R
Katten en ratten
het strakke
dansen
koord
op
Jean Hoppe en
zijn Schweinerei
55.000 Nederlanders
wachten op een
telefoonaansluiting
P.T.T. kan vraag niet bijhouden
Toezending van geschriften
van Titus Brandsma v erzocht
DUF0UR
i
Het verbod van de
film Tyl Uilenspiegel
ZATERDAG 12 JANUARI 1957
PAGINA 5
FRED THOMAS
BEVELSCHRIFT MGR. MUTSAERTS
Vrijstelling motor
rijtuigenbelasting
Dode en ernstig gewonde
bij aanrijding
Landarbeider
omgekomen
Geen audiëntie
„De Zeven Provinciën"
naar de West
Museumpenning voor
mevr. KlugtKlever
REINAERT ALS CIRCUSARTIST
einaert de Vos als circusartist, te zien tij Strass
burger in Carré, is beslist een unicum. Wij
hebben tenminste in de vaklitteratuur nooit een
precedent gevonden. De beid uit bet dierenepos, „den
feilen metten roden baerde moge dan intelligent ge
noeg zijn, alles waarmee de natuur hem begiftigde
bleef tot dusver uitsluitend dienstbaar aan zijn per
soonlijk profijt. Geen mens is nog ooit aan een le
vende vos een cent rijker geworden, wij denken zelfs
Willem niet, zijn grote impresario. Voor onze ver
beelding beeft bij de première in Carré Willem, die
Madocke maakte, in een der loges gezeten en ver
bijsterd toegezien hoe zijn held in plaats van de
pluimen te doen stuiven een grote vette gans in een
kinderwagen reed. En wij hadden reeds lang een
deputatie verwacht van lieden uit het Hulster Am
bacht en het Land van Waes, van overal langs het
Reinaertspad, mensen uit het volk, dat Reinaert als
geen ander kent, om hier in Carré het fenomeen te
aanschouwen. Met mr. van Son en Broeder Aloys
aan het hoofd zouden zij daar zitten en het voorhoofd
fronsen, tot één enkele blik van verstandhouding van
Reinaert in de piste hun de overtuiging zou schenken,
dat het slechts een nieuwe streek gold, de kleine, rode
artist straks wel voor een ontknoping zou zorgen, die
Carré lang heugen zou. Tenzij Willem zijn meester
heeft gevonden in Reinhold Kasten, de dresseur, de
eerste mens ter wereld, die met een vos in vriend
schap leeft.
De vos, die in Carré optreedt, heet
overigens geen Reinaert of Reinecke,
maar Moritz, met als roepnaam Pum-
pelmuck. Hij werd vorig jaar juni in
het Oostenrijkse Burgenland geboren en
door een jager, die de moeder schoot,
als een welpje zo klein als een rat ca
deau gedaan aan de familie Kasten, die
van circus naar circus reist met een
show van kleine dieren. Het dochtertje
bracht de vossenbaby met de fles groot.
De opgroeiende Moritz werd dagelijks
ln gezelschap gebracht van kippen en
hanen en die vertrouwelijke omgang
bleek in staat de ontwakende lust tot
agressie volkomen te nivelleren. Tus
sen Moritz en de gans Paul, waarmee
hij in de piste optreedt, werd de ver
houding zelfs idyllisch, met als dage
lijks hoogtepunt het bad van Paul in
een tobbe, waar Moritz levendig aan
deel in neemt. Op zijn aangeboren ach
terdocht tegenover de mensen maakt
Moritz alleen maar een uitzondering
voor de familie Kasten, die hij 's mor
gens opgewekt begroet met een fluitend,
jodelend geluid, terwijl zijn grote rode
staart kwispelend als bij 'n hond. Zozeer
is Moritz van Reinaert vervreemd, dat
hij een mals kippetje, hem voor zijn
maaltijd geoffreerd, weigert en negeert.
Zijn menu bestaat uit kalfsniertjes en
kalfshart, brood met jam en als spe
ciale attractie harde bokking. Als te
genprestatie duwt Moritz de kinderwa
gen met de gans door de piste, terwijl
de muziek hem uitdaagt met de wijs
in
hui
van „Fuchs, du hast den Gans gestoh-
lenMoritz is nog jong en de toe
komst zal leren of zijn repertoire voor
uitbreiding vatbaar is.
De kleine dierenshow van de fami
lie Kasten bestaat uit 34 pupillen, van
heel jong af in eikaars gezelschap.
Alleen op die manier is het gelukt
katten en ratten in harmonie te laten
samenwerken. Zij beschouwen elkaar
sok inderdaad als goede collega's. De
drie zwarte ratten zijn trouwens kort
na hun geboorte bij een der katten
gebracht en door haar gezoogd. De
katers en katten van de show, de
eerste in het volle bezit van hun
viriliteit, maken als zij in de piste
verschijnen een slaperige indruk. Zij
hangen schouder aan schouder over
een koord te soezen en te knikkebollen
als ooit de gasten over het lijntje in
een Jordaan-logement. Men zou ge
neigd zijn te veronderstellen, dat de
dieren opzettelijk in die toestand zijn
gebracht, het is echter uitsluitend de
overgang naar de warmte en het al
te felle licht van de schijnwerpers,
dat hen dommelig maakt. Bovendien
kennen zij het werk zo door en door,
dat zij het maar een vervelend cor
vee vinden, waar zij zich langoureus
bereid toe verklaren. Want tenslotte
is het elke keer opnieuw iets bijzon
ders, dat een kater of kat zijn kunst
jes vertoont. Hun aard is die van
een zigeuner, hooghartig en volkomen
onafhankelijk. Als zij de baas helpen
het brood te verdienen, dan doen zij
dat genadiglijk, omdat zij hem sympa
thiek vinden en niet in verlegenheid
willen brengen.
Het gezelschap wordt gecompleteerd
met honden, apen, hanen en een cavia,
blijken dan ook lieve mensen te zijn,
vader, moeder, het meisje en het jon
getje, die met en voor hun dieren le
ven als één grote familie. Wij hebben
met hen in hun wagen gepraat, op de
avondlijke wallekant van de Onbekende
Gracht, die, verborgen achter het mas
sief van Carré, haar naam alle recht
doet. Reinhold Kasten heeft de rustige,
geduldige blik, die bij zijn uniek metier
behoort. Hij heeft zijn leven lang van
dieren gehouden en jarenlang Is hij
werkzaam geweest als begeleider van
dierentransporten uit de tropen naar
zijn vaderstad Hamburg. Hij is pas door
zijn huwelijk in het artistenvak geko
men, en samen met zijn vrouw heeft
hij dit nummer van de grond af opge
bouwd, een werk van jaren. De beide
kinderen zijn er in opgegroeid en heb
ben er niet minder plezier in. Het doch
tertje werkt reeds mee.
Op de lievelingshond na, die bij de
baas in bed slaapt, hebben de dieren
De zeer exclusieve vriendschap tussen Reinhold en Reinaert, de laatste hier
Moritz geheten, met de gans Paul als ,J3ritte um Bunde".
Sedert 1953 is de wachtlijst van hen,
die telefoon hebben aangevraagd, bij
na verdubbeld. Het aantal liep op van
27.000 tot bijna 55.000. De voornaamste
oorzaak hiervan is, dat de jaarlijkse
vraag naar aansluiting sterker steeg
dan de produktiecapaeiteit van P.T.T.,
leveranciers van apparaten en centra
les en van de aannemers van P.T.T.-
gebouwen.
Eind 1949 bevatte de wachtlijst
62.300 aanvragen. Vertraging in het tot
stand komen van gebouwen, beperkte
produktiecapaeiteit van de fabrieken
van telecommunicatie-apparatuur en
-kabel, de beperkte montagecapaciteit
bij P.T.T. en bij de aannemers
voor de bouw van bedrijfsmiddelen ten
opzichte van de voortdurend toenemen
de vraag naar telefoonaansluitingen
maakten het niet mogelijk de wachtlijst
tussen 1950 en 1953 sneller in te krim
pen dan met plm. 10.000 per jaar Na
dien is het aantal aanvragen, vooral in
de zich snel uitbreidende steden, sterker
gestegen. Dat gebeurde vooral daar,
waar nieuwe ondercentrales moesten
worden gesticht, terwijl elders in den
lande in verschillende netten de be
staande centrales vol zijn. Ook zijn er
wijken in sommige steden, waar plaats
in de centrales is, doch waar de ka
belnetten geheel bezet zijn.
Begin 1954 kwamen bij 27.000 wach
tenden 52.000 aanvragen. Dat jaar wer
den 49.000 aansluitinger gemaakt, zodat
1955 met 30.000 wachtenden begon, waar
66.000 aanvragen bij kwamen. Bijna
58.000 aansluitingen werden gemaakt,
zodat 1956 begon met ruim 38.000 aan
vragen.
In het afgelopen jaar kwamen echter
bijna 79.000 aanvragen binnen. De P.T.
T. slaagde er in ruim 62.000 wachten
den te helpen, hetgeen resulteerde in
een wachtlijst van pl.m. 55.000 in het
begin van dit jaar. P.T.T. maakte in 1956
dus 13.000 aansluitingen méér dan in
Katten en ratten vertonen hun nummer op de hoge draad.
een Guinees biggetje. Het Resusaapje
Machey lacht op commando: een brede
grijns met blikkerende tanden, als gold
het de reclame voor een nieuw merk
tandpasta. De show zal binnenkort nog
worden uitgebreid met een Corsicaans
ezeltje, dat met hond, kat en haan,
staande op eikaars rug de Bremer
Stadsmuzikanten gaat uitbeelden, uit
het wereldbekende sprookje. Ondanks
het griezelig element der samen koord-
dansende katten en ratten, elk zwiepend
met de staart als met een balanceer
stok, is het een alleraardigste verto
ning, die van begin tot einde als een
spelletje verloopt en geen enkel ogen
blik geforceerd aandoet. De Kastens
Het bonte gezelschap van Kastens kleine dieren-show.
hun eigen wagens en een speciale
verzorger, die belast is met het be
reiden van het dagelijks menu, nauw
keurig samengesteld en even geva
rieerd als de leden van het gezel
schap.. Zo krijgen ook de dieren met
Kerstmis een feestelijk diner, waar
bij zij zich alle met elkaar op een
grote tafel verenigen. Daar vinden de
ratten hun uitgezochte lekkernij, mar
sepein, de apen hard gekookte eieren
en de inhoud van een fruitmand, de
katten gecondenseerde melk en sprot,
de honden een varkenscotelette. Het is
ook ditmaal een uitbundig feest ge
worden, waarna de heren en dames
zich tevreden terugtrokken om eens
prettig te digesteren.
In het programma van Strassburger
is nog een dierennummer, dat opzien
baart: het optreden van Jean Hoppe met
zijr. in vrijheid gedresseerde varkens.
Jean Hoppe verschijnt in de piste als
een scherts-cowboy, gevolgd door de
logge gratie van vier enorme, donker-
huidige Burcshire-varkens, allemaal he
ren met grote slagtanden. Varkens,
evenals de ganzen, hebben zich reeds
vroeg in de piste thuis gevoeld, Zij be
hoorden van ouds tot het gezelschap van
de clown, die zij assisteerden bij zijn
werk. Zowel de gans als het varken
hebben de reputatie van dom en onnozel
te zijn, terwijl zij in werkelijkheid over
een behoorlijke intelligentie beschikken.
Wie daar nog aan twijfelen mocht, moet
eens gaan kijken naar Otto, het favoriete
varken van Jean Hoppe, die zelfs zijn
staart op commando recht omhoog
richt en vervolgens pal omlaag. Ver
der doen Otto, Emiel, Willy en Franz
niet onder voor de best gedresseerde
paarden. Zij lopen keurig hun ronden,
changeren, draaien pirouettes, waarbij
hun verschijning en vooral hun physio-
nomie het geheel iets grotesk verlenen.
Jean Hoppe zelf is jong en vrolijk,
hij schijnt zichzelf nog het meest
te amuseren met zijn „Schweinerei."
Hij stamt uit de bekende circusfa
milie Althoff—Hoppe en heeft de
jeugd gehad van een echt artisten-
kind, dat reeds als driejarige debu
teerde, in een hand in hand-nummer
met zijn vader, en verder alles ge
leerd en beoefend heeft wat dit bonte
vak aan mogelijkheden biedt: tram
poline, trapeze, paarden- en wilde die-
rendressuur. De vrijheidsdressuur van
varkens, waarop hij zich thans heeft
gespecialiseerd, is als nummer uniek
ter wereld. De dieren zijn intelligent,
maar tegelijk uiterst sensibel en kop
pig. Zij komen uit één nest en het
zijn dus broers, maar hun karakter
is zeer verschillend. Otto is de Ster
van het gezelschap, de pienterste,
Emiel is de filosoof, Willy de bruta
le, maar tegelijk ook de vredestichter
bij het voortdurend geharrewar tus
sen de broers Franz tenslotte is de
dromer van de familie, een beetje
schuw van aard. Hij is ook de zwaar
ste van de troep met een respectabel
gewicht van 225 kilogram. De andere
wegen zo om en bij de 200 kilo; alles
vlees, zegt Hoppe er bij, want vet mo
gen ze niet worden. Daartoe worden
zij met veel overleg gevoederd, zoals zij
ook verder een prima verzorging ge
nieten: elke dag gewassen en in de
olie gezet, hun tanden gepoetst en
hun neusgaten gereinigd. Het zijn lie
ve en bijzonder aanhankelijke dieren,
zegt Hoppe, en daar behoeft niemand
aan te twijfelen, die hen in de piste in
actie ziet en zich om de baas verdrin
gen.
Mgr. W. Mutsaerts, bisschop van Den
Bosch, onder wiens verantwoordelijk
heid het diocesaan proces ter voorbe
reiding van de Zaligverklaring van Ti
tus Brandsma wordt gevoerd, heeft zich
tot de gelovigen gericht niet het ver
zoek de geschriften van de Dienaar
Gods, die zijzelf in bezit hebben of
waarvan zij weten, dat andere deze be
zitten, binnen een maand aan het bis
dom Den Bosch of aan de Notarius van
de Kerkelijke Rechtbank, paster Jac
ques Hamers C.ss.R., klooster „Nebo"
te Nijmegen, te doen toekomen of dien
Houders van fabrieks-kentekenbewij-
zen, fabrikanten en handelaren dus,
kunnen gedeeltelijke vrijstelling van
motorrijtuigenbelasting krijgen voor
de van hun fabrieks- en handelsvoor
raad deel uitmakende motorijtuigen,
welke zij uitsluitend in de uitoefening
van hun bedrijf van fabrikant of han
delaar bezigen.
Dit is neergelegd in een Koninklijk
Besluit. Deze gedeeltelijke vrijstelling
houdt in, dat voor niet meer motorrij
tuigen dan gelijktijdig op de openbare
weg worden gebruikt, belasting be
taald moet worden.
In Vlaardingen zijn de 42-jarige motor
rijder C. J. van H. uit Rotterdam en de
32-jarige bromfietser W. A. M. de B.
uit Vlaardingen met elkaar in botsing
gekomen. Beide personen moesten in
zeer ernstige toestand naar het zieken
huis worden vervoerd. In de loop van de
avond is de bromfietser overleden.
Toen de landarbeider G. Schouten,
oud 66 jaar, van zijn werk af kwam, is
hij bij het oversteken van de rijksweg
nabij het Shellstation in Krabbendijke
door een auto, komende uit de rich
ting Bergen op Zoom, aangereden. Het
slachtoffer was op slag dood.
aangaande de nodige inlichtingen te
verstrekken. Het bevelschrift tekent
hierbij aan, dat zo iemand kwaadwil
lig in gebreke mocht blijven, de bis
schop zich genoodzaakt ziet kerkelijke
straffen op hem toe te passen.
Onder geschriften worden hier ver
staan: preken, toespraken, brieven, dag
boeken, autobiografische aantekeningen,
kortom al hetgeen hij persoonlijk
schreef of door anderen liet optekenen.
Boeken van de Dienaar Gods, die in
druk zijn verschenen, behoeft men ech
ter niet toe te zenden, daar deze reeds
in het bezit zijn van de kerkelijke
rechtbank; artikelen in couranten en
tijdschriften gelieve men eerst op te ge
ven, alvorens ze op te zenden, zodat
eventueel aangevuld kan worden, wat
nog ontbreekt. Bovendien dienen allen
die weten, dat bij andere dan de dio
cesane bibliotheken en archieven brie
ven of andere geschriften van de Die
naar Gods bewaard worden, hier het
bisdom Den Bosch of de Notarius van
in kennis te stellen.
Degenen die uit eerbied of devotie
enig handschrift willen behouden, kun
nen dit op hun schriftelijk verzoek te
rugontvangen, nadat er een authentiek
afschrift van genomen is.
„Wij zijn ervan overtuigd," aldus
sluit het bevelschrift, „dat allen de gro
te zorgvuldigheid, waarmede de H. Kerk
te werk gaat in de processen van Za
lig- en Heiligverklaring processen
die voor de Katholieke Kerk van zo
groot belang zijn zullen waarderen
en door hun medewerking mogelijk ma
ken.
Z. H. Exc. de bisschoppen van Haar
lem en Rotterdam zullen woensdag 16
januari geen audiëntie verlenen.
Advertentie
Betere schoenen zijn voorzien 1
1954 en verzesvoudigde haar capaciteit
sedert 1953.
Nederland telt thans 772.000 telefoon-
abonné's en 55.000 adspiranten. In Den
Haag wachten 9.000, in Rotterdam en
Amsterdam ieder 7500, in de districten
Haarlem en Den Bosch ruim 4.000 ieder,
in district Arnhem 3500 en in de dis
tricten Amsterdam. Breda, Groningen,
Maastricht, Rotterdam en Utrecht elk
meer dan 2.000 aanstaande abonné's.
In de andere districten tellen de wacht
lijsten 800 tot 1600 aanvragers.
De film Tijl Uilenspiegel, door Ge
rard Philipe met medewerking van de
Nederlander Joris Ivens gemaakt, is
door de Centrale Commissie voor de
Filmkeuring voor Nederland verbo
den, omdat de film een tendenz ver
toont die voor het katholieke volks
deel kwetsend wordt geacht. Aan
vankelijk was de film bij eerste keu
ring toelaatbaar gesteld voor de leef
tijd van veertien jaar. De commissie
was zelfs bereid de film zogenaamd
„cultureel" te verklaren, op voor
waarde echter dat een veertigtal ta
ferelen en/of titels zouden verwij
derd worden, hetgeen de importeur
echter weigerde. Bij herkeuring is de
film toen gevallen. Motief: historisch
onjuiste voorstelling van de aflaten
handel en van het optreden der In
quisitie.
Het feit is niet onopgemerkt geble
ven en sommige bladen hebben er
hun afkeurende mening over gezegd.
Niet ten onrechte verbaast men zich
over de mogelijkheid dat een film,
die nota bene kans gelopen heeft
voor veertien jaar aanvaardbaar te
worden verklaard en zowaar „cul
tureel" dreigde te worden, tenslotte
helemaal verboden is. Dat mag men
wel opmerken zonder de film gezien
te hebben. Indien het echter waar
zou zijn, dat de historische voorstel
ling van de aflatenhandel en van het
optreden der Inquisitie misleidend
is en dat is die voorstelling naar
de mening van de commissie
dan wordt daardoor inderdaad een
voor katholieken kwetsend karakter
aan de film verleend, hetgeen niet
het geval zou zijn, indien de waar
heid, hoe onaangenaam ook, verkon
digd werd. Een en ander valt echter
niet te controleren. De filmcopie is
alweer naar Parijs terug. De pers
heeft er geen kennis van kunnen ne
men. Het heeft dus geen zin, op die
kant van de zaak verder in te gaan,
maar het lijkt ons onjuist, een oor
deel te formuleren (zoals Het Vrije
Volk doet), dat reeds a priori stelt,
dat de film een juiste weergave zou
zijn van de roman van Charles de
Coster, waarbij dan altijd nog de
vraag open blijft, in hoeverre dat
boek kwetsend kan genoemd worden.
Ter zake doet dit echter niet. Is de
film door zijn overdrijving of een
zijdigheid kwetsend, dan achten wij
een verbod gemotiveerd, nu eenmaal
de commissie naar haar normen heeft
te oordelen. Ook heeft het geen zin
te gaan mijmeren over het verschijn
sel dat aan de film heel wat meer
keuringskopzorg te pas komt dan bij
voorbeeld aan het boek. Maar wél
moet ons een opmerking van het
hart wat de zogenaamde culturele
keuring betreft. Het woord „cultu
reel" is eigenlijk niet juist. Het wordt
in de wandeling gebruikt, maar het
slaat eigenlijk op die films, die om
bepaalde redenen voor een lagere be
lasting in aanmerking komen. Een
film, die bijvoorbeeld behandelt een
historisch of een wetenschappelijk
gegeven of een onderwerp van han
del en nijverheid, komt voor de be
faamde favoriete keuring in aanmer
king. Dit betekent, dat een wansma
kelijke film over het leven van een
kunstenaar of een stumperige verfil
ming van een boerenbedrijf met
voordelen gaat strijken, die een su
perieure film onthouden worden. Een
krankzinnige instelling, zoals u ziet.
die weer eens duidelijk wordt aan de
hand van Tijl Uilenspiegel. Want,
aangenomen dat men met de nodige
coupures de film in een staat had ge
bracht, die al die belastingvoordelen
garandeert, dan zouden de voordelen
toch door verminking zijn verkre
gen en dan zou een film, die in
Frankrijk met zijn kwetsende ten
denz ronddraait, in Nederland tot een
uitverkorene zijn uitgeroepen.
Men kan dus, dunkt ons, gezien de
eenmaal bestaande verordeningen, de
commissie, die men eerlijk dient te
achten, geen verwijten maken. Een
andere zaak is, of het oordeel van de
commissie per se onttrokken moet
worden aan iedere verificatie, met
andere woorden, of het niet raadzaam
zou zijn, de pers in staat te stellen,
haar oordeel te formuleren.
De varkens Otto, Emiel, Willy en Franz by hun evoluties in de piste.
Uitgeleide gedaan door talrijke fami
lieleden van de opvarenden is hr ms
kruiser „De zeven provinciën" onder
commando van kapitein ter zee mr. A. N.
baron de Vos van Steenwijk voor een
oefenreis naar de West vrijdag uit de
haven van Den Helder vertrokken. De
reis wordt meegemaakt door de com
mandant van het Nederlandse oefen
smaldeel V commandeur L. Brouwer,
die het commando over de artillerie
oefeningen zal voeren.
Ofschoon vlagvertoon dus niet het
hoofddoel van de reis is, zal ook aan dit
oefendeel de nodige aandacht worden
besteed.
In de Nederlandse Antillen en Vene
zuela zullen door de Nederlandse kolo
nies ontvangsten worden georganiseerd.
Bij K.B. van 7 januari JX is de mu
seumpenning in goud toegekend aan
mevr. J. Lugt-Klever te Parijs als blijk
van waardering voor haar verdiensten
betoond bij de totstandkoming van het
Institut Néerlandais te Parijs.
