlander De Bra^
die beschuldigd wordt van ondergrond'
activitieten. vyt getuigen a charge
telden op deze zitting aan de rechter, d
zij De Braai hadden gezien in gezelscb'S
van leden van de Darul Islam. Maar
maakten niet duidelijk,
welke rol b?
klaagde in deze beweging heeft gespee>p
De eerste getuige kon de leider van
Darul Islam, Kartosuwirjo, niet aan^V8
zen, toen hem een aantal foto's door 6.
rechter werd getoond. De tweede getuit
was evenmin in staat de opstandeling
leider te identificeren. Beide getuig
zijn lid geweest van de Darul Islam.
drie andere getuigen verklaarden, dat K
De Braai „in 1952 tussen de bendep
hebben gezien. Getuige Hasan bin A"',
zei, dat hij zich herinnerde, dat het
een maandag was geweest, maar hy VLj
zich de maand niet herinneren. Getuig
Abdul bin Iloh zei', dat hij beklaagde
het gebied van de Darul Islam had
zien. Beklaagde droeg toen volgens de.O
getuige een wapen, maar hü wist
wat voor soort wapen. Voor de poln'j
had hij verklaard, dat het een geWe?(
was geweest. Hij zei vandaag tegen ,t
rechter, dat hij deze verklaring voor p
politie had afgelegd, omdat andere t
tuigen hetzelfde hadden verklaard. V<?pj
deze vierde zitting in de zaak-De Br®a
was nauwehjks enige publieke belai™,
stelling. De volgende zitting zal maap
dag 3 december worden gehouden.
Ook de volgende leden hebben
pii"
lidmaatschap van het Pen-centrum
derland opgezegd: Anna Blaman, AP*L
de Hoog-Nooy. dr. G. Knuttel Wzn.,
chel van der Plas, Gabriël Smit, Joha
van der Woude.
Gisteren hield de hengelsportclub der
honderd haar jaarlijkse grote snoek-
dag op „de Wijde Bliek" te Korten-
hoef. Zes en vijftig van de honderd
wierpen 's morgens om acht uur reeds
de snoek verschalkende middelen in
het Bliek-water, al had de eerste bur
ger van Kortenhoef, die door middel
van een vuurpijl het sein voor de
aanvang van de wedstrijd zou geven,
verstek moeten laten gaan daar hij
wegens een griep-aanval het bed moest
houden. De om het vriespunt schom
melende temperatuur had de snoeken
vastgelegd, zoals de term is, en deze
omstandigheid in aanmerking geno
men was de totale buit van bijna 19
meter snoek geen onbevredigend re
sultaat. Om vier uur in de middag
verzamelde men zich in hotel de Wit
te Bergen, gelegen aan de rijksweg
AmsterdamAmersfoort onder de
Utrechtse gemeente Eemnes, om de
stramme ledematen te strekken on
der goedvóorziene tafels.
Burgemeester J. Ch. I. Niekerk van
Eemnes was het daarom, die bij ont
steltenis van 'zijn Kortenhoefse ambt
genoot, niet alleen als gastheer op
trad, maar ook de prijzen uitreikte.
Niet minder dan drie prijzen, waar
onder de wisselbeker, kwamen in Rot
terdamse handen, een situatie, die het
de secretaris van deze club van
sterdamse origine en met v°or
merendeel Amsterdammers als l6dgf
noodzakelijk maakte, tijdens het
een complete redevoering af te stef- -
om te bewijzen dat Rotterdam#!
niet kunnen vissen.
■e%
De club der honderd is een yd'
gezelschap. Ze kan bogen op het
maatschap van alom bekende PerS.°vef
lijkheden zoals de vlieger-schi'JJ^,,fi
Willem van Veenendaal, Gerard
Krevelen, Max Tailleur, Cees dej£^e(
ge, die het eerste jaar de wissel# g{,
won, maar die vorig jaar moes! ^g.
staan aan Rinus v. Moorsel, depoe'
kende voetballer uit Blauw-Wit. j5
van de club, die 18 februari, ly? ye'
opgericht, is primair ongetwij£eiaicI1d'
hengelen, maar dat daardoor VI ge'
schapsbanden worden gesmeed
spannen zenuwen worden gekal" jti
zoals de burgemeester van Eernn „gf
zijn welkomstwoord zei, dat is \^ed'
niet minder belangrijk. Dat de
strijd-organisator met zijn k°° -üvlt
lijnen afsneed en bij deze manoe
bovendien een fles cognac van e yfjjoe,
leden op de bodem van „de t d>
brengt
Bliek" deed belanden, Drens-
secundaire doel van de club maai
welijks in gevaar.