Haarlemse melksanering
VRIJE SLIJTER DAAGT
„DE LANDBOUW VOOR
HET GERECHT
Is melkverwerhend bedrijf tot
levering verplicht?
Opdracht tot restauratie
van Bavo-orgel aan
Deense firma geven
Nieuw adres van N.O.V.
„Haarlemse" Hongaren vierden
in Volendam vrolijk
St.-Nicolaasfeest
Aéenda
Stille Armen
Haarlem
evini
Torenflat in de
Zuiderhout
Kerstconcert in
ridderzaal van
stadhuis
„TRESLONG"-HILLEGOM
Protest tegen de
restauratie van
het Bavo-orgel
Dolkstoot
Water en poeder
Geen kampioen
ctl
Men zij gewaarschuwd
In 1959
Groep musici zendt
telegram aan de
minister O., K. en W.
Haarlem gaat één
miljoen lenen
WIJ HEBBEN DE TIJD...
Chauffeur liet zich
zijn taxi niet ontnemen
Nieuwe burgemeester
van Beverwijk
NAAIMACHINES
VRIJDAG 7 DECEMBER 1956
PAGINA 3
B. EN W. VAN HAARLEM STELLEN VOOR:
Lopservi
HAARLEM - TEL. 11470
Televisie
specialisten
Philips - Nora - Erres
Loewe Opta - Graetz
Elke zaterdag
Diner- en
Soirée-Dansani
mei
div. attracties
Tot 4 uur GEOPEND
DANCING by candle
Burgerlijke Stand Haarlem
Klankbeeld
Adressen
Ongevallen in Haarlem
SPECIAALHUIS REGENKLEDING
ZANDVOORT
Pater Zegwaard benoemd
tot kloosteroverste
Stille Armen te
Heemstede
De heer J. Bruinsma
benoemd
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
Zelden is er in Haarlem voor een
kort geding zo'n grote belangstelling
fieweest als gistermiddag, toen tiental-
en melkhandelaren present waren bij
•je behandeling van de kwestie tussen
heer A. Hoogendijk, een vrije melk-
nandelaar, en de N.V. Melkinrichting
t>De Landbouw". Men kent de zaak.
Ie heer Hoogendijk weigerde mee te
doen aan de melksanering in Haar-
'em, die per 3 december inging. Hjj
kreeg er verschillende klanten bij,
mensen dus, die niet door een saneer
der bediend wensten te worden. Het
gevolg was, dat de heer Hoogendijk
meer melk moest betrekken bij zijn le
verancier, ,,De Landbouw", maar hjj
kreeg van dit bedrjjf de mededeling,
dat hjj niet meer melk zou ontvanger,
dan tot 3 december gebruikeljjk. De
gedupeerde handelaar nam dat niet,
m de zekerheid ook, dat ,,De Land
bouw" een onrechtmatige daad stelde.
Hjj maakte een kort geding aanhangig
met de eis, dat de president van de
Haarlemse rechtbank „De Landbouw"
°p strafte van een dwangsom zou ver-
Plichten aan de heer Hoogendijk het
•gewenste kwantum melk te leveren.
Gistermiddag dan diende het kort ge
ding voor de president, mr. A. M. Ba-
ron van Tuyll van Serooskerken, waar-
bjj mr. dr. A. F. H. Schreurs namens
de heer Hoogendijk optrad, en mr. F.
Van der Goot namens ,,De Landbouw".
Mr. Schreurs memoreerde in eerste
instantie, hoe het vredige Haarlem
thans min of meer in een melkoorlog
is gewikkeld. Een strijd, die geheel ligt
op het sociale vlak. Vjjf jaar geleden
reeds werd gepoogd de sanering in
Haarlem door te voeren, maar die po
ging mislukte, vooral door het scherpe
verzet van de huisvrouwen. Nu de sa
bering toch een feit was geworden, wil
de mr. Schreurs als onbevooroordeeld
Nederlander verklaren, dat, als een
groot gedeelte van de melkhandelaren
meent zjjn branche te moeten saneren,
de mensen in kwestie dat zelf moeten
Weten.
De moeilijkheden begonnen echter,
toen tien melkhandelaren de vrijheid
boven dwang verkozen. Zjj hielden zich
aan vrije distributie en aan een vrije
concurrentie. Daardoor moest er een
strijd ontbranden, maar aldus mr
Schreurs de eerste berichten van
het melkfront zijn gunstig. Op een
Paar kleinzielige uitzonderingen na
Wordt de strijd eerlijk en loyaal ge
voerd. Men gedraagt zich aan beide
kanten fatsoenlijk en men hoopt, dat
het zo zal blijven.
Helaas aldus vervolgde mr.
Schreurs heeft De Landbouw zich
in die strjjd gemengd. Als gevolg van
het feit, dat de Haarlemse huisvrou
wen in zeer grote meerderheid achter
de vrije handelaren staan, heeft de
heer Hoogendijk er meer klanten bjj-
gekregen. De heer Hoogendjjk begon
heel klein zjjn zaak in 1933 en nam „De
Landbouw" als zijn leverancier. De ver
houding tussen leverancier en afnemer
Was steeds prima en de heer Hoogen
djjk bouwde zjjn zaak uit van 30 tot
650 liter.
Maar nu, bij de aanvang van de sa
bering, weigert „De Landbouw" plot
seling meer te leveren aan de heer
Hoogendijk, ofschoon deze steeds meer
melk kreeg, als zijn klantenwijk zich
bitbreidde. Dit bedrijf geeft de heer
Hoogendijk dus een dolkstoot in de rug
en brengt de man in nood.
Mr. Schreurs bestreed het recht van
>,De Landbouw" in te grijpen in een
sociale strijd, waar dit bedrijf feitelijk
geheel buiten staat.
Hij achtte het niet toelaatbaar, dat
een overeenkomst van levering, welke
reeds vier jaar door beide partijen ge
waardeerd wordt, zonder meer wordt
verbroken. Bovendien achtte hij het
optreden van „De Landbouw" m
strijd met de wettelijke regeling dien
aangaande. Volgens de Zuivelveror-
dening (artikel 2) heeft geen enkel
melkverwerkend bedrijf het recht le
vering te weigeren. Die regeling is
juist gemaakt om te voorkomen, dat
een dergelijk bedrijf kan ingrijpen bij
saneringsmaatregelen door voor de
ene of de andere partij in te springen.
Qeliswaar, aldus mr. Schreurs, wordt
In ae verordening gesproken over
„weigering van de gebruikelijke le
vering", maar onder dat „gebruike
lijk" wordt niet verstaan het tot nu
toe geleverde kwantum. Daarvoor is
het bewuste artikel te algemeen gere
digeerd.
Mr. Schreurs verklaarde tenslotte
biet aan de indruk te kunnen ontko
men, dat „De Landbouw" de vrije han
delaren, die klein in getal het
grootste deel der Haarlemse huisvrou
wen achter zich hebben, de nek om wil
draaien. Hij verzocht de president ten
slotte op grond van de naar voren ge
brachte argumenten de eis aan zijn
cliënt toe te wijzen.
Mr. van der Goot, opkomend voor
„De Landbouw" meende, dat het ver
trouwen van een huisvrouw niet zo sta
biel is. Als er een enorme winkel in
de Grote Houtstraat zo zeide hij
geopend wordt, dan worden vele huis
vrouwen haar leveranciers ontrouw en
zie je ze die winkel binnenstappen. Hij
wees er op, dat in Nederland de melk
op centrale punten verwerkt wordt en
dat melk voor iedere consument hetzelf
de is, door wie ze ook geleverd wordt.
„Onder melk verstaat u toch water
met poeder?" informeerde daarop de
president. Mr. van der Goot meende
op dergelijke kwaliteitskwesties niet
verder te moeten ingaan, maar stelde
daarop allereerst, dat de heer Hoogen
dijk met een normale literwinst
bij de sanering had verkregen, doch
een verdubbeling van zijn aantal. Vol
gens hem had deze slechts 200 a 300
liter, en per 3 december had hij er
plotseling 550. Dat is niet normaal
meer. aldus mr. van der Goot. Hij
bracht verder naar voren, dat er nim
mer een overeenkomst had bestaan tus
sen de heer Hoogendijk en „De Land
bouw" en dat de levering nimmer ge
preciseerd was. De slijter kan rekenen
op een normale bediening, waarbij bei
de partijen gerechtigd zijn het contact
te verbreken. Je kunt immers de melk
ook uit andere plaatsen betrekken.
Mr. van der Goot merkte vervolgens
op, dat het bij „De Landbouw" geen
kwestie is van pro of contra de sane
ring. Het bedrijf wil slechts de harmo
nie met de gesaneerde handelaren be
waren en moet uit eigenbelang de
vrije slijter niet de gelegenheid geven
zich via de sanering te verrijken. Het
is helemaal de bedoeling niet van „De
Landbouw" de heer Hoogendijk te boy
cotten noch hem melk te weigeren.
Het moet allemaal echter binnen re
delijke perken blijven. „De Landbouw"
is van mening, dat door de wensen
van één klant het eigen belang ge
schaad wordt. Het gaat hier dus om
een levensbelang.
Bepaald misplaatst achtte mr. van
der Goot het beroep op artikel 2 van
de Zuivelverordening. Hij interpreteer
de het woord „gebruikelijk" in de meer
engere zin en wilde er de betekenis
aan hechten van „zoals tot nu toe ge
leverd is". De heer Hoogendijk kan dus
zijn gewone kwantum ontvangen.
Mr. van der Goot verzocht tenslotte
de president de heer Hoogendijk niet
ontvankelijk in zijn eis te verklaren
De beide procureurs zetten daarna
een juridisch steekspel op, dat interes
sant werd, toen mr. Schreurs verklaar
de, dat „De Landbouw" zich wilde op
werpen als de kampioen van de be
langen der saneerders. Hij moest do
toekenning van dat kampioenschap in
trekken, toen de president opmerkte,
dat hjj uit de woorden van mr. van
der Goot opgemaakt had, dat „Do
Landbouw" haar standpunt uit vrees
had ingenomen.
Mr. van der Goot ontkende dat weer
en stelde, dat „De Landbouw" handel
de uit eigenbelang. „Maar dan een
eigenbelang uit vrees," aldus de pre
sident. „De Landbouw" zegt niet als
een fiere Nederlander: De vrijheid is
mij lief, en daar handel ik naar."
De president bepaalde de uitspraak
tenslotte op dinsdag XI december 's-
morgens om 11 uur.
Voor de leden van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Han
del, departement Haarlem, zal dr. J.
de Groot, hoofd bedrijfsgeneeskundige
dienst van de Hoogovens op dinsdag
18 december om 12 uur in Brinkmann
aan de Grote Markt spreken over
het onderwerp: „Bedrijfsgeneeskunde,
Waarom en Hoe?"
Voor het gedeelte van de Zuiderhout,
gelegen tussen de Middenlaan, de
Prins Mauritslaan en Anna van Bu-
renlaan zal een uitbreidingsplan moe
ten worden vastgesteld, aangezien voor
dit gebied slechts de voorschriften gel
den die de Heemsteedse raad in 1511
heeft vastgesteld, maar die niets mee
delen omtrent de aard der bebouwing.
B. en W. van Haarlem stellen nu voor
om in dit gebied een torenflat van ne
gen woonlagen te bouwen, waarvan de
woningen wat wel stand en uitrusting
betreft bij de welstandsklasse van de
omgeving zullen moeten passen.
Het onderhuis van de torenflat zal
een aantal garages moeten bevatten ten
dienste van de bewoners. Rondom de
torenflat komt een platsoen waarin een
openbaar speelplein is opgenomen. Het
gebouw wordt zodanig geplaatst, dat de
zonbestraling van de omliggende wo
ningen zo weinig mogelijk belemmerd
wordt.
Ten westen van de Willem de Zwij
gerlaan zijn eengezinswoningen gepro
jecteerd, die tenmiste een inhoud van
500 m3 moeten hebben. De uitmonding
van de Willem de Zwijgerlaan op de
Middenlaan wordt in zuid-westelijke
richting verschoven, terwijl het gedeel
te van de Jacob van Lenneplaan tus
sen de Middenlaan en de Prins Maurits
laan wordt opgeheven. Verwacht mag
worden dat door deze maatregelen de ver
keersveiligheid wordt bevorderd en de
ligging van het flatgebouw ten goede
komt. Deze maatregelen zijn vervat in
het uitbreidingsplan „Zuiderhout, ge
deelte B", dat B. en W. van Haarlem
thans aan de raad ter goedkeuring
hebben voorgelegd.
Bij wijze van uitzondering heeft het
gemeentebestuur het Aerdenhouts
Vrouwenkoor toegestaan in de ridder
zaal van het stadhuis een Kerstconcert
te geven. Deze toestemming werd ver
leend omdat het concert, dat aanvanke
lijk in de Vleeshal zou worden gege
ven, aldaar niet kon doorgaan. Op 19
december 's avonds om 8.30 zal dit vrou
wenkoor met de medewerking van de
harpiste Saar Strumphler en het Trio
Hesmerg een kerstprogramma uitvoe
ren, waarin o.a. werken van Mendels
sohn en Britten zijn opgenomen.
De ridderzaal zal die avond met kaar
sen verlicht zijn, zodat de sfeer de
kerstgedachte zal vergroten.
Het college van B. en W. van Haar
lem heeft thans aan de gemeente
raad een voorstel gezonden om
de restauratie van het kostbare Chris
tian Müllerorgel in de Grote Sint Baaf
op te dragen aan de Deense orgelbou
wer S. Zachariassen, eigenaar van de
firma Marcussen Sn te Aabenraa in
Denemarken. De eigenlijke restauratie
kosten bedragen 152.000 terwijl gere
kend moet worden op nog 8.000 bij
komende kosten. Wegens drukke res
tauratiewerkzaamheden elders, zal de
heer Zachariassen pas in 1959 een begin
kunnen maken met het herstel van het
Chr. Müllerorgel. De restauratie zal
dan ongeveer twee jaar in .beslag ne
men. B. en W. stellen de raad boven
dien voor de met betrekking tot dit
voorstel aan de raadsleden toegezonden
adressen van de Nederlandse Organis
ten Vereniging en van de heer W. A.
Erkelens uit Den Haag voor kennis
geving aan te nemen.
In de toelichting op het raadsvoorstel
geven B. en W. een uitgebreide be
schrijving van de wijze waarop zij zich
door deskundigen hebben laten voor
lichten. Uit deze toelichting blijkt, dat
het grootste deel der adviseurs vóór het
herstel door de Deense orgelbouwer is.
Voorts blijkt, dat overleg gaande is met
het ministerie van O. K. en W. om een
deel der restauratiekosten door het rijk
te laten dragen. Verwacht mag*worden,
Advertentie
Hanme Schaftstraat 39
Vrijblijvend vergelijkbare
demonstraties mei
Het is niet geheel uitgesloten, dat in
Haarlem de komende weken, naast de
groep van 52, die in Bethesda-Sarepta
is gehuisvest, nog een aantal Hongaren
zullen aankomen, die dan eventueel in
de Clarastichting terecht zouden kun
nen. Zoals men weet wordt er in Ne
derland een vierde transport vluchte
lingen verwacht, die uiteraard weer
over de verschillende centra moeten
worden verdeeld. In huize Bathesda
Sarepta aan de Hazepaterslaan wonen
op het ogenblik 52 Hongaren, waarmee
echter nog niet de volle capaciteit is
benut. Zo nodig zou men nog een twin
tigtal personen kunnen opnemen. Wan
neer de Clarastichting wordt aangewe
zen als opvangcentrum, dan komt men
voor de moeilijkheid te staan, dat het
Advertentie
Voor de „Stille Armen" mochten wij
<ie volgende giften ontvangen: P. U.
J 2.50; N.V. Drukkerij De Spaarnestad
1000; per giro werd overgemaakt R. K.
5.
Bij het comité kwam binnen:
Mw. S. F. v. D. K. 10; mej. C. C. 10;
ÏJevr. S. C.-V. ƒ1; W. F. H. B. ƒ100; de
f 10; mevr. E. A. G. de M.-de K. 10;
de H. 10; mevr. N. N. ƒ5; J. D. Ba-
r°n S. de L. ƒ5; N.V. „N". ƒ75.
GEBOREN: z. v. T. Stam-Kooren; z.
G. H. J. de Nieuwe-Groeneveld; z.
F. E. de Man-Boelhouwer; z. v. G.
1» Ya nGils-Wesseling; z. v. J. M. Bos-
i'dd-van der Hoorn; d. v. J. A. M. He-
^hi-Witteman; d. v. N. Faber-de Koo-
rnen.
ONDERTROUWD: J. R. de Wit en
ta„Chr- 0rth: G. Zoomers en W. J. M.X
IwL Pas; G- J- M- Nüssen en A. M.
Swan"' ^-/enSl£eel< en F. Th. de
ft BETROUWD: P. M. C. Geukers en
j>' Sleper; B. Friedmann en L. M.
rna„?T', H- van E ijsden en G. D. Jonk-
BnrÜ,' Zwart en C. Jansen; J. J.
S?" en A. A. Gelaudie.
stri fEDEN: w- Kok. 82 i: Ooster-
P tj y47 j„ Hazepaterslaan;
C' ''ontgraaf, 64 j„ Ben Viljoenstraat;
stVaaVSSw' 74 j. Haarlemmerliede-
aat; M. C. Trommei-Griekspoor, 79
72 f-atnperlaan; J. Th. Glaser-Aling.
ïtoon _vtlksstraatweg; A. Zomer-van
uun. 71 j.( Plataanstraat.
FILMS:
CINEMA PALACE: Charlie's tante (prol.)
volw., 2, 4.15, 7 en 9.15.
FRANS HALS: Minderjarig meisje ont
voerd, 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15.
Zo. 2, 4.30, 7 en 9.15.
Ma. tot en met do.: 2.30 en 8 uur.
LUXOR: De wereld der stilte, a. 1„ 2, 7 en
9.15.
Zo. 2, 4.15, 7 en 9.15.
MINERVA: tot en met zo.: De vrouw in
het venster, 18 jaar.
Vr. 8.15.
Za. en zo. 7 en 9.15.
Za. 2.30 en zo. 2 en 4.15: Boemelstuden
ten, a. 1.
REMBRANDT: De man, die teveel wist,
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15.
ROXY: tot en met zo.: Vallei der wette
loosheid, 14 jaar.
Ma. tot en met do.: De ijzeren hand
schoen, a. 1., 2.30, 7 en 9.15.
Zo. 2, 4.15, 7 en 9.15.
STUDIO: tot en met ma.: Doctor at sea,
alle leeft.
Di. tot en met do.: Svengali 18 jaar,
2.15, 7 en 9.15.
7,0. 2. 4.15, 7 en 9.15.
Zaterdag 8 december
TONEEL
Schouwburg: Het dagboek van Anne
Fiank. Aangrijpende vertolking door de
Arnhemse toneelgroep „Theater" van de
toneelbewerking van het oorlogsdagboek
van het Amsterdamse, joodse meisje Anne
Frank. Regie: Karl Guttman. Titelrol: Tlne
Crefcoeur, 8 uur.
Zondag 9 december
Schouwburg: Toneelgroep „Theater" met
Het dagboek van Anne Frank, 8 uur.
Maandag 10 december
Schouwburg: Lotte Goslar en haar en
semble, 8 uur.
Dinsdag 11 december
Schouwburg: Haeghspel Kennemerland.
Toneelvereniging Postaal Genoegen met
„Zeemansvrouwen" (dil.) 8 uur.
Minerva: Het Aerdenhouts Kindertoneel
met „A Christmas Carol" 8 uur.
Woensdag 12 december
Schouwburg: Toneelver. Ludamus met „Er
komt een vriend vanavond", (dil), 8 u.
MUZIEK
Maandag 10 december
Grote Kerk: Beiaardbespeling door de
stadsbeiaardier Arie Peters. Van 15.30 tot
16.30 uur.
Dinsdag 11 december
Concertgebouw: Noordh. Philh. Orkest,
4e concert, serie D, o. 1. v. Alexander Smal-
lens. Solist: Edmund Kurz, 8.15 u.
Donderdag 13 december
Concertgebouw: Chr. Oratoriumver. Con
cert o. 1. v. George Robert m. m. v. het
N. Ph. O. Solisten: Plet Halsma, orgel
Dora Lindeman, sopraan en Laurens Bagt-
man, bas-bariton, 8 uur.
DIVERSEN
Maandag 10 december
Hotel De Leeuwerik: Algemene Vergade
ring van de L.T.B., 10.30 uur.
Concertgebouw: Lustrumviering Ouderco
mité Koorschool St. Bavo, 8 uur: 10 uur:
Vergadering Bloembollencultuur.
Gebouw Ged. Oude Gracht 29: St. Adel-
bertvereniging, afdeling Haarlem. Inlei
ding door dr. N. G. M. van Doornik M.S.C.
over het onderwerp „Hoe moet men als
katholiek staan tegenover gemengde ver
kering en gemengd huwelijk". 8 uur.
Brinkmann (Grote Markt): Bijeenkomst
Kon. Ned. Natuurhistorische vereniging,
afd. Haarlem e.o. Vertoning van kleuren
dia's, waarbij toelichting, 8 uur.
Donderdag 13 december
Minerva: Heemsteedse Kunstkring. Ma
rionettentheater Bert Brugman met „De
barbier van Sevilla" 8.15 uur.
Leeuwerik: Algemene Vergadering van de
Katholieke Vereniging van Ondernemers in
het Bloembollenbedrijf, 2 uur.
TENTOONSTELINGEN
Tinholthuls: Vrijburglaan 17, Overveen.
Geopend op werkdagen van 912 en 14
16 uur, behalve 's ma. en 's zo. Eerste
zond. van de maand van 35 uur.
Cruquiusmuseum: Grote maquette van Ne
derland met waterstanden en overzicht
overstromingsramp 1953. Geopend van 9—
12.30 uur en van 1.305 uur.
Bisschoppelijk Museum: Middeleeuwse en
latere schilderijen, sculpturen, paramen
ten. kantwerk, handschriften, munten e.a.
Geopend van 10—17 uur; zo. van 1316 u.
Teylers Museum: Schilderijen 19e en 20e
eeuw. Tekeningen Hollandse, Italiaanse
en Franse school 16e en 19e eeuw. Ge
opend van 11—15 uur, behalve maan
dag, de eerste zondag van de maand
van 13—15 uur.
Frans Halsmuseum: Nieuwe opstelling van
schilderijen in de zuidelijke kabinetten
w.o. regenten- en regentessestukken van
no 1750. Feeëriek verlicht en met bloemen
versierde binnenplaats. Geopend van
1016 uur; zo. van 1316 u.
Galerie Espace: Internationale grafiek, tot
23 december. Geopend dag. van 1117 u.
Huis van Looy: „De stille glans der Gou
den Eeuw". Geopend dag. van 1012.30
en van 13.3017 uur; zond. van 1417 u.
t/m 6 januari 1957).
materiaal van de stichting door Bethes
da-Sarepta is overgenomen.
Sinds de dag dat de 52 Hongaren,
die voor het grootste deel uit Boedapest
komen, in Haarlem zijn gearriveerd,
is er veel tot stand gebracht. Al na
een paar dagen kreeg men een werk-
object aangeboden in de Kennemerdui-
nen, waar een groot bosperceel moest
worden gedund. De jonge mannen on
der de gasten voelden er alles voor
om zich op deze wijze verdienstelijk te
maken en deze week hebben zij hun
energie volop kunnen uitleven. Het
werk verloopt vlot en zelfs is er geen
tolk meer nodig.
Het gewestelijk Arbeidsbureau is in
tussen begonnen met het beroeosonder-
zoek en daarmee woensdag klaar ge
komen. Volgende week zullen de Hon
gaarse mannen, die voor 95 arbeiders
zijn, met hun werkgevers op de ver
schillende bedrijven kennis maken en
daarna op korte termijn aan de gang
gaan.
Een aanzienlijk deel van de groep Hon
garen is katholiek. 40 van hen hebben
zondag in de kapel aan de Konings-
straat de H. Mis bijgewoond, die werd
opgedragen door kapelaan W. J. F. de
Lange van de kathedraal. De heer Os
car Mendel, een schilder uit Aerden-
hout, nam de lekepreek voor zijn reke
ning. Een zestal anderen had een gods
dienstig gesprek met dominee Brons
geest. Het probleem van de vrijetijds
besteding baart in haast alle vluchte-
lingencentra zorgen. Wanneer er moei
lijkheden ontstaan, is de aanleiding
daartoe over het algemeen de geringe
gelegenheid om spelletjes te doen of
zich op een andere aangename wijze te
vermaken, In Haarlem is er daarom
voor gezorgd, dat de bezoekers zich niet
vervelen. Veel aandacht wordt er be
steed aan het musiceren, aangezien de
Hongaren op dit terrein goed thuis zijn.
Er heeft zich een strijkensemble ge
vormd, bestaande uit een uitstekende
eerste violist, een bassist en een alt
violist, terwijl nog enige musici mee
doen. Dit ensemble zal morgenavond
optreden in het Groothandelsgebouw in
Rotterdam, waar een Hongaarse avond
wordt gehouden.
Het St. Nicolaasfeest is door de vluch
telingen goed gevierd. Woensdagavond
was de staf in Bethesda-Sarepta vrij
en bezocht men een filmvoorstelling,
maar donderdag maakte het gezelschap
een zeer geslaagde avond mee in Vo
lendam. De comité's Haarlem en Aer-
denhout voor de Vluchtelingenhulp had
den leuke geschenken bij de Sint be
zorgd, zodat deze zich van zijn beste
zijde kon laten zien. Volgende week za
terdag hoopt men in een lokaliteit in
de stad een muziekuitvoering te geven,
waarvoor allen, die hebben bijgedra
gen tot de hulp aan en de organisatie
van de komst en het verblijf der Hon
garen zullen worden uitgenodigd.
Ofschoon de Magyaren geen greintje
gevoel hebben voor organisatie en re
gelmaat vindt men hen prettige mensen,
die zich zeer dankbaar tonen voor het
geen voor hen wordt gedaan. De groeps
leiders beginnen de zaken steeds beter
te regelen, en de tolken kwijten zich
voort, ffelijk van hun zware taak. Het
is een gewillige groep, die niets liever
wil dan ook iets presteren als compen
satie voor alles wat de Haarlemse bur
gerij, het Rode Kruis en zoveel anderen
te hunnen gunste hebben gedaan.
Het gebeurt de laatste tijd nogal
eens, dat Haarlemse restauranthou
ders worden opgebeld om maaltijden
te reserveren. Dat is heel normaal,
maar minder logisch en erg onpret
tig is het, dat „bestellers" soms niet
komen opdagen en het eten voor
niets is bereid. Het overkwam gis
teren weer de eigenaar van een res
taurant in het centrum van de stad.
Men besprak telefonisch een diner
voor 25 personen, maar niemand
meldde zich 's avonds. Men zij dus
aangeraden bij dergelijke zaken de
uiterste voorzichtigheid in acht te
nemen.
dat het rijk tussen de 30 en 40 pet.
van de kosten zal bijdragen. Ook het
provinciaal bestuur van Noord-Holland
zal een bijdrage worden gevraagd.
Op 29 juni van het vorige jaar be
sloot de raad in principe akkoord te
gaan met een restauratie van het
orgel in de Grote Sint Baaf. B. en
W. hebben daarop een coitimissie van
deskundigen benoemd, bestaande uit
de heren dr. H. L. Oussoren, expert
op orgelbouwgebied en organist, W.
Hülsmann, organist van de Sint Joris-
kerk te Amersfoort en voordien or
ganist van de Grote Kerk te Gouda,
Adriaan Engelsz, organist van de
Grote Kerk te 's-Gravenhage, hoofd
leraar van het Koninklijk Conservato
rium aldaar en lid van de voormalige
Rijksorgelcommissie, en als secreta
ris de heer George Robert, voormalig
organist van het Christian Mülleror
gel. Deze deskundige commissie zou
B. en W. van advies moeten dienen.
Na grondige bestudering van het
werk der verschillende orgelbouwers is
de commissie éénstemmig tot de over
tuiging gekomen, dat de heer S. Zacha
riassen het meest in aanmerking kwam
voor een restauratieopdracht. Daarna
hebben B. en W. nog eens de mening
gevraagd van enkele buitenlandse des
kundigen, die in juli van het vorige
jaar Haarlem bezochten in verband met
het Internationaal Orgelconcours. Dat
waren de heren Friedrich Bihn uit Ham
burg en Anton Heiller uit Wenen. De
beschikbare tijd was te kort voor een
diepgaand onderzoek en de beide des
kundigen gaven in ernstige overweging
na te gaan of de restauratieopdracht
niet beter aan een bepaalde Nederland
se orgelbouwer kon worden gegeven.
Bedoeld werd de orgelbouwer die
reeds door zijn restauraties van het or
gel In de Sint Laurenskerk in Alkmaar
„bewezen had op de goede weg te zijn."
Beide organisten hadden zich toen nog
niet voldoende op de hoogte kunnen
stellen van het werk van de firma Mar
cussen uit Denemarken. Eén dezer da
gen is echter bericht ontvangen dat
beiden ter gelegenheid van het 150-ja-
rig bestaan van de Deense firma een
bezoek aan Denemarken hebben ge
bracht. De heer Heiller heeft verschil
lende orgels van Marcussen bespeeld
en is er nu van overtuigd, dat de heer
Zachariassen ook belangrijk werk heeft
geleverd voor wat betreft het behoud
van een oud klankbeeld. De heer Heil
ler bespeelde o.m. het in 1826 gebouwde
orgel in de Christiansborg Slottkirche,
dat door Zachariassen werd gerestau
reerd. Hij is thans van oordeel, dat
Zachariassen de juiste man zou zijn
voor de restauratie va het Müller
orgel in de Grote Sint Baaf.
B. en W. delen in hun toelichting
mee, dat iedereen het vrijwel eens is
over de omvang van de restauratie. Het
orgel dient vrijwel geheel in de oor
spronkelijke dispostie van 1738 te wor
den teruggebracht. De commissie heeft
daaromtrent rapport uitgebracht in
nauwe samenwerking met de orgelbou-
er W. van Leeuwen Gzn te Leiderdorp.
Volgens dit rapport vertoont het zeld
zame orgel gebreken die dringend voor
zieningen behoeven, en voorts vermeldt
het, dat de restauratie van het orgel
in 1866 door de orgelbouwer Witte, het
orgel werd aangepast aan de voor die
tijd geldende eisen. Daardoor werd het
klankideaal van Christiaan Müller,
maar ook het karakter van het hele
orgel aangepast. De oospronkelijke toe
stand moet dus hersteld worden.
Het contact met de heer Zacharias
sen heeft tot resultaat gehad, dat de
Deense orgelbouwer bereid is om naar
Haarlem te komen, ondanks het feit,
dat hij met opdrachten overladen is en
zelfs al opdrachten af heeft moeten wij
zen. De restauratie, die in 1959 begin
nen kan, kan in gedeelten worden uit
gevoerd, zodat het orgel in de kerk
diensten bespeeld kan blijven worden.
De wekelijkse orgelconcerten zullen
echter gedurende twee jaar niet op het
Christiaan Müllerorgel gegeven kunnen
worden. Alleen in 1960 zal het Impro
visatieconcours geen doorgang kunnen
vinden, althans niet op het orgel in de
Grote Sint Baaf.
Het restauratieplan van de adviescom
missie loopt geheel parallel met dat
van de heer Zachariassen, alleen wil de
ze laatste bovendien nog een borstwerk
doen aanbrengen. De adviescommissie
zal hierover later nog advies uitbren
gen. De restauratie komt op 278000
Deense Kronen, Hetgeen ongeveer
152000 is. De bijkomende kosten van
8000 hebben betrekking op het tim
mer- en metselwerk, de elektrische in
stallatie en het stroomverbruik, het af
dekken met zeildoek en elektrische ver
warming teneinde doorwerken tijdens
de wintermaanden mogelijk te maken.
Voorts het afbreken en opbouwen van
de orgelkamer.
B. en W. wijden vervolgens aan
dacht aan de adressen, die de Ne
derlandse Organisten Vereniging op
17 november, en de heer W. A. Er-
kelens uit Den Haag op 29 november
aan de raad hebben gericht en waar
in, zoals wij reeds eerder gemeld heb
ben, ernstig in overweging werd ge
geven een Nederlandse orgelbouwer
de opdracht tot restauratie te ver
lenen. Ten aanzien van het adres van
de N.O.V. wijzen B. en W. erop, dat
het niet namens en niet met voorken
nis van de leden dier Vereniging is
verzonden, maar alleen de mening
weergeeft van het hoofdbestuur, dat
de orgels van Marcussen in Zweden
en Denemarken nog nooit gehoord
heeft. Letterlijk wordt dan opge
merkt; „Het gehele adres draagt het
kenmerk van oppervlakkigheid, wel
ke er de waarde aan ontneemt."
De mening van het hoofdbestuur van
de N.O.V. als zou het grootste deel der
Nederlandse organisten niet achter het
advies van B. en W. staan, wordt volgens
het College door niets bewezen. Vele
deskundigen op het gebied van orgel
bouw onderschrijven daarentegen juist 't
stel van B. en W. De opvatting als zou
de adviescommissie zelfs niet gespro
ken hebben over de Nederlandse orgel
restauraties in Zwolle en Alkmaar wordt
met klem ontkend. De opmerking dat
het gunnen van de restauratie aan een
buitenlandse orgelbouwer „enorme kos
ten" mee zou brengen wordt tegenge
sproken. Voorgerekend wordt, dat men
met de Deen zelfs nog goedkoper uit
is. De mening als zou de restauratie
door een buitenlandse deskundige niet
zonder risico zijn gezien de gespannen
internationale toestand, wordt van de
hand gewezen omdat men over de ge
volgen daarvan niet oordelen kan. B.
en W. merken op, dat wanneer het or-
Naar aanleiding van het voorstel van
B. en W. van Haarlem om de res
tauratie van het uit 1738 daterende Mül
lerorgel in de Bavo-kerk op te dragen
aan de Deense firma Marcussen, heeft
een groep Nederlandse organisten en
musici Willem Andriessen, Jacob
Bijster, dr. Anthon van der Horst, Simon
C. Jansen, E. W. Muider, Jan Ode,
Piet Post, Hennie Schouten en Louis
Toebosch een telegram gezonden aan
de minister van O., K. en W.
In dit telegram spreken de musici
hun verontrusting uit over het voorstel
van B. en W. In enkele punten worden
de argumenten samengevat, op grond
waarvan de ondertekenaars van het te
legram de minister verzoeken maatre
gelen te nemen om de beslissing tot het
verlenen van een opdracht aan de Deen
se firma te doen uitstellen.
Ten eerste is het, aldus de Neder
landse organisten, een Nederlands cul
tureel belang dat het orgel in de Bavo-
kerk wordt gerestaureerd door een or
gelbouwer, die volledig begrip heeft
voor het 18e eeuwse klankkarakter van
dit instrument en die bewezen heeft
barokorgels van de omvang en de im
portantie van het Bavo-orgel op in elk
opzicht verantwoorde wijze te kunnen
restaureren.
Ten tweede stellen de organisten in
hun telegram dat de firma Marcussen
nog nooit een barokorgel heeft geres
taureerd. Daarom zou naar het inzicht
van de ondertekenaars het verlenen van
een opdracht aan hem gelijk staan met
het beschikbaar stellen van een van
Nederlands kostbaarste cultuurgoederen
voor een experiment.
Ook al zou de firma Marcussen, zo
betogen ten derde de Nederlandse or
ganisten, tot een in technisch opzicht
verantwoorde restauratie in staat blij
ken te zijn, dan nog zou het Haarlemse
orgel zeer waarschijnlijk zijn oorspron
kelijke klankkarakter verliezen, omdat
de Deense firma een geheel eigen klank
ideaal nastreeft.
In aansluiting aan dit telegram heeft
de heer Hennie Schouten, leraar aan
het Conservatorium te Amsterdam, de
minister van O., K. en W. een aantal
brieven toegezonden, geschreven door
de organisten Helmut Walcha (Duits
land), E. Power Biggs (Amerika) en
Finn Viderö (Denemarken). Deze drie
musici menen dat de opdracht tot res
tauratie niet aan de Deense firma moet
worden gegeven.
Helmut Walcha schrijft dat hem er
niets van bekend is dat Marcussen
reeds een historisch orgel heeft geres
taureerd. Hij herinnert aan de res
tauraties van de instrumenten in de
Laurenskerk te Alkmaar en de Micha-
elskerk te Zwolle, beide door de Ne
derlandse firma Flentrop uitgevoerd.
De Amerikaanse organist Power Biggs
spreekt er zijn verwondering over uit
dat de keuze van B. en W. van Haar
lem is gevallen op een buitenlandse
orgelbouwer. Hij betoogt dat de orgel
bouwer Flentrop in Amerika, als een
der leidende figuren in de Europese
orgelbouw wordt beschouwd. De Deense
organist Viderö stelt evenals Helmut
Walcha, dat de firma Marcussen nim
mer een barokorgel heeft gerestau
reerd.. Hij voegt daaraan toe dat de
Deense firma de laatste jaren een
nieuwe weg op het gebied van de orgel
bouw Is Ingeslagen, die z.i. een ein
deloos experimenteren betekent en nog
niet tot overtuigende resultaten heeft
geleid.
lllllllllilllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllVIIIIIHIII
gel van de Sint Laurens uit Rotterdam
in de meidagen van 1940 naar Dene
marken was overgebracht, het gespaard
zou zijn gebleven.
B. en W. stellen, dat sterk de indruk
wordt gevestigd, dat de organisten
kost wat kost een Nederlandse orgel
bouwer met de restauratie van het Bavo-
orgel belast willen zien.
Intussen heeft de Nederlandse Or
ganisten Vereniging zich met een
tweede adres tot de Haarlemse raads
leden gewend, waarin verzocht wordt
geen beslissing te nemen over de res
tauratieopdracht, vooraleer men zich
op de breedst mogelijke wijze heeft
laten voorlichten. Het hoofdbestuur
van de N.O.V. acht het nuttig de re
acties van vele organisten en orgel
bouwkundigen ter kennis van B. en
W. te brengen en adviseert nogmaals
met klem de restauratie-opdracht aan
een Nederlandse bouwer te verlenen.
Aan de andere kant heeft de heer
A. H. Edskens, orgelbouwredacteur van
het maandblad der N.O.V. zich in een
adres tot de raad gewend, waarin hij
meedeelt, dat de leden van het hoofdbe
stuur zich onvoldoende op de hoogte
hebben gesteld van de resultaten van
het werk van de Deense orgelbouwer.
Hij stelt zich volkomen achter het pre
advies van B. en W. om de opdracht
aan de Deense orgelbouwer te geven.
Donderdagnacht zijn door onbekende
oorzaak drie rollen ijzerdraad van een
vrachtauto afgevallen, die in de Gier
straat reed. Een winkelruit en de deur
van pand 66 werden door het draad
beschadigd en de politie verzoekt thans
getuigen, zo die er waren, zich bij haar
te melden.
Een driejarig jongetje was een paar
uur eerder tegen het wegdek geslagen
op de Gedempte Oudegracht, waar hij
bij zijn moeder achter op de fiets zat.
Hij liep vermoedelijk een hersenschud
ding op en werd eveneens naar het
ziekenhuis St.-Joannes de Deo overge
bracht.
Een 56-jarige bromfietser tenslotte
sloeg gistermiddag om half vijf over
de kop door een oorzaak die nog niet
bekend is. Het gebeurde op de Kinder
huissingel en de politie verzoekt getui
gen hun medewerking te verlenen door
zich bij het bureau te vervoegen. De
bromfietser werd in het ziekenhuis op
genomen met een hersenschudding en
een rechterschouder-fractuur.
De 75-jarige Haarlemmer H. L. werd
gistermiddag onwel op de Pijlslaan en
viel van zijn fiets. Ter observatie nam
men hem in een ziekenhuis op.
De gemeente Haarlem is thansin
staat een lening van één miljoen gulden
aan te gaan met een looptijd van 30
jaar en tegen een rente van 414 pet.
B. en W. stellen de raad voor dit aan
bod te accepteren.
Voorts stellen B. en W. de raad voor
met de Bank voor Nederlandse Ge
meenten de bestaande regeling zodanig
uit te breiden, dat het krediet in reke
ning-courant voor het jaar 1957 ver
hoogd wordt van 1.500.000 tot 3500000.
In verband met de schaarste op de
geldmarkt verzoeken B. en W. de raad
toe te staan, dat het op te nemen be
drag in 1957 wordt vastgesteld op het
maximum toelaatbare van 25 pet. van
het budget voor 1957, ofwel 17.000.
Advertentie
meegemaakt en verstaan van de
staande boorden en de stro matelots.
Welke verandering er zich op het
gebied van dames- en herenmodes
in de laatste zestig jaar ook vol
trok, LIPPITS bleef „up to date".
De met bijzondere zorg samen
gestelde collecties ter gelegenheid
van ons jubileum spreken weer
voor zich zelf.
JAAR
DAMES- EN HERENMODES
KRUISWKG 77 HAARLEM
Donderdagavond half 8 parkeerde
de zoon van de Zandvoortse taxi-onder
nemer P. Kerkman zijn taxi voor de
garage aan de Haltestraat. Toen hij en
kele ogenblikken later terug kwam, zag
hij, dat iemand bezig was de auto te
starten. Hij bedacht zich geen ogenblik
en sprong achter in de taxi. Hij dwong
"e chauffeur naar het politiebureau te
'jden. Daar bleek men met een 34-
rige betonstorter te doen te hebben,
die kennelijk op joy-riding uit was. De
man vertelde, dat hij dringend naar
Rotterdam moest, maar geen geld had
omde reis te betalen. Daarom had hij
de taxi willen „lenen."
Pater Ger. Zegwaard uit Zandvoort, die
nog niet zolang geleden op vakantie ge
weest is, na een verblijf van acht jaar in
Nieuw-Guinea onder de stam van de As-
matters, is door zijn overheid benoemd
tot klooster-overste in de missie van Zuid
Nieuw-Guinea. Deze benoeming gaat 15
december ln.
Het comité voor Stille Armen te
Heemstede mocht na de verantwoor
ding van vorige week de volgende
bijdragen ontvangen
G. M. L.—M. ƒ2.50; T. M. S. ƒ5;
W. B. R. ƒ5; H. J. S. ƒ5; F. W. S.
ƒ10; W. G. W.—T. ƒ25; A. v. L.
S.—L. ƒ20; G. H. ƒ10; Ir. S. K.
ƒ25; Mr. M. v. d. N. ƒ25; A. L. S.—
v. B. ƒ2.50; N. S.—v. d. W. ƒ2.50;
Mej. d. V. ƒ2.50; A. B. ƒ10; Ir. A.
M. C. ƒ10; W. G. ƒ5; G. J. P. ƒ10;
R. H. B. 15T. B.—R. 5J. H. E.
O. ƒ5; C. A. v. M. ƒ10; Th. G. M.
ƒ20; J. M. C. A. ƒ5; C. B.—W. ƒ5;
G. A. B. 25; S. A. d. G. ƒ5; Hand
werkfonds 5Drs. B. B. v. d. H.
10; W. L. 10; H. A. v. O. 50; H.
C. W. ƒ2.50; X. Y. Z. ƒ50; W. G. E.
W. ƒ2.50; Dames B. 5; G. H.—A.
ƒ2.50; H. L. J. B.—S. 2.50; H. L. J.
B. ƒ2.50; S. d. C. ƒ25; H. v. d. B.
5; J. H. H. v. B. 10; C. D. F. ƒ20;
F. C. d. H. ƒ10; J. R. d. J. f25; J.
M. A. K.—B. ƒ5; C. v. L. ƒ25; E.
M. R.—W. 10; J. R. 5; D. S. 10;
M. M. v. V. 10; G. B. H. d. W.—B.
ƒ2.50; Club v. H. S. M. N. 10; A.
B. ƒ1; N. N. ƒ12.50; Balashi ƒ10.
Totaal 613.50, zodat nu is ontvan
gen 1187.77.
De penningmeester van het comité,
de heer A. van Wingerde, zal gaarne
uw giften in ontvangst nemen, zo
wel te zijnen huize Antonis Duyck-
laan 12, als ten raadhuize. Zijn giro
nummer is 153308.
Bij K.B. is met ingang van 1 januari
1957 benoemd tot burgemeester van Be
verwijk de heer J. G. S. Bruinsma, thans
burgemeester van Bolsward. Burgemees
ter Bruinsma is sedert 1947 burgemees
ter van laatstgenoemde gemeente. Hij is
lid van de KVP en was de enige KVP-
burgemeester in de provincie Friesland.
Advertentie
Alle merken dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
(Niet Officieie
Zl/L iojs
3% Ned. 1953
3(4 Ned. 1953
3Va Ned. 1956
3(4 Ned. 1948
3(4 pCt. Ned. 1950
3(4 Ned. 1954
3(4 Ned. 1955 1
3-3(4 Ned. 1947
3 Ned. 62-64 bel. fac.
Insch. Grtb. 1946 3 pCt.
Ned. Handel Mij. cert.
A.K.U.
Van Berkel's Patent
Calvé-Delft cert.
Van Gelder
Kon. Hoogovens cert
Unilever Cert
Ned. Kabel
Philips
Kon. Petroleum
.Amsterdam" Rubber
Holl. Amerika Lijn
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
Ned. Scheepv. Unie
H.VA
Deli Mij. Cert.
A'dam 2(4 .56 I
A "dam '56 II
A'dam '56 III
Koersen)
Vorig Opening
91% -
90*
86(4
87
88(4
87 A
90%
167(4
223
296
209(4
252(4
2.98
253(4
154.5-70
74%
193
173(4
171
92(4
101(4
91(4
100(4
100%
90(4
89(4
224
352%
255(4
155
75
190(4
173
170(4
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electrlo
General Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
Radio Corp.
Republic Steel
Royal Dutch
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U.S. Steel
5/12
74(4
182%
7014
61(4
45
127
39 tie
35%
57
101(4
87%
45(4
44
38%
71%
Stemming I
6/13
74%
188(4
70
61%
45%
127%
39%
35%
58(4
99%
88(4
48
45%
37%
27(4
vast