ln de enge ruimte van de Amerikaanse
opnieuw een gevangene
EDEN met drie weken
vakantie naar Jamaiea
AMSTLEVEN bureau voor
Britse premier verlaat het land
op hevel van zijn artsen
Prelaat leest de H. Mis zonder
kazuifel aan een met lakens en
servetten bedekt bureau
Geen voorbarige
standpunten
•n
Nieuwe Waterweg
op elf meter
Nogmaals de
doodslag te Zeist
lflt kon nauwelijks
schimmel in bedwang houden
Vier wijkhoofden
vragen ontslag
Schilderij voor
de belasting
PUROL
Steeds meer hulp
voor Hongarije
r
Sii
Huidgenezing
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1956
PAGINA 7
r PERSONEELVERZEKERING
Levensverzekering
en tengere man met een krachtige mond, maar met droeve,
JAj brandende ogen, die van een langdurig lijden getuigen, bevindt
v zich nu reeds drie weken in de betrekkelijk rustige omgeving
n de Amerikaanse legatie in Boedapest, maar tegelijkertijd ook
bidden van de nog steeds voortdurende hevige onrust in de Hon-
hoofdstad. Het is Josef Kardinaal Mindszentyeen van de
ewugre onverzettelijke Hongaarse leiders, die kans hébben gezien
handen van de Sovjets te blijven, nadat de Russen de weerspannige
Welliet opnieuw hadden overweldigd. Het is niet onwaarschijnlijk,
,a" de zaak van de kardinaal in de nabije toekomst een van de
Q0rnaamste diplomatieke geschillen zal worden.
durende de korte tijd dat de kardinaal zich volledig in vrijheid
,®^ond heeft hij weinig meegedeeld over de wijze, waarop men hem
]^eft behandeld gedurende de jaren, dat hij van de ene gevangenis
de andere werd overgebracht. „De bliic moet thans gericht zijn
het heden en de toekomst", zei hij. Maar wél heeft hij verklaard,
.öf helse middelen" tegen hem waren gébruikt, middelen die „de
^beelding van een normaal mens tarten". En hij had „mishande
len ondergaan naar lichaam en geest".
öe Amerikaanse legatie leeft de kardinaal nu volkomen in zichzélf
heerdGedurende de eerste dagen dat hij er zijn intrek had geno-
rtlen leverde Boedapest door de vensters van zijn kamer overdag
eetl hartverscheurende aanblik op, terwijl 's nachts een félle gloed
Uit de vuurmonden van de tanks de hopeloze strijd tegen de Russen
Afkeerde.
lat:
BARRET Mc CURN
t>aa:
St:
Beslist geen afsluiting
Eis blijft 5 jaar
hef.b de
B.B. in Den Haag
„Piëta" van Rogier
van der Weyden
Engels staatsbezit
Houdt de winter uit handen en voeten.
Oud-strijders in Gelebes
eisen schadevergoeding
van Nederland
verblijf in Boedapest
i onze Londense correspondent) dat het hem
T mvrniTN ho^onmnrcrDn OD GGH 02GIlb
Toen hij op een van de eerste och-
ï|hden zonder misgewaden de
deUige Mis opdroeg aan het bureau
Yaa de nieuwe Amerikaanse gezant,
Jdward Wales, het bureau bedekt
een laken, servetten als altaar
kolen en aan beide zijden een scho-
k tje, dat als kandelaar dienst doet
pompen de aanwezigen wel eens ang-
*'8 ineen als MIG-straaljagers onver
dachts overgierden, of wanneer het
'awaai van tanks, kanonnen en ma-
"jegeweren zich vermengde met de
liet
Dnse gebeden van de kardinaal.
OgpdV; leven op de legatie is niet zonder
W blikken van grote spanning gebie
dt,'zoals bijvoorbeeld toen de mede
flat 7? van Radio Moskou bekend werd,
Russische soldaten de legatie waren
0lh(w
1'este "gedrongen om de kardinaal te ar-
k'isfg De bewoners van de legatie
biema 'lat het bericht onjuist was, maar
„eet) was er zeker van of het niet
mende gebeurtenis was, die haar
"aduw vooruit wierp",
\>ah0Gn een Sovjet-tank op een afstand
g... nog geen twintig meter van het le-
sa«egebouw tot stilstand kwam, ogen-
i dijnlijk om een Russische huiszoeking
v .?en nabijgelegen huis te dekken, was
iJWel ieder van ons, die van achter de
lijk linen naar buiten gluurde, zich pijn-
Jk bewust dat het kanon slechts een
iw. graden behoefde te draaien om
uV °P ons gericht te zijn.
%6n '1 .ondergingen de zelfde emoties toen
byu rii van elf tanks met veel lawaai
dat n tot stilstand kwam op het plein
til^iZ^, noni® van het lot Vrijheids-
i r, et ISzabadsag Ter). Sommigen
tie tanWS gaven hoopvol te kennen, dat
le wat- Slechts °P een routine-patrouil-
Vft Toai de tanks zich even later
f°hcf i*n, beweging zetten en na een rit
chtir Plein verdwenen, was de op-
ng op ieders gezicht te lezen.
bi^S kardinaal, zo heeft iemand die hem
maaltijden bedient ons verzekerd,
|ig oVf> j'es voor Het- Evenals de veer-
likt k 6 bewoners van de legatie ge-
de ..halve rantsoenen", een lot
'Udctin ambassadeur en de andere top-
^htsn°narissen overigens delen. „Halve
i_?n.en" dat houdt bijvoorbeeld in
j-fl asn stukJe blikviees, wat bonen
J'tf „„Iges> geen brood en naar keuze
Vtên °t koffie. Een maaltijd, zo
stilt'"® Uit ervarlng> die de honger
Na
Ne Jarenlang een van de voornaam-
kcht|r ?ngenen van de communisten
est IJzeren Gordijn te zijn ge-
dt kardinaal, in de eerste
h!aats u, kü werkelijk vrij was, zijn
weer ingenomen als een van de
Toen Radio Boedapest in handen van de vrijheidsstrijders was, richtte kardi
naal Mindszenty zich via de zender tot het Hongaarse volk. Enkele dagen
later klonk echter weer de stem van de Russische marionetten-premier, Janos
Kaddr, door de aether.
a ek
rt cexi veui ut
t> s- Vo0raanstaanc^e Hongaarse lei-
en twhf ,het begin af aan Het hij er
>rvantroi over bestaan, dat acht jaar
n hien- ap in Keen enkel opzicht
/''hg over het communisme had
ïbistnEi. z«n efgrijzen van het com-
5®oleven' systeem was onverminderd
fTeeg 7) "ij liet voorts blijken, dat hij
Vl^e®4 t i in een land rnet een °ver-
fB Katholieke bevolking, zijn in-
ha,k oDZ gebruiken om het Hongaarse
Vol ge ^r°epcn het vaderland op held-
e'dige wyze tegen de Russische over-
de te beschermen.
Vo 1 bnv kt dat Russische tanks de
Va„vhltlenn Boedapest met hun geratel
Va de terwiil zij zich terugtrokken
Veil ket a °°Idstad na de eerste ronde
Hoi0 ren tVecht met het Hongaarse volk
Ir, jgaarZo bebben, bevrijdde een groep
legerofficieren de kardinaal
*Ogo?tea i?y- In een pantserwagen
leis s bem terug naar zijn door
de v. »n jphadigd aartsbisschoppelijk pa-
In rtNeiiiue^aPest. °P de heuvels aan
dje Oke oever van de Donau.
erste uren van zijn vrijheid
was de kardinaal weinig spraakzaam.
Hij volstond met de belofte: ,,Ik zal
mijn taak voortzetten, waar ik acht jaar
geleden gedwongen werd haar af te bre-1
ken." Maar de gebeurtenissen in Hon
garije, die steeds verder om zich heen
grepen, sleepten ook hem mee.
Sommige Westerse vrienden van de
opstandige satelliet-staat drongen er op
aan dat het verzet tegen'Rusland en
de communisten zou worden ingetoomd.
Er waren nog steeds overal Russische
troepen in Hongarije en er kwamen er
voortdurend meer bij. De Hongaren, zo
meenden vele politieke deskundigen in
het Westen, zouden zich op zijn minst
gedurende enige tijd tevreden hebben
moeten stellen met een coalitie van com
munisten en niet-communisten, geleid
door de communistische maar nationa
listische premier Imre Nagy. Doch, zo
als een vriend van kardinaal Mind
szenty het formuleerde, „de maat was
vol." Tien jaar lang onderdrukt verzet
tegen vrijwel alles wat communistisch
of Russisch was, barstte aan alle kan
ten onhoudbaar los.
Het werd spoedig duidelijk, dat wat
Rusland in Hongarije te wachten stond
niet een Gomulka was, een nationalis
tische communist van het type van de
Poolse premier, maar een soort Ade
nauer, een militante katholiek, die dwars
tegen het communistische systeem zou
ingaan.
Zoltan Tildy, de vroegere Hongaarse
president, die na lange tijd in de ge
vangenis te hebben gezeten minister
zonder portefeuille werd in het gereor
ganiseerde en aanzienlijk minder com
munistisch georiënteerde kabinet van
Nagy, nam de leiding in een actie voor
de bevrijding van kardinaal Mindszen
ty, een actie die hij als de beste kans
beschouwde om het chaotisch rebelle
rende Hongarije te redden. De kardi
naal, zo zei hij, had er recht op zijn
aandeel te leveren in de „edele strijd,
waar iedere waarachtige patriot zich
in deze historische dagen voor geplaatst
ziet."
Toen de militairen de primaat daar
op bevrijd hadden gingen ér nieuwe
stemmen op. Men drong zelfs aan op
een „Mindszenty-kabinet", een idee dat
sommige Westerse vrienden van de
Hongaren met schrik vervulde. Het
uiterste waarop wilde men de zaken
reëel zien gehoopt mocht worden,
was een communist als Nagy, die al
beloofd hack Hongarije te bevrijden van
de Russische soldaten en de geheime
politie van de communistische partij.
In de Amerikaanse legatie te Boeda
pest klinken tie woorden van de con
secratie. Kardinaal Mindszentyf draagt
zonder kazuifel het misoffer op aan een
met lakens en servetten bedekt bureau.
Weer anderen drongen er op aan,
dat kardinaal Mindszenty tenminste
deel zou uitmaken van een grote raad,
samengesteld uit vertrouwde nationale
leiders, die premiers zou benoemen en
invloed zou kunnen uitoefenen op de
samenstelling van de kabinetten.
De bevrijde nationale radio-omroep
werd ter beschikking van de kardinaal
gesteld. „Tegen niemand koester ik
haatgevoelens in mijn hart", ver
klaarde de prelaat in een van zijn
eerste boodschappen tot de Hongaren.
„Met een wonderbaarlijke heldhaftig
heid wordt ons land nu bevrijd. Onze
strijd voor de vrijheid kent in de we
reldgeschiedenis zijn gelijke niet. Onze
jongeren verdienen al onze hulde. Onze
dank gaat uit naar de slachtoffers en
wij bidden voor hen. Onze soldaten, ar
beiders en onze boerenbevolking hebben
een voorbeeld gesteld van een eensge
zind patriotisme".
Twee of drie tanks van het Hongaar
se leger en een aantal infanteristen be
schermden het paleis van de kardinaal
gedurende de weinige dagen dat hij in
vrijheid bleef. Maar de prelaat koester
de weinig illusies over datgene, wat
Hongarije tegen de Sovjets kon onder
nemen, als de Russen zouden besluiten
terug te keren en als de Verenigde Na
ties er niet in zouden slagen de Hon
garen meer steun te geven dan louter
woorden en stemmenaantallen. Toen
de Russische herovering van Hongarije
alweer een feit was gaven sommige
van de naaste medewerkers van kar
dinaal Mindszenty in duidelijke taal te
verstaan wat zij van de V.N. verlang
den: de onmiddellijke komst van een
V.N.-missie en de levering van medi
camenten en wapens, die aan parachu
tes neergelaten zouden moeten worden.
Er kwam niets en de kardinaal
„vroeg en verkreeg asyl" van de Ame
rikaanse gezant in Boedapest, zoals de
diplomatieke formule omschreef wat
daarna gebeurde. Dit betekent, dat de
kardinaal, als een stem van het Hon
gaarse volk, tenminste gedeeltelijk in
vrijheid is gebleven.
Het verblijf in de enge ruimte van de
Amerikaanse legatie houdt echter op
zijn best wederom een gevangenschap
in. Maar deze gevangenis heeft in
ieder geval een veel vriendelijker en,
prettiger karakter, dan men had mogen'
verwachten, dat de Russen hem zouden
aanbieden.
(Copyright Herald Tribune Inc.
Ook in de korte en onzekere pe
riode, dat de Hongaarse prelaat
werkelijk vrij was, week de be
klemmende spanning geen mo
ment.
(Foto Katholieke Illustratie)
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen
Uitgeleid door enige van zijn colle
ga's in het kabinet is Sir Anthony
Edeii, vergezeld van zijn vrouw, giste
ren per vliegtuig naar Jamaica ver
trokken voor een vakantie van drie
weken. Hij wordt op de vlucht verge
zeld door het hoofd van de medische
dienst van de Engelse luchtvaartmaat
schappij BOAC. Sprekend te Cambrid
ge, verklaarde de heer Butler, die tij
dens de afwezigheid van Eden optreedt
als voorzitter van het kabinet, dat de
premier niet ziek is, doch dat hij een
zware tijd achter de rug heeft. Hij heeft
het, volgens de heer Butler, zwaarder
te verduren gehad dan enige staats
man „in onze geschiedenis". De heer
Butler zei eveneens het volgende: „Die
genen onder ons die zijn functie waar
nemen, treden alleen maar op namens
de premier. Ik wens dat men dit goed
zal begrijpen."
Sir Anthony Eden zelf verklaarde bij
zijn vertrek van het Londense vliegveld
(Van onze Haagse redactie)
Het is niet onwaarschijnlijk, dat reeds
in het komende jaar een begin zal wor
den gemaakt met het geschikt maken
van de Nieuwe Waterweg voor schepen
met een diepgang van ruim elf meter.
De werkzaamheden zullen waarschijn
lijk bestaan uit het uitdiepen van de
monding en het wijzigen van een der
beide havenhoofden.
Uit de beschouwingen van minister
Algera, die dit in zijn memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer meedeelt,
valt op te maken dat dit project te
zamen met 't reeds in uitvoering zijnde
Botlekhavenplan wel zo ongeveer de
grens vormt van wat er nog aan de
Nieuwe Waterweg kan worden gedaan.
Het zoute water vormt een steeds gro
tere bedreiging voor het achterland.
Havengelegenheid voor nog grotere
schepen (vooral de zgn. supertankers)
zal moeten worden gezocht op het eiland
Rozenburg tegenover Hoek van Holland.
Op den duur zouden deze havens een
eigen uitgang naar zee kunnen krijgen.
Van een afsluiten van de Waterweg,
zoals enige leden dit voorstellen, kan
volgens de minister geen sprake zijn.
Nog geheel afgezien van vrijwel on
overkomelijke financiële en technische
bezwaren zou daardoor het zoute water,
dat door de vele schutsluizen binnen
komt, helemaal niet meer kunnen wor
den afgevoerd.
Te Zeist is 24 november van het
vorige jaar mevrouw Koster-Visser
doodgeschoten door pistoolschoten, die
op korte afstand door een jongeman
uit Zeist op haar waren gelost.
Nadat de procureur-generaal bij het
Amsterdamse gerechtshof vijf jaar ge
vangenisstraf met aftrek van het voor
arrest en terbeschikkingstelling had
geëist, bepaalde het hof daarna, dat
een tweede psychiatrisch rapport moest
worden uitgebracht, ditmaal door prof.
dr. J. van der Horst en dr. S. P.
Tammenons Bakker. Tevoren was reeds
een rapport uitgebracht door andere
psychiaters.
Het nieuwe rapport werd vrijdagmid
dag behandeld, waarna de procureur-
generaal persisteerde bij zijn eis van
vijf jaar.
In hun rapport zijn prof. van der
Horst en dr. Tammenons Bakker tot
de conclusie gekomen, dat de verdach
te „in het algemeen vrij beduidend ver
minderd toerekeningsvatbaar is".
De verdediger, mr. F. Pauwels, con
cludeerde tot ontslag van rechtsvervol
ging en terbeschikkingstelling van de
regering.
Uitspraak 4 december.
Advertentie
r?T?ts? on*vangst van de goed
Rf'K f rir» Am.st.prHam trohool on o
rure •^■msterdam geheel en al
^ijn dijkje ®af hij ons het vol-
^'erirt haatri achter de schermen;
i"? eP'n Want ho^L1 aan enige drukte 8e'
h dip Aroot ni 4 vroeSer gewerkt
o °fde d'zenrtl US- Toen het dan ook
>de e, Juichen "7Gnsen om zich heen
aah Upgtp Wilde het forctnnd ?iin
hop' v6rtr
wilde het terstond zijn
n"„YtQnen X0?1'het publiek weer
oGals pl bijtij'fiP ukklg kon ik hem er
l&dertl11 mijne- Yan afbrengen. Want,
Jb'Jh ïfe de Non ?echten zeer terecht
te Kernel n1arlanders hebben heus
ri°rdt ual°n a= nodig om hun hart
lin?UsalKIer inimo-olrcus"Senoegens: er
ei ste v m uitSfJ een voortreffelijk
Qtste .'laleï p?evf,nmet de koste-
Clrcussen en aties over de
en aller tijden en aller
landen. Voorwaar, een dolgezellig en
spannend boek, dat ik graag aan ieder
een cadeau zou willen geven!"
Dit boekwerk „De bonte droom van het
circus" is geschreven door de circus
kenners bij uitstek J. van Doveren en
Fred Thomas. Voor slechts 2.50 kunt
u dit boek krijgen bij uw roomboter-
leverancier of per brief (kaart) bestellen
bij Kantoor „Roomboteralbum", Postbus
47, Den Haag. U krijgt het album dan
nog op tijd toegezonden om als Sinter
klaas-surprise te kunnen geven. Ver
meld vooral duidelijk uw naam en
volledig adres. De bijbehorende plaat
je? en kleurenplaten ontvangt u gratis
voor rijksbotermerken. U vindt zo'n
merk op elk pakje roomboter! Neem
een pakje extra voor de zondag!
dat het hem ten zeerste speet dat hp
op een ogenblik als het huidige het
land moest verlaten, maar hij ging om
dat zijn artsen hem zulks bevolen had
den.
De politieke toestand in Engeland is
ietwat kalmer, maar dit betekent niet
dat er geen nieuwe uitbarstingen zullen
volgen, vooral als de minister van bui
tenlandse zaken, Selwyn Lloyd, de vol
gende week rapport uitbrengt over
Engelands houding in de Assemblée van
de Verenigde Volkeren. Inmiddels doen
zich de gevolgen van de sluiting van het
Suezkanaal voelen. Benzine is zeer
moeilijk te krijgen in Engeland en de
officiële rantsoenering begint op 17 de
cember. Vrachtprijzen, en de prijzen van
thee en brood gaan omhoog. Er wordt
zeer binnenkort een stijging verwacht
van de prijs voor koffie, aangezien tach
tig procent van Engelands koffie af
komstig is uit de Oostafrikaanse kolo
niën. Verscheidene van Engelands
grootste autoindustrieën hebben aange
kondigd dat zij de arbeidsweek moeten
bekorten wegens een daling van de af
zet. Maar de Londense effectenbeurs
herstelde zich gisteren enigszins, dank
zij Butlers verklaring in het Lagerhuis
over de snelheid waarmee men erin ge
slaagd was het noordelijk deel van het
Suezkanaal weer bevaarbaar te maken.
Ten gevolge van moeilijkheden in de
A-kring 's-Gravenhage van de Bescher
ming Bevolking, die zich in de afgelo
pen maanden hebben voorgedaan, heb
ben vier wijkhoofden hun ontslag aan
gevraagd. De kringraad, bestaande uit
de burgemeesters van de drie aange
sloten gemeenten, Den Haag, Rijswijk
en Voorburg, heeft de ontslagen ver
leend. Dit is geschied op de meest
eervolle wijze, onder dankbetuiging voor
de vele verleende diensten.
Een aantal wijkhoofden van de B.B.
in genoemde kring heeft kritiek uitge
oefend op de leiding en de organisatie.
Zowel de kringraad als het hoofd Be
scherming Bevolking in de kring heb
ben zich voor die kritiek opengesteld.
De kritiek is onderzocht en op verschil
lende punten juist bevonden. Aan ver
schillende verlangens en wensen is te
gemoet gekomen. De bedoelde groep
heeft zich desondanks later nog in het
openbaar beschuldigingen laten ontval
len, die of zonder grond waren of op
een verdraaiing van de feiten berustten.
De kringraad heeft deze beschuldi
gingen krachtig van de hand gewezen.
De overgrote meerderheid van de wijk
hoofden heeft zich daarop achter de
kringraad en het hoofd B.B. gesteld. De
vier eerder genoemde wijkhoofden heb
ben zich echter van de organisatie af
gewend.
De B.B. in de A-kring Den Haag
heeft in de afgelopen maanden een gro
tere stroom aanmeldingen gehad, dan
in de tijd daarvoor: een stimulans om
de verdere opbouw van de organisatie
krachtig voort te zetten, aldus is de
mening.
Zo warm was het tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen, dat
verschillende mensen door de hitte bevangen in elkaar zakten. Ook de Austra
liër, die het landenbord van Joegoslavië moest vasthouden, kreeg het te
kwaad. Men ziet hem hier op de grond liggen, terwijl een agent hem bijstaat.
In Engeland is het in bepaalde ge
vallen mogelijk zijn belastingschuld
te voldoen door het afstaan van
kunstwerken van grote esthetische
of historische waarde. Voor de eerste
maal is thans een schilderij op deze
wijze in staatsbezit gekomen en wel
de „Piëta" van de vijftiende-eeuwse
Vlaamse schilder Rogier van der
Weyden.
De fiscus heeft de waarde van het
schilderij op ongeveer 800.000 gulden
geschat. Het zal in.de National Galle
ry komen te hangen.
De „Piëta" maakte deel uit van het
bezit van de vierde graaf van Powis,
die in 1952 is overleden. De totale
successierechten bedragen meer dan
zes miljoen gulden.
Advertentie
Huidzuiverheid - Huidgezondheid
De stand van girorekening 777 van
het Nederlandsche roode Kruis was
vrijdagmorgen 2.116.189.23, de stortin
gen die vrijdag op giro 999 van het na
tionaal comité hulpverlening Hongaarse
volk te Amsterdam zijn geboekt, belo
pen een totaal van rond 100.000 gulden.
In totaal is nu ƒ1.820.000,- ontvangen.
Bjj het Katholiek Huisvestingscomité
te Den Bosc'i zijn ten behoeve van de
hulp aan de Hongaren 14.236 stortingen
binnengekomen. Het totaal bedrag is
554.528.97.
Dinsdag vertrekt een lid van het da
gelijks bestuur, mevr. Van Iersel de
Vink, naar Oostenrijk, om zich op de
hoogte te stellen van de wijze waarop
het meest effectief kan worden gehol
pen. Zij gaat o.a. om zich ervan te
vergewissen or er onder de vluchtelin
gen niet een groot aantal invaliden zijn
en bejaarden, die een blijvende verple
ging nodig hebben.
Oud-strijders in Celebes hebben een re
solutie aangenomen, waarin er bij de In
donesische regering op wordt aangedron
gen van Nederland vergoeding te eisen
voor de schade, die door de voormalige
kapitein van het K.N.I.L., de heer Wes
terling, aan het volk van zuid-Celebes is
toegebracht. De oud-strijders beweren, dat
de heer Westerling verantwoordelijk was
voor de massamoord op 4000 mensen in
Celebes gedurende de operaties in 1946.
Zij waarschuwen, dat indien de Nederland
se regering weigert het verzoek in te wil
ligen, de veiligheid van de Nederlandse
onderdanen in Indonesië in het algemeen
en in Celebes in het bijzonder niet ge
waarborgd kunnen worden.
Albanië Volgens radio-Tirana zijn
drie Albanezen wegens spionage ten
gunste van een westelijke staat ter dood
veroordeeld en terechtgesteld.
(Vervolg van pag. 1)
Dat is nu eigenlijk datgene, waar
mee de bestedingscommissie van
de Stichting van de Arbeid bezig
is. Alleen ligt de zaak hier veel inge
wikkelder. Op de eerste plaats zal
moeten worden nagegaan of er inder
daad sprake is van over-consumptie.
Dat wil dus zeggen men zal moeten be
zien of door de verschillende instanties,
die ons nationale inkomen gezamenlijk
„opmaken", inderdaad meer wordt ver
bruikt dan het totale inkomen be
draagt. Deze drie instanties zijn:
a. de overheid.
b. het bedrijfsleven.
c. de consumenten.
Zoals gezegd, blijkt minister Suurhoff
te vermoeden, dat er inderdaad te veel
wordt opgemaakt. En indien dit ver
moeden juist blijkt, dan zal hij in over
leg met de apdere ministers, die dit
aangaat, zoals economische zaken,
landbouw, volkshuisvesting enz., maat
regelen moeten nemen om verergering
van de toestand te voorkomen en ten
slotte de verhoudingen weer volledig
gezond te doen worden. Alles draait
dus om dit advies en in verband hier
mede is het zeer bezwaarlijk, om niet
te zeggen onaanvaardbaar, om met
allerlei standpunten aan te komen, die
op voorhand bepaalde maatregelen
zouden afwijzen. Neem aan, dat wij
moeten gaan beperken, dan is het toch
niet juist indien b.v. de overheid zelf
zou zeggen, best er moet bezuinigd
worden, maar niet op mijn uitgaven,
geen beperking van het ambtenaren
corps, geen beperking van de uitgaven
ten behoeve van de buitenlandse dienst,
het onderwijs, de landbouw enz. Even
min zou het juist zijn, indien het be
drijfsleven nu al zou vaststellen:
accoord met de beperkingen, maar het
bedrijfsleven moet onverminderd kun
nen voortgaan met het bouwen van
nieuwe fabrieken, het vernieuwen van
het machinepark, het verbeteren van
cantines enz. enz. Maar daarom zou het
evenmin juist zijn indien nu al, voordat
men iets weet, de arbeidersvakcentrales
zouden zeggen: ook wij stemmen in met
de beperkingen, maar men moet onder
alle omstandigheden afblijven van het
werknemers-aandeel in het nationale
inkomen.
Aprioristische standpunten, dit zijn
dus standpunten voor er een redenering
is, zijn meestal onjuist. Nu spreekt het
vanzelf, dat bij de bepaling van even
tuele beperkingen rekening moet wor
den gehouden met de draagkracht. Zo
als men in een gezin pas op de voeding
zal gaan bezuinigen als allerlaatste red
middel, zo zal het ook in de nationale
huishouding pas toelaatbaar zijn het
draagvermogen van de economisch
zwakkeren aan te tasten als er geen
ander middel meer overblijft. Wij zul
len in de komende weken scherp aan
dacht aan de ontwikkeling van deze
zaak moeten schenken. Maar nu al ge
lijk het N.V.V. heeft gedaan, standpun
ten innemen, lijkt ons te voorbarig en
minstens lijkend op volksmisleiding. Wij
komen hier nog nader op terug.
Kardinaal MINDSZENTY's
Advertentie
