Yan Gend Loos brengt 385 paarden
in 4 jaar naar het abattoir
Kleine bestelwagens verschijnen in het
stadsverkeer
In 1842 werd in Wernhout
eigen stoeterij gesticht
de voetbalpool
Prot.-christelijke fracties
volstrekt afwijzend
Tweede Kamer
„Er is nog een bourgeois-
ideologie in Rusland''
RDTERSEPT
Gemotoriseerde concurrentie te machtig
Staatssecretaris
Höppener
Leerling vlieger
zet stad in de
Y.S. op stelten
Abdoelgani naar
Hooggerechtshof
Gezin moet toneel
ontruimen
Als U keelpijn hebt...
Pravdaraadt partijleiders aan
naar „de massa" te luisteren
Julia ontvoert Romeo
Ook als
nachtcrème
HAAGSE SPOED IS ALTIJD GOED
Sensationele solovlucht
Zijn taak verder
uitgebreid
Wildebras gewond
Onderzoek of er voor
proces aanleiding is
In Mijnsheerenland
Televisie-gemak
dient de mens ook
op oceaanstomer
Voorlopig terreinverkenningen
WOENSDAG 30 JANUARI 1957
PAGINA 3
sas
êubomai
Alleen NIVEA bevat Eucerit
het voedingsmiddel voor de huid
t7" an Gend Loos heeft maandag in Maastricht
1/ een tiental nieuwe bestelwagentjes - ander-
half-tons Commers - in gebruik genomen en
daarmee een begin gemaakt met de afschaffing
van de paardentractie. Er zijn bij deze oude trans
port- en expeditie-onderneming nog 385 paarden
in gebruik, waarvan er dit jaar 60 zullen verdwij
nen. In 1960 zullen alle paarden verdwenen zijn
en zullen 160 Commers hun taak hebben overge
nomen. Reeds eerder werd het aantal paarden
ingekrompen - kort na de tweede wereldoorlog
waren er nog bijna 600 in dienst - maar het besluit
om alle paarden op te ruimen, is van recente
datum. Het bericht heeft bij paarden-minnaars
wel enige deining verwekt, maar de directie van
het bedrijf heeft zich door deze „sentimentele kant
van de zaak", zoals een der directeuren zich tegen
over de pers uitdrukte, niet laten weerhouden. De
moderne tijd stelt moderne eisen, waaraan de
paardentractie in het drukke stadsverkeer niet
meer kan voldoen. Daarom moeten de vertrouwde
viervoeters uit het stadsbeeld verdwijnen. De
directie wilde weliswaar de eventuele mogelijkheid
openlaten, doch niet toezeggen, dat b.v. in Amster
dam enige paarden curiositeitshalve gehandhaafd
zullen worden. Wel werd ons de verzekering
gegeven, dat het levenseinde van de paarden
„humaan" zal zijnzij zullen niet verkocht worden
om b.v. voor een schillenkar hun levensavond te
slijten, maar gaan successievelijk naar het abattoir
om als paardebiefstuk het Nederlandse volk voor
de laatste keer van dienst te zijn.
„Spaak gelopen
85 ct
Et)EATc
Bjj beschikking van de minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen
is de staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, mr. R. G.
A. Höppener, met ingang van 1 februa
ri meer in het bijzonder belast met
de behartiging van de zaken, die lig
gen op het terrein van de afdelingen
jeugdvorming en volksontwikkeling; li
chamelijke opvoeding en sport; radio,
televisie en pers; oudheidkunde en na
tuurbescherming van het ministerie
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen.
Sedert 12 november 1956 was staats
secretaris Höppener reeds belast met
de zaken, ressorterende onder de afde
lingen jeugdvorming en volksontwikke
ling; lichamelijke opvoeding en sport;
radio, televisie en pers. Tot de afde
ling oudheidkunde en natuurbescher
ming, die thans mede onder zijn zor
gen zal vallen, behoren de monumen
tenzorg, het oudheidkundig bodemon
derzoek, het museumwezen, het ar
chiefwezen, diverse rijksinstellingen op
(kunst)historisch gebied, de bescher
ming van natuur- en landschaps-
schoon, zorg voor natuurlijke recreatie
gebieden en natuurreservaten en ver
schillende andere daarmede verband
houdende aangelegenheden.
Congo Van vrijdag af wordt aan
alle blanke en inlandse arbeiders in
de Belgische Congo en Ruanda-Urundi
de vrijheid gegeven zich te verenigen
in vakorganisaties.
(KNP)
De geschiedenis van het paard bij Van
Gend Loos is even oud en romantisch
als die van het bedrijf zelf en gaat terug
tot 1796, toen voerman Jan Baptist van
Gend en de waardin Marie Loos te Ant
werpen elkaar voor het leven trouw
zweerden. Met de huwelijksband smeed
den zij hun namen aaneen in de „Alge-
meene Postwagen Onderneming Van
Gend Loos", die spoedig goederen en
passagiers vervoerde door de gehele
noordelijke en zuidelijke Nederlanden.
De onderneming overschreed ook de
grenzen en bereisde met de diligences en
huifwagens vrijwel geheel West-Europa,
aansluitend op andere diensten, zelfs op
lijnen naar Rusland.
Om in de behoefte aan paarden te
voorzien, werd in 1842 te Wernhout een
eigen stoeterij gesticht en het prachtigste
paardenmateriaal gefokt. De fokkerij is
reeds lang uit handen gegeven, maar
Van Gend Loos heeft haar goede naam
bewaard. Zelfs in het zeer recente ver
leden heeft men op de onderneming een
beroep gedaan, o.a. voor de kronings
plechtigheid van koningin Elizabeth van
Engeland, toen Van Gend Loos paar
den kocht en africhtte voor de kronings
stoet.
Door spoorwegen verdrongen
Het hoogtepunt van de paardentractie
was toen echter reeds lang verleden tijd.
In het midden van de 19e eeuw begon
het paard, bij de opkomst van de spoor
wegen, terrein te verliezen, toen de
onderneming zich bij de veranderende
omstandigheden aanpaste en wagons ging
huren voor het goederenvervoer; de
diensten van de diligence werden aan
die van de treinen gekoppeld. In 1885
vestigde Van Gend Loos in een groot
aantal plaatsen factorijen voor de spoor
wegen, waar het publiek goederen kon
brengen en halen, en belastte de onder
neming zich met de besteldienst voor de
staatsspoorwegen. Van Gend Loos is
thans een dochteronderneming van de
Nederlandse Spoorwegen.
De paarden verdwenen successievelijk
van de interlocale wegen, maar bleven
dienst doen in de dorpen en steden. Na
de spoorwegen kwam in de twintiger
jaren echter een nieuwe concurrent op
zetten, die langzaam maar zeker terrein
won: de motortractie. In 1920 werden
enige Dion Boutons aangeschaft en hoe
wel de paarden soms de triomf beleef
den, dat zij een defecte vrachtauto
moesten wegslepen, werd in die jaren
reeds hun lot bezegeld, dat thans zijn
einde nadert.
Steeds meer vrachtwagens werden ook
voor de besteldiensten in de steden inge
schakeld. Hoewel de toename van het
vervoer de. paarden nog vele jaren op
straat hield, werd het steeds duidelijker,
dat de auto eenmaal de ongelijke strijd
zou winnen, ook al kwam er na de
laatste oorlog een opleving van de paar
dentractie, voornamelijk omdat er geen
deviezen beschikbaar waren voor de
aanschaf van auto's.
Wij noemden reeds het drukke stads
verkeer als oorzaak van het verdwijnen
der paarden; de trage wagens remmen
vaak het overige verkeer en blokkeren
de smalle straten. Opmerkelijk, doch be
grijpelijk, is, dat de paarden tegenwoor
dig aanzienlijk minder dan gemiddeld
tien jaar, zoals vroeger, in dienst gehou
den kunnen worden; hun zenuwgestel
heeft merkbaar te lijden van het drukke
verkeer.
Maar er is meer. Het besluit tot af
schaffing van de paardentractie is ook
door economische motieven ingegeven.
Om de rendabiliteit van de onderneming
te handhaven, moet voortdurend naar
kostenverlaging door efficiency- en orga
nisatieverbetering gestreefd worden. Uit
een wetenschappelijk onderzoek is de
onderneming de laatste jaren gebleken,
dat bestelauto's voordeliger zijn dan
Èaardentractie, mede met het oog op de
rappe arbeidsmarkt en de stijgende
loonkosten, die bij een arbeidsintensief
bedrijfsonderdeel als de paardentractie
zwaar wegen. Men denke aan het onder
houdspersoneel, aan het rijklaarmaken
van de paarden en aan de langere bestel
tijden.
Proeven, die in 1952 te Tilburg ge
nomen werden, wezen uit, dat met
kleine bestelauto's - geen drietonners,
waarmee Van Gend Loos reeds lan
ger reed - economischer gewerkt kon
worden. In 1954 werden te Hilversum
kleine vrachtauto's definitief ingezet.
De resultaten waren van dien aard, dat
thans tot algehele vervanging van de
paardentractie besloten is.
Na uitgebreide proeven met vijf ver
schillende kleine bestelwagens werd de
Engelse Commer - mede in overleg met
de chauffeurs - als meest ideale wagen
gekozen. De wagen heeft een inhoud van
8,5 m3 en wordt speciaal voor Van Gend
Loos geleverd met rechtse frontbestu
ring, zodat de chauffeur aan de trottoir
zijde kan uitstappen.
Koetsiers achter het stuur
Reeds werd een aantal koetsiers om
geschoold tot chauffeurs. Over het alge
meen, aldus de directie, is deze verande
ring goed ontvangen en behoefden slechts
enkele koetsiers van omscholing uitge
schakeld te worden, omdat zij geen auto
wilden leren rijden of hiertoe niet ge
schikt bevonden werden. Alle koetsiers
zullen echter - ook na het verdwijnen
van de laatste paarden - in dienst blijven
en hun normale loon behouden. Zij zullen
eventueel voor ander werk ingeschakeld
worden.
Dit jaar zullen, behalve in Maastricht,
ook in Arnhem, Nijmegen, Eindhoven,
Tilburg, 's-Hertogenbosch, Leiden, Zwol
le en Alkmaar de paarden door auto's
vervangen worden. Reeds eerder waren
de paarden verdwenen uit Rotterdam,
Deventer en Apeldoorn. Het is nog niet
bekend in welk jaar Amsterdam (93
paarden), Den Haag (56), Groningen
(36) en Utrecht (18) aan de beurt zullen
zijn, maar volgens de plannen in elk
geval voor het einde van 1960. De 385
paarden, die thans nog in gebruik zijn,
lopen in 39 plaatsen, de meeste (200) In
het westen des lands.
Het besluit staat dus vast. De directie
zal zich door eventuele initiatiefcomité's
niet laten vermurwen; de Belzen, Olden-
burgers en zware Gelderse paarden gaan
- met dank voor de bewezen diensten -
er uit, de auto's komen er in. Tot ge
ruststelling van bezorgde Amsterdam
mers moge echter dienen, dat de schim
mel, waarop Sint Nicolaas zijn intocht in
de hoofdstad pleegt te doen, behouden
zal blijven. Het paard zal binnenkort naar
Utrecht overgebracht worden en, zolang
het zijn heilige last kan torsen, de Am
sterdammers ter beschikking staan.
Maar het oude dametje aan een der
Amsterdamse grachten, dat elke morgen
achter het gordijn de komst van haar
lievelingspaard zit af te wachten, om het
een suikerklontje te geven, en die haar
droefenis reeds aan de directie gemeld
heeft, zal zich in het onvermijdelijke
moeten schikken. Zoals Van Gend Loos
zich honderd jaar geleden naar de
spoorwegen schikte door de diligences
op stal te zetten en zich nu als oud, maar
steeds verjongd bedrijf schikt naar de
eisen, die de eeuw van de auto, waarin
voor het paard geen plaats meer is,
onmiskenbaar duidelijk stelt.
het Sovjet-volk". De „Pravda" zegt
dat het internationaal imperialisme het
kamp van het socialisme momenteel
aanvalt en dat er onder deze invloed
personen zijn die voor hun doelstellin
gen de 7 oeilijkheden en tekortkomin
gen willen gebruiken die nog altijd in
de Sovjet-Unie bestaan. Zij verspreiden
verscheidene provocerende geruchten
en dekken hun activiteit met valse woor
den over kritiek en zelfkritiek en leu
zen over een strijd voor de democratie.
(U.P.)
De Indonesische procureur-generaal
Soeprapto heeft meegedeeld dat de
zaak Roeslan Abdoelgani, die van on
wettige geld-transacties beschuldigd
wordt, naar het hooggerechtshof ver
wezen is. Al eerder had Abdoelgani,
de Indonesische minister van buiten
landse zaken, verklaard dat hij op non-
actief zou gaan als zijn zaak naar de
hoogste rechtbank verwezen zou wor
den. Men vraagt zich nu af wie de In
donesische delegatie voor het Nieuw
Guinea debat in de Verenigde Naties
begin februari zal moeten leiden. Het
hooggerechtshof zal beslissen of er in
deze zaak genoeg bewijsmateriaal aan
wezig is om tot een proces over te
gaan.
Abdoelgani werd destijds door Moch-
tar Loebis, hoofdredacteur van Indone
sia Raja beschuldigd 1.5 miljoen roe-
piah's als steekpenning te hebben ont
vangen door het verlenen van de druk
kersorder voor de verkiezingsformulie
ren van de algemene verkiezingen aan
een bepaalde firma.
Een 22-jarige Amerikaanse leerling
vlieger, Roy Soderquist, heeft de Ame
rikaanse stad Des Moines (Iowa) uren
lang in spanning gehouden door tijdens
een eerste solovlucht, waartoe hij bo
vendien geen verlof had, zeer laag bo
ven de stad rondjes te draaien. De
vlucht eindigde met een noodlanding,
waarbij de jongeman niet ernstig ge
wond werd.
Soderquist gaf na de eerste taxiproe-
ven zijn instructeur plotseling een brief
je met de mededeling, dat hij hem met
een revolver in zijn benen zou schieten
als hij niet onmiddellijk uitstapte. De
instructeur gaf schielijk gevolg aan dit
bevel en voor hij de controletoren van
het vliegveld waarschuwen kon, steeg
Soderquist op.
Onmiddellijk werd de politie ge
waarschuwd. Het luchtverkeer boven
Des Moines werd stilgelegd. De te
levisie kwam in actie om de bevol
king te waarschuwen. En Soderquist
vloog boven de stad, vlak over de da
ken en verbaasde de 200.000 inwoners
met gevaarlijke acrobatische toeren
op een hoogte van nog geen twintig
meter. Het verkeer in de stad raak
te ontwricht.
Na anderhalf uur nam de wilde vlie
ger radiocontact op met het vliegveld. Hij
vroeg landingsinstructies, doch verbrak
daarop het contact weer en zette zijn
voorstelling voort. Zijn instructeur en
zijn moeder smeekten hem via de ra
dio te landen en zijn leven en dat van
anderen niet langer in gevaar te bren
gen, doch Soderquist hield het vier uur
vol. (Rtr.)
De werfarbeider J. Bol, die sinds 26
november van het vorige jaar op het
toneel van het vereniginsgebouw Ire
ne te Mijnsheerenland woont, zal vol
gens een beslissing in kort geding van
de president van de Dordtse rechtbank
het toneel vóór donderdag met zijn ge
zin moeten ontruimen. De president
heeft dinsdagmiddag uitspraak gedaan
in dit kort geding waarin de heer J.
In de Italiaanse luxeuze oceaansto
mer Cristofero Colombo is een huis-tele
visie geïnstalleerd met talrijke ontvang
toestellen in de salons der eerste klas
se. De unieke installatie is in volle zee,
halfweg de route naar de Verenigde
Staten, in gebruik genomen. De huis
televisie stelt de passagiers van de Cris-
toforo Colombo in staat bepaalde ge
beurtenissen aan boord, concerten, bals
en filmvoorstellingen, binnen de beslo
tenheid van hun hutten gade te slaan.
De tele-lenzen zullen ook in actie zijn
bij de aankomst in en het vertrek uit
de tussenhavens, ten gerieve van die
passagiers, die liever in bed blijven
dan elkaar te verdringen aan de re
ling van het schip. (U.P.)
(Van onze parlementaire redactie)
Verscheidene leden van de Tweede
Kamer hebben dinsdag bq de behande
ling van de begroting van Justitie de
mogelijkheid van een Nederlandse voet
balpool vrjj summier maar met nadruk
besproken. De heren Berkhouwer (V.V.
D.) en Van Doorn (K.V.P.) beperkten
zich daarbij in eerste instantie tot het
vragen van nadere inlichtingen over de
ze actuele kwestie.
,,De Kamer weet officieel nog van
niets", aldus mr. Berkhouwer. „Wij
hebben slechts uit berichten uit de pers
kunnen vernemen dat aanvankelijk was
besloten, tegen de pools op te treden,
dat er daarna niets is gebeurd en dat
tenslotte de K.N.V.B. met een eigen
algemene pool is gekomen, blijkbaar in
de hoop „dat het wel zal loslopen".
Hoe zit dat nu allemaal? Kan men", zo
vroeg de heer Berkhouwer verder, „een
pool met 250.000 aangeslotenen nog „be
sloten" noemen? En wat als daar t.z.t.
eventueel nog de anderhalf miljoen an
dere belangstellenden bjj komen?"
Mr. van Doorn, die eveneems belang
stellend was naar het standpunt van
de regering, wilde eerst het antwoord
van de minister afwachten. Hjj behield
zich het recht voor, na dit antwoord
nader op de zaak in te gaan. De prot.
chr. fracties stonden volstrekt afwijzend
tegen de gedachte van een voetbalpool.
De heer Meulink (A.R.) zei „over-
Dat vurige Romeo's de respectievelijke Julia's ontvoeren, is een
vrijwel alledaags beeld in Zuid-ltalië, maar nu is het eens andersom.
De 23-jarige Luigi Aquino rende gisteren opgewonden het politiebu
reau in Spezzano Sila binnen en vertelde, dat hij ontvoerd was door een
meisje, waar hij niet mee wenste te trouwen. Luigi zei, dat de 26-jarige
Rita Aquino, een ver familielid van hem, hem met behulp van een 43-
jarige vriend had ontvoerd en gevangen had gehouden in haar woning.
Luigi, koopman van beroep, was er tenslotte in geslaagd te ontvluchten.
De politie heeft de warmbloedige Rita en haar vriend gearresteerd.
(U.P.)
In een door radio Moskou uitgezon
den hoofdartikel heeft de „Pravda",
het orgaan van de Russische communis
tische partij, er vandaag bij de commu
nistische leiders op aangedrongen naar
nauwer contact iijet het Russische volk
te streven, om te verhinderen dat
„bourgeois-ideologie" vaste voet krijgt.
Met name worden in het artikel de
jeugd en de studenten genoemd en
wordt erin opgewekt tot een intensie
ver partjjpropaganda onder de arbei
ders, de jeugd en studenten, speciaal
onder de laatstgenoemden. Op ieder
niveau moeten partijleiders naar „de
massa" luisteren en aandacht schen
ken aan haar kritiek en klachten. Dit
is speciaal nu van belang, vervolgt de
„Pravda", omdat het Russische volk
zich politiek meer bewust is gewor
den sedert het partijcongres van fe
bruari (het congres dat de destalini
satie gedecreteerd heeft). De „Pravda"
zegt dat het spijtig is dat er nog steeds
personen in de Sovjet-Unie zijn besmet
door de bourgeois-ideologie.
Weliswaar vormen deze personen
slechts een kleine minderheid, zegt de
„Pravda", maar als men hen uit het
oog verliest onderschat men de schade
die zij „onze" zaak berokkenen.
De „Pravda" zegt dat geen commu
nist het recht heeft „ongezonde mani
festaties" te negeren. Het partijblad
constateert echter dat sommige com
munisten en partijleiders zich laten
j meeslepen aan de „staart der gebeur
tenissen" en terugvallen tot posities die
tegen het belang van de partij zijn en
demagogische verklaringen verdedigen.
Het Sovjetvolk, vervolgt de „Pravda",
wenst dagelijks en correct ingelicht te
worden over gebeurtenissen zowel bin
nen als buiten het land.
Het blad dringt aan op een nieuwe
waardering van het „politieke werk".
„Wij moeten niet vergeten dat waar
het politieke werk niet wordt uitge
voerd door de communisten, omstandig
heden gecreëerd worden voor penetra
tie door vreemde bourgeois-ideologie,
voor heropstanding van de overblijfse
len van kapitalisme in de geest van
Advertentie
Dirksen, exploitant van het verenigings
gebouw Irene, eiste dat voor het eind
van deze week het uit vijf personen be
staande gezin van de heer B. het toneel
van de zaal in zjjn gebouw zal ver
laten.
wegende bezwaren te hebben tegen
iedere uitbreiding van de loterjjwet.
evenals tegen he oogluikend toestaan
van overtredingen". Ook hij wierp de
vraag op of de K.N.V.B.-pool nog wel
besloten kan worden genoemd. „In-
di ende Hoge Raad in een proefproces
mocht uitmaken dat de K.N.V.B.-pool
niet in strijd is met de loterjjwet, dan
moet die wet worden gewijzigd. De
K.N.V.B.-opzet betekende z.i. een re
glementering van het kwaad. De
bond moet zich niet inlaten met onze
delijke geldzucht."
Naar de mening van freule Wtte-
waal van Stoetwegen (C.H.) is bjj de
meningen in het voetbalparlement vol
doende gebleken dat van prot. chr. zij
de de voetbalpool volstrekt wordt afge
wezen.
Advertentie
