„Systematische volksmoord"
Massale deportaties
door de Russen
Baltische ballingen doen
dringend beroep op de V.N.
De eerste Kerststal
We maken
IA het zelf
Jozef klopte aan
w
Verhoogde loon
grens gaat reeds
1 jan. 1957 in
Kampioen
schappen
zaalhandbal
Burgemeester Urk
ontslagen
Ex-burgemeester
van Boedapest
naar ons land
Eden: „Wij heb
ben niet met
Israël
samen
gespannen
Kunstverkopers
Wij luisteren naar
eter MSHMe
m
Stille Nacht
Heilige Nacht
SOCIALE WETTEN
KENTEKEN
BEWIJZEN
Nieuw systeem een
maand opgeschort
Veertien schilderijen
achtergelaten en
verdwenen
ERIC DE NOORMAN
ZATERDAG 22 DECEMBER 1956
PAGINA 16
A
Kersitarvt iatrt
Gisteren hebben twee leidende bal
lingen uit de Baltische landen, August
Rei, de voorzitter van de „Nationale
raad van Estlano,' en Ignas Scheynius,
een voormalige minister uit het kabi
net van Lithauen, op een persconferen
tie te Stockholm mededelingen gedaan
over een boodschap die zij ;aan de Ver
enigde Naties hebben gezonden.
„De Nationale raad van Estland"
heeft een Neroep gedaan op de Alge
mene Vergadering van de Verenigde
Naties om een protest te laten horen
tegen de deportatie van meer dan
100.000 studenten en jonge arbeiders
door de Russische bezetting.
Deze Sovjet-actie werd systemati
sche volksmoord" genoemd. August Rel
wees erop dat de jeugd van de Bal
tische landen niet in staat moest wor
den geacht om een opstand te ontkete
nen zoals dat in Hongarije gebeurd was.
Zij hebben geen wapens en geen leger
dat hen kan bijstaan. Openbare demon
straties worden onmiddellijk in de kiem
gesmoord. Maar passief verzet is er in
toenemende mate. Studenten weigeren
de colleges over het „Leninisme" bij te
wonen, en weigeren lid te worden van
de communistische jeugdbeweging
„Komsomol", ondanks de grote voor
delen die aan een dergelijk lidmaat
schap verbonden zijn. Op de universiteit
Het ligt in het voornemen der rege
ring om, zoals reeds is medegedeeld,
met het oog op de sedert het einde van
het jaar 1954 doorgevoerde verhogin-
fen van de lonen, de loongrens, gelden-
e voor de ziektewet, de werkloosheids
wet en de invaliditeitswet, met ingang
van 1 januari 1957 te verhogen tot
6900,-. Een daartoe strekkend wets
voorstel zal zeer binnenkort de staten-
gen ;al bereiken.
De staatssecretaris van sociale zaken
heeft de sociale verzekeringsraad ver
zocht aan de uitvoeringsorganen der
sociale verzekering mede te delen, dat
de regering het op prijs zal stellen, in
dien, in afwachting van het tot stand
komen van de desbetreffende wet, met
ingang van 1 januari 1957, reeds zal
worden gehandeld, alsof de bedoelde
wet reeds was tot stand gekomen.
Daardoor zal worden bereikt, dat per
sonen niet tijdelijk buiten de werking
van de sociale verzekeringswetten zul
len vallen, die daar enige tijd later en
met terugwerkende kracht weer zouden
moeten ondergebracht.
Naar aanleiding hiervan heeft de so
ciale verzekeringsraad o.a. medege
deeld, dat het maximum dagloon voor
de berekening van de premie en de
uitkering, hetwelk thans nog 16 be
draagt, nog vóór 1 januari 1957 tot 19
zal worden verhoogd. Als gevolg hier
van zullen de werkgevers op het loon
van personen, wier dagloon meer dan
16 bedraagt een groter bedrag aan
premie voor de ziektewet, werkloosheids
wet en het ziekenfondsenbeslult moeten
inhouden dan thans het geval is.
Hoewel bedoelde wetswijzigingen eerst
geruime tijd na 1 januari 1957 in het
staatsblad zullen kunnen worden afge
kondigd, heeft de sociale verzekerings
raad aan de uitvoeringsorganen van de
sociale verzekering doen weten, dat hij
er geen bezwaar tegen heeft, dat deze
organen reeds van 1 januari 1957 af
handelen conform de voorstellen van
de regering.
Voorts heeft de sociale verzekerings
raad de uitvoeringsorganen van de so
ciale verzekering in overweging gege
ven met het oog op de looncompensa-
tie van 5.6 pet. voor de premie, ver
schuldigd ingevolge de algemene ouder
domswet, de op 1 januari lopende uit
keringen krachtens de ziektewet, de
werkloosheidswet en de ongevallenwet
eveneens met 5.6 pet. te verhogen.
van Tartu zijn slechts 32 van de 3.700
studenten lid van de „Komsomol", en
in heel Estland zijn er slechts 60.000
leden van die jeugdbeweging, een ver
mindering sinds 1954 van 4000 leden.
Ex-minister Scheynius bracht een re
de in herinnering die op 3 december
gehouden werd door de leider van de
communistische partij in Lithauen,
Snetjkus. Deze had verklaard, dat „ele
menten die samenwerken met diegenen
die de Hongaarse opstand hadden aan
gestookt ook in Lithauen aan het werk
waren". De partijleider had te kennen
gegeven dat „zuiveringen" noodzakelijk
waren en de dagbladen hadden de na
men gepubliceerd van studenten die
actie tegen de regering hadden onder
nomen. Scheynius voegde hieraan toe
dat juist onder die gepubliceerde na
men veel Russische studenten te vinden
waren. (UP)
Voor de districtskampioenschappen
zaalhandbal van de Katholieke Neder
landse Handbalbond, zondagavond in
de R.A.I. te Amsterdam, is het pro
gramma als volgt samengesteld:
Jun. A: Wilskracht Tra.Ambon.
Heren: Den HaagAmsterdam. Jun. I:
De MeerAmstel Zwal. Heren: Rot-
sterdamDen Haag. Dames: OdosWils
kracht. Heren: AmsterdamRotterdam.
Dames: AmsterdamDen Haag. He
ren jun.; Am. Zwaluwen 3W. Trn. 4
(Comp.). Dames: RotterdamDen Haag,
Am. Zw. 1Ambon, AmsterdamRot
terdam, Wllskr. Sp.Martinus, Rot
terdamKennemerland, Amsterdam
Kennemerland.
Dames: Kennemerland—De Noord.
Herenwun.: Ambon 4DTS4 (Comp).
Dames: AmsterdamDe Noord, DTS
Wil. Tm 2, KennemerlandDen
Haag, TobSVA, Den HaagDe
Noord, De NoordRotterdam.
Dames-jun.: MartinusDCG. Heren:
VDO—SVA. Dames: DCG—NEA. Heren:
MartinusDTS 2. Heren: AmbonWils
kracht Trn.
De invoering van het nieuwe systeem
voor afgifte van kentekenbewijzen,
waarbij men het in principe mogelilk
hoopt te maken, dat de koper van een
nieuw motorrijtuig het dan voortaan
tweedelige kentekenbewijs nog op de
dag van aankoop in zijn bezit zal kun
nen krijgen, niet, zoals in de bedoeling
lag, per 1 januari a.s. geschieden, zo
meldt de A.N.W.B., zij is voorlopig op
geschort tot 1 februari 1957
Bt) K. B. van 15 december 1956 li aan
G. Keijzer, met Ingang van heden, ont
slag verleend als burgemeester der ge
meente Urk.
De vroegere burgemeester van Boeda
pest, de heer ir. Josef Koevago brengt op
uitnodiging van de Vereniging van Ne
derlandse gemeenten en de InternaWo-
nale bond van steden en gemeenten op
28 en 29 december een bezoek aan Ne
derland.
De heer Koevago is in de jaren 1945
tot 1947 burgemeester van Boedapest ge
weest, heeft daarna geruime tijd in ge
vangenissen en concentratiekampen
doorgebracht en was tijdens het kort
stondige bestaan der regering Nagy, be
gin november van dit jaar, wederom
burgemeester van Boedapest. Na 4 no
vember heeft hij kans gezien naar Oos
tenrijk te vluchten.
De heer Koevago zal in Nederland met
de internationale bond van steden en ge-
"meenten, die in Den Haag gevestigd is,
besprekingen voeren over de internatio
nale hulpverlening aan Hongarije en de
Hongaarse vluchtelingen.
Afrika Franse parachutisten zijn
gisteren in de wildernis van Kameroen
naar beneden gesprongen om een einde
te maken aan de onlusten, die zich
voordeden aan de vooravond van de
verkiezingen over de toekomst van het
gebied. (UP)
De Britse minister-president, Sir An
thony Eden, heeft gistermiddag in het
Lagerhuis gezegd, dat Groot-Brittannië
geen voorkennis droeg van de Israëlische
aanval op Egypte. De leider van de oppo
sitie, Gaitskell, had premier Eden ge
vraagd waarom de Britse regering de
Amerikaanse regering niet had ingelicht
over de plannen tot de militaire expedi
tie in Egypte en wanneer het besluit tot
deze actie was gekomen.
Eden antwoordde, dat de Amerikaanse
economie niet afhangt van het Suezka-
naal en dat Groot-Brittannië niet in alle
gevallen de goedkeuring van de Ver
enigde Staten behoeft voor het een actie
onderneemt tot verdediging "van zijn
levensbelangen.
De definitieve beslising tot de actie
werd op 29 oktober genomen, aldus Eden.
Hij herhaalde nogmaals de verklaring
van de Britse regering, dat er geen
sprake is geweest van een Brits-Frans-
Israëlisch samenspel.
een handelaar in antiek en kunst
te Como, Italië, kwamen enkele dagen
geleden een Argentijn en 'n Duitser
binnen, die veertien schilderijen, waar
onder een Rubens, te koop aanboden.
Zij hadden talrijke certificaten hy de
schilderyen, waarmee bijna zeker kwam
vast te staan, dat alle veertien echt
waren.
De handelaar vertrouwde evenwel de
zaak niet en vroeg of de heren certi
ficaten van eigenaars konden tonen.
Zij beweerden dat te kunnen. Als adres
gaven zij een van de duurste hotels op.
De handelaar vroeg politieassistentie om
de schilderijen te bewaken, de twee he
ren gaven zelf de schilderijen in bewa
ring, en gingen naar hun hotel. Zy zijn
nog niet terug.
De kunsthandelaar en de politie heb
ben de schilderijen onderzocht en zijn
nog steeds van mening dat zij echt zijn
alhoewel de politie weet dat er een
internationale schilderijensmokkel be
staat, die met nauwkeurige vervalsin
gen van meesterstukken miljoenen in
de zakken van de organisatoren doet
verdwijnen. Zijn de schilderijen echt,
dan zijn zij Italië binengekomen langs
smokkelwegen, en ook daarvan wil
de politie zoveel mogelijk weten.
Politie en antiquairs zijn een uitge
breide speurtocht begonnen. Zij hopen
de eigenaars van de in twijfel getrok
ken schilderijen te vinden, of in ieder
geval, als dat onmogelijk is, betrouw
bare aanduidingen betreffende de echt
heid van de veertien in beslag genomen
schilderstukken.
Sovjet-Unie In Moskou zal een
stalen toren van 500 meter hoogte wor
den gebouwd, die o.m. voor televisie
uitzendingen zal worden gebruikt.
(AFP)
ZONDAG
HILVERSUM I, 402 m NCRV: 8.00
Nws. 8.15 Orgelconc. IKOR: 8.30 Vroeg
dienst KRO9.30 Nws. 9.45 Gram. 9.55
Hoogmis m. Hongaarse preek. 11.30 Con
cert door uitgeweken musici t.b.v. de
Hongaarse vluchtelingen. 12.20 Apologie.
12.40 Instr. octet. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. 13.10 Dansconcours. 13.45 ,,De Mid
dagklok". 14.00 Jengd. 14.30 Alt, fluit
en clavecimbel. 15.00 Voordr. 15.20 Pia
norecital. 15.50 Lichte muz. 16.15 Sport.
16.30 Vespers. NCRV: 17.00 Prot. pr.
18.30 Vocaal dubbelkwart. 19.00 Kerkel.
her. 19.05 Gram. 19.25 Prot. pr. KRO:
19.45 Nws. 20.00 Gevar. progr. v. d. mil.
20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50
Cabaret. 21.20 Caus. 21.30 Hoorsp. 22.10
Gram. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nws.
23.15 U.S.O. 23.50 Gram.
HILVERSUM II, 298 m VARA: 8.00
Nws. 8.18 Weer of geen weer. 9.45 Caus.
VPRO: 10.00 Jeugd. IKOR: 10.30 Prot.
pr. 11.30 Vragenbeantw. AVRO12.00
Amus. muz. 12.30 Sportspiegel. 12.35
Even afrekenen, Heren! 12.45 Lichte
muz. 13.00 Nws. 13.15 Strijdkrachten.
14.00 Boekbespr. 14.20 Opera. 15.25 Caus.
15.40 Dansmuz. 16.30 Sportrevue. VPRO
17.00 Gesprekken met luisteraars. 17.15
Het platteland nu. VARA17,30 Jeugd.
17.50 Nws. 18.05 Sportjourn. 18.30 Strijk-
ens. 19.00 Discussie, 19.30 Hoorsp. m.
muz. AVRO20.00 Nws. 20.05 Theater-
ork. 20.40 Hoorsp. 21.30 Westlnd. ork.
21.50 Cabaret. 22.20 Gram. 22.50 Journ.
23.00 Nws. 23.15 Met de Franse slag.
"ENGELAND, BBC, home service, 330
m: 14.40 Gram. 15.30 Symf. ork. 19.15
Opera. 22.15 Opera.
BBC, light programme. 1500 en 247 m
14.15 Lichte muz. 15.45 Gram. 16.45 Twee
plano's. 18.00 Gevar. muz. 20.30 Gevar.
muz. 21.30 Samenzang. 22.00 Lichte muz.
23.30 Kerstliederen. 24.00 Gram.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m: 12.00 Symf. ork. 13.10 Amus. muz.
ziek. 15.00 Operetteconc. 16.30 Solisten-
conc. 18.00 Adventsconc. 19.30 Vioolconc.
22.15 Kerstliederen. 22.45 Canadeze muz.
0.05 Symf. ork. 1.15 Gevar. muz.
FRANKRIJK, nat. progr. 347 m12.00
Orkest conc. 15.30 Opera. 17.15 Gram.
17.45 Nationaal ork. 19.30 Gram. 20.00
Lichte muz. 22.45 Kamermuz.
BRUSSEL, 324 m12.00 Amus. muz.
12.34 Gram. 14.00 Opera- en Bel Canto-
conc. 16.55 Gram. 17.30 Gram. 17.52 Gr.
19.40 Gram. 21.10 Gram. 22.11 Gram.
23.05 Gram.
484 m: 12.15 Lichte muz. 14.45 Gram.
15.45 Dansmuz. 17.05 Gram. 20.00 Gram.
20.00 Gram. 22.10 Dansmuz. 23.00 Lichte
muz.
ENGELAND, BBC, ultz. v. Nederland.
8.00-8.15 Engelse les v. beginnelingen.
Lessen 114 en 115, deel 5 (Op 464 en
76 m). 17.45-18.15 Nws. en romantiek
en werkelijkheid In de Engelse geschie
denis Munchen, door dr. A. Noach.
(Op 224 en 41 m).
DUITSE TELEVISIEPROGRAMMA'S
12.00-12.30 Intern, borreluurtje. 16.00 V.
d. kind. 16.15 Sprookje. 17.00-17.25 Inlei
ding tot de opera Figaros Hochzeit. 20.00
Kerstgedichten. 20.10 Spel. 21.45-22.15
Spiegel v. d. week.
BELG. TELEVISIEPORGRAMMA
Franse uitz.17.30-18.15 Bouquet de
Jole. 19.00 Kath. uitz. 19.30 Aux quatre
coins du monde. 20.00 Act. 20.40 Gevar.
muz. 21.15 Les grandes heures de la boxe
22.30 Filmprogr. DaarnaWereldnws.
Vlaamse ultz.14.30 V. d. kleuters.
14.45 De gezanten van Mars. 15.10 Reis
routes. 15.40 TV-rebus. 16.10 De week
in beeld. 19.00 Feuilleton. 19.25 Journ.
19.45 Quiz. 20.15 Het geheime leven van
Danny Kaye, film. 21.20 Het leven van
Mozart, film. 21.45 Overwinning ter zee.
22.10 Nws. en sportact.
MAANDAG
HILVERSUM I, 402 m NCRV: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.45 Een woord voor
de dag. 8.00 Nws. 8.15 Sportuitsl. 8.25
Gram. 9.00 Zieken. 9.25 Vrouw. 9.30
Gram. 9.40 Mastklimmen. 10.10 Gram.
10.30 Theol. etherleergang. 11.10 Gram.
11.20 Gevar. progr. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.33 Negro spirituals. 12.55
Koersen. 13.00 Nws. 13.15 Instr. trio.
13.40 Promenade ork. en omr. koor. 14.25
Gram. 14.45 Vrouw. 15.15 Gram. 15.30
Kamermuziek. 16.00 Kerstwijdingsdienst.
17.00 Kleuters. 17.15 Jeugd. 17.30 Gram.
17.45 Regerlngsuitz. 18.00 Orgelspel. 18.30
Sport 18.40 Voordr. en muz .18.50 Gram.
19.00 Nws. 19.10 Nederl. volksliederen.
19.30 Caus. 19.45 Beiaardcone. 20.00 Ra
diokrant. 20.20 Kamerork. 20.50 Volks
kerstzang. 21.40 Boekbespr. 21.50 Salon-
ork. 22.20 Orgelconc. 22.45 Prot. pr.
23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.40 Ultz. in
de Poolse taal. 24.00 Prot. pr.
HILVERSUM H, 298 m AVRO: 7.00
Nws. 7.20 Gram. 8.00 Nws. 8.15 Gram.
9.10 Vrouw. 9.15 Gram. 9.40 Prot. pr.
10.00 Gram. 11.00 Hersengymn. 11.20 Gr.
11.45 Voordr. 12.00 Lichte muz. 12.30
Land- en tulnb. med. 12.48 Gram. 13.00
Nws. 13.25 Amus. muz. 13.55 Koersen.
14.00 Kamermuz. 14.30 De haven van
Delfzijl. 15.35 Gram. 17.00 Metropole-
ork. 17.30 Jeugd. 17.50 Mil comm. 18.00
Nws 18.20 Kerstliederen. 18.45 Muz. cau
serie. VPRO: 19.00 Prot. pr. AVRO:
20.00 Nws. 20.05 Lichte muz. 20.25 Jour
naal. 20.40 Gram. 20.55 Hoorsp. 21.45
Oratorium. 23.00 Nws. 23.15 Koersen v.
New York. 23.20 Kerstliederen. KRO
24.00 Nachtmis.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS23.55-1.00 EurovisieMiddernacht-
mis te Fribourg.
ENGELAND, BBC, home service, 330
m13.00 Accord, muz. 13.20 Gevar. muz.
14.10 Gram. 16.00 Kerstliederen. 20.00
Gevar. muz. 23.40 Koorzang. 0.08 Kerst
liederen.
BBC, light programme, 1500 en 247 m
13.00 Lichte muz. 14.00 Schots ork. 15.15
Kinderkoor. 16.00 Ork. conc. 17.05 Ork.
conc. 18.30 Lichte muz. 19.00 Kerstliede
ren 21.30 Kerstliederen. 23.20 Lichte mu
ziek. 0.15 Dansmuz. 1.00'Klokgelui. 1.07
Nachtmis.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK
309 m: 12.00 Amus. muz. 13.15 Symf.
ork. 14.00 Kerstliederen. 14.45 Sprookjes-
muz. 16.30 Koorconc. 19.15 Klassieke
muz. 20.15 Kerstconc. 21.50 Filharm.
koor. 22.40 Symf. ork. 23.30 Rtrijkkwart.
24.00 Kerstklokken. 0.15 Nachtmis.
FRANKRIJK, nat. progr. 347 m: 12.00
Orkestconc. 13.40 Gram. 16.00 Gram.
16.50 Kamermuz. 18.50 Gram. 20.00 Gr.
22.00 Symf. ork. 23.40 Gram. 0.02 Nacht
mis.
BRUSSEL, 324 m: 12.00 Gram. 12.42
Gram. 13.11 Gram. 14.00 Casino ork.
17.10 Lichte muz. 17.45 Meisjeskoor. 19.40
Gram. 20.00 Kamerork. 21.15 Gram. 21.30
Amus. ork. 22.10 Zang en piano. 22.45
Gram. 23.05 Gram. 23.35 Kerstliederen.
24.00 Nachtmis.
484 m: 12.00 Gevar. muz. 13.10 Gram.
15.35 Gram. 16.05 Lichte muz. 17.10 Gr.
17.30 Kerstliederen. 22.45 Gram. 23.00
Gram. 23.50 Nachtmis.
ENGELAND, BBC. uitz. v. Nederland.
8.00-8.15 Engelse les v. beginnelingen.
Lessen 114 en 115, deel 5 (Op 464 en 76
m). 17.45-18.15 Nws. en Engelse kerst
liederen (Op 224 en 41 m).
12.15 Filmrep. 12.30-13.30 Uitdeling v. ge
schenken aan weeskinderen door Bonds
kanselier Adenauer. 21.00-22.00 Das gna-
denbringende Strafgericht, spel. 23.50-
1.00 Nachtmis.
BELG. TELEVISIEPROGRAMMA
Franse ultz.: 19.00 Sport. 19.30 Kook-
praatje. 20.00 Act. 20.40 Act. 36 Chan-
delles. 22.00 Christmas Carol, spel. 23.50-
1.00 EurovisieNachtmis.
Vlaamse uitz.: 23.50-1.00 Eurovisie:
Nachtmis.
55. Niet zodra heeft het meisje de kamer verlaten, of de oude Conall
springt op, begint heen en weer te lopen, blijft plotseling voor Eric
staan en vraagt: „En hoe vond je mijn dochter?" Dan vervolgt hij zonder
op antwoord te wachten: „Een knap meisje, al zeg ik het zelf, ja, ze mag
er wezenr Zij verdient een flinke echtgenoot". Hij schudt mismoedig het
hoofd. „Zo'n man is bij ons niet meer te vinden, niet meer...." „Waar
om niet? Wat mankeert er aan uw mensen?" vraagt Eric, om het gesprek
een andere wending te geven. „Zij durven niet!" roept de oude ver
achtelijk, „en het merendeel is niet eens van zuiver Iers bloed!
Hij zet zich neer en kijkt Eric listig aan. „Maar dat wordt nu
anders. Ik ben blij, dat jullie hier gekomen zijn. Nu is de band met het
oude stamland weer hersteld en zal alles anders worden! En maar net
op tijd ook, want" hij laat zijn stem tot fluistertoon zakken „mijn
verspieders melden, dat de vijf stammen in gisting zijn en een aanval
op ons beramen.
Conall wordt nu vertrouwelijk en legt zijn knokige hand op
Erics schouder. „Zeg eens eerlijk, hoe vind je mijn dochter Brigit?" Hij
lacht en gaat verder: „Ja, ik begrijp wel, dat je in je leven al heel wat
mooie meisjes gezien hebt, maar is er één bij als Brigit? Nou?" Hij geeft
Eric schertsend een por in de zij en doet een poging om schalks te knip
ogen. De gruwelijke grijns, die te voorschijn komt, doet een rilling van
afkeer over Erics rug lopen. „Wat wil die waanzinnige kerel.'denkt hij
vol onbehagen. „Het lijkt er veel op of hij mij aan zijn dochter wil kop
pelen".
C,iwXv/>A,A«X'A/XvXv>>X^wiVAVAWA,.V.,l
'.VLV.V/.VAVA'.'i'-W.
Het was het jaar 1223!
De heilige Franciscus van
Assisië had al heel wat jaartjes
tot het volk gesproken en door
zijn leven van boete heel wat
mensen beter en braver ge-
mcia.kt
Ze luisterden graag naar
Broeder Altijd Blij! En zeker
als hü weer iets bijzonders te
vertellen had.
„Weten jullie wel" zo heeft
de heilige gezegd, „dat het
Kerstfeest het schoonste van
alle feesten is? Maar dit jaar
zal het feest nog schoner wor
den dan ooit te voren. Ik heb
een verrass'.ig voor jullie. Pas
in de Kerstnacht zullen jullie
zien, wat het Is!"
Deze woorden sprak Francis
cus tegen de broeders van een
klooster, in een klein plaatsje
in Noord-Italië en tegen de
mensen van het dorp. Wie in
de kerstnacht naar de kapel
van het klooster kwam zou
daar iets bijzonders aanschou
wen-
Niemand had enig idee, wat
er in de vrome geest van Broe
der Altyd Blfj was opgekomen.
Maar des te groter was de
spanning. Natuurlijk trokken in
die kerstnacht van 1223 heel
wat mensen naar de kapel van
het klooster.
En zo gauw ze daar binnen
waren, wisten ze, wat Francis
cus gedaan had.
Naast het hoofdaltaar stond
het.
Enige ogenblikken keek ieder
met stomme verbazing naar
wat daar stond uitgestald. Nee
maardat is de kerstkrib
beDat zijn Jozef en Maria!
Dat is de kerststal.
De mensen moesten het el
kander toefluisteren, net alsof
niet ieder dadelijk begreep,
wat Franciscus hier gedaan
had.
Voor de eerste keer in de ge
schiedenis van de kerk was hier
de heerlijke gebeurtenis van de
kerstnacht uitgebeeld!
Uit hout had een bekwaam
beeldhouwer de figuren uitge
sneden. Wie kon Franciscus
iets weigeren, vooral als hü zo
iets edels vroeg. De beeldhou
wer had dan ook zün best ge
daan! Het was een prachtige
Sint Jozef en een allerliefste
moeder Maria, die daar naast
de kribbe geknield lagen. En in
de kribbe: wat een zeldzaam
schoon beeldje van het Jesus-
kind. Daar kregen sommige dor
pelingen de tranen van in de
ogen!
Vergeet niet, het was het eer
ste kerststalletje, dat ooit in
de wereld ergens geplaatst was.
Maar er stond nog meer. De
eerste getuigen van het pasge
boren Jesuskind. De herders
van Betlehem mochten natuur-
lÜ'k ook niet ontbreken. Daar
stond er een met de fluit nog
in zijn hand. En die andere,
die had gauw nog een schaap
meegebracht. En daar kwam
er nog een aan, ook met wat
offergaven bij zich voor die pas
geboren Messias. Wat keken
die mensen naar al die prach
tige beelden!
Maar dan... wat moesten die
dieren erbü? Een os en een
ezel? En nog wel zo vlak bij de
kribbe. Het leek wel, of deze
grote dieren met aun adem dat
kleine kind wat wilden verwar
men in deze koude winter
nacht. Ja, dat was net iets
voor Franciscus, de dieren
vriend. Ook de dieren wilde hü
vlak bü het Kind brengen.
De broeders van het klooster
en de mensen van het dorp leg
den ook hun gaven van bloe
men en licht neer. Nu niet zo
maar op de treden van het al
taar, maar nu vlak bij de krib
be. Wat begrepen ze nu pas
goed, het feest, dat ze gingen
vieren!
Kerstmis! Christus is gebo
ren.
Ze konden het daar voor zich
ziende kerststal met het god-
delpk kind. Och, de mensen zul
len niet veel met de mond ge
beden hebben. Ze hebben geke
ken naar de priester op het
Altaar, toen die de heilige Mis
ging opdragen. Maar bü het
Gloria, o, toen gingen al die
ogen weer naar de kerststal
naast het altaar.
Want dat gloria was de blü-
de boodschap aan de herders
van Betlehem. En die herders
stonden daar, rond de kribbe.
Het werd voor die ménsen
een kerstnacht om nooit te ver
geten. Franciscus zelf was niet
tot priester gewijd. Hij mocht
dus het heilige Misoffer niet op
dragen. Maar spreken mocht
hp. En waarover zou deze een
voudige man in de kerstnacht
anders praten, dan over het
Jezuskind.
De toehoorders waren dade-
lpk geboeid! Het leek wel, of
er een zoete muziek over hen
heen ging. En, iedereen merk
te het weldra: hoe urig Fran
ciscus over het Jesuskind sprak
De naam van Jesus zei hü niet!
Telkens als men die naam ver
wachtte, sprak Franciscus
eerbiedig: Het kindje van Bet
lehem.
Zo vierden de inwoners van
klooster en dorp daar in Noord-
Italië in het jaar 1223 hun kerst
feest.
Voor het eerst zagen ze het
kerstgebeuren voor zich afge
beeld.
Diep waren allen onder de
indruk.
En bü iedereen stond het be
sluit vast: Zo doen we het voor
taan ieder jaar. Voortaan zal
er altüd een kerstkribbe in de
kerk staan. Maar niet alleen in
de kerk.
Het voorbeeld van Franciscus
heeft overal navolging ge
vonden. Hoe kan het ook an
ders? Hoe kunnen we beter het
kerstfeest vieren dan rondom
de kribbe?
In de kerk en ook thuis, in
de huiskamer, moet met kerst
mis een kerstkribbe zün.
En rond die kribbe moeten
we op dat grote feest samen
komen, ouden en jongeren, om
te bidden en te zingen.
Want alleen zo, met onze ge
dachten steeds bü die grote en
heerlijke gebeurtenis, zal het
voor ons alleen een zalig kerst
feest worden.
Zoek de beelden weer op, jon
gens en meisjes. Helpt vader
en moeder met het klaar ma
ken van de stal. Breng kaars
jes en versleringen aan, maar
vooral: maak je klaar, ook van
binnen, om vrolijk en blij, even
als de herders je offergaven bij
de kribbe te kunnen neerleggen.
Een hanglampje (kerstlan-
taam) zoals op onze tekening
staat afgebeeld, lijkt veel moei-
lüker dan het is. Als je eerst
een goede werktekening maakt,
is het verdere verloop vrij een
voudig. Je neemt dun karton,
rood of groen büvoorbeeld is
heel aardig. Teken er een vier
kant op van 30 bij 30 of 40 bij 40
cm groot. Verdeel het in vier
kanten, aan elke zijde vijf. Hier
op teken je de zogenaamde
uitslag van het te maken lamp
je, zoals op de tekening staat
aangegeven. Dat is niet moei
lijk. Let goed op de schuine ver
delingen in de zeshoeken. Daar
zijn verschillende mogelijkhe
den mee. Je kunt die open
laten of je kunt er ook door
schijnend papier achter plakken
van een andere kleur. Eerst als
alles gereed is gemaakt, vouw
je de zeshoeken om tot het
lampje vanzelf ontstaat. Het
beste is om de zükanten aan
elkaar te plakken met lijm.
Maar vóór dat je de tekening
uitknipt moet je dan telkens
aan één züde een strookje er
aan maken, dat je later o"1
kunt vouwen om het vaat t®
plakken.
Je kunt ook op een andere
wüze het lampje aan elkaar be-
Versieren van de kerstboom thuis
(Middeleeuwse spelling)
Nu zijt wellecome Jesu lieven Heer,
Ghij komt van alsoo hooghe, van alsoo veer.
Nu zijt wellecome van den hooghen hemel neer,
Hier al in dit aerdtrijk sijt ghij ghesien noyt meer.
Kyrieleis.
Christe Kyrieleison, laet ons singen blij.
Daermede oock ons leysen beginnen vrij.
Jesus is ghebooren op den heylighen kersnacht,
Van een maghet reine die hoogh moet sijn gheacht.
Kyrieleis.
Herders op den velde hoorden 't nleve liet:
Dat Jesus was gheboren, s' en wisten 't niet.
Gaet aan gheender straeten en ghij suit hem vinden klaer.
Bethlehem is de stede, daer is 't gheschiedt voorwaer.
Kyrieleis.
Heilighe drie coonghen uyt so verren lant
Sij sochten onsen Heere met offerhant.
S' offerden ootmoedelijck myrrh', wieroock en de gout
T'eeren van dat Kindje, dat alle ding behout.
Kyrieleis.
Eenvoudige eigengemaakte kerststal van stro en takjes
II
Van uit hun bed konden de
kinderen 's avonds niet veel
van de kribbe en de beelden
zien. Maar ze wisten, dat ze
er stonden. Morgen, dan was
het kerstmis. Dan zouden, als
ze terugkwamen uit de nacht
mis, de kaarsjes aangaan.
Ans sliep gauw in.
Jos lag lang akker. Hü
hoorde dat vader en moeder
nog druk bezig waren. Hü
hoorde ook hun zachte stem
men. Het leek wel, of moeder
een beetje huilde.
En ineens wist hü waarom:
hü had haar deze middag nog
horen zeggen: „Dat we ook
nooit een ander huis krügen."
Een ander huis! Jos had
vriendjes genoeg, die in een
mooi ruim huis woonden, met
wel drie, vier kamers. Waar
om kregen zü dat nu niet? Was
vader dan zo'arm? Nee, dat
wist Jos wel zeker. Maar
Och, de jongen begreep er niet
veel van. Wat hü wel wist, was
dit, dat hij morgen goed zou
bidden tot het Jesuskind.
Maar ja, voor het Jesuskind
was ook geen plaats in Beth-
hem.
Waarom voor hen dan wel?
Langzaam gleden de ogen
van de jongen dicht.
Maar zijn gedachten bleven
bü het huis. Hij zagt Sint Jo
zef nog gaan door de straten
van het kleine stadje. Overal
aankloppen. Overal tever
geefs... Maar ja, Bethlehem
was maar zo'n klein plaatsje.
Daar stonden niet zoveel hui
zen. Hier in de grote stad van
Jos stonden de huizen in lan
ge rijen achter elkaar. Hon
derden, duizenden, misschien
wel miljoenen. Zover kon Jos
nog niet, eens tellen. Zou er in
al die huizen nou niet één
plaatsje over zün voor vader
en moeder, Ans en hem?
Ik ga het vragen, besloot Jos
plotseling. Ik ga al die huizen
langs.
Even later zag Jos zich zelf
gaan door de donkere straten
van de grote stad.
„Klop, klop!"
Een deur ging open.
„Is hier nog plaats voor
ons?" Wü willen ook zo graag
in een echt huis wonen?"
(Wordt vervolgd)
Jullie kent natuurlük allen
dit prachtige kerstlied, want
het is over de gehele wereld
bekend. En toch is dit lied zo
onopvallend mogelük ontstaan.
De dichter, die het lied heeft
gemaakt, was een heel een
voudig dorpspriester en ook de
componist, dus de man, die de
muziek daarbü heeft geschre
ven, was een gewoon onderwü-
zer. Beiden woonden in Oosten-
rük te Oberndorf.
In het kerkje aldaar had het
orgel rondom Kerstmis 1818
door vocht geleden en er kwa
men alleen wat nare klanken
uit.
Zo zou dus het Kerstfeest
zonder „muzikale omlüsting",
coals men dat tegenwoordig uit
drukt, moeten plaatsvinden.
Doch de kapelaan en de orga
nist lieten het niet hierbij. De
eerste dichtte een mooi lied en
de tweede maakte de melodie
(zangwüs) voor twee solostem
men, guitaar en koorbegelei
ding. In korte tüd was de me
lodie gereed. Met Kerstmis
1818 werd het lied in het kerk
je gezongen, de eerste stem
door de kanelaan en de tweede
stem door de componist (de ma
ker der muziek), die de zang
vestigen door eerst kleine gaat
jes langs de zjjden te prikken
en daar, als het geheel is dicht
gevouwen, koordjes doorheen
te doen. De gaatjes dus met
een koordje verbinden. Boven
aan maak je vier lange koor
den, die samengeknoopt worden.
Een nachtlichtje of waxine
lichtje is het best te gebruiken,
geen kaars, dat is veel te ge-
vaarlük. Natuurlük kun je er
ook een elektrisch lampje in
bevestigen.
i-v, fii-
Frans Gruber, de componist
van het wereldberoemde kerst-
lied.
met guitaar begeleidde. Een
meisjeskoor zorgde voor de
aanvulling van het geheel.
Zo ontstond het beroemd*
Kerstlied, zonder enige bedoe
ling om bekendheid er aan te
geven, maar dat dus voor eigen
gebruik werd geschreven en
gezongen in de parochiekerk te
Oberndorf.
Maar de gevoelvolle wüze van
uitdrukking en de tere klanken
der muziek troffen iedereen on-
middellük in het hart. Het
raakte de zenuwen zouden wij
willen zeggen. Lange tüd wist
men niet eens wie de makers
waren. Zo onopvallend Still*
Nacht - Heilige Nacht" is ont
staan, zo wereldberoemd is het
later geworden.